om nooit te vergeten
CHALLENGE-MONDIAL
AFSPELEN
I W
aail
4
1
§gf jfü 8
1 nri
1
Pf HU
ts '5
Liechtensteiner
van reeks met
Kerstzegels begin
het thema volkskunst
KRUISWOORDRAADSEL
m
Kom er ACHT-er
ZATERDAG 7 DECEMBER 1974
PAGINA 25
Onder schakers hoort men vaak verkondigen dat het spel
van de moderne grootmeesters te droog en te tolerant is. Men
denkt dan in eerste instantie aan de offerpartijen uit de vorige
eeuw. Deze opinie is niet. geheel juist, want ook in onze tijd
ziet men partijen die glorieus kunnen wedijveren met "de elite
der uitverkorenen", poals eens een schaakjournalist rond 1800
de matadoren besempelde!
Voor de nu volgende partij vraag
De uw speciale aandacht. Wie deze
party niet naspeelt mist veel, want
er gebeuren dingen die men niet
voor mogelijk houdt! Vanwege de
fraaie wendingen moet deze aanhef
beknopt zijn. Zit u met uw bord
gereed? Daar gaan wel
Wit: Bagirov
Zwart: Gufeld
Kamp. USSR 1973
1. d2-d4 g7-g6 2. c2-c4 Lf8-g7 3. Pbl-
c3 d7-d6 4. e2_e4 Pg8-f6 5. f2-f3 0-0
6. Lcl-e3 Pb8-c6
Zwart had de keus uit 6 a6;
*6Pbd7 en 6b6. Vaak
wordt ook 6e5 toegepast, maar
zoals de praktijk leerde heeft wit dan
weinig problemen.
7. Pgl-e2 Ta8-b8 8. Ddljr2 a7-a6 9.
Le3-h6 b7_b5 10. h2-h4 e7-e5 11.
Lh6xg7 Kg8xg7 12. h4-h5
Bekend in varianten van het Ko
ningsgambiet. Zwart vindt een grap
pige oplossing:
12Kg7-h8! 13. Pc3-d5 b5xo4!
14. h5xg6 f7-xg€ 15. Dd2-h6
Het schijnt dat zwart nu verloren
la. Pas na afloop van het duel is ge
bleken, dat 15. Pf6: Df6: 16. d5 voor
wit beter was. De zwartspeler, een
zeer sterke grootmeester, kiest nu
een weg die men niet voor mogelijk
had gehouden. Let op de vele moge
lijkheden!
15Pf6-h5! 16. g2-g4 Tb8xb2!
Het begin van een serie offers. Of
alles van te voren berekend is, laat
ik in het midden.V
Italiaanse topspelers zijn we
reldberoemd door hun fantasti
sche afspeeltechniek waarmee ze
vele contracten winnen die in
handen van minder vaardige
bridgers een roemloze dood ster
ven. In de wedstrijd Italië—Ne
derland gespeeld tijdens de enige
weken geleden gehouden Euro
pese kampioenschappen in Tel
Aviv, verrichtte de Itafliaan Bel-
lentani een huzarenstukje dat
zijn land vele punten opleverde.
Oost gever,
OW kwetsbaar
WEST
AV83
9HV6
OAB3
VB5
NOORD
B974
<?5
OV8642
*942
OOST
H10 2
(?A8 74
O H 9 5
AH6
ZUID
*65
<?B10932
O 107
10 8 7 3
Het was de Italianen niet zo
best gegaan voor de pauze en ze
keken tegen een achterstand van
9 punten aan, nogal ongebruike
lijk voor Italië. Dat zal er wel
toe bijgedragen hebben dat Oost
West zonder veel overpeinzingen
in 7 SA terecht kwamen, e'n con
tract waarvoor ze wel de pun
ten hebben maar dat door ge
brek aan een lange kleur een
hachelijke onderneming Is. De
Nederlandse Zuid, Vlno Bisht
kwam uit met harten boer, op
tafel (West) met de heer geno
men. In de tweede slag werd
harten vrouw gespeeld en Noord
gooide een ruitentje af. De lei
der had nu ontdekt dat het spel
niet al te best verdeeld zat, hij
speelde in de derde slag een
kleine schoppen van tafel en leg
de in zijn hand detien. Dat
was een geweldig schot, theore
tisch zeer goed omdat Noord
door zijn singleton harten wel
lengte in de andere kleuren
moest hebben, waardoor de kans
op schoppen boer in de Noord
hand werd vergroot.
