Verantwoord 'sleutelen'
aan Jan Wolkers werk
'Vermenselijking' bij Danstheater
te-;
(Qud tylte
Tre Foei bracht
klankschoonheid
Liaandag 10 februari 1075
In Imperiums Microtheater
LEIDEN Het is al weer enige tijd
J geleden, dat Jan Wolkers, begaafd ac-
lteur en beeldhouwer zijn laatste
boek 'De Walgvogel' ten doop hield.
Het resultaat was, dat het boek on
middellijk behoorde tot de tien best
Iverkochte boeken van Nederland.
Geen wonder, dat het micro-theater
IMPERIUM' gemeend heeft een col
lage te moeten maken van verschil
lende thema's uit de boeken van
Wolkers. Hiertoe koos men zaterdag
avond In het intieme theater aan de
Vestestraat fragmenten uit 'Kort
Amerikaans', 'Een Roos Van Vlees'
en 'Terug Naar Oegstgeest'. Men
kan zich afvragen, of het niveau van
vorige produkties van Imperium borg
[stond voor de grote belangstelling,
wel of dit werd veroorzaakt door
[de keuze van de auteur. Een feit was
in elk geval, dat het stuk 'Sleutelen',
dat zaterdagavond zijn première be
leefde, zorgde voor een uitverkocht
theater. De groep zegt zelf over;
'Sleutelen is een spel naar aanlei
ding van het werk van Jan Wolkers,
aarbij de menselijke eenzaamheid
[centraal staat. Wolkers laat deze een-
amheid voortkomen uit een gees-
lijk of lichamelijk litteken. Door
getekendheid zijn de figuren uit
niet meer in staat nor-
al te reageren. De eenzaamheid,
hieruit voortvloeit, is eerst nog
ïtrekkeüjk, maar leidt snel en
;tig naar de definitieve een-
tamheid, waarna uitstoting van de
irbodige mens uit het leven de
|enige consequentie is. Dat dit geen
is, wat alleen in de fantasie
de schrijver bestaat, maar ook
de groep een vaak angstaanja-
:nde realiteit is, komt duidelijk tot
[uiting". Tot zover de door de groep
[(bestaande uit Simone Boon, Tineke
Veen, Ineke de V06, Bert Jonk,
•rard Jonk. Kees Kleer en Willem
geformuleerde uitgangspun-
Deze interpretatie komt waar-
Inlijk vrij nauwkeurig overeen
ènet hetgeen Wolkers zich voorstelde,
'koen hij de verhalen schreef. Wat
heeft Imperium' echter met dit ge
lgeven gedaan? Heeft het de angst
aanjagende eenzaamheid overge
bracht op de toeschouwers, zodat er
ben beklemmende werking vanuit
Iging, waar de aanwezigen gefrus
treerd onder vandaan kwamen of
heeft de groep Juist die eenzaam
heid overgebracht op de toesohou-
jwers, zodat er een beklemmende
werking vanuit ging, waar de aan-
Iwezigen gefrustreerd onder vandaan
ttwamen of heeft de groep Juist die
^eenzaamheid overgebacht op de toe-
iwers, zodat er een beklemmen
de werking vanuit ging, waar de aan
wezigen gefrustreerd onder vandaan
kwamen of heeft de groep Juist die
eenzaamheid teruggedrongen, geoca-
liseerd haast, om er vervolgens mee
af te rekenen? Onvermijdelijk moet
men tot het laatste besluiten. Hoe
anders zijn de strakke uitroepen en
steeds herhalende teksten te verkla
ren? Tijdens het gevecht, dat door de
groep werd geleverd met het woord
materiaal van Wolkers groeiden voor
al Tineke van Veen en Willem Pera
uit boven de door Wolkers aangedra
gen probleemstelling en rekenden
daar, de toeschouwers met zich mee-
vorend, mee af. Detailkritiek kan
overigens niet achterwege blijven.
Juist omdat dit gegeven tijdens de
spelontwikkeling meer kan groeien
dan tijdens repetities (omdat pas
tijdens de voorstelling de geluidloze
dialoog met het publiek tot stand
kan worden gebracht) mogelijk is.
Daarom zal Clara Smit, die tekende
voor de regie bij de volgende voorstel
lingen moeten letten op een dui
delijker artioulatie, wat meer stemvo
lume, en een achteruitbrengen van
de handeling, zodat ook dit onderdeel
voor alle toeschouwers te zien is. Als
de groepssubslttuut van Wolkers op
een gegeven ogenblik copuleert met
een tors moet dat voor iedereen te
zien zijn en niet slechte voor de eer
ste twee rijen. Resumerend: een goed
initiatief en een verantwoorde inter
pretatie door Imperium van het werk
van Jan Wolkers. Een telefoontje
met de auteur zelf leerde, dat hij
niet van het initiatief op de hoogte
was. maar het zeer toejuichte. Wel
licht een extra aansporing voor de
groep om dit gegeven verantwoord uit
te bouwen.
