Zoveel mensen heb ik
nog nooit zien huilen
Subsidie voor
wijkcentrum
'Deylerhuis'
Westduitse politie
rolt computer-
spionagegroep op
Onderzoek bedrijfsarts Enka - Breda
TURKEN UIT
NEDERLAND
NAAR LIBIË
a-jf'sjas.-fSE 5=5;=
SSKSThSSS!
GEVANGENEN
VRIJGELATEN
IN ULSTER
ISLTTS-ISt*
1 sreHT£r u7d )ke JE* d,i
KRANT HANGT
TE VEEL AAN
FEYENOORD
'Geen reden om beleid
soft drugs te wijzigen'
DONDERDAG 16 JANUARI 1975
UTRECHT Bedrijfsarts Adriaan Kesteloo van Enka Breda
heeft nog nooit zoveel mensen zien huilen als in die eerste vier
weken na het bekend worden van de plannen om dit bedrijf,
met toen 1700 werknemers, binnen een jaar te sluiten. Dat plan
werd bekend in april 1972. Enka Breda, onderdeel van het
Akzo-concern, bestaat overigens nog steeds, thans met ruim
1100 werknemers.
Uit protest tegen de sluitingsplan-ziekte-verschijnselen vielen voorna-
nen is het bedrijf in september 1972 melijk onder de categorie psyoho-
x leiding van de vakbonden be- sociale afwijkingen.
Na vier dagen intensieve actie Het toezichthoudend personeel heeft
trok de raad van bestuur het slui- het blijkens zijn onderzoek wel
ttngsplan in. In augustus 1973 werd moeilijk gehad met de situatie maar
UTRECHT (ANP) In de afge
lopen week zijn enkele honderden
Turken uit Nederland naar Libië
vertrokken. Dit heeft de heer Ilhan
Karacay, correspondent in Neder
land voor het Turkse blad Huriyet
en eigenaar van een reisbureau in
Utrecht gezegd. Volgens hem zal het
aantal illegaal in Nederland verblij
vende Turken de komende maanden kundigen, die voor het Oostblok to-
sterk afnemen en de kans bestaat dustriële en economische spionage
i tijd bijna geen ille- heeft bedreven, is door de Westduits^
BONN Een groep coiJ.puterdes- twee inmiddels weer op vrije voet
werden gesteld. De betrokkenen wor-
oentrale recherche opgerold. De eer- diefstal
plan bekend, gericht op hand-
heeft het evenwicht kunnen
having van de Bredase vestiging handhaven. Er was bij deze groep
met wijziging van de produktiestrtuc- werknemers geen enkele reactie in
de categorie psycho-sociale afwijkin-
twee jaar. jjo gen registreren. De heer Kesteloo
meent dat een en ander is toe te
O^u^CTULnne^Kltt^d wSchthouTnfc i?r»n«JSen op
rZZ! stabiliteit. Hun evenwichtigheid is.
zo meent hij, van groot belang ge
weest bij de opvang van de tot hun
afdeling behorende werknemers.
Hsa-a un6cU HL w Verdere constateringen uit zijn on
verdoofd, toen kwamen de reacties. fder**k ziJnt da* de werknemers die
de heer Kesteloo in
op de studie die hij van de gezond
heidssituatie van de werknemers van
Enka in het Jaar 1972 heeft ge
maakt, bijzonder hard aangekomen.
De eerste paar dagen
die zich onder
uitten in ver- In hun werk ziln blootgesteld aan
hoogd ziekteverzuim, meer psycho- ,lawaai- iets meer Psychische afwij-
sociale klaohten en uithuilen bij de kIn&en en verzuimdagen scoorden,
"dokter', in dit geval de bedrijfsarts.
