Ton Koopman: spil van het
Nederlandse barokbedrijf
ar*
Birnie wil opheffing
van zijn schorsing
Lucebert-avond
JINSDAG 21 JANUARI 1975
PAGINA 15
ledereen in Nederland die actief
is op het terrein van de barokmu
ziek en daarbij aanknoopt bij de
nieuwe inzichten omtrent de uit
voeringspraktijk komt vroeg of
laat wel eens bij Ton Koopman
terecht. Koopman is clavecinist
(de eerste in Nederland die voor
het bespelen van dit instrument
een Prijs van Uitnemendheid
kreeg), organist, leraar aan het
Amsterdams Muzieklyceum, leider
van het ensemble Musica da Ca
mera dat vele concerten in bin
nen- en buitenland geeft en van
het Amsterdamse barok-orkest
Musicua Antiqua, dat in feite
naast het Weense Concentus Mu
sicus van Harnoncourt het enige
met authentieke barokinstrumen-
ten werkende orkest in Europa is.
Alsof dat nog niet genoeg is werd
Ton Koopman onlangs artistiek
leider van Herman van Veens pla
tenlabel Harlekijn Barok.
Tussen het repeteren, lesgeven, en
speuren in muziekbibliotheken is hij
enkele maal thuis te vinden in
zijn kleine Amsterdamse Jordaan-
woning, volgestouwd mot muziekin
strumenten, partituren en boeken.
Het beeld van de manager, de spin
in het web van het Nederlandse
barokke muziekleven vervaagt snel
Ton Koopman: zo realistisch mogelijk.
in het gesprek met Ton Koopman,
dertig Jaar, klein van postuur, forse
baard en bril.
|Hoe komt het dat Ton Koopman
enkele Jaren geleden nog een weinig
bekende ex-leerling van Gustav
(Leonhardt, zo snel een van
Nederlands prominente musici is
geworden? Hij grijnst wat aarze
lend. maar zijn vrouw interrumpeert
ii de verte: „Hij zit nu eenmaal
altijd vol met plannen en hij is
overal bij".
(Ton Koopman voegt er aan toe: „Je
moet niet uit het oog verliezen dat
|oude muziekinstrumenten momen
teel geweldig in de mode zijn. Daar
jzit ook een gevaar in. Het lijkt wel
of men op dat gebied nu alles mooi
I vindt, al klinkt het nog zo primitief.
{Men is gauw tevreden, terwijl in het
huidige stadium bepaalde instru-
Jmenten nog nauwelijks goed be
speeld worden.
jNatuurtrompetten bij voorbeeld,
altijd een probleem. Ik heb er vorige
maand bij de uitvoering van Bachs
Weihnachtsoratorium met Musicua
Antiqua weer mee te kampen gehad.
I Als Je weet wat ze op de platen van
Harnoncourt voor kunstgrepen toe
passen... Een en al technisch
plakwerk om de verkeerde noten er
luit te halen".
Niet zo eerlijk dus. Koopman:
„Laten we zeggen niet volgens de
realiteit van nu. Maar de functie
!van de grammofoonplaat op dit
terrein is een zeer specifieke. Die
geeft ons een ideaalbeeld, een
Indruk van hoe het kan in de best
mogelijke omstandigheden. Daar
kan men in de levende concertprak-
tUk naar toe werken.
Ik denk nu speciaal aan het spel op
de oude blaasinstrumenten dat nog
lang niet safe is. Wat de
strijkinstrumenten aangaat zijn er
binnen een tiental Jaren geweldige
vorderingen gemaakt. Er bestaan
aan de conservatoria in Amsterdam
en Den Haag gelukkig nu ook
speciale opleidingen voor barokviool,
gamba enzovoort.
Wat Nederland betreft vinden we
het begin van die ontwikkeling bij
het Leonhardt Consort. Zonder
Leonhardt zelf kan ik me trouwens
de hoge vlucht die de op
authenticiteit gerichte barok-inter-
pretatiekunst in Nederland heeft
genomen trouwens nauwelijks voor
stellen. Die man heeft zo veel
losgemaakt".
Is Koopmans eigen spel en zijn werk
met Musica da Camera en Musica
Antiqua duidelijk aan veranderingen
onderhevig die op een constante
stijlontwikkeling wijzen? Koopman:
„We spelen nu al weer anders dan
twee Jaar geleden. Wij begonnen
globaal gezegd met het spelen van
barokmuziek in een bepaalde stijl.
Later gingen we steeds meer
verfijningen aanbrengen die voort
kwamen uit het besef dat er niet
een bepaalde uitvoeringsstijl voor
barokmuziek is. Er zijn allerlei
richtingen en individuele componis
ten die hun eigen eisen stellen".
Hoe ben Je in de platenbranche en
dan speciaal bij „Harlekijn" van
Herman van Veen terecht gekomen?
