Wij zijn een heel
speciaal volk
SOLIDARITEIT TUSSEN CHAUFFEURS EN HUN BAZEN
55
Luchtvervoer neemt langzamer
toe dan experts verwachtten
Een onbegrepenmaar
trotse chauffeursvrouw:
TWEEDE NATIONALE LUCHTHAVEN VOORLOPIG OVERBODIG
PAGINA 14
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1974
„De bom Is gebarsten. De bom is
gebarsten." Nadrukkelijk klonken de
ze woorden van actieleider Willem
Marie van den Berg donderdagoch
tend verschillende keren over de ra
dio. Dat was het wachtwoord voor
de stakende chauffeurs aan de
grensposten om de blokkades te rui
men. Waarmee een einde was geko
men aan een unieke stakingsactie.
Uniek, omdat het nog nooit is voor
gekomen dat werkgevers en werkne
mers gezamenlijk zo'n hecht front
vormden.
De chauffeurs stonden achter hun
baas en de bazen stelden zich achter
hun chauffeurs.
Een klap in het gezicht voo rde
vakbeweging?
Cor Bouwmans namens de Federatie
Vervoersbonden NVV - NKV. „De
vakbeweging heeft geen greep op
datgene wat in de vervoerswereld
gebeurt Er heersen wilde toestanden
in het vervoer," geeft hij toe.
Duiken niet al sinds jaar en dag
hardnekkige verhalen opporen
chauffeurs, die afgebeuld en uitge
zogen worden. Moordenaars zijn het,
die zo met het leven van onze man
nen en vaders omspringen, werd er
van de transportbazen gezegd. De
chauffeurs zijn de slaven van de
weg. Hebben een ontwricht gezinsle
ven. Ze draaien zichzelf kapot ach
ter het stuur. Ze moeten zichzelf
knijpen om wakker te blijven. Het
draait in het leven van de interna
tionaal chauffeur vooral om peppil
len, koffie en weinig geld.
Allemaal overdreven, of gaat het
echt zo toe in het internationale
wegtransport?
De waarheid zal wel ergens In het
midden liggen. Er zullen slechte en
goede bazen zijn, tevreden en onte
vreden chauffeurs, wanhopige en
gelukkige chauffeursvrouwen.
Wie kent ze eigenlijk goed, de man
nen van het beroepsgoederenvervoer,
die een heel leven langs de grote
autowegen slijten?
Dat is ongetwijfeld mevrouw Patri
cia Moolenbel (39). Zij kent als wei
nig anderen de chauffeurswereld,
hun grieven en verlangens. Werd
zondag van de ene kant door
Chauffeursvereniging West benaderd
en tegelijkertijd aan de andere kant
door de werkgeversorganisaties, om
als „verbinding" op te treden. Ver
brak terstond voor de periode zolang
de actie zou duren haar medewer
king aan het chauffeursprogramma
van de AVRO „Knipperlicht".
,Jk wilde volkomen neutraal optre
den," benadrukt zij na de actie. Ze is
van zondagmiddag tot donderdag
avond constant in touw geweest.
Heeft geen bed gezien. En is daarna
in het actiecentrum in de Delftse
veiling nog niet weg te slaan.
Een vak
„De chauffeurs betreuren vooral één
ding. Dat is dat het vak van
vrachtwagenchauffeur nog steeds
niet erkend wordt als vak," vertelt
Patricia Moolenbel. „Iedereen die
maar een groot-rijbewijs heeft, kan
op zo'n grote vrachtwagencombinatie
stappen. En het wordt noodzakelijk
dat hier eens verandering in komt,
vinden de chauffeurs."
„Eigenlijk zijn ze het meest verbol
gen over een opmerking van meneer
Dassen van de Algemene Christelij
ke Bond van Vervoers Personeel, die
onlangs zei, dat er behoefte was aan
16.000 werknemers in het vervoer en
dat er plaatsingsmogelijkheden zijn
van werklozen. Toen zeiden de
chauffeurs, je kan toch maar niet
iedereen op zo'n oombinatie zetten.
