Johan Spee en
zijn geiten
willen een
woestijn keren
LEZERS SCHRIJVEN
Jonge VS-Democraten fel in verzet tegen tradities
Ik blijf de Hollandse boereen jaar of acht wil ik het
proberen
INSPRAAK
'ONTUCHT'
ALLES SEX
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1975
PAGINA 17
Washington De fractie van de
Democraten in het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden trilt op
haar grondvesten. De nieuwkomers
in dit zeer versterkte en verjongde
deel van het parlement het zijn
er 75 in getal hebben de trompet
der revolutie gestoken. Zij willen
dat het mandaat, waarmee ze door
de kiezers naar het Capitool zijn
gestuurd, in praktijk wordt ge
bracht. Ze zijn opgestaan tegen de
vastgeroeste tradities die de werke
lijke zeggenschap in het Huis
lijdzaam overlieten aan de ouderen
in de fractie. Zij weigeren het
Door
Anton Pfeiffer
ootmoedig „ja en amen" waarmee tot
nu toe aan de zelfgenoegzaamheid
van deze bevaderende conservatieve
bovenlaag werd toegegeven.
Te voorzien
De rebellie was te voorzien. Ze is
echter ingrijpender dan iemand had
gedroomd. Het was een schok van
de allereerste orde tcsn onlangs
de „caucus" van de Democraten
dat is een soort kiesclub van alle
Democraten in het Huis botweg
de herbenoeming weigerde van twee
commissievoorzitterszoals die was
voorgedragen door het .House
Democratie Steering and Policy
Committee". Dat is een met veel
autoriteit beklede commissie van 24
man, van wie er twaalf zijn
aangewezen door de voorzitter van
het Huis Carl Albert en 12 door de
regionale besturen van de partij.
Deze groep geeft richtlijnen voor
het beleid in de fractie, die
voorheen nagenoeg zonder weer
woord werden geaccepteerd.
Met de afwijzing van dit tweetal
W. R. Poage van Texas voor de
commissie van landbouw en F.
Edward Hebert van Louisiana voor
die van de strijdkrachten hadden
de rebellen hun kruit nog niet
verschoten. Met het altijd blinde
lings erkende gezag
Steering Committee spotten zij ook
door zich niet te scharen achter de
aanbeveling van het ooilege twee
andere commissievoonzitters van hun
post te ontheffen: de „oauous" liet
horen dat de 81-Jarige Wright
Patman van Texas de deken van
de Democratische fractie mag
blijven als hoofd van de commissie
voor het bank- en geldwezen en de
huisvesting en dat Wayne L. Hays
uit Ohio kan blijven zitten als leider
van de administratieve oommissie
voor het Huis, een college dat is
belast met de controle over het
financiële doen en laten van alle
afgevaardigden in hun functie.
Vanzelfsprekend
Het gold tot nu toe haast als
vanzelfsprekend dat het oudste lid
van een commissie in het Huis
automatisch ook voorzitter was en
dat hij bij zijn heengaan logischer
wijs werd vervangen door de man
die hem volgde in Jaren.
De Rode Garde van de Revolutie
zoals de jonge stroming in de
Democratische fractie zioh trots laat
noemen brak zonder enig
gewetensbezwaar met deze traditie.
Zij wü het hele systeem van
organisatie van de fractie in het
Huis op de helling hebben. Veel van
de commissievoorzitters, wier plaats
door de opstand van de „freshmen"
zoals de pas aangetreden
Congresleden worden genoemd
bedreigd wordt, hebben dat aan
zichzelf te wijten. Door de Jaren
heen bouwden zij hun rijk op de
zekerheid van hun leeftijd. Daarbij
werd met vernederende arrogantie
voorbijgegaan aan de wil van de
fractiemeerderheid.
Met dat rijk is het nu uit: de Jonge
rebellen accepteren het niet meer.
Zij zijn zich bewust van hun
mondigheid, zij hebben de macht
om de leiders aan de top van de
commissies te zetten die de
verantwoording willen afleggen daar
waar zij thuishoort: bij de
afgevaardigden die door het Ameri
kaanse volk zijn gekozen.
