"Van een jazzrubriek
op de televisie kan
geen sprake zijn'
l ...e/7 gisteren i
vandaag
Radiopresentator Paul van Schaik:
WASSENAAR
RADIOPROGRAMMA
DUITSE TV
TV morgén]
VOCALITER
ZONG VLAK
SIERADEN EN
POPPEN BIJ
JARIGE LUCAS
KAMER STELT BEHANDELING
AAN LUBBERS BEGROTING UIT
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1974
XCDERLAND I
18.45 Paul us de Boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 AVRO's Toppop presenteert de Nationale Hitparade
(AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 AVRO s Wie kent kwis (AVRO)
21.35 De Gebroeders Hammond, feuilleton (AVRO)
22.25 Televizier Magazine (AVRO)
23.05 AVRO's Sportpanorama (AVRO)
23.25 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.15 Sportleiding, les 5 (TELEAC)
18.45 Paulus de Boskabeuter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
J9.05 Swiebertje, jeugdserie (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Johnny en Tomny, tv-revue (NCRV)
Nieuwe televisierevue met Tonny Huurdeman en John
ny Kraaykamp. Zij worden bijgestaan door Carry
Tefsen, Jaap Stobbe en Wim Wama. Verder treden op
Saskia en Serge, Louis Neefs, Ciska Peters en de Frans
Rafall Dancers en het theaterorkest onder leiding van
Harry de Groot.
21.30 Farce Majeure (NCRV)
22.00NCRV 50 jaar!, herdenkingsbijeenkomst in Amersfoort
)e problemen zaten donderdag bij
Achter het Nieuws, en trouwens ook,
maar dan in een andere vorm, in
het toneelspel „Souvenirs" van
Gerard Lemmens. Bevinden we ons
ja dan nee in een crisis? Minister
Duisenberg zei van niet, er was geen
sprake van een daling maar van een
minder sterke stijging. Een schrale
troost misschien, maar toch een
troost, vooral voor wielrenners. De
E-3 in België bleek een langgerekt
probleem, de Nederlandse Antillen
willen ook hun vrijheid en koning
Hoessein heeft er verder weinig
meer mee te maken na Rabat.
Israël echter vecht een verloren
strijd. Aldus enkele jeugdige Pales-
tijnen die Ben Eikerbout (wiens
specialisme bijzonder lang stand
houdt als je het bijvoorbeeld
vergelijkt met Cyprus) op de
westoever had opgezocht.
Gesublimeerde problemen kwamen
we tegen in „Souvenirs", geschreven
in opdracht van het dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk-fonds van de
provincie Noord-Holland. Ik stel me
voor dat dit fonds, genoemd naar
die baron, in deze provincie, Gerard
Lemmens de vrije hand heeft
gelaten, en hem niet de opdracht
heeft gegeven, „een stuk te
schrijven over twee zwervers, Sjaak
en de Rooie, die in
huis ontwaken en in
machtsrelatie tot elkaar komen te
staan." of zoiets. Zelfs zal de
opdracht niet in het vage hebben
geluid dat Lemmens een stuk moest
schrijven „in de traditie van de
huisbewaarder" of „in de geest van
Harold Pinter" maar dat nam niet
weg dat je daar toch bij vlagen aan
werd herinnerd.
Niet dat dit stoorde. Je kan beter
aan een briljant stuk herinnerd
worden dan aan een slecht of matig
stuk, en het was trouwens niet
alleen de herinnering aan betere
stukken die „Souvenirs" (tamelijk
verrassend, want wie is Gerard
Lemmens?) tot een goed stuk
maakte dat veel speelkansen bood
aan Han Bentz van den Berg en
Jacques Commandeur. De eerste
helft was weliswaar beter dan de*
tweede helft, maar door de bank*
genomen was er reden tot grote-
tevredenheid, ook al omdat ditl
Nederlandse spel weer wat meer*;
body had (wat meer te bieden had)
dan de meeste Nederlandse serie-af-,
leveringen.
