Alleen de olielanden kunnen
een wereldcrisis voorkomen
ri geladen sfeer in
afwachting arafat
Grieken voor het eerst na 7 jaar naar stembus
Vakbondsleider
spioneert voor
Oost-Duitsland
Minister Healy in het Lagerhuis:
Boemerang
Lezen
doen we allemaal
Haile Selassi naar
het paleis gebracht
1 WOENSDAG 13 NOVEMBER 1974
ADVERTENTIE
LONDEN Dennis Healy, de Britse minister van Financiën,
heeft gisteren in het Lagerhuis verklaard dat er een ernstige
economische crisis dreigt in de gehele wereld, vergelijkbaar met
die van de jaren dertig, tenzij de olieproducerende landen be
reid zijn hun enorme reserves ter beschikking te stellen aan de
westelijke landen. De Britse socialistische minister zei dit tij
dens het indienen van de begroting de derde in acht maan
den tijd die volgens velen de belangrijkste voor Engeland is
van de laatste dertig jaar.
De belangrijkste punten uit de be
groting waren: hulp voor de Britse
Industrie onder andere in de vorm
van een verlichting van de controle
op bedrijfsvoering in de Britse in
dustrieën. beperking van de over
heidsuitgaven en de mededeling dat
Engeland met ingang van volgend
jaar niet meer garant zou staan
voor verliezen in het buitenland door
een te snelle koersdaling van het
Britse pond sterling.
Wat de Britse industrie betreft zei
minister Healy dat de socialistische
regering met een aantal maatregelen
zou komen om de economie weer
op gang te brengen en te voorko
men dat de werkloosheid nog grote
re vormen aan zal nemen. In dit ver
band verwachtte Healy dat de infla
tie komend jaar lager zal zijn dan dit
Jaar (20%). De stijging van de over
heidsuitgaven zal in de komende
vier Jaar worden beperkt met onge
veer 2.5%. De Britse garantie voor
leningen in het buitenland betreffen
vooral landen van het Britse Geme
nebest en een aantal olieproduceren
de landen, zoals Koeweit en Nigeria.
De garantie werkt als een soort com
pensatie voor het geval de koers van
het pond sterling zakt beneden een
vastgestelde waarde.
De Britse automobilisten moeten met
ingang van maandag meer gaan be
talen voor de benzine. De btw gaat
op die datum omhoog tot 25% (nu
8%). Dit "om onnodige verspilling
van benzine tegen te gaan", aldus de
Britse bewindsman die luide toejui
chingen van de Labour-banken ont
ving op z'n aankondiging dat de pen
sioenen en de kinderbijslag in de len
te van volgend Jaar omhoog zullen
gaan, "weggens de excessief hoge
inflatie",
Minister Healy verwachtte ech
ter dat het inflatiecijfer volgend Jaar
lager zou zijn dan dit jaar, hoewel
hij de Britse arbeiders waarschuwde
dat zij desondanks de eerste twee jaar
niet hoefden te rekenen op een wer
kelijke verbetering van de levens
standaard.
In politieke kringen neemt men aan
dat de minister van Financiën in zijn
begroting getracht heeft het alle ge
ledingen van de Britse samenleving
zoveel mogelijk naar de zin te maken.
Dit gold echter niet voor oppositie
leider Edward Heath, die in zijn eer
ste belangrijke speech in het Lager
huis sinds de nederlaag van de Con
servatieve Partij de minister van Fi
nanciën verweet „maatregelen te
moeten treffen voor fouten die hij
zelf in zijn vorige begroting van
maart zou hebben gemaakt". Van
vakbondszijde kwamen optimistische
geluiden, in het bijzonder waar het
ging om de verhoging van de pen
sioenen en de kinderbijslag. Van
werkgeverszijde had men meer hupl
voor de industrie verwacht. Hoewel
men de maatregelen die de regering
wil nemen om de economie op
gang te brengen hoopgeven vond,
betreurde een woordvoerder van het
Britse Verbond van Werkgevers het
dat de „minister van Financiën nage
laten had de vennootschapsbelasting
te verlagen, die er, volgens de woord
voerder, de oorzaak van zal zijn dat
vele Engelse bedrijven binnen enige
maanden failliet zullen zijn".