A. C. KOEK EB AKKER Jr.
Orson Welles heeft gisteren van
het American Film Institute zijn
derde "Life Achievement Award"
gekregen voor zijn werk ter bevor
dering van de filmkunst.
De onderscheiding werd Welles in
het Century Plaza Hotel van Los
Angeles overhandigd door Frank
Sinatra.
De Life Achievement Award werd
in 1973 voor het eerst uitgereikt. De
aan wijlen John Ford. James Cag-
ney kreeg haar in maart van het
afgelopen Jaar.
HOLLYWOOD De Amerikaan
se filmproducer Lawrence Weingar-
ten is de afgelopen week op 77-Ja-
rige leeftijd overleden.
Weingartjen maakte films met
Buster Keaton en de Marx Bro
thers.
Adam's Riib met Spencdr Tracy en
Katherine Hepburn. "The tender
trap" met Frank Sinatra en Deb
bie Reynolds en "Cat on a hot tin
roff" met Elizabeth Taylor en Paul
Newman.
Tentoonstellingen
ten tekeningen. Geopend: dag.
theaterprenten tot 20
Volkenkunde,
Q6.0001.00 uur, zat. vanaf 14 U0
*o. vanaf 15.00 uur t/ 1 maart.
_foyer LAK-thea-
Iniaart)
?stgeest .tel. 50220 Ans
rt
~"^n i Oudheden (Rapen]
_i SJimmie
2.30 uur. i
"®j.
Jlllng:
12.00 uur. 18 jau..
STUDIO: „The man with the golden
gun", dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo.
ook 4.45 uur. 1* Jaar.
LIDO: „Luchthaven ln alarm", dag.
2.30. 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur.
14 jaar.
TRIANON: „Mijn nachten met Susan.
Olga, Albert. Julie. Plet en Sandra",
dag. 2.30. 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.80
REX: „Kung Fu en de supermannen",
dag. 7.00 en 9.15 uur. 14 Jaar.
Kindermatinee: „Goofy de held van de
O^ymplsche^ Spelen", woe., za. en zo.
Nachtvoorstelling: „Meisjes met een
extra inkomen", vr. en za. 11.30 uur.
18 Jaar.
i 18.80 tot 19.80 i
14.80 uur en van'18.30
Endegeest: dinsdag en vrhdai
14.3C uur; -S zondags 11-lJ i
14—15 uur. eerste klasse: C«
dag
Anuaklinlek:
van
18.30 tot 20.00 i
afdeling van 13.30 tot 15.30 i
Derde klasse
Avondbezoek
Rijksmuseum
mrg 28) Werkd. 10 i
voorm.5 i
Gaper. Wisselende expositie dl.
jt/m za. 2—5.80 uur nam., do. hoven-
falen 7—uur nam.
De Lakenhal dag. 105 uur. Zondag
•11—5 uur nam.
Drukkerij De Bink, Rooseveltstraat 3.
fieter TJepkema exposeert foto's; van
lanuarl t/m 28 februari. Geopend
i t/m vr van S—17 uur.
Gelerle Van der Vllst, Botermarkt
expositie van Michel van Overbee-
kleurgrafiek,
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
18.80 tot 14J0 a
18.30 tot 19.30 i
Biuibcuu twi uo uuueis, niieen
woensdagavond van 18.80 tot 18.30 i
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elkt dag:
15.0016.00 uur
18J0—20.00 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
Ongs/auenaienst elke dag Acade-
volgende bezoekuren
ouders)
Maandag t/m
(alle<
mlscb stakenhui* behalve
18.80— ie"!"uur
Zaterdag en zondag:
i tot zaterdag 13.00 uur
sabetb aiekenhuls)
Bezoekuren Ziekenhuizen
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
aquarellen en tekeningen; Gert 18.45—14.80
••lkeen - aquarellen er
amp - keramische pis
fetoruarit to on met 1
ngetilden dl. t/m za. va
dl. ook van 8-10
Kinderafdeling dage-
toegane op de
i 8 februari tot i
ook
i 8-10 i
l maart.
eidse bioscopen
UXOR: „Viven". dag. 2.30. 7.00 en
zo. ook 4.45 uur. 18 Jaar.