„Herman was al lang geinteresseerd
in barokmuziek en hij kende mij.
Naast Harlekijn-produktieleider
Adriaan Verstijnen werd ik inge
schakeld als het barokproject".
Zijn die barokplaten van Harlekijn
wel eerlijke platen? „We willen in
ieder geval geen toegevoegde echo,
maar een zo realistisch mogelijk
overgebrachte akoestiek van een
goede zaal. In enkele gevallen kan
dat misschien een niet helemaal
ideale balans opleveren. Verder
worden de werken zo veel mogelijk
in grote stukken opgenomen om de
muzikale spanning zo constant
mogelijk te houden".
De barokserie van Harlekijn Hol
land Produktie begon met een
soloplaat van Ton Koopman in
klavecimibelwerken van o.a. Swee-
linck en Frescobaldi. Onlangs kwam
een goedkope promotieplaat in de
handel met een selectie uit het
repertoire dat ons nog te waohten
staat. Ton Koopman en Harlekijn
hebben veel voor ons in petto.
Een greep uit het repertoire waarin
Koopman als clavecinist en organist
een groot aandeel heeft: de twee
orgelmissen en „Legons de Ténèbres"
(met Rene Jacobs als countertenor)
van Couperin, platen met de
gambaspelers Jordi Savall en
orgelwerken van Bach waarvoor Ton
Koopman een Silbermann-instru-
ment in Oost-Duitsland gaat
bespelen („Ik speel overigens geen
Bach-werken die Leonhardt al op de
plaat heeft gezet, hij is het ideaal").
Het Belgische koor Collegium Vocale
maakt een opname van de motetten
van Bach en er komen platen van
de bariton Max van Egmond, de
cellist Jaap ter Linden om maar
twee van de Nederlanders te
noemen die bij Herman van Veen,
een maecenas-nieuwe-stijl, de ruim
te krijgen.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Stf^osiraat 1. Tentoonstelling "Zuid-
i zee ilt de Doeken"
Burgers Burgsteeg 2a,
Vrede en Pleter
tekeningen. Ge-
18 Jaar.
LIDO: "The man with
gun." dag. 2.30. 7.00 en 9
ook 4.45 uur. 14 Jaar.
TRIANON: "Spys." dag.
Intensieve verpleging: dag.
14.30 uur en van 18.30 tot
Endegeest: dinsdag
14.3C uur; 's zondags 11—12
vrijdag 13—
2 uur en
de gehele
expostle
ilderljen
I opf»uddag van 16.00—0.100 j
vanaf 14.00
I 31 'anuarl.
Atelier „De Scherf"
Oegstgeeet tel 60220 C
vanaf 15.00 i
r t/
Kindermatinee: „Robin Hood" (Tria
non). alléén woensdag, zaterdag en
zondag.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Derde klasse
van 18.30 tot 19.80 u
Avondbezoek voor de kinderzaal. uit
sluitend voor de ouders, alleen op
woensdagavond van 18.30 tot 19.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zl|n de bezoekuren als volgt:
Nassaulafun 41
s V. d. Helde-
Kort exposeert eigen werk o.a. glas
buigen
Rijksmuseum vam Oudheden (Ra
penburg 28) Werkd 10 uur voorm.—
5 uur nam zord 15 u nam.
Joh de Wlttstraat 40 Galerie Ka
binet Gaper Wisselende expositie dl.
t/m za 2—5.30 uur nam. do boven
dien 7—0 uur nam
Pe Lakenhal dag. 105 uur.
Ongeauendlenst elke dag Acade
misch ziekenhulp behalve van dins
dag i 0< uur tot woensdag 18.00 uur
(DÏaco hessenhuis) en van vrijdag
13.00 auj tot zaterdag 13.00 uur (Eli
sabeth ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
18.30—20.00
Voor de Dremature
volgende bezoekuren
ouders)
Maandag l
i ernstige patiënten:
Dlaconessenhuls
Leidse bioscopen
ook 4.30
CAMERA: "Macbeth." dag. 8.00 i
Mlddagl
13.45—14.30 uur. A vond bezoekuur:
18.30—1980 uur Kinderafdeling dage-
111ks van 14.00-19 00 uur. aileeD voor
oudere zondag 14.0016.00 uur voor
overig» rami beleden Kinderen beneden
14 taai bebbep geen toegang op de
kinderafdeling
klasseafde-
Wanneer voor ernstige patiënten door-
wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
bezoekuur: lopend bezoek
de hoofdverple_„
clale kaarten verstrekken
Alphen aan den Rijn
RU noordie
klas 11—11.80
18.30—19.30 n.; 8e klas
18.30-B
afdeling 13.80—14.15
18.30—19.30 u.: Kraam-
-14 15 uur. alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
K'nriermatlnee:
Nachtvoorstelling:
lur zo. 2.00 en 4.15 ech*
"Johnny got hls 15 tc
16 tot 16 i
kindera
ir: 3e klasse:
kinderafdeling dag.
