LEZEN IS VURRUKKULLUK
Vrije-tijdsbeurs in de Groenoordhal
VAN LOODGIETERSLEERLING
TOT "KONING IN SANITAIR"
Uit het plakboek
Sam van Weesel 50 jaar in het vak
Pand J. vGoyenkade
op Monumentenlijst
ftTERDAG 1 MAART 1975
LEIDEN Het gerucht gaat dat boekhandel De Kier aan
de Nieuwe Rijn dichtgaat. Ophoudt te bestaan. Omdat de
eigenaar 65 isc en ook wel een rustige oude dag wil hebben.
Dat gerucht is onjuist. De zaak blijft gewoon open en be
staan. Inderdaad is Jan de Kier pensioengerechtigd en rijp
genoeg voor het vrije leven dat nu voor hem ligt.
Hoe zit dat dan?
Uit het plakboek van De Kier:
,De ondergetekende J. van Iterson,
taxateur te Leiism verklaart in op
dracht van fa. B. de Kier, boekhan
del te Leiden, Nieuwe Rijn 45 naar
beste kennis en weten onderstaand stukje papier van hooguit 10 centime
perceel toebehorende aan bovenge- ter beschreven.
Dootr
Paul Wolfswinkel
Foibo
Jan Holvast
Los en De Kier doen alsof ze el
kaar al heel lang kennen, maar dat
is niet 00. Ze vullen elkaar aan en
hebben zo'n beetje dezelfde interes-
Per 1 januari is de boekhandel
verkocht aan drs. L. Los (45) uit mommeertie
Delfzijl. Los was financieel directeur bestaat de winkel
van de aldaar gevestigde aluminium
fabriek, maar zoals hij
gere-
jaac
Het
ouderwetse en gedegene moet Je be
houden. Maar natuurlijk heb
wecld daar geleefd. Mijn secretaresse mijn eigen idee over de boekhandel,
maakte de afspraken: ik was conti- Ik vind bijvoorbeeld dat we niet van
cialiseerd, in de hand genomen. Die
adviseerde ons een advertentie te zet
ten in het Nieuwsblad voor de Boek
handel. Daar hebban we wat reac
ties op gehad, maar dat was alle
maal miets. Ik wilde een grote zaak
hebban, me; een tweede main, waar
je de hele boel aan kan overlaten,
als je er eens niet bent.
Via hetzelfde marketim gdbureau
ben ik toen met De Kier in gesprek
gekomen. En dan ga je
de plint tot het plafond boeken moe
ten hebben. De mensen zijn niet
meer bereid om op een laddertje te
gaan staan. Dat moet dus worden
zouden" gaan veranderd."
aan een ho- Er zijn (terecht)veel jaloerse men-
;n. Iemand, die "zomaar eventjes"
?n boekhandel - en zeker niet de
je op eerste de beste - overneemt moet een
precies geluksvogel zijn. Los voelt zich ook
zo. "Maar ja, er zijn ook veel men
sen die jaloers zijn op eentopfunc-
tite, zoals ik idle hiervoor had. Nou zit
er maar eens midden in."
In 1876 begon grootvader De Kier
de dominee iets te
tuin-
1 het werk. Het
zware baan. Ik ben ermee gestopt
toen ik overwerkt raakte. Mijn
vrouw en ik hebben toen diep
gedacht over wat w
doen. Eerst dachten v
tel-restaurant-bedrijf, maar dat is
ook vam \s morgeus vroeg tot In de
late avcirai werken. Dan
een gegeven moment w>
het zelfde krijgen. Op een gegeven
moment kwamen we op een boek
handel. Van de Kamer van Koop
handel leerde ik dat ik daarvoor
geen enkele vergunning nodig had.
Ik heb to'cin een marketingbureau
dat zich op boekhandels had gespe- doen met boeken. De i
Daaruit blijkt dat in het eerste jaar
er nog voor f 7789,17 aan kerkboeken
werd verkocht, in 1942 voor f7781,46
en im 1943 slechts voor f5621,64 De
tijdschriften kelderden van f 1335,04
via f 1134,89 naar f 670,18. De oorlog
laat zich duidelijk blijken..
Met potlood heeft men later de
woorden „Dit is een interessant over
zicht" eronder geschreven.