Het is een vak."
„Me« deze actie hebben de chauf
feurs toch eigenlijk wel bewezen,
dat ze organisatietalent hebben",
vindt Patricia Moolenbel. „Dat ta
lent hebben ze nodig om hun goede
ren over de grens te brengen en om
te onderhandelen met de douane.
Want ze dragen de verantwoorde
lijkheid over transporten, die soms
een waarde hebben van meer dan
waarde van de vrachtwagen. Daar
mee maken ze reizen naar Spanje,
Italië en Turkije. Soms zelfs nog
verder weg."
„Daarom is in deze bedrijfstak ook
die enorme solidariteit tussen de
chauffeurs en hun bazen opvallend.
Dat komt omdat het vaak zulke
verschrikkelijk moeilijke transporten
zijn."
„Ze hebben tijdens de actie wel
steeds gehoopt dat staatssecretaris
Van Huiten met een soepele oplos
sing zou komen. Want ze willen
hem eigenlijk tot geen prijs kwijt.
Deze man behartigt onze belangen
uitstekend, vinden ze. Ze hadden so-
wie zo al een plezierig beeld van Van
Huiten. En dat hebben ze nog. Ze
willen gewoon dat de onderhande
lingen weer worden voortgezet."
„Een internationaal chauffeur," be
sluit Patricia Moolenbelt, „is voor
mij iemand, die vooral vakkennis
heeft. Die bovendien ontzettend gek
is op z'n auto. Want weet U hoe
verschrikkelijk ze het vonden dat
woensdagnacht hun ruiten kapot
werden geslagen? Dat doet hen pijn.
Of krassen, of wat voor beschadi
ging dan ook, dat kunnen ze bijna
niet verwerken."
„Ik heb Huub van Doorne van DAF
eens gevraagd of je nu een andere
man achter het stuur kunt zetten in
verband met de plannen voor wis
selbemanningen. Onmogelijk, zei hij.
Omdat iedere chauffeur het koppe
lingspedaal en het gaspedaal op z'n
eigen manier bespeelt. Dat is met
die voorgeschakelde bakken ontzet
tend belangrijk, aldus Patricia
Moolenbel.
Ook vakbondsbestuurder Cor Bouw
mansplaat zich lovend uit over staats
secretaris Van Huiten. „Wij
zijn blij dat we nu een staatssecre
taris hebben, die vooral de sociale
misstanden in het beroepsgoederen
vervoer aanpakt." En dat die er nog
steeds zijn, dat leidt volgens hem
geen twijfel. „De moordende concur
rentiestrijd tussen de bedriven
wordt over de ruggen van de chauf
feurs uitgevochten."
I I II III llllllll lllllllllllllll
<ar-.
Chaufjeursvrouw Rinie Buynsters: „Ik ben er trots op dat i
Precies vier nachten en drie dagen
heeft de chauffeursstaking deze
w/ek geduurd. Gedurende die perio
de sloten zij onze grenzen herme
tisch af. Thuis wachtten de chauf
feurs-gezinnen de ontwikkelingen
gespannen af. Dat de vrouwen hun
mannen zo lang moesten missen,
was echter niets ongewoons. Want
anders racen de „ridders van de weg"
in die periode even naar Stockholm,
Berlijn of twee keer op en neer
naar Parijs, München.
De chauffeursvrouwen wisten allang
wat het is om alleen te zijn. Som
migen verafschuwen het beroep van
hun man, de lange werktijden, het
gevaar, de angst voor de gevolgen
wanneer ze ziek worden, de ongewis
heid van het beroep, de willekeur
van de baas. Andere vrouwen zijn er
trots op dat hun man tot het corps
van de internationale chauffeurs be
hoort. Zo'n vrouw is Rienie Buyn
sters (42) uit de Haagse Transvaal-
buurt. Haar echtgenoot Cor (43)
rijdt al meer dan tien jaar op Zwe
den. Dit is het verhaal van Rienie
Buynsters. terwijl zij al enige dagen
wacht op haar man, die maandag
ochtend om vier uur ter staking
trok.
