SLASK
Van echte oppositie merken we maar weinig
Van Duyn: Oppositie VVD zal feller worden
iP
ALLES OVER SCHEEPVAART
BIJ PROJECT IN ZUID-WEST
mïzu
Laurens Beijen wil college nog niet voor een ander ruilen
'IK HEB DE HOOP LATEN VAREN. DAT ER NAAR ME GELUISTERD WORDT
keukens
NOBELPRIJS
WINNAAR ALS
HOOGLERAAR
IN LEIDEN
MAANDAG 17 MAART 1975
Door
Bram van Leeuwen
LEIDEN ''Als dit college van B.
en W. moet struikelen, dan graag in
een duidelijke zaak en niet op het
punt van de interne reorganisatie,
want dat kun Je de kiezers onmoge
lijk duidelijk maken." Aan het woord
is Laurens Beijen, sinds september
'74 Leids raadslid en deel uitmakend
van de fractie van PPR. PSP en D'66.
Pairtijen, die door hun "liefdesverkla
ring" aan de PvdA het huidige link
se programcollege in het zadel hiel
pen. Nu dreigt door een verschil van
mening over de reorganisatie van het
ambtelijk apparaat die verbintenis
op de tocht worden gezet.
Maar volgens het radicale raadslid
Beijen zal het vanavond in de raad.
waarschijnlijk zo'n vaart niet lopen.
"Als we merken dat de voorstellen
van Kees (collega-raadslid Du Gar
den) door de oppositie worden aan
gegrepen om het college te laten val
len .moeten we cie voorstellen in
trekken. Als ik moet kiezen tussen
ons voorstel of het behoud van het
college, dan kies ik voor het laatste.
Want al hebben we wel eens kritiek,
het betekent nog niet dat Je dit colle
ge zou willen ruilen voor een ander.
Als Tesselaar opstapt (hij heeft
daarmee vorige week woensdag ge
dreigd red.) zullen er meer gaten
vallen. En wat zijn dan de gevolgen?
Je krijgt een nieuw college, die de
besluiten verkeert uitvoert. Daar
schiet Je nog niets mee op. Boven
dien heb ik weinig vertrouwen in de
werkelijke bedoelingen van CDA en
WD."
Los van deze actuele conflictstof
vindt Beijen dat de wethouders hun
best doen. "Ik veronderstel alleen
dat Je als links programcollege een
beetje gefrustreerd wordt door het
feit, dat de voorzitter een VVD-er
is. Het zou beter zijn, wanneer we
hier ook een PdvA-burgemeester
hadden. Kijk maar eens naar Rotter
dam en Groningen. Daar loopt het
met Van der Louw en Muiter veel
beter."
V ietnam-deba t
Laurens Beijen groeide op in het
plaatsje Kamerik by Woerden en
vond toen hy 21 Jaar was dat hy lid
moest worden van een politieke par
ty. "Politiek is spannend, en ik vind
het nog altüd erg leuk", aldus Beijen.
die zich aanvankeiyk het meest aan
getrokken voelde tot de ARP. "Ik
ben eigenlyk bekeerd tydens een
Vietnam-debat. Op wat daar verkon
digd werd door een AR-woordvoer
der ,ben ik helemaal afgeknapt. Ik
ben toen lid van de PPR geworden.
Die was in diie dagen (1968) net opge
richt.
Studerend in Delft vervulde Beyen
diverse bestuursfuncties binnen de
party. Hy was plaatseiyk bestuurder
van Delft, provinciaal secretaris en
na z«n komst naar Leiden werd hy
ook daar direct met een beetuurs-
plaats "beloond". In de Jaren 1971—
1972 lep hy om praktische poli
tieke ervaring op te doen mee in
de toenmalige PAK-fractie. Zo rolde
hy eigenlyk vanzelf de gemeente
politiek in.
Terugblikkend op het eerste half
Jaar in de Leidise raad vindt, Beyen,
dat hy zich snel heeft ingewerkt.
