Oorlogsinvaliden: medeleven geringer
„GROENOORDHAL: EEN DAGJE BELEGERDE VESTE"
Sint Jorismarsen in regen
mizu
Ruim 200 man politie
op de been in Leiden
Staatssecretaris Stemerdink belooft financiële en sociale verbeteringen
keukens
CDA-verband in Leiden
MAANDAG 12 MEI 1975
LEIDEN Het Groenoordhal-
terrein had zaterdag veel weg van
een belegerde veste. Meer dan
200 man politie was op de been om
er voor te zorgen, dat de veilig
heid van de deelnemers aan het
jubileumcongres van de Bond van
Nederlandse Militaire Oorlogs
slachtoffers was gewaarborgd, 'n
Omvangrijk karwei gezien het
grote aantal hoge gasten dat aan
wezig was. Zo werden in de loop
van de dag onder meer verwel
komd het koninklijk en prinselijk
echtpaar; tientallen ambassa
deurs uit alle werelddelen, hoge
militairen uit tal van landen, de
staatssecretarissen Stemerdink
(Defensie) en Meijer (CRM) en
oud-minister van Defensie Den
Toom
Om niets aan het toeval over te
laten was door de politie reeds
dagen vantevoren een volledig
draaiboek opgesteld, waarin alles
tot in de puntjes werd geregeld.
Politiefunctionarissen, in uniform
of in burger, waren vooraf duidé-
iij!k geïnstrueerd, hoe ze zouden
moeten handelen, wanneer er
onverhoopt iets mis zou gaan. Ie
dereen had een duidelijke taak,
waarvan niet mocht worden af
geweken.
In de Groenoordhal zelf was 'n
complete wachtpost ingericht,
terwijl elders in de hal, en ook
buiten de parkeerterreinen reser
ve-politie was gestationeerd om te
kunnen bijspringen wanneer dat
nodig mocht zijn.
Al om zeven uur 's ochtends
werden de eerste posten op en
rondom het terrein betrokken. De
zwaarste bewaking was in de och
tenduren geconcentreerd rondom
de korfbalterreinen van de ver
eniging Noorderkwartier, vlak
naast de Groenoordhal. Daar zou
omstreeks kwart voor elf de heli
copter landen met aan boord Ko
ningin Juliana en prins Bern-
hard. Gewapende politie en tal
van rechercheurs zorgden ervoor
dat het gebied aan alle kanten
hermetisch afgesloten was en
niemand zonder toestemming het
terrein kon betreden.
Ook op de parkeerterreinen
rondom de Groenoordhal was
volop politie aanwezig. Onder
vlakbij de enorme H die als lan-
dingsteken op het korfbalveld was
aangebracht.
Ter verwelkoming waren onder
meer aanwezig het bestuur van
de BNMO en burgemeester Vis en
zijn echtgenote.
Verder gaven de Leidse wethou
ders Van Aken en Verboom, ge
deputeerde Eijsink, KVP-fractie-
leider Andriessen en tal van an
dere genodigden uit burgerlijke
en militaire kringen acte de pré-
meer bij de ingang waar elke be
zoeker een speciale toegangskaart
moest tonen. Hoe streng het alle
maal ging, mag blijken uit het
feit. dat mijn koffertje in de loop
van de dag viermaal werd door
zocht op eventuele aanwezigheid
van wapens of explosieven.
Rond negen uur arriveerden de
eerste hoge gasten, onder wie de
ambassadeurs van de Verenigde
Staten. Rusland en West-Duits-
land. Het merendeel woonde al
leen het officiële gedeelte van het
congres bij dat in de ochtenduren
plaats vond. Even na hklf elf. iets
vroeger dan het schema aangaf
landde de helikopter uit Soestdijk
In de Groenoordhal zelf werd
de gang van zaken nauwlettend
in het oog gehouden door recher
cheurs in burger. Dat\ gebeurde
zowel vanaf de balkons als in de
hal zelf. Ook het personeel van
de Groenoordhal had van direc
teur André de Jong strenge in
structies ontvangen daar waar het
ging om het eventueel openen van
nooduitgangen e.d. Een tweede
piek in de bewaking lag rond vijf
uur 's middags toen Prinses Bea
trix en Prins Claus een bezoek
aan 't congres brachten. Onder po
litie-escorte werd de auto met het
prinselijk paar begeleid door Lei
den vanaf de Hoge Rijndijk.