„Ja, ik ben er ergens behoorlijk
trots op, dat m'n man internationaal
chauffeur is. Dat mag u best weten.
Ik ben in hart en nieren een chauf-
feursvrouw. Wij zijn een speciaal
volk. de internationale chauffeurs.
Dat ds een volk apart. Je haalt ze er
wel uit hoor. Aparte wereld ook. Ze
zullen elkaar nooit in de 6teek laten.
Dat heeft nu weer die staking uit-
„Ik ben vroeger zelf vreselijk veel
met hem meegeweest. Een Jaar of
tien geleden. Om te kijken hoe het
was. Ook uit nieuwsgierigheid. Een
hoop mensen vinden het wel een
sensatie, hoor, internationaal chauf
feur. Maar het is geen sensatöe. Het
is gewoon hard werken, heel hard
werken voor die mensen. Mijn man
rijdt al een Jaar of dertien op het
buitenland. Ik heb altijd hele fijne
ritten meegemaakt. Ik bedoel maar".
„Hij rijdt groenten en fruit. De ene
keer naar Helsenborg. In Zweden.
Dat duurt drie dagen. De andere
keer naar Stockholm. Is hij vier da
gen weg. Zijn ze met z'n tweeën op
de wagen dan wisselen ze elkaar zo
om de drie uur af. En zo gaat het
steeds door. Drie of vier dagen weg.
Een dag thuis. Achter elkaar door.
Zaterdag, dat noemen we geen
weekendrijden. Wij noemen het
weekend-rijden als hij zondag weg
moet".
Wat bedolen ze dan met een
Jachtig bestaan? Bij mij krijgt hij
gewoon voldoende rust. Ach, elke
arbeider werkt toch hard. Hebben ze
het over veel verdienen. Niemand
verdient toch genoeg".
„Hebben ze het over roofbouw. Ik
ben op een verkeerecursus geweest
ADVERTENTIE
In 1975 wordt alles weer
duurder. Ook de Bruynzeel-
keukens. Koopt u daarom dit
jaar nog! Dat scheelt een stuk.
Prijs vinden wij natuurlijk
ook belangrijk. Maar nog belang
rijker vinden wij kwaliteit en
service. Waarom? Nou eenvoudig,
omdat uw keuken er volgend jaar
nog moet zijn en ook het jaar
daarna en daarna en daarna en
daarna en daarna en daarna
en daarna en...
bruynzeei
De Houtwerf Keukens B.V., Haarlemmerweg 49a, nabij Groenoord-
hal. Leiden - Tel. 071 - 3 45 44/2 2212 Bouwbedrijf Vogelaar,
Voorstraat 141, Noordwijk-TeL 01719-2170.
voor rijles. Zei een politieagent daar
dat op de internationale chauffeurs
roofbouw wordt gepleegd. Dat vind
ik belachelijk gewoonweg".
„Er kan niets zijn of de beroeps
schauffeur heeft het gedaan. Maar
ik sta voor honderd procent achter
mijn man en achter zijn beroep. En
ook achter de firma Vah Spronsen
Transport in Monster. Ik vind Van
Spronsen als baas zijnde een goede
man. Als Je ergens mee zit, dan
helpt hij Je altijd. Hij zegt wel niet
veel, maar hij ziet alles, hij doet al
les. Toen mijn grootvader ernstig
ziek was, kreeg m'n man een week
verlof. Nu hang ik ook wel vreselijk
aan die zaak. Want wat zeg ik, het
is net onze zaak".
De vakbanden
„We hebben gewoon op de zaak de
bonden niet nodig. Ze zeggen wel
eens een baas is een baas. Maar ik
wil geen kwaad woord van onze
zaak horen. Eerst waren het die
bonden, die aan het duvel Jagen wa
ren met ons en nu die minister
weer. Ik vind, die mensen bedoelen
het misschien wel goed. Maar ze
weten er niets vanaf. Hoe
weet die minister Westerterp nu,
hoe het echte leven van de interna
tionale chauffeur is? Hij zit daar
maar op een stoeltje. Net als die
politiecommissaris, die zed dat de
chauffeurs steed6 agressiever en wil
der gaan rijden. Ik kan die man wel
doodkijken. Ik zou hem weieens wil
len ontmoeten. Maar wij zijn maar
Jan met de Pet"
Waarom geen lid van de vakbond?
