'De Volharding' zet de beuk er in toegelicht Eerst overleg, dan nieuwe hoofdredacteur NOS-journaal Portret van een progressieve muziekgroep De lichtgewicht Singer Starlet EO en VPRO komen tegenover VARA r(^\vanciaaa TV morgen] ÏNSDAG 11 FEBRUARI 1975 HILVERSUM Er moet eerst ivereeinstemmiing bestaan over de iieuwe vorm van het NOS-journaal, ion een nieuwe hoofdredacteur wervenNOS-programmacom- nissaris J. de Troye vertelaarde dit [jstermstdidag op een persbijeenkomst. Sr wordt gesproken over een verdie- /am het Journaal, waardoor het levaar dreigt dat het nieuwspro- yamma op het terrein van de actua liteitenrubrieken komt. „Dit zijn alle- maail nog open zaken", aJldus De Troye. „De procedure is net op gang gekomen. De inhoud van het journaal ligt nu ter discussie. Ik verwacht dat we in maant met die zaak rond zijn. Dan wordt per advertentie een nieu we hoofdredacteur geworven", zei hij. De programmacommissaris legde de nadruk op het open karakter van die sofltidta/tie. Er worden tevoren geen kandidaten bepaald. Centraal staat by deze discussie de visie van het hoofd van dienst Oarel Enkelaar. Over het nieuwe karakter van de nieuwsdienst zei De Troye: „Het Journaal zal zich moeten blijven on derscheiden van de andere verdie pende programma's van de NOS en de actualiteitenrubrieken. Het is wel noodzakelijk dat een bepaalde sa menwerking tot stand komt". In die discussie wordt ook gesproken of het Journaal op beide netten niet meer gaat samenvallen. Ook de opvatting over een uitbreiding van het nieuws bulletin krijgt daarin een duidelijke vorm. In de raad van beheer van de NOS is daarover nog geen standpunt gevormd. Eerst mogen alle zendge machtigden hun mening kennen ge ven. Daarna volgt de bepaling van een definitief standpunt. Het beraad is pas begonnen. Per - oktober krijgt het nieuwe Journaal zijn beslag, maar m mei moet de kwestie zijn afge rond, volgens De Troye. Hij gaf toe dat er op de Journaal- redactie onenigheid bestaat over deze procedure. Tegenstanders menen dat er eerst een nieuwe hoofdredacteur moet worden benoemd. Hij kan die nieuwe vorm dan mede bepalen. Die tegenstand vond men geen reden om een andere politiek te voeren ten aanzien van de procedure. „De beuk er in. Weg met de ep", roept Willem Breuker tij- n hoog oplaaiende discus- De film „De Volharding" die VPRO vanavond om 10 uur via frederland I uitzendt is wat men emt een 'onthullend' werkstuk, vuile was van een handjevol lekende Nederlandse musici blijft [iet binnenskamers. boor middel van een soort. Groepstherapie proberen zij voor pchzelf en voor de ander duidelijk e maken wat hun motieven zijn om p het orkestje De Volharding te beien en hoe zij gezamenlijk een rivol resultaat kunnen bereiken, pver één ding zijn die ene vrouw en lie tien mannen het eens: kunst hoet een politieke functie hebben, brn daaraan iets te doen werd De folharding in 1972 opgericht, fomponist Louis Andriessen en kzzmusicus Willem Breuker namen let initiatief. Zij wisten enkele pllega's van zowel de klassieke» ector als van de jazzkant voor hun llannen warm te maken. )oor üadv.d.Ven be Volharding moest niets met de pfficiele" concertpraktijk te maken ebben. De Volharding moest alleen Ie mogelijkheden aangrijpen om op jlaalsen waar kritiek op de Maatschappelijke verhoudingen een' pedingsbodem heeft (bij demon- kraties, in fabrieken, op partijcon- |ressen van de CPN, of gewoon op jtraa/t) daarvoor geeigende muziek e spelen. |o is het tot op de dag van tandaag