The Rake's Progress'
blijft verbazingwekkend
CHINATOWN' BESTE
AMERIKAANSE FILM
r
w
(&r
Nationaal Jeugdorkest:
pittig en klanksuiver
KLARINET KWARTET MET
ONBEKENDE COMPONISTEN
Kooktip
Benny Vreden
overleden
rDAG 27 JANUARI 1975
bt de Nederlandse Operastichting
Is een van de onderdelen in het
roject "Muziektheater 20e eeuw" de
ft het seizoen 1971-1972 daterende
roduktie, van Strawinsky's enige
Vondvullende opera "The Rake's
pogress" koos lag voor de hand
iet alleen vanwege het werk - nog
leeds iets unieks in de muziekge-
faar vooral ook vanwege het feit
kt regisseur David Pountney en
ekor- en kostuumontwerper Ralph
toltal er een frapperend stuk
kdendaags theater van hadden
pmaakt. Zij haalden de fabel van
uden en Kallman als het ware
har ons toe door het oorspronkelijk
f het achttiende-eeuwse Engeland
pelende verhaal los van tijd en
kaats te maken.
|r is drie jaar geleden al flink
bdiscussieerd over de vraag of het
llemaal wel kon, deze doelbewust
ktijlloze" aanpak met mensen die
jch op het toneel verkleden en met
zetstukken slepen, gevoegd bij de
archaïserende Juist sterk 6tijlbewus-
te muzie^ van Strawinsky. Mijns
inziens heeft deze verbazingwekken
de opera doordat er geen kostuum
stuk van gemaakt is Juist aan
directe kracht gewonnen.
Men kah in deze weken zelf weer de
proef op de som nemen: "The Rake's
Progress" staat tot 6 februari weer
op het repertoire. Eind vorige week
werd de le voorstelling van de serie in
de Amsterdamse Stadsschouwburg
gegeven, waar ook een herhaling op
28 januari plaats heeft. Het
Circustheater is op 2 februari aan
de beurt en op 4 februari de
Rotterdamse Schouwburg.
De solistenbezetting is op een rol na
exact die van drie Jaar geleden. Die
uitzondering betreft Trulove, toen
gespeeld door Simon Estes, nu door
de Nederlandse bas Lieuwe Visser,
die nauwelijks voor de Amerikaan
onderdeed. David Hillman, Joanna
Bruno en Peter van der Bilt waren
gisteravond weer ideaal in de drie
hoofdrollen van Tom Rakewell,
Anne en Nick Shadow tin dit
verhaal over een onbezonnen
Jongeman die zijn ziel aan de duivel
verkoopt als het ware transplanta
ties van resp. Faust, Gretchen en
Mefisto).
Een belangrijke verandering was er
wel. Bij deze serie staat niet Edo de
Waart voor het Radio Kamerorkest
maar Hans Vonk. Een niveauver
schil heeft die verandering niet
opgeleverd. Op sommige plaatsen was
De Waart indertijd ritmisch iets preg
nanter, maar anderzijds kreeg men
bij Vonk soms de indruk dat hij de
poezie in deze muziek met iets meer
rust meer ruimte gaf. Hoe dan ook,
een uiterst belangrijke produktle
van een opera waarover we
voorlopig nog niet zijn uitgepraat.
AAD v/d VEN.
lOS ANGELES (ap) "Scenes from
I marriage" van Ingmar Bergmann
zaterdag bekroond als de beste
buitenlandse film tijdens de uitrei-
ping van de Gouden Globes in Los-
Ln^eles.
"Chinatown", een film over de po-
itie(k) in Los Angeles tijdens de
jaren dertig werd bekroond als de
>este film in de Verenigde Staten,
daarin kreeg Jack Nicholson de
Jouden Globe voor zijn rol in de
film.
I Roman Polanski kreeg een globe
lis be6te regisseur en Robert Towne
berd geëerd als de beste scenario
enrijver.