Bellentani was eohter nog niet
binnen. Hij had nu vier schop
pen-, drie harten-, twee ruiten
en dire klaverslagen en dat
bracht zijn totaal niet verder
van twaalf.
Hij inkasseerde zijn schoppens,
nam drie klaverslagen mee en
ontdekte daardoor dat Noord ten
minste vier en mogelijk zelfs vijf
ruitens had. Daardoor besloot hij
de ruitenvrouw bij Noord te ta-
reren en het normale snit te
verwerpen. Er was dan maar één
kans op het maken van drie rui-
tegenslagen, Noord moest vrouw
vijfde hebben en Zuid tien-twee
de. Tot verbijstering van de Ne
derlandse Noordspeler (Jaap
Kokes) speelde Belletani ruiten
aas van tafel en vervolgde metd
boer. Noord dekte niet maar de
leider liet de slag doorlopen en
d-t betekende dertien slagen. Zo
Noord wel de vrouw op de boer
hebben gespeeld dan had Oost
naèuurlijk"/de heer gespeeld en
was ruiten negentje de dertiende
slag geworden.
In de gesloten kamer waren de
Nederlanders ook naar 7SA op-
gestoomd. Ook daar werd met
harcen boer gestart maar de Nef
derlandse Oost speelde op het r
zitten van de schoppens en sneed
gewoon op ruitenvrouw waardoor
hij twee down ging. Ondanks dit
spel won Nederland de wedstrijd
met 13—7 en daar moet wel uit
volgen dat Bellentani zich niet
in alle zestien spellen een groot
meester van zeldzaam kaliber
heeft betoond.
A. BOEKHORST
17. g4xh5 g6-g5 18. Thl-gl g5_g4!
19. 0-0-0
Gufeld geeft deze zet een uitroep
teken (sterke zet), maar ik vind 19.
Lh3! toch wel de aangewezen weg.
Zwart kan dan niet op h3 of f3 ne
men wegens mat op g7, terwijl Te2:t
niets oplevert. Na 19Dh4t 20.
Kdl kan zwart niet op h3 nemen,
wegens 21. Df8:t mat. Of ziet u iets
anders?
19. Tb2xa2 20. Pe2-f4?
Nageeft Gufeld aan dat 20. Lh3!
beter was (Te2:, Lg4:). Thans zien
we een spel, dat alleen in dromen
voorkomt
20e5xf4 21. Pd5xf4 Tf8xf4! 22.
Dh6xf4
Laten we even de balans opmaken.
Wit heeft dj» kwaliteit meer. Zwart
heeft als compensatie twee pionnen.
Gezien de stelling schijnt wit in het
voordeel te zijn, want zowel pion c4
als g4 staan 'op de nominatielijst.
Toch is dit beeld extravagant, want
zwart is niet alleen aan zet, maar
beschikt hij tevens over een vrij "doc
trinaire" voortzetting. Op 22
Talt komt hij er niet.
(Zie diagram)
Stelling na 22. Df4:
Er zou kunnen volgen: 23. Kd2 c3t
24. Kei Tdl:t 25. Kdl: Pd4: 26. Lc4!
enz. Maar zwart is nog niet uitge
praat!
22c4-c3! 23. Lfl-c4 Ta2-a3ü
M ennoemt dit in eindspelstudies
de sleutelzet. Opnieuw staat wit voor
problemen, ik vraag me onwillekeu
rig af hoeveel tijd beide spelers ge
spendeerd hebben aan deze 23 zet
tenWe gaan verder.
