Portisch en Kavalek zorgen
voor 'n unieke remisepartij
Christenen praten
over bevrijdings
bewegingen Afrika
Communist en
predikant is
onverenigbaar
cuüumiüJ
Conferentie in Botswana
Paus prijst de fiets
Stiekem steriliseren
v
Raad v. Kerken
wil veiliger
verkeer
NIEUWE STIJL
VAN LEVEN IN
VASTENTIJD
Langeweg verslaat Donner in het Hoogoventoernooi
Tischer verloochent
zijn principes niet'
Nieuw clubhuis
Unitas Leiden
Sp
ort in
c
ijfers
DINSDAG 28 JANUARI 1975
GABORONE, BOTSWANA In
sa menwerking met de conferentie
van kerken voor geheel Afrika, de
zgn. AACC, zullen de kerken in
Zuideiyke Afrika van 10
tot 16 maart in Gaborone in Bots
wana een conferentie wijden aan de
taak van de christenen in Afrika in
verband met de omstandigheden in
zuidelijk Afrika en de bevrijding
van die gebieden. Praktisch alle ker
ken van Zuid-Afrika zuller eraan
deelnemen met uitzondering van de
blanke secties van de Nederduitse
Gereformeerde Kerk, de Nederduitse
Hervormde Kerk en de Gereformeer
de Kerk in Zuid-Afrika. De laatste
drie kerken vormen de geestelijke
ruggesteun van premier Vorsters
apartheidspolitiek.
Er zijn tien adviseurs voor deze
conferentie uitgenodigd, onder wie
dr. Albert van den Heuvel, secreta
ris-generaal van de Nederlands Her
vormde Kerk ©n dr Philip Potter,
secretaris-generaal van de Wereld
raad van Kerken.
De president van Botswana gaf
praktisch onmiddellijk zijn toestem
ming om de oonferentie in zijn land
te houden, toen de secretaris-gene
raal van de Raad van Kerken van
Botswana daarom verzocht. Op de
conferentie worden ongeveer 100
deelnemers verwacht. Behalve 16
gedelegeerden uit Botswana zelf wor
den 15 deelnemers verwacht dit Ro-
desië, 4 uit Swaziland, 5 uit Mozam-
VATICAANSTAD Paus Paulus IV heeft afgelopen week
einde de fiets geprezen als een recreatiemiddel en gezegd dat
het fietsen, evenals alle andere takken van sport, moet wor
den bedreven met loyaliteit en respect voor andere mensen.
De paus sprak duizenden amateurwielrenners toe die in Rome
bijeen zijn voor een nationaal Italiaans congres van hun bond.
Zaterdag had de paus de leden van de Milanese voetbalclub
Internationale in audiëntie ontvangen. Een zegsman in het
Vaticaan heeft meegedeeld dat de paus in zijn jeugdjaren
ook heeft gefietst.
GUATEMALA De Apostolische administrator van Quate-
mala, mgr. Flor es heeft enkele gezondheidsorganisaties ervan
beschuldigd, dat zij vrouwen van Indiase afkomst steriliseren
zonder dat deze het weten of willen. De betreffende vrouwen
worden over de aard van de ingreep bewust in het onzekere
gelaten, aldus mgr. Flores. Air instanties die zich hieraan
schuldig maken noemde hij met name het medische hulp
team uit de Verenigde Staten "Peace Corps", het bureau voor
internationale ontwikkeling en de "vereniging voor gepland
ouderschap".
blque, 10 uit Lesotho, 30 uit Zuid-
Afrika en 20 uit de rest van Afrika.
Met de conferentie tn Botswana
geven de nationale raden van ker
ken in zuidelijk Afrika uitvoering
aan de resolutie, die de vergadering
van de AACC in mei 1974 te Lusaka
aannam. De vergadering in Botswa
na stelt zich vooral ten doel richt
lijnen en modellen op te stellen voor
de taak van de kerken bij de ver
werkelijking van gerechtigheid en
verzoening in zuidelijk Afrika. Ook
wil de vergadering onderzoeken wat
de aard en de betekenis van het be
grip bevrijding zijn. De vertegen
woordigingen uit de kerken zullen zo
wel uit geestelijke leiders als uit le
ken bestaan
Aandacht voor
lichamelijk
gehandicapten
DRIEBERGEN Door een
werkgroep van de Hervormde
Jeugdraad is een Tip-krant uitge
geven over de problematiek van li-
chamelijk-gehandicapten. Deze
krant wordt toegespitst op de li
chamelijk gehandicapten in de so
ciale werkplaatsen. De bedoeling is
dat men plaatselijke werkgroepen
sticht om in eigen omgeving aan
deze problematiek te gaan werken.