De Jonge Democraten zien him
overweldigende zege in de jongste
verkiezingen als een opdracht van
het volk schoon schip te maken, een
opdracht die daar hebben we het
al weer een gevolg is van de
opstandige woede over het Waterga-
te-schandaal. Aan het prille begin
van him politieke carrière hebben
zij zich zonder enige terughoudend
heid aan het uitvoeren van dat
mandaat gezet.
Ni-et bedeesd
Ze zijn begonnen in eigen gelederen.
De voorzitters van de commissie
troffen geen blozende Jongelingen,
die bedeesd de hoed afnamen voor
hun senioriteit, maar strijdbare
baanbrekers die hen, op het matje
riepen om te vragen in welke
richting zij in de komende Jaren
Dat heeft twee van hen al in
ongenade doen vallen: Poage, die
zijn vijfde termijn zou ingaan als
voorzitter van de land bouwcommis
sie, werd teruggewezen met 144
tegen 141 stemmen, gewoon omdat
het machtige blok van de 75
freshmen vindt dat hij zijn werk
slecht doet. Hebert, die voor een
derde periode de hamer zou gaan
hanteren in de commissie voor de
strijdkrachten, kreeg van de caucus
met 152 tegen 133 stemmen te horen
dat men zijn arrogantie beu is. Hij
heeft zijn eigen graf gegraven met
de neerbuigende manier waarop hij
over de nieuwelingen sprak als „die
Jongens en die meisjes".
Poage en Hebert zijn nog niet
definitief gevallen, Patman en Hays
zijn nog niet zeker van hun
herbenoeming. De uiteindelijke be
noeming wordt nog onderworpen
aan een uitermate ingewikkelde
verkiezingsprocedure, waarin ten
slotte het hele Huis van Afgevaar
digden beslist, dus ook de 144
Republikeinen, die naast de 291
Democraten zitting hebben.
Beleefd
Maar het Hjkfc nu al duidelijk dat
de greep naar de macht van de
liberale jongeren in de Democrati
sche Partij gaat lukken: een een
dag nadat het zo oppermachtig
geachte Steering en Policy Commit
tee werd opgeschrikt door het
viervoudig „nee" van de caucus,
kwam het zeer beleefd met
aanbevelingen voor vier andere
kandidaten. Het zijn precies de
mensen die de rebellen willen
hebben. Thomas S. Voley van de
staat Washington op de stoel van
Poage en Meivin Price van Illinois
op die van Hebert. En Wright
Patman en Wayne Hays mogen bij
nader inzien blijven zitten.
Witte Saanen en Toggenburgers
Brummen Nabij de heftig
slingerende IJssel jaagt Johan Georg
Spee in hoog tempo zijn laatste
dagen in dit lage land erdoor.
Het leven van de geitenboer wordt
doorgaans getekend door rust, maar
zijn witte Saanen en Toggenburgers
zijn drachtig en de lammeren moeten
in Ghana het eerste licht zien.
Want Johan Georg Spee wordt een
Hollandse boer temidden van de
Kusasi in Noord-Ghana.
„Geen brenger van ontwikkelingshulp,
geen verkondiger in de immer meer
verdorrende en verzandende openheid
Door
Th om Olink
nabij Mamina. Ik blijf zoals ik ben,
boer, en wie wil weten wat ik doe, is
mijn gast."
Johan Spee is tegen gestroomlijnde
ontwikkelingshulp, tegen het dubbel
tje dat als kwartje moet terugkomen.
Dat verklaart in zijn ogen ook,
waarom er niet eerder met een
dergelijk project is begonnen en de
voortstormende onvruchtbaarheid van
de tegen de Sahara-aanliggende
landen niet met individuele kracht
wordt aangevochten.
„Ik erken klimatologische verschui
vingen, maar onvruchtbaar? Nee.
Johan Spee, boer
Door alles heen ligt de slagboom van
onze, en met nadruk ONZE
economische systemen. De schoen
wningt waar hij niet mag wringen.
Huisdier
Johan Spee, zijn vrouw, twee Jongens
en twee assistenten gaan over drie
weken beginnen met een probeersel,
waarvan velen zeggen, dat het veel
haken en ogen heeft. Maar dat door
anderen als zeer kansrijk wordt
betiteld.