Raquel Welch werd bekroond als
le beste actrice in een komische
Sim of musical voor haar rol in "De
frie musketiers". Andere gouden
jlobes gingen naar Karen Black voor
een bijrol in "The great gatsby" visieacteur Telly Savalas uit "Ko
en Fred Astair voor de mannelijke jak", tot beste acteur to een komi-
bijrol in "The towering inferno", sche of musical tv-film Alan Aldo
Tot beste televisieactrice werd uit- uit "Mash" en tot beste actrice uit
geroepen Angie Dickenson uit de se- een komische of musical tv-film Va-
rie "Police woman", tot beste tele- lerfc Harper uit "Rhoda".
LEIDERDORP K. en O. Leider
dorp heeft het Klarinet Kwartet van
België terug laten komen in de Herv.
Kapel. Op het programma de com
ponisten G. Duijck, J. M. Depelsenai-
re. M. Gutoet, P. Cabus, W. Hoentjes.
Niemand hier kent die heren. Wijlen
Joop Stotijn, altijd nog een beetje
de legendarische Hollandse meester-
hoboïst, had ook eens een program
ma van toenmaals meest onbeken
den. Hoe kreeg u die bijeen, vroe
gen we. "O, heel eenvoudig, ze zijn
allemaal steengoed, ik bel ze ge
woon op om een compositie voor mij,
in feite zitten ze op zo'n telefoontje
te wachten." Nu zetelt in België een
in z'n samenstelling vrij uniek kwar
tet. met achter op het visitekaart:
tournees door Indonesië, Australië,
Perzië, Maleisië, heel Europa. Het be
zit een uitvoerende superkwaliteit
en dé werken, die er voordien niet
waren, komen opeens, in gespeciali
seerde vorm, tot stand.
Het programma vermeldde niet de
familie-relatie van de klarinetten
onderling. Die was hoog hoog Es-
klarinet. Midden stemming in Bes,
dus een kwart lager, en in functie
van kwartet-kern dubbel vertegen
woordigd. Laag eveneens Bes, maar
een octaaf dieper. Een klarinet heeft
als bijzonder voorrecht de grote
toonspreiding, een eigen beweeglijk
heid in de expressie, een in het sa-
menklinken opmerkelijk toonschilde-
den vermogen. Het spel van de tim
bres diende in die geval als bindende
factor. In de structuren was wel wat
navolging gekropen, maar onvrijheid
door academisme was nergens te be
kennen. Vindingrijkheid viel niet te
ontkennen, maar evenmin opvlam
ming van voorshands universeel gel
dige patroontjes, formules, manier
tjes.
Modernisten geven de luisteraar
meer vrij te fantaseren dan zeg bijv.
Fauré of Franck. Bij Du$ck (Diver
timento) volksdansers, poortwach-
terstijd, torenblazers. Bij Depelse-
naire (Jeux faunesques) soms mol
lige Rubens-knaapjes. Bij Guinet
(klartoetsuite) hoor Je meer dan dat,
Je ziet zijn Romance is geen droom,
is een stuk klanklichaam. Bij Cabus
(Rapsodie) duiken de Vlaamse volks
wijzen haast weg onder de quasi-pri-
mitiviteit van de bystemmen. Haen-
tjes (Vernissage) wekt associaties
met één-tonige geluiden van het al-
ledagsleven. Heeft hij ook aan Hin-
demith gedacht?
Dat allemaal was van de levenden.
Van Domenico Scarlatti zaliger ver
scheen vooraan de Kattenfuga, die
ons geschikter dunkt voor strijkers
of voor enkel of dubbel vocaalkwar
tet.
KEES VERHOEF
entoons tellingen
Rijksmuseum
raat 1. J
de Doeken".
en tekeningen. Ge-
16.00—0.100 uur. zat.
anal 14.00 uur. zo. vanaf 15.00 uur t/
lanuarl.
-iteller „De Scherf" Naaa&ulaan 41
egstgeeet tel. 60220 Ane v. d. Helde-
exposeect eigen werk o.a. glas
uigen.
Rijksmuseum van Oudheden (Ra-
inburg 28) Wexkd 10 urn- voorm.
Joh. de Wlttsfiraat 40 Galerie Ka-
net Gaper Wisselende expositie dL
m za. 2—6.30 uur aam. do. boven-
en 7—0 uur nam.