Over zün mede-fractieleden is hy te
vreden. "Een fractie van onze om
vang is natuuriyk niet zo vreselijk
groot als Je alle taken ziet, die er
liggen. Gelukkig hebben we een grote
en erg actieve achterban. Tydiens
onze wekelykse fractievergadering is
er meestal wel een man of acht, die
meedenkt, met suggesties komt en
ons steun geeft.
Nauwgezetheid kenmerkt het optre
den van Beyen in de raad. Hy is een
van die raadsleden, die steevast de
notulen zeer nauwgezet naleest en
controleert of het besprokene goed
is vastgelegd. Daarom vindt hy het
ook een bezwaar dat er in dé raad
vaak geen gelegenheid bestaat om
bepaalde zaken door en door te be
spreken. "Als het een beetje lang
duurt, wil men het wel eens gemaks
halve terugverwyzen naar de com
missie. Zoals hy het ook vervelend
vindt, dat sprekers tydens de com
missievergaderingen vaak in de rede
gevallen worden.
En sprekend over de commissies
zegt Beyen zich fel te verzetten te
gen het toekennen van beslissende
bevoegdheden aan die commissies.
"Het is onjuist, want ze vormen geen
afspiegeling van de verkiezingsuit
slag." Voor Laurens is het noodza
kelijk dat de politiek verantwoorde
lijke mensen de baas zyn als het om
gemeentelyke beslissingen gaat.
"Op het ogenblik is het zo, dat een
van de topambtenaren in de com
missie, met een knipoogje naar de
leden, zegt: "Ik moet de wethouder
behoeden voor ai te wilde ideeën."
Hy doet dan alsof het een grapje is,
maar in werkelykhedd is het bittere
ernst. Het is vreemd wanneer een
commissie voor de Churchill-brug
vraagt om tekeningen van een twee-
of driebaansbrug en er komt een
vierbaansbrug op tafel. Zo ging het
ook met de verbinding tussen Was-
senaareeweg en de Plesmanlaan. Er
was gevraagd om een smalle weg te
ontwerpen, maar wat komt er uit de
bus? Een weg met een breedte van
honderd meter."
Met enige spyt constateert hy dat
niet alle wethouders even goed op
gewassen zyn tegen de ambtenaren.
Aan de andere kant vindt hy dat
wethouders ook niet altijd op de
ambtenaren moeten schelden. "Je
moet tenslotte toch met ze samen
werken." Oosterman vindt Beyen een
goede wethouder. "Het is de man
waar je het meeste vertrouwen in
kunt hebben." Beyen herinnert aan
de discussie rond C en A.
Te weinig
Of een raadslidmaatschap zwaar
is? "Het hangt ervan af wat Je er
van maakt. Ik geef op het ogenblik
21 uren les op een scholengemeen
schap in Den Haag. Dat is een 3/4-
baan. Als ik naga hoeveel tyd ik aan
de raad besteed, zal dat niet veel
minder zyn. Maar eigenlyk is het
nog te weinig, ik heb het idee, dat
het gemiddelde rechtse raadslid er
minder werk van maakt dan byvoor-
beeld onze fractie. Er zyn er, die wel
altijd komen, maar by na nooit him
mond open doen."
Overigens vindt hy de oppositie in
de raad vry constructief. "Ze hebben
wel het beste voor met de stad. Al
leen oppositie voeren kunnen ze niet.
Het kan natuuriyk ook een bepaalde
houding zyn. Met in het achterhoofd
het idee, dat dit college de vier jaar
toch wel niet zal volmaken. Van een
werkeiyke oppositie is alleen sprake
geweest toen BosCh (CDA) zich in
zette voor het wykcentrum in de Me-
renwyk. Kyk ook maar eens naar de
sdhriftelyke vragen, die gesteld zyn:
de meeste komen van onze kant. Van
Duin (VVD) heeft zich tydens de
begroting ontpopt als een Leids Wie-
geltje. En dan heb Je Stroink nog
met zyn liefde-haat-verhouding met
Van Aken."
