Alleen de olielanden kunnen een wereldcrisis voorkomen ri geladen sfeer in afwachting arafat Grieken voor het eerst na 7 jaar naar stembus Vakbondsleider spioneert voor Oost-Duitsland Minister Healy in het Lagerhuis: Boemerang Lezen doen we allemaal Haile Selassi naar het paleis gebracht 1 WOENSDAG 13 NOVEMBER 1974 ADVERTENTIE LONDEN Dennis Healy, de Britse minister van Financiën, heeft gisteren in het Lagerhuis verklaard dat er een ernstige economische crisis dreigt in de gehele wereld, vergelijkbaar met die van de jaren dertig, tenzij de olieproducerende landen be reid zijn hun enorme reserves ter beschikking te stellen aan de westelijke landen. De Britse socialistische minister zei dit tij dens het indienen van de begroting de derde in acht maan den tijd die volgens velen de belangrijkste voor Engeland is van de laatste dertig jaar. De belangrijkste punten uit de be groting waren: hulp voor de Britse Industrie onder andere in de vorm van een verlichting van de controle op bedrijfsvoering in de Britse in dustrieën. beperking van de over heidsuitgaven en de mededeling dat Engeland met ingang van volgend jaar niet meer garant zou staan voor verliezen in het buitenland door een te snelle koersdaling van het Britse pond sterling. Wat de Britse industrie betreft zei minister Healy dat de socialistische regering met een aantal maatregelen zou komen om de economie weer op gang te brengen en te voorko men dat de werkloosheid nog grote re vormen aan zal nemen. In dit ver band verwachtte Healy dat de infla tie komend jaar lager zal zijn dan dit Jaar (20%). De stijging van de over heidsuitgaven zal in de komende vier Jaar worden beperkt met onge veer 2.5%. De Britse garantie voor leningen in het buitenland betreffen vooral landen van het Britse Geme nebest en een aantal olieproduceren de landen, zoals Koeweit en Nigeria. De garantie werkt als een soort com pensatie voor het geval de koers van het pond sterling zakt beneden een vastgestelde waarde. De Britse automobilisten moeten met ingang van maandag meer gaan be talen voor de benzine. De btw gaat op die datum omhoog tot 25% (nu 8%). Dit "om onnodige verspilling van benzine tegen te gaan", aldus de Britse bewindsman die luide toejui chingen van de Labour-banken ont ving op z'n aankondiging dat de pen sioenen en de kinderbijslag in de len te van volgend Jaar omhoog zullen gaan, "weggens de excessief hoge inflatie", Minister Healy verwachtte ech ter dat het inflatiecijfer volgend Jaar lager zou zijn dan dit jaar, hoewel hij de Britse arbeiders waarschuwde dat zij desondanks de eerste twee jaar niet hoefden te rekenen op een wer kelijke verbetering van de levens standaard. In politieke kringen neemt men aan dat de minister van Financiën in zijn begroting getracht heeft het alle ge ledingen van de Britse samenleving zoveel mogelijk naar de zin te maken. Dit gold echter niet voor oppositie leider Edward Heath, die in zijn eer ste belangrijke speech in het Lager huis sinds de nederlaag van de Con servatieve Partij de minister van Fi nanciën verweet „maatregelen te moeten treffen voor fouten die hij zelf in zijn vorige begroting van maart zou hebben gemaakt". Van vakbondszijde kwamen optimistische geluiden, in het bijzonder waar het ging om de verhoging van de pen sioenen en de kinderbijslag. Van werkgeverszijde had men meer hupl voor de industrie verwacht. Hoewel men de maatregelen die de regering wil nemen om de economie op gang te brengen hoopgeven vond, betreurde een woordvoerder van het Britse Verbond van Werkgevers het dat de „minister van Financiën nage laten had de vennootschapsbelasting te verlagen, die er, volgens de woord voerder, de oorzaak van zal zijn dat vele Engelse bedrijven binnen enige maanden failliet zullen zijn". De Britse begroting voor het fis cale Jaar dat in maart afloopt, bedrag na de herziening door Healy, onge veer 45,6 miljard pond. Om de kloof tussen inkomsten uit belasting en overheidsuitgaven te overbruggen moet de overheid 6,3 