De 59 Jaar oude heer Kesteloo is
de katholieke universiteit in
dan hun collega's die minder i
waai zijn bloot gesteld. Ook de men-
i uit de 4-ploegendienst bleken iets
Nijmegen bij prof. dr. A. Mertens, kwetsbaarder dan de anderen,
hoogleraar in de sociale genees kun- Begrijpelijk noemt de heer Kesteloo
de, op deze studie gepromoveerd.
iets grotere kwetsbaarheid
De studie heeft een beschrijvend ka- Van werknemers tussen 45
rakter, dat kon moeilijk anders
de groep tussen 55
dat de heer Kesteloo een weten- ZIJ hebben een geringere belastbaar-
schappelijk nog vrijwel onbetreden heid door het sombere vooruitzicht
gebied heeft verkend: hoe reageren niet of nauwelijks elders werk te
onder spanningssituaties in kunnen vinden, vrijwel uitsluitend,
hun werk. "Bedrijfsgeneeskundige as- op grond van hun leeftijd,
ïden van een dreigende bedrijfs- Opvallend noemt de heer Keste-
uiting" heet zijn studie. loo het dat een groep werknemers
Uit zijn proefschrift en uit zijn die al in 1970 was betrokken bij dé
toelichting blijkt duidelijk dat de sluiting van de cellofaan-afdeling van
Bredase bed rijf arts in een uitzon- Enka-Breda,
derlijk gunstige positie verkeerde, zo- op de gebeurtenissen
t de hem toevertrouwde weria-
weinig reageerden
Jsen van 1972. Hij
veronderstelt dat zij door de
gale Turk in Nederland meer is.
De heer Karacay trekt deze
Olusie naar aanleiding van
overeenkomst, die Libië en Turkije richt eergisteren liepen de laatste
vorige week hebben gesloten en die verdachten
erin voorziet dat Libië over de ko- fcte neemt
den onder andere verdacht
landsverraderlijke betrekkingen
documenten. Procureur-
- ste arrestaties werden op 22 decern- generaal Siegfried Buback heeft gis-
ber vorig Jaar ad in Frankfürt
i liepen
de val. De poli- onderzoekingen hebben plaatsgevon-
ti_ dat een niet genoemd den, niet alleen in Frankfort, maar
OostbU&land (vermoekelijk de Sov- ook in Krefeld. Düsseldorf. Solingeu
Jet Unie) sinds voorjaar '73 miljoe-
leg en bouw van wegen, spoorwegen nen ,heeft neergeteld om achter zorg
en gebouwen in Libië.
"Het ls i
vuldig behoede technische computer- op het computersysteem
IBM
Turkse gastarbei- g1fieimen te komen. In totaal zijn gericht. Opdrachtgever, aldus Buback,
der veel aantrekkelijker om in Libië eW 11161150,1 gearresteerd,
te werken, dan in Nederland", aldus
de heer Karacay. "Dit vanwege het
geloof dat in Libië en Turkije gelijk
is, het voor Turken aantrekkelijker
klimaat van Libië en het aanzien
dat zij in Libië genieten tegenover de
discriminatie die tn Nederland nog
wel voorkomt."
Huiszoeking
Bloemenhoue
waarschijnlijk
volgende week
Kon. Ned. Mij.
voor Tuinbouw
en Plantkunde
floreert
UZDEN Gisteravond hield de af- stellino
een "mantelorganisatie
geheime dienst van een oostelijk
land", die is gespecialiseerd op vraag
stukken van de elektronische data
verwerking.
Staatsgeheimen hebben de verdach
ten vermoedelijk niet uitgeleverd,
maar hun activiteiten op het ge
bied van industriële en economische
spionage moet zeer groot zijn ge
weest.
Het staat wel vast dat technische
documenten over computers naar het
oosten zijn gestuurd die daar om
redenen van veiligheid niet thuis
horen. De groep had vooral belang-
bedrijfsystemen van
Plant
kunde haar Jaarvergadering in de
wel zeer toepasselijke ruimte van het recherche een mcerw t
bedieningsaanwij zingen en magneet
banden. Bij huiszoekingen heeft de
uiterst kostbare Russi-
ander foto-
HAARLEM (ANP De advo
caat van de abortuskliniek Bloe-
menhove in Heemstede, mr. L. Laus,
verwacht dat de Haarlemse rech-
ter-commiBsaris volgende
huiszoeking-terinbeslagneming
apparatuur der kliniek zal doen.