Voor acht uur heb ik met genoegen t
naar „mijl op zeven" gekeken, dat ik
voor de eerste keer zag. ..Twee*
Jongens en een oude auto" die op£
avontuur gaan in een provincie, dit*
keer Gelderland, en met leukej
verhalen thuiskomen. Geen wonder,;
want het zijn ook aardige Jongens-
die door iedereen aardig worden
gevonden, behalve door de kapitein,
die ze bars wegjoeg van het terrein
waar wellicht de militaire oefening
zou worden gehouden.
In feite is, „Mijl op zeven" eeh
voortzetting met lange onderbreking
van het programma dat Berentl
Boudewijn en Ellen Blazer een jaar
of tien geleden voor de Vara
maakten, en dat, als ik me niet
vergis, „Europa In" heette. Zaj
trokken ook naar een bepaajjd
gebied of een bepaalde stad en
praatten daar met gewone mensefi
die ze onderweg tegenkwamen, o*»
met de ongewone mensen onder de
gewone mensen: een voormalige
violist die overgeswitched is naar
het schilderen (Jos Lussenbei'g
heette hij gisteren), een kapper in
Laren die het feestprogramma -voor
het dorp voorbereidt, de touwtrek»-
kers van de Nederlandse Touwtrek»
kers Bond, boer Jan Tolkamp met
zijn instuif, het kasteeltje waar de
jeugdserie „Floris" gefilmd werd (met
gepast gebruik van fragmenten
daaruit) enzovoort.
Allemaal aardige mensen dus
(behalve die kapitein), bekeken door
aardige mensen, dat kan alleen
maar een aardig programma wor
den, zonder pretenties en zonder
waarlijke kunstwaarde, maar af eri
toe met reminiscenties aan „De
Ivoren Toren" en dat soort
programma's. Samenvattend: de
volgende keer kijk ik weer, en heus
niet alleen omdat het moet.
NICO SCHEEPMAKER
Hilversum III
Ieder heel uur nieuws.
(S) Drie op Je boter-
je boterham:
VRIJDAG 8 NOVEMBER
Hilversum I
Politieke Partijen: 18.19 Rooms Ka
tholieke Partij Neerland. KRO: 18.30
fnSStl'fff ISKMTST' BriT
19.30 (S) In antwoord
schrijven: verzoekplatenpro-
gramma. 21.00 (S) De blanke top pre
senteert radiotelevisie. NCRV: 22.00
Herdenkingssamenkomst t-g.v. 50-jarig
bestaan NCRV. mm.v. NCRV Vocaal
Ensemlble, orgel en een koperkwartet.
22.50 Nieuws. 23.00 NCRV 50: klank
beeld. 23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum H
19.50 Den Haag
vandaag. VARA: 20.00 Nieuws. 20.05
tje: verzoekprogTamma. 16.03 (S)
Sportehow.
VRIJDAG 8 NOVEMBER
Duitsland I
17,55-18.00 (K) Journaal. (Regio
naal programma: NDR: 18.00 (K>
Sport. 18.30 (K) Aktualiteiten. 18.45.
(K) Zandmannetje. 18.55 (K) Nord-
schau Magazin. 19.26 (K) Der Fall von
e. 19.59 (K) Program-
ten: Cosi Pan Tutte, Mozart. 22.55 (S)
De Staalkaart. 23.55-24.00 Nieuws.
18.40 (K) Aktualir
telten. 1930 (K) Verkeerskwis).
18.02 Joost mag niet eten. 19.02 Drie
loopt achter: Nostalgie. AVRO: 20.02 Ao.r,
Radjojournaal._20.05 Eurohits: met o.a.
_2.02 Radio jour- fi
22.05 (S) Superclean Dreamma-
rnaal en weerbericht.