..O' lucky man!", dag. 8.00
18 Jaar.
18.80 tot 19.80 uur Kraamafdeilng!
dag van 11.15 tot 12 uur (alleen voor
echgen.) v 15 tot 16 uur en van 18.80
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11—11.80
13.30—14.15 en 18.30—19.30 U.; 8e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 u.: Kraam-
afdeling 13.3014.15 uur, alleen voor
echtgenoten 19—20 u.: Kinderafdeling
15—1830 u. alleen voor ouders 18—
18.80 a
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder 8chipho) (020-170000).
teuws
10 februari 1975
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
De schrijver Multatuli fs
per Rijnspoor van Wiesbaden
in Rotterdam aangekomen om
self de repetition van zijn
stuk Vorstenschoolte lelden
en nog verder die coupures of
wijzigingen aan te brengen,
die blijken sullen wenschcltjk
te sijn, behalve de reeds door
hem aangewezen veranderin
gen.
Te Oudcarspel had den 7den
dezer een treffend voorval
plaats. Na het sluiten van een
huwelijk in het raadhuis al
daar. zonk de bruid ter neder
en was binnen weinige oogen-
blikken een lijk. De aanwezi
gen, niet het minst de bruide
gom waren met ontzetting
vervuld.
De heer A. Hamm, te
Frankenthal, die de groote kei-
zersklok voor den Keulschen
Dom heeft gegoten, is betast
met gieten eener klok voor de
Stonsgemtente te Columbus in
den Amerlkaanschen staat
Ohio, waartoe de keizer, op
verzoek dier gemeente, twaalf
honderd kilogram geschutme-
taal beschikbaar heeft gesteld.
Vijftig jaar geleden:
Uit Amerika wordt gemeld,
dat adventisten In tal van stre
ken van d£ Unie hun have en
goed hebben verkocht, omdat
volgens de voorspelling van een
der hunnen, Margaret Rowen,
het einde der wereld nabij s.
Samen met de profetes zijn
1*4.000 van haar volgelingen
naar een berg in Calif ornië ge
trokken, waar zij nu het ein
de afwachten. De ondergang
der wereld zat 7 dagen duren.
De Amerikaansche kust
wacht heeft het Britsche
stoomschip "Homestead" met
12.000 kisten sterken drank
aan boord de haven van New-
York binnengebracht. Ben
vaartuig van de kustwacht
moest verscheidene kanonsal
vo's afvuren alvorens de
"Homestead" zich overgaf.
PANDA EN DE MEESTER-KR1MPER
71 -127 Joris Goedbloed wandelde somber voort, peinzend
over Se treinwagon vol geld die in rook was opgegaan, toen zijn
aandacht getrokken werd door het geluid van krakende en bre
kende voorwerpen.
"Dat komt uit de richting van Kalktr's werkplaats," prevelde
hij verrast. "Zou daar een ongeluk gebeurd zijnt Of is daar een
geluk bij een ongeluk gaande?
Het zou best eens kunnen zijn dat er nu dan toch een werken
de vcrgroter is uitgevonden. En die mag mijn neus niet voorbij
gaan..."
Met die woorden keerde hij op zijn schreden terug en betrad
het terrein van de ramp.
"Kijk nu toch eens!" riep hij aangenaam verrast uit.
"Daar staat de vuilniswagen in al zijn glorie! 'Magnificat eicel-
sis esf - om de klassteken te etteren. Dus uw vergroter Is ge
slaagd!"
"Ja," zei Panda kwaad, terwijl hij het puin van de inggestorte
werkplaats van zich afschudde. "En nu wil jij hem natuurlijk
hebben. Maar daar komt niets van in. Ga maar weg!"
"Kom. kom, baaske," antwoordde Joris. "Niet zo wantrouwig. Ik
wil alleen maar helpen mot het opruimen van de rommel."
En bij begon met gretige vingers in het puin te graven.
De
avonturen
van
Jommeke
Het
geheim
van de
Macu
Ancapa
Kooktip
VRUCHTENSALADE
Was een flinke handvol
rozijnen en laat ze dan
een uurtje weken in een
glas sherry. Port of madei
ra kunt u ook hiervoor ge
bruiken. Borstel 2 sinaas
appelen met heet water en
een harde borstel goed af.
Kies hiervoor goede navel
appelen met dunne schil.
Snijd de sinaasappelen on
geschild in zeer dunne
schijfjes en verwijder de
pitjes. Leg deze schijfjes
in een glazen schaal,
strooi de rozijnen er over
en voeg de sherry even
eens toe. Meng door dit
alles nog een eetlepel ge
schaafde amandelen. Deze
vruchtensalade smaakt
heerlijk bU gebraden kip,
varkensvlees of lamsvlees.