Als inderdaad tot inbeslagne
ming wordt overgegaan gaat het
erom wat in beslag zal worden ge-
leidt. Ook het verslag over de artivi-
teiten van het afgelopen jaar wees
hierop. Zo werden 'n groot aantal le-
week zingen en succesvolle excursies ge-
de organiseerd, waar de natuurliefheb
bers hun hart aan konden ophalen.
Ook voor het komende Jaar is men
druk bezig activiteiten te organise
ren. Zo zal een tweetal bloemschik-
het bedrijf te Jielpen gaande gebeurtenis van 1970 in zeke-
"immuun" ^jn geworden.
In cijfers schommelen de ziekmel
dingen in de categorie psychische
Zou dit alle apparatuur cursussen worden gegeven, onder lei-
an wordt het werk in de kli- ding van de heer Rasser. De gevor-
anderbreking zwangerschap- derde cursisten zullen kennis maken
dan twaalf weken) met allerlei technieken waarmee men
bloemen kan verwerken. Als alles
goed verloopt zal tussen hen mis
schien een selectiewedstrijd worden
gehouden in verband met het lande
lijk kampioenschap 1975 te Utrecht.
wetenschappelijke gegevens
te verzamelen. In de eerste plaats
had hij een schat van gegevens o-
hvachtnsTSu^Sie; tSTSS iV'tu^de 7? e
Mark Raimer is 15 maanden oud en skiën vindt hij nog hele
maal niet leuk. "Waarschijnlijk zal hij er spoedig wel anders
over denken, want zijn ouders "bezitten een skipiste in Massa
chusetts in de Verenigde Staten.
daardoor stilgelegd, aldus mr. Laus.
Er zijn echter instrumenten die
ook worden gebruikt in de polikli
niek (het Beahuis) waar zwanger-
schappen van minder dan twaalf PHPHPIHI
weken worden onderbroken. Omdat Ook niet-leden zijn bij deze
de in beslag te nemen apparatuur
mede daarvoor wordt gebruikt
de raadkamer van de rechtbank in ring kregen alvast
de gearresteerden liep met
drag van 86.000 mark in zijn achter
zak, een codlega had 76.000 mark
in een banksafe ondergebracht. Maar
volgens Buback heeft de betrokken
geheöme dienst voor dit spionagecom-
plot aanzienlijk grotere sommen uit
getrokken.
Haarlem in november JJ. de vorde-
wat hen dit Jaar te wachten
dit niet moet overlaten
verzekeringsgeneeskundigen
I GAK. De door dit begeleddingswerk
hoog schiet naar 16,8 en 8 pet. De
heer Kesteloo verbindt hieraan de
om de rechter-oammissaris toe
stemming te geven tot huiszoeking
ter-inbeslagneming.
Justitie af staat: een diavoorstelling
veraajnelde kennis TcWe hem m
om met hen te praten. Daarmee alle werkers in de
begaf hij zich bewust en overtuigd *ezolldheldszorg steeds meer gecon
fronteerd met psycho-sociale nood.
Ramp
de noodzaak ervan op het ter-
rein van de geestelijke gezondheids-
La zor«-
Enka-ziekte
Omdat
Zijn collega-huisartsen ln Breda voor de e
I konden dat om de bekende rede- een bevri
X „".L SEEl Kesteloo in t*3E£
vervroegde pensionering
een ramp, voor de ander
bevrijding betekent, bepleitte de
LEZERS SCHRIJVEN
de Vliet, van de wegberm, plekjes
waar men misschien wel dagelijks
langs komt zonder iets bijzonders op
te merken. De heer Van Alfen nam
de moeite het een en ander te foto-
niet. De heer Kesteloo vermeldt
zijn proefschrift dat menige werk- MSSS"Z" "SSSeTZ,
nemer hem vertelde van zijn huis- 5te,de van mening te zijn dat de
Ska^iekete^d"e^^vocratd? the6 'fun<:tloneIe leeftijd van iemand
mp,rZiSondhadit ™crepdt6 de al-
Een paar vierkante meter gras langs het klimaat
BELFAST De Britse regering
heeft gisteren de vrijlating van nog
25 personen gelast, die zonder vorm
van proces in Noord-Ierland gevan
gen zitten. Dit bc-'.uit is bedoeld om
l verlenging 1
het huidige bestand te verbeteren.