Rond half zeven zaterdagavond
- Prinses Beatrix en Prins Claus
voerden op dat ogenblik een ge
sprek met 45 leden van de BNMO
in een ongedwongen sfeer - kon
den de hoof dinspecteuns Erenst en
Cornelisse vaststellen dat zich geen
ongeregeldheden nadden voorge
daan en alles naar wens was ver
lopen. Op dat ogenblik was de
politiesterkte al teruggebracht ot
ongeveer vijftig man.
Een andere groep die voor het
BNMO-congres een huzarenstukje
moest verrichten was de Militaire
Kokschool in Leiden. Zij hadden
de zorg voor de lunch en het di
ners dat de ongeveer 3700 deel
nemers aan het congres werd ge
serveerd. Tientallen koücs wer
den op gezette tijden per bus van
de Rambrandtstraat naar de
Groenoordhal gebracht, waar in
de Romneyhal een centrale keu
ken was ingericht.
Grote gamellen met soep, duizen
den broodjes ham en kaas en voor
het diner: duizenden warme maal
tajidiein werden met legertrucks
naar de Willem die Zwijgerlaan
overgebracht.
Aan het slot van de lus
trumbijeenkomst maakte de voor
zitter van de lustrumcommissie
mr. A.P. van Velsen bekend, dat
voor het welslagen van het con
gres ruim zevenhonderd mensenn
waren ingeschakeld. Daartoe be
hoorden onder meer* de vertegen
woordigers van het Rode Kruis
die de hele dag in touw waren om
de invalide oorlogsslachtoffers ter
zijde te staan en die tientallen be
zoekers medicamenten moesten
verstrekken, omdat ze die in alle
drukte waren vergeten mee te
BRAM VAN LEEUWEN
Koningin Juliana en Prins Bemhard landden per helikopter op het zwaar bewaakte korfbal-
veld. van Noorderkwartier. Foto's Jan Holvast
LEIDEN —Een ovationeel ap
plaus van ruim 3700 oorlogsslachtof
fers viel zaterdagmiddag in de Leid
se Groenoordhal staatssecretaris van
Defensie mr .A. Stermerdink ten
deel. Dat gebeurde toen de bewinds
man in zijn toespraak tijdens het ju
bileumcongres van de Bond van Ne
derlandse Militaire Oologsslachtof-
fers (BNMO) een aantal toezeggingen
deed ter verbetering van de financië
le en sociale omstandigheden van
die mensen, die in de Tweede We
reldoorlog door oorlogshandelingen,
verwondingen opliepen.
Hij zei onder meer zich te zullen
beijveren voor verbeteringen in de
financiële positie yan de zogenaam
de "oude wetters". Dat is dé catego
rie oorlogsslachtoffers, die in de Ja-
en 1947—1949 niet heeft gekozen voor
de nieuwe pensioenwet van 1947. "De
•totstandkoming van 'n wettelijke re
geling waardoor ook de pensioenen
van de "oude wetters?' zullen worden
berekend op basis van het minimum
dagloon zal worden bevorderd", aldus
staatssecretaris Stermerdink. die de
naar Paramaribo afgereisde staats
secretaris Van Lent verving.
Verder beloofde hij te zullen na
gaan of de organisatie en de bezet
ting van de Militaire Sociale Dienst
nog berekend zijn voor hun taak.
"Mocht dit niet het geval zijn, dan
zullen de nodige maatregelen worden
getroffen", zo zei de bewindsman.
BNMO-president W. Ch. J. M. van
Landschot had eerder in zijn lus
trumrede al zijn bezorgdheid uitge
sproken over het achterblijven van
de sociale begeleiding van oorlogsin
validen, terwijl die behoefte juist
steeds groter wordt. Verder meldde
hij ernstige bezorgdheid binnen de
BNMO over wat hij noemde opge
drongen ingrijpende bezuinigingen bij
Defensie, waardoor indirect ook de
oorlogsinvaliden worden getroffen.
Voorzitter Van Lanschot wees voorts
op het bestaan van de omgekeerde
bewijslast bij de beoordeling van de
pensioenrechten van oorlogsinvali
den.
Ook op dit punt deed staatssecre
taris Stermerdink een toezegging:
"Er zal een wettelijke regeling wor
den voorgesteld waardoor voor diege
ne die in militaire dienst 60% inva
lide is geworden, zonder meer aan
genomen wordt dat er verband be
staat tussen zijn invaliditeit en zijn
eventueel op latere leeftijd overlijden.