Radiojournaal. 0.05 Weekend-Muziek-
Magazlne.l .02 Soultlme ÜS.A. 2.02
Continu de nacht door. 4.02 Voor dag
en dauw (2.02. 4.02 en 5.57 Radio-
Journaal). NCRV: 6.02-7.00 (8) Klaar
Zorn Gottes, film. 0.1»'-
luziek. 1830 (Z/W) Va ter
18.55 (K) Bar-,
Buitenlands journaal.
ZATERDAG 9 NOVEMBER
Hilversum I
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Ont-
Dijt-Soos (7.30 Nieuws. 7.41-8.00 Ak-
>ua I. 8.30 Nieuws. 8.36-8.45 Gym-
lastiek voor de huisvrouw) 9.00 (S)
Journaal. 21.30 (K) Kabarêtprogram-.'
ma. 22.45 (K) Sport. 23.15 (K) Jour
naal.
Aktua-Sport: sport
muziek (10.30
Nederland I
Nieuws). 11.00 Hartje Amsterdam: NOS: 16.00 (K) Journaal. VARA
het bedrijfsleven. TROS
ger B: amusementsprogramma. 15.3
(K) Jong geleerd, oud
familieprogramma. 17.00 (K) De film,
van Ome Willem. NOS: 18.45 (K) Pau?
lus de Boskabouter. 18.55 (K) Jour-"
r naai. KRO: 19.05 (K) De
Nieuws. 17.8;
Hilversum II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 730 (S) Z.O. voor alle
kinderen die op zijn. 8.00 Nieuws. 8.11
Dingen van de dag. 8.23 (S) Z.O.
voor iedereen (9.35-9.40 Water
standen). 10.30 (S) Z.I. muziek-
(K) Brandpunt. 22.30 (K) Great Mys-
--- serie adembenemende ver'
Nederland II
TELEAC: 18.15 (K) Natuurkunde
herh. les 9. NOS: 18.45 (K) Paulus
Boskabouter. 18.55 (K) J<
(I) Journaal. AVRO: 2031 (K) Eea
mens wil op de zaterdagavond wel eens
beetje lachen want'
programma voor Surinamers en Antil-
lianen in Nederland. 17.00 (S) Har
monie en fanfare in Nederland en
Europa. 17.45 Voor blinden en slecht
zienden. 17.55 Mededelingen.
genoeg ellende
NOS: 22.50 (K) Journaal. IKOR-
NCRV: 22.55-23.00 Het lied
„Je werkt ontzettend anoniem". Een allerminst somber klin
kende kreet van Paul van Schaik (33), werkzaam bij de AVRO-
radio als vast programmamedewerker. Zijn winkel: het presen
teren en/of samenstellen van de wekelijks terugkerende uit
zendingen "M«et het oog op luisteren" (dinsdag via Hilver
sum II), "Er floot een vogel in de wei" (dinsdagavond via
Hilversum I) en "Jazz Spectrum" (donderdagavond via Hilver
sum II).
Paul van Schaik, prettige radiostem,
is geen man die aan de weg
timmert. Het zou ook niet kunnen,
want zo lang een omroep als de
AVRO nog steeds de grootste
oiotabene slechts een half uur in
de week aandacht aan jazz besteedt,
vallen er weinig ideeën te
verwezenlijken. Ze waren er wel en
zijn er nog steeds. Van Schaik: "Het
liefst zou ik een rechtstreeks
programma van een uur vanuit de
studio willen brengen. Een 60ort
instuif met elke week een live
optreden van een groep of orkest,
twee vaste rubrieken een profiel
van een Count Basie en een van
Sonny Rollins bijvoorbeeld en
platen. Een jaar of twee geleden
heb ik met Hans Dulfer (tenor/so
praan sax) een voorstel gedaan. Dat
was bij voorbaat al afgewezen
in verband met d© tijd".
Raakt hij daardoor niet vreselijk
gefrustreerd
Paul: "Ach, ik kan m'n ei wel kwijt.
Ik voel me niet verloren. Ik heb
meer te doen met jazzmusicici, die
om den brode in radio-orkesten
moeten spelen. Voor die mensen
moet dat werk ontzettend frustre
rend zijn".