Aanmelden
Op 13 oktober kreeg De Kier een
briefje van de Nederlandsche Kul
tuurkamer met de volgende inhoud:
„Hierdoor maak ik u er op attent dat
U tot dusverre het U toegezonden
Aanmeldingsformulier nog niet vol
ledig ingevuld en onderteekend hebt
teruggestuurd. In Uw eigen belang
raad ik U aan thans tot omgaande
zending over te gaan. Indien het for-
Op 10 juli 1931 kreeg De Kier de muiier niet binnen 14 dagen na da-
volgende brief van de Vereenlging ter turn postmerk dezes mocht zijn te-
noemde firma te Leiden, het
en winkelhuis staande en gelegen
aan de Nieuwe Rijn 45 te hebben ge
schat op een waarde groot f30.000".
Dat was op 16 september 1954,
Kachel
„Den Heer De Kier!
Met deze meld i'k ira uw eigen
belang dat u die Brocuren van Do
minee Van der Horst in de kachel
smijt. Het zad uw gehele Boekhandel
bedierven.
Daar is uw Reputatie te goed
voor. om zulken smerigen dingen aan
te bieden".
Dat was eenkaartje van 20 maart
1912.
Lid
Bevordering
Boekhandels
„Mijnheer, Wij vervullen de
de Belangen des rugontvangen, neem ik aan dat U
Uw aanmelding intrekt, waarna deze
als niet gedaan zal worden beschouwd
der
slechte gezond-
Nieuw en oud en "opa" ertussen. Links drs. Los en rechts J. de Kier.
gename taak, U mede te deelen dat Wellicht ten overvloede maak ik U
gij in onze laatstgenoemde Algemee- -1-*-
ne Vergadering als Lid c
eienéging zyt aangenomen.
Naar aanleiding hiervan hebben
wij het genoegen U hiernevens een strijkt.
nog op attent, dat U zich dan
Ver- dient te onthouden van elke werk
zaamheid op het gebied, hetwelk de
Nederlandsche Kultuurkamer be-
- heid. In de Groenesteeg 51 ging hij Jarig bestaan heeft hij met iemand
.flpic
aïiettwaar? Nou boeken verkopen uit zijn eigen biblio- anders staan te twisten
zeggen. Maar, en dan hen ik schenen. Daar komt bij dat het ont- boek eigenlijk wel had móéten
Ja, toen ik hier kwam, was het liefde theek temidden van de tuinbonen langste bij ans kwam. Vanaf 1912,
op het eerste gezicht. Ik vind het en raapsteeltjes. Van lieverlee wer- het begin van zijn studententijd,
een bruine boekwinkel, net zoals Je "den het alleen maait boeken'. Op 30 Waarom is De Kier uit de wijze
wereld van de boeken gestapt?
het eerlijk, vroeger had je mooiere lees- wikkelingsniveau
mooi en rustig, zonder televisie.'
Toch heeft de televisie De Kier
zijn collega's geholpen. Want
het vroeger ger is geworden. Er wordt op alle ter-
losser. Hier zitten de Calvinis- moet verkopen,
46 zomers
En er zijn echt wel boeken die ik
ls zo, Ja. Maar Los heeft net zoveel te, veel boeken, veel studenten als ko- fcelijtk. Ea ik heb nog zo dnltzettend
"Honderd jaar word je niet zo mak- wordt een indringende reclame ge- ten. Die hebben altijd al veel gele- pest heb. Dat mag je best weten.
De Kier leest zelf ved natuurboeken
reisverhalen en regelmatig ontspan
ningslectuur. Wolkers is een van zijn
favoriten. Los heeft veel psychologi
sche werken doorgenomen en boe
ken over personeelsbeleid, maar is
bijzotader geïnteresseerd in cultuur
historische boeken. Zijm favoriet: Si-
meneng.
Beiden hebben kennelijk de vaste
overtuiging dat als het waard is dat
een boek gelezen wordt, dat het ook
zinnig is d^t boek te kopen.
Boekhandel De Kier ('Los: "Waar
om zou ik de naam veranderen?
ik de Daar heb ik geen enkele behoefte
met veel plezier in mijn
verstand van het reilen en zeilen pens eax ook veel scholieren meit huni veel te doen. Ik wandel graag; ik zit
van een boekhandel als een koe van
de keitedhismus. Vandaar dat ik zo blij
ben dat onze meneer Prenen blijft.
Dat is eigenlijk de motor van de
winkel. En Prenen kan hem hele- gaarden is onze oudste klant. Op de elkaar gelezen. Wat is dat heerlijk.
voerd op het scherm voor boeken.