Van de 538 gedetineerden zullen er
voorts 50 drie dagen verlof krijgen.
Officieel loopt het bestand dat op
22 december inging, vannacht af.
graferen, met als resultaat een serie Naar verluidt beraadden leiders
prachtige platen van bloemen, vlin
ders, soms heel gewoon, soms zeld
zaam. Deze dia-avond was voor ve
len een goede stimulans.
Hinderlaag Opstandige moslims
hebben dinsdag op het eiland Joloin
het zuiden van de Filippijnen een
41 man sterke legerpatrouille in een
Hierbij wil ik U mededelen dat er ook hinderlaag gelokt en al deze militai-
niet-Feyenoord aanhangers op Uw
i gedood. In militaire kringen te
knurtje* geabcnneenl «yï Manilla waar dit woensdag werd
volgens m(J van de veronderstelling meegedeeld ,zei men dat 60 gewa-
valium of librium
"kom over een paar weken
^Gesprekstherapie", aldus de heer J?e?emaak^ m5* oönT °vo^'1Ue!ePJaa'r
de coonmiissaies voor Onderwijs en de commissies vond dit niet noodza-
het consigne
gemene leeftijd. Dit hangt
het tijdstip waarop men n^u „v
00 is begonnen, met problemen die
vjespresswierapie aiaus ae heer ~~T voor uwoe
Kesteloo, "verdient in dit verband looD v^fs. d men 111 de sidiie te verlenen vW1 ««au wyiwxn- gwp
echter de voorkeur boven de geest en2^voort verïZde LSE' trum in h6t Deylerhuis. We Wykge- derdak is gevonden aan het eind
beïnvloedende geneesmiddelen. De X g pensionering, mieenschap kan het gebouw
.Groot Deyler-
start sub-
heit wijkcen-
Wethouder Van der Klaauw deelde
aan het begin van de -vergadering
mee dat er voor de zeeverkenners-
groep Van Woesik een tijdelijk on-
uuiu.iucucuue Bcuctouuuuuicu. vooral "wu gtwuw vuu ue de Van Duivenvoordeflaan. Heit ter-
bedrijfsarts kan de cliënt op zijn voorm«!semHervormde Kerk huren voor 21.000 rein zal bü het water worden op-
j spreekuur de gelegenheid geven zich jaar Via 6611 on' van riolering worden
te uiten en hij kan hem informa- contactverlies opleveren. der de bewoner* wil de wükgemeen-
tie verstrekken die van belang is". !Y°®r velen geidt: men weet niet hoe schap er achter komen welke a
- De heer Kesteloo raadde zijn cliën- m^.£n "3d moet doorkomen', teiten de Wassenaarders in het
J ten bijvoorbeeld aan thuis niet aan ïï^115 de ^-zetting van de Enka- trum willen zien.
de problemen van het bedrijf te ^ekvln^actteLd^óp^zim w tweeden hadden in het
spreken, niet in te teren op nacht- WdJoport ,.at zu kort in de oude tramremise ue
iustenz. KJ noemt het van be- ^lefo- 0ptrekken van vyftig cent HTM. Zu moest dit gebouw ceriaben
dnjfsgeneeskundige zijde gezien "l5C" oereiKoaar was. vooral de eer- omdat hrtfc epsiorvot. wwripn x-r^r
verkeerd als werknemers op hun 5te da?en heeft men hem frequent
werk komen met het voorschrift opgezocht voor allerlei klachten en
hoge doses kalmerende tabletten te Jachtjes, die veelal met de spanning
gebruiken: "De betrokkenen ver- van het moment samenhingen. Zijn
volgden half slapend, half wakend werk 111 dle periode werd formeel
hun weg. Het spreekt vanzelf dat door de bedrijfsleiding toegestaan,
men deze mensen niet kan toestaan De heer Kesteloo noemt het van
te werken. Het ongevallenrisico is «root belang dat in dit soort situaties
voorzien. De zeeverkenners kunnen
achter komen welke activi- hier blijven totdat hun definitieve
accommodatie in het recreatieplan
Zü'Pwajtering klaar is.