Zijn ei kan Paul van Schaik kwijt
in het op de dinsdagavond te
brengen programma "Er floot een
vogel in de wei". Het programma
(om 23.20 uur via Hilversum I) doet
denken aan „Het gat van Nederland"
zonder beeld. Is hij het daarmee
eens?
Paul vap Schaik, pratend in zijn
werkkamer, waarin een wand met
honderden platen het interieur
voornamelijk bepaalt, toont zich
niet verbaasd.
Hij: "Je bent de zoveelste die een
dergelijke vergelijking trekt. De
visie is ongeveer dezelfde: de
mentaliteit niet. Dat komt hoofdza
kelijk door de manier van werken".
"In het programma kim je veel meer
radiotechnisdhe ideeën kwijt dan
bijvoorbeeld in een jazzprogramma".
In "Er floot ..."'Stoeit Van Schaik
met de technische mogelijkheden
die het medium radio biedt. De
uitzending laat een of meer
personen in een bepaalde situatie
aan het woord. De sfeer rond een
persoon wordt versterkt door
klankcollages, door Van Schaik
samengestelde oomposities, die de
hoofdfiguur nog duidelijker portret
teren. Van Schaik over deze
uitzendingen, die hij al twee jaar
brengt: "Het is film zonder beeld. Of
de bedoeling overkomt? Ja, dat is
vaak afhankelijk van de figuur die
wordt gevolgd".
Met zijn „Jazz Spectrum" ligt dat j
anders. Omdat de jazz bij de
omroepen nog steeds geen geaccep
teerde kunstvorm is. mag Paul blij
zijn met zijn dertig minuten per
week. Veel meer dan zeer summiere
informatie en enkele platen kan hij
in de uitzending niet kwijt. Van
Schaik, die het programma zo'n zes
jaar geleden van Roel Balten
overnam, vindt een dergelijk kort
tijdsbestek vooral Jammer omdat
het hem daarin niet mogelijk is de
grote verscheidenheid die er is op
jazzgebied aan bod te laten komen.
Hij: „Er is zoveel aan de hand. De
avant garde, de jazz in Nederland".
Het werken op een eiland wordt nog
meer versterkt door de platenmaat
schappijen. Paul„Je hebt een
jazzprogramma, werkt voor een
bepaald publiek, de potentiële
kopers. Toch moet ik bedelen bij de
maatschappijen om Jazzplaten voor
mijn programma".
COÖRDINATIE
Is er enig contact met Jazzpresenta-
toren van andere zuilen?
Paul van Schaik„Ik heb voorge
steld om eens in de zoveel tijd bij
elkaar te komen om gedachten en
gegevens uit te wisselen. Op die Van Schaik. die self de tenorsax
manieV zouden we ervoor kunnen
waken dingen dubbel te doen. Maar speelt kan dat
er blijkt geen enkele coördinatie
mogelijk. Michiel de Ruyter (NOS
en VARA) stopt soms hetzelfde in
zijn programma als ik en omge
keerd. Dat is vooral voor de II
luisteraar erg jammer. Wat dat schaik draagt de microfoon zonder Paul van Schaik: „Ook al vind ik de
betreft moeten we er allemaal pijn over. Hij: „Als het moet voor tv zo dood als een pier radio is
veel creatiever, stimuleert' meer
toch zou ik best iets voor die tv
willen doen. Maar als je nou ziet
dat zo'n programma als „De ivoren
toren" ook al moest verdwijnen, dan
zul Je begrijpen dat van een
Jazzrubriek op tv helemaal geen
sprake kan zijn".
altijd. Ik ben destijds in het
programma gerold omdat ik liqt
weten niet zo gelukkig te zijn met
de uitzendingen die Balten maakte-
de klarinet hanteert „als je zelf Misschien zijn
extra dimensie in het bedrijf, die betere jazzpro-
i Je programma" is niet gramma's kunnen maken dtan ik. Laat
te beroerd om zijn „Jazz Spectrum" ze maar
over te laten aan een ander. Mensen aan eei
die veel van een bepaalde jazzfiguur dacht?
afweten, zijn welkom. Paul
aagt
Hij: „Als het moet
WASSENAAR Het concert, dat
gisteravond in de Dorpskerk werd ge
geven door Wassenaar Vocaliter
heeft zeer veel publieke belangstelling
getrokken. Het programma bevatte 'n
bekend en een minder bekend werk:
het Requiem van Fauré en de Vespe-
rae de Donica van Mozart.