"Kijk maar naar welk programma
ook. Er wordt altijd wel
De Kier werd be- natuurlijk lees ik dolgraag. Laatst ken gesproken. Bn de
Op de vraag of een goede bóek-
boe- handelaar niet eerst alle boeken zelf
heb- moet hebben gelezen zegt De Kier:
Van het Reve bijvoorbeeld vind ik
de televisie uli'tjgegaan ben tegenwoordig bijzonder veel vrije "Eigenlijk wel. Vroeger had je in
maal inwerken
alles op de receptie tor gelegenheid van het 75- Lezen is „verrukkeluk",
tld. Ze kunnen zich gaan bezighou
den met hun liefhebberijen,
daar zijn natuurlijk boeken ov<
Amsterdam zo'n man. Maar dat
En onmogelijk. Er verschint inderdaad bast wel
er- teveel. Soms vraag je je af of een der schoolboeken.
blijft dus gewoon bestaan.
Er gebeurt niets rampzaligs. Maar
viezerik. Maar Wolkers dat het vriendelijke gezicht van De Kier
gezoinlde viezerik. Van het gaat weg. En maakt plaats voor een
even vriendelijk gezicht van Los.
Uiteraard naast het meer dan vrien-
vink ik
Reve verkoopt stukken beter.
Kijk, ik höb 46 zomens verpest
de verkoop van schoolboekjes; ik wil delijke gezicht van Prenen. "Die kun-
Door
Paul Wolfswinkel
Foto
Jan Holvast
Weesel achter de zinkzetmachine.
LEIDEN "Zaterdag 1 maart is het
vijftig jaar geleden dat mijn vader
als "Salomon van alles" de werk
plaats binnenstapte" Dat is een kort
zinnetje geschreven door zoon Rob.
Achternaam: Van Weesel. Beroep:
samLt-air installateur.
Saim v. Weesel dus en wie kent hem
eiganilyk niet? Zoon Rob vertelt 1200
uitnodigingen voor de receptie in
Het Karrewiel (vanmiddag tussen
half vijf en half zeven) te hebben
rcndige&'lmuTid onder d'e vaste klanten.
Wanneer hij in gedachten de lange
rij mensen Ziet, grijpt hij even naar
zijn hoofd.
- Wat krijgt Sam ("Ik heet geen
meneer") ais cadeau?
Rob: "In elk geval geen fruitman
den en flessen jenever. Dat is ook
niet aardig, vind ik. Hij wil graag
een kleurentelevisie. En daarom heb
twee kaarten laten drukken, waar
van de ouwe (het woord wordt met
respect uitgesproken) niets weet. Hij
denkt dat er maar één kaart is. Daar
staat geen gironummer op. Op
die arndere wel".
En op dat moment mag Van Wee
sel senior binnentreden.
63 jaar eau motg steedls actief fin het
bedrijf. Hij begon in 1925 om 6 uur
's morgens aan de Vliet met het in
stalleren van een wastafel. „A'Ls we
een kar huurden, moesten we 15 cent
per dag betalen. Dus ben ik met de
rolletjes lood op mijn nek daarheen
gelopen. Wel 'handend keer heb ik ze
laten donderen, geloof me."
"Ik begon als loodgietersleerling.
Joh, je was Wij dat je wat te eten
had. k verdiende anderhalve gul
den per week. Ik begon met het repa
reren vam pammietjes met klinknagel.
tjes. Later werden er ook bodems
ingezet. De mensen waren arm toen,
dat blijkt wel. Het was een zeer
moeilijke tijd, maar ik deed wel een
zea vam mensenkennis op. Dat zeker.
Van lieverlee kwam ik in de lood
gieterij em in de sanitaire wereld. Ik
heb ook het koperslagersvak geleerd.
Dam moest ik rand sinterklaas en
de kersttijd naar de suikerfabriek
van Pel. Ik werd aan die zaak uit
geleend. Al die kerstpakketjes naar
Indië die moesten in heei licht bliük
(of zink, ik weet het r/et meer pre
cies) worden ingepakt. En dat; moest
ik dichtsolderen. Ja, en dan moest
je van 6 uur 's morgens tot 6 uur
's avonds werken. Zonder te eten.
Maar ik nam gewoon brood mee.
Dat heeft wel wat moeilijkheden op
geleverd, maar toen mijn vaider een
keer met Pel had gepraat mocht ik
mijn brood wei cpetem, ergems im
een hoekje.
