tegen hard
|in Congres VS
ver de energie
Tweespalt in IRA verhindert bestand
Kanaaltunnel als
Europees project
Orly-terroristen waren
als de dood voor Egypte
AMERIKA VERSTEVIGT ZIJN
POSITIE IN MIDDEN-OOSTEN
Zelfs in
liberie
entebloei
'OENSDAG 22 JANUARI 1975
WASHINGTON De strijd om het gelijk bij het zoeken
maar een oplossing voor de energiecrisis die Amerika met de
Hag in grotere ademnood brengt, dreigt bijzonder fel te worden.
(Iet zal hard tegen hard gaan. President Ford heeft gisteren in
|ijn persconferentie gezegd dat hij zijn veto zal uitspreken als
let Congres met een dwingend voorstel komt om tot benzine-
listributie over te gaan.
Piloot weigert
vandalistische
psychopaat te
deporteren
ROME De deportatie naar
(Australië van Lazlo Toth, de
Australiër van Hongaarse af
komst die inm ei 1972 de "Pie-
Michelangelo in de St.
Pieter in het Vaticaan bescha
digde, heeft gisteren niet kun
nen plaats hebben, omdat de
gezagvoerder van het toestel
dat hem naar Sydney had moe-
ten brengen, weigerde de ver
antwoordelijkheid te aanvaar
den.
i Op het vliegveld Fiumicino zei
Toth tegen journalisten dat hij
1 zijn vadalisme niet betreurde.
Met het bewerken van de "Pië
ta" met een hamer, zei hij,
had hij het Vaticaan "in het
hart willen treffen". Zijn daad
"diep religieus" geweest,
voegde hij hieraan toe.
Toth was na zijn aanslag
tot twee Jaar verblijf in een
psychopaten inrichting veroor
deeld en maandag vrijgelaten
(met de bepaling dat hij ronder
(uitstel gedeporteerd moest wor-
jden.
De overbrenging zal nu in
[de komende dagen met gewa-
pend escorte plaats hebben.
De Piëta is intussen hersteld
I en achter glas geplaatst.
Dat het rover zal komen
lijkt wel haast onvermijdelijk: de
felle Democratische fracties in
Senaat en Huis van Afgevaardigden,
die een oppermachtige meerderheid
hebben, voelen niets voor het plan
van' Ford het energieverbruik te
beperken door de brandstof zwaar
der te belasten.
Zij zijn ervan overtuigd dat de
minder gesitueerden dan weer de
zwaarste klappen krijgen. De
belastingrestitutie, die de regering
belooft, zal voor de gewone man
maar een grijpstuiver zijn in
verhouding tot de algehele kosten
stijging die een verhoging van de
be nzineprijs met zich gaat meebren
gen. Volgens de Democraten is
distributie de enige weg om iedereen
zo rechtvaardig mogelijk te laten
bijdragen in de bezuiniging.
President Ford wees in zijn
vragenhalfuurtje opnieuw distributie
beslist van de hand. Hij vindt dit
een onhanteerbaar antwoord op de
problemen. Als men tot distributie
overgaat zal men daar vijf tot tien
Jaar aan vastzitten, zo denkt de
regering, en het zal niet helpen om
nieuwe bronnen van energie te
vinden.
Ford heeft de hogere belasting op
ruwe olie ingekapseld in een
programma, dat er naar streeft de
invoer van buitenlandse olie steeds
meer te beperken en naar nieuwe
energiebronnen in eigen land te
zoeken.
De senatoren Edward Kennedy en
Henry Jackson hebben maandag
laten weten dat zij in elk geval
zullen proberen het programma van
Ford tijdelijk te blokkeren. De twee
Democratische voormannen reken
den uit dat de belastingtoeslag op
ruwe olie de kosten van benzine en
huisverwarming voor de gewone
gebruiker meteen met 32 miljard
dollar zal doen oplopen. De benzine
zou minstens 12 dollarcent per
gallon (bijnó, vier liter) duurder
worden.
Volgens bepaalde Congresprocedu
res zou het mogelijk zijn de presi
dent voor een tijd van 90 dagen te
beletten zijn plan door te drukken.
En dat is Ford van plan: nog deze
week zal hij een proclamatie teke
nen om tot "het grootste energie-
bezuinigingsprogramma aller tijden"
te komen.
