zo dicht mogelijk bij rijksweg
Kleuterschool geen
opleidingsinstituut
voor lagere scholen
Willekeurig
Hearing gemeenteraad en NS vertegenwoordigers in KSA gebouw
Integratie-experiment
Schooladviesdienst een feit
PAGINA 4
DINSDAG 5 NOVEMBER 1Ö74
Sassenheim
Behandeling
begroting
wordt niet
uitgesteld
SASSENHEIM De behandeling
van de begroting van de gemeente
Sassenheim zal niet worden uitge
steld. Op maandagavond 25 november
zullen de algemene beschouwingen
plaatsvinden en op woensdagmiddag
27 november zal de beantwoording
door het college van burgemeester
en wethouders plaatsvinden, alsme
de de vaststelling van de begroting,
1975.
Burgemeester A. J. Kret zag gis
teravond tijdens de bijzondere ver
gadering van de gemeenteraad geen
aanleiding om op een verzoek tot uit
stel van VVD-raadslid Horstman in
te gaan. De heer Horstman had om
dit uitstel gevraagd omdat hij de tijd
voor de bestudering van de begro
ting te kort oordeelde. "Op het ogen
blik", zo stelde hij, "hebben van de
gemeenteraadsleden alleen de leden
van de financiële commissie de be
schikking over de stukken. Hoe kun
nen de overige leden van de raad
dan tijdig met een gefundeerd voor
stel komen".
Het verzoek van de heer Horstman
werd in de Sassenheimse raad niet
verder ondersteund en tot een stem
ming kwam het uiteindelijk ook niet.
De gemeenteraad van Sassenheim
was gisteravond overigens in een
(spoed) zitting by eengeroepen, om
de raad tijdig vóór de begrotingsb -
handeling te completeren. In de
vacature van Pim Hulsbergen (Pro
gressief Sassenheim) werd drs. Ris
benoemd en ook in de vacatures in
de commissies voor financiële aan
gelegenheden, strafverordeningen
en georganiseerd overleg werd de
heer Ris gekozen. De komende week
reeds kan hij zich uitleven op de
gemeentebegroting 1974. waarover de
financiële commissie zich zal buigen
en uitspreken.
SASSENHEIM De Sassenheimse
gemeenteraad zal bij minister Wes
terterp van Verkeer en Waterstaat in
een alternatief voorstel met betrek
king tot het tracé van de Schiphol-
spoorlijn aandringen op een "aange
past model 2". Van de zes mogelij
ke tracé's voor de Schipholspoorlijn
komt nummer twee (het dichtst te
gen de Rijksweg gelegen) het meest
tegemoet aan de denkbeelden van de
raad, terwijl met betrekking tot de
uitvoering ervan zal worden aange
drongen op een "verzonken tracé",
d.w.z. een half-tunnelmodel met bij
de Sassemer Vaart en de Ringvaart
aquaducten.
Hoewel er gisteravond in het KSA-
gebouw in Sassenheim door de veel-
vragende en langdurig sprekende
men: "Het is de enig acceptabele
tijdens de "hearing" met NS-verte-
genwoordigers (N.S.-directeur Has-
selman en vooral de "bouwman",
Kruithoff waren de woordvoerders)
niet tot een afgerond oordeel konden
komen, is het zeker, dat de gemeen
teraad tijdens een van de eerstkomen
de bijeenkomsten met dit "alterna
tief" voor de minister zullen aanko
men. "Het is de enig acceptabrele
oplossing", zegt Prot. Chr-woord-
voerder Wim van Biezen. "Ik zie geen
beter alternatief", geeft ook Pro
gressief Sassenheim man Hans Mont-
f oort toe.
De hearing in Sassenheim kende
gisteravond overigens wél een ander
karakter dan een gelijksoortige bij
eenkomst, die enkele maanden terug
alweer in Warmond werd gehouden.
In zijn inleiding stelde NS'er Kruit
hof ook vast, dat "Sassenheim niet
meer zo'n bijeenkomst hoefde". Van
begin af aan heeft de Sassenheim
se raad vastgehouden aan een dis
cussie en niet alleen informa
tie-avond. In dat opzicht konden de
raadleden ongestoord hun gang
gaan. Ruim 2 Ms uur lang.