Bij de samenstelling is uitgegaan
van de oproep van de Wereldraad
van Kerken in Uppsala 1968 zich te
verzetten tegen discriminatie, uit
buiting en geweld. Wie op deze wij
ze naar gehandicapten kijkt, die
zou menigvuldig van de zonden van
onze tijd te lijden hebben, aldus de
samenstellers, zal ontdekken dat er
harde noten gekraakt moeten wor
den over de wijze waarop de zgn.
gezonden onze samenleving inrich
ten.
ROME Paus Paulus VI heeft de hoop uitgesproken dat de
katholieke kerk en de andere christelijke gemeenschappen zich
steeds meer zullen inzetten om eenheid en verzoening te bereiken.
De paus zei dit tijdens een dienst in de basiliek St. Paulus-Buiten-
De-Muren (zie foto), die werd gehouden ter afsluiting van de inter
nationale bidweek voor eenheid onder de christenen. Paus Paulus
zei het te betreuren, dat vele vreugdevolle stappen, die de laatste
jaren gezet zijn op weg naar de eenheid, nog niet tot het eigenlijke
doxl hebben geleid. De oecumene is, volgens hem, een uiterst moei
lijke onderneming, die lange tijd vergt. Alle gebed en inspanning lijkt
daardoor vergeefs. Toch moet er aan de eenwording van de christe
nen gewerkt worden "met vertrouwen en overgave, uithoudingsver
mogen en moed".
Het was voor het eerst sinds negen jaar, dat paus Paulus een be
zoek bracht aan de SiJit Paulus-Buiten-De-Muren. Leden van de
basigemeente van Don Franzoni, de ex-abt van de St. Paulus-Buiten-
De-Muren, nodigden de paus in pamfletten uit voor een bezoek aan
de basisgemeente "als teken van verzoening". De "Osservatore Ro
mano" noemde het een 'huichelachtig gebaar' en een 'nieuwe provo
catie tegenover het kerkelijk gezag'.
BAD NEUENAHR Het lidmaat
schap van de Duitse Communisti
sche Partij (DKP) is naar de me
ning van de leiding van de Evan
gelische Kerk van Rijnland niet
verenigbaar met het ambt van pre
dikant. Dit heeft de voorzitter van
het moderamen van de synode me
degedeeld. Woordelijk wordt gezegd,
dat 'de leiding van de kerk van me
ning is, dat in de huidige situatie
het lidmaatschap van de DKP on
verenigbaar is met de ambtsuitoefe
ning van een predikant van de
Rijnlandse Kerk. Zulk een lidmaat
schap houdt immers in, dat men
instemt met een programma, dat
ideologische opvattingen bevat die
in tegenspraak zijn met het evan
gelie'. Tegen deelneming aan door
de communistische partij ondersteun
de acties worden geen principiële be
zwaren gemaakt. Wel wondit aanbe
volen, dat predikanten niet meewer
ken aan aotiviteiten, die duidelijk te
rug te voeren zijn op beslissengen
van de DKP.
Synodevoorzitter Karl Immer heeft
tijdens een persconferentie nog ver
klaard, dat als een predikant lid is
of wil worden of een oproep tot
stemmen op de DKP ondersteunt
er een gesprek moet plaatsvinden
tussen hem en de leiding van de
DEN HAAG De Raad van
Kerken van Nederland heeft een
manifest gestuurd aam regering
en parlement, waarin gevraagd
wordt om maatregelen ter bevor
dering van de verkeersveiligheid.
Jaarlijks zijn, aldus het mani
fest, 100.000 mensen direct of in
direct slachtoffer van het ver
keer. "Wij raken geschokt door
de nonchalance waarmee wij al
lemaal met mensenlevens om
springen".
kerk. Kan hij niet worden overtuigd,
dat een en ander onverenigbaar is
en blijkt de ambtsuitoefening van de
desbetreffende predikant niet meer
te verantwoorden te zijn, dan zul
len er maatregelen moeten worden
genomen. Praeses mmer gang niet
in op de gevolgen, die deze maat-
relen zullen hebben voor de positie
van de predikant.
