Vier eeuwen verzamelen te kijk 1 ...en gisteren 1 Gezien bij Gerard Reve wil de zwarten verdrijven en breken met kerk telprogramma i tgegefjcht zelf zien bij TVmorgen\ U VRIJDAG 16 MEI 1975 LEIDEN Het is niet zonder opzet, dat de tentoonstelling "Klassieke kunst uit particulier bezit" in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden georganiseerd is onder het motto "Vier eeuwen verzamelen". Het is immers dit jaar 400 jaar geleden, dat onze universiteit gesticht werd, en dat voor deze universi teit verzamelingen aangelegd moesten worden om als onder wijsmateriaal te dienen. Ging het in eerste instantie om anato misch, dierlijk zowel als menselijk, materiaal, later werden ook voorwerpen verzameld die betrekking hadden op andere tak ken van wetenschap. Zo is bijv. ook de Universiteitsbibliotheek ontstaan. Het was niet alleen- die universi teit d'ie verzamelingen aanlegde. Ook partilcullieiren legden ziöh er op toe. Wairen tiet vooral iin die 17die en 18de eeuw de scMderijen- en porsefliefln- verzamelingien die in die Nederlanden en daar buiten grote bekendheid ver wierven toch waren eir ook codec ties van meer buiteniilssilge aard. Er wer den in de Nederlandse bodem Ro meinse resten gevonden, die al gauw de aandacht trokken. Geïnteres seerden beschreven de voorwerpen, deze kwam in de handel en vonden hun kopers. Zo zijn enkele collecties ontstaan, die tot in deze tijd hun roem hebben behouden, zoals de col lectie-Reynst (17de eeuw) en de col lectie-Van Papenbroek (18de eeuw), ook al zijn deze verzamelingen later door verkoop weer uit elkaar geval len. Gedeeltelijk zijn zij nu in onze rijksmusea terecht gekomen, en is door de oudtijds opgestelde inventa rissen nog een redelijk beeld te ver krijgen van de omvang van deze verzamelingen. Ze bestonden allang niet meer alleen uit bodemvondsten, maar werden ook opgebouwd uit in Italië verworven kunstschatten uit de klassieke oudheid. Het waren niet alleen de beelden% vazen en een en kele sarcofaag, maar ook kleinere voorwerpen zoals bronzen en aarde werken beéldjes, sieraden, munten, fraai uitgesneden stenen. Het waa een verzameïtraditie, die altijd wat in de schaduw heeft gestaan van de zoveel meer spectaculaire verzame lingen, maar men is rustig door ge gaan met verzamelen. En naar deze tentoonstelling te oordelen met een verfijnd gevoel voor kwaliteit. Nog altijd wordt er verzameld en de Vereemiging voor Antieke Bescha ving die dit jaar haar 50-jarig be staan viert, heeft hierin een gelegen heid giezocht om eens naar voren te hallen wat er in de loop van die ja ren door particulieren bijeengegaard is. En daar. die hulp van de Lei'dse en andere universiteiten hierbij on ontbeerlijk was. ontstond zo een ten toonstelling die op waardige wijze deze bedde lustra herdenkt. Sinds 1972 is men onder de inspirerende leiding van mevrouw dr. L. Byvanck- Quarles van Ufford met de voorbe reidingen bezig geweest. Ons hele land is afgezocht op particuliere col lecties; verschillende waren natuur lijk bekend, maar het bleek al spoed'g dat eï veel meer waren, waar men geen weet van had. Tenslotte is men met een selectie geëindigd van een 140 eigenaars met samen ruim 1000 stukken. Het als een tentoonstelling geworden waarvan het uitzonderlijke gehalte dilrect in het oog springt. Het is een plezi'er om dloor de