Sihanoek wijst aanbod tot
capitulatie in Cambodja af
Na honderd doden
rust in Libanon
Sjelepin buiten spel
NAAST HET NIEUWS
r Kiitja
KREMLIN ZET STILZWIJGENDE DIPLOMATIE VOORT
RUSLAND HOUDT
GROOTSCHEEPSE
VLOOTOEFENING
Kokindjes
Bemiddeling Rode Kruis leidde tot niets
BREZJNEW
LATER NAAR
AMERIKA
PONDERDAG 17 APRIL 1975
PEKING/GENEVE/SAIGON (UPI/AFP) Prins Norodom Sihanoek, hoofd van de Cambod
jaanse regering van nationale eenheid in ballingschap in Peking, heeft gisteravond een aanbod
van de regering in Phnom Penh tot wapenstilstand en overdracht van de macht aan de Rode
Khmer, als 'onaanvaardbaar' van de hand gewezen. Norodom heeft zijn standpunt meegedeeld
in een telegram aan het Internationale Rode Kruis in Genève, dat voor Phnom Penh als be
middelaar was opgetreden. Norodom raadt in zijn antwoord aan het Rode Kruis het hoge co
mité dat in Phnom Penh aan de macht is, aan uit Cambodja te vluchten zoland het nog kan, in
plaats van zich te verliezen in snoeverij. „Deze lieden van het zogenaamde hoge comité verdie
nen de galg", aldus Norodom.
De "verraders van de tweede klas"
in Phnom Penh krijgen van hem de
raad onmiddellijk de wapens neer te
leggen, de witte vlag van de overga
ve uit te steken en zich onvoor
waardelijk te scharen onder de ba
nier van de regering van nationale
eenheid en de Rode Khmer.
Het Rode Kruis in Genève deelde
mee dat zijn delegatie in Phnom
Penh het aanbod van de Cambod
jaanse regering gistermiddag had
gekregen voor doorzending naar Si
hanoek in Peking, en dat spoor
slags was gedaan.
In het hoofdkantoor van de Ro-
de-Kruisliga werd gezegd dat het
aanbod van Phnom Penh neerkwam
op een "aanbod tot overgave".
Van georganiseerd militair verzet
ln Phnom Phen was gisteravond al
geen sprake meer. Duizenden rege
ringssoldaten hebben het moede
hoofd in de schoot gelegd en zich
aan de Rode Khmer overgegeven of
zich aangesloten bij de stromen
vluchtelingen. Soldij kregen ze al
lang niet meer en de handvol rijst
per dag uit de veldkeuken was ook
geen vetpot.
Zo gedesillusioneerd als de rege
ringssoldaten zijn, zo krachtdadig
zijn de Rode Khmer, die met het be
zetten van de luchthaven Phnom
Penh hebben afgeknepen.
De internationale commissie van
het Rode Kruis heeft een beroep op„
de Cambodjaanse regering en de
Rode Khmer gedaan om de veilig
heidszone van het Rode Kruis in 't
centrum van Phnom Penh te respec
teren en ongemoeid te laten. In de
ze zone worden zieken en gewonden
ijdelijk opgenomen.
De veiligheidszone is opgezet rond
hotel Royal-Phnom en wordt be
heerd door een delegatie van het
Rode Kruis in Cambodja.
VIETNAM
Troepen van de voorlopige revolu-
t'onaire regering van Zuid-Vietnam
sijn gisteren vanuit de veroverde
F tad Xoe-in Loc verder opgetrokken
naar Saigon. De VRR heeft verder
een heel regiment naar een van de
iwee enclaves aan de kust gestuurd,
die officieel nog in handen van de
rechtse regering in Saigon zijn.
De levens en bezittingen van bui-
Gnlande-s, Amerikanen incluis, in
de door de VRR en haar troepen
gecontroleerde gebieden in Zuid-
ietnam zullen gerespecteerd wor
den. Hiervoor stelde zich gisteren in
Parijs de VRR-mandataris in Fran-
lr~ük. gezant Dinh Ba.Thi, garant.
Thi eiste wel dat de „25.000 in bur
ger geklede Amerikaanse militaire
adviseurs die illegaal naar Zuid-Viet
nam zijn overgebracht", vertrekken.
De Amerikaanse ambassade in Sai
gon heeft vanochtend verklaard, dat
zij personeel dat niet van essentieel
helang is, laat vertrekken en dat zij
andere Amerikanen adviseert ook
Zuid-Vietnam te verlaten.