Om de poen
Over het streekenergietoedryf"Het
staat natuuriyk erg vervelend, om
uit zo'n gemeenschappelyke regeling
te stappen, maar het was gewoon no
dig. De omliggende gemeenten wil
den gewoon poen op tafel zien. En
wait diie verhouding met de omliggen
de gemeenten betreft: die was toch
al niet zo best. Het verkeers- en ver
voersplan is daar een duideiyk voor
beeld van. Daar was geen geld voor
los te krygen. En op sport- en cul
tuurgebied moet Leiden ook veel voor
de andere gemeenten financieren."
Laurens Beyen is voor openheid
zoals die nu door de progressieve
partyen in de praktijk wordt ge
bracht "Toch heeft zo'n openbaar
heid ook nadelen. Het zou best kun
nen zyn, dat de standpunten van on
ze fractie en die van de PvdA veel
d'iöhter by elkaar liggen, dan nu wel
eens ïykt. Die openbaarheid heeft
namelijk tot gevolg dat elke mening
de volgende dag zwart-op-wit in de
krant komt te staan. En dan te het
wat moeilijk om daar direct op terug
te komen."
De grote interesse van Beyen gaat
uit naar het wei en wee in de ver
schillende woonwijken, zyn kruis
tocht tegen de autosloperyen wyst
in die richting. "Als ik er even tyd
voor kan vry maken bezoek ik de
vergaderingen van de wykoomdté's en
wykverenigingen. Dan weet Je wat er
leeft." Ziet Beyen in de Stevenshor -
Jespolder ook een nieuwe woonwyk?
"Als er geen woningen gebouwd kun
nen worden met lage huren, ben ik
er tegen. Het probleem van deze pol
der is dat hij ingesloten ligt tussen
wegen en de spoorlijn. Daardoor
biyft er maar een klein stukje over
om te kunnen bouwen. Bovendien
schynt de grond niet erg best te zyn.
En ophogen kost erg veel geld.
Het is eigenlyk merkwaardig dat
er by het maken van een exploitatie-
opzet voor een nieuwe wyk van alles
ingestopt wordt: grondaankopen,
bouwrijp maken, wegen aan leggen
tot het fonds bovènwijkse voorzie
ningen toe. Daardoor zyn de wonin
gen in de Merenwyk zo duur gewor
den. Zo'n opzet is onredeiyk in ver-
gelyking met de al bestaande wyken
Daar merkt niemand iets van de kos
ten van byvoorbeeld bestratingen."
Voor het Slaaghwyk-gedeelte heeft
Beyen weinig goede woorden over.
En het feit dat er nu extra rykssteun
wordt gevraagd om de huren van de
Nationale Nederlanden-woningen
wat draaglyker te maken, vindt hy
ook merkwaardig. "Het is uitstekend
dat men probeert huren omlaag te
brengen, maar we moeten oppassen
dat we niet de beurs spekken van een
particuliere onderneming."
Tenslotte nog iets
Kalkar:
"Het is erg Jammer, dat de PvdA
zo afwyzend heeft gereageerd op on
ze motie. Ze hebben kennelyk niet
goed begrepen waar het ons precies
om ging. De aandacht is teveel ge
vestigd op de alternatieve betalings-
mogelykheden voor de weigeraars.
Maar het trieste van de hele zaak is,
dat het Kalkar-project gewoon door
gaat, terwyl de weigeraars niet weten
wat er met hun geld gebeurt."
Door
John Kroon
Van Duyn: „Ze drammen toch hun eigen zin door
LEIDEN Tijdens de begrotings
behandeling greep het WD-raadsuiid
K. van Duyn naar een nogal onge
bruikelijk middel. Hij vroeg en kreeg
het woord om een zg. "persoonlijke
verklaring" af te leggen. Daarin
noemde hij de manier waarop wet
houder Van Dam zich tegenover de
raad had verweerd een strydwyze die
met het woord "vlegelachtig" nog
te mild was gekarakteriseerd. Dat
was in december. Voor het eerst
sinds de installatie van de nieuwe
gemeenteraad botste de WD werke
lijk frontaal met het linkse program
college van wethouders.