„Nee. ik zie ern iets in. Ik zeg altijd
maar zo. Mijn ihan is de minister
van binnenlandse kamers en ik ben
minister van financiën. Ik regel het
geld hier. Ik regel gewoon alles in
de huishouding. De rest doen we
onderling. Klaar. Dat moet ook er
gens. Ik vind dat als mijn man
thuiskomt, dan moet Je hem niet
met van alles lastig vallen. Dan
moeit Je hem ontspanning geven.
Dat heeft hij nodig. Ik geloof dat
hij het bij mij vrij goed heeft. Mijn
man is voor honderd procent chauf
feur. Z'n vrachtwagen, kom er noodt
aan. Dat is zijn halve leven. Je kan
wel haast zeggen, drie-kwart van z'n
leven".
Nooit oververmoeid?
„Nee, nee hoor. Ten eerste heeft m'n
man veel ervaring op de weg. Je
hebt er bij die altijd maar blijven
doorjakkeren. Dat is nooit goed na
tuurlijk".
„We hebben wel een bijzonder leven.
Maar een zeemansvrouw is toch ook
veel alleen. Ik vang het gewoon op.
Ik werk zelf dus niet. nee. Dat gaat
niet. Ze komen op zulke ongeregelde
tijden thuis. En dan moet je er ge
woon aijn. Dan is het niet gezellig
als Je er niet bent".
's Avonds veel alleen? Dat ben ik
wel gewend. En ik heb ons Bibbertje"
(Een Pincertje, dat op haar schoot
zit).
„We komen nooit ergens. Nooit ln
een cafe. Nooit naar de bioscoop. Ik
ben al vijftien Jaar getrouwd, maar
ik ben pas twee keer naar de bio
scoop geweest. We maken het thuds
gezellig. Mijn man is altdjd op reis.
Steekt zijn voeten altijd onder an
dermans tafel. En als hij thuis is
dan moet hij toch zijn voeten onder
z'n eigen tafel kunnen steken".
Graag zelf
(Verlegen lachend) „Nou en of, ja.
Ik heb weieens tegen m'n man ge
zegd. Ik ben nu met mijn klein-rij-
bewijs bezig. Dan haal ik straks
mijn groot-rijbewijs. En dan zou ik
„Ik wou echt dat ik de capaciteiten
had om chauffeur te worden. Want
je moet het lichamelijk wel aankun
nen. Dag en nacht langs de weg. Je
moet eigenlijk tien paar ogen heb
ben. Het vergt toch wat van Je.
Want Je wordt ergens lichamelijk
moe, maar ook geestelijk. Altijd
maar turen op die weg. En het ver
keer wordt ook steeds drukker".
„Dat ze worden opgejaagd door hun
bazen?. Dat is niet waar hoor. Ze
krijgen gewoon de tijd om er te ko-
Ja, Je moet natuurlijk niet in de
kroeg blijven hangen". „Het is na
tuurlijk geen beroep als een ambte
naar. Het zwaarste wat die opp&kt
is een pennetje. Je moet ergens nog
een hoop weten als lnternatdonaal
chauffeur. Het blijft niet bij chauf
feren. Je moet inklaren. Je moet
uitklaren. Je moet de weg naar de
markten kennen. Ze denken wel een
beroepschauffeur, dat is enkel rijen,
rijen, rijen. Dat is niet waar. Er
komt nog zoveel bij kijken. Het zijn
ook nog ongediplomeerde automon
teurs ook".
„Nou, dat weet ik niet. Hij Is goed
gezond. Het is bij tijd en wijle net
een kwajongen. Misschien dat als
hij wat ouder wordt, dat hij op een
binnenlandse wagen kan rijden".