24. f3xg4 Pc6_b4 25. Kcl-bl!
Verfijnd. Wit kan winnen
hü een toren op fl kan posteren. Na
25c2t 26. Kb2: cdl:D 27. Tdl:
gaat zwart "in de foütTJ Maar we
zijn er nog niet.
25Lc8-e6ü
Een duivelse voortzetting! Zwart
blijft stukken offeren. Men moet niet
alleen over een geweldige speelsterk-
te beschikken, maar ook over een
grote dosis moed.
26. Lc4xe6 Pb4-d3ü
Opnieuw een fraai offer. Het is
duidelijk dat zwart over het dodelij
ke Db8t wU beschikken. Het is even
eens duidelijk, dat zwart deze stel
ling na de negentiende zet niet voor
ogen had. Buiten de "berekening-
speelt ook het "gevoel" een domine
rende rol. Oud-wereldkampioen Mi
chael Talj zwaaide in zijn glorieda
gen in dergelijke stellingen de ko
ningsstaf
27. Df4-f7! Dd8-b8t 28. Le6-b3 Ta3x
b3t 29. Kbl-c2 Pd3-b4tü
Dit offer is van beslissende bete
kenis. Na 29Tb2t kan wit met
30. Kd3: Db5t 31. Dc4 de partij red
den. De partij gaat nog steeds ver
der
30. Kc2xb3
Indien 30. Kcl dan 30Tblt!
30.Pb4-d5t 31. Kb3-c2 Db8-b2t
32. Kc2-d3 Db2-b5t
Wit gaf het op Er kan volgen:
33. Kc2 De2t 34. Kb3 Db2t 35. Kc4
Db5t mat.
Een geweldig tweegevecht! Toen ik
deze partij nagespeeld had, dacht ik
onwillekeurig aan de woorden van
wijlen Godfried Bom aas (zelf een
verwoed schaker), die tijdens het
Hoogoventoernooi van 1968 bij een
identieke offerpartij'mompelde: '[Zo
lang er demonen bestaan zullen' wij
slechts in de schaduw leven
BISHOP
dag 5 december geldig zijn voor fran
kering (de voorverkoop begon op 2
december) dóet Liechtenstein mee
aan de algehele en wereldwijde
hang naar het verleden. Op de ze-
een andere wijze postaal aandacht
aan hem besteed. Op 9 april 1945 ver
schenen drie zegels (20 rp., 30 rp. en
1 fr.) waarop „Johann Adam Pius".
Enkele weken later kwam een post-
de 19e eeuw. In tintelende kleuren Tien Jaar later (1955) verscheen de
zijn op onbeholpen wijze figuurtjes prins voor het eerst op een zegel en
op glas vastgelegd. De serie is het wel op een Rode Kruis-zegel in de
begin van een reeks met als thema waarde van 10 rappen. Reeds een Jaar
„volkskunst".
Afgebeeld zijn achtereenvolgens:
30 rappen, St. Florian die sedert de
15e eeuw als beschermheilige tegen j
brand werd vereerd; 50 rp„ de heilige portret net als
Weiidelin, een Ierse koningszoon, be- de waarde
later kwam hij voor op een 20 rp.-
zegel die werd uitgegeven ter gele
genheid van de 6e Liechtenstei- scheepvaart
zegel: op de voorgrond de in 1964
gebouwde ijsbreker Tor en op de ach
tergrond de ijsbreker Atle die in sep
tember J.l. van de werf kwam.
postfeegeltentoonstelling. Tien
geleden (1964) verscheen zijn
op een aanvullen-
1,70 fr. (paars)
schermheilige van boeren en herders opgemerkt zij dat de Yvertcatalo-
rp., de heilige moeder Anna die gUs deze zegel in 1959 plaatst en
scheepsbouw. Wat dit
laatste betreft staat Zweden achter
Japan op de tweede plaats van de rijke trein-boot-verbinding Trelle-
wereldranglijst.