gebleven. Uitnodigingen om pgens op te treden worden alleen ingenomen wanneer ze politiek jelevant zijn. Maar wanneer zijn ze loUtiek relevant? Daarover valt te kisten en dat gebeurt dan ook. Iet groepje blazers plus piano en bn trabas waarin behalve Louis Indriessen en Breuker onder in deren Willem van Manen, Maar- en van Regteren Altena, Herman Ie Wit en als Jongste lid de fluitiste bil Engelhard (..ik praat nog niet zo Geel mee, want die ouderen weten er heer van dan ik") spelen repeteert ten keer per week. Voor hun tandeel ln de - voorzichtig gesubsidieerde - Volharding ooitvin- |en ze vorig Jaar ieder ongeveer nJfdulzend gulden. „We zouden dit ^11-time moeten doen" zegt Willem fan Manen, „dan zou er veel meer tonnen gebeuren. We moeten ons te teel versnipperen. Dat komt de bnheid van de groep niet ten bede". „Ja. maar kijk even uit" ieageert Willem Breuker, „we hoeten ons niet overal voor lenen, pan gaan ze denken: daar komen 'De Volharding' speelt op de snort. ze weer met hun liedje". Na nog wat scherpe opmerkingen van zijn kant zegt Louis Andriessen ineens: „Ik krijg de indruk dat Willem de zaak traineert". Een andere stem: „Het zit vooral in de uiteenlopende muzikale afkomst van Louis en Willem. Daar kun Je veel van onze meningsver schillen op terugvoeren". En hoornist Jan Wolff roept: „Moeten we met dit soort gelul onze tijd verdoen?" Dit zijn enkele geluiden uit de bijna tachtig minuten durende VPRO-film die ontstaan is doordat regisseur en samensteller Pieter Verhoeff de groep een half jaar heeft gevolgd. Hij heeft gesprekken gefilmd, variërend van gemoedelijke borrel- variërend van gemoedelijke borrel- schillen, zonder dat de figuren die ln beeld komen de indruk geven dat ze zich door de camera geremd hebben gevoeld. Hij heeft ook op diverse plaatsen in Nederland het optreden van De Volharding gefilmd en de reacties van de mensen geregistreerd, op een bijeenkomst van werkende Jongeren in Alkmaar, in een scholengemeenschap in Leidschendam, bij een Chili-demon- straitle lm het Koninklijk Conserva torium ln Den Haag, bij een CPN-congres. Strijdliederen van Eisler en Louis Andriessen worden gespeeld, de Internationale, een aangepaste versie van „La creation de monde" van Milhaud en de Drelgrbschenmusik van Kurt Weill. Dit alles wordt in de film getoond tegen de achtergrond van wat in Nederland op muzikaal gebied gebeurt, of liever niet gebeurt. Van de Notenkrakeractie - georganiseer de herrie in het Concertgebouw vlak voor een door Haitink gedirigeerd concert - die een heftige golfslag te weeg bracht is niet veel meer over dan een rimpeltje in de rustieke vijver van het Nederlandse concert- bedrijf. In die film wordt dat incident - Amsterdamse scheepswerf De Volharding terwijl de VPRO-camera Louis Andriessen was een van de Notenkrakers - in verband gebracht met de bestaansreden van De Volharding, die de oppositie "buiten parlementair", dat wil zeggen buiten de plaatsen waar normaal concerten plaatsvinden, heeft voortgezet. Hoe uiteenlopend de musici van De Volharding op sommige punten ook over him werkmethode denken, één is er voor wie er geen twijfel aan bestaat dat deze jongeren de pioniers op weg naar de nieuwe heilstaat zijn. Dat is VPRO-televl- siechef Jan Blokker, die het gesproken commentaar bij de film heeft geconcipieerd. Dat commentaar is niet het commentaar van iemand die bij een documentaire min of meer Journa listieke informatie verschaft, maar van iemand die als spreekbuis van De Volharding optreedt