Van melk winkelt je tot zuivelconcern
Raadslid wil meer grip
op Nieuw Groenhoven
lyUjjl -
Menken Landbouw (50 jaar) viert jubileum met 900 man personeel
de geniale
vierkante millimeter.
i
evoluon
KONINKLIJK
BEZOEK
'Endegeestbegint
met dagbehandeling
ASFALTERING
PLESMANLAAN
Pappie
WOENSDAG 7 MEI 1975
LEIDEN/WASSENAAR Het familieconcern "Menken
Landbouw" behoort op dit ogenblik tot de tweehonderd groot
ste ondernemingen van ons land. De omzet werd de afgelopen
4 jaar meer dan verdubbeld en steeg tot boven de 200 miljoen
gulden. Het bedrijf biedt werk aan 900 mensen en het afgelo
pen jaar werd er 221 miljoen kilogram melk verwerkt. Naast
Deze en volgende week wordt er An deed Ijverig mee. Een forse dag-
feest gevierd bij Menken Landbouw, taak, want daarnaast had zij nog de
Peest, want precies vijftig jaar ge- zorg voor 11 zoons en 4 dochters. Het
leden werd de basis gelegd voor dit gezin Heemskerk had vijf kinderen,
omvangrijke familiebedrijf. In 1925 en ook die werden bij het bedrijf
begonnen namelijk twee jonge boe- in Noordwijkerhout ingeschakeld,
renzoons onafhankelijk van elkaar Bijvoorbeeld als "roerdertjes" wall
een melkwinkeltje. De een, Th. neer in nachtelijke uren de pas aan-
Heemskerk, deed dat in Noordwij- gevoerde melk in koelbakken moest
kerhout; de ander, L. Th. Menken, worden omgeroerd.
In Oegstgeest.
"Leen
ners vi
Menken kenden, slaagden
steeds groeiende klantenkring te
een hypermoderne hoofdvestiging in Wassenaar (waar eens de
rustieke boerderij "Rust en Vreugd" stond) heeft men dochter
ondernemingen in Oud Gastel, Utrecht en Zeist (melk- en
melkprodukten)Bodegraven en Soest (frisdranken) en Vianen
(kaas)Samen met de Leidse slager Eimert Teekens bezit men
bovendien Kip's Vleeswarenfabriek in Amsterdam.
Wat zich al in de crisisjaren had
Am", zoals vele inwo- voorgedaan en zich ook na de Twee-
Oegstgeest het echtpaar de Wereldoorlog voortzette was de
verdwijning van vele zelfstandige zui-
velfabrieken. In 1948 waren er nog
In die beginjaren werd door 614 over. In de jaren, die volgden,
de meeste van de ruim tweeduizend slaagde Menken erin diverse melkfa-
land toen brlekieB in Leiden
en onge- ving over te nemen.
melkverwerkers die ons
nog kende, de melk ra
koeld verkocht. Gevolg
melk binnen een dag
de koper ze niet direct kookte en af- gebieden van Heemskerk bedrijf
koelde. De "flessemelk" werd al in "Menken Melk" snel naar elkaar toe.
1930 door Menken in Oegstgeest ge- Beide hadden echter te maken met
l'ntroduceerd. Beugelflessen werden
met de hand gevuld
waterbakken geplaatst en vervolgens
gepasteuriseerd en gekoeld. Na dat
proces, dat een paar uur duurde,
werden de flessen stuk voor stuk
met de hand va
Arbeidsweken
geen uitzondering in het bedrijf van
Menken. Personeel verdiende in die
dagen een salaris van 12 a 13 gulden
per week. "Baas" Leen werkte ze
ven dagen per week en zijn vrouw
flinke concurrent in Leiden,
daarna in Rijnstreek en de Bollenstreek. Dat
was "Landbouw Leiden" met onder
meer een melkfabriek aan de Rijns-
burgersingel.
In 1955 sloegen Menken en Heems
etiket voorzien, kerk de handen ineen en kochten
"Landbouw Leiden" op. Steeds groter
werd de verwevenheid tussen de
beidie bedrijven totdat eind 1970
werd besloten tot een totale fusie
waarui "Menken Landbouw" ont
stond. De ontwikkelingen zijn daar
na in versneld tempo doorgegaan. Zo
snel, dat Menken Landbouw
- waar het om de consumptie gaat
- nu een marktaandeel van tien
procent in ons land verworven heeft.
Via de "dochters' bezit men in de
frisdrankensector ook nog eens 9 pro
cent van de totale Nederlandse
markt.