Ford moest op zijn persconferen
tie ook belichten hoe een militair
ingrijpen tegen de olielanden ingeval
van een nieuwe oliecrisis te rijmen
valt met het handvest van de Ver-
nigde Naties. De president zei op
nieuw dat zoiets alleen zal gebeu
ren als het land in een wurggreep
zou komen en zich tegen de ver
stikkingsdood moet verdedigen. Het
olie-embargo van 1973 achtte hij
beslist niet een dergelijke situatie.
Ford was zeer omzichtig met zijn
uitlatingen over mogelijke hernieuw
de Amerikaanse bemoeiingen met
Vietnam, waar de Noordelijken het
regime van president Thieu steeds
verder in het nauw drijven. Hij zei
dat hij - zoals bekend - het Con
gres om drie miljard dollar aanvul
lende steun zal vragen. Hij weiger
de in te gaan op speculaties of de
bombardementen eventueel worden
hervat, dan wel een optreden van
de vloot verwacht kan worden.
De president zei dat als het op
een hernieuwing van het oorlogs
aandeel van Amerika zou aankomen,
dit slechts zal geschieden volgens de
grondwettelijke procedures.
Wie denkt dat dit een zeer grote
waarborg is omdat het huidige Con
gres nooit een nieuw ingrijpen van
de VS zal toestaan, vergist zich. Er
zijn tal van noodwetjes die in theo
rie de president volledige macht ge
ven eigendunkelijk te handelen, zon
der dat daarmee de grondwet ge
weld wordt aangedaan.
Voorstel van Berkhouwer:
Mevrouw Mary Jane Miller in het Californische Salinas voelde
zich niet erg gelukkig door de vele inbraken die in de buurt
van haar woning plaats vonden. Het leek haar een goede op
lossing, om zich een waakhond aan te schaffen. En als je dat
dan toch doet, doe het dan goed. Ze voelt zich nu heel wat
veiliger met de Ierse wolfshond Rufus als huisgenoot.
STRAATSBURG "Waarom
maken we van de aanleg van de
tunnel onder het Kanaal tussen
Engeland en Frankrijk geen Euro
pees project, zo vroeg de voorzitter
van het Europese parlement mr, C.
Berkhouwer gistermiddag in
Straatsburg bij de opening van de
gezamenlijke bijeenkomst van de
raadgevende vergadering van de
Raad van Europa en het Europese
parlement.
Hij noemde het recente Britse
besluit om hét werk aan de tunnel
onder het Kanaal stil te zetten een
tegenslag op de weg naar de Euro
pese éénwording. „Ik ben altijd van
mening geweest dat deze zaak niet
alleen Engeland en Frankrijk aan
gaat, maar alle landen van onze
gemeenschap en speciaal die lan
den welke zijn gelegen aan het Ka
naal of in de nabijheid daarvan".
"Als er technische en financiële
problemen bestaan rond de aanleg
van de tunnel, waarom maken wij
daarvan dan geen gezamenlijke
Europese onderneming? Allerlei
vormen zijn denkbaar: een daar
van zou een Europees consortium
kunnen zijn dat kleine volksaan
delen uitgeeft, verkrijgbaar voor al
die 250 miljoen mensen die leven
en werken in de Europese Gemeen
schap.
Groot-Brittannië zal overigens
ln de komende 10 jaar ongeveer 60
miljoen pond besteden aan de veer
diensten op Frankrijk en België.
Dit is gisteren bekendgemaakt
door de afdeling Sealink van de
Britse spoorwegen nadat bekend
was geworden dat de Britse rege
ring zal afzien van het deelnemen
aan de bouw van de Kanaaltunnel.
Sealink onderhoudt de diensten
van Dover, Harwich, Kolkestone en
Newhaven uit. Er zullen zes nieu
we veerschepen worden gebouwd
en de havenfaciliteiten in de ge
noemde steden zullen worden ver
beterd.
Het besluit dat de tunnel niet
doorgaat heeft een grote opluchting
betekend voor de 9600 man perso
neel van Sealink, aldus werd
meegedeeld.
Sealink heeft in 1974 6.6 miljoen
passagiers en haast 900.000 voertui
gen vervoerd. In de afgelopen drie
jaar werd een winst gemaakt van
7.7 miljoen pond.