miljard pond le- Healy zei dat andere manieren om de overheidsuitgaven te dekken, zoals verdere vermindering van de uitga ven of verhoging van de belastingen, tot „een aanzienlijke daling van de nationale produktrie en een massale toename van de werkloosheid zouden hebben geleid". Op het ogenblik zijn er in Engeland al ongeveer 700.000 mensen zonder werk. Honger in Bangladesj Amiroel Islam, oud-minister van Voedselvoor ziening, heeft in Rome op een pers conferentie meegedeeld, dat in zijn land. Bangladesj, in de afgelopen zes weken 100.000 mensen van de hon ger zijn omgekomen. Als er niet on middellijk hulp wordt geboden, zei hij, dan zou in de komende twee k drie maanden een miljoen mensen doodhongeren. Volgens zijn schatting komt men op het ogenblik 2,3 mil joen ton graan te kort. VN-MILITAIR De 65-jarige Margaret Gore- ham in Toronto laat haar auto niet thuis staan uit bezuinigings- overwegingen maar omdat op grond van haar gezondheidstoe stand haar rijbewijs niet kon worden verlengd. De gepensio neerde onderwijzeres heeft zich toen voor het eerst in haar leven aan rolschaatsen gewaagd, die ze toch makkelijker vond dan een fiets. Zo gaat ze tegenwoordig boodschappen doen. NICOSIA Gisteren zijn in de buurt van de bestandslijn tussen de Grieks- cyprische en Trukse troepen op Cy prus twee personen om het leven ge komen en vijf gewond doordat een landmijn tot ontploffing kwam, al dus heeft een woordvoerder van de Verenigde Naües meegedeeld. Omgekomen zijn een Australiër in VN-dienst en een Turkse Cyprioot. De gewonden zijn een tweede lid van de VN-vredesmacht op Cyprus en vier Trkscyprische kinderen, van wie drie De ontploffing deed zich voor toen een auto met een van de VN-man nen aan het stuur op een landmijn reed in de buurt van Lefka, 65 km ten westen van Nicosia. NEW YORK De Verenigde Na ties in New York zyn vandaag van de buitenwereld afgesneden door vei ligheidsvoorzieningen die hun weerga niet hébben, in afwachting van de komst (vandaag) van de Palestijnse leider Jasser Arafat voor de opening van het Palestina-debat in de Alge mene Vergadering. "Het "hoofd operaties" van de mi litante Joodse Defensie Liga, Russell Kelner, werd gisteren gearresteerd nadat de liga had meegedeeld dat Arafat zou worden vermoord. Kelner is opgesloten maar kan tegen starting van 100.000 dollar borg zijn vrijheid kopen. "Alle maatregelen zijn getroffen om Jasser Arafat te vermoorden. Wij hebben speciaal mensen opgeleid om ervoor te zorgen dat Arafat en zijn medewerkers New York niet levend verlaten." Zo verklaarde Kelner tij dens een persconferentie. Naar verluidt hebben Joodse or ganisaties en particulieren in de Ver enigde Staten beloningen tot 500.000 dollar uitgeloofd voor het vermoor den van Jasser Arafat. Het gebouw van de Verenigde Na ties, dat internationaal grondgebied is, is gesloten voor alle onbevoegden voor de dluur van het Baflestima-debat, dat ongeveer een week zal duren. VN-funidtliooanissen waarschuwden dlait zelfs bevoegden zich aan het fouilleren van hun persoon te onder werpen zouden kunnen krijgen al vorens toegelaten te worden tot be paalde ruimten. De gemeentepolitie van New York heeft in de straten rondom het V.N.- gebouw versterking gekregen van fe derale agenten. Zij die het weten kunnen, zeggen dat de voorzorgsmaatregelen stren ger zijn dan veertien jaar geleden, toen premier Chroesjtsjow van de Sowjet-Unie, premier Castro van Cuba en andere wereldleiders naar NEW YORK Onder de slo gans die Amerikaanse Joden hanteren tegen de Palestijnse leider Jasser Arafat en zijn en tourage die in de Algemene Ver gadering van de V.N. hun zaak komen bepleiten, is het toch al niet door oorspronkelijkheid op vallende "Arafat go home". "Daarmee zijn we het hele maal eens", zei gisteravond een lid van Arafats organisatie PLO. "Dat eisen wij al Jaren en we zijn er voor naar hier gekomen." BONN Een hoge Westduitse vakbondsfunctionaris, Walter Böhm, is in Bonn gearresteerd op verden king van spionage voor de DDR. Böhm