"Ik vind wel wat anders"
DE LAATSTE I
TOL
Voortbestaan
Nederlands
laatste tol-
brug loopt
gevaar
AR KATWIJK ZEE
BRUG REDDEN
Chr. Nijverheidsschool
heeft streekfunctie
WIL OOK
FUSIE
TOLVERENIGING MOET
AGENDA
ALPHEN
VAN NEDERLAND I
moet bluven 1
DONDERDAG 13 MAART 1875
NIEUWERBRUG AAN DEN RIJN
Niet alle Nieuwerbruggers zullen
zich zonder meer neerleggen bij de
opheffing van de eeuwenoude tol-
brug. In het dorp is een vereniging
gevormd Tol vereniging Nieuwerbrug'
die een deel van de onderhoudskos
ten voor haar rekening wil gaan ne
men. Vanavond zullen de inwoners
hiervan op de hoogte worden gesteld.
Er wordt dan huis-aan-huis een fol
dertje bezorgd waarin alles haarfijn
woirdt uitgelegd.
Kapper Brouwer van salon 'Le
Figaro' is penningmeester. Hij zegt
met grote stelligheid: 'Wij willen die
tolbrug in stand houden. Daarom
hebben we die vereniging opgericht.
Ik heb al achtentwintig leden ge
boekt. En dat terwijl er nog helemaal
geen ruchtbaarheid aan gegeven is.
Het zijn alleen maar geruchten, die
de ronde hebben gedaan.'
Iedereen van zestien jaar en ouder
kan lid worden van de vereniging
De contributie is ze ven-gulden-vijf
tig per jaar, donateurs betalen een
rijksdaalder Het geld kan worden
overgeboekt op banknr. 3088.282.16
ten name van de Rabo-bank ln Bo
degraven.
'Die 28 leden', vertelt de enthou
siaste kapper, die in zijn etalage een
groot bord heeft geplaatst met daar
op de tekst De laatste tol van Ne
derland moet blijven', 'hebben alle
maal al betaald. Er is een oud-
Nieuwerbrugger, die heeft toegezegd,
ieder jaar vijfhonderd gulden te zul
len overmaken. Ik heb nu al meer
dan zevenhonderd gulden in de kas.
En het idee om een vereniging op
te richten is pas drie dagen geleden
geboren
Vijfduizend
Wat wil de Tolvereniging jaarlijks
proberen bU te dragen in de kosten
van onderhoud?
'Als het kan vijfduizend gulden,
aldus de penningmeester, 'en dat
vijf jaar achtereen. Volgens mij
moet dat gemakkelijk haalbaar zijn.
Als je nagaat, dat er nu al uir alle
delen van Nederland wordt opgebeld
door mensen. die onze vereniging
willen steunen. Uit Enkhuizen, Scha-
gen. Gorkum en Arnhem zijn al
gunstige reacties gekomen.'
Hoe willen zU landelijk aan de
weg timmeren?
"Er is al een radio-uitzending ge
weest,' zegt Brouwer, 'toen die op
heffing aan de orde was. Van de
week komt er ook een televisieploeg
van de KRO opnamen maken. Wel,
Ik dacht, dat we dan wel wat lande
lijke publiciteit hebben. Donderdag
27 maart, tussen negen uur en half
*ien, worden de beelden uitgezonden.
Zeker geen ongunstig tijdstip.'
'Het opheffen van de tolbrug zou
het beslist niet gehaald hebben,
valt de dorpskapper ineens uit, 'als
we een goede prater in ons midden
hadden gehad. Dat hadden de men
sen, aie voor de opheffing zijn, wei.
Daarom hebben wij voorstanders, en
daar ben ik heilig van overtuigd, het
loodje moeten leggen.'
Volgend jaar op 26 mei bepaalt de
tolbrug 325 jaar mede het beeld van
het dorp. Of er iets speciaals te
wachten staat is niet te zeggen. Het
zal ook afhankelijk zijn van het feit
of de Tolvereniging levensvatbaar is
IN NOORDÏÏ UK AAN ZEE
NOORDWIJK De chr. Nfjverheids-
fchool voor meisjes in Noordwijk
a. Zee blijkt steeds meer een streek.
Duindamse slag
krijgt een
strandpaviljoen
NOORDWIJK Al verscheidene
Jaren exploiteert de heer Borst een
consumptietent in de Staatsbossen
nabij het Duindamseslag terwijl hij
op het strand aan het slag ook nog
een kiosk heeft. Borst zou dit duo
graag vervangen door een strandpa
viljoen, dat maximaal een grondop-
pervlakte van 100m2 zou mogen heb
ben.
Het gemeentebestuur van Noord-
wijk ls bepaald niet dol op strand
paviljoens. Dat men in dit geval
een uitzondering maakte, had bijzon-
kiere redenen. Het Duindamseslag
maakt deel uit van enkele wandelrou
tes, zowel vanuit de badplaats als
vanuit het Langeveld en juist in de
omgeving van het slag is er behoefte
aan een rustpunt.