BREDA Het bisdom Breda
stelt de geloveingen voor de komen
de vastentijd, van 12 februari tot
29 maart, een proef te nemen met
één dag van soberheid per week.
De vasten is, aldus het bisdom, "bij
uitstek geschikt om een begin te ma
ken met de wekelijkse vastendag",
zoals die is voorgesteld door de Raad
van Kerken.
In de folder "Vastentijd als proef*
tijd" wordt gesteld, dat we het in
vele opzichten beter hebben dan on
ze voorouders. Toch is niet alles
winst. Veel vooruitgang gaat ten
koste van de aarde, zoals milieuver
vuiling en energie-verspilling, ten
koste van onszelf ("veel mensen
werken zich te barsten, anderen
vervelen zich dood") en ten koste
van anderen. "Daarom wordt het
steeds duidelijker dat er iets verande
ren moet in onze manier van leven
en samenleven. De structuren moe
ten anders worden, maar ook wij
moeten andere mensen worden". In
de folder wordt het voorstel gedaan,
gedurend zes weken één dag per
week "een nieuwe stijl van leven
uit te proberen". Er worden daar
voor enige suggesties gegeven: min
der eten, roken, drinken, wat min
der gejaagd zijn, "gewoon eens stil
staan bij Jezelf", wat meer aandacht
hebben voor elkaar, voor gebed en
bezinning. Als mogelijkheid wordt
ook genoemd: het besparen van ener
gie, van grondstoffen (.koop zo min
mogelijk wegwerpartikelen")
WIJK AAN ZEE De elfde ronde van het Hoogovenschaaktoernooi bracht een unieke
remisepartij tussen Portisch en Kavalek. De meit zwart spelende Amerikaan Kavalek of
ferde zijn dame tegen een paard, een ongelijke ruil, die min of meer gedwongen was,
want zijn Hongaarse tegenstander was veelbelovend uilt de eerste schermutselingen te
voorschijn gekomen. Kavalek diende de onvoordelige ruil met aparte compensaties te
niet te doen. Hij slaagde daar met drie vrijpionnen, actieve stukken en dreigende torens,
wonderwel in.
By wit was bovendien de samenhang door vanuit de ogemschynUjk onover-
zoek daar hy tempi had moeten in- brugbare achterstand alsnog remise
vesteren om de dame te kunnen van- at te dwingen. Bedde grootmeesters
gen. Daarvan profiteerde Kavalek waren na afloop uiterst tevreden over
WIJK AAN ZEE Ed Edmondson,
bestuurslid van de Amerikaanse
schaakbond en een van de weinige
mensen, die tot wereldkampioen Ro
bert Fischer vermag door te dringen,
was gisteren even op het Hoogoven
toernooi. Edmondson maakt een rond
reis door Europa, om de meningen
van de diverse Europese schaakbon
den te peilen over een aantal kwes
ties, waarvan het al dat niet door
gaan van de match Fischer-Karpov
de belangrijkste is. "Als de eisen van
Fischer, te weten een onbeperkt aan
tal partijen om tien winstpunten,
LEIDEN De voetbalvereniging
Unitas Leiden gaat op 1 februari as.
om precies 15.00 uur haar nieuwe
clubhuis aan de Boshuizerkade in ge
bruik nemen. Na de officiële ope
ning bestaat er tot 17 uur de ge
legenheid om het bestuur te felici*
(«ren met de nieuwe aanwinst.
met een behoud van de titel bij de
stand 9-9, niet worden ingewilligd,
zie ik die match tegen Karpov niet
doorgaan", liet Edmondson weten.