In een gesprek met de dagbladuit
gevers zei president Ford van de
v S dat de Sowjet-Unie en China hun
verplichtingen jegens Noord-Vietnam
leken na te komen door steun te
blijven geven, terwijl Amerika in
zijn verplichtingen jegens Zui-Viet-
nam dreigde te kort te zullen schie
ten.
'Ik wilde dat het niet zo was dat
dan zou wat nu in Zuid-Vietnam ge-
L eurt, niet gebeurd zijn', zei hij.
BEIROET <DPA) Na vier da
gen van bloedige gevechten tussen
Palestijnen en leden van de rechts
georiënteerde christelijke Falanx-
Partij in Libanon is gistermiddag
een overeenkomst aangaande een
wapenstilstand van kracht gewor
den.
Deze >vereenkomst werd bereikt
met medewerking van de secretaris
generaal van de Arabische Liga,
Machmoed Riad.
Palestijnse guerrillastrijders en
jeden vaa de Falangistische militie
entruimden kort daarna de straten
.•an Beiroet, terwijl Libanese mili-
fairen gingen patrouilleren. Het Li-
oanese parlement zou vandaag de
situatie bespreken.
Sinds het uitbreken van de strijd
tussen Falangisten en Palestijnen
zouden meer dan honderd mensen
om het leven gekomen en enkele
honderden gewond zijn. Het gewa
pende conflict ontstond door de
aanwezigheid van gewapende guer
rilla-patrouilles buiten de Palestijn-
re kampen. De falangisten eisten
toen terugtrekking van de Pales-
'ijnse patrouilles.
Het doet wat onnozel aan,
dat in Saigon de bouw van
een monument voor de Ame
rikanen, die in Zuid-Vietnam
het leven lieten, stug door
gaat terwijl algemeen ver
wacht wordt, dat de grote te
genstanders van de Amerika
nen, de troeven van de VVR,
binnen afzienbare tijd ook
deze stad in handen zullen
krijgen. Het lijkt niet waar
schijnlijk dat het monument
het daarna nog lang zal ma
ken.
Alexander Sjelepin
MOSKOU (AP) Alexander N.
Sjelepin, eens het politieke wonder
kind van het Kremlinr en met goede
papieren om de top te bereiken, is
gisteren van zijn zetel in het Polit
buro „ontheven".
Deze onverwachte ontwikkeling,
„op zijn eigen verzoek", ontnam alle
macht aan het jongste lid van het
Politburo en aan de man die werd
gezien als de voornaamste rivaal van
partijleider Leonid I. Breznjew.
„De vergadering heeft kameraad
Sjelepin op zijn verzoek ontheven
van zijn verplichtingen als lid van
het politburo" zo luidde het eerste
bericht van de Moskouse radio. In
een later uitgegeven bericht van het
persbureau Tass ging men niet nader
op de zaak in. Evenmin werd ge
meld of Sjelepin ook zijn admini
stratieve functie als leider van de
Sowjet vakcentrale heeft neergelegd.
De korte verklaring, waarin geen
melding werd gemaakt van typische
Kremlin-clichees zoals die gebruike
lijk zijn bij de eerste berichten over
een machtswisseling, gaf sterk de in
druk dat Sjelepin tegen zijn wil is
afgezet.
Sjelepin, bracht vorige maand een
fel omstreden bezoek aan Londen
waar hij werd lastig gevallen door
demonstranten die bezwaar hadden
tegen het bezoek van een voormalige
chef van de Russische geheime poli
tie. Sjelepin was onder premier Ni-
kita S. Chroetsjow hoofd van de
veiligheidsdienst, de KGB.
„Breznjew heeft dit al tien jaar
lang willen doen en de reis naar
Engeland gaf hem een excuus", zo
speculeerde een westerse waarnemer.
Westerse waarnemers zeiden dat
het Kremlin de controversiële reis
ook had kunnen gebruiken om een
aanklacht tegen Sjelepin in te die
nen wegens het in discrediet brengen
van de Sowjet-Unie op een moment
dat Moskou en Londen probeerden
hun betrekkingen te verbeteren.
Als dit waar is betekent dat dat
Sjelepin zijn ondergang tegemoet is
gegaan, aangezien de protesten al
bekend waren voor hfj naar Enge
land vertrok.
WASHINGTON (UPI) Pre
sident Ford heeft gisteren te
kennen gegeven dat de Russi
sche partijleider Leonid Brezjn-
jew mogelijk zijn bezoek aan
Washington tot september a.s.
zal uitstellen. Volgens de be
staande plannen wordt hij in
juni verwacht.
Ford opperde de mogelijkheid
van een uitstel tegenover leden
van het Amerikaanse genoot
schap van hoofdredacteuren op
een ontvangst in het Witte Huis.
