Russen installeren raketten
met meervoudige kernkop
Tweede ERTS binnenkort naar ruimte
fOver 3 jaar directe verkiezingen
voor het Europese Parlement
SALT-gesprek wordt 31 januari in Genève hervat
Nieuw Brits aanbod
aan IRA niet erg
gunstig ontvangen
VN-macht in Midden-
Oosten loopt gevaar
WOENSDAG 15 JANUARI 1975
ADVERTENTIE
WASHINGTON De Sowjet-Unie heeft haar eerste inter
continentale raket met meervoudige kernkoppen die afzonder
lijk op verschillende doelen kunnen worden afgevuurd in stel
ling gebracht. Dit heeft de Amerikaanse minister van Defensie
James Schlesinger gisteren gezegd. „Wij hebben bewijzen van
de opstelling van de SS-18, de grootste van de nieuwe gene
ratie", aldus de Amerikaanse minister.
Schlesinger zei niet te suggereren
dat deze ontwikkeling zou leiden tot
wijziging van de Amerikaanse po
litiek. De voornaamste vraag was
niet wanneer de Sowjet-Unie de ra
ketten in de silo's zou plaatsen, maar
de uiteindelijke omvang van deze
njew elkaar vonden In richtlijnen
voor de beperking van strategische
(offensieve) kernwapens. De twee
kopstukken van de supermogendhe-
den besloten in Wladiwostok hun bo
vengrens te trekken bij 2400 stra
tegische raketten en zware boramen-
raketmacht. De SS-18 kan acht werpers, inclusief 1320 raketten die
kernkoppen met een totaal ge- met meervoudige kernkoppen zijn
wicht van 6.800 kilo omhoog brengen, uitgerust. Deze aantallen zouden
De grootste Amerikaanse raket kan Voor beide landen moeten gelden.
10 veel kleinere kernkoppen vervoe- Ton Nessen, de perschef van het
ren met een totaal gewicht van 540 witte Huls, heeft gisteren bekendge-
kilo. De Amerikanen zijn echter er- maakt dat de onderhandelingen
in geslaagd een veel kleinere kern- met de Sowjet Unie over een nieu-
bom te maken waarvan de explo- we overeenkomst met een looptijd
sieve kracht zeer groot is en ook de van tien Jaar over beperking van of-
trefzekerheid van de Amerikaanse fensieve strategische wapens op 31
kernwapens wordt groter geacht. Januari in Genève hervat zullen
Volgens Schlesinger heeft het worden.
Pentagon berekend dat bij een Sow
jetrussische aanval met atoomwa- De besprekingen, die op 5 novem-
st^aties ^f^müjoen toen doel de overeenkomst
mensen direct gedood zullen worden, nader uit te werken die op 14 no-
Een dergelijke aanval op Amerl- vember werd bereikt door president
Ford en de Russische partijleider
Leonid Brezjnew.
kaanse stedelijke industriecentra
zou in totaal 95 miljoen tot 100 mil
joen directe dodelijke slachtoffers
tot gevolg hebben.
Schlesinger heeft dit vermeld
een rapport aan de Senaatscommis
sie voor buitenlandse betrekkingen,
waarvan gisteravond en van gehei
men ontdane versie aan de pers
verstrekt. Het raotjort was op 11
september ingediend.
Schlesinger zegt dat het risico van
Sowjetrussische selectieve aanvallen
gering is door de huidige technologi
sche beperkingen, maar groter dan
die van een aanval op steden.
„Ik kan me moeilijk de omstandig- LUXEMBURG (ANP) De eerste Patijn voorzag in een uitbreiding
heden voorstellen waaronder een. directe verkiezingen voor het Euro- van het parlement tot 550 leden (tot
beide partijen stedelijke in- parlement kunnen over drie nu toe zijn er 198). Er werd echter
De voormalige astronaut John Glenn, de eerste Amerikaan die een ruimtevlucht maakte (20 fe
bruari 1962) wordt hier door vice-president Nelson Rockefeller (links) beëdigd als nieuwe De
mocratisch senator voor Ohio. In het midden Glenns echtgenote Annie.
grote vraagstukken uit de weg te eerder al heeft de Europese gemeen- £uTdrie weken geduurd De
mimen Tinfr. hAtalrAnf. enhit.er rijft. SAhan urieVi HmwM ver-lrlanivl uit Hu
Elke week een PEUGEOT te winnen in de Nationale
Puzzelaktie „Geven voor Leven" in deze krant Deze week
een Peugeot 104 t.w.v. ƒ9.645,- aangeboden door Gebr.