De Britse begroting voor het fis
cale Jaar dat in maart afloopt, bedrag
na de herziening door Healy, onge
veer 45,6 miljard pond. Om de kloof
tussen inkomsten uit belasting en
overheidsuitgaven te overbruggen
moet de overheid 6,3 miljard pond le-
Healy zei dat andere manieren om
de overheidsuitgaven te dekken, zoals
verdere vermindering van de uitga
ven of verhoging van de belastingen,
tot „een aanzienlijke daling van de
nationale produktrie en een massale
toename van de werkloosheid zouden
hebben geleid". Op het ogenblik zijn
er in Engeland al ongeveer 700.000
mensen zonder werk.
Honger in Bangladesj Amiroel
Islam, oud-minister van Voedselvoor
ziening, heeft in Rome op een pers
conferentie meegedeeld, dat in zijn
land. Bangladesj, in de afgelopen zes
weken 100.000 mensen van de hon
ger zijn omgekomen. Als er niet on
middellijk hulp wordt geboden, zei
hij, dan zou in de komende twee k
drie maanden een miljoen mensen
doodhongeren. Volgens zijn schatting
komt men op het ogenblik 2,3 mil
joen ton graan te kort.
VN-MILITAIR
De 65-jarige Margaret Gore-
ham in Toronto laat haar auto
niet thuis staan uit bezuinigings-
overwegingen maar omdat op
grond van haar gezondheidstoe
stand haar rijbewijs niet kon
worden verlengd. De gepensio
neerde onderwijzeres heeft zich
toen voor het eerst in haar leven
aan rolschaatsen gewaagd, die ze
toch makkelijker vond dan een
fiets. Zo gaat ze tegenwoordig
boodschappen doen.
NICOSIA Gisteren zijn in de buurt
van de bestandslijn tussen de Grieks-
cyprische en Trukse troepen op Cy
prus twee personen om het leven ge
komen en vijf gewond doordat een
landmijn tot ontploffing kwam, al
dus heeft een woordvoerder van de
Verenigde Naües meegedeeld.
Omgekomen zijn een Australiër in
VN-dienst en een Turkse Cyprioot.
De gewonden zijn een tweede lid van
de VN-vredesmacht op Cyprus en vier
Trkscyprische kinderen, van wie drie
De ontploffing deed zich voor toen
een auto met een van de VN-man
nen aan het stuur op een landmijn
reed in de buurt van Lefka, 65 km
ten westen van Nicosia.
NEW YORK De Verenigde Na
ties in New York zyn vandaag van
de buitenwereld afgesneden door vei
ligheidsvoorzieningen die hun weerga
niet hébben, in afwachting van de
komst (vandaag) van de Palestijnse
leider Jasser Arafat voor de opening
van het Palestina-debat in de Alge
mene Vergadering.
"Het "hoofd operaties" van de mi
litante Joodse Defensie Liga, Russell
Kelner, werd gisteren gearresteerd
nadat de liga had meegedeeld dat
Arafat zou worden vermoord. Kelner
is opgesloten maar kan tegen starting
van 100.000 dollar borg zijn vrijheid
kopen.
"Alle maatregelen zijn getroffen
om Jasser Arafat te vermoorden. Wij
hebben speciaal mensen opgeleid om
ervoor te zorgen dat Arafat en zijn
medewerkers New York niet levend
verlaten." Zo verklaarde Kelner tij
dens een persconferentie.
Naar verluidt hebben Joodse or
ganisaties en particulieren in de Ver
enigde Staten beloningen tot 500.000
dollar uitgeloofd voor het vermoor
den van Jasser Arafat.