zalen te dwalen, en dan hier en dan daar het oog te laten rusten op de schat ten to de vitrines en langs de wan den. Hoewel 1000 stuks toch waar achtig niet weinig is, krijgt men dOor de zeer doordachte en verantwoord© opstelling (waarvoor alle hulde aan Aart Verhoeven!) nooit het gevoel van een teveel. Men vindt er voor werpen uit Egypte Griekenland, het Romeinse Rijk, zelfs uit India: sculp turen, vazen, sieraden, gebruiksvoor werpen, glas, mummieportretten, koptische weefsels, ceramiek en nog veel meer. Eén van de pronkstukken is de zogenaamde "Canope van Soest- dijk" in bruikleen gegeven door de koningin. Het is een dikbuikige cul tische vaas van gepolijst albast, be kroond met het hoofd van de Egyp tische godheid Osiris. Hoewel rn Ale- xandrië (Egypte) vervaardigd is de vaas waarschijnlijk opgesteld geweest in het paleis van de Romeinse kei zer Hadrianus in Tivoli bij Rome. In 1846 werd d© vaas door paus Pius IX aan koningin Anna Paulowna by haar bezoek aan Italië geschonken. Uit een andere collectie komt het prachtige mummiepdrtret van een jonge vrouw. Zo'n portret, dat soms al by het leven van de voorgestelde persoon geschilderd was, werd by diens dood op de plaats van het hoofd iin de mummie gewonden, zó, dat het leek alsof de dode uit zijn windsels de nabestaanden aanzag. Dit was een gebruik dat alleen in Egypte voorkwam, in de eerste vier eeuwen van onze Jaartelling. en dan nog slechts gü de weOgestelden, Uit een heei ander deel van de antieke wereld koont het reliëf dat Boeddha voorstelt: uit Ganidhara in Pakistan. Het heeft een plaats gevonden op de ze tentoonstelling, omdat het onmis- kenvaar heffliennistische invloed ver raadt. Er is sindS Alexander dte Gro- te's komt in dit gebied (4de eeuw v. C.) steeds weer contact geweest met de hellenistische cultuur. Dit uitte zich in de sculptuur in de houding van de figuren, in de plooival van de kleding, in de ornamenten. Maar de sculpturen zelf zyn zeer -onhelle nistisch, ze stellen meestal tafeireflen uit 'het leven van Boedidha voor. VRAGEN Deze tentoonstelling dient nog een ander dOei dan het kijkgenot. Om dat het stukken uit particulier bezit zijn, die vaak nu pas voor het eerst publiekelijk getoond worden, is het zo belangryk dat anderen er eens vry hun kennersoog over kunnen laten gaan. Want Juist bij de behandeling van deze stukken zyn veel vragen gerezen, waar nog geen af doend ant woord op gegeven kan worden. Het is dan ook te hopen, dat zij die menen met hun kennis hier een bijdrage aan te kunnen leveren, dit daadwer kelijk de organisatoren van de ten toonstelling zullen laten weten. Het zal de wetenschappelijke discussie zeer ten goede komen. jonge vrouw, Egypte. De tentoonstelling is t/m 13 juli logus is zeer de moeite waard en een te bezichtigen in het Rijksmuseum urnieke documentatie over Nedèr- van Oudheden, Rapenburg 28, Lei- lands particulier bezit uit dje klassie- dteh, dagelijks van 10 tot 17 uur, 's ke oudheid. t 13 tot 17 uur. De cata- ELISABETH LABOUCHERE 1 2) Love is all: Roger Glover Guests 2 1) Paloma Blamca: George Ba ker Sel. 3 5) Guitar King: Hank the Knife and the Jets 4 9) Swing your daddy: Jim Gils- trap 5 7) House for sale: Lucifer 6 3) GriecMscher Weto: Udo Jur- gens 7 (14) Loyin" you: Minnie Ripenton 8 8) Keetje Tippel: Zangeres zon der Naaim 9 6) Ik ben