Nefkens NV, Utrecht PUZZEL MEE!
Londen/Belfast De Britse rege- minis er Rees de onmiddellijke
rmg overweegt op grote schaal vrijlating van alle politieke gevange-
politieke gevangenen in Noord-Ier- nen zou hebben gelaat. Tevreden
land vrij te laten als er definitief daarentegen was Harry West, de
een eind komt aan de gewelddadig- lefctar van die officiële Noondierse
de regering ervan overtuflgd is dait had gedaan,
de vrede van blijvende aard is.
Tenslotte zouden dan alle Briitse Verwacht wordt dat de IRA het
Lagerhuis verklaard. De IRA heeft onderhandelingen met de Britse
nog niet gereageerd. regering is de IRA diep teleurge-
Het bestand met de IRA. het steOd. E;n onofficiële verklank* van
verboden Ierse republikeinse leger, Sinn Feinn, de politieke vleugel van
loopt morgennacht af. Het heeft de IRA, sprak
dustrieën van de ander zondermeer jaar worden gehouden. Dit was al door het parlement
-— aanvallen. Het heeft geen zin, aMgeduld door de regeringsleiders ment aangenomen van de Westduit- werking) en staatssecretaris Brink- Dat was in een tild. dat
staatshoofden van de negen lan- ser Lautensohlager. Hierdoor komt horst (Buitenlandse Zaken) "dat het reld Mn overproduktie i
tenzij een regering gek geworden is' omnMTIWV,^.,.
De Sowjet-Unie zou in een crisis JJJn vaa"de Europese gemeenschap- het aantal zetels in het parlement gesprek tussen de 46
ruimen. Dat betekent echter niet,
verzekerden de Nederlandse mi-
amen de- nister Pronk (Ontwikkelingssamen- ton suiker per jaar af te
in de
schap zich bereid verklaard, uit de
ontwikkelingslanden 1,4 miljoen ixJblïn
reacties in de Ierse hoofdstad regering zou innemen.
een selectie™ aanval kunnen doen, Ujdens de topconferentie in Pa- op 355. Nederland krijgt er volgens (EG-lidstaten)
in de hoop dat de V.S. niet hard zul- moQT. g^ren is ook het Eu- deze schaal 27 in plaats van veertien de bewindslieden
fiasco werd". Bei
de Noordierse hoofdstad
Belfast waren vaag.
Oppositieleider Edward Heath van
sui- de Conservatieven kreeg de verzeke- geschoten. De man, Hardy Smith,
grote schaar- ring van minister Rees dat de Britse werd daarbij niet ernstig gewond. Er
In Belfast is gisteren een van de
leiders van de UDA een semi-mili-
taire protestantse organisatie, neer-
len terugslaan, want dat
Joen Russen kunnen doden,
Hij gaf de volgende schatting
I het aantal
gevallen zou worden gedood: bij
aanval op alleen bases van lntercon-
100 mil AJO' 5-iovtAtai zo uun *^v
ropese Parlement hiermee akkoord zoals
tuigd, dat er op korte termijn een de^
gegaan.
De directe verkiezingen
De Europese Gemeenschap Is er van- overeenkomst tot stand kan komen, smkerprotiucenten
ff-JfSS0 ker. Inmiddels Is er
ste ontstaan. De gemeenschap moet regering niet met de IRA
i, samen met de ontwikkelingslan- onderhandelen, ook al is dat
akkoord uitwerken, dat de
het nacht niet in geslaagd haar toekom- Vandaag wordt in Brussel opnieuw prijs voor dlt product garandeert en Pitt, de leider van de rooms-katho-
ta tepj^lde Europese parlement vormden gis- stige betrekkingen met 46 ontwikke- onderhandeld.
wivcw wh wooco m muciwu. teren het enige onderwerp op de
tinêntolë" raketten «ëimiitoïï ,^'p Aan de erte
werd vanaf straat op hem gevuurd
toen hij in het hoofdkwartier van
IRA. de UDA op de beruchte Shankiil
redelijke Teleurgesteld toonde zich Gerry Road voor het raaim stond.