Het gebouw van de Verenigde Na
ties, dat internationaal grondgebied
is, is gesloten voor alle onbevoegden
voor de dluur van het Baflestima-debat,
dat ongeveer een week zal duren.
VN-funidtliooanissen waarschuwden
dlait zelfs bevoegden zich aan het
fouilleren van hun persoon te onder
werpen zouden kunnen krijgen al
vorens toegelaten te worden tot be
paalde ruimten.
De gemeentepolitie van New York
heeft in de straten rondom het V.N.-
gebouw versterking gekregen van fe
derale agenten.
Zij die het weten kunnen, zeggen
dat de voorzorgsmaatregelen stren
ger zijn dan veertien jaar geleden,
toen premier Chroesjtsjow van de
Sowjet-Unie, premier Castro van
Cuba en andere wereldleiders naar
NEW YORK Onder de slo
gans die Amerikaanse Joden
hanteren tegen de Palestijnse
leider Jasser Arafat en zijn en
tourage die in de Algemene Ver
gadering van de V.N. hun zaak
komen bepleiten, is het toch al
niet door oorspronkelijkheid op
vallende "Arafat go home".
"Daarmee zijn we het hele
maal eens", zei gisteravond een
lid van Arafats organisatie PLO.
"Dat eisen wij al Jaren en we
zijn er voor naar hier gekomen."
BONN Een hoge Westduitse
vakbondsfunctionaris, Walter Böhm,
is in Bonn gearresteerd op verden
king van spionage voor de DDR.
Böhm was hoofd van het verbin
dingsbureau vain de Deutsche Ge-
werfcsdhaftsbund (DGB) in Bonn dat
de contacten tussen vakbonden en
parlement onderhoudt. Ook zijn
vrouw Irmgard is gearresteerd.
Böhm die in 1958 als politiek vluchte
ling uit Oost-Duitsland in de Bonds
republiek arriveerde, was ook reser
ve-officier bij de dienst voor psycho
logische oorlogsvoering van de Bun-
deswehr. Toen hij nog in de DDR
woonde werkte hij als spion voor
We6t-Duttsland en verschafte inlichr
tingen aan het zogeheten "Ost-Bu-
ro" van de SPD. Voor dit bureau
ln de zestiger jaren werd gesloten,
hield het er een netwerk van in
formanten in Oost-Duitsland op na.
Böhm zou zelf ontkennen dat hij
spionagewerkzaamheden voor de
DDR heeft verricht. Een zegsman
van de DGB meent dat de kwestie-
Böhm waarschijnlijk verband houdt
met de zaak van Giinther Guillau-
me, die eerder dit Jaar aanleiding
was tot het aftreden van bondskan
selier Willy Brandt. Guillaume onder
hield de contacten tussen Brandt en
de SPD en de vakbonden. Hij en
Böhm hadden veel officiële contac
ten.
Ook Gaullaume kwam destijds de
Bondsrepubliek binnen onder het
mom van een politiek vluchteling uit
Oost-Duitsland. De contraspiona
gedienst hield Böhm sinds de zomer
in het oog, na gewaarschuwd te zijn
door de DGB. De DGB-leiding meen
de dat Böhm een opvallende belang
stelling aan de dag legde voor zaken
die niet tot zijn werk behoorden.
Böhm werkte sinds 1963 voor de
DGB. Voor die tijd werkte hij voor
de sociaaldemocratische partij. Als
DGB-functaonaris was hij in het ka
der van ontwikkelingshulp enkele Ja
ren werkzaam in Indonesië. Hij deed
ook wat freelance-werk in de Jour
nalistiek. Bij de progressieve vleu
gel van de SPD stond Böhm bekend
als een ouderwetse, reactionaire an
ti-communist.
Die reputatie had Böhm gemeen
met Wilhelm Gronau, de in 1972 ge
arresteerde secretaris van het DGB-
bestuur. Hij is vorig Jaar uitgewis
seld in een ruil met de DDR. Twee
maanden geleden werd een hoge
functionaris van de bond van trans
port-arbeiders, Hans Faltermeier.