blij dat dk Je niet ver geten ben: Joost NuisSl 10 (12) Sailor Boy: Ferrari 11 (10) Oh boy: Mud 12 (11) Foxie Foxtrot: NaCo Haak 13 4) Fox on the run: The Sweet 14 Girls: Moments What- naiuits 15 (15) There's a whale Dolt of loving: Guys dollls 16 (16) Only time will tell: Earth Fire 17 (27) Song of praise: Husky 18 (21) How glald I aan: Kikd Dee Band 19 Manuela: Julio Xglesias 20 (24) Take good care of: Three 22 Uncle Big Mouth/Little Eve 23 (17) Don't be cruel: Mike Berry 24 Ein Lied zieht hiniaus: Jur- gen Marcus 25 (18) Shoorah Shoorah: Betty Wright 26 (29) Une fille aux yeux claixs: Michel SardOu 27 (20) Once you get started: Rufus fealturtng chaka khan 28 Don't" do it baby: Mac Katie Kissoon 29 (25) De overwegwachter: Marc Winter 30 (28) Mary Lee: Jack Jersey. ADVERTENTIE KORTRIJK De Nederlandse schrijver en dichter Gerard Reve zal in de nacht van zaterdag op eerste pinksterdag in gedichten pleiten voor het "uitdrijven van de zwarten uit Nederland, en dit geheel ingegeven door vader landsliefde" en zijn relatie met de R.K. Kerk verbreken door zijn geloof in de kerk van Rome afzwe ren. De schrijver heeft dit gister avond aangekondigd in het Belgi sche Kortrijk, waar in de hallen de "Nacht van de Poezie" wordt gehouden. Hij verklaarde dit te genover de organisator en regis seur van het evenement. Het plei dooi en de verklaring zijn opgeno men in het programma, als Reve uit zijn jongste werk gedichten voorleest. Het pleidooi en de ver klaring zijn vervat in de gedich ten "Voor eigen erf" respectieve lijk "Vlaamse grond". Het ene gedicht noemde Reve er een van uiterst rechtse, fascisti sche en racistische aard. Het twee de kenmerkte hij als uiterst ob sceen en godslasterlijk. Behalve Reve zullen in de "Nacht van de Poezie' nog' tien tallen Nederlandstalige dichters uit hun werk voorlezen. Onder hen bevinden zich ook de Neder landers Jan Cremer, Thera Wes terman en Adriaan Roland Holst en de Belgen Hugo Claus, Marnix Gijzen, Karei Jonokheere en Hu- gues Pernath. Twente Borussia op radio en tv HILVERSUM Woensdag 21 mei zal de NOS via radio en televisie rechtstreeks verslag geven van de die avond in Enschede te spelen voet balwedstrijd FC TwenteBorussia, de finale voor de UEFA-Cup. De tv- uitzending, met commentaar van Herman Kuiphof, begint om 17.55 uur en duurt tot 19.55 uur. In het programma "Studio Sport" later op de avond zullen een nabe schouwing van de wedstrijd en enke le interviews worden uitgezonden. Het door Wim Hoogendoom en Cees Jansma te verzorgen radioverslag is van 18.03 tot 19.45 uur te horen via Hilversum 3 In de pauze, om 18.45 uur, komt de "vakaturebank" aan bod. Vrijdag 16 mei Hilversum I 18.30 Nieuws. 18.4 Echo. 18.50 Verkenning: ÈÊSÈ 'jk 1 j (S) Uit het ope rette album. 19.30 (S) In antwoord op uw schrijven: verzoekplatenprogram- ma. 21.00 (S) De blanke top presen teert radiotelevisie. 22.25 Overweging. 22.30 Nieuws. 22.40 (S) Goal: sport en muziek. 