Maar ook daarna nam de negen
man sterke fractie, die onder leider
schap van Cor Elzenga staat, een
nogal afwachtende houding aan. Al
leen op het gebied van de reorgani
satie van het ambtelijk apparaat,
werden er van VVD-zijde duidelijke
oppositionele geluiden vernomen. Een
terrein, waar electoraal weliswaar
weinig eer aan te behalen is, maar
waarop Van Duyn zich thuisvoelt.
En op militante wijze ging hij steeds
het debat met wethouder Van Dam
aan. Culminerend in de bovenver
melde "persoonlijke verklaring". In
een gesprek waarin teruggeblikt
wordt op het eerste half jaar in de
nieuwe raad, noemt Van Duyn zich
zelf enkele malen "nogal fel", "ik
geef me als ik iets doe voor de volle
honderd procent", maar toont zich
nadrukkelijk tevreden over zijn me
de-fractiegenoten. "Bij mij overheerst
een indruk van eensgezindheid en
enorme inzet, waarmee de hele frac
tie opereert in een toch eigenlijk wat
frustrerende positie. Dat was mijn
grootste aarzeling voordat ik in de
raad ging: dat ik in een club te
recht zou komen, waarvan enkelen
zich maar voor dertig procent zou
den inzetten. Maar zoals het nu gaat,
is boven verwachting en dat zonder
dat wy enige mate van dwang toe
passen. We peppen elkaar op. Het
aanwezigheidspercentage bij raads
vergadering is hoog. Wij zijn de eni
ge fractie, die vrijwel altijd honderd
procent haalt".
Straf
Tevredenheid over zijn eigen frac
tie, het zal geen verbazing wekken
dat Van Duyns oordeel over het col
lege enigszins anders klinkt. Ook
al was zijn uitgangspunt niet nega
tief: "We hebben ons principieel ver
zet tegen de gang van zaken bij de
collegevorming. Maar we zijn niet
van plan geweest om daarna lange
tijd ons gram te halen. De samen
stelling van het college was een gege
ven feit. We hebben echt van het be
gin af aan de opstelling gekozen dat
we ons steentje zouden willen bijdra
gen. Maar over de uitkomst daar
van ben ik teleurgesteld.
Ik had de misschien kinderlijke ge
dachte dat de PvdA met zo kei
hard en straf zou zijn in haar wei
gering om te luisteren. Maar die be
reidwilligheid blijkt er in het geheel
ïiiet te bestaan. Begrijp me goed,
'•erschillende PvdA'ers zouden bij
wijze va.i spreken mijn persoonlijke
vrienden kunnen zijn, maar zodra
het op besluitvorming aankomt,
arammen ze hun eigen zin door.
Er wordt in feite niet geluisterd
i.aar de helft-min-één. Het is de dic
tatuur van de PvdA, dat ze niet wen
sen terug te komen van wat op pa
pier is gezet. Hun mening ligt exact
vast. Ja, we doen alles zes keer over.
In de raad hoor je je de discussies,
cie in de commissies ook al zijn ge
houden. Voor de vorm wordt die
film weer afgedraaid. Maar je hebt
er niets aan. Ik heb in deze zes
maanden geleerd, dat ik de hoop kan
laten varen dat er naar je geluis
terd wordt. Neem de reorganisatie.