De commissie voor toerisme en
middenstandszaken was het daarmee
eens. Men had lof voor de courage
van Borst (commissielid Van den
Haak) en zag de aanwezigheid van
een strandpaviljoen als een welkome
service aan het publiek. Unaniem was
de commissie voor een gunstig advies.
Wethouder Van Duyn onderstreepte
nog eens. dat het standpunt van het
college ten aanzien van strandpa
viljoens in het algemeen niet was
gewijzigd. Ook moest het plan nog
worden besproken met Rijnland en
het Staatsbosbeheer, en dienden nog
verschillende andere zaken te wor
den geregeld.
functie te gaan vervullen. Op 1 Janua
ri jl. telde de school 142 leerlingen
(48 in de brugklas. 49 tweedejaars en
4b derdelaars), alsmede 90 avond
cursisten Van de leerlingen en cur
sisten komen er niet minder dan 25
elders en wel uit de gemeenten Voor
hout, Noordwijkerhout, Alphen aan
oen Rijn, Katwijk, Rijnsburg,
Oegstgeest Leiden, Sassenheim, Lis-
se en Ou ie Wetering.
Sinds vorig jaar draagt de school
officieel df naam "De Branding".
Het tydperk van de 3-jarige L.H.N.O.
is met net begin van het nieuwe
schooljaar voorgoed afgesloten. Van
de 42 kandidaten behaalden er 39
liet diploma L.H.N.Ö., er werden
41 zwemdiploma's uitgereikt en 45
dames slaagden voor een der diplo
ma's machineschrijven.
Bil de invoering van het 4-Jarig
L.H.N.O. werd de Inmiddels begon
nen uitbreiding van het schoolge
bouw met twee houten noodlokalen
noodzakelijk. Opvallend is de groei-
fnde belangstelling voor de vervole
opleidingen. waaraan de toenemende
itugdwerkloosheid niet vreemd zal
zijn.
"De Branding" fungeert als hospi-
teerschool van de r.k. Scholengemeen
schap "De Noorderwiek" Leiden, de
Rohnstam-Academie Amsterdam en
van de Chr. Pedagogische Academie
Leiden.
Burgerlijke stand
van Leiden
llppo i
KATWIJK Eindelijk is het er dam
toch van gekomen: de fusie tussen
beide Anti Revolutionaire Kiesver
enigingen in Katwijk. Eigenlijk had
deze beslissing al Jaren geleden moe
ten vallen. Het zou de voormalige
A.R. voorzitter D.J. Brouwer van
de afdeling Zee minder zorgen heb
ben gekost. Hij was steeds een voor
stander van een fusie maar telkens
werden zoveel bezwaren en onover
komelijkheden gezien, dat een sa
mengaan bij voorbaat tot misluk
ken gedoemd was.
Enfin het wonder is geschied,
maar niet nadat er uren aan voor
af zijn gegaan van besprekingen
zowel gezamenlijk als iedere afdeling
afzonderlijk. Al eerder deze week
werd in de zaal van Open Hof door
de A.R. Rijn vergaderd. Hier werd
na enige discussie besloten akkoord
te gaan met het voorstel. Het af
wachten was nog op de beslissing
van A.R. Katwijk Zee. Deze kies
vereniging hield gisteravond een le
den vergadering. Na enige toelichting
werd ook hier een akkoord bereikt.
Beide afdelingen werden met ingang
van heden opgeheven waarna gelijk
tijdig opgericht werd de Anti Revo
lutionaire Kiesvereniging "Neder
land en Oranje" Katwijk. Er werd
het volgende communique uit ge
roepen:
"De A.R. Kiesverenigingen van
Katwijk aan Zee en van Katwijk
aan den Rijn hebben besloten tot
opheffing van hun verenigingen ten
gunste van de oprichting van één
A.R. Kiesvereniging ln de gemeente
lijke Katwijk onder de naam "Anti
Revolutionaire Kiesvereniging "Ne-
Lezers schrijven
Bewoners Rijn
en Schiekade
zijn het meer
dan zat
Gaarne zou ik via uw rubriek het
gemeentebestuur willen bedanken
voor de aandacht die het steeds
weer besteedt aan wat eens één van
de mooiste plekjes van Leiden was,
namelijk de Rijn- en Schiekade.
Want door hun toedoen werd dit
stukje, waar het eens zo mooi wonen
was, veranderd in de wantoestanden
van nu. Namelijk na de ellende van
de demping, bagger en stank, kregen
we zandverstuivingen. Daarna water
overlast en nu weer bagger. Dit al
les duurt nu al meer dan vier Jaar.