Later moest ik piano's bij Bender
inzinken, ook voor Indië.
En ik heb zelfs zinken doodskis
ten moeten maken. Effe de maat op
nemen en zo'n kist maken".
In 1942 nam Sam (want meneer
mogen we niet zeggen) de zaak offi
cieel van vader over. Dat was een
moeilijke tijd, met veel materiaal-
schaarste. .Leuke tijd, leuke tijd. El
lendige tijd, natuurlijk, dat begrijp
ja. Je moest allerlei dingen verzin-
Herinneringen aan het Leidsch
Dagblad zijn er ook. We hebben bij
jullie veel gedaan. Ik weet nog goed
dat ik voor de directeur die er toen
was, meneer Henny, naar Amsterdam
moest, naar Het Vrije Volk, aan het
Hekelveld om te kijken naar preeg-
doeken. Wat zeg ik? „Ik kom van het
Leidsch Dagblad". Maar ik had na
tuurlijk moeten zeggen dat ik de lood
gieter was van het Leidsch Dagblad.
Nou, ik heb een hele rondleiding ge
had. Het is allemaal goed gekomen,
achteraf en ik heb een preegdoek me
genomen. Ondanks het feit dat ik niet
genoeg geld bij me had. In een zaak
op de Keizersgracht verkochten ze
die dingen. Er is toen getelefoneerd
en fors gepraat, als je snapt wat ik
bedoel. Maar ik mocht zo'n doek mee-
Verhalen over werken 's nachts op
het Leidsch Dagblad. „We hebben
midden in de nacht koperen leidin
gen moeten aanleggen bij jullie on
der die oude drukpers. Dat kon alleen
's nachts. Moesten we al die ijzeren
platen optillea Ik weet er nog alles
„Weet je dat we ook koperen straat
lantaarns maakten? Ja hoor. Die
dingen bestonden uit 128 stukken. Ik
heb boven nog de mallen liggen".
Herhaaldelijk laat Van Weesel we
ten ontzettend veel steun te hebben
gehad van zijn vrouw. „Dat hoeft niet
in de krant, maar het is wel degelijk
zo. Zonder haar was het niks gewor
den".
De sanitairmarkt heeft een grote
vlucht genomen. Dagelijks komit er
wel wat nieuws op de markt. Maar
vader en zoon Van Weesel kunnen het
best bijbenen. De radio's, televisies en
zaken die ze er in de loop der jaren
hebben bijgehaald, worden successie
velijk naar het tweede plan gescho
ven. „Toen ik met een wasmachine
begon", zegt senior, „zei mijn vader
dat dat niets voor ons was. Ik zei te
gen hem: Het jeukt niet en het eet
geen brood. Maar we gaan weer de
kant op van het sanitair. Daar heb
ben we naam mee gekregen en daar
kunnen we goede service aan geven".
Vanmiddag tussen half vijf en half
zeven zal het wel druk worden in Het
Karrewiel. Waarom ook niet?
iPromo'iGji
LEIDEN— Aan de Leidse univer
siteit zijn gepromoveerd tot doctor
in de letteren mevrouw M.E.H.N.
Mout (Leiden) em tot doctor in de
wiskunde en natuurwetenschappen
F. van der Touw (Leiderdorp).
Geen flat van Project 5
LEIDEN Een meerderheid
B en W van Leiden heeft besloten
de woning aan de Jan van Goyen
kade 44 op de Monumentenlijst te
Van Aken verklaard. De plaatsing
op de lijst, waarvoor inmiddels een
ichriftelijk verzoek is uitgegaan naar
de Rijksdienst voor de Monumenten
omgeving
LEIDEN „Vrije tijd": dat
ls het motto waaronder van
woensdag 16 tot en met zondag
20 april in de Leidse Groenoord
hal een nieuwe ideeënbeurs wordt
gehouden. Het evenement, dat of
ficieel de Zuidhollandse ideeën-
beurs voor de vrijetijds-besteding
gaat heten, zal als er bij het
publiek belangstelling voor be
staat een Jaarlijks terugkerend
attractie worden. Het organisatie
bureau Zuid-Holland b.v., die de
beurs heeft opgezet verwacht dat
binnenkort de ongeveer vier
duizend meter standruimte volle
dig zal zijn verkocht.
vijf sectoren; te weten: sport,
watersport, caravan en camping,
doe-het-zelf en tuinieren. Volgens
de organisatoren is het de bedoe
ling de beurs zo op te izetten dat
er voor het gehele gezin iets te
beleven valt.