REX: 'The born
dag. 2.30.
7.00 en 9.15 uur. 18 laar
Nachtvoorstelling: "Venus In bont."
en van 18 30 tot 19.30 uur; K
deling dag van 15 tot 18.30 i
CCD (hartbewaklng) dag. va
ouders 18
18.30 u
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bfj het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000)
ÉW Qlteuws
21 januari 1975.
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Naar men verneemt zal 't
standbeeld van Rembrandt
te Amsterdam, thans staan
de op de Kaasmarkt, nadat
de laatste kermis aldaar zal
zijn gehouden, verplaatst wor
den naar het midden van de
Botermarkt.
Als een bewijs dat er veel
gebruik van paardevleesch
gemaakt wordt, kan dienen,
dat in Wijhe in zeer korten
tijd ongeveer honderd paar-
den geslacht zijn. Voor het
grootste gedeelte wordt het
vleesch naar Holland verzon
den.
Vijftig jaar geleden:
Een kamerdienaar van
hertogin Maria van Mecke-
lenburg Schwerin heeft uit
de villa van zijn meesteres te
Ludwigslust alle kostbare ju-
weelen en het familiezilver
ontvreemd. De dief is echter
te Warnemünde gearresteerd.
Hij was nog in het bezit van
het grootste deel van de buit.
Te Weimar heeft een
nachtelijke jacht over die da
ken op drie Berlijnsche in
brekers plaats gehad, bij toi
zich een vierde, bekend onder
den bijnaam "schwache Ro
bert" had aangesloten. De
mannen waren een groot
magazijn binnengeslopen,
maar trokken de aandacht
van een minnend paartje,
dat eveneens de duisternis
had opgezocht. Het tweetal
waarschuwde de politie, die
daarop een gevaarlijken wed
loop met de naar de daken
gevluchte Berlijners begon.
Ondanks de duisternis werd
het drietal gegrepen. Alleen
"swache Robert" bleek sterk
genoeg om zich aan de arm
der gerechtigheid te onttrek
ken.
PANDA EN DE MEES TER - KRIMPER
54 - 127 Panda was heel blij dat er toch iemand was die naar
hem wilde luisteren. Hij vertelde de museum-direkteur dan ook
alles over het verklein-apparaat waarmee een geldwagen en een
vuilnisauto, en nu misschien schilderijen waren behandeld.
"Een vreemd verhaal..." prevelde de ander. "Mcvar het kan waar
zijn. Er is een treffende overeenkomst tussen de verfstreek van
mijn schilderijen en die van de miniaturen. Bovendien worden
miniaturen op ivoor gemaakt en Goedbloed's kollektie is op
uiterst fijn geweven doek. We zullen een Commissie van Deskun
digen benoemen om de ouderdom en de herkomst vast te stellen.
Dank u wel voor uw hulp."
Panda stapte in zijn autootje en reed tevreden naar huis.
Gelukkig word ik een beetje geloofd," dacht hij. "Nu wordt alles
tenminste eerlijk onderzocht."
"Ik hoop nu maar dat men mijn kollektie niet te ernstig onder
zoekt," prevelde Joris op datzelfde moment, terwijl hij zich naar
het luxe hotel liet rijden waar hij zijn intrek had genomen. "Ik
reken er op dat ik moregen betaald word. Dan kan ik eindelijk
op gepaste vofit gaan rentenieren."
De
avonturen
van
Jommeke
Het
geheim
van de
Macu
Ancapa
C Dat is
X alios. 5
AC
fj\J
p\
Bhjf weg... ik bedoel,
kom spoedig...
Dat kan niet anders
dan ran professor
Cot>e/yn zijn
c
Si si si Professeros dobeiijnos
K/einos dikkos met tangos r
"f wittos snorros j
Kooktip
BANANENKOEK
Roer 100 g zachte boter
met 100 g suiker tot een
luchtige en schuimige
massa en roer er dan 2
eieren door en 2 eetlepels
rum. Vermeng 200 g ge
zeefde bloem met 1 eetle
pel bakpoeder, een mes
punt zout en een snufje
nootmuskaat. Stamp 2
rijpe bananen tot moes en
meng er wat vanil
lesuiker door. Voeg af
wisselend, en zeer geleide
lijk, bloem en banane-
moes aan het eimengsel
toe en blijf daarbij steeds
goed kloppen. Bestuif 50
g rozijnen met wat bloem
en meng rozijnen en 50 g
fijngehakte walnoten door
het beslag. Schep het
mensel in een licht bebo
terd cakeblik en zet dit
ongeveer een uur in een
voorverwarmde, niet al
te hete oven.