Hij gaf geen reden voor een
eventuele verschuiving van het
bezoek van Brezjnew op.
.HEKS" VEROORDEELD
Een jury in Los Angeles heeft zich uitgesproken dat het voor
spellen van de toekomst tegen de gemeentewet indruist als dit niet
geschiedt door een leider des geloofs, en dan dus strafbaar is.
De beklaagde was Susanna Budapest die, als zij veroordeeld
wordt, ten hoogste zes maanden gevangenisstraf en een boete van
500 dollar kan krijgen.
Dat de dame ook aan „hekserij" zou doen kwam op het proces
niet officieel ter sprake. De beklaagde voldeed niet aan het ver
zoek van de aanklager om waar te maken waarmee zij kort ervoor
gedreigd had: door het sprenkelen van een bepaalde soort olie in
de rechtszaal om „het proces te doen verdwijnen".
Susanna was op 10 februari gearresteerd toen zij tegen betaling
de toekomst voorspelde mqfc behulp van tarot-kaarten. De klant
was een politieman. Zij had dit eigenlijk wel mogen „zien".
Haar advocaat hield vol, maar de jury was daar niet van te
overtuigen, dat zijn cliënte wel degelijk een „godsdienstige leidster"
was omdat zij „hogepriesteres was van een heksenvergadering die
onderdeel vormde van een duizenden jaren geleden gesticht geloof
in een vrouwelijke godheid".
BRITTEN SLECHTE MINNAARS
Vele Britse vrouwen zijn niet tevreden over hun mannen. Die
zijn weliswaar goede vaders en kostwinners maar tonen onvoldoen
de begrip, liefde en hartelijkheid voor hun wederhelft en velen
van hen zijn maar povere minnaars.
Dit blijkt uit een enquete, ingesteld door het Britse vrouwenblad
„Woman's own", waarop byna 11.000 vrouwen reageerden. Vele
vrouwen laten het er echter niet bij zitten. Op elke vier vrouwen
die het enquêteformulier invulden, was er één die toegaf dat zij
weieens een slippertje maakte. Omgerekend over de hele bevolking
van Engeland betekent dit dat er drie miljoen ontrouwe Britse
eega's zijn. Twee miljoen vrouwen zouden dan ontevreden zijn met
aun huwelijk en één miljoen zou ofwel willen scheiden of zich bij
lun „vreugdeloos bestaan" hebben neergelegd. „Woman's own"
rtndt deze cijfers schrikbarend hoog, hoewel verreweg de meeste
toch wel tevreden over haar huwelijk zijn.
WASHINGTON DEN HAAG
(UPI/ANP) De Sowjet-Unie
houdt een grootscheepse vlootoefe-
ning op de wereldzeeën, die volgens
zegslieden van het Pentagon in Was
hington de grootste in de geschiede
nis lijkt te worden. Volgens het Pen
tagon zijn tot dusver ongeveer 200
schepen ingeschakeld bij de oefening
en men verwacht dat er nog meer
schepen zich bij de operaties zullen
aansluiten. De oefening wordt vanuit
Moskou geleid. Gewoonlijk worden
oefeningen door een plaatselijk be
vel geleid. De laatste grote Russische
marine-oefening vond plaats in 1970.
Toen deden er 150 oppervlakte-
schepen en 50 onderzeeërs mee.
De Maónevoorliohttagsddenst im
Den Haag heeft gisteravond ver
klaard dat "vele tientallen schepen
en vliegtuigen van de Russische
marine" zijn begonnen "zogenoem
de routine-oefeningen" op de Noord
zee, de Oostzee, de Atlantische
Oceaan, de Indische Oceaan en de
Middellandse Zee en de Stille
Oceaan.
Dit soort oefeningen is sinds de
Europese veiligheidsconferenties in
Genève beperkt gebleven tot Jaar
lijkse oefeningen in de lokale vloot-
gebieden. Deze oefening valt op door
de grote aantallen deelnemende een
heden, aldus de voorlichtingsdienst
van de marine. De Sovjet-Unie heeft
volgens deze bron in verband met de
ze oefening ook verbindings- en ver
kenningssatellieten in de ruimte ge
bracht.
In verband met de jaarlijkse Ne
derlandse vlootoefening, die 14 april
is begonnen en tot 25 april zal voort
duren, zijn alle schepen van de Ko
ninklijke Marine, die vaarklaar zijn
op zee. De commandanten van de
schepen hebben opdracht gekregen,
nauwlettend de bewegingen van de
Russische schepen te volgen. De on
derzeebootjager „Groningen" is mo
menteel in de nabijheid van de J
"Swedlov", de meest zwaar bewa
pende kruiser van de Russische ma-
rine, aldus de woordvoerder van de
Koninklijke Marine gisteravond.