Basis voor de gesprekken vorm
de de vorige week pas van de teken
tafels gekomen kaart met zes moge
lijke tracé's voor de Schipholspoor
lijn. Een lijn waarvan onomstote
lijk vaststaat dat deze er zal ko
men (de minister heeft dit besluit
genomen), maar waarvan verder de
deails nog niet vastliggen. De juiste
tracering is er zo n "detail" van, de
uitvoering van de lijn een tweede.
De bezwaren van Sassenheim neer
gelegd in enige eerdere stukken ge
richt aan het ministerie, richten zich
voornamelijk tegen het tracé van
rond drie kilometer lengte dat loopt
vanaf de afbuiging na Warmond tot
in de Haarlemmermeerpolder. Al
ternatief twee (verschuivingen dicht
naar de Rijksweg toe) is daarbij voor
allen een acceptabel gegeven. Ook
voor de NS, die liet doorschemeren
ook het meest naar deze oplossing
te lonken. Wanneer de uitvoering van
dat tracé voorts nog verzonken zal
zijn. is er wat de Sassenheimse raad
betreft helemaal geen vuiltje meer
aan de lucht.
De 'verzonken uitvoering' (het gaat
om een u-vormoge buis, waarvan al
leen de bovenzijde de oppervlakte
raakt, waardoor zowel gezichte- als
geluidshinder tot een minimum be
perkt blijven) is evenwel een kostba
re zaak. Naar schatting 75 tot 100
miljoen gulden duurder dan in de
normaal voorgestane uitvoering (op
dam of anderzins verhoogd). 'Dié ex
tra kosten," zo vieü gisteravond overi
gens opnieuw te beluisteren, mogen
het struikelblok niet zijn. Daarvoor
is deze zaak te belangrijk.'
De beslissing in dit veel (gespreks)-
Stof opwaaiende Schiphollyngebeu-
ren moet volgens de laatste gegevens
voor 1 maart 1975 vallen. 'De minis
ter beslist', riep NS-woordvoerder
Kruithof daarbij diverse keren uit.
Dat echter die da/tum niet als absolu
te deadline geldt, suggereerde Kruit
hof later overigens ook. Met de ver
wijzing naar de nog niet eens goed
afgewerkte tekeningen is de defini
tieve beslissing op die termijn ook
onwaarschijnlijk.
Sassenheim, dat niet principieel
tegen de lijn is, maar wél tegen de
wijze waarop die zou worden uitge
voerd, moet overigens met het door
het ministerie gevraagde alternatief
komen, voordat alle gegevens voor
handen zijn. Of. zoals KVP-fractie-
voorzitter Jo van Eisen stelde: 'Ik
kan niet alleen oordelen over de
bouw op zich. Ik wil graag een geïn
tegreerd plan op tafel zien. Waarin
de ruimtelijke ordening aan de orde
komt, waarin de opritten bij de
rijksweg zijn betrokken en ook alle
andere zaken die 6pelen.'
Van de raadsleden, die gisteravond
aan het woord kwamen (na half elf
kregen de overige, rond veertig be
langstellenden de gelegenheid hun
zegje over de Schipholspoorlijn en al
les wat daarmee samenhangt te
doen) was eigenlijk alleen KVP'er
Theo van der Plas een fervènt te
genstander van de komst van lijn.
Financiering en aantasting van mi
lieu- en agrarische gebieden werden
daarbij door hem als vertolker van
de agrarische seotor) opgevoerd. Hij
voelde meer voor een verder active
ren van de oude lijn via Leiden -
Haarlem. Een standpunt, dat hij als
enige innam.
De mogelijkheid van een halte Sas
senheim aan de nieuwe Schiphol
spoorlijn kwam tenslotte ook nog
naar boven. Een halte, die wanneer
het aan NS-bouwman Kruithof
ligt, er niet zal komen. 'Een stop kost
Je al gauw twee minuten. Je krijgt
dan de idee van een stoptrein en dat
is beslist niet de bedoeling.'
ALPHEN AAN DEN RIJN
Vorige week organiseerde de
stichting rooms-katholiek onder
wijs in Alphen een bijeenkomst,
voor al haar leerkrachten over de
integratie van kleuter- en lager
onderwijs. Hoofdspreker tijdens
die bijeenkomst was K. R. C. Hes-
selink van het Pedagogisch Cen
trum in Enschede. Enschede kent
sinds twee Jaar een integratie-ex
periment waarbij vier scholen
zijn betrokken. Hoewel Hesselink
heel duidelijk stelde dat het hier
om een typisch Enschedese si
tuatie ging, ontbraken de lijnen
voor Alphen, aldus inspecteur
voor het lager onderwijs, J. W.