In al die jaren van groei, uitbrei
ding en overneming is Menken Land
bouw steeds een familiebedrijf ge
bleven. Geen cent vreemd kapitaal
en wie de namen van de verschillen
de directies van de bedrijven bekijkt
komt de namen Menken en Heems
kerk veelvuldig tegen. De leiding van
het bedrijf is op dit ogenblik in han
den van wat genoemd worde de "twee
de generatie".
L. Th. Menken trad in 1965 bij
het 40-jarig bestaan van de zaak
terug als diirecteur ten gunste van
vier zoons. De andere pionier, Th.
Heemskerk overleed in 1965. In de
overkoepelende directie zitten op dit
ogenblik A. C. M. Menken (algeme
ne zaken), P. C. Heemskerk (ver
koop) en J. J. Heemskerk (produk-
tie).
Directeur Ad Menken schrijft de
snelle expansie van het bedrijf voor
een belangrijk deel toe aan het feit
dat het steeds een familie onderne
ming was. "Wij hebben steeds met
hart en ziel voor het bedrijf gewerkt
f in Wassenaar. Links de heer P. C.
en er heerste een goede werksfeer.
Bovendien werd alle winst weer in
het bedrijf geinvesteerd." Toch heeft
ook hij twijfel over de toekomst:
'Is die inzet er bij de volgende ge
neratie ook nog? En zijn zij in staat
een dergelijke onderneming nog me:
familiekapitaal te bekostigen? We
weten het niet. Het is ook voor ons
een belangrijk vraagstuk".
Maar hoe het ook zal worden in
de toekomst, een feit is, dat het bij
vreemde aandeelhouders niet gebrui
kelijk is dat ze hun winst herinves
teren in hetzelfde bedrijf."
Desgevraagd maakt directeur Ad
Menken er ook geen geheim van dat
men op het ogenblik kampt met een
zeer felle concurrentie zowel in de
zuivel - als in de frisdrankensector.
Werd vijf jaar geleden nog ruim 80
procent van de melkr en melkpro
dukten afgeleverd via de detailhan
del, nu is dat aandeel al gezakt tot
beneden de vijftig procent.
Ongeveer 52 procent vindt op dit
ogenblik de weg naar de consument
via de levensmiddelenbranche (in
hoofdzaak via het grootwinkelbedrijf)
Volgens directeur Menken zal het
aandeel van de melkhandelaar in
de komende jaren nog verder terug
lopen. Voor 1980 schat hij dat via
deze kanalen niet meer dan 30 pro-
cen wordt afgezet. Het gevolg van
die concurrentie is geweest, dat de
marge flink geslonken is. "Het is
op het ogenblik een hele toer om
twee procent van je hele omzet te
verdienen", aldus directeur Menken.
Die verschuiving in het distribu
tiepatroon heeft er mede toe bijge
dragen, dat directeur Menken niet
schroomt de overname van de U-
trechtse Melkcentrale een "miskleun"
te noemen. "Het bedrijf leverde voor
bijna 100 procent aan de detailhan
del. We hebben er van alles aan ge
probeerd, maar we kunnen niet ko
men tot een goede "routing". Daar
om zal het bedrijf worden afgebouwd
Ook is inmiddels de produktie van
de Melkcentrale Zeist gestaakt en
fungeert het pand nog uitsluitend
als distributiecentrum. Plannen voor
een nieuw produktie en distributie
centrum in IJsselstein alsmede de
bouw van een nieuwe kaasfabriek
(een investering van ongeveer 20
miljoen) zijn voorlopig "in de ijs
kast" gezet. "Gezien de onzekere ont
wikkelingen op de markt van dit
moment".
Het optimisme voor de toekomst
Van het bedrijf stoelt directeur Men
ken onder meer op het feit, dat de
omzet nog elk jaar een sterke stij
ging te zien geeft en de frisdranken-
bedrijven zich gunstig ontwikkelen.
Verder wordt op dit moment een slor
dige zes miljoen gulden geïnvesteerd
in de vestiging in Wassenaar.
Opslagtanks met een capaciteit
van 800.000 liter melk zijn onlangs
geplaatst en op dit ogenblik is men
bezig de hele aanvoer, verwerking
te automatiseren. Straks zullen com
puters de opslag regelen en zal één
druk op de knop voldoende zijn om
de melk het juiste vetgehalte te ge-
"Ons .streven is erop gericht de
melk van de koe tot aan de consu
ment gekoeld te houden" vertelt di
recteur Menken. "Vele jaren gele
den zijn we al begonnen om bij
Een batterij van vier machines en een automatische inpakmachine verpakken de melk in Wasse
naar in een zogenaamd "brikpak". Daarna wordt het voor verzending gepakt in rol-in-containers.
melkhandelaren en de zuivelwinkels LEIDEN/WASSENAAR De
nog meer koelvoorzieningen moeten
treffen', aldus drecteur Menken.