WINA BORN
KLEINE VAART
BreeVliet 10 In Golf
Ant>-
Anit-
Blscaye nr
Dutch Engineer pass 18 Ekofisk nr
Gothenburg
Dutch Faith 17 v Rotterdam nr Gran-
nemouth
Dutch Spirit pass 20 Casquets nr
Huelva
Flducia 2 17 te Rotterdam
Megres 19 65 w Belle Be nr Casablan-
Meree 20 60 wnw Kp. St. Vincent nr
Casablanca
Merweborg 18 te Rotterdam
Neutron pass 18 Westkapelle
Wisbech
Nina 17 v Rotterdam nr Dublin
Nomadisch 17 t
Pallas pass 18 Nice l
Kharg lal. nr
Chevron The Hague 18 te Vlaardlngen
Coppename 18 v Armuelles nr Tela
Diogenes 20 te Antofagasta
Fulgur 19 v Freeport nr Peru
Gloria Maris 19 te Rotterdam
Grotedljk 19 te Tampa
Gulf Italian 18 te
Ittersum 18 te San Jose
Karakorum 18 te Antwerpen
Imm Ingham
Rastanura
Jeddah
Lolrellovd 21 te Pap
Lovellla 19 te Point
Marinula 20 20 no
Niso 18 te
Nijkerk 19 te Aqaba
Pala
aira.
Patro
New York nr Lagu-
Kharg iel. nr Dar es Sa-
I v Rotterdam nr Whlte-
DEN HAAG Het bestuur van
't Nederlands Danstheater heeft be
sloten de schorsing van directeur
Carel Birnie voor onbepaalde tijd
te handhaven. De heer Carel Bir
nie meent dat de schorsing nu dient
te worden opgeheven.
De directeur van het balletgezel
schap werd op 15 december geschorst
in zijn functie wegens verschil van
mening over de uitvoering van be
stuursbesluiten. De schorsing was be
doeld als een afkoelingsperiode. Vol
gens Carel Birnie, die een en ander
meedeelde, heeft het bestuur alle
bemiddelingspogingen, waaronder die
van de Haagse wethouder P Vink
afgewezen.
Mr. J. L. Janssen van Raay, raads
man van Carel Birnie zal op 30
Januari voor de president van de
rechtbank in Den Haag in kort ge
ding eisen, dat het bestuur van het
Nederlands Danstheater de schorsing
van de directeur opheft.
GROTE VAART
Alkes 20 te Eastham
Aiga
loml
Buenos Aires
Eastham
Band arm ah sh ah r
v Kingston nr Cura
cao
Ares 19 te St Maarten
Arlstoteles 19 v Rotterdam nr Bilbao
Atlantic Crown 19 v Rotterdam nr
r Balboa nr San
Straat Hongkong 18 v I
nr Lourenoo Marques
Straat Magelhaen 19 te Lagos
Straat Mozambique 18 te S
Thuredreoht 19 v Boulogne
side
Trident Amsterdam 20 te Ai
Viana 18 v Rotterdam nr Tl
Vlieland 21 te Wellington
Walcheren 18 te Tilbury.
LEIDEN De derde voorstelling
in de serie Poëzie Hardop die mor
genavond in het LAK-theater wordt
gegeven zal zijn gewijd aan de dich-
Port Elizabeth ter-schilder Lucebert.
Het is vooral door toedoen van deze
belangrijkste vertegenwoordiger van
de Vijftigers dat de doorbraak in de
Nederlandse poëzie een revolutio
nair karakter kreeg. Daartoe heeft
vooral bijgedragen de agressieve
thematiek van Luceberts werk, waar
in alles wat laf. burgerlijk en pas
sief' is met groot sarcasme aan de
kaak wordt gesteld. Lucebert heeft
na het verschijnen van zijn verza
meld werk 'Gedichten 1948-1963' in
1965 nog maar een enkele keer ge
publiceerd. echter opnieuw blijk ge
vend van een venijnig engagement.
De "Keizer der Vijftigers" ontving
voor zijn poëtisch werk in 1967 de
P.C. Hooftprijs.
FRED BASSET
EN AIS
&AST:
4RN0LD
STRIEM
NIEUÜÏR
MUZIEKFEESTEN VAN DE
SCHOOL
MET HET SCHOOL' Z/lNöKOOR, THE AC^mY OFSMT
MlARTlN IN THE FIELDS, PE Z4N&ERE9 ZDNPER NAAM,
0EMIS ROUSSOS, SANPZA EN ANPRES.MEAL ANP
McNOUTH THE POINTER SISTERS», ERIC SAVE,
BEETrtoVQJ, B4CH EN BZAHMS FRANK
SINATRA, HEINTJE, SJEFKE VAN OEKEL
EN 6ERRIT PEKZIJL 1