Fonhof.
"Het betoog was niet gericht op
de mogelijkheden in Alphen. Dat
werd door Hesselink ook nadruk
kelijk verklaard, maar intussen
blijft het feit: "Daar wel en hier
niet", aldus inspecteur Fonhof.
Over de situatie "hier" had on
ze Alphense redactie een gesprek
met hem.
ALPHEN AAN DEN RIJN
In 1975 gaat de gezamenlijke
schooladviesdienst van de regio's
Alphen en Gouda sterten. Giste
ren is de stichting bij de notaris
een officieel feit geworden. Er
gaat nu naar een directeur wor
den gezocht.
Inspecteur J. W. Fonhof over de
dienst: „Ik hoop dat de dienst
praktisch gaat werken en het we
tenschappelijk onderzoek aan an
deren overlaat. Het gaat erom het
wetenschappelijk onderzoek naar
de praktfjk toe te vertalen. Het
zou heel mooi zijn als dot zou luk
ken."
De gekozen opzet binnen de
dienst zullen een aantel didac
tische medewerkers werken
gaat in de goede richting. Een an
der punt is dat de regio Alphen-
Gouda nogal groot is. „Hoe zal de
betrokkenheid zijn bij de dienst
die geografisch gezien nogal
veraf staat," zo vraagt Fonhof
zien af.
Verder zegt hij te hopen dat
ook de scholen ingeschakeld zullen
worden en dat het systeem van
een meerjarenplan zal worden
gehanteerd. Een opzet waarbij
op verschillende scholen één as
pect zal worden aangepakt. Het
geringe aantal medewerkers zal
voor elkaar een voedingsbodem
moeten zijn. „Wanneer Je op ver
schillende scholen er één aspect
uitlioht, is het mogelijk eikaars
ervaringen uit te wisselen." aldus
inspecteur Fonhof.
Alphense LO-inspecteur J. W. Fonhof
ALPHEN AAN DEN RIJN „Bij de integratie van kleuter- en lager onderwijs moe
ten we werken met de mogelijkheden binnen de huidige wetgeving". Dat betekent vol
gens de Alphense inspecteur van het lager onderwijs, J. W. Fonhof: beginnen binnen
de eigen school, samen met de kleuterschool dichtbij. Een eerste vereiste daarbij is een
goed overleg tussen de beide hoofden en de kleuterleidster en onderwijzeres van de eer
ste klas. Voor Alphen betekent dat voorlopig heel concreet, het zeer bewust kennis ne
men van eikaars programma's en het elkaar toespelen van zoveel mogelijk informatie,
is inspecteur Fonhof van mening.
Door
Christa van Hees
Foto's
Wim Dijkman
Een erg plezierige bijkomstigheid
ls dat de opleiding van de kleuter
leidster duidelijk gericht is op het
observeren van kinderen. Het is be
langrijk dat die observaties worden
doorgespeeld naar de lagere school,
aldus inspecteur Fonhof. Dat lukt
overigens 't beste wanneer kleuter- en
lagere school onder één dak zitten,
vindt hij. Geïntegreerd bouwen is
dan ook ons streven, voegt Fonhof
daar aan toe.
Dat bebekent niet dat het wanneer
de scholen niet onder één dak zit
ten, niet kan. Een aantal scholen in
Alphen ligt zo dicht bij elkaar dat
er heel goede mogelijkheden zijn, ge
looft Fonhof: "als de bereidheid er
maar is. Het ls natuurlijk gemak
kelijker wanneer de twee scholen in
één gebouw zitten. Het contact is dan
informeler dan op twee verschillen
de scholen waar de contacten altijd
volgens een georganiseerd stramien
moeten verlopen".
De lagere school mag geen eisen
aan de kleuters stellen. De kleuter
leeft in een heel eigen wereld, en dat
moet zo blijven, verklaart inspec
teur Fonhof zeer nadrukkelijk.
Een kleuterschool mag een kleuter-
wereld zijn. "Ik ben een beetje bang
voor de situatie waarin de kleuter
school opleidingsschool wordt voor
de lagere school. Wanneer een kleu
terschool 30% van haar leerlingen
eerder naar de lagere school kan stu
ren, vind ik dat een slechte kleu
terschool", aldus Fonhof, "behalve
wanneer dat tóevallig is".