en er nog een schepje bovenop gooit. Dat schepje is soms net iets te veel. Ter toelichting een aantal voorbeel den. „Zij breken de grenzen tussen de grote en kleine kunst af". ,De symfonie-orkesten vinden slechts aftrek bij een klein publiek uit de bovenlaag". „Sommige musici van De Volharding spelen af en toe in symfonie-orkesten om in leven te blijven". „Jonge mensen verlaten in toenemende mate de ivoren toren". Wanneer in de film de symfonie-or kesten ter sprake komen worden ze steeds voorafgegaan door bijvoeglij ke naamwoorden als "officieel" en .eerbiedwaardig' en de musisd van die orkesten worden jveer eens afge schilderd als ingedutte loonslaven die hun werk zouden haten. ANDERS Het valt te betwijfelen of de VPRO er goed aan heeft gedaan deze film, waarin de integriteit van de bedoelingen achter De Volharding voor zich zelf spreekt, op deze manier op te sieren. Maar afgezien hiervan en van de vraag of men met De Volharding denkt dat „klasse-onderscheid met muzikale middelen kan worden doorbroken" moet worden erkend dat Pieter Verhoeff en cameraman Jochgem van Dijk een sober en levensecht beeld hebben gegeven van enkele musici die het anders willen, die in him pogingen vrolijke momenten, conflicten en teleurstellingen hebben en die nog goed spelen ook. ADVERTENTIE een miljoen gulden aan prijzen De kleine compacte lichtgewicht machine van Singer met de slimme „één-hands-greep". Hij kan zig-zaggen en blindzomen. Maakt moeiteloos knoopsgaten en zet razend snel knopen aan. En dat is heel wat voor zo'n compacte lichtgewicht Winkelwaarde 599,— En als u niet wint heeft u nog geen pech, want er is al een automatische Singer zig-zag voor 349,— Te winnen in de Puzzelaktie Geven voor Leven In deze krant tb.v. de kankerbestrijding in Nederland. Puzzel meel In het nieuwe tv-seizoen Voor het seizoen 1975-1976 is de de VARA. Alle A-omroepen blijven tv-zendtijdverdeling dezer dagen al tevens hun vijf wisselavonden be hou- vastgesteld. De naar omroepen ge- den: eenmaal per week zullen zij richte snelle beslissing heeft te ma ken met de wens van alle zendge machtigden om zo vroeg mogelijk te weten op welke avond zij het vol gend seizoen zullen uitzenden. Het principe van één vaste avond per week per omroepvereniging, dat vo rig Jaar voor het eerst werd gehan teerd, blijkt zo tn de smaak te zijn gevallen dat dit is gehandhaafd. Al le zendgemachtigden blijven op de zelfde avond uitzenden: de TROS op maandag, de NCRV op dinsdag, de NOS op woensdag, de VARA op donderdag, de AVRO op vrijdag, de KRO op zaterdag en de NOS op zon dag. Het enige verschil met het vo rige seizoen is dat de EO en de VPRO ontkoppeld zijn van de NCRV op dinsdagavond en voortaan zullen uitzenden op donderdag tegenover Franse zender dreigt Hilversum III te gaan overstemmen HILVERSUM - Hilversum 3 dreigt in de toekomst uit de ether te worden geblazen door een Fran se zender. De nationale lichte zen der aat binnenkort van golflengte veranderen. Daarvoor heeft de PTT op last van het ministerie van Verkeer en Waterstaat de 445 me ter gekozen op de middengolf. Bij de aanvraag voor die nieuwe golf lengte was bekend dat een zender in het Franse Marseille van die zelfde frequentie gebruik maakte. De afstand van Marseille tot Neder land betekende dat er geen enkel probleem zou ontstaan. Een half jaar geleden bleek dat een zender in de Noordfranse stad Rijssel de golflengte in gebruik had genomen. Het vermogen van die zender was 1 kilowatt. Ook dat vormde voor