En dam te bedenken dat ons deze el
lende voorkomen had kunnen wor
den, wanneer men toen aan de zegs
wijze, "Bezint eer ge begint" had ge
dacht. Maar ja, er moest zonodig ge
dempt worden ondanks kritiek van
velen. Dat die kritiek gerechtvaar
digd was, blijkt nu wel uit het feit,
dat de zaak al vier jaar braak ligt.
De vraag is alleen: wat gaat er
nu gebeuren? Wij, bewoners zijn het
meer dan zat Maak de zaak of, wat
wij het liefst zouden willen, haal die
troep er weer uit (werkgelegenheid)
en geeft ons het verloren gegane
woongenot terug. Beter ten halve
gekeerd dan ten hele gedwaald.
COMPIER
Rijn- en Schiekade 58
Leiden.
derland en Oranje" Katwijk. Ze doen
hiermee een welbewuste stap in de
richting van een samenbundeling
van al die krachten, die overtuig^
zijn van de noodzaak van een
groot mogelijke eenheid op het ge
bied der Christelijke politiek. Tot de
eerste algemene ledenvergadering van
de nieuwe vereniging worden de be
stuursfuncties waargenomen door N.
Parlevliet, voorzitter, en P.J. Wasse
naar, secretaris".
De nog lopende zaken zullen in
tern worden afgewikkeld, tevens zal
aan het Kuiperhuis in Den Haag
een mededeling worden gezonden
van de fusie, die heeft plaats ge
had in Katwijk. De ledenvergade
ring zal eventueel om beurten, of als
noodzakelijk is in één der twee wij.
ken gehouden worden, uitgebreid
natuurlijk met de C.C.P.-vergaderin-
gen.
Starfighter
wordt vermist
DEN HAAG (ANP) Sinds gister
middag ongeveer vijf over half een j
wordt een "Starfighter"-straaljager
van de vliegbasis Leeuwarden van de i
koninklijke luchtmacht boven de
Noordzee ten noorden van Texel-
Vlieland vermist, zo heeft de lucht-
machtvoorllchtingsdienst meege- i
deeld.
Het toestel was met een andere j
"Starfighter" van Leeuwarden bezig
een onderscheppingsoefening uit te
voeren toen de radar van het navi-
gatiestation Nieuw Milligen het con
tact verloor.
De vlieger is vermoedelijk omgeko-
men. Het was de 27-jarige eerste lui-
tenant O. van der Heuvel van Varik I
uit Hardegarijp (Pr). De mam is on
gehuwd. De marine heeft gisteren
van het vliegtuig en van de pi-
loot niets teruggevonden. Het zoeken
zou vandaag worden voortgezet.
Mobilofoon
op alle
bussen van
Westnederland
UTRECHT Alle 422 bussen van
Westnederland worden in de loop
van dit jaar van een mobilofoonin
stallatie voorzien, zodat de zes vesti
gingen van dit streekvervoerbedrijf
(in Den Haag, Waddinxveen, Krim
pen aan de IJssel, Ridderkerk, Slie-
drecht en Vreeswijk) snel op de
hoogte kunnen worden gebracht van
onverwachte situaties.
De bussen van drie andere streek-
vervoersbedrijven (Twee Provinciën,
Centtraal Nederland en Walcheren)
zijn al met een mobilofoon uitge
rust.
Storingen kunnen op deze wijze
direct worden gesignaleerd. Bij plot
selinge reizigersdrukte kan een ex
tra bus worden besteld, op vertra
gingen kan tijdig worden ingehaakt
en wanneer chauffeur en passagiers
in moeilijkheden komen kan vlot
hulp worden gevraagd.
De controleurs van het streekver
voerbedrijf "Westnederland" krij
gen een portofoon.
Penningmeester Brouwer: „Wij willen de tolbrug niet verloren laten gaan voor Nieuwerbrug
Door
Jan Westerlaken
Foto's
Wim Dijkman
NIEUWERBRUG AAN DEN RIJN
Twee minuten over drie is het op
de torenklok van de dorpskerk. Het
piepkleine huisje van tolgaarder Win
kelman zit op slot. Niet voor lang
want op het gerommel aan de deur
doet een vrouw open en zegt: "Mijn
man is even een boodschap doen".
Lacht en vervolgt: "Hij komt zo te
rug".
En het groene houten deurtje valt
weer in het slot Er is nauwelijks
een halve minuut verstreken als de
enige, echte tolgaarder, die Neder
land nog rijk is, weer op zijn post
arriveert. Tussen zijn lippen houdt
hij een doordrenkte peuk sigaret ge
klemd. Zegt in het voorbijgaan "hallo'
want in de verte klinkt het luide toe
teren van een zandschuit waarvoor
de klap van de tolbrug omhoog moet
Met de hand wordt het mechanisme
bediend. "Bedankt", zegt Winkelman
als de Schipper hem een gulden geeft
die hij moet betalen om met zijn
boot te mogen passeren. De klap zakt
en het wegverkeer kan zijn weg ver
volgen.