politie van de Noordierse
dat de gemeenschap (waar een mil- lieke sociaal-democratische Arbei- hoofdstad vermoedt dat Smith het
eisen
lingslanden definitief te regelen. Tij- Een groot probleem, dat nog gere- Joen ton tekort is) geen al te dure dersparbij in Noord-Ierland. Hij zei slachtoffer is geworden
de bases van het strategische lucht-
oommamdo 500.000, op de bases van
kern onderzeeërs, marinewerven en
andere marine-installaties 200.000.
Wanneer de Sowjet-Unie haar
wapens op de grond in plaats van in
de lucht zou laten ontploffen zou
door de radio-actieve besmetting het
aantal slachtoffers twee tot drie
maal zo hoog zijn. Een gecombineer
de aanval op alle Amerikaanse mi
litaire doelen zou onder de ergste
omstandgiheden dus aan vijf tot
zes miljoen mensen het leven kos
ten. aldus Schlesinger.
Zijn schattingen zijn blijkbaar
be 'oeld
ver dat Amerika flexibel genoeg kan
terug slaan.
Ter illustratie gaf Schlesinger
het verslag dens een, wat bedoeld was als laat- geeld moet worden, is dat van het suiker oplevert,
de socialistische afgevaardigde ste, ministeriële onderhandelingsron- Europese hulpfonds. De EG-lidsta-
Schelto Patijn. Het voorstel voor een de in Brussel, slaagde men er voor- ten wensen
ontwerp-verdrag van de
gehoopt en verwacht te hebben dat interne vete binnen de UDA.
beschikking te stellen. De ontwik
kelingslanden in Afrika, het Cara-
ïbische gebied en in de Pacific (ACP-
landen) eisen aoht miljard rekeneen-
heden.
Vierhonderd miljoen rekeneenheden
van de drie miljard heeft de EG be
stemd voor stabilisatie van de ex
portinkomsten van die landen, die
voor hun bestaan voornamelijk af
hankelijk zijn van de uitvoer van
CAIRO/JERUZALEM/NEW YORK klaard dat de grote mogendheden één produkt (monucultuur)
zijn argument te sta- - President Sadat van Egypte wil geen nieuwe oorlog in het Midden- Een ^hder.groot ProMMm^dat, nog
gebaar van goede wil
Israël by voorkeur
perkte terugtrekking aan het Egyp-
mogelijke Sowjetrussische invasie in tische, het Syrisch
de kant Oosten kunnen voorkomen, omdat openstaat, is dat
Egypte en Syrië meer tanks en ge
vechtsvliegtuigen hebben dan enig
het Jordaanse ander land in het Westen.
In antwoord op vragen van lëden
niet een verlenging van het mandaat van een Italiaanse delegatie die by
van de vredesmacht van de V.N., dat hem op bezoek was, zei Yariv dat
Gesprek Cyprus
i groep Franse Juristen.
1.000 gevechtsvliegtuigen
West-Europa, gevolgd door een Ame- front voordat hy zal instemmen
rikaanse waarschuwing dat er Ame
rikaanse raketten zouden worden BMBPB
gelanceerd, wanneer die invasie niet in april afloopt, aldus verklaarde hy Cairo en Damascus beschikken over
zou worden gestaakt.
„De Sowjet-Unie zou op
dat ogenblik kunnen concluderen
dat, wil zij de invasie voortzetten, een verlenging
het nodig zou zijn zo veel van het
Amerikaanse vergeldingssysteem op
atoomgebied als in haar macht zou -
liggen uit te schakelen en het Ameri- geloven dat „de toestand <io 't Mid- ken en bij het dorp SJoeba slaags ge- tegenwoordlgd door waarnemend
kaanse waarschuwingssysteem zoveel den-Oosten) dit Jaar buitengewoon raakt met Palestynse guemllastry- president Glafkos Clerides en Rauf
Secretaris-generaal Kurt Wald- tanks. Dit is volgens hem
heim van de Verenigde Naties acht enig NAVO-land, uitgezonderd de
t het mandaat vai
de VN-strydmacht in het Midden-
Oosten twyfelachtig.