Tenslotte benoemde hij de algemeen
secretaris van de BNMO, dr. mr.
W. K. J. J. van Ommen Kloeke na
mens de koningin tot ofifcier in de
Orde van Oranje Nassau bij bevor
dering. Hij kreeg die koninklijke on
derscheiding voor het feit. dat hij al
24 jaar deel .uitmaakt van het be
stuur.
BNMO-president Van Lanschot.
constateerde na een muzikale ope
ning door Koninklijke Militaire Ka
pel, dat de lijdensweg van de ver
minkten en gehandicapten uit de
Tweede Wereldoorlog nog steeds
voortduurt.
"Met het toenemen der jaren wordt
het leven met een handicapt steeds
moeilijker, het medeleven wordt
geringer. Men vergeet hun offers en
hun lijden, maar de slachtoffers
voelen het steeds erger. Deze geha-
venden verdienen meer dan alleen
correctheid", aldus Van Lanschot.
In de herdenking van de gevallenen
betrok de BNMO-voorzitter ook de
slachtoffers van de strijd in Indo
china. "Want", zo zei hij, "leed kent
geen grenzen."
In zijn toespraak memoreerde de
BNMO-voorzitter het bestaan van
de Wereld Federatie van Oudstrij
ders, waarin op dit ogenblik 20 mil
joen oudstrijders uit alle wereld
delen samenwerken. Een federatie
die. aldus Van Lanschot. pro
beert een beter klimaat te scheppen
tussen de volkeren, ook die tegen el
kaar gestreden hebben." Veelzeggen
de cijfers noemde hij dat de orfficië-
le militaire begrotingen in de wereld
totaal 700 miljard gulden per jaar
omvatten, terwijl de begroting van
de Verenigde Naties zich beweegt op
het niveau van de gemeente-reini
ging van New York.
Voorzitter Van Lanschot maakte
melding van een informatieve en-
quete die onlangs doqr het Geron-
tologische Instituut van Nijmegen is
'ingesteld onder de ernstige oorlogs
invaliden. "De eerste gegevens dui
den erop dat er twee grote poblemen
op ons afkomen: de opvang van de
vergrijzende invalide, die niet langer
zelfstandig kan wonen en de vaak in
snel tempo verergerende lichamelijke
toestand van de invaliden. Voor de
opvang van de eerste categorie zal
het BNMO-oord in Doorn binnenkort
▼/orden uitgebreid. Begin volgend jaar
zal de eerste spade de grond ingaan
voor een eerste serie van 25 woon
eenheden".
Een pleidooi hield Van Lanschot
voor een diepgaand medische onder
zoek van de invaliden eenmaal per
twee jaar. Op basis van de resulta
ten zou het invaliditeitspensioen
aangepast moeten worden.
Op het punt van de revalidatie con
stateerde voorzitter Van Lanschot
een beschamende achterstand.
"Daarom hebben wij besloten om
zelf maar over te gaan tot het instel
len van revalidatie-cursussen in
Doorn."
Prins Bernhard zei in zijn toespraak
onder de indruk te zijn van de
reeks activiteiten die de BNMO in de
loop der jaren heeft onwikkeld. Als
een "hommage aan de BNMO-vrou-
wen" en "ter huldiging van de voor
zitter" bood hij president van Lan
schot een portret van diens echtge
note aan, geschilderd door de kuns
tenaar K. van Veen.
In de middaguren werden de 3700
aanwezigen in de Groenoordhal on
der meer bezig gehouden door Sas-
kia en Serge, de Baker Street Jazz
band. en het trio los Rancheros,
terwijl buienlandse vertegenwoordi
gers toespraken hielden. Zo wi
onder meer een delegatie van
Russische oorlogsveteranencomite
aanwezig, bestaande uit kolonel ge
neraal prof. dr. Lomow en dt
neraals Awdoesin en Tokuew. Prin
ses Beatrix en Prins Claus kwamer
in de namiddag naar de Groenoord
hal waar zij een gedeelte van het ju
bileumprogramma bijwoonden.
Voorafgaand aan het massalde di
ner voerde het prinselijk paar in de
directiekamer van de Groenoordhal
een informeel gesprei met 45 leden
van de BNMO. Elk van de 15 afde
lingen had daarvoor drie afgevaar
digden mogen sturen. Tot do deelne
mers aan het, congres behoorden ook
eeii aantal buitenlandse leden. Zo
kwam de heer Jongeneel voor het
vieren van het 30-jarig bestaan hele
maal uit Indonesië over.