Om dat te bereiken starten we bin
nenkort met een thermometeractie,
de veehouders de plaatsing van koel- waarbij we de detaillist wijzen op
tanks te propageren. Een vrij grote
investering: het kost per boerderij
een bedrag van 15.000 a 25.000 gul
den. Op dit moment wordt al ruim
het belang om onze produkten te be
zwaren bij een temperatuur van
vier a vijf graden celcius. Dezelfde
temperatuur, die heerst
vijftig procent van de door Menken grote distributiecentrum in Wasse-
Landbouw opgehaalde melk op de naar, waar de computer er ook weer
boerderij gekoeld voor zorgt, dat de produkten steeds
Een nog verdere uitbreiding van zo snel mogelijk na de produktie wor
de koeling in de toekomst zal vol- den afgeleverd
gens directeur Menken tot gevolg
hebben dat de allerkleinste leveran
ciers zullen moeten afvallen. Hij
spreekt in dat verband van "post-
bodeboeren" met een paar koetjes,
die per jaar niet meer dan 10.000
a 20.000 liter leveren.
Op dit ogenblik wordt nog de helft
de melk volgens de oude
De melk, die Menken verwerkt,
komt van niet minder dan 1700 boer
derijen waarvan de meeste in het
"groene hart van Holland en
Utrecht' liggen. Dagelijks worden
zo'n 1200 afnemers op de afgesproken
tijd gebeld om de bestelling op te ne
men. Om ook die verwerking te
stroomlijnen worden er op het ogen-
trouwde methode opgehaald. Twee- b»k in het bedrijf m Wassenaar vi
maal per dag rijden de vrachtwagens deoschermen geplaatst. Orders kun-
langs de melkveehouder om de bus- nen op die manier snel worden door-
sen op te halen. "Maar het wordt gegeven en admimsratief verwerkt,
steeds moeilijker om mensen te vin- De toekomst van het bedrijf over-
den die dat karweitje willen doen. ziend zegt directeur Menken: De
volle bus melk weegt 48 kilo kaarten op de afzetmarkt liggen op
rit is pas rendabel
het ogenblik vrij goed geschut. We
'n 300 tot 400 bussen tegelijk zullen moeten proberen onze kwali-
worden vervoerd", aldus Menken,
Voor de distributie die voor 70 pro
cent in Zuid-Holland plaats vindt,
teit nog verder op te
steeds met nieuwe dingen op
mark komen. Verder zullen
de
heeft Menken Landbouw de beschik- moeten bezinnen of het huidige as
king over meer dan 80 wagens-Pro- sortiment het juiste is. Zo vragen we
dukten, die verder dan vijftig kilome- ons op dit ogenblik af of de deelne-
ter vervoerd moet worden, gaan met ming in Kip's vleeswaren fabriek
een gekoelde wagen. Voor de toe- wel past bij
komst mikt men er op het gehele t
genpark te voorzien van een koelin
stallatie. "Om de koellijn helemaal
gesloten te krijgen zullen ook de
bedrijf". Overwogen
'ordt of de aandelen niet moeten wor
den afgestoten nu de concurrentie op
de vleesmarkt zo grout geworden is.
BRAM VAN LEEUWEN
festiviteiten rondom het vijftig
jarig jubileum v. Menken Land.
bouw beginnen op Hemelvaarts
dag met 'n feest voor alle mede
werkers van het bedrijf. Een
gedeelte van de opslaghal in
Wassenaar is voor dit doel om
gebouwd tot een feesthal com
pleet met baars, podiums en at
tracties. Tussen 's middags 4 urn
en 's avonds 10 uur worden er
ongeveer 1500 gasten verwacht.
De jubileumviering zal on^er
meer worden opgeluisterd door
een boerenblaaskapel. Verder
zullen tijdens het feest de 266
Jubilarissen die de afgelopen ja
ren in het zonnetje zijn gezet
nogmaals worden gehuldigd.
De festiviteiten worden op
maandag 12 mei voortgezet met
een "open dag show" voor alle
melkleveranciers van Menken
Landbouw. En dat zijn er on
geveer 1700. Woensdag 14 mei
worden de feestelijkheden afge
sloten met een receptie voor de
relaties van 15 tot 17 uur en een
ontvangst voor al de afnemers
van 19 tot 22 uur.