Dertien doden bij
brand nachtclub
MONTREAL Gisteren zijn in
Montreal bij een brand in een
nachtclub tien mannen en drie
vrouwen om het leven gekomen.
De politie is van mening dat hier
sprake is van "orde op zaken stel
len" tussen misdadigersorganisaties.
De brand woedde in de Gargan-
tua Club in het oostelijke stadsge
deelte van Montreal. De 13 lijken
werden door de politie gevonden,
temidden van kratten met flessen
drank, in een kleine opslagruimte
die afgesloten was.
Een der lijken vertoonde schot
wonden.
Tegen de deur van het magazijn
stond een zware juke box die de
uitgang van buiten blokkeerde.
GENEVE In 1974 zijn bij
17 vliegtuigongelukken in de
hele wereld 1535 mensen om 't
leven gekomen.
Volgens de statistieken van
de internationale organisatie
voor de burgerluchtvaart
(ICAO) kwamen in 1973 ruim
1000 mensen bij ongelukken in
de luchtvaart om het leven.
Het ongeluk met de Trukse
DC-10 op 3 maart bij Parijs,
waarbij 346 mensen omkwa
men en dat met de DC-10 van
Martinair op 4 december op
Sri Lanka waarbij 191 doden
vielen waren de zwaarste lucht-
rampen uit de geschiedenis.
PARIJS Gezagvoerder Vigneau
die de plegers van de aanslag op
Orly naar Bagdad vloog, heeft na
zijn terugkeer in Frankrijk verklaard
dat de leider van de commandogroep
een Algerijn was. Een van de twee
andere guerrillastrijders was een Pa
lestijn en derde man die uitstekend
op maandag op Orly in felle bewoor
dingen veroordeeld en gepleit voor
pan-Arabische tegenmaatregelen die
herhaling moeten voorkomen.
De regering van Irak heeft giste
ren het optreden van de drie terro
risten op het Parijse vliegveld even-
verworpen en doen weten dat
WASHINGTON De Verenigde
laten hebben de Britse regering
n landingsrechten in Oman ver-
cht ter uitbreiding van hun aan-
ezigheid in het Midden-Oosten,
it is gisteren in Londen en Was-
iagton bekendgemaakt.
He. sultanaat Oman ligt aan de
tgang van de Perzische Golf.
«ree weken geleden werd sultan
aboes Ibn Said met veel eerbetoon
het Witte Huis ontvangen. Van e
merikaanse autoriteiten kreeg hij
toezegging voor de levering van
intserafweerraketten van het type
OW.
andingsrechten op het Britse steun-
Masirah voor de kust van O-
zouden Washington een belang-
jke basis verschaffen voor vluch-
tussen de Perzische Golf en
et eiland Diego Garcia in de In-
ische Oceaan dat nu wordt ge
laakt tot een "communicatiebasis"
-an het Pentagon. In de Ameri
hoofdstad werd met klem ver-
MOSKOU (AP) Nergens is 't
Europa dit jaar winter. In de
owjet-Unie ook niet.
'ass heeft zich ermee bemoeid en
en dezer dagen: „Het weer van
lans, in het midden van de win-
ff, lijkt op dat van april. De bur-
>rs van Moskou staan elke dag
eer voor het probleem: bontjas
luislaten of niet. Inplaats dat het
ird vriest en er sneeuwstormen
zen. valt er wat -natte sneeuw
iet nu en dan ook regen".
In Moskou is slechts in het aller-
irste begin van dit jaar een paar
"aden vorst geconstateerd. Nor
aal behoort het er nu te vriezen
it het kraakt.
In Leningrad, dat een 725 kilo-,
ieter ten noorden van Moskou ligt,
ïleeft men thans de zachtste win-
ir van de afgelopen 100 Jaar en
ilfs in het zuiden van Siberie valt
r regen en komen de lentebloemen
(voorschijn.
De boeren in het centrale ge-
eelte van het land vinden het ge-
rek aan sneeuw een ongezond ver-
Shijnsel, onder meer omdat de bo
em het vocht van een smeltende
leeuw zal moeten ontberen.
zekerd dat het om landingsrechten
gaat en niet om het verkrijgen van
een volledige basis in Oman.