Het koor, dat onder leiding stond
van Ad de Groot, zong zijn partijen
met grote souplesse en ingetogenheid.
De gereserveerdheid, waarmee Ad de
Groot de muziek benaderde, schiep
intussen wel een kloof tussen compo
nisten en uitvoerenden, die noch de
solisten noch het orkest kon opvullen.
Het Gewestelijk Orkest voor Zuid-
Holland liet zicih bij deze steriele in
terpretaties overigens van zijn beste
kant zien door zijn eenheid van klank
en genuanceerdheid, waaraan Frits
Kox waarschijnlijk zijn steentje aan
had bijgedragen. Eenheid werd ech
ter zelden bereikt tussen alle partijen
met name de bas Bernard Kruysen
probeerde het Requiem tenminste zó
te zingen, dat het nog een beetje op
Fauré leek, waarbij hij meer werd
gesteund door het orkest dan door het
koor en zijn dirigent.
De sopraan Renée Wagenaar zong
tamelijk koel, maar wel doordacht en
met een trefzekere, vèrdragende
stem. De alt Lucia Kers tens zong haar
partij op betrouwbare wijze, hoewel
haar volume iets minder draagkracht
haid. De tenor Bart Distelveld was
vanaf mijn plaats nauwelijks hoor
baar zodat een verder oordeel moet
worden opgeschort.
RON HARMS.
LEIDEN Wie van mooie siera
den houdt, moet beslist een kijkje
gaan nemen op de expositie ter ere
van het eerste lustrum van „Lucas
van Leyden". Naast antieke juwelen
en antiek edelsmeedwerk. waarbij
verschillende „museumstukken" ho
ren zoals de fraaie snuifdoos van
Louis Napoleon met het op ivoor ge
schilderde portretje van de koning en
de uiterst verzorgde decoraties in
goud, zijn er veel moderne sieraden
te zien. Het werk van Lucie Leene,
met haar door de natuur geïnspi
reerde grillige vormgeving, die ech
ter aan een vrij sterke wetmatigheid,
soms zelfs symmetrie, onderworpen
is, sprak me heel erg aan. Men zou
het kunnen vergelijken met de ner
ven in een blad, die op zich allen ver
schillend zijn, maar wel binnen een
vaststaand stramien.
Het emaillewerk van Nelly Antoni
is zeer verfijnd. Zij gebruikt graag
oude thema's, zoals een roos, of ze
doen sterk aan middeleeuwse ikonen
denken. Verder zijn er nog moderne
sieraden te zien van Anneke Schat,
Selma Weerenbeek, Gé de Bruyn en
Jacob de Groes.
Behalve sieraden zijn er poppen
van Hans Orbaan te zien, met fonke
lende ogen, vrij cynische, vaak zilver
kleurige koppen, en zeer verzorgde
kostuums.
Deze technische perfekte pop
pen komen soms wat „hard" en af
standelijk over, alhoewel sommigen
toch bepaald humoristisch zijn te
De fraaie collectie houtsnijwerk
uit de Congo, spreekt weer op een to
taal andere manier tot de verbeelding.
Deze feestelijke tentoonstelling is
slechts tot en met zaterdag 9 novem
ber te zien in de juwelierszaak van
J. H. J. Mentink aan de Nieuwe Rijn
in Leiden.
HANNY RENEMAN.