Een principiële «aak, maar Van
Dam heeft op ons standpunt op een
door mij als beledigend ervaren wij
ze gereageerd. Ik stelde in de begro-
(ingsvergadering, dat de reorganisa
tie nog niet in brede kring was geac
cepteerd, één van de voorwaarden
voor de invoering ervan. Dat was be
gin januari. Eind januari komt er een
brief van Van Dam, waarin wordt
toegegeven, dat de acceptatie er niet
is. Daar moet hij toen al mee be
zig geweest zijn. Zo gaat het: voor
liet publiek wordt de eigen mening
coorgedramd, twee weken later ne
men ze Je bezwaar over. Dat kan ik
niet begrijpen. We hebben toch met
r.ijn allen het doel om de situatie in
Leiden te verbeteren. Waarom is het
aan nodig elkaar vierkant voor de
voeten te rijden? Wat de PvdA doet
L. spelen naar de eigen achterban".
Perpli
lex
"Persoonlijk vind ik het uiterma
te verwerpelijk om de verscherpte
verschillen, die er op landelijk ni
veau bestaan door te trekken in de
gemeente-politiek. Als lk die PvdA-
fractie individueel bezie, dan kan ik
er zo een paar aanwijzen, waar we
absoluut mee zouden kunnen samen
werken. Dat moet omgekeerd ook voor
tnze fractie gelden. Onze houding is
anders dan die van het CDA. Dries-
sen (de fractieleider van het CDA)
schijnt het wel leuk te vinden om die
strijd te blijven strijden. Terwijl wij
meer in praktische zin werken. Er
is alleen weinig weerklank op geko
men Meijer is als fractie-voorzit
ter van de PvdA de grootste aanzet
ter tot de verscherping. Het is ver
schillende malen gebleken dat even
tuele toegangswegen op initiatief van
Meyer geblokkeerd werden. Dat is
ai begonnen bij de B.O.O.-zaak in
september ten opzichte van het CDA.
Ik was er perplex van, dat iemand
Lulke standpunten kan innemen. Per
soonlijk ben ik erg geïnteresseerd in
het organisatorische vlak. Ik was er
frg geporteerd voor om het gesprek
daarover op gang te brengen.
Maar de reactie van de PvdA heb
ik ervaren als een klap in mijn ge
zicht. Juist over de. ambtelijke or
ganisatie moet er ook in de raad
varitesenddftslraat2 Oeostgeest tel B0392
SOMMIGE MENSEN ZOEKEN
WEKEN NAAR ZO'N KEUKEN?
ZO'N KEUKEN!
ADVERTENTIE
een brede overeenstemming zijn, dat
vergeet men".
Van Duyn, in Leiden geboren en
getogen, is in 1967 lid van de WD
geworden. Zoals meerdere WD'ers
heeft hij, alvorens tot de raad toe
te treden, de cursus gemeente-poli
tiek gevolgd. In het verleden was
hy actief in lokale commissies van
de liberalen. Hij is inmiddels - zo
als de meeste raadsleden - tot de
conclusie gekomen, dat hij wel veel,
maar toch nog te weinig tijd be
schikbaar kan stellen voor 't werk in
de gemeenteraad. Zijn beroep, hoofd
bij de marketing-afdeling van Bruyn-
zeel in Zaandam, houdt hem ook in
tensief bezig.
Feller
Teleurstelling spreekt duidelijk uit
zijn betoog. De frustratie van een
grote fractie, die tegen wil en dank
in de oppositie is gedwongen. Na de
ervaringen van een half jaar kon
digt hij aan, dat de oppositie van
de WD feller zal worden. "We zul
len er meer op staan dat bepaalde
zaken net zo stringent zullen wor
den behandeld als de PvdA wilde
toen zij in de vorige periode opposi
tiepartij was. Zonder de papierwin
kel te creëren, die zij er van maak
ten. In de commissie economische
aangelegenheden leggen wij wethou
der Van Aken al het vuur na aan
de schenen. In eerste instantie leek
hij een goed organisator, maar in
middels. is gebleken, dat hij ons te
laat informeert. Als Stroink of ik
over bepaalde zaken niets vragen,
zegt hij niks. We worden te vaak
voor voldongen feiten geplaatst. Dat
pikken we niet. Ook wat dat betreft
maakt de PvdA niet waar, wat ze
de kiezer beloofd heeft. Een man als
Verboom en Van Dam, de staatsse
cretaris, hadden de mensen voor de
verkiezingen zitten opjutten, dat ze
geen huurverhoging zouden moeten
betalen. Ze hebben hele wijken er
toe aangezet. Terwijl ze toch wis
ten, dat ze als bestuurder zouden
moeten eisen, dat de verhoging wel
betaald zou moeten worden. Ze heb
ben absoluut politiek bedreven onj
stemmenwinst te behalen. Dat geldt
ook voor een man als WaaL Die zit
nu een heleboel zaken te verdedi
gen, waar hij zelf als een gek tegen
aan heeft zitten schoppen in de vo
rige periode".