Menken Landbouw heeft ge
vraagd ter gelegenheid van het
jubileum geen bloemen of ca
deaus te sturen, maar in plaats
daarvan geld te storten in een
speciaal jubileumfonds. Dit
fonds, dat ondersteund wordt
dioor c'e burgemeesters van
Noordwijkerhout, Oegstgeest en
Wassenaar, zal worden aange
wend voor voorzieningen voor
geestelijk- en lichamelijk ge-
hamdioapte kinderen.
LEIDEN Het raadslid Anne v.d.
Zande (PPR/PSP/D'66) drong er gis
teravond in de vergadering van de
HAARLEMMERSTRAAT 181
Friese staart- en stoeltjes-
ïse- en
lokken.
Div. antieke stijlklokken,
moderne schoorsteen- en
wandklokken,
in ruime keuze en de
beste merken.
Horloger v. d. WATER
Altijd voordelig
raadscommissie voor volkshuisvesting
op aan, dat de gemeente zal trachten
meer grip te krijgen op het functio
neren van de Stichting Nieuw Groen
hoven. Het college van B. en W.
heeft heit voorstel gedaan om het
kaalslaggebied tussen Herengracht,
Zuidsingel, Binnenoostsingel en Oos
terkerkstraat aan deze stichting ten
behoeve van woningbouw toe te wij
zen, waarmee de commissie gister
avond overigens akkoord ging.
Van de Zande wil echter dat bij
de nadere uitwerking van de plan
nen eisen worden gesteld aan het
toewijzingsbeleid van de stichting, die
opgezet is om woningen voor bejaar
den te bouwen (waarvan er in het
onderhavige gebied een honderdtal
zal verrijzen). Daarnaast wil ze dat
de gemeente van de stichting eist, dat
ze democratisch zal functioneren, zo
als ook van woningbouwverenigingen
wordt gevraagd. Ten slotte vroeg ze
aan wethouder Verboom om zijn
invloed aan te wenden ten einde te
bevorderen, dat een bewoonster van
de Korte Langestraat, die in het ge
bied ligt, antwoord krijgt op een
brief aan de Stichting Nieuw Groen-
hoven, waarin om nadere informaties
over de plannen en overleg wordt
gevraagd.
Het raadslid Duivesteijn (PvdA)
sprak er zijn teleürstelling over uit,
dat ook in dit gebied weer waar
schijnlijk flatwoningen voor bejaar
den zullen worden gebouwd, terwijl
de al weer de nodige maanden ge
leden door de gemeenteraad aanvaar
de bejaardennota juist aangeeft, dat
er dringend behoefte is aan eenge
zinswoningen voor bejaarden. Het
bestemmingsplan Herengracht-Zijl
singel maakt hoogbouw tot een be
perkt niveau echter mogelijk. Zoals
bekend is een eerder plan van de
Stichting Nieuw Groenhoven vorig
jaar afgewezen door de raad. Thans
heeft de stichting de architecten
Treffers en Polgar in die airm ge
nomen, aan wie hoogstwaarschijnlijk
ook een ander deel van het gebied
Herengracht-Zijlsingel ter uitwer
king zal worden toegewezen (door
de gemeente).
Over de panden Oranjegracht 87
t/m 93 waarvan de afbraak omstre
den is, merkte wethouder Verboom op
te verwachten dat de sloop toch zal
doorgaan. De commissie ruimtelijke
ordening heeft gevraagd om eén kos-
tenvergelijking tussen afbraak en
nieuwbouw enerzijds en handhaving
en inpassing van de panden in de
plannen anderzijds. De wethouder
achtte het niet uitgesloten, dat bet
college van B. en W. een eventueel
advies van de commissie om niet te
slopen, naast zich neer zal leggen.
LEIDEN Burgemeester Vis speldde de heer C. H. K. Haze-
broek gistermiddag een koninklijke onderscheiding op. De ere
medaille in zilver verbonden aan de Orde van Oranje Nassau
werd hem toegekend omdat hij veertig jaar in dienst was bij
Vroom en Dreesmann. De heer Hazebroek is op dit ogenblik
eerste verkoper bij V en D.
ADVERTENTIE
En wat er nog
r te zien valt in Eindhoven.
Het Evoluon is even dichtbij als de trein.
Vraag dus meteen even bij NS
naar de speciale tarieven. Da's nog
verbazingwekkend voordelig ook!