Te Lakenhal dag. 10—6 uur. Zondag
Nachtvoorstellln
Kindermatinee: "Robin Hood", woe., za.
en zo. 2.15 en 4.30 uur. A.L.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ouge.auendlenst elke dag Acade
misch ziekenhuis behalve van dins
dag i-'.O* uur tot woensdag 13.00 uur
(Dlaconessenhuls) en van vrijdag
13 00 aui tot zaterdag 13.00 uur (Eli
sabeth ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Intensieve verpleging: dag. van 14 tot
14.30 uur en van 18.30 tot 19 uur.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13—
14.3C uur; *s zondags 11—12 uur en
14—15 uur. eerste klasse: Ce gehele
Annakllnlek:
Klasse afdeling van 13.80 tot 16.80 uu
van 18.30 tot 20.00 uu
i 13.30 tot 14.80 i
Derde klasse
woensdagavond van 18.80 tot 19.30
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve Hinde-
ren) ziin de bezoekuren als volgt:
Elkt dag:
16.00—18.00
18,30—20.00 i
Voor de prematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
ouders)
Maandag t/m vrijdag:
14 Jaar hebben
28 februari. Geopend kinderafdeling
Drukkerij De Bink. Rooseveltstraat 3.
leter TJepkema exposeert
Januari t/m 28 fel
a. t/m vr. van 817
-eidse bioscopen
LUXOR: "Chinatown", dag. 2.30, 7.00
i 9.30 uur. zo. ook 4.30 uur. 18 Jaar.
CAMERA: "Amarcord". dag. 7.00 en
B0 uur.14 jaar.
Indermatlnee"Jerry als circusclown"
i: Middagbezoekuur:
18.30—19.30 uur kinderafdeling dage
lijks van 14.00—19.00 uur. alleen voor
oudera zondag 14.00—16.00
Zaterdag en zondag:
15.30—16.45 uui
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor
9A0 uur. zo. ook 4.30
JAMERA: "Ai
80 uur.14 Jaar.
ee: Jerry ais
2A0 uur. zo. 2.00 en 4.15
achtvoorstelling"Woodstock", vr. i
18 Jaar.
REX: "Gabrieile". dag. 2.30, 7.00
16 uur. 18 laar.
echgen.) v. 15 tot 16 uur en van 18.80
tot 19A0 uur; kinderafdeling dag. van
15 tot 18.30 uur; 3e klasse: dag. van 14
tot 14.14 uur en v. 18.80 tot 19.30 uur.
Kraamafdellng: dag. van
en van 18.30 tot 19.80 u
deling dag van 15 tot 18.301
CCU (hartbewaklng). dag.
ciale kaarten verstrekken.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11—11A0
13.3014.15 en 18.30—19.30 u.; 8e klas
13.30—14.15 en 18.80—19.80 u.; Kraam
afdellng 13.30—14.18" uur. alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
1516.30 u alleen voor ouders 18
18.30 u
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000).
(9ud Sffte
leuws
27 januari 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
De "Times" in Londen
bericht, dat de moeilijkheden
tusschen de Porte sinds het
begin van de 18de eeuw de be
naming voord e regering van
het Osmaans-Turkse Rik,
ontleend aan de naam van
de residentie van de grootvi
zier Red.) en den Vorst van
Montenegro zijn geschikt,
dank zij den goeden diensten
van de vertegenwoordigers
der groote mogenheden te
Konstantinopél. De Porte en
de Vorst van Montenegro
zijn overeengekomen, dat
de Montenegrijnen, die een
Turksch blokhuis had
den aangevallen en drie sol
daten gedood, zullen terecht
staan voor een gemengde
commissie, die uit Turksche
en Montenegrijnsche ambte
naren bestaan zal en in het
klooster van Peperi, op Mon-
tenegrijnsch gebied, dichtbij
Podgoritza gelegen, zitting
zal houden. De commissie is
gemachtigd hare zittingen te
verplaatsen naar Spouz, een
Turksch stadje op de grenzen,
als dit voor het hooren van
getuigen noodig mocht blij
ken.