In Stuttgart aangehouden op verden
king van spionage voor de DDR.
Russell Kelner, met een vervaarlijk pistool voor zich, tijdens
de persconferentie waarin hij verklaarde dat Arafat New York
niet levend zal verlaten. Even later werd Kelner aangehouden.
New York kwamen.
Arafat, zo verluidt, zal verblijven
op de 38ste verdieping van het V.N.-
huis, in een suite die secretaris-ge
neraal Waldheim hem bij wijze van
voorzorg aanbiedt.
Israels minister van Defensie SJi-
mon Peres heeft gisteravond gezegd
dat zijn land bereid is over vrede
te praten met alle Arabieren, Pales-
tijnen en bewoners van de door Israël
bezette westelijke Jordaanoever in
cluis, maar terreurorganisaties die
op Israëlsvernietiging uit zijn, uitge
sloten.
Peres lijkt hiermee een nieuwe
koers van Israël in te luiden. Op de
koers werd maandag voor het eerst
in een persconferentie gezinspeeld
door vice-premier Allan.
De Arabische lid-staten van de
V.N. hebben gisteren een ontwerp
resolutie opgesteld voor discussie tij
dens het Palestina-debat. Vertegen
woordigers van de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO hebben aan de
totstandkoming meegewerkt.
Volgens Arabische V.N.-kringen
weerspiegelt het ontwerp het stand
punt dat op de recente Arabische top
in Rabat is ingenomen. Het omvat
drie punten: het recht van de Pales-
tijnen op zelfbeschikking, hun recht
op een vaderland en de steun van de
V.N. en hun organisaties voor het
Palestijnse streven.
Israël beschikt over twee reactors
die ladingen voor kernbommen ver
vaardigen, aldus Mohammed Mah-
goub, commissaris-generaal van de
Arabische boycot tegen Israël. Hij
zegt dat de Amerikaanse firma "Ring
Corporation" de daarvoor benodigde
kennis beeft verschaft.
De reactors staan volgens hem in
Dimonia en Nahiai Sorek en hebben
nu een hoeveelheid plutonium ge
maakt voor 10 atoombommen van 25
kiloton.
Wie dit leest, is niet gek.
Want als je kunt lezen, kun
je veel meer. Dan kun je
jezelf ontwikkelen. Dan kun
je werken. Dan kun je leven.
Dankzij de kunst van het
schrijven en lezen. Dankzij
de boekdrukkunst.
Ongeveer de helft van
de wereldbevolking boven
25 jaar kan niet lezen en
schrijven. Honderden
miljoenen analfabeten. Hun
ontwikkeling hangt van het
onderwij s af. Daar wordt hard
aan gewerkt maar er moet
nog veel meer gebeuren.
Want zolang ze niet kunnen
lezen, kunnen ze niet vooruit.
Maar wij, wij kunnen
lezen. En daarom zijn we
veel verder.We hebben
meer geld, meer eten, meer
spullen. Maar zijn we ook
meer méns? Daar denk je
wel eens over.
De vraag is: wat is er
werkelijk belangrijk in het
leven?
Enkele kerken in uw omgeving f A
Landelijk adres: Postbus 71, Baarn. êW
ADDIS ABEBA De afgezette kei
zer Haile Selassi van Ethiopië is
naar het 'grote paleis' gebracht,
waar tegenwoordig de militaire re
gering zetelt, zo wordt van betrouw
bare zijde vernomen.
De ex-keizer, die sinds zijn afzet
ting in september was gehuisvest in
een aarden hut van drie vertrekken
op het hoofdkwartier van de 4e divi
sie in de hoofdstad, is maandag
avond ondergebracht in het aparte-
ment dat vroeger gebruikt werd door
keizer Menelik en keizerin Zauditoe.