De anti-stoplicht-computer bijvoorbeeld. En de j
gidofoon. En de camera die je achterna zit. En de 1 O
sprekende kikker. En de stottermachine. En de
elektronische koffieroeper. En vijfhonderd- 1
achtentachtig andere open-mond-verbazingen.
Allemaal in het Evoluon.
'n Dag lang van de ene verbazing in de andere,
Da's het Evoluon in Eindhoven.
Geopend: maandag t/m vrijdag
eraag van iü.00 -17.00 uur; op zon- en teestda
5 Kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten.
DEN HAAG Koningin Juliana,
Prins Bernhard, Prinses Beatrix en
Prins Claus en mr. Pieter van Vol
lenhoven zullen woensdag 21 mei in
de Pieterskerk te Leiden de acade
mische zitting bijwonen ter herden
king van de stichting van de Leidse
universiteit in 1575.
Meer Leids nieuws
elders in deze krant
LEIDEN Het psychiatrisch zie
kenhuis "Endegeest" hoopt nog
deze maand te kunnen starten met
een dagbehandeling van psychiatri
sche patiënten. Het ministerie van
Volksgezondheid heeft inmiddels
zijn goedkeuring gehecht aan het
plan om deze dagbehandeling in
gang te zetten met een capaciteit,
van twintig plaatsen. Volgens dr.
Straathof, directeur van Ende-
geest die de plannen gisteravond toe
lichtte in een vergadering van de
commissie voor de gezondheidszorg,
valt het echter te verwachten dat er
begin volgend jaar al een uitbrei
ding nodig zal zijn.
De dagbehandeling is bedoeld
voor patiënten die niet behoeven te
worden opgenomen en voor patiën
ten die uit het psychiatrisch zieken
huis zijn ontslagen maar nog niet
geheel rijp zijn om terug te keren
in de maatschappij. De bedoeling is
dat een dagbehandeling maximaal
drie maanden duurt. Na die termijn
is de behandeling of niet meer no
dig of moet zij poliklinisch worden
voortgezet.
Dr. Straathof zette gisteravond uit
een dat de dagbehandeling een mul-
ti-disciplinair karakter moet heb
ben. Dit houdt in dat uit velschillen
de vakgebieden met de patiënt ge
werkt wordt. In een dergelijke sfeer
is er dus sprake van een medische
benadering, een psychologische en
een benadering vanuit het maat
schappelijk werk (om te proberen,
een relatie te leggen tussen patiënt
en milieu), de arbeidstherapie en de
creatieve therapie. De bedoeling is
verder in drie open groepen te wer
ken met zes tot hooguit acht patiën
ten per groep.
Voor wat de personele sfeer be
treft, kan er gedeeltelijk een berq^p
worden gedaan op het aanwezige po
tentieel, maar zullen er wel twee ze
nuwartsen moeten worden aangetrok
ken, een maatschappelijk werk (sti
er en twee zg. activeringstherapeu
ten. De commissie voor de gezond
heidszorg ging daar gisteravond
mee akkoord.
Overigens deelde dr. Straathof nog
mee dat het tarief van de dagbehan
deling 75 procent zal bedragen van
het normale tarief dat van toepas
sing is bij opname in "Endegeest".
Voorlopig zalde dagbehandeling
starten op de eerste verdieping van
het kasteel "Endegeest", volgend;
jaar krijgt zij een definitiever be
huizing in het gebouw 'Irene" aan
de Endegeesterstraatweg tussen
'Endegeest" en de Jelgersmakli-
niek. Met laatstgenoemde kliniek is
inmiddels een vorm van overleg op
gang gekomen om te bekijken of het
mogelijk is de dagbehandeling in sa
menwerking met de Jelgersmakli-
niek gestalte te geven
LEIDEN Omstreeks 15 mei a.sj
begint de N.B.M. in opdracht van
de dienst Gemeentewerken met hed
aanbrengen van een asfaltdeklaag od
de Plesmanlaan tussen het Plesman-
viadukt en de rijksweg Den Haag -
Amsterdam.
Tijdens dit werk, dat ongeveer 3
weken zal duren, wordt het verkeer^
beurtelings over 1 rijbaan van dd
Plesmanlaan geleid. Dat geldt, ook
voor het verkeer in het Plesman-j
viadukt. In de loop van juni word
den vervolgens de 5-Meilaan, de An-|
thony Duycklaan en de SlingelandJ
laan van een nieuwe deklaag voor-|
ADVERTENTIE
naar de Ef teling
da's'nidee!
argen ol met Pinksteren mag o
De EFTELING in Kaatsheuvel
V dagvol puur plezier voor 5 piek, y