NICOSIA Afgevaardigden van
4.500 de Griekse en Turkse gemeensohap-
dan pen op Cyprus zijn gisteren begonnen
mee onderhandelingen die beschouwd
worden als een doorbraak in de po
gingen. deze gemeenschappen met
tend vroeg voor de vyfde achtereen- elkaar te verzoenen.
persconferentie zei hy te volgende dag Libanon binnengetrok- De Grieks-Cyprioten werden ver-
mogelijk te ontwrichten.
Deze nieuwe mijlpaal in de Rus
sische bewapeningswedloop komt bereikt,
nog geen twee maandagen nadat Het mandaat
president Ford en partijleider Brez- Naties
ernstig zal zyn" als geen doorbraak
in de richting van een regeling wordt
ders.
Denkftash leidde die Turks-Cyprisaie
afvaardiging. De besprekingen wer-
bygewoond door de speciale V.N.
Mansholt wil
veroordeling
van Kissinger
BRUSSEL Sicco Mansholt,
oud-voorzitter van de Europese
Commissie, wil dat Henry Kis
singer wordit veroordeeld voor de
rol die hy heeft gespeeld in de
onderdrukking in Latijns/Ame
rika en met name in Chili. Ten
overstaan van het Russell-tribu-
naal, dat in Brussel byeen is, zei
de Nederlandse socialist dat de
Amerikaanse bewindsman per
soonlijk betrokken is geweest by
de Chili-affaire van het Ameri
kaanse concern ITT en dot hy
daarom "verantwoordelij k kan
woerden geaoht voor de val van
de democratische regering in
Chili" Omdat Kissinger niet in
Amerika is oerecht zou hét
Russel-tribunaal dat maar moe
ten doen.
De toespraak van Mansholt,
die voor een groot deel 6ok ge
wijd was aan de invloed van de
multinationale ondernemingen
in Latyns' Amerikaanse en an
dere ontwikkelingslanden, werd
herhaaldeiyk onderbroken door
applaus van de leden van het
tribunaal.
Vorige week zaterdag hebben Is-
<Je Verenigde raëlische eenheden de toegangswe- afgevaardigde voor Cyprus, dr. Luis
't Israëlisch-Egyptische gen tot SJoeba en twee andere dorpen Weckmarm-Munoz.
dat op de opgeblazen. Maandag bliezen Istraë-
Golan een maand hërs in SJoeba een huis op, van waar
uit op Israëlische militairen was ge-
Voor- schoten. Ook gisteren opereerden zdj
in Zuid-Llbanon.
front loopt in april af
hoogvlakten
later.
De Israëlische minister
lichting, Aaron Yariv, heeft
i de staatsgreep die
hem verjoeg heeft president Makarios
een nieuwe regering gevormd die voor
een groot deel bestaat uit ministers
die al voor 15 JuH minister waren.
Hoewel in onze contreien de lente al schijnt te zijn begonnen, is het hier en daar in Oost-Europa
fors winter. In de bossen bij Rzeszow in het zuidoosten van Polen is het wild, hongerig gewor
den als gevolg van het pak sneeuw, zo tam geworden dat zich dergelijke tafereeltjes kunnen
voordoen.
In dienst van wereldvoedselproduktie, milieubeheer en opsporen grondstoffen
WASHINGTON Omstreeks 19
januari gaat de NASA vanuit Cali-
foraië e en tweede ERTS-kunst
maan lanceren, die mede moet lei
den tot een verstandig gebruik van
de hulpbronnen van de aarde en
beter milieubeheer.
Deze ERTS-2 (Earth Resources
Technology Satillite) vormt een
uitbreiding van de ERTS-1 die
sinds Juli 1972 in bedrijf is, zodat
bijna de hele aardbol kan worden
waargenomen.
Dr. James Fletcher, directeur van
de NASA, vindt dat de ERTS-
kunstmanen het meeste doen voor
het welzijn van de mensheid en
verwacht vooral veel van de nieu
were kunstmanen die eruit zullen
voortspruiten.
De gegevens die de ERTS-kunst-
manen opleveren worden gebruikt
door meer dan 100 onderzoeksgroe
pen in de VS en daarbuiten, inter
nationale organisaties, universitei
ten en particuliere instellingen. In
meer dan 40 landen wordt er op de
meest uiteenlopende gebieden ge
bruik van gemaakt.