Het Zuidhollandse Nieuwerbrug is
ruim drie eeuwen trots geweest op
zijn antieke oeververbinding met bij
gebouwen. Maar het einde van het
particuliere toltijdperk lijkt nabij.
Het brugbestuur van Nieuwerbrug,
een college, dat zichzelf benoemt,
kan de dorpsbewoners nog dwingen
mee te betalen aan de tekorten van
de brug. Vorige week beslisten de
Nieuwerbruggers, dat maar moest
worden geprobeerd de tolbrug over
te dragen aan de provincie.
Niet somber
Winkelman (57), grijzende baard
en gekleed in een lederen Jekker,
zegt: "Ik zie het echt nog niet zo
somber hoor. Mijn pachtcontract
loopt pas over drie jaar af. En voor
die tijd maak ik me toch heus geen
zorgen".
Winkelman ks>n slechts in korte zin
zien spreken want zo'n tweeduizend
keer per dag trekt hij het gammele
brughek open om een auto tegen be
taling van veertig cent, te laten pas
seren. Dorpsbewoners herkent hij aan
een N. die zij op de voorruit hebben
geplakt. Zij mogen zonder te betalen
naar de andere kant.
Tolgaarder Winkelman is 's mor
gens om zes uur al present. Na elf
Tolgaarder Winkelman: „Opheffen betekent voor mij heus geen ramp
uur 's avonds stopt hij. Zeventien uur,
dag in, dag uit, is hij in de weer.
Zijn verdiensten er ook naar? "We
kunnen er van rondkomen", vertelt
hij. Maar meer wil hij er niet over
kwijt.
Vindt Winkelman, dat een tolbrug
nog wel in deze tijd past?
"Waarom niet," kaatst hij het bal
ie tje terug. "De overheid creëert zelf
nieuwe tollen. Kijk maar naar de
Zeeland-bruggen en die tunnel bij
Rotterdam. Ze kunnen hier echt niet
:net het argument aankomen, dat
het oud is. Gekker, het wordt mo
dern.' Het zijn de mensen, die geen
greintje gevoel voor romantiek heb
ben, die zeggen, dat de tolbrug niet
meer in deze tijd past."
Weinig
Zijn dat er veel?
"Nou, nee. Eigenlijk maar heel
weinig. De meeste mensen vinden
liet wel leuk om een paar dubbeltjes
te betalen als ze over de brug naar
de andere kant willen. Er zijn er, die
speciaal een tripje maken om naar
het antieke bruggetje te komen kij
ken. Tenslotte is dit de enige parti
culiere tolbrug nog, die Nederland
heeft. Alle andere zijn al in handen
van de provincie."
Winkelman pacht de brug
voor drieduizend gulden per Jaar.
Van dit geld moeten de onderhouds
werkzaamheden worden verricht. "Ik
boef niet te vertellen hoe duur dat
allemaal is. Je schrikt je dood als je
prijsopgaven ziet van aannemers als
er een klus moet worden opgeknapt."
Als nu inderdaad over drie jaar de
laatste tolbrug overgaat naar de
provincie wat dan?
"Ik zou het bijzonder Jammer
vinden voor Nieuwerbrug", stelt
Winkelman. "De brug is 't enige be
zienswaardige, dat er in het dorp is.
Als die nu ook nog verdwijnt wordt
Nieuwerbrug net zo'n naamloos dorp
als al die plaatsjes in de directe om
geving. Ik moet voorop stellen, dat 't
oor mij geen ramp is. Want ik vind
wel wat anders. Maar als ik het voor
het zeggen zou hebben, wil ik wel
tot m'n vijfenzestigste doorgaan."
En weg beent hij. Een automobi
list zeurt over een abonnement. Vijf
leer per Jaar komt hij over de brug
en vindt dat het steeds afrekenen te
veel oponthoud geeft. Als hij weg
iijdt steekt hij z'n hoofd uit het
raampje en roept: "Pas op hoor, die
tolbrug moet blijven. Denk erom, dat
Jt de strijd niet zo maar gewon
nen geeft.Winkelman knikt en groet
oe man met een handgebaar.
DONDERDAG
Onderweg, 20 uur: vergadering
Ned. ver. Postzegelverzamelaars.
Oudshoornse kerk. 20.15 uur: con
cert Vera Beths en Stanley Hoogland.
Nabij, 19.45 uur: film "My fair la
dy".
VRIJDAG
St. Josephzaal, 19.30 uur: ouder
avond Vreugdeoord.
Zaterdag
De Bron, 11 en 14 uur: kinderfilm
"De wereld van de oude lach".
De Bron, 20 uur, concert Arti et
Religion!.