De bovenste zegel i
grote tanker zien die s
scheen als kerstuitgifte een velletje
waarin tien zegels van 45 öre en een
rolzegel van 75 öre, waarop 15e en
16e eeuws borduurwerk. Het kleed
In het Jaar 1909 werd de belang- dat op het velletje wordt verbeeld Is
te vinden in de kerk van Skepptuna
in de provincie Uppland. Op het
kleed komen allerlei fantasiedieren
haar dochter Maria les geeft en 70
1967 kwam ter gelegenheid
rp.. de geboorte van Christus Alle zijn huwelijk een herdenkingsblokje hetTuTO gruwdelijn! rteTWren
ziin uitaevoerd in de kleuren ut* woonn tn oo o-oomn nrf. gei room net m au geoouwae lijn- vier sporen
zegels zijn uitgevoerd in de kleuren
geel, rood, blauw, zwart en donker
bruin.
de kade boot" Skane in beeld, die deze dienst ycxx zoals de eenhoorn ep een ge-
ligt, met vaag op de^ achtergrond onderhoudt. Het schip werd in 1966 vleugelde adelaar met de poten en
in een leeuw. Op de rolze-
75 öre (tweezijdig getand)
staat een op een hert lijkend dier.
Het kleed waarin dit motief is omt-
schip in aanbouw. De tweede ze- gebouwd, het heeft in zijn binnenste staart
kan ondermeer 38
twee' zegels waarop de erf
prins en zijn echtgenote.
ZWEDEN Met een postzegel- dustrie kunnen rekenen op transport stripje is bijzonder fraai. Deze zegel leend bevindt zich in de kerk
boekje waarin vijf zegels van 1 kroon Daarvoor is het nodig dat in de win- laat in
ruimtelijke omge- Hög in de provincie Halsingland. De
dat vanaf 16 november aan de lo- ter het vaarwater wordt opengehou- ving drie sleepboten zien in de ha- FDC draagt een stempel waarin een
ketten verkrijgbaar is, vraagt Zwe- den door sterke ijsbrekers. Twee van
den aandacht voor de Zweedse dezé krachtpatsers staan op de derde
vijfarmige kandelaar.
De stof die dit toernooi heeft doen elk ander afgevaardigd land: de slu-
vanaf 2 december (eerste opw"ien; ve!e.n van u n'et ?nge'
merkt zijn voorbijgegaan. Reeds
Koe perman had op de vergade- steem de
ring van de FMJD (Federation Mon- gel moet worden volgestopt
het bekend maken van het wedstrijd- dial du Jeu de Dame) de voorstellen andere keer niet. Hopelijk komen
T^r^roaTte krijgen waarop ™«uit fatAndrciko gelanceerd dat bU de challenge
erfnrins Hans Adam van l iechtcn- en Koeperman elkaar in de laatste dial ook de vorige Minnaar en oe
stem wordt verbeeld ronde zouden treffen, ontstond al laatste oud-wereldkamploen rechten
Erfprins Hans Adam die op 14 fe- enige deininB- B'J elk toernooi van tot deelneming zouden moeten heb-
bruari !945 werd geboren werd in de
streekgenoten, indien enigszins mo- Zijn reputatie, verworven door ja-
gelijk, elkaar in de eerste helft
het toernooi ontmoeten. De Russi
sche damorganisatoren voelden hier
renlang wereldkampioenschap, zorg-
dat dit er door kwam. En 33—28, 4—10; 21
een dergelijk spelsy- vleugel bij wit kan profiteren. Ech-
keer wel de korte vleu- ter 2712—17 is weerlegd door 28.
37—31 26x28; 29. 27—22 18x27; 30.
29x9, 20x29; 31. 34x12 met winst
voor wit. Partij vervolg: 27.... 7—11;
28. 27—22, 18x27; 29. 29x9, 3x14;
30. 32x21, 20x29; 31. 34x23, 25 x
34; 32. 40x29, 16x27; 33. 39—34, 8—
13; 34. 38—33, 14—20; 35. 34—30, 10
zie diagram.