Vijftig jaar geleden:
Tusschen de Duitsche
Waddeneilanden Juist en
Borkum is in de laatste tien
jaar een nieuw eiland ont-
staan, dat thans officieel den
naam van Memmert heeft
gekregen. Het materiaal,
waaruit dit eiland door de
natuur is opgebouwd, is af
komstig van de afbrokkelin
gen van het eiland Borkum,
dat in de laatste jaren bij
-stormvloeden zeer heeft gele
den. Ook het landverlies van
Schiermonnikoog zal hébben
meegeholpen. Het nieuwe
eiland is de broedplaats van
duizenden vogels en het mag
slechts met toestemming van
de Pruisische regeering wor
den betreden.
PANDA EN DE MEESTER-KRIMPER
59 - 127 Panda had akelige herinneringen aan de baksteen
maker van professor Kalker, en hij draafde dan ook ongerust de
werkplaats uit. Maar de enige die hij zag, was Joris Goedbloed
die in de verte wegrende.
"Daar is hij weer..." mompelde Panda. "Dat is toevallig! Of niet,
soms? Zou hij hebben afgeluisterd wat de professor en ik bespra
ken? H-m - hij loopt net als iemand die iets oneerlijks vas
plan is. En ik wil wel eens weten, wat dat is...
Nu had Joris in zijn lange loopbaan veel ervaring gekregen met
achtervolgingen - daarom kreeg hij al spoedig in de gaten dat
Panda hem in het oog hield.
"Wat is het baaske toch hinderlijk!" prevelde hij verstoord.
"Laat hij zich toch met zijn eigen zaakjes bemoeien... Ik moet
hem zien af te schudden voordat ik aan het verkleinen sla. Het
makkertje staat maar al te snel klaar .net overspannen be
schuldigingen, wanneer ik met hard werken probeer om een bete
broods te verdienen..."
De
avonturen
van
Jommeke
Het
geheim
van de
Macu
Ancapa
Wat ga je daar uitvoeren?
Professor Qohehjn
zit daar in nesten.
ÉM
En wij gaan h.
en/it halen.'
2/77
r sisi/
VISP ABTEI
Kneed een soepel deeg
van 200 g. gezeefde
bloem, 125 g. boter, 2 ei
dooiers. snufje zout en
een halve theelepel ge-
nalen of fijngestampte
kummelzaadjes. Rol het
deeg uit tot een lap en
bekleed hiermee een licht
befbpterde springvorm
met hoge rand. Zet de
vorm ruim 10 min. boven
in 'n voorverwarmde hete
oven. Neem de vorm uit
de oven en beleg de
deegbodem met dunne
plakjes Jonge kaas,
strooi er wat paprika
over en leg daarop onge
veer 400 g. scholfilets.
Druppel er wat citroen
sap over. Klop 2 eieren
los met 1 dl. koffieroom,
snufje zout en meng er
100 g. fijn gesnipperde
gekookte ham door. Giet
het mengsel over de vis
en zet de vorm nog 20
min. to de oven.
WINA BORN.
FRED BASSET
-.tcsn «eer c*e scojims-
K2CWNAAC?CS
TT>Èff!ZC>WfcS
JA1 Dt2 VJkS IIAA8UBGS& 0J SN
D€25GT TEGÉN06GRONINGS?
CUA.J ESaSTKADDSZKUW
TE sew D6 GCONIWGSB
GSZSSD...
/EKI Drr is eem v/w ee vele afbeeldi ki&em
(WN Arm DIE DE WKELD ToéST.
JA, ZE
HEBBEN HEMDE
VUIL-WERI61ÖESW6
GEWEIGERD.
ODdSST
MCHs
LEIDEN In de Hartebrugkerk
concerteerde zaterdagavond het Na
tionaal Jeugdorkest van Jeugd en
Muziek. Dit concert is slechts in één
opzicht een diepe teleurstelling ge
worden: het werd bijgewoond door
een wel bijzonder klein publiek. Het
orkest, dat een complete symfoni
sche bezetting heeft, begon met De
coration Day van de Amerikaanse
componist Charles Ives; als com
positie misschien niet tot de meest
geslaagde behorend, was het werk
toch zeker het aanhoren waard, voor
al waar de vertolking weinig te
overliet.
Dirigent was Heinz Friesen, de so-
lo-hobeïst van het Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest; na het optre
den van Roelof van Driesten zou
men geneigd zijn te denken, dat de
nieuwe generatie dirigenten uit het
Rotterdamse orkest zal voortkomen.