WINA BORN
FRED BASSET f
1
1815
vind ik'n leuk)
lie, Jock?-
.n we vttigen om
.meeste worden?
Het Is opvallend hoereer het klimaat uitgedrukt in zijn „Couples", dat houdt en versterkt. Het bawejings- maar boelend ls hij wel. Al» muziek
in moderne choreografieën verandert, gister voor het eerst in Nederland gainma dat Frans Vervenne gebruikt een pop-collage Met geestdrift en
De ensembles zijn geen .massale" werd gedanst (de choreografie werd ls niet onbeperkt, hij neigt een gaaf gedanst,
bewegingen meer, maar collages van oorspronkelijk in Australië, waar overmatige sentimentele vormgeving.
Individuele activiteiten, die onderling Vervenne een Jaar wertcte, gemaakt).
JAAP JOPPE
sen Jaar werkte, gemaakt),
zijn verbonden la de ruimte, maar HIJ maakt van zijn openingsensemble
vooral in de plaats. In duetten en ao'n onderlinge gerelateerde indivi-
trio's wordt de danser vennenselljkt. duele prestatie, waarbij de bewegin-
H1J ls niet alleen lichaam bekroond gen sterk door Cunnlnghom geïnspi-
met een masker, maar een levend reerd lijken.
geheel oompleet met gelaatsexpressies. Het levert wel treffende beelden op,
Het lichaam van de danseres is geen en is beter geslaagd dan zijn
abstracte koker meer, waarin de slotensembie, dan z'n Paren' gepaard
vormen op haast Chinese wijze ln maar weinig zinvol over het dansvlak
strakke wikkels zijn gewonden, maar iaat rennen.
een levend en bloeiend menselijk lijf. Daartussen drie duetten. Ze worden.
En wat de choreografie heeft mee te zoals de ensemhles, begeleid door
delen zijn ook geen sprookjes meer dla-projeoties van de gezichten van LEIDEN Aangezien het "Trio tolking. die bijna uitsluitend on de
en abstracte beelden, maar een de dansers en danseressen op een A" door ziekte geplaagd werd moest klankschoonheid gericht leek In elk
menselijke achterdoek. Daardoor wordt de het kofüeconoert van K. en O. gis- geval kwamen de humoristische trek-
ïndlviduallteit van de drie sollstenpa- door een ander ensemble. De keus Jes niet volledig tot hun recht Dui-
Het is een tendens die in het HOT [T, GM^.Saunders viel op het blasstrio Tre Voel, be- delijk geïnspireerder klonken na de
d^JkwerTm "et «ie-
het Nedertands Dans Theater daar
danste. In „Tofuba" van NU* Chrlste ^ohüd de lüu* voor ophalen, wie en fagot.
b de toneeldanfi ook en vooral als Als openingswerk diende het 4e variatie kreeg de fagottlste
ut theater ziet kan de ingreep divertimento van Mozart. De snelle taan applaus.
nreT clotSiSr' waard^ duetten to h0«e "eleo Wonden pittig en exact, zonder stéetmans Divertissement d'an-
AskeVs Calcium Light Night" zet zlln Hï. se"?^f!1 en,.ted,er: °e dat men er verder voor op het punt- ches vormde het amusante slot van
^bif enTl^werTka^ia en 'ST. "T*® .^waardig "ehan- Je van zijn stoel ging zitten. De tog- dit nogal kort uitgevallen concert. Na
SS Ïer ln blozen- deW 111 dat lyrische ldioom' ^me delen kenmerkten zich door een uitstekend begin leek het slót-
nemer neer, in een koeie oewogen emotionele spanning wordt bewust een uitgesproken legatobehandeUng deel echter nogal gehaast en waren
verhoogd door de blik die de partners Als totaal was het divertimento naar er wat slordigheidjes De Havdn'se
In dat nieuwe Idioom heeft ook Frans vrijwel voortdurend bewust op elkaar mijn smaak niet genoeg diverterend. wer wat slordigheidjes. De Haydn'se
Vervenne, nu zelf danser bij het gericht houden en die het contact De cinq pièces en trio van Jac- toegift maakte weer veel goed.
Nederlands Dana Theater, zich ook nog op deze manier Instandques Ibert kregen eveneens een ver- RON HARMS
en abstracte beelden,
levende werkelijkheid
relaties.
Walstrum en Joost Pelt duidelijk en Herman Braune. Gespeeld wer- ma La cl darem le mano. De BeeU
onderstreept - danspurlsten zullen er den vier werken voor hobo, klarinet hoveniaaase sfeer werd hier uitste
kend aangevoeld, en na de tweede
spon-