was hoofd van het verbin dingsbureau vain de Deutsche Ge- werfcsdhaftsbund (DGB) in Bonn dat de contacten tussen vakbonden en parlement onderhoudt. Ook zijn vrouw Irmgard is gearresteerd. Böhm die in 1958 als politiek vluchte ling uit Oost-Duitsland in de Bonds republiek arriveerde, was ook reser ve-officier bij de dienst voor psycho logische oorlogsvoering van de Bun- deswehr. Toen hij nog in de DDR woonde werkte hij als spion voor We6t-Duttsland en verschafte inlichr tingen aan het zogeheten "Ost-Bu- ro" van de SPD. Voor dit bureau ln de zestiger jaren werd gesloten, hield het er een netwerk van in formanten in Oost-Duitsland op na. Böhm zou zelf ontkennen dat hij spionagewerkzaamheden voor de DDR heeft verricht. Een zegsman van de DGB meent dat de kwestie- Böhm waarschijnlijk verband houdt met de zaak van Giinther Guillau- me, die eerder dit Jaar aanleiding was tot het aftreden van bondskan selier Willy Brandt. Guillaume onder hield de contacten tussen Brandt en de SPD en de vakbonden. Hij en Böhm hadden veel officiële contac ten. Ook Gaullaume kwam destijds de Bondsrepubliek binnen onder het mom van een politiek vluchteling uit Oost-Duitsland. De contraspiona gedienst hield Böhm sinds de zomer in het oog, na gewaarschuwd te zijn door de DGB. De DGB-leiding meen de dat Böhm een opvallende belang stelling aan de dag legde voor zaken die niet tot zijn werk behoorden. Böhm werkte sinds 1963 voor de DGB. Voor die tijd werkte hij voor de sociaaldemocratische partij. Als DGB-functaonaris was hij in het ka der van ontwikkelingshulp enkele Ja ren werkzaam in Indonesië. Hij deed ook wat freelance-werk in de Jour nalistiek. Bij de progressieve vleu gel van de SPD stond Böhm bekend als een ouderwetse, reactionaire an ti-communist. Die reputatie had Böhm gemeen met Wilhelm Gronau, de in 1972 ge arresteerde secretaris van het DGB- bestuur. Hij is vorig Jaar uitgewis seld in een ruil met de DDR. Twee maanden geleden werd een hoge functionaris van de bond van trans port-arbeiders, Hans Faltermeier. In Stuttgart aangehouden op verden king van spionage voor de DDR. Russell Kelner, met een vervaarlijk pistool voor zich, tijdens de persconferentie waarin hij verklaarde dat Arafat New York niet levend zal verlaten. Even later werd Kelner aangehouden. New York kwamen. Arafat, zo verluidt, zal verblijven op de 38ste verdieping van het V.N.- huis, in een suite die secretaris-ge neraal Waldheim hem bij wijze van voorzorg aanbiedt. Israels minister van Defensie SJi- mon Peres heeft gisteravond gezegd dat zijn land bereid is over vrede te praten met alle Arabieren, Pales- tijnen en bewoners van de door Israël bezette westelijke Jordaanoever in cluis, maar terreurorganisaties die op Israëlsvernietiging uit zijn, uitge sloten. Peres lijkt hiermee een nieuwe koers van Israël in te luiden. Op de koers werd maandag voor het eerst in een persconferentie gezinspeeld door vice-premier Allan. De Arabische lid-staten van de V.N. hebben gisteren een ontwerp resolutie opgesteld voor discussie tij dens het Palestina-debat. Vertegen woordigers van de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO hebben aan de totstandkoming meegewerkt. Volgens Arabische V.N.-kringen weerspiegelt het ontwerp het stand punt dat op de recente Arabische top in Rabat is ingenomen. Het omvat drie punten: het recht van de Pales- tijnen op zelfbeschikking, hun recht op een vaderland en de steun van de V.N. en hun organisaties voor het Palestijnse streven. Israël beschikt over twee reactors die ladingen voor kernbommen ver vaardigen, aldus Mohammed Mah- goub, commissaris-generaal van de Arabische boycot tegen Israël. Hij zegt dat de Amerikaanse firma "Ring Corporation" de daarvoor benodigde kennis beeft verschaft. De reactors staan volgens hem in Dimonia en Nahiai Sorek en hebben nu een hoeveelheid plutonium ge maakt voor 10 atoombommen van 25 kiloton. Wie dit leest, is niet gek. Want als je kunt lezen, kun je veel meer. Dan kun je jezelf ontwikkelen. Dan