Het verzoek van de VS maakt
deel uit van het Amerikaanse stre
ven om. zoals minister van Buiten
landse Zaken Kissinger, het uitdruk
te, er voor te zorgen dat Amerika
zich niet zonder verzet behoeft te
laten "wurgen" door middel van een
eventuele nieuwe olieboycot door de
Arabische landen.
Amerika beschikt reeds over 500
militaire adviseurs in Saoedi-Araibië
en over ruim 1000 van d'eze technici
in Perzië. Op 't eilatnd Bahrein heb
ben de VS al een marinebasis. Het
sultanaat Oman zou voorlopig de
laatste schakel zijn in de keten die
de Amerikanen in dit gebied heb
ben gevormd, nadat de Britten zich
militair daar haddien teruggetrokken.
Sultan Gaboes Ibn Said heeft al in
gestemd met de stationering van
Amerikaanse militaire adviseurs Vol
gens welingelichte kringen in Was
hington zouden deze raadslieden ook
inheemse militairen kunnen opleiden
voor de strijd tegen de opstandelin
gen in het westen van het Sulta
naat.
twee Jaar geleden de situatie in
Oman bestudeerd. Hun conclusie was
toen dat Amerika zich niet met de
ze burgeroorlog zou moeten bemoei
en omdat het om een soort Viet-
De bereidheid van de VS om in
het olierijkste gebied ter wereld al
thans een toeziende rol te spelen,
bleek onlangs ook door de opzienba
rende komst van een Amerikaans
smaldeel met het kernvliegdekschip
"Enterprise" in de Indische Oceaan.
Bijna de helft van alle Ameri
kaanse wapenverkopen aan het bui
tenland zijn de laatste acht Jaar te
recht gekomen in landen aan de
Perzische Golf, zo heeft het Demo
cratische lid van het Huis van Af-
gevaardigen Lee Hamilton gisteren
verklaard. Vooral Iran en Saoedi-
Arabië zijn goede klanten.
Hij zei dat de Verenigde Staten
hier diep betrokken zijn geraakt in
BRAND Tien mannen en drie
vrouwen zijn dinsdagochtend vroeg
om het leven gekomen bij den brand
die de Gargantua nachtclub in Mon
treal in as legde. De slachtoffers be
vonden zich in een van de zalen die
door het vuur was ingesloten. De
politie denkt aan brandstichting,
kon nog geen bijzonderheden geven.
een wapenwedloop, waar ze zich
waarschijnlijk moeilijk uit los zullen
kunnen maken. In 1973 kochten de
Golf-staten voor 2.100 miljoen dol
lar aan wapens in de Verenigde
Staten. Totaal besteedden ze dat
jaar 3.500 miljoen dollar aan wapens.
De andere leveranciers zijn Enge
land, Frankrijk en de Sovjet-Unie.
OPGEBLAZEN In de Zuidfran-
se stad Albi, op 70 km ten noord
oosten van Toulouse, zijn dinsdag
middag twee jonge mensen zwaar
gewond door het ontploffen van
een bom. Volgens de autoriteiten be
hoorde het tweetal tot een anarchis
tische of uiterst-linkse organisatie.
Zij zouden van plan zijn geweest
een aanslag te plegen op het paleis
van Justitie van Albi, op 30 meter
afstand van de plaats waar de ont
ploffing zich voordeed. Dit gebeurde
toen de 27-jarige Jean Claude Dri-
ant, afkomstig uit de Parijse voor
stad Stains, de helse machine uit
de auto van zijn vriendin, de 24-
Jarige studente Dominique Monti,
haalde. Door de explosie werden
hem zijn beide handen afgerukt,
terwijl hij ook enstige beenwonden
opliep. Zijn vriendin die in de auto
zat, werd eveneens zwaar gewond.
Frans sprak, een Libanees. de drie mannen in arrest zijn ge-
Vi/gneau zei dat de drie guerrilla- steld.
strijders buitengewoon zenuwachtig
waren. Zij hadden hun wapens steeds
bij zich gehouden en waren van plan
naar Djeddah of Aden te vliegen.