OEGSTGEEST Er moet nog een
oud padvinderslied bestaan, waarin
de woorden: wij trotseren regen en
wind. Welnu ongeveer 3500 deelne
mers aan de St. Jorismarsen hebben
dit zaterdagmiddag waar moeten ma
ken toen zij "Oud Poelgeest" verlie
ten voor het afleggen van de mars
routes. Zij waren bij de vlaghijsing
en de start toegesproken door de
voorzitter van de Stichting Scouting
Oegstgieest, de heer H van Dijk.
Wethouder CRM in Oegstgeest J.
C. Gmelich Meijling hield een ope
ningstoespraak. Op het terrein rond
om het kasteel was een markt en een
restaurant ingericht. Men heeft het
ADVERTENTIE
Bloemenmagazijn
bijzondere aandacht te
schenken aan de marsen in 1976. die
dan voor de dertigste maal gehouden
zullen worden. De. deelnemers aan
de 74 km route bleven hoofdzakelijk
binnen de gemeentegrenzen. De 10-
km route ging richting Rijnsburg.
De 15 km-lopers gingen bij Rijnsburg
richting Katwijk. Via de Hoornes-
laan kwamen ze via de Brouwer
straat in Rijnsburg dé Oegstgeester
Dorpsstraat binnen.
74 km Kabouters 1. WABO Heem
stede, 2. Uilenkring Derjagroep, te
Oegstgeest. 3. Eikeldopjes, Heem
stede. 74 km Welpen. 1. Kaninefaten
Lisse, 2. Prins Willemhorde, Haar
lem, 3. Jan van Galen, Leiden. 10
km Padvindsters. 1. Klimop, Wad-
dinxveen, 2. Ruimtevendel, Oegst
geest, 3. Koetilang, Heemstede. 10
km Verkenners. 1. Bostreno, Noord-
wijkerhout, 2. Shawano's, Lisse, 3.
Graaf Bernadotte, Heemstede. 15 km
Padvindsters. 1. Klimop, Waddinx-
veen, 2. Capreravendel Bos en Duin-
groep, Bloemendaal, 3. Gemmagroep,
Katwijk. 15 km Verkenners. 1.
Dauwtrappers, Leiden, 2. Kaninefa
ten, Lisse, 3. Bostreno, Noordwijker-
hout. Bandconcours. 1. Haagse Pad-
vindstersband, 2. Scoutingb., Rotter
dam, 3. Goudse Padvindersband, 4.
Kizitoband, Bergen op Zoom, 5. Jo-
risband, Boskoop. Grootste groep.
Sint Jan de Doper, Boskoop.
Meer Leids nieuws
elders in deze krant
ADVERTENTIE
De beste keukens en toch
goedkoop waar staan die?
r Het hijsen van de vlag vormde de inleiding van de St. Joris
marsen die voor de 29ste maal werden gehouden.
LEIDEN •- Morgenavond (aan
vang acht uur) wordt in "Nieuw-
Minerva" (Vrouwensteeg) de oprich
tingsvergadering gehouden van het
CDA-verband Leiden. Tijdens deze
vergadering zal de vierde en tevens
laatste ontwerp-overeenkomst ter
sprake komen waarin de samenwer
king van KVP, CHU en ARP is
geregeld. Deze samenwerking geldt
voorlopig voor de huidige zittings
periode van de gemeenteraad.
Het CDA-verband, zo blijkt uit
het ontwerp-reglement, wordt geleid
door een zeven man sterk bestuur:
drie KVP-ers, twee CHU-er en
twee ARP-ers. Dit bestuur heeft in
het algemeen tot taak de samen
werking in het Leids CDA-verband
te bevorderen (zoals bekend is er
al een CDA-raadsfractie). Dit houdt
o.m. in dat er gezamenlijke leden
vergaderingen worden gehouden. Via
het CDA-bestuur lopen de contacten
tussen de besturen van de partners
en de CDA-fractie in de gemeente
raad. Overigens wordt er in het
CDA-bestuur een vertegenwoordiger
gekozen voor de fractie; het CDA-
bestuur vergadert minstens één keer
per jaar met de besturen van de
Haarlemmerstraat 181
Zoekt U een goed
Ankerhorloge
reeds vanaf f 40.
of
Electronic horloge
De beste merken brengen wij U.
SEIKO - ETERNA - CERTINA -
PRISMA - CITIZEN - JUNG-
HANS - EWE - ANKER
Horloger v. d. Water