kun je werken. Dan kun je leven. Dankzij de kunst van het schrijven en lezen. Dankzij de boekdrukkunst. Ongeveer de helft van de wereldbevolking boven 25 jaar kan niet lezen en schrijven. Honderden miljoenen analfabeten. Hun ontwikkeling hangt van het onderwij s af. Daar wordt hard aan gewerkt maar er moet nog veel meer gebeuren. Want zolang ze niet kunnen lezen, kunnen ze niet vooruit. Maar wij, wij kunnen lezen. En daarom zijn we veel verder.We hebben meer geld, meer eten, meer spullen. Maar zijn we ook meer méns? Daar denk je wel eens over. De vraag is: wat is er werkelijk belangrijk in het leven? Enkele kerken in uw omgeving f A Landelijk adres: Postbus 71, Baarn. êW ADDIS ABEBA De afgezette kei zer Haile Selassi van Ethiopië is naar het 'grote paleis' gebracht, waar tegenwoordig de militaire re gering zetelt, zo wordt van betrouw bare zijde vernomen. De ex-keizer, die sinds zijn afzet ting in september was gehuisvest in een aarden hut van drie vertrekken op het hoofdkwartier van de 4e divi sie in de hoofdstad, is maandag avond ondergebracht in het aparte- ment dat vroeger gebruikt werd door keizer Menelik en keizerin Zauditoe. Vorige maand zouden de staats hoofden van Nigeria. Egypte, Gha na en enkele andere Afrikaanse lan den er bij de militaire regering van Ethiopië op hebben aangedrongen de 82-jarige Haile Selassi met wat meer eerbied te behandelen. In de kelders van het 'grote palels' wachten 200 voormalige hoogwaar digheidsbekleders ministers, hoge ambtenaren, provinciale gouverneurs en rechters op hun berechting. Zij worden verdacht van corruptie en wanbeheer. Het militaire tribunaal zal zich eerst buigen over de aanklachten die zijn ingediend door een 15 leden tel lende gemengde commissie van on derzoek, die zich heeft beziggehouden met de hongersnood in de provincie Wollo, waar meer dan 100.000 men sen omkwamen. Het achterhouden van informatie over de hongersnood heeft mede ge leid tot de val van de voormalige re gering en het aftreden van keizer Haile Selassie. Intussen heeft het Ethiopische persbureau bekend gemaakt dat de regerende militaire raad een bedrag van 81 miljoen dollar beschikbaar heeft gesteld voor hulp in de door droogte getroffen gebieden. Op zoek naar Lord Lucan LONDEN (AP) Scotland Yard heeft gisteren 2 arrestatiebevelen uit gevaardigd tegen lord Lucan, die wordtt gezocht in verband met de moord op een kinderjuffrouw en een poging tot moord op zijn echtgenote. De 39-jarige graaf is sinds don derdag de dag waarop de moord werd gepleegd, spoorloos. Donderdagavond is hij voor het laatst gezien in Uck- field, in het graafschap Sussex. Zon dag werd een wagen, die lord Lucan vermoedelijk heeft gebruikt, terug gevonden in Newhaven. een haven stad aan het Kanaal. In het voer tuig zijn bloedsporen aangetroffen. ATHENE (UPI, AFP) De ac trice Melina Mercouri trekt door de arme buurten van de havenstad Pi- reaus om de kiezers aan te sporen t>m "de Griekse socialisten *n kans tê geven". Alexandres Panaghoulis die in 1968 probeerde de dictator George Papadopoulos te vermoor den, verrast de kiezers in een Atheen- fe buitenwijk met zijn gematigde pproep "democratie heeft geen be hoefte aan fanatisme en extremis me". Ook premier Konstantijn Ka- fcamanlis voert campagne in Athe- ije met de belofte van "sociale recht vaardigheid zonder sociale beroe ring en economische vooruitgang zon der economische acrobatiek". In heel Griekenland zijn de politi ci en de kiezers in de ban van de Campagne voor de eerste parlements verkiezingen na zeven Jaar militaire dictatuur. Op 17 november gaan de zes miljoen kiesgerechtigden naar de stembus om een nieuw parlement van 300 leden te kiezen. Het vorige par lement werd in april 1967 ontbonden ter voorbereiding op nieuwe verkie zingen die echter nooit plaats von den omdat op 21 april de militairen de macht grepen. Negentien partijen en ruim honderd onafhankelijke kandidaten nemen aan de verkiezingscampagne deel, maar men verwacht dat slechts vijf