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren besloten volgende week
de begroting 1975 van het departe
ment van Economische Zaken niet te
behandelen- De aanleiding voor dit
besluit was de brief, welke minister
Lubbers van Economische Zaken in
de loop van de dag aan de Kamer
zond.
Volgens minister Lubbers zal eerst
over ongeveer tien dagen een nieuwe
analyse van de economische situatie
gereed kunnen zijn. Hij heeft de
Tweede Kamer namelijk meege
deeld dat die nieuwe analyse met de
daaruit te trekken conclusies ongeveer
18 november aan de Kamer zal wor
den toegezonden.
In een brief aan de Kamer herin
nert de minister eraan dat in verband
met een stagnerende groei van het
wereldhandelsvolume moet worden
uitgegaan van een ontwikkeling van
het volume van de wereldinvoer van
2,5 procent. In de macro-economische
verkenning. (MEV) 1975 werd nog uit
gegaan van een ontwikkeling van
5 procent.
In de MEV werd voorts de verwach
ting uitgesproken dat de invoerprijzen
met 4 procent zouden toenemen en
het zogenoemde concurrerende uit-
voerprijspeil met 6 procent. Deze ra
ming zal, aldus de bewindsman, ech
ter bijgesteld moeten worden tot res
pectievelijk 6 en 8 procent.
„Er is nu met geen zekerheid iets
te zeggen over de macro-economische
ontwikkeling en daarom kan volgende
week de begroting van Economische
Zaken niet behandeld worden," aldus
het kamerlid Wieringa, voorzitter van
de kamercommissie voor Economische
Zaken en hij deed het voorstel de be
grotingsbehandeling uit te stellen. De
Kamer volgde hem.
Niet besloten is. wanneer de begro
ting van Economische Zaken (en die
van de zaken met betrekking tot het
midden- en kleinbedrijf) wel in open
bare behandeling komt.
Het bestuur van het Ned. Christe
lijk Werkgeversverbond (NCW) heeft
zich gistermiddag beraden over de
nieuwe economische inzichten, die de
regering gisteren aan de Stichting
van de Arbeid heeft meegedeeld. Het
perspectief voor bedrijvigheid en
werkgelegenheid wordt door het kabi
net als somber gekenschetst.
Het NCW-bestuur dringt er hij de
regering op aan, een zodanig pakket
van bestedingsverruimende maatre
gelen te kiezen, dat ook de binnen
landse afzet van Nederlandse bedrij
ven wordt bevorderd. Er moet, volgens
het NCW-bestuur, zoveel mogelijk
worden voorkomen, dat vooral de in
voer zal toenemen, zodat de binnen
landse werkgelegenheid verder zal
worden afgebroken.
Reductiepot is
nog niet leeg
DEN HAAG Van het begrote be
drag van 72,4 miljoen gulden dat was
uitgetrokken voor de premiereductie
in de vrijwillige ziektekostenverzeke
ring zal dit Jaar 11,4 miljoen niet
worden gebruikt.
Staatssecretaris Hendriks van
Volksgezondheid deed gisteren in de
Tweede Kamer de toezegging het
kabinet voor te stellen dit bedrag,
overeenkomstig een suggestie van de
socialist Drenth, te bestemmen voor
premiereductie in de inkomensklasse
tussen 15.000 en 20.000 gulden.
Leontien Ceulemans (bekend uit de televisieserie 'Vader en Zoon') als Bella en Joop Doder er
als Swiebertje in het derde deel van het NCRV-programma 'Zwerven met Swiebertje' (Slaap lek
ker Jacobus), dat vanavond op het scherm wordt gebracht.
Per glas is het
trouwens voor U
meestal maar
een verschil van
een paar centen.
En.... U geniet
echt véél meer!
Als fijnproever drinkt U
Uw borreltje "voor het lekker".
Gelukkig zijn er veel mensen,
die er net zo over denken als U.
Ondanks de stijgende kosten durft
De Kuyper daarom de superieure
kwaliteit van al haar artikelen
te handhaven.