„In West-Afrika dwalen zo'n negentig
miljoen wilde dwerggeiten rond en
vreten alles, wat eetbaar is. Behalve
gras. Gevolg: de vegetatie verdwijnt
en er is geen proces van
bodemontsluiting en de woestijn
krijgt haar kans.
Hier is de geit al eeuwen 'n huisdier
de koe van de armen. In plaats van
die negentig miljoen dwerggedten van
hot naar her te jagen, moeten ze
worden vast gehouden. Aan de
ketting. De melk is vergelijkbaar met
borstvoeding, op ijzer en vitamine A
na. De mest, die kan worden
verzameld gaat op de grond en de
bladgroenten en wortels, die nooit
een kans kregen k unnen dienen als
voedsel voor de dieren.
Geen noodkreet
Met behulp van de mest krijgen
bodembacteriën een kans en daarmee
de vlinderbloemigen (leguminose),
m kunstenaar: ,.De geit is een huis
zoals erwten en bonen, waarvan er
zo'n honderd soorten in Afrika zijn te
vinden. Een groep, die de stikstof uit
de grond haalt. Bodemontsluiting dus
en geen noodkreet om kunstmest.
Groeien die vlinderbloemigen eenmaal
dat kan een van de gecompliceerdste
in haar soort, de sojaboon worden
verbouwd. En dan is de cyclus rond,
want evenals de geitenmelk is de
sojaboon bijzonder eiwitrijk. En eiwit
is daar de grote afwezige."
Johan Spee heeft het doorgesproken
met vele deskundigen, dat idee van
hem, dat hij eigenlijk leerde kennen
in Indonesië. "Ik heb er een aantal
Jaren gezeten als geneeskundige in
het leger en zag hoe de monocultures
werden doorbroken. Hoe het alang-
alang plaatsmaakte voor voedsel-leve-
rende gewassen."
Boer
Natuurlijk stuit de 46-jarige mens uit
Brummen in het begin op een
woestijn van onbegrip. Geiten aan
een ketting, alle met een naam.
Bonen en andere vruchten, waar
alleen mais wordt uitgeprobeerd.
Kortom een boerenpet tussen hoofd
tooien en fézzen.
„Ik blijf de Hollandse boer, een Jaar
of acht wil ik het proberen. Warmte
en licht is er. Regen valt er evenveel
als in Nederland, maar het verdwijnt.
En mijn geiten zullen daar lammeren
krijgen en worden gekruist met de
inlandse soorten. Het kan".
lier geworden".
Hij heeft de steun ingeroepen van de
kerk in Ghana, presbyteriaans.
„Omdat het een goed geordend stelsel
is. Voor het overige heb ik aan
niemand rekenschap af te leggen.
Mijn gezin en ik gaan op eigen
houtje iets proberen, waarin wij
geloven."
Kalenders
Johan Spee heeft Ghana al leren
kennen. Met behulp van de
kalenders, die hij maakt in
samenwerking met De Kleine Aarde
kwam genoeg geld binnen om een
verkenningsreis naar Accra en het
gebied daarboven te maken. Naar de
streken van de Kusasi en Mamprusi,
volkeren die worstelen met de
opdringerige woestijn.
„Op mijn reis vertelde ik van mijn
plannen en vrijwel onmiddellijk kon
ik beginnen als landbouw-deskundige.
Maar ik wil niet worden ingekapseld,
ik ga onder mijni verantwoording."
Hij maakte ,ook tijdens deze rondreis
tekeningen. „Mijn ene grootvader was
boer en tuinder, de ander kunstenaar.'
Het zijn tere schetsen geworden van
een land en een volk, dat zijn hulp
kan gebruiken
Ru8t
„Van de regering heb ik de
beschikking gekregen over een
landbouwstation met veertig hectare
grond, dat niet meer wordt gebruikt.
Daar zullen wij wonen, nabij
Memima. Wanneer de lammeren
direct na aankomst worden geboren,
over zo'n twee tot drie weken dan
zullen zij in de proefstations van de
universiteit in Accra achterblijven. Ik
weet, dat deze dieren er kunnen
aarden. In Israël lopen tienduizenden
witte Saanen en Toggenburgers, die
voor een deel zijn doorgetransporteerd
naar Ghana. Het kan."