partijen voldoende stemmen zullen behalven om in het parlement te ko men. Daarbij is de communistische partij die sinds 1947 verboden was, maar enkele weken geleden werd gelegaliseerd. De communisten ma ken deel uit van het verenigde link se front (EA), dat volgens sommige voorspellingen 15 procent van de Maar de favoriet voor het behalen van een meerderheid en het lei den van de regering in de komende vier Jaar is de nieuwe Democratische Party van Karamanlis. Deze 67-ja rige politicus heeft de regering geleid sinds 23 juli, toen het militaire be wind Ineenstortte na de "dwaze staatsgreep" (zoals Karamanlis die heeft genoemd) op Cyprus die leid de tot de Tukse invasie op dat eiland. De krachtigste tegenstand voor de partij van Karamanlis komt van de coalitie van de Centrum-Unie van ex-vice-premler en minister van bui tenlandse zaken George Mavros en de reformistisoh-socialistische groe pering "Nieuwe Krachten" van prof, Ioannis Pezmazoglou. Deze coalitie, aangeduid als EKND, heeft meer ver zetslieden uit de oorlogstijd aange- troken dan welke party dan ook. Panagoulis, 33, is ook kandidaat voor de EKND. De voornaamste overige partijen, zijn de Panhelleense Socialistische Beweging (PASOK) van prof. An dreas Papandreou en het Verenigde Linkse Front, waarin de twee com munistische partijen en de groepe ring Verenigd Democratisch Links, alsmede enkele linkse onafhan kelijke n samengaan. Melina Mercou ri is kandidaat voor de PASOK. De "kolonels" die ln Juli het veld ruimden voor de burgerpolitici zijn inmiddels gedeporteerd naar het eiland Kea en in staat van beschul diging gesteld wegens "samenzwe ring". Daarmee staan de kolonels po litiek gezien buiten spel, maar de 'Democratische Nationale Unie" van de schatrijke zakenman Petros Ga- roufalias huldigt min of meer de na tionalistische ideologie van de staats greep van 21 april 1967. Een centraal thema in de verkie zingscampagne is Cyprus. Vrijwel al le partijen zijn het erover eens dat de terugtrekking van de Turkse en andere buitenlandse troepen en ga ranties voor de onaf hank eiy kheid voor 't eiland moeten worden geëist. Over andere kwesties zyn de partyen verdeeld. Karamanlis heeft Grie kenland teruggetrokken uit de mili taire activiteiten van de NAVO maar onlangs verklaard dat, als de NAVO iets doet voor herstel van de recht vaardigheid op Cyprus, "Griekenland zijn houding tegenover het bondge nootschap wellicht zal herzien". De Centrum-Unie verlangt dat Grieken land permanent buiten het militai re opperbevel van de NAVO blijft, en Papandreou en de communisten willen dat Griekenland zijn lidmaat schap van de NAVO geheel opzegt. Wat de binnenlandse politiek betreft zijn Papandreou en de communisten niet tevreden met de maatregelen, die Karamanlis tot dusver heeft ge nomen tegen de kopstukken van de militaire dictatuur. Zij verlangen hardere maatregelen, zoals een zui vering van de officieren die de Junta hebben gediend en het weer opne men in de strijdkrachten van de of ficieren die door de junta waren ont slagen. Karamanlis heeft eraan vastgehou den dat de kwestie van de Griekse monarchie beslist moet worden na de verkiezingen door middel van een volksstemming. Het is bekend dat hij een hekel heeft aan de koninklijke fa mille van ex-Koning Konstantijn die nu in Londen woont, maar hij heeft tot dusver geweigerd zich uit te spre ken over eventueel herstel van de monarchie. Alle andere partijen, be halve ae kleine Nationale Democra tische Unie, hebben zich tegen de monarchie uitgesproken. Demografische omstandigheden zor gen voor enkele onzekere factoren bij deze verkiezingen. De voortschrijden de urbanisatie van de laatste tien jaar heeft ervoor gezorgd dat een derde van de parlementszetels be twist wordt in stedelijke districten. Voorts heeft de emigratie van voor al mannen een vrouwelijk overwicht in het kiezerskorps teweeg gebracht maar wat voor Invloed dat zal heb ben durft niemand te voorspellen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9