Zo zal er bijvoorbeeld
voor de liefhebbers van tuinieren
direct bij de ingang een groot
tuincomplex worden aangelegd
door het Boskoopse tuincentrum
van Ofwegen. In de ongeveer 600
vierkante meter grote tuin
zullen naast een groot aantal bo
men en planten ook stands wor
den geplaatst, waarin aandacht
wordt besteed aan tuinge
reedschap, tuinaanleg en het kwe
ken van bloemen.
Verder zal er een ruime keuze
zijn aan broeikassen, terrasstoelen
parasols e.d.. Een andere attrac
tie moet de castingbaan worden.
De Leidse castingclub ACSC or
ganiseert in samenwerking met
de Leidse hengelsportwinkelier
Teunissen dagelijks een aantal
wedstrijden in het werpen met de
hengel. „De winnaars van de dag"
komen op de laatste beurs-
dag nogmaals aan bod en zullen
dan in een finale strijden om een
speciale prijs. Op de castingbaan
die een lengte heeft van 20 me
ter zullen tijdens de beurs waar
schijnlijk ook de Nederlandse cas
ting-kampioenschappen worden
gehouden.
Voor de Jeugd is er de moge
lijkheid om op pony's te rijden.
Het ponykamp Slagharen komt
met een achttal pony's naar Lei
den en er zal een manege worden
ingericht. Voor de ouders die rus
tig de verschillende stands willen
bekijken is een kindercrèche in de
Romneyhal. Kinderen worden
daar bezig gehouden onder lei
ding van gedipomeerde kleu
terleidsters. Speciaal voor de vrou
welijke bezoekers zullen op gezet
te tijden modeshows worden ge-
gegevcn. Nog niet vaststaat of
dit modeshows van vrijetijdskle-
ding of zelf gemaakte kleding
zullen zijn.
Watersportliefhebbers komen
aan hun trekken in de stands van
scheepsaccessoires, en door de
aanwezigheid van motorjach
ten, zeilboten en buitenboordmo
toren. Het gaat om produkten van
bedrijven binnen een straal van
tien kilometer an Leiden of im
port. De artikelen variëren van
rubberboten van enkele tientjes
tot motorboten van f 50.000.
De caravans op de beuts liggen
in de prijsklasse tussen f 4500.
en f 20.000. Midden in de hal
zal een „rustpunt" gecreëerd wor
den waar de bezoekers een pilsje
of een kopje koffie kunnen drin
ken.
Ie kampeertenten staan, terwijl
voor hobbyisten elders in de hal
doe-het-aelf-artikelen en gereed
schappen worden geëxposeerd.
De toegangsprijs voor de beurs
bedraagt voor volwassenen een
rijksdaalder en voor kinderen tot
twaalf Jaar en 65-plussers de helft.
Het zal overigens een hele
krachttoer warden om de beurs
op tijd In gereedheid te brengen.
Immers pas dinsdagmiddag na af
loop van de veemarkt kan met
de opbouw begonnen. Er zal dan
ook in de nacht van dinsdag op
woensdag doorgewerkt moeten
worden door de bouwers om
woensdagavond 7 uur zover te
zijn dat de beurs officieel kan wor
den geopend.
komt.
De B.V. Maatschappij tot Ontwik
keling van Bouwprojecten "Project
5" in De Bilt wilde tot sloop van
de grote woning overgaan om op
die plaats een flatgebouw neer te
zetten. Nu het gebouw op de Mo
numentenlijst komt zal geen nieuw
bouw kunnen plaatsvinden en geen
sloopvergunning voor de woning mag
worden afgegeven.
B en V/ van Leiden hebben ook
sloten aan de Stichting Wijkcen
trum Meerbrug een krediet te ver
lenen tot een bedrag van tienduizend
gulden. Heit geld is bedoeld voor de
bouw van een tijdelijk wijkcentrum.
Die zal moeten verrijzen op een
terrelritje gelegen aan de Zaanstraat/
Wieriokestraat. Enkele buurtbewo
ners hebben enkele maanden gele
den in een brief aan B en W be
zwaar aangetekend tegen de plaats
van het wijkcentrum. De gemeente
heeft toegezegd de bezwaren te zullen
bezien wanneer de bouw van een
definitief buurt-clubgebouw ter spra
ke komt, maar dat ze geen reden
zijn om de bouw op het nu aange
wezen terreintje te weigeren.