Mocht de gigantische verhuizing van
Oeken naar Memima nu nog een
storm door de boerderij van Spee
jagen, het gezin van Johan gaat in
alle rust. Zoon Johan (14): „Ik heb
een -taak voor een half Jaar
meegekregen van school. Waarom
zouden er problemen zijn?. En
iedereen verwacht, dat gehandicapte
Maarten (12) veel vreugde in zijn
nieuwe omgeving zal vinden.
Leerlingen van een technische school
in Apeldoorn timmeren de kratten
voor de geiten in elkaar, de
plaatselijke timmerman tobt over een
kist voor een brommer, die mee moet
en in lange rijen staan pakken
kindervoeding klaar om duizenden
kilometers verder uitkomst te bieden.
Totdat de geiten van boer Johan Spee
het voorbeeld hebben gegeven.
Vandaag loeit de Af ram River een
stoot over de Merwedehaven in
Rotterdam. Voor het vertrek naar
Ghana.
Aan boord: Spee en zijn levende
have, en een hardnekkig geloof in
Toggenburgers en Witte Saanen.
Gedurende ongeveer 5 Jaar is in
spraak één der belangrijkste pro
grammapunten van de vakbonden
geweest. Medezeggenschap, demo
cratische besluitvorming, werkover
leg, ondernemingsraden: we stonden
er mee op en we gingen er mee naar
bed. Eén ding moesten we vooral
goed beseffen, dat het nemen van be
slissingen door die éne man aan de
top, zonder zijn personeel te horen,
wel het toppunt van ondemocratisch
gedrag was, paternalistisch, geheel
uit de tijd, niet passend in de ver
nieuwde structuren. Krantenbericht
de directeur van Meeuws Transport
bedrijf neemt 25 ontslagen stakers
niet terug, omdat alle 65 werkne
mers die doorwerkten zich daarte
gen verzetten. Kijk, dat is nu eens
een aardig succes voor de vakbonden.
Eindelijk een direoteur die zijn tijd
verstaat, die zich in een belangrijke
beleidsbeslissing laat leiden door
leeft. De vlaggen gaan uit bij alle
bondskantoren, denk je dan, de gro
te slag om de inspraak is gewonnen!
Maar wie zo denkt snapt niets van
linkse dialektiek; die is blind voor
het ongelooflijk» cynisme van de
bonden, als het er om gaat hun wurg
greep op het economische en poliie-
ke gebeuren in Nederland te verste
vigen. Wat is dus in werkelijkheid
hun reactie? Zij negeren de uit
spraak van het personeel van Meeuws
zij verwijten de direoteur dat hij
zich achter zijn personeel verschuilt
en eisen dat hij geheel alleen als die
ene man aan de top zie boven, een
beslissing neemt die de vakbonden
welgevallig is.
Met volledig voorbijgaan aan de
wens van het personeel. Met volledige
negatie van alles wat er de afgelo
pen 5 Jaar over inspraak gezegd
en geschreven, gedaasd en gewau
weld is.
Moraal van dit ware verhaal: ook
de arbeider kan het nu duidelijk zijn
wie zijn echte vijand is; wie zijn
emancipatie tot zelfstandig, kritisch
denkend mens tegenhoudt; wie er be
lang bij heeft hem als een willoos
pionnetje op een schaakbord heen
en weer te schuiven; wie er syste
matic uit te schakelen, zodat hij be-
matei uit te schakelen, zodat hij be
reid blijft het vuile werk te doen voor
de met conflictmodellen spelende ago
gen. Moge dit besef nog op tijd door
breken, vóór onze economie volle
dig kapotgestaakt is.
H. J. PEETERS
Rijnzichtweg 38
Oegstgeest.
Het bericht in de krant van Jl. vrij
dag over de 52-jarige man die een
half Jaar lang "ontucht" heeft ge
pleegd met een 11-jarig meisje, geeft
mij aainleïdïLng tot de volgende reac
tie:
Als U de "feiten" bekijkt vanuit
een volstrekt legalistisch standpunt,
hebt U ongetwijfeld gelijk wan
neer U vaststelt, dat in bovenge
noemde situatie een regel uit het
wetboek van strafrecht is overtreden.
De regel namelijk, die seksueel con
tact met iemand jonger dan 16 laar
strafbaar stelt.
Ook hebt U gelijk, als U zou stel
len, dat laten we zeggen 99 van de
100 mensen bovenvermeld gdrag
niet vertoont en hef misschien wel
als abnormaal beschouwt.