Bovendien zal de NASA in sa
menwerking met staatsinstellingen
experimentele demonstratie leve
ren van de praktische voordelen zo
als op het gebied van de waterhuis
houding, landbouw en landontgin-
ning.
zo zal worden nagegaan hoe
aan-de hand van de gegevens van
de ERTS-kunstmanen de Juiste tijd
voor oogsten en de hoeveelheid op
het land staande gewassen kunnen
worden bepaald. Onder meer wordt
daarmee geschat hoe groot de
graanoogst in Noord-Amerika zal
zijn en deze cijfers worden ver
strekt in de oogstrapporten die het
Amerikaanse Ministerie van Land
bouw geregeld uitgeeft. Wanneer
dit succes heeft zullen ook andere
gebieden en tenslotte ook andere
oogsten worden bekeken.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Kissinger,
noemde dit experiment "een veel
belovende en mogelijk onmisbare
bydrage tot rationele uitbreiding
van de wereldproduktie.
De ERTS-2 zal van de basis
Lompoc in Californië met een
tweetraps Delta-raket worden ge
lanceerd. De vlucht wordt geleid
door het Goddard ruimtevaartcen
trum van de NASA in Greenbelt,
Maryland. Daar zullen ook de ont
vangen gegevens aanvankelijk wor
den verwerkt.
Hoofddoel van de ERTS-manen
is, geregeld gegevens te verstrekken
over het oppervlak van de aarde,
zowel in beeld als in computergege
vens op magnetische band. Boven
dien' wordt een relaissysteem ont
wikkeld voor het doorgeven van ge
gevens van ver uiteenliggende meet-
installaties op de grond.
Zo komt men meer te weten over
de landbouw, mogelijke aanwezig
heid van ertsen, het milieu, de bos
bouw, geologie, gebruik van het
land, het visbestand, de meteorlo-
gie en de waterhuishouding.
De ERTS-1 heeft tijdens de 29
maanden in een baan rond de aar
de meer dan 100.000 foto's van de
gehele VS en veel andere delen
van de wereld doorgestuurd. Het
duurt 18 dagen voordat de hele
aarde is bestreken, op de 19de dag
begint het opnieuw.
Met de ERTS-1 ls al veel be
reikt. Zo kunnen nu bijvoorbeeld
nieuwe landkaarten binnen enige
dagen worden gemaakt, terwijl daar
voorheen maanden of zelfs Jaren
voor nodig waren. In het Zuidpool
gebied heeft de kunstmaan in het nomen
omdat deze baan syn-
zuiden van Victorialand een nieu- chroon loopt met de zon, zodat de
berggroep ontdekt. Tot dusver belichting van de aarde,
de
kunstmaan uit gezien, steeds de
zelfde is. Dat is de beste manier om
foto's te krijgen die goed met el
kaar kunnen worden vergeleken.
Het ERTS-programma kost de
NASA ongeveer 197 miljoen dollar,
112 miljoen dollar voor de twee
onbekende vouwen en breuken
de aardkorst komen aan het licht,
belangrijk voor het opsporen van
mineralen en het vaststellen van
aardbevingszones.
De ERTS-2 is uitgerust met de
zelfde instrumenten als haar voor
ganger. Twee verschillende soorten kunstmanen met de instrumenten,
42 miljoen voor het verwerken van
de gegevens en het werk op aarde.
34 miljoen voor steun aan het on-
,aa derzoek en ongeveer 9 miljoen voor
De* 891 kilo wegende ERTS-2 zal de twee lanoeerraketten.
in een cirkelvormige baan bijna
over de polen op 920 km hoogte
worden gebracht. De baan maakt nieuwe minister van Justitie van
een hoek van 99 graden met de
evenaar en wordt eens in de 103
minuten doorlopen. Deze baan is
gekozen omdat de hele aardopper-
bestrijken een gebied
185 bij 185 km. waarvan in
schillende lichtsoorten foto's
den gemaakt.
Amerika. In deze functie wordt hy
de opvolger van William Saxbe die
als ambassadeur naar India gaat. De
63-jarige !Levi was tot nu toe hoofd
vlakte er mee kan worden waarge- van de universiteit van Chicago.