Vorige maand zouden de staats
hoofden van Nigeria. Egypte, Gha
na en enkele andere Afrikaanse lan
den er bij de militaire regering van
Ethiopië op hebben aangedrongen de
82-jarige Haile Selassi met wat meer
eerbied te behandelen.
In de kelders van het 'grote palels'
wachten 200 voormalige hoogwaar
digheidsbekleders ministers, hoge
ambtenaren, provinciale gouverneurs
en rechters op hun berechting. Zij
worden verdacht van corruptie en
wanbeheer.
Het militaire tribunaal zal zich
eerst buigen over de aanklachten die
zijn ingediend door een 15 leden tel
lende gemengde commissie van on
derzoek, die zich heeft beziggehouden
met de hongersnood in de provincie
Wollo, waar meer dan 100.000 men
sen omkwamen.
Het achterhouden van informatie
over de hongersnood heeft mede ge
leid tot de val van de voormalige re
gering en het aftreden van keizer
Haile Selassie.
Intussen heeft het Ethiopische
persbureau bekend gemaakt dat de
regerende militaire raad een bedrag
van 81 miljoen dollar beschikbaar
heeft gesteld voor hulp in de door
droogte getroffen gebieden.
Op zoek naar
Lord Lucan
LONDEN (AP) Scotland Yard
heeft gisteren 2 arrestatiebevelen uit
gevaardigd tegen lord Lucan, die
wordtt gezocht in verband met de
moord op een kinderjuffrouw en een
poging tot moord op zijn echtgenote.
De 39-jarige graaf is sinds don
derdag de dag waarop de moord werd
gepleegd, spoorloos. Donderdagavond
is hij voor het laatst gezien in Uck-
field, in het graafschap Sussex. Zon
dag werd een wagen, die lord Lucan
vermoedelijk heeft gebruikt, terug
gevonden in Newhaven. een haven
stad aan het Kanaal. In het voer
tuig zijn bloedsporen aangetroffen.
ATHENE (UPI, AFP) De ac
trice Melina Mercouri trekt door de
arme buurten van de havenstad Pi-
reaus om de kiezers aan te sporen
t>m "de Griekse socialisten *n kans
tê geven". Alexandres Panaghoulis
die in 1968 probeerde de dictator
George Papadopoulos te vermoor
den, verrast de kiezers in een Atheen-
fe buitenwijk met zijn gematigde
pproep "democratie heeft geen be
hoefte aan fanatisme en extremis
me". Ook premier Konstantijn Ka-
fcamanlis voert campagne in Athe-
ije met de belofte van "sociale recht
vaardigheid zonder sociale beroe
ring en economische vooruitgang zon
der economische acrobatiek".
In heel Griekenland zijn de politi
ci en de kiezers in de ban van de
Campagne voor de eerste parlements
verkiezingen na zeven Jaar militaire
dictatuur. Op 17 november gaan de
zes miljoen kiesgerechtigden naar de
stembus om een nieuw parlement van
300 leden te kiezen. Het vorige par
lement werd in april 1967 ontbonden
ter voorbereiding op nieuwe verkie
zingen die echter nooit plaats von
den omdat op 21 april de militairen
de macht grepen.
Negentien partijen en ruim honderd
onafhankelijke kandidaten nemen
aan de verkiezingscampagne deel,
maar men verwacht dat slechts vijf
partijen voldoende stemmen zullen
behalven om in het parlement te ko
men. Daarbij is de communistische
partij die sinds 1947 verboden was,
maar enkele weken geleden werd
gelegaliseerd. De communisten ma
ken deel uit van het verenigde link
se front (EA), dat volgens sommige
voorspellingen 15 procent van de
Maar de favoriet voor het behalen
van een meerderheid en het lei
den van de regering in de komende
vier Jaar is de nieuwe Democratische
Party van Karamanlis. Deze 67-ja
rige politicus heeft de regering geleid
sinds 23 juli, toen het militaire be
wind Ineenstortte na de "dwaze
staatsgreep" (zoals Karamanlis die
heeft genoemd) op Cyprus die leid
de tot de Tukse invasie op dat
eiland.