Toen dit niet mogelijk bleek, raak
ten zij bijzonder opgewonden. Toen
het toestel Bagdad naderde, duwde
een van het de loop van zijn machi
nepistool in de rug van de piloot Du-
rin. Het drietal schreeuwde dat
de bemanning hen bedrogen had en
hen naar Cairo wilde brengen. Dit
nu wilden de drie mannen volstrekt
niet. Zij werden wat rustiger, aldus
Vigneau, toen zij merkten dat wij
in Irak en niet in Egypte waren.
De Franse minister van Binnen
landse Zaken, Micihel Poniatowski,
heeft de internationale gemeenschap
gisteren opgeroepen het eens te wor
den over een manier om internatio
nale terroristen te bestraffen.
De verklaring van Poniatowski
wat de eerste oficiële Franse reac
tie tegen het internationale terroris
me en hield duidelijk een verharding
van het Franse standpunt ten aan
zien van deze kwestie in.
Ponatiwski is een van de naas
te medewerkers van president Vale-
ry Giscard D'Estaing en zijn uit
spraak had kennelijk de instemming
van de Franse president.
In zijn verklaring ging Poniatows
ki niet zover de uitlevering van de
terroristen aan Frankrijk te eisen,
maar het schijnt duidelijk dat
de Franse regering, die bekend staat
om haar pro-Arabische politiek, wat
dit betreft voor éen moeilijk dilem
ma staat.
Drie Egyptische overheidskranten
hebben de terreuractie van zondag
Men had het Air France vliegtuig
met de terroristen alleen maar toe
stemming gegeven om te landen om
dat het krap in de brandstof was
komen te zitten en het nergens an
ders mocht landen, aldus de verkla
ring. Daarbij kwam nog dat de be
manning na 17 uur achtereen in be-
De bemanning van de Boeing bij terugkomst op Orly. Op de
voorgrond de tweede piloot Robert Durin, daarachter gezag
voerder Jean Vigneau (met pet) en boordwerktuigkundige
Marcel Gauchier.
LONDEN/BELFAST Ondanks al
le geheime onderhandelingen tussen
hoge Britse ambtenaren en voor
aanstaande leden van Sinn Fein, de
politieke vleugel van het IRA, mag
er op een nieuwe wapenstilstand al
leen maar worden gehoopt. De voor
naamste reden hiervoor is dat de
legerraad van het IRA, het hoogste
orgaan binnen het verboden Ierse
leger, in groeiende meerderheid te
gen de politieke oplossing is, zoals
de Britse regering die heeft voorge
steld: de belofte van het geleidelijke
vrijlaten van alle politieke gevange
nen en het eventueel volledig terug
trekken van de Britse troepen uit
Ulster op voorwaarde dat er een
permanente vrede toomt.
De militante leden van de legerraad
die uit zeven man bestaat, willen ech
ter geen beloften, maar directe ac
ties, iets waar Merlyn Rees, de Brit
se minister voor Noord-Ierland, niet
aan wil. Ten eerste omdat hij dit on
verantwoordelijk vindt ten opzichte
van de bevolking in Noord-Ierland,
ten tweede omdat het vrijlaten van
alle geïnterneerden en het onmiddel
lijk terugtrekken van de troepen
in Londen zowel als in Belfast poli
tiek een onverkoopbare zaak is.
Het heeft veel mensen van rooms-
katholieke en protestantse zijde ver
wonderd dat het IRA zich indertijd
heeft laten overhalen tot een be
stand. Dat het IRA na vijf jaar een
groot verlangen naar vrede koesterde
zoals de Noordierse protestantse
geestelijkheid eind december heeft
beweerd, vindt weinig geloof in Ul
ster. Waarom zouden anders specia
le IRA-eenheden de laatste tijd er-
tra actief zijn in het buitenland, met
name in Europa en in de Verenig
de Staten, om financiële steun te ver
krijgen teneinde de strijd tegen de
Britse overheerser effectiever te
kunnen voeren".
Het Britse leger gaat er dan ook
vanuit dat 't IRA het bestand alleen
en uitsluitend is aangegaan om zich
opnieuw te mobiliseren, na de véle
arrestaties van vooraanstaande IRA
leden, zoals Kevin Mallon, de com
mandant van de grens van Ulster
en de Ierse republiek en J. B. O'Ha-
gan, de kwartiermeester. Het opper
bevel van het Britse leger in Ulster
zegt ronduit het IRA voor geen cent
te vertrouwen.