Het zou een onmogelijke opgave zijn,
de direotie-teohnieken en eigenschap
pen van deze twee te vergelijken;
Friesen heeft in elk geval op zijn
collega voor, dat hij rustig en over
zichtelijk aangeeft, en de grote lij
nen niet uithet*oog verliest. HU
weet ook, wanneer hij zijn musici
kan loslaten; in de concertante sym-
foniet van Haydn gaf hij het solis-
tenkwartet slechts de inzetten aan,
voor de rest bepaalde hij zich tot de
begeleiding. Terecht, want violist
Jan Erik van Regteren Altena, ho
boïste Willy Streefkerk, Ronald Ker
sten op de fagot Arthur Oomens op
de cello, wisten wat ze deden en
moesten doen. De prestaties waren
van een zodanig niveau, dat ze be
roepsmusici niet zouden misstaan.
Het orkest leverde een zo pittige en
klankzuivere begeleiding, dat het ge
hele melodieverloop goed te volgen
was, en dat wil in de galmende Har
tebrugkerk heel wat zeggen.
Na de pauze, en daar sta Je toch
wel even van te kijken als iemand
die veel jeugd- en amateurorkesten
heeft meegemaakt, klonk de vijfde
symfonie van Dimitri SJostakowitsJ.
Als u SjostakowitsJ niet kent, maar
wel bijvoorbeeld Rimski-Korsakofs
Shéhérazade, dan heeft u enig idee
van de orkestbezetting. Voeg daar
bij een Bruckneriaanse behandeling
van Mahlers ironische vondsten to
een wat geavanceerdere harmoni
satie en u krygt een vaag beeld van
de muziek van deze Rus. Welhaast
nog onnodig te zeggen, dat deze sym
fonie een zeer gave, meeslepende
verklanking kreeg van de Jeugd. Het
is te hopen, dat het orkest zich niet
zal laten afschrikken door het bezoe
kersaantal, en volgend Jaar zal te
rugkomen, het liefst in de Stads
gehoorzaal.
RON HARMS
De Haagse politie heeft Vrijdaga
vond een 41-jarige vloerenlegger aan
gehouden die achter in zijn auto zes
tien schilderijen had, die in de nacht
van 11 op 12 december van het vo
rige jaar bij de Haagse restaurateur
N. van Bohemen waren ontvreemd.
De zestien schilderijen hebben samen
een waarde van ongeveer 100.000 gul
den. In totaal werden er bij de res
taurateur 34 schilderijen gestolen
met een gezamenlijke waarde van
150.000 gulden.
De vloerenlegger werd door de po
litie aangehouden, omdat de verlich
ting van de auto waarin hij reed
niet voldeed. Toen hem gevraagd
werd wat hij achter in de auto had,
antwoordde de man dat daar schilde
rijen van een vriend van hem, een
40-jarige koopman, lagen. De politie
arresteerde even later ook hem.
Toti dal Monte, een Italiaanse so
praan, die ta de Scala van Milaan
en vele andere grote operahuizen ter
wereld heeft opgetreden, is zondag
overleden. Ze is 76 jaar geworden.
Larry Fine van het Amerikaanse
slapstick-trio Three Stooges is vrij
dag op 73-Jarige leeftijd aan een be
roerte overleden.
De Three Stooges begonnen hun
carrière in 1930, toen zich met ko
miek Ted Healy in Hollywood ves
tigden. Ze maakten ruim 200 films
die de Jeugd van vele generaties
hebben vermaakt. Tot op de dag van
vandaag zijn hun films te zien op
de Amerikaanse televisie.
In Loosdrecht is zaterdag op 61-Jari-
ge leeftijd de caberetier Benny Vre
den overleden. Benny Vreden ver
wierf vooral bekendheid door zijn
schoolliedjes.
Ook was hij de man achter het
programma „Barend Bluf". Dit
radioprogramma voor de kleintjes
had Jarenlang een groot sucoes De
laatste tijd hield hij zich vooral
bezig met de carrière van Saskia en
bezig met de carrière van Saskia en
schreef.