„Je bent vergroeid met de zaak he.
Wij zeggen niet dat m'n man zo
maar op een vrachtwagen rijdt. Nee,
hij rijdt op onze Van Spronsen-wa-
gen. Ik weet niet hoe ik het anders
moet zeggen. Het is gewoon onze
zaak. (lachen) Ze hebben wel eens
gevraagd of ik aandelen ln de zaak
Uitroeien
Leest dan woedend een passage in
de krant voor, waarin staatssecreta
ris Van Huüten over de chauffeurs-
actie zegt, we moetien deze toestan
den uitroeien.
(Fel) „Uitroeien, uitroeien. Weet Je
wat ze moeten uitroeien. Dat zootje
op het Binnenhof. Dat is een puin
hoop".
„Uitroeien. Dat vind ik een moffen-
uitdrukking. Wij verzorgen toch
die export. Nou, wat is een land
zonder export. Dat Is toch niks. Of
wel".
„Ik zou weieens naar het Binnenhof
willen. Maar dah zou ik die minister
zelf willen spreken. Ze doen maar.
Ze zijn toch uiteindelijk door het
volk gekozen. Bij de gratie van het
volk. heet dat geloof ik".
„Nee, zelf 6tem ik niet. Ik zie er het
nut niet van in. Want ze beloven
altijd maar koeien met gouden ho
rens. Maar als ze eenmaal op dat
stoeltje zitten, dan komt er allemaal
niets van terecht".
„En al dat gezeur over die lonen
van de chauffeurs. Ik vraag toch
ook niet wat een minister verdient.
Wat denk je dat dat kost. Bij ons
zitten ze al te knibbelen op een gul
den".
„En alles wordt maar duurder. Sinds
die minister Den Uyl daar zit wordt
alles maar duurder. Die grappenma
ker daarzo. Dan weer suiker een
paar cent. Dan weer brood. Allemaal
gangbare produkten, die Je elke dag
nodig hebt".
Blut
„Den Uyl? Nou, voor mij mag hij
gaan. Die gooit alles maar gelijk
met een dubbeltje omhoog. Nou die
mevrouw Den Uyl moet maar eens
nan internationaal chauffeur is".
in een gezin komen waar ze met
drie kinderen moet rondkomen van
250 gulden huishoudgeld. Dan geloof
ik nooit dat ze er komt. Dan zal ze
maandag wel blut staan. En wij
moeten met ons geld voor de voor
deligheid naar de weekaanbiedingen.
Hoeft zij vast niet te doen".
Denkt ze dat het beter wordt met
een andere regering?
„Dat weet ik niet. Maar wat er nu
zit is niks".
Wiegel?
„Waardeloos, hoeft voor mij ook al
niet. Dat is inpakken en wegwezen.
Zo zeggen we dat altijd hier onder
elkaar".
Wat vindt ze dan van de KVP?
„De KVP? Wat betekent dat?"
(stilte)
..Als een Hollander niet kankert,
dan leeft hij niet. Och. mopperen,
dat doen ze natuurlijk allemaal wel
eens op hun baas. Dat vind ik ook
wel gezond, als Je elkaar eens ie
mening zegt. Niet als Je elkaar ts
misgunt. Je hoort tegenwoordig al
zo gauw, waar doen ze het toch van'
„Wij zijn vreselijk op ons zelf. ne.
Het is een beroep apart. Ik ben al
tijd weer gélukkig als m'n man
thuiskomt. Zie zo, die is weer thui6,
denk ik dan. Ik denk er nooit aan
wat er langs de weg kan gebeuren.
Nee, dat kan Je toch als chauffeurs
vrouw niet. Dan wordt Je stapelgek"
„Laatst waren er twee chauffeurs
verongelukt. En m'n man moest die
zelfde dag nog weg naar Zweden.
Toen ben ik toch wel gaan denken.