23.5524.00 Nieuws. Hilversum II 17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws. 18.11 Vandaag dit, mor- NEDERLAND I 18.45 Paul us de boskabouter (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 AVRO's Toppop presenteert de nationale hitparade (AVRO) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 Alle dertien goed (AVRO) 21.10 Kijkers helpen blinden (AVRO) 21.11 De gebroeders Hammond (AVRO) 22.00 AVRO's sportpanorama (AVRO) 22.20 Televizier Magazine (AVRO) 23.00 Als je maar gelukkig bent...? (IKOR) 23.50 Journaal (NOS) NEDERLAND II 18.15 Duits (Teleac) 18.45 Paulus de boskabouter (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 Wat een familie! (TROS) 19.30 Zyn ze wel zo gevaariyk? (TROS) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 The counterfeit traitor (TROS) 22.35 Music All-in (TROS) 23.35 Interview met de minister-president (TROS) 23.45 Journaal (NOS) Vijftig minuten lang daveren de tophits van nu over de beeldbuis, als de AVRO-televisie vanavond het programma Alle 13 goed" uitzendt. Van 2021 tot 21.10 uur zal via Nederland I deze parade van internationale en nationale sterren voorbijtrekken. U ziet en hoort Bonny St. Claire en Unit Gloria: 'Knock on my door'; Denny Christian: 'Rosa- munde'; Status Quo: 'Down, down'; Ciska Peter: 'Dans naar de zon'; Left Side: 'Tessey, I love you'; Shirley Company: 'Shame, shame, shame'; Nico Haak en de Pa niekzaaiers: 'Foxie foxtrotBarry White: You're the first, my last, my everything'Sandra Andres: 'Oh, nous som mes trés amoureux'; Ronnie Tober: 'Alleen'; Cardinal Point: 'Arrivederci goodbye'; Nana Mouskouri: 'Traume sind Sterne'; Vicky Leandros: 'Rot ist die Liebe". Op de foto Sandra Andres. De TROS-tv zendt vanavond (22.35 uur. Nederland II) voor het laatst dit seizoen 'Music-All-In' uit. Aan dit program ma werken o.a. mee de Amerikanen Frank Rosolino en Conté Candoli respectievelijk op trombone en trompet, het Scola Cantorum van het Ward Instituut in Roermond en het Amerikaanse zangduo Jon en Judith Hendricks. gen dat. P.P.: 18.20 Uitzending i Christelijk Historische Unie. 18.30 Programma-overzicht. 18.3_ bargo: wekelijks themaprogramma. 19.30 Radio Vrij België. NOS: 19 Zondagschrijvers aan he 21.30 Instrumentaal ens< sieke en moderne muziek. 22.30 (S) De Staalkaart. 23.20 (S) Muziek van deze De AVRO haid zo'n haast met het vertonen van de vierde aflevering in de reeks „Amsterdam 700", dat de drie minuten die Klaverweide op het andere net nog moest uitdienen, samenvielen met het begin van „De rode luitenant". Beide oorspronkelijke tv-spelen grepen dus met een zwaluwstaartverbinding in elkaar, nochtans zonder dat je je in het ene of het andere kon vergissen. zy verschilden namelijk hemels breed met elkaar, en niet eens zozeer wat de inhoud betreft. In beide gevallen was er sprake van een zoon die in opstand kwam tegen z'n vader, en aan het slot toch weer (voor even?) in het gareel terugstapte. Verder was er de onderliggende partij die vermorzeld werd door- de autoriteiten. Bij Klaverweide was dat de boer die de strijd tegen de onteigening van zyn boerderij tegen de gewapende politie verloor en in de „De rode luitenant" was het de dienstbooi, die haar hoop op revolutie door de schietende soldaten teloor zag gaan. Er waren natuurlijk ook duidelijke verschillen. Klaverweide speelt nu, en de rode luitenant speelde bijna een halve eeuw geleden. Maar het grootste verschil school toch in de aanpak. Klaverweide vond k deze tweede keer van minder gehalte dan de eerste keer (in beide gevallen was Kees Holierhoek de schrijver en Eimert Kruidhof de regisseur, dus daar kan het niet aan gelegen hebben), maar er werd in ieder geval in gepoogd ons mensen