De Van Woesikgroep zat tot voor
omdat helt gesloopt moet worden i
de bouw van het nieuwe St. Adel-
bertooflUege.
altijd worden afge
kraakt en een overwinning met for
tuinlijk of veine wordt afgedaan. Ik stoken.
houd het maar op zijn Hollands. Ik
heb daarom de laatste tijd hier en
daar gevraagd aan de echte voetbal
liefhebbers die ook het spel van een
ander kunnen waarderen hoe men er
over denkt en kan U daarom mee
delen dat er velen zijn die er net zo
kotsmisselijk van worden als ik. Ik
vind daarom ook dat een krant het
zo neutraal mogelijk moet doen of
vindt Truus van Hanegem het niet
goed. Ondanks het niet eerlijk schrij
ven van het voetbalgebeuren wens ik
U tooh een gezand en sportief 1975.
J. B. M. TE BOEKHORST.
Iepenrode 43,
Leiden.
dene gebouwen in brand hebben ge-
het Ierse Republikeinse Leger IRA
zich gisteren in Dublin over een ver
lenging van hot bestand.
Aanvankelijk liep het bestand op
31 december af. De vrijlating van 20
gedetineerden leidde er toen toe, dat
het IRA besloot nog twee weken de
wapens te laten rusten.
De Sinn Fein, de politieke afde
ling van het IRA, noemde de vrijla
ting van de 25 gedetineerden 20
IRA-leden en vijf militante protes
tanten een gebaar dat bijna zon
der betekenis is. Een woordvoerder
van de organisatie zei in Dublin, dat
de Britse regering gevaarlijke risi
co's neemt. "Wij zijn ernstig teleur
gesteld", aldus zijn verklaring.
dan bij sneldraaiende machines
groot".
Het bijzondere van de voorgeno
de bedrijfsarts beschikbaar is.
Voor de spanningen bij het Enka-
bedrijf in de bezetting culmineer-
iiieu iMma-aiuiiiiiH uucuiu uc neer
Kesteloo dat de 1700 werknemers meldthij ln zijn proetschnft,
hier acuut, bijna van de ene op de gjermgen van directie en raad
Beroep tegen
borings
beschikkingen
HAARLEM Het college
aanleiding voor hem zijn zich te ver-
SCHIPHOL - Minister Van Agt Kiten tegen legalisering van het in
heeft tijdens zijn negendaagse reis hebben en gebruiken van hen-
naar de Verenigde Staten, waarvan neppodutoten, zoals marihuana en
hij gisteren op Sohiphol is terugge- hasjiesj. De minister heeft dit na
keerd, geen gegevens gekregen die zljn aankomst op de luohthaven ver
klaard. Hij zei niet te beschikken
werden gecon- bestuur gewezen op de nood onder de deputeerde Staten van Noord-Hol-
i op het toegenomen
,v"de beidsverzuim als sluiting
die
mijnsluitingen in Limburg. Daar nood- Verder heeft hij gewezen op ter Lubbers (Economische Zaken)
ging het volgens hem
voerig voorbereid plan
Jaar. In Breda, gelegen in een ge
bied met veel bedrijfssluitingen
hoge werkloosheid,
uit- de m<>eilüke posities van de minder waarbij Amoco Gelsenberg AG te Es-
tien vallde werknemers en op afwijzingen sen en Dyaa BV te Utrecht vergun-
die mensen kregen op sollicitaties ning verleend is om exploratieborin-
binnen andere Akzo-vestigingen op gen te verrichten naar olie en aard
al wel on- grond van leeftijd of om medische gas in delen van de provincie.
rust omdat men zag dat de produk- redenen. 'Ik vroeg telkens de
tie werd ingekrompen
Wist kerheid voor de mensen zo kort Volgens Gedeputeerde Staten
dat de afzet van de produkten v mogelijk te laten duren', aldus de kunnen de kwantiteit en de kwaliteit
het bedrijf stagneerde. Desondanks heer Kesteloo in zijn proefschrift.
van het water in de drinkwaterwin-
kwam het bericht van de volledige
sluiting binnen een Jaar als een
soort donderslag bij heldere hemel.