Een speciale vergadering van de
F I D E de wereldschaakbond, die
al eerder de voorwaarden van Fis
cher heeft afgewezen, zal zich als
nog over de eisen van de wereld
kampioen beraden. Edmondson ver
weet voorts de Russische schaakbond
dat deze probeert de titel weer in
huis te halen door bewust de boot
af te houden en niet op Fischers
wensen in te gaan. Als ook het spe
ciale FID E-congres, dat op voor
stel van Japan, Perzië en de Philip-
pijnen bijeen geroepen zal worden,
Fischers eisen blijft verwerpen, is het
heel wel mogelijk dat de Amerikaan
se schaakbond zich van de F I D E
zal afsplitsen, aldus Edmondson, die
er aan toevoegde dat hij hoopte dat
het nooit zo ver zou komen. "In
ieder geval zal de schaakwereld
Fischer altijd als kampioen blijven
erkennen, als de match niet door
gaat. Verreweg het beste zou zijn,
dat hij zijn klasse op het bord kan
bewijzen. Maar Fischer is er de man
niet naar om zijn principes te ver
loochenen, zelfs niet als er, zoals in
dit geval door de Philippijnen, een
enorme hoop geld wordt geboden",
him prestatie en betwijfelen of er in
de uitmuntende partij nog verbete
ringen konden worden aangebracht.
Toeschouwers schijnen overigens
minder van puntendelingen te hou
den, ondanks een mogelijk kwalita
tief hoog gehalte. Zij kwamen even
wel aan hun trekken by de partyen
Langeweg-Donner en Gligoric-Kuy-
pers. Langeweg stond tegen Donner
alleszins comfortabel, maar geraak
te weer in de afschuweiyke tydnood.
Dat werd hem dit keer evenwel net
niet noodlottig. Hy werkte in luttele
minuten perfect af naar winst, in
tegenstelling tot enige voorgaande
keren, waarin hy verloor ondanks
technische plussen. Gligoric-Kuypers
was evenmin een vervelende aange
legenheid. Kuypers volgde met zwart
aanvankeiyk het duel Gligoric-Fur-
man, dat in remise eindigde. De der-
tienvoudige kampioen van Joego
slavië die met zijn 52 Jaar ook nog
actief voetballer is) ontwierp een Ju
weel van een aanval, die hy be
kroonde met een fraai torenoffer. De
afgebroken party Ree-Popov leverde
een overwinning op voor de Neder
lander.
Timman had zich zodanig op zyn
party tegen de Tsjech Smejka! voor
bereid dat hy vergat op de klok te
küken en een kwartier te laat arri
veerde. Zijn opening wend ook al een
verrassing: een Italiaan uit 1910.
Smejkal was duidelijk verbaasd. Bei
den bevonden zich, positioneel gezien,
op vrijwel onbekend terrein en ge
bruikten erg veel tijd. Na de lang
durige overgang van opening naar
middenspel werd het uiteindelijk re
mise.
Sosonko kwam opnieuw een stap
dichter by het grootmeesberresultaat.
Hy heeft nog één punt nodig uit vier
partyen. Op het oog een eenvoudige
opgave, maar schaaktoernooien bhj-
ven verradeiyke examens voor het
Hans Ree: winst tegen Popov.
GROOTMEESTERGROEP
Elfde ronde. Portisch (Hong.)—Ka
valek (VS) Timman (Ned.)—
Smejkal (Tsj.) Hort (Tsj.)—
Sosonko (Ned.) Geiler (Rus.)
—Browne (VS) 'i; Langeweg
(Ned.)—Donner (Ned.) 1—0; Ree
(Ned.)—Popov (Buig.) l-O; Gligonic
(Joeg)Kuypers (Ned.) 10; Fur-
man (SU)—Hübner (WD1.) V*—V».
Stand: 1/2 Portisch. Horst 8 punten,
3 Smekal 7*4, 4/5 Sosonko, Kavalek
7, 6/7 Timman. Gligonic 6, 8/10 Gel-
Ier, Furman, Hübner 5's, 11 Browne
5, 12 Langeweg 4V4, 13/14 Donner,
Ree 4, 15 Popov 2%. 16 Kuijpers 2.
MEESTERGROEP
Elfde Ronde: Ciocalftea (Roem.)—
Boehm (Ned.) 10, Ligtering (Ned.)
—Enklaar (Ned.) 0—1; Dieks (Ned.)
Ek (Zweden) 1—0: Sigurjonsson
(LJsL)Dvoreck (SU) O-l; Martz
(VS)—Portisch (Hong.) 1—0; Bukic
(Joeg)—Weinstein (VS)
Schaadt (PoLenj ftarnapiv <Pnipn.>
Microkoribal
KNKB
ZUID WEST RES. I A: KVS 2
Ons Huis 2 8-0; Pemix 2 Zuider
kwartier 2 7-1L
RES. I B: Kinderdijk 2 Deetos3
10-9; Fkkfi Pacta 3 Pams 2 10-1L
RES. I C: Fides Pacta 2 Sper
wers 2 7-5; PKC 2 De Algemene 2
11-7; VEO 2 Ons Eibernest 3 10-11.