voor te schotelen die je tn' het dagelijks leven ook wel om je heen ziet. Dat was voor Mies Bouhuys, de schrijfster van „De rode luitenant", natuurlijk minder eenvoudig, omdat we zulke deftige families, die hysterisch worden als ze ontdekken dat ze een „roode booi" in huis hebben, nu eenmaal zelden meer in tram, bus, of trein tegenkomen. Althans niet in Nederland. Misschien nog in Engeland, want in achter het nieuws hoorde ik gisteren een oud© geblankette dame, die in Londen op straat gevraagd werd of Engeland utt de EEG moest treden, hartgrondig met „Ja" antwoorden, want, zei ze: „Wij zijn de beste landbouwers ter wereld;.Ze gappen onze ideeen." Goed, laten we het er dus op houden dat Mies Bouhuys het moeilijker had met haar personages, maar ook dan nog vond ik dat ze te veel in literatuur was blijven steken, terwijl er toch duidelijk was afgesproken dat we een tv-spel te zien zouden krtjgen. We zagen dikwijls iemand een monoloog afsteken waar een ander dan naar stond te luisteren, en bovendien bleek nagenoeg alles wat men zei een diepe of verstrekkende betekenis te hebben. Vooral de rode luitenant, Jules Hamel, liep de ene volzin na de andere te declameren: typisch een aardje naar zijn moertje, want Caro van Eyk kon er op dat gebied ook wat van. Het leek alsof Mies Bouhuys een beroemd boek bewerkt had van een klassieke auteur,en daarbij de schroom niet had kunnen afschud den om de bekende, roerende passages uit het boek over te zetten in normale omgangstaal. Maar zo'n boek was er niet, er was alleen maar die slechte oude tijd, waarin eigenlijk alleen Canci Geraedts als de rode dienstbode Klazien de tekst de baas wist te blijven. En los van deze bezwaren is het voor mij ook nog de vraag om de zwart-wiit-teke- ning (zonen a la Kain en Abel, de wel buitengewoon om zijn reputatie bezorgde vader, de Haagse mevrouw Van Wageningen uit Den Haag) niet wat al te dik was aangezet. Nico Scheepmaker r komt, dus komt Prétien met deze mooie en gemakkelijk schoon te maken (100% polyamid) zwem kleding. Zwembroekje in de maten 104,116en128. Vanaf 9,25 Mini-bikini. Maten 104,116 128 en 140. Reeds vanaf 14,50 WRotterdam-Liidw-Utrocht-Hitvefsum-Almtlo Leiden: Haarlemmerstraat 5, telefoon: 071 - 22498 DUITSE TV VrUdag 16 mei Duitsland I 17.10(K)Technisch-na- tuurwetenschappelijk magazine. 17.55 18.00 (K) Journaal. (Regionaal progr. NDR: 18.00 (K) Sportoverzicht. 18.30 (K) Aktualiteiten. 18.45 (K) Zandman netje. 18.55 (K) Nordschau-Magazine. 19.26 (K) Dein gutes Recht, tv-serie. 19.59 Programmaoverzicht. WDR 8.05 —12.05 (K) Schooltelevisie. 18.05 (K) Sie kommen aus Agarthi, tv-serie 18.40 (K) Aktualiteiten. 19.20 (K) Sie kom men aus Agarthi. tv-serie). 20.00 (K) Journaal en weerbericht. 20.15 (K) Ca price. Amerikaanse spelfllm. 21.50 (K) Der 7. Sinn. 21.55 (K) Reportage uit Bonn. 22.20 (K) Journaal en weer bericht. 22.35 (K) Sport. 23.00 Der Augenblick des Friedens, oorlogsfilms C45.80.50 (K) Journaal. Duitsland II 17.00 (K) Journaal. 17.10 (K) Magazine voor de jeugd 17.40 (K) Aktualiteiten en muziek. 18.20 Vilter der Klamotte. tv-serie. 18.55 (K) Barbapapa. 19.00 (K) Journaal. 19.30 (K) Buitenlands Journaal. 20.15 (K) Die Strassen von San Francisco, tv- serie. Aansluitend: (K) Spass an der Freud. 21.15 (K) Journaal. 21.30 (K) Frau und Beruf: Nullpunkt, tv-serie. 