Hilversum 3 geen belemmering, want daar zendt men uit met een vermogen van 20 kilowatt. Zojuist werd bekend dat de Franse zender haar vermogen gaat opvoeren tot 100 kw. Dit betekende dat Hilver sum 3 op de 445 meier met name in het zuiden van het land met ernstige staring te kampen krijgt. Bij de NOS is nog niet bekend welke tegenmaatregelen worden ge troffen. Het is een kwestie van PTT en hot minis erie. Voorlopig denkt men nog niet aan weer een nieuwe golflengte voor Hilversum 3. Frank Perls overleden Frank Richard Perls, de internatio naal bekende kunsthandelaar die heksenjager van het westen' werd genoemd omdat hij zich inspande voor het achterhalen van gestolen en vervalste kunstwerken, is op 64-jarige leeftijd to Beverly Hills overleden. Perls was in Berlijn geboren en was bevriend met Pablo Picasso en Henri Matisse. Na zijn studie in kunsthistorie aan de universiteit van Freiburg, ging hij bij zijn moeder werken in de Kaethe Perls-galeriJ in Parijs in 1932. In 1937 vestigde Perls zich in New York, waar hij met zijn broer Klaus de Perls-galleries oprichtte. Twee jaar later vertrok hij naar Hollywood en stichtte er een kunstgalerij. Perls diende in de tweede We reldoorlog in het Amerikaanse le ger in Europa. Zijn vader en twee broers overleven hem. Brels ziekte tegengesproken PARIJS De impressario van Ja- ques Brei, Charles Marouani, heeft gistermiddag in Parijs de Belgische persberichten tegengesproken, als zou de populaire Belgische chanson nier met een ernstige longkwaal in een ziekenhuis in Brussel liggen. Volgens de zaakwaarnemer bevindt Brei zich ergens met zijn jacht op zee en maakt hij het goed. NEDERLAND I 18.15 Hoe is het gemaakt, les 6 (TELEAC) 18.45 Paulus de boskabouter (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 EO-Kinderkrant (EO) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 De Waltons, tv-serie (EO) 21.10 Muziek-motief, gevarieerd muziekprogramma (EO) 21.55 Tenslotte (EO) 22.00 De Volharding, een muzikaal-politiek experiment (VPRO) 23.25 Journaal (NOS) NEDERLAND II 18.45 Paulus de boskabouter (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 Black Beauty, jeugdserie (NCRV) 19.30 Tweekamp, kwis voor middelbare scholieren (NCRV) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 Dynastie der kleine luyden, tv-serie (slot) (NCRV) 21.45 -- Hier en Nu (NCRV) 22.25 Geestelijke liederen (NCRV) 22.40 Den Haag vandaag (NOS) 22.55 Journaal (NOS) De Amerikaanse zangeres Diane Susek is een van de vele artiesten die pianist-presentator Carel Heinsius vanavond (21.10 uur, Nederland Iin het EO-programma 'Muziek- Motief' zal ontvangen. Behalve Diane Susek ('He there' en 'You can experience') treden in dit muzikale programma op het Amerikaanse trio The Rambo's ('Amazing Grace', 'New shoes', 'The garden of my heart', 'New song tot sing' en 'Until he comes'), de Zweedse zanger Nils Börge ('Let your love be alike') en de Nederlandse gospelgroep The Lighters ('Waarom vernielt de mens?'). I ...e/7 g/stenen DINSDAG 11 FEBRUARI Hilversum I 18.50 Prog] 19.00 (S) Zln geven de toon wedstrijden voorbeschouwing. WOENSDAG 12 FEBRUARI Hilversum I TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Ont- ïlj't-cioos. (7.30 Nieuws. 7.41 Aktua I. 1.30 Nieuws. 8.36-8.45 Gymnastiek voor r.). 