Potlood
Vanuit het kind ontwikkelen zich
spelenderwijs elementen die kunnen
worden ingepast op het leergebeuren
van de lagere schooL "De kleuter
heeft een grove motoriek, die zich
bijvoorbeeld uit in het tekenen met
een grote zwaai vanuit de schouder"
zo maakt Fonhof duidelijk. "Wan
neer Je nu spelenderwijs komt tot
de ontwikkeling van 'n fijnere moto
riek is het op een gegeven moment
voor 'n leidster een klein kunstje om
te zeggen: hou nu Je potlood zó
vast. dan kleur Je beter.
En daarmee geef Je de eerste aan
zet voor het werken met potloden en
pennen, zoals dat op de lagere sihool
gebeurt".
Andere spelvormen die kunnen wor
den ingepast in de mogelijkheden
voor het lager onderwijs zijn de
vorm- en richtingsspelletjes. "Voor u
is het heel normaal om, wanneer u
schrijft links bovenaan te beginnen",
stelt inspecteur Fonhof. De kleuter
heeft daar nog geen benul van. Maar
ln spelvorm kan de klauter al veel
van die onontbeerlijke begrippen zo
als klein en groot, links en rechte, etc.
leren, waarvan het lager onderwijs
veel nut heeft.
„Ik geloof echter niet dat het mo
gelijk is het lezen en schrijven over
te brengen naar de kleuterschool. Dat
zou ook verregaande consequenties
voor de leerstofverdeling hebben. In
de praktijk is het onmogelijk voor n
onderwijzer, om 6-Jarigen in zoveel
verschillende fasen van ontwikkeling
te krijgen. De grens om op de lagere
school te worden toegelaten ligt nu
eenmaal op de leeftijd van zes Jaar.
vóór 1 oktober.
Zomerk indere n
„Elk Jaar opnieuw krijg ik weer
aanvragen van ouders, wier kind op
6 oktober Jarig is en dat ze schoolrijp
vinden, met de vraag: mag het nou
niet? Nou dat mag niet, aldus Fon
hof.
Daarbij het onlangs verschenen
proefschrift van dr. Doornbos „Ge
boortemaand en schoolsucces" aan
halend.
Doornbos toont hierin op grond
Hoe gaat het er nu wat de
integratie kleuterschool-lagere
school betreft in de praktijk
aan toe. We kozen een wille-
keuirge school in Alphende
Heliconschool. Hoofd D. Bui-
ning: De meest ideale situatie
zou zijn wanneer drie keer per
jaar kleuters die daar aan toe
zijn, in de eerste klas zouden
kunnen worden opgenomen.
Dat betekent wél dat je je
eigen klassikale systeem hele
maal overboord zou gooien.
Bovendien is het binnen de
huidige wetgeving in de prak
tijk niet haalbaar.
Minderideaal, maar zeker
wel haalbaar zijn de volgende
punten:
Overleg tussen kleuter- en
lagere school over het speel
leermateriaal. Het voorkomen
van materiaaldoublures en het
gébruiken van materiaal waar
zen duidelijke opbouw in zit.
„We zijn daar op onze school
mee bezig, maar het is nog
lang niet zover", aldus Buining.
Het op de kleuterschool doen
van de voorbereidende oefenin
gen voor lezen, schrijven en te
kenen. „Eisen stellen hoeft
niet", vindt Buining, „maar je
kunt op de kleuterschool al wel
heel gericht werken aan een
aantal taalbegrippen in spel
vorm".
rapportering van de kleuter
leidster aan de onderwijzer (es)
op de lagere school.
Het bezoek van de onder
wijzerfes) van de eerste klas
aan de kleuterschool, om daar
een paar ochtenden te werken
met zijn of haar toekomstige
leerlingen.
Tenslotte: kleuters en eer
steklassers die samen een ten
toonstelling houden, samen
een creatieve middag hebben,
iets voor elkaar doen.
ben van „leesmoeders", moeders voor
het documentatiecentrum of voor de
bibliotheek, aldus Fonhof. „Ouder
participatie begint echter veel eerder
gewoon in het gezin. Waar ouders
naar hun kind moeten luisteren
en belangstelling op moeten brengen
voor zUn activiteiten. Dat is een eer
ste vereiste. Daarnaast kunnen moe
ders op het praktische vlak natuur
lijk heel goed assisteren in de bi
bliotheek, bij het lezen in het do
cumentatiecentrum of bij de expres
sievakken".