Toch doet naar mijn gevoel,
dit soort benadering de werkelijk
heid ernstig tekort, waar deze de
betekenis die de betrokken indivi
duen aan het gebeurde geven, vol
ledig buiten beschouwing laat. Mis
schien zijn opmerkingen als "het
kind praat over deze hele zaak als
een volwassen vrouw" en "voor haar
was kennelijk deze verhouding heel
normaal" relevanter voor de beoor
deling van de situatie dan het kran
tenbericht suggereert. U legt een en
ander alleen maar verbaasd ter zij
de.
Let wel, waar U uitgaat van een on
gezonde, te bestraffen situatie, wil ik
niet het tegendeel beweren. Hier-
to ontbreekt mij in deze situatie de
informatie ten ene male. Ik wil ech
ter niet a priori uitsluiten zoals U
doet dat de situatie wel eens min
der ongezond kan blijken.
Legalistische argumenten (de re
gel is overtreden en verder basta!),
en statistische argumenten (99 van
de 100 doen zo iets niet, dus het kan
niet goed zijn!) zijn niet alleenza
ligmakend, dat is wat ik wil zeggen.
Daarom plaats ik voorlopig vraag
tekens achter Uw stellingen. Wij zul
len ons op de hoogte moeten stel
len van de betekenis, die de betrok
kenen aan de situatie geven. Wil
men oordelen, dan is het voor mijn
gevoel relevant te weten ,of het
"kind" bijvoorbeeld dwang ervaart
in deze situatie of niet.
Het is trouwens interessant te we
ten. dat de Werkgroep Pedofilie, eind
december 1973 ingesteld onder auspi
ciën van het Nationaal Centrum,
voor Geestelijke Volksgezondheid, in
een brief d.d. 20 december 1974 aan
d'e Adviescommissie Zedelijkheids-
wetgeving van het Ministerie van Jus
titie heeft gesuggereerd alle straf
wetsartikelen die betrekking hebben
op seksuele handelingen tussen per
sonen die ouder en die Jonger zijn
dan 16 jaar uit het Wetboek van
Strafrecht te schrappen
Ik meen dan ook, dat U in ge
wraakt artikel geen bijdrage hebt
geleverd tot een mondige opinievor
ming bij de lezer. Toch een doelstel
ling van weliswaar niet alle
kranten, niet?
JOS VAN ROOSMALEN
Jan Pesijnhof 11
Leiden.
Wat is hier in Nederland op het
ogeblik het geval, en wat frusteert
mij zo ontzettend? Aan de ene kant.
is daar het liefde gevend
GEBOD, door desnoods een stapje
achteruit te gaan, Jezelf voor een
ander op te offeren, maar.... aan de
andere kant de lachers, de immer
haaitdragende, oorlogzuzchtige con-
sumtie maatschappij. Zie maar: dat
eindeloos gelamenteer over ABOR
TUS voor radio, TV en in de
dag- en weekbladen. Wat hoorde ik
een zich dame' noemende houtweg
voor de TV beweren: de maatschap
pij van heden verlangt, nee dwingt
tot burgerlijke ongehoorzaamheid,
moet tégen de huidig geldende wet
zijn, want die wetgeving is lang niet
aangepast en hobbelt achter feitelijk
reeds lang bestaande toestanden aan.
Och, ik weet wel de overheid helpt
wel mee. Door de nieuwe echtschei-
dingswet wordt veel glad gestreken
en de Mij. ondekt wel nieuwe me
dicijnen DE PIL (tot zelf6 de "mor
ning after") moet door de zieken
fondsen worden verstrekt.
Doordat wij verzaakten onze kin
deren te leren en doordat de over
heid haar macht niet gebruikte of
verbruikte moeten wij nu opdebla-
ren zitten. Zogenaamde nieuwe leef
gemeenschappen, slappe filmkeuring,
slap optreden van de Kerk, getole
reerd of te weinig gestraft door een
stelletje wetsdienaars, daardoor en
daardoor alleen zijn zulke wantoe
standen en w a a n denkbeelden
ontstaan. Het is ales SEX walt
de klok slaat.
A. J. DE BREE
Plantsoen 61
Leiden