9.00 (S) Wegwezen - met Voor zijn tweede aflevering van „De verlossing" gebruikte Walter van der Kamp 25 bladzijden, zodat hij, met nog een aflevering te gaan (zoals dat in sportreportages heet)nog over 45 pagina's beschikt, ofwel de helft van de hele roman. Dat gereken is op zichzelf wel aardig, ma»r natuurlijk niet essentieel. Er kunnen tientallen bladzijden in een boek onverfilmbaar blijken en een bladzijde kan een hele film opleveren. De hele droomscene met de pastoor en de aartsbisschop bijvoorbeeld, die ik een ontsporing vind omdat het bijzonder altmodisch is om kijkers anno 1975 nog op zo'n ingewikkelde manier duidelijk te willen maken dat er van een droom sprake is zoiets deed Je 40 jaar geleden, toen de mensen nog niet zo doorkneed waren in de codes van het filmen. Die hele droomscene was op niets anders gebaseerd dan op de mededeling bij Elsschot, dat Pol bij Van Hemeldonck was blijven logeren. Als zo'n scene met veel gedoe al op niets gebaseerd is, dan zal bijvoorbeeld die scene met de dode haas die Pol, in zijn grote woede, in het gezicht van Sideria duwde, ook wel niet van Elsschot afkomstig zijn, denkt u nu misschien, maar dat hebt u toch mis. Want die scene staat letterlijk zo in „De verlossing" en is dan ook door Walter van der Kamp getrouw naar de letter en de geest in beeld gebracht. Want dat is het verrassende in Elsschots proza: soms beperkt hij zich tot de uiterste eenvoud en schrijft hij een scene niet uit, en soms doet hij dat wel en op een radicale, beeldende wijze. Overigens is het misschien wel aardig om te weten dat die haas uit de diepvries kwam en toen twee dagen in de studio had liggen verslonzen, tot Rudi Falkenhagen het onaangename karwei moest verrichten Mart Gevers ermee in te zepen. Een hard vak, de toneelspeel kunst. Maar ook een dankbaar vak, lijkt me, als je zoveel honderddui zenden mensen iets goeds kunt voorschotelen, en dat is met „De verlossing" heel nadrukkelijk het gevart. Vervelend was intussen wel, dat ik de jubileum voorstelling van „Op losse groeven" moest laten schieten. In de zaal zat helemaal achteraan, in een verborgen hoekje als een soort „revisor", drs. L.J. Leeman, de opvolger van mr. Landre bij de TROS. Zijn eerste blijk van aanwezigheid, voor zover ik weet. Maar „De Palestijnen" van mr. Hiltermann kon ik weer wel in ogenschouw nemen. Toen ik Yasser Arafat en Hiltermann daar zo samen op een sofa zag zitten moest ik onwillekeurig denken aan een gezegde over twee opticiens die weten wat een montuur kost of zoiets (de Juiste bewoordingen zijn mij even ontschoten). Op den duur bleek toch dat Arafat in het gesprek zelf het beste wist hoe duur zo'n montuur is, maar dat Hiltermann later, bij zijn thuiskomst, weer veel beter bleek te weten wat de kostprijs is van zo'n ding. zoals mensen 's avonds in bed altijd op het make ant/woand komen dat zij overdag aan hun afdelingschef hadden willen toevoegen. Hiltermann sprak bijvoorbeeld van een aanvechitba/re en onzinnige visie, maar dat zei hij niet op die sofa. Op die sofa zei Arafat bijvoorbeeld: „Waarom sluit u in Nederland uw ogen voor onze tragedie?" Waarop Hitlermann, ook op die sofa gezeten, antwoordde: „Waarom denkt u dat wij hier zijn?" Nou, Arafat dacht natuurlijk omdait de Nederlanders op de dwalingen huns weegs wilden terugkeren, maar Hilterman waakte er wel voor hem deze misvatting uit het hoofd te praten voordat hij buiten het schootsveld van de Palestijnen was. Maar goed, h*t was toch wel interessant cm Arafat de vraag te horen stellen waarom hij, die in Jeruzalem geboren was, minder recht had in die stad te wonen dan Oolda Meir, die in Rusland was geboren. NICO SCHEEPMAKER lekt Een pro- wLrtecheft, tv-serie. 