"Het lijkt me bijna onmogelijk,
om met zo'n partij als de PvdA als
coalitiepartner te werken. Je merkt
de moeilijkheden al. Ik weet van
Du Gardijn (PPR/PSP/D'66-fractic-
voorzitter). dat hij principiële pro
blemen heeft, dat hij zich neerge-
maaid voelt. Alleen op opportunisti
sche gronden is er met de PvdA sa-
te werken. Je gaat geen coali-
aan, als je het belang
ogen hebt".
LEIDEN De Lorentzleerstoel in
ae faculteit der wiskunde en natuur-
wegenschappen van de Leidse uni
versiteit wordt ditmaal bezet door de
tweevoudige Nobelprijswinnaar prof.
dr J. Bardeen van de Universiteit
van Illinois. Prof. Bardeen zal tot
balf juni in Leiden blijven.
De Amerikaanse hoogleraar bekleed
de vele functies in de "American
Physical Society", waaronde in 19MP
'69 het voorzitterschap. Ook is hij
lid van de "National Academy of
Sciences" en werd hij zowel in de
Verenigde Staten als in Europa met
tal van onderscheidingen en ere
doctoraten geëerd.
ADVERTENTIE
Voorde
liefste
onderstreept
u m et
een bloemetjt
LEIDEN Tot en met 21 maart
wordt aan de Chr. Scholengemeen
schap "Leiden Zuid-West" een
scheepvaartproject voortgezet onder
wijs gepresenteerd. Dit project, dat
georganiseerd wordt door het Neder
lands Maritiem Instituut, de Mari
ne Voorlichtingsdienst en nog een
aantal andere instanties, is ontstaan
uit de gedachte om het voortgezet
onderwijs vollediger te informeren
over de verschillende facetten van
het maritiem gebeuren (koopvaar
dij, visserij en Marine), en ook om
dit onderwijs directer in aanraking ritiem Instituut zijn verstrekt. Tij-
te brengen met de desbetreffende be
drijfstakken. Dit probeert men te be
reiken door o.m. veel voorlichting te
geven in de schoolgebouwen zelf.
In het project is de leerstof over
de scheepvaart, die anders over di
verse vakken en leerjaren behandeld
wordt, gecomprimeerd. De docen
ten en leerlingen van de scholenge
meenschap leveren daaraan hun bij
drage aan de hand van lesbrieven,
films en dia's die hun door het Ma
dera de lessen aardrijkskunde,
nomie, geschiedenis en maatschap
pijleer staat dezer dagen de scheep
vaart centraal. Ook de vakken teke
nen en handvaardigheid zijn nauw
bij het project betrokken. Verder
heeft de sectie Nederlands Maarten
Biesheuvel, de schrijver van "In de
bovenikooi" uitgenodigd om over
zijn werk te komen praten. Op een
uitgebreide tentoonstelling die aan
het project verbonden is, wordt ver
der ruimte gereserveerd voor tekenin-
De expositie is deze week tot en met
21 maart geopend voor de leerlin
gen van de scholengemeenschap.
Voor de ouders van de leerlingen en
overige belangstellenden organiseert
de school een open avond op donder
dag 20 maart. De scheepvaartexpo
sitie en de filmzaal zijn zeven tot
tien uur 's avonds gratis toeganke
lijk iQ',hiivY''|'1'"i" IMftt
nederlands congresgebouw
DIN8DA6 18 MAART-20.15 uur
130 dansers, zangers en musici
Volksdans en hofdans wisselen elkaar af
in een wervelend ritme met een
bonte pracht van meer dan 1000 kostuums
Prijzen 10.- -17.50. Tel. 070-548.000
Laurens Beijen