—14; 36. 43—38 11—17; 37. 30—24, 27
19, 17—22; 22. —31; 38. 42—38, 31x42 39. 48x37, 1
deze subtiele verschillen binnen niet
al te lange tijd ln onze dambiblio-
theek tegen. 1121—26; 12. 41
-37, 11—17; 13. 44—40, 6—11; 14.
38—33, 17—22; 15. 50—45, 22 x 31; 16.
36x27; 11—17; 17. 46—41, 17—22; 18.
41—36, 22x31; 19. 36x27, 12—17; 20.
Horizontaal: 1. afdaling met hin
dernissen, 6. Japanse sierstruik, 11.
reuzenslang, 12. meisjesnaam, 14.
wintervoertuig, 16. geraamte van
vis, 18. bevallig, 19. knijper, 21.
bouwland, 22. speelgoed, 23. ver
brandingsrest, 25. zoete wijn, 27.
strowis, 18. uitroep, 29. indien,
31. ellendig, 32. kever, 33 akelig,
35. reeis, 36. berisping, 37. vaar
tuig, 39. ruilmiddel, 42. opstootje, 43.
verstopping, 45. jongensnaam, 46.
Amsterdamse Tijd (afk.), 47. om
roepvereniging, 48. scheepstouw, 51.
vochtig, 52. getrokken streep, 54. slor
dige vrouw. 56 heldendicht, 57. rode
verfstof, 59. vers, 60. honingdrank,
61. hevig, 53. licht ontvlambare stof,
64. eenzetten.
Verticaal: 2. slim, 3. welwillende le
zer (Latijnse afk.), 4. zintuig, 5. tij
ding, 6. rijstbrandewijn, 7. niet thuis,
8. circa (afk.),. 9. lenzenstelsel, 10.
Turk. 13. aftocht. 15. vordering, 17.'
knaagdier, 18. vernis, 20. Snavel, 22.
aanbieding, 24. groente, 26. Spaanse
munt. 27. hartstochtelijk, 28 bekeu
ring, 30. slagwapen, 32. platte steen,
34 elasticiteit, 35. nauw. 37. spitten,
38. een weinig, 40. vrouw van Ja
cob, 41. goudmakreel, 43. grond om
boerderik, 44. plechtige gelofte, 47.
liefdesuiting. 19. dun, 51. walgvogel,
52. bereide dierehuid, 53. inwendig
orgaan, 55. Italiaanse munt, 57.
dranl 58. tijdperk, 60. met deelne
ming (afk.)., 62. bev^l.
Oplossingen onder het motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag as. (9 uur) tn pet be
zit te zijD van de redactie van net
Leldscb Dagblad. Witte Singel 1, bel
den en het Alphens Dagblaa Julla-
nastraat 19. Alphen aan den Rijn.
Wij stellen vier prijzen beschikbaar:
één van f 10.-. één van t 7,50 en twee
van elk f. 5,-. Alleen abonnees kun
nen meedingen.
kon door Rusland worden afge- 47—41, 22x31; 23. 41—36, 9—14 vaak —7? zie diagram!
wordt door zwart een speelwijze toe-
innaar van de vo- gepast, welke de witte schijf op 19 1 4
Andreiko als oud- met rust laat doch die op 22 aanvalt,
spelen van drie Russen reeds verkeer- wereldkampioen die z'n titel echter Tot mijn verbazing merkte ik enige
tijd geleden, dat bij sommige sterke
spelers de volgende ressource niet be
kend was: 23.... 7—12; 24. 36x27,
zwart mag niet
genoten Harm Wiersma door het r
de werd des te groter. Voor wie het in 1972 in
nog onbekend is even een verklaring daarna ook
van het feit, dat wel 3 Russen deel-
toemooi verspeelde,
revanche match
zelfs de enige
doch slechts één speler uit gelijkheid om alsnog mee te tellen het 27; 25. 29—23!