„De Russische oefening is een grie
zelige zaak", aldU3 de woordvoer
der.
Prins Bernhard in Perzië De sjah
van Iran heeft gisteravond Prins
Bernhard ontvangen en hem een
diner aangeboden. De prins die als
voorzitter van het Wereldnatuur
fonds een reis maakt door Azië en
het Midden-Oosten heeft vanoch
tend Teheran verlaten op weg naar
Nederland.
lekkere drop van Langenberg
MOSKOU (AFP) De Russische
leiders bewaren een hardnekkig en
langdurig stilzwijgen rondom enke
le gebeurtenissen van de eerste po
litieke orde die het machtseven
wicht tussen de grote mogendheden
benaald niet onberoerd laten. In
tirie gebieden van de wereld worden
de politiak-strategische posities van
de Verenigde Staten aangetast en uit
gehold. De therapie van Henry Kis
singer voor het Midden-Oosten is, op
7'n minst voorlopig, mislukt, het re
giem van Saigon is onherstelbaar ont
takeld na dat van Phnom Penh en
Portugal lijkt op weg naar een re
geringsvorm die op communistische
leest is geschoeid en die Amerika en
de NAVO veel zorgen baart. Deson
danks zwijgt het Kremlin stil en zet
het een rustige diplomatie voort.
Zijn organen beperken zich tot het
geven van enkele summiere com
mentaren die een gematigde toon
Westerse diplomatieke waarne
mers in de Russische hoofdstad wa
ren aanvankelijk verrast door deze
houding Ze hebben nu een gedegen
analyse gemaakt die veel genuan
ceerder tn veel minder pessimistisch
Volgens deze analyse wordt de
Russische houding fundamenteel
bepaald door de politie van ontspan
ning De Sowjet-Unie zal niets on
dernemen dat de ontspanning, waar
van Leonid Brezjnew de architect is,
im gevaar kan brengen. Met nog
slechts een tiental maanden te gaan
tot het 25ste partijcongres zou het
echec van de ontspanning het echec
van Brezjnew worden. Succes daar
entegen zou de 68-jarige partijleider
de gelegenheid bieden zich in volle
glorie van het politieke toneel terug
te trekken. In 1972 was Brezjnew
bereid president Nixon te ontvan
gen terwijl de Amerikaanse B-52-
bommenwerpers Hanoi bestook
ten. Nu, in 1975, heeft hij veel min
der reden de toorn van de Verenig
de Staten op te wekken. Hij hoopt op
korte termijn met Washington een
axkoord af te sluiten inzake de be
perking van strategische wapens.
Het belang van dit akkoord is in de
ogen van de Russen onschatbaar,
omdat het impliciet de erkenning
inhoudt van een kernevenwicht tus
sen de grote mogendheden. Dat
ook is de basis van de ontspanning.
De omwikkelingen in Vietnam lij-
len zowel aan de greep van Mos
kou als aan die van Washington te
zijn ontsnapt. Het snelle succes van
Je "patriotten" was dan ook te dan-
Ken aan twee elkaar aanvullende
lactoren: hun militaire offensief en
de interne aftakeling van het regiem
Nguyen van Thieu. Natuurlijk is* de
Sowjet-Unie zich volledig bewust,
vam de vernedering die het misluk
te Vietnamese avontuur heeft toege
bracht aan de wereldstrategie van
Amerika. Het is het einde, zo zeg
gen officiële dagbladen, van de Ame
rikaanse politiek van "interna
tionaal politieman".
Maar Moskou vreest nu juist die
vernedering. Washington kan er
immers toe worden aangezet elders
im de wereld hardhandig te reageren,
hetgeen het broze bouwwerk van
ontspanning zou verwoesten, de lang
durige onderhandelingen over een
Europese veiligheidsconferentie in
Genève wellicht zou blokkeren, als
gevolg daarvan de paneuropese top
conferentie van Helsinki op de lan
ge baan zou schuiven, evenals de on
dertekening van het gememoreerde
akkoord inzake de beperking van
kernwapens.
De instorting van het regiem Lon
Nol in Cambodja zou tevens aan
zienlijk meer voordeel voor Peking
dan voor Moskou kunnen opleveren.