Werd een beetje overstuur. Maar
toen dacht ik weer aan wat iemand
mij eens heeft gezegd. Dat was, als
m'n man dte deur van de vrachtwa
gen beetpakt en hij stapt op, dan
stapt God met hem op. Want m'n
man stuurt, maar wordt van boven
bestuurd. Dat is stellig zo. Dat ge
loof ik voor honderd procent".
Amsterdam He/ vervoersweten-
schappelijk bureau van de luchtha
ven Schiphol heeft een voorlopig
werkmodel opgesteld, dat voor 2.000
45 miljoen passagiers voorziet. Dat
is 35 miljoen minder dan in het
rapport van de oommissie Seegers
genoemd wordt. Als die lagere prog
nose, die gebaseerd is op de ontwik
keling van het passagiersvervoer na
de oliekrisis, uitkomt aal Schiphol
tot 2.000 de toenemende passagiers
stroom kunnen verwerken.
Deze conclusie is afkomstig van mr.
C. H. Goekoop, hoofd marketing en
Juridische zaken van de luchthaven
Schiphol. Hij sprak in Amsterdam
tijdens een lunoh van Engelse za
kenlieden. Het nu op tafel gekomen
werkmodel van 45 miljoen passa
giers in het Jaar 2.000 is een voor
zichtige prognose gebaseerd op de
huidige vervoerscijfers.
Schiphol heeft in september voor
het eerst na de oorlog in een half
jaaroverzicht melding moeten ma
ken van een stilstand ln de groei in
het passagiers vervoer. Voor het ge
hele Jaar wordt rekening gehouden
met een passagierstoename van 1 a
2 procent. Tot nu toe was een stij
ging van 12 procent gemiddeld per
Jaar normaal. De laatste tien jaar
bedroeg die stijging 14 procent.
Dit herzien model maakt het op dit
moment niet opportuun eeD tweede
nationale luchthaven te bouwen, die
rond 1985 klaar zou moeten zijn.
„De stoom is er wat ons betreft wat
af", zegt de heer Goekoop. Hij
vindt wel dat bijvoorbeeld een Mar
kerwaard gereserveerd moet blijven
als tweede nationale luchthaven,
maar dan tot rond 2.000.
De heer Goekoop stelt uitdrukkelijk
dat niemand kan voorsoellen wat er
precies in het passagiersvervoer
gaat gebeuren ln de komende Jaren.
Maar hij verwacht niet dat de toe
komstige ontwikkelingen een zelfde
Ingrijpende versnelling teweeg zul
len brengen als in het verleden het
geval ls geweest. Zoals bijvoorbeeld
bij de omschakeling van propeller-
vliegen naar het vliegen met straal
motoren.
In het door de heer Goekoop ge
hanteerde werkmodel zal het aantal
werknemers op Schiphol (nu 22.000)
in 2.000 ongeveer verdubbeld zijn.
Daarbij wordt uitgegaan van de
herziene cijfers en van een produk-
tiviteitsverbetering van 4 procent
per Jaar De heer Goekoop onder
streept daarmee het belang van de
luchthaven Schiphol voor de Am
sterdamse regio.
Op het ministerie van Verkeer en
Waterstaat wordt nog steeds uitge
gaan van het vollopen van Schiphol
ln de buurt van 1985. Eerdere prog
noses spraken van 198283 Maar
die prognoses zijn in tijd wat ach-
teruitgeschoven, omdat het lucht-
minder toeneemt dan was
verwacht.
Het rapport van het Centraal Plan
Bureau aan de regering zal tussen
Sinterklaas en Kerstmis uit komen.
Dit rapport zal op macro-economi-
sche gronden een advies bevatten of
er al dan niet een tweede nationale
luchthaven moet komen
Pas na -»en positief advies kan aan
de slag gegaan worden met het
rapport van de commissie-Seegers.
Dat rapport spreekt geen voorkeur f
uit maar er springt wel duidelijk
uit dat mocht tot een tweede natio
nale luchthaven worden besloten de
Markerwaard de meest aangewezen
(en goedkoopste) vestigingsplaats is.