RES. H B: Harga 2 PKC 3
12-6; Die Haghe 3 Excelsior 2 8-9.
RES. n C: HW 3 KNS 2 12-6.
RES. ra A: Kwiek 2 Het Zuiden
4 11-3; Vriendenschaar 2 VES 2
12-7.
RES. in B: GKV 2 Fort una 3
11-5.
RES. m Cl Perrnta 3 Rozenburg
3 12-40.
JUN. A: De Bennen Het Zuiden
18-1: Weidevogels BKC 7-6.
JUN. B: Zuiderkwartier—All Ready
7-6; KOAG Fontuna 7-18; Ready—
PKC 5-2.
RUNDELFLAND
IS Vaflito Velocitas 5-1; ODO
SEV 5-5.
n A: KVR Madjoe 6-2; Meer
vogeis Madjoe 3-2; KVR Noor
derkwartier 12-7.
RES. I A: Ons Eibernest 6 TOP
2 6-8; Faims 3 De Algemene 3 2-3.
RES. I B; Ons Eibernest 7 4-12;
Ready 3 Zuiderkwartier 3 12-7.
RES. 2 A: VeHoQitas 2 Phoenix 3
6-4; DES 2 De Algemene 4 11-2.
RES. 2 B: Tempo 2 Valto 2 7-8.
RES. 2 C: Fluks 3 VEO 3 3-4;
ALO 2 TOP 3 3-2.
RES. 2 D: Crescendo 4 Ons Ei
land 3 7-2; FiJdies Pacta 6 Fluks 2
1—0; Timman (Ned.)—Vadasz
(Hong). 0—1.
Stand: 1. Dvorecki 9 punten; 2.
Schmidt 8%; 3. Ciocaltea 7; 4/8
Portisch, Martz, Bukic, Enklaar,
Ligterümk 6; 9/11 Dieks, Sigurjonsson
Vadasz 5%; 12. Weinstein 4*4; 13/14.
Boehm, Sznapik 4; 15. Ek 2%; 16.
Timman 2.
DAMESGROEP
Zevende Ronde: V. d. Giessen (Ned.)
Podrajamskaya (Isr.) 1—0; Belle
(Ned.)—Georgieva (Buig.) 0—1;
Eimert (WD1.)—v. d. Mye (Ned.)
0—1; Teodorescu (Roem.)—Gaprin-
dashvffi (SU) 0—1; Ivanka (Hong.)
Pihajlic (Joeg.) 1—0; Vreeken
(Ned.)—Veroczy (Hong.) 0—1.
Stand na 7 ronden: 1. Gaprindashvili
7 punten; 2. Ivanka 6; 3/5. V. d.
Mye, Georgieva, Veroczy 4%: 6.
Vreeken 4; 7. Pihajlic 3'4; 8/9. Teo
dorescu, v. d. Giessen 3, 10. Eimert 1,
11/12. Belle, Podrajanskaya U
9-8.
RES. 3 A: Fiks 2 Penndx 5 12-2;
Fidtes Pacta 8 KVS 4 2-6.
RES. 3 C: Meervogeis 2 VEO 4
4-3; TOP 4 De Algemene 5 8-5.
RES. 3 E: Ons Eiland 4 KNS 5
14-4; Warmond 2 ODS 2 5-5.
RES. 3 H: Parns 5 KNS 510-5.
RES. 4 B: De Danaïden 6 De
Algemene 6 3-5; De Algemene 6
Warmond 3 4-14; Fiks 3 Crescendo
5 uiitg.
RES. 4 C: Tempo 4 SEV 2 4-4.
RES. 4 E: VEO 5 Tempo 5 6-9;
SEV 3 TOP 5 5-1.
RES. 4 L: Fides Pacta 9 Hoekse
SV 6 21-2; Fluks 4 HKV 5 3-9;
Zuiderkwartier 5 Fides Pacta 9
2-21.
JUN. I A: Fides Pacta TOP 5-8;
Velocitas Die Haghe 4-7.