De heer Kesteloo concludeert dat
de werknemers bij Enka in de tech-
De heer Kesteloo heeft zich ook gebieden door de boringen aangetast
bemoeid met zijns inziens onjuis- worden. De bewindsman van Econo-
te gronden waarop Enka-werkne- mische Zaken had volgens het col-
mers bij sollicitatie werden afgewe- lege van GS in redelijkheid niet tot
Tn zulke gevallen nam ik con- zijn beslissingen kunnen komen.
nische dienst het heftigst hebben "P ™^,^Hende be4rl]fs-
gereageerd op de voorgenomen slui-
artsen', zo schrijft hij. - De exploratieboringen zullen
Tenslotte nog twee opmerkelijke Plaatsvinden in de driehoek Over
leer v«en, een gebied van de Noordzee uit
de richting Schiphol en de Langer-
Veei oudere werknemers klagen veldseslag. Het gaat om het deel
ver de geringe belangstelling van Noordzee ten westen van de Kenne-
nemers en vervolgens de werkne- Jonge collega's voor hun problemen, merdutaen in Overveen met alswest-
mers tussen 50 en 54 Jaar.
ting. Deze categorie noemt hij
meest kwetsbare groep. Vervolgens conclusies utt de sudie
kwam de categorie "werknemers uit Kesteloo:
probleemgezinnen", dan de minder
valide en beperkt plaatsbare werk-
grens een lijn tot halverwege Zand-
Het belangrijkste gevolg van een voort en Noordwijk. De noordgrens
driegende bedrijfssluiting is wel- van het gebied loopt van zee uit
licht het enorm toenemende verloop, door de Kennemerduinen via hetsta-
Het is hem ook gebleken, dat de In 1972 verdween 23,6 procent van tion Haarlem naar Vijfhuizen en
Jongere werknemers in het alge- het personeel, naar elders of via op- Schiphol. De zuidgrens gaat van de
in de wao, pensionering en Langerveldseslag door Vogelenzang,
Gevoeliger
meen gevoeliger
stress-situatie dan de oudere. De overlijden.
voor
Hoofddorp naar Schiphol.
Familieleden van de vermoorde ds. Martin Luther King woonden gisteren een plechtigheid
bij ter ere van zijn 46ste verjaardag. Van links naar rechts: dochter Denise, zijn zoon Dexter, de
weduwe King en zoon Martin Luther.
de gegevens die zo sterk de
schadelijkheid van de produkten aan
tonen, dat hij een wijziging van de
vervolgnota van het kabinet daar
over zal voorstaan.
In de vervolgnota zegt het kabinet
het voornemen te hebben te werken
in de richting van decriminalisering
van het gebruik en het bezit van
hennep -produkten tot overtreding
en op langere termijn te streven
naar een uit de strafwet halen van
het gebruik en bezit van die hen
nepproducten. Van Agt liet een
waarschuwend geluid horen
tegen de toenemende gevaren van
de handel in en het gebruik van
heroïne. "Het is een verschijnsel
dat zich als een ziekte verspreidt,
niet alleen over Amerika maar ook
over West-Europa", aldus minister
Van Agt. "Hoe je verder oook over
het drugprobleem moge denken, het
is duidelijk, dat er een gemeenschap
pelijk belang bestaat. De grootste
gemene deler van alle opinies, van
welke politieke of maatschappelijke
overtuiging dan ook, komt er op
neer, dat hier een groot gemeen
schappelijk gevaar ligt".
Volgens de minister staat tegen
over het verschijnsel dat handel in
en gebruik van heroine sinds 1972 in
ons land in sterke mate toeneemt,
dat het Nederlandse opsporingsap
paraat een zeer bescheiden omvang
heeft.
"De fameuze narcoticabrigade van
Amsterdam", zo zei hij, "bestaat
slechts uit zeven leden en een lei
der, dat is niet overmatig".
Daarom denkt de minister aan een
landelijk opsporingsteam dat met
de plaatselijke politiekorpsen moet
gaat samenwerken om de heroïne
handel te bestrijden.