Oplossing
vorige puzzel
kampioenschap van de USSR, niet 20x29 wegens 42—38, 13 x 24 37—
kon verwezenlijken. Het enige wat 31, 26x19; 34x5 met dam. 24. 36 x'
De eerste prijs
^wieri'aaTÏ te LefcteT dTtweede Het meest typerende vind ik, dat
prijs van f 7,50 aan mej. H. J. Vrees- zonder voorafgaand overleg een zeer
wijk. Spaargarenstraat 6 te Oegst- oude variant van stal wordt gehaald
ik nog naar aanleiding van dit toer
nooi nog zou kwijt willen is:
tweekampen om de titel tussen
de nrs 1 t/m 4 voortaan geen toer
nooien meer, doch dezelfde methode
als bij schaken
betere coördinatie tussen FMJD
en organisatoren.
Dan nu de belangrijkste partij van
het gehele toernooi, waarin de wit-
speler zo jammerlijk zijn fraai ver
worven gewonnen stelling alsnog re
mise liet lopen.
Wit: H. Wiersma
Zwart: A. Gantwarg
Tbilisi, tweede ronde.
1. 32—28, 19—23; 2. 28x19, 14x23;
3. 37—32, 10—14; 4. 35—30, 20-25;
5. 33—29, 14—19; 6. 40—35, 5—10;
7. 31—27, 10—14; 8. 30—24, 19x30;
n f 10- werd toe- 9' 35 x 24 en we 2itten weer in de"
M deWi-Laman. z€lfde variant ale die in mijn vorige
Vliet kamer il3. Aaltje Noor-' ™briek in de partij Sijbrands-Visser.
27, 14 x 23 25. 43—38, 7—12;
43, 2—7; 27. 35—301 zie diagram.
De witte stand is zeer explosief.
geest. De twee prijzen van f 5.- gaan d°°f d« tweester leste spelers die <ie
naax de heer J. J. Tiesema, Bruck
nerstraat 33 te Leiden
28. 27—22, 18x27; 29. 29 x 9, 20 x 29;
30. 34x23, 25x34; 31. 32x21, 16 x
27t 32. 9x20! met schijfwinst. Na
273—9; 28. 39—33, 10—14; 29.
33—28 is 14—19 verhinderd wegens
30. 27—22! 18x27; 31. 29x18, 13x
33; 32. 24x11, 16x7; 33. 32 x 21, 26x
reld momenteel kent. 914—20 17; 34. 28 x 29 met schijfwinst
Poüane, Bronkhorststraat 35 te Lei- Visser met 9.... 14—19, vervolgd,
den. De prijzen worden de winnaars 10. 45—40, 17—21; 11. 40—35 het is
^oals u nog wel zult weten, werd door wit. Ons lijkt 271217 de meest
aangewezen voortzetting, temeer
daar zwart na 28. 27—21, 16x27;
allemaal erg moeilijk te verklaren, 32 x 12, 8 x 17 van de opgesloten korte
40. 24—19, 13 x 24; 41. 37—31, 26 x
37; 42. 38—32, 37x19 43. 29—23, 19 x
28; 44. 33 x 2 een goed verborgen com
binatie die wit uitstekende winstkan
sen laat. 44.14—19; 45. 39—33,
12—17; 46. 4540, 17—22 47. 40—34?
hoe wit hier wel kan winnen moet u
zelf maar eens oplossen. 4719
23! 48. 2x35, 22—27; 49. 35—49, 23—
29! 50. 34x23, 27—31; 51. 49—32, 20—
25 remise gegeven.
C. VARKEVISSER
Kom er achter
smut trein doomi g
smoai req u*a paoo^ opatojin i
31BÏS ofttuoou 9
stqoar u-bui puoui 5
uoppiui treui uaoqosjaiqoaj
squn u-Btn upi g
sqqoaJ jpup z
Mno; ui doorat rawoar 1