JUN. I B: Pernax Kwiek 1-4.
JUN. H A: Fides Pacta J2 Fluks
10-4; Tempo Parns 10-3.
JUN. IV C; Madjoe TOP J2 7-8;
Velocitas J2 Noorderkwartier 9-3
JUN. IV D: Meervogeis J2—Tempo
J2 6-6.
ADSP. HOOFDKLASSE: Die Hag-
he Al De Danaïden Al 2-2.
ADSP. I A: Noorderkwartier Al-
KNS A1 6-4; Velocitas A1 TOP A1
6-1: Pernix Al Fiks Al 12-1.
ADSP. I Bi Madjoe Al Velocitas
A2 7-3: Tempo Al De Algemene
Al 8-0; Warmond Al Crescendo
Al 5-3.
ADSP. n A: TOP A2 De Da
naïden A2 1-6: Fides Pacta A2
Meervogeis Al 3-0; Fluks Al Ons
Eiland) Al 4-2.
ADSP. II B: Madjoe A2 De Da
naïden A3 2-7: Tempo A2 Fiks A2
1-2: Pemix A2 Velocitas A3 7-4.
ADSP. in A: KNS A2 Warmond
A2 0-5; TOP A3 Fides Pacta A3
3-7; Zuiderkwartier Al Meervogeis
A2 5-3.
ADSP. ni B: TOP A4 Pemix A3
8-1; Fiks A3 VeÜocifcas A4 2-3;
De Danaïden A4 Tempo A3 2-0.
ADSP. ni C: Fluks A2 De Da
naïden A5 5-1; TOP A5 Fiks A4
1-4; Fides Pacta A4 Madjoe A3
11-0.
ADSP. IV A: TOP A6 Pemix
A4 5-2; Meervogeis A3 Noorder
kwartier A2 2-0; Velocitas A5—Cres
cendo A2 0-6.
ADSP. IV B: Fides Pacta A5
Madjoe A4 4-2; Pemix A5 TOP
A7 11-0; Fluks A3 Ons Eiland A2
9-0.
ADSP. IV C: De Algemene A2
Fidtes Pact» A6 2-10; Tempo A4
Pemix A6 2-4; Meervogeis A4
KNS A3 5-1.
ADSP. IV D: De Danaïden A6
Crescendo A3 4-4; Fides Pacta A7
TOP A8 1-0; Fildes Pacta A8
Madjoe A5 1-1.
ADSP. IV E: TOP A9 Meer
vogeis A5 0-4; Fides Pacta A9
Fluks A4 0-2; Madjoe A6 Velocitas
A6 0-7.
PUP.: Madjoe PI Fides Pacta
PI 0-0; TOP PI Meervogeis PI
2-1; Velbcitas PI De Danaïden PI
1-3; Zuiderkwartier PI Fluks PI
1-1; Meervogeis PI Velocitas PI
3-0; Zuiderkwartier PI De Da
naïden PI 0-0; TOP PI Madjoe
PI 1-1; Fluks PI Fidtes Pacta PI
4-2.
PUP. I B: De Algemene PI KNS
PI 0-0; Fiks PI Tempo PI 1-2;
TOP P2 Pernix PI 5-0; Madjoe
P2 Ons Eiland PI 1-3; Tempo PI
TOP P2 3-3; Madjoe P2 Pernix
PI 0-3; Fiks PI De Algemene PI
1-1; Ons Eiland PI KNS PI 1-0;
PUP. n C: Ons Eiland P2 Zui-
derkw. P3 1-0; Pernix P4 Fides P.
P2 0-2; Zuiderkw. P3 Ons Eiland
P2 0-2; Fides Pacta P2 Pernix P4
1-0.'
PUP. II B: Velocitas P2 Meerv.
P3 0-0; Madjoe P4 Zuiderkw. P2
0-0; Pernix P3 Fluks P2 0-4; Fluks
P2 Velocitas P2 8-0; TOP P4
Madjoe P4 0-0; Meerv. P3 Zuider
kwartier P2 0-3; De Danaïden P3
Pernix P3 0-1.
PUP. II D: TOP P5 Pernix P5
0-0; Meerv. P4 Madjoe P5 2-0;
Pernix P5 TOP P5 0-2; Madjoe
P5 Meerv. P2 0-1.
Vrij
spel