De krachtigste tegenstand voor de
partij van Karamanlis komt van de
coalitie van de Centrum-Unie van
ex-vice-premler en minister van bui
tenlandse zaken George Mavros en
de reformistisoh-socialistische groe
pering "Nieuwe Krachten" van prof,
Ioannis Pezmazoglou. Deze coalitie,
aangeduid als EKND, heeft meer ver
zetslieden uit de oorlogstijd aange-
troken dan welke party dan ook.
Panagoulis, 33, is ook kandidaat voor
de EKND.
De voornaamste overige partijen,
zijn de Panhelleense Socialistische
Beweging (PASOK) van prof. An
dreas Papandreou en het Verenigde
Linkse Front, waarin de twee com
munistische partijen en de groepe
ring Verenigd Democratisch Links,
alsmede enkele linkse onafhan
kelijke n samengaan. Melina Mercou
ri is kandidaat voor de PASOK.
De "kolonels" die ln Juli het veld
ruimden voor de burgerpolitici zijn
inmiddels gedeporteerd naar het
eiland Kea en in staat van beschul
diging gesteld wegens "samenzwe
ring". Daarmee staan de kolonels po
litiek gezien buiten spel, maar de
'Democratische Nationale Unie" van
de schatrijke zakenman Petros Ga-
roufalias huldigt min of meer de na
tionalistische ideologie van de staats
greep van 21 april 1967.
Een centraal thema in de verkie
zingscampagne is Cyprus. Vrijwel al
le partijen zijn het erover eens dat
de terugtrekking van de Turkse en
andere buitenlandse troepen en ga
ranties voor de onaf hank eiy kheid
voor 't eiland moeten worden geëist.
Over andere kwesties zyn de partyen
verdeeld. Karamanlis heeft Grie
kenland teruggetrokken uit de mili
taire activiteiten van de NAVO maar
onlangs verklaard dat, als de NAVO
iets doet voor herstel van de recht
vaardigheid op Cyprus, "Griekenland
zijn houding tegenover het bondge
nootschap wellicht zal herzien". De
Centrum-Unie verlangt dat Grieken
land permanent buiten het militai
re opperbevel van de NAVO blijft,
en Papandreou en de communisten
willen dat Griekenland zijn lidmaat
schap van de NAVO geheel opzegt.
Wat de binnenlandse politiek betreft
zijn Papandreou en de communisten
niet tevreden met de maatregelen,
die Karamanlis tot dusver heeft ge
nomen tegen de kopstukken van de
militaire dictatuur. Zij verlangen
hardere maatregelen, zoals een zui
vering van de officieren die de Junta
hebben gediend en het weer opne
men in de strijdkrachten van de of
ficieren die door de junta waren ont
slagen.
Karamanlis heeft eraan vastgehou
den dat de kwestie van de Griekse
monarchie beslist moet worden na
de verkiezingen door middel van een
volksstemming. Het is bekend dat hij
een hekel heeft aan de koninklijke fa
mille van ex-Koning Konstantijn die
nu in Londen woont, maar hij heeft
tot dusver geweigerd zich uit te spre
ken over eventueel herstel van de
monarchie. Alle andere partijen, be
halve ae kleine Nationale Democra
tische Unie, hebben zich tegen de
monarchie uitgesproken.
Demografische omstandigheden zor
gen voor enkele onzekere factoren bij
deze verkiezingen. De voortschrijden
de urbanisatie van de laatste tien
jaar heeft ervoor gezorgd dat een
derde van de parlementszetels be
twist wordt in stedelijke districten.
Voorts heeft de emigratie van voor
al mannen een vrouwelijk overwicht
in het kiezerskorps teweeg gebracht
maar wat voor Invloed dat zal heb
ben durft niemand te voorspellen.