23.05 (K) Journaal. 20.05 Burengerucht: Muziek Made Germany 21.02 De Negen-Uur-Show. 22.02 Radiojournaal. 22.05 (S) Super- Gamma van alpha èn beta: de wereld van wetenschap en technolo gie. 16.00 Nieuws. 16.03 (S) Het Zwarte zienden. 17.55 Mededelingen. Hilversum in Ieder heel uur - nieuws. NCRV: 7.02 (S) Drie op Je bo terham. 8.03 (S) Drie op Je boterham Pers Vers. 9.03 (S) Tot uw dienst: klas sieke muziek. 12.03 (S) Drie tussen de middag: Los Vast. 14.03 (S) Schrijf es 'n kaartje: verzoekplaten. 16.03 (S) avond Laat. 0.02 Radiojournaal. 0.05 Weekend-Muziek-Magazine. 1.02 Soul- time U.SA. 4.02 Voor dag en dauw (2.02 4.02 en 5.57 Radiojournaal) NCRV 6.02—7.00 (S) Klaar wakker. Zaterdag 17 mei Hilversum I TROS: 7.00 Nieuw© 7.02 (S) Ontbijt-Soos: licht- en i herh. les 15. 11.30— ir-klassieke muziek. (7.30 Nederland 1 TELEAC: 10.30 (K) Hoe is he 12.00 De Ondernemer herh. les 12. NOS: 15.00 (K) Journaal. TROS: 15.02 (K) De kleine prinses (1). NOS: 15.55 —17.45 NOS: 18.45 (K) Paulus de Bos kabouter 18.55 (K) Journaal. KRO: 19.06 Een nieuw avontuur van Twie- tie. tekenfilm. 19.20 (K) Kunt u me de weg naar Hameien vertellen. me- neer? KRO/RKK: 19.50 (K) 't Zand Overheidsvoorlichting: 12.16 Werk en 33 NOS: 20.00 (K) Journaal. KRO: 20.20 (K) De Berend Boudewijn Kwis. 22.00 (K) Brandpunt. 22.45 De wereld I in oorlog, documentaire serie (20). NOS: 23.30—23.35 (K) Journaal. Nederland U TELEAC: 18.15 (K) Duits - les 11. NOS: 18.45 (K) Paulus r. 18.55 (K) Journaal. AD VERENTTE .e 7.41 Aktua. 8.30 Nieuws. 8.36—8.45: Gymnastiek voor de huisvrouw). 9.00 (S) Wegwezen, met tips voor trips. 9.30 (S) Tien-om: kinderprogramma. 10.00 iS) Aktua-sport: sport en mu ziek. (10.30 Nieuws) 11.00 (S) Hartje relzyn: uitzending van het Ministerie an Volksgezondheid en Milieuhygiëne. ROS: 12.26 Mededelingen. 12.30 Nws. 12.41 Aktua. 13.00 (S) Tross-Country. 14.00 (S) De Fop-Shop: amusements- 4.45 De tijdmachine een 20 mei t/m 8 juni Jaarbeurs Utrecht science fiction serie (22). 15.02(S)Luis voor militairen. (15.30 Nieuws) 17.30 Nieuws. 17.32 Aktua-magazine. Hilversum II VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnastiek. 7.20 (S) Z.O. voor alle kinderen die op zijn, 8.00 De pandjesbaas. 22.10 (K) Tien Jai derweg: filmportret. NOS: 23.10 (K) Journaal. IKOR-NCRV: 23.15—23.20: Het lied van de week. Voordelige trein-toegangbiljetten op vele stations verkrijgbaar. 1 20 variaties om uit te kiezen 20 kompleet ingerichte ^keukens tonen u hoeveel gemak et voor uw keuken te koop is, 2Q verschil lende opstellingen bewijzen- dat er eeri keuken is die bij u past. 2 europese-topmerken -SieMatic en Alno - laten zien hoever de keukentechniek gevorderd is in vormgeving, techniek, komfort en kleurkeus. AanrechtbladCb in hout, staajl. kunststof of betegeld spreken uw smaak aari. Voor ko- ke'n., bakken,..braden, spoelen,-af- j wassen en ventileren i;s ",er een i kollektie inboüwapparatuur dié u enthousiast maakt. Kom ér naar kijken èn van genieten. Ook de tegels, het sanitair, de ppen haard en de bouw- eh siermaterialen voor üw huis en' uw tuiri verdie nen uw volle aandacht. Geopend:- ma t/m vrij 6:30-12.30 en 14.00-17.30 uur. zaterdag-^ 10.00-16.00 uur. H goedhart U" bouwhuis HOORN 126A ALPHENa/d RIJN TEL.01720-91348 (t.ö. Avifauna).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 5