De militaire inlichtingendienst in
Noord-Ierland zegt over voldoende
aanwijzingen te beschikken dat het
IRA tijdens het bestand druk bezig
is geweest haar geslonken voorra
den explosieven aan te vullen.
Het bestand, dat vorige week don
derdagnacht afliep en precies 25 da
gen heeft geduurd, heeft van het be
gin af aan aan een zijden draadje
gehangen.
Vóór het bestand was slechts een
meerderheid vai één stem. Tegen
de verlenging van dat bestand was
vorige week ook slechts een meerder
heid van één stem. De legerraad
zelf is namelijk fel verdeeld in een
politieke en extreem militante vleu
gel. De politieke vleugel wordt aan
gevoerd door David O'Connol, die zo
wel lid is van Sinn Fein als van het
IRA. Van de laatste groepering,
wordt O'Connol nog steeds gezien
als de officiële commandant. Het is
voornamelijk deze O'Connol en zijn
adjudant Seamus Twomey, die voor
een politieke oplossing zijn. O'Con
nol, de meest gezochte man in heel
Ierland, is daarmee volledig terug
gekomen op zijn vroegere strategie.
In augustus van het vorig Jaar stel
de hij namelijk de legerraad voor de
terroristische activiteiten te verleg
gen van Ulster naar Engeland, om
'n breuk met het moederland te for
ceren. Met de bomaanslagen op ca-
fé's in Gildford en Woolwich, die
culmineerden in het bloedbad in Bir
mingham, waarbij 21 doden vielen
en tientallen mensen werden gewond,
hoopte hij dat de Britse regering er
toe zou besluiten de handen van Ul
ster af te trekken, wat niet gebeurde.
He resulteerde wel in een zogenaam
de anti-terroristenwetgeving, waar
bij de politie grotere bevoegdheden
kreeg bij de vervolging van terro
risten en waarbij het IRA officieel
tot illegale organisatie werd ver
klaard.
Eveneens omstreeks augustus had
den Britse regeringsautoriteiten ge
heime onderhandelingen gevoerd,
met rooms-katholieke politici in Ul
ster om na te gaan in hoeverre Sinn
Fein bereid zou zijn deel te nemen
aan de verkiezingen, die in maart in
Ulster worden gehouden. De direc
te contacten zijn daarna gelegd door
een groep protestantse geestelijken;
O'Connol en Twomey voelden om
twee redenen voor een wapenstil
stand.
Ten eerste om enig respect terug
te winnen by de Noordierse be
volking, dat vrijwel geheel verloren
was gegaan na het drama in Bir
mingham. Ten tweede het verkij-
gen van vergaande concessies van
de zijde van de Britse regering.
O'Connol zou zich daarna in de
verkiezingsstrijd kunnen beroepen
op wat Sinn Fein, namens het IRA,
zou hebben bereikt*en tevens laten
doorschemeren dat al deze verwor
venheden van de baan zouden zijn
"als Sinn Fein niet genoeg stemmen
zou krijgen in de geest van "Stem
op ons of het geweld breekt weer
los.
Tijdens het bestand is er steeds
meer verzet gerezen tegen de poli
tieke plannen van O'Connol van de
- zijd evan het militante deel van de
legerraad, dat geen enkel heil ziet
in politieke manoeuvres, Toen ook
bekend werd wat minister Rees
zijn voorzichtige plannen waren,
lukte het O'Connol niet de leger
raad ertoe te bewegen voor een ver
lenging van het bestand te stem-.
Als de onderhandelingen tussen
Sinn Fein en de Britse ambtenaren
toch succesvol blijken te zijn en er
officieel wordt besloten tot een wa
penstilstand, is de kans niet ge
ring dat het militante deel van de
legerraad, gesteund door IRA-bol-
werken zoals Andersonstown, zich
zal afscheiden tot een extreem mi
litante splintergroepering, die alleen
heil ziet in bloedbaden op grote
schaal, zoals in Birmingham, met
als enig doel de Britse regering te
dwingen haar troepen terug te
trekken.
Gisteravond is in de Noordierse
hoofdstad Belfast een auto ontploft
waarin een bom was gelegd. Daar
bij werden een inzittende en een
voorbijganger gedood.