De nieuwe banden die de Sowjet-
Unie onlangs heeft aangeknoopt met
prins Sihanouk kunnen niet verhul
len dat hot Kremlin gedurende lan
ge tijd zijn betrekkingen met de re
gering Lon Nol had gehandhaafd in
de hoop het streven van prins Siha
nouk, die de steun van Peking geniet,
te doen falen. Het succes van de
Rode Khmers kan derhalve niet
worden gezien als een overwinning
voor de Russische diplomatie, zelfs
al toont het een spectaculaire mis
lukking van de Amerikaanse poli
tiek.
Wat .iet Midden-Oosten betreft
heeft de Sowjet-Unie onophoudelijk
gestreefd naar een bijeenkomst van
de conferentie van Genève. Niette
min wordt zij momenteel geconfron
teerd mit uiterst lastige problemen.
Afgezien van de mogelijkheid dat
Henry Kissinger nog eens een nieu
we vredespoging waagt, rust op Mos
kou voortaan de verre van gemak
kelijke taak een formule te vinden
cie de Palestijnen in staat stelt aan
de conferentietafel plaats te nemen,
tegenover de Israëli's. En, gesteld al
dat dit Drobleem wordt opgelost, dan
is op dit moment geen enkele con
crete aanwijzing voorhanden dat de
redesconferentie snel zal komen
tot een algehele politieke regeling in
het Midden-Oosten, evenmin als de
kleine stappen" van Kissinger tot
ten gedeeltelijke regeling heeft ge
leid.
Van alle Amerikaanse tegensla
gen is er een het gevaarlijkst voor de
cntspannmg. In de denktrant van
Moskou lijkt dat de politieke ontwik
keling in Portugal te zijn. En het is
beslist niet zeker dat het Kremlin
rond dit probleem een nieuwe Ame
rikaanse tegenslag wenst met al zijn
c nvoorspelbare gevolgen. De Russen
maken de serieuze gedachte dat de
Ver. Staten en de NAVO een mi
litaire interventie in Portugal zullen
cverwegen als dit land resoluut het
communisme gaat beleiden. De
Prawda liet hierover onlangs geen
onduidelijkheid bestaan. Het orgaan
van de Russische communistische
panty slingerde de NAVO de beschul
diging toe zich te steken in de bin
nenlandse aangelegenheden van
Portugal, "avonturistische" plannen
voor te bereiden en te "dreigen met
militaire interventie". Wanneer een
dergelijke situatie zich in de toe
komst voordoet betekent dit het ab
rupte en definitieve einde van alle
noop op ontspanning, en wel voor
lange tijd, zo menen de diploma
tieke waarnemers in Moskou. Het
Kremlin heeft er dus geen belang bij
deze ontwikkeling aan te moedigen
en het is niet uitgesloten, zo meent
men, dat de Russische leiders dit
standpunt al ter kennis hebben ge
bracht van een van de zes Portuge
se delegaties die de laatste tijd op
officieel bezoek in Moskou warea
Het is zelfs mogelijk dat dit gevoe
len rechtstreeks is overgebracht aan
de Portugese communisten.
Niet-blanke officieren Het Zuid-
afrikaanse parlement heeft eenstem
mig een wetswijziging goedgekeurd
die het mogelijk maakt dat niet-
blanke militairen officier kunnen
worden. Tot dusver konden niet-
blanken het slechts tot onderofficier
brengen. De zwarte officieren zul
len aan het hoofd worden ge
steld van uit niet-blanke militairen
bestaande eenheden. Tot dusver
stonden deze onder bevel van blan-
kea
Felle aanval
van Husak
op Dubcek
PRAAG (AP) Gustav Husak,
leider van de Tsjechoslowaakse com
munistische Party, heeft zyn voor
ganger Alexander Dubcek gisteren
afgeschilderd als een „zwakke, on-
verantwoordelyke gokker" en „ver
rader" die „morgen aan de dag zyn
boeltje kan pakken en naar Zweden
kan vertrekken als deskundige op het
gebied van democratisch socialisme".
Husak bevestigde dat de na de in
terventie van de Warschaupactlan-
den in 1968 van zyn macht beroofde
politicus onlangs in een brief aan
het Tsjechoslowaakse parlement
felle kritiek had uitgeoefend op de
politieke verhoudingen in Tsjecho-
slowakye zelf. Deze brief is in de af
gelopen dagen in het Westen gepu
bliceerd. Husak zei dat Dubcek zich
by de reactie had aangesloten en
dat de beweringen in diens brief
onjuist waren.
ADVERTENTIE
groenoordhal leiden
WHUm dc Zwifeartoon-lU.071-20045
zuidhoUandsa ktaönbetirt voor vrija-tijds bastadin?
SPORT DOE-HET-ZELF I CAMPING WATERSPORT I TUINIEREN
TOEGANGSPRIJS f ISO p.p