18.55 (K) Barbapa- de R.K. federa- Strafzaak tegen W. v. E. in maart DEN HAAG Waarschijnlijk in de loop van de maand maart, de da tum is nog niet vastgesteld, zal de Haagse rechtbank de strafzaak be handelen tegen de 33-jarige hooi bergbouwer W. van E. uit Ter Aar, die bekend heeft vorig jaar de Gor- kumse sociaal-psychiatrisch ver pleegkundige Aaltje van der Plaat en de 17 jarige Cora Mantel uit Uit hoorn om het leven te hebben ge bracht. Naar de president van de recht bank, mr. C. Stolk ons meedeelde, heeft hij besloten de zaak te behan delen met gesloten deuren, de advocaat van verdachte had EOCht. zongen woord ln de liturgie. AVRO; 20.00 (S en Mono) Vanavond: mu ziek. vrolllkheid en verstrooiing. 22.80 Nieuws. 22.40 Radiojournaal. 22.50 Van avond laat nieuws. 23.20 (8) Er floot Hilversum II 18.00 Nieuws. 18.1.1 Radiojournaal. 18.21 (S) De Skymasters met zang- solist. 18.45 Toppers van toen (gr o-improvisaties NOS: 3.00 Babel/kalender: t kultureel nieuws. 23.10 (8) Plano tal: klassieke r JWB. Hilversum III NOS: 18.02 Joost mag niet eten. VARA: 19.02 Drie loopt achter: Popre- konstruktde. 2002 (S) NaahvUle. 21.02 (S) (P)op- v. 11.46 (S) Café-chantant: liedjes en muziek uit de goede oude tijd. 12.26 Mededelingen t.b.v land. en tuin bouw- 1280 Nieuws. 12.41 Aktua II. 13.16 (8) Sport na sport: sportpro gramma voor de Jeugd. 13.45 (S) Vooaal ensemble m. pianobegeleiding: klassie ke liederen en koormuziek. 14.15 (S) Route-A: gevarieerd programma. 15.30 Nieuws. 1583 (S) After sesjun: licht muziekprogramma. NCRV: 16.00 Her vormde middagdienst. 16.20 (S) Klank- snoer: klassieke en moderne muziek. 1.00 (8) Joost, sertehoorsp. (17). Over- VARA: 17.66 Mededelingen. Hilversum III Ieder heel uur nieuws KRO: 7.02 (S) Drie op Je boter ham. 9.03 (S) Pep op drie. 11.03 JS) Drie draait op verz tussen Theo Stokkink-Show. 16*08 (8) De Hit- samenleving. pa. 19.00 (K) Lehmanns ltzti (K)^JournaaL 2L15JK) Duits uit Oost merafllm. i (Z/W) Nachtstudio, ka- 12.03 (S) Drie s'fo DUITSE TV CRM. 1782 (S) Hier Hilversum II VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym- programma: NDR: 9 80-10.00 (K) Se- «i net mini»- 6amstrasse- 18.00 (K) Toeschouwers 17.30 Nieuws. SSfV. - ''""mensen. Nederland I NOS/NOT: 9.40-1185 (ged. K) Schooltelevisie. AVRO: 15.30 (K) Clr- Bibelebons. TELEAC: 18.16 (K) Duit se les (O) NOS: 18.45 (K) Paulus de boskabouter. 18.55 (K) Journaal. IKOR *9.05 (K) Jouw Beurt. IKOR-KRO/ 8.20-11.45 (K) Schooltelevisie. nastlek. 780 (S) In de Roode Cirkel: aktualiteiten. achtergronden, kommen- ^,enL.StSSjkmit8^S Ö115 (K) Actualiteiten 19.20 1K, Eln Fan Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 fur ManndlLtv-serte). 20 00 (K) Jour- (S) Radioweekblad. 11.00 Nieuws. NOS: g**1 ?n weerbericht. 20.15 (K) The - - vingsesslons: Generation^ amusementspro- 20.00 (K) Journaal. AVRO: 20.21 <K) Wereld op Wielen op 21.00 (K) De Verlossing. Bopthema's oude Jazz. 11.30 Spiegel van Duitsland. VARA: 12.00 West Kapelle - Centraal: NOS: 23.10-23.15 (K) Journaal. Nederland O NOS: 18.45 (K) Paulus de Boska bouter. 18.56 (K) Journaal. 19.05 (K) Gewest. SOCUTERA: (K) Journaal, weerbericht t (K) Journaal. P.P.: 20.2 chauffeurs. KRO: 6.00-7.00 (S) Scheer Een middagje Stoomradio: gesprekken en muziek. 16.00 Nws. 16.03 (S> Stief moeder Aarde, hoorspel, (deel 4). 17.05 Revolutionaire Party. NOS: 20.30 (K) Trekk. Staatsloterij. 20.35 (K) Warm- v-fllm. 21.25 (K) Werkwinkel. 2.45-22.50 (K) Journaal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 5