van gegevens van 120.000 leerlingen
aan dat „ongelukkig" Jarig zijn een
groot voordeel is. Want. zo zegt hij,
de Jongsten in een klas, de zoge
naamde zomerkinderen, blijven vaker
zitten en lopen groter risico te wor
den doorverwezen naar een school
voor buitengewoon onderwijs. In
LOM-scholen worden zelfs bijna
tweemaal zoveel in de zomer geboren
Voorzichtig
Hier en daar wordt ook al gehol
pen bij het rekenen. "Maar daarmee
moeten we uiterst voorzichtig zijn",
gelooft inspecteur Fonhof. Ouders
moeten nooit assisteren in het leer
proces. Ze mogen alleen maar obser
veren, signaleren en hun gegevens
doorspelen naar de onderwijzer.
Maar van het onderwijs moeten ze
afblijven", meent Fonhof.
Daarnaast spelen voor Fonhof an
dere overwegingen mee. "Want wan
neer een onderwijzer WJ een kind be
paalde moeilijkheden waarneemt
doet hij dat ambtshalve, en houdt
dat voor zich", zo zegt Fonhof. "Ik
zou me echter voor kunnen stellen,
dat ouders die moeilijkheden uitspe
len, die dan tot weer conficten kun
nen leiden
Bovendien is de oomtinlïteit niet
altijd even groot. En daar moet op
gerekend kunnen worden, stelt Fon
hof." Een ouder heeft geen enkele
verplichting dan een morele, en die
is niet altijd zo sterk."
Dat wil echter niet zeggen dat in
specteur Fonhof daarmee voorbij wil
gaan aan de vele nuttige vormen
van ouderhulp, die in heel Alphen en
omgeving te vinden zijn. Zo is hij on
der andere zeer positief over de hulp
bij het zwemonderwijs.
Burgerlijke stand
van Leiden
Jong, Adiiuanus Johannes André zn v
A. C. van Werkhoven en H. van der
Voorn. Armand Raoel GUbert zn v.S.
F. J. N. Huljbers en C. P.MelJer. Do-
kinderen opgenomen, is de conclusie.
Inspecteur Fonhof over ouderparti
cipatie: „Bestaat er niet alleen maar
moederhulp?" Een vader zul Je,
merkt hij op onder schooltijd niet
aantreffen. Alleen de moeder krijgt
het beeld van een volle school, mèt
de kinderen.
Velen denken dat ouderparticipatie
zich moet manifesteren in het heb-
r N V. W.' L Kurz en M. F. Soesan.
Dirk Cornells Richard
Duijn en M C. van der Meli. Jacks
v P. T. Honsbeek en C. C. J. Vogel,
zang. Erik zn v. C. Slijkhuis en M. J.
.„.6- -J..,Stanley
-. S. B.
J. C.
Boender. Thérèse Jan-
Duljvenbode en H.
Duijn, Ferry zn v. P. van Tonge-
X
in 't Padje, Ray-
v. C. J. de BlaeiJ
en M. M. L. R. T. S. Beljaars.
Overleden: J. Burger 62 J. m. L. C.
Ravesloot 1 J dochter. C. Schijf 67 J m.,
Jonkheer R. J. M. von Martels 55 J. m.,
J. Heemskerk 80 1 m„ F. A C J. Tet
teroo 18 J zoon, C P M
gen 52 j echtg. van: D. A. L.
\R%Tn-
Tenslotte wil hij nog één misver
stand in het spraakgebruik uit de
weg helpen. Ten onrechte noemen
veel lagere scholen zich „basisscho
len". Dat is volgens Fonhof echter
een term die gebruikt gaat worden
voor het onderwijs aan de leeftijds
groep van vier- tot twaalfjarigen,
wanneer de geïntegreerde onderwijs
wet in werking treedt.'
Tot dan toe spreken we alleen
maar van kleuter- en lager onder
wijs, aldus inspecteur voor het lager
onderwijs J. W. Fonhof.
Treinstremming
Boskoop-Gouda
BOSKOOP Het treinverkeer tus
sen Boskoop en Gouda is vanmor
gen bijna drie uur gestremd ge
weest. Een draadbreuk in de boven
leiding was de oorzaak hiervan. Pas
sagiers met bestemming Waddinx-
veen en Gouda werden met autobus
sen van de spoorwegen vervoerd. Na
elf uur reden de treinen weer vol
gens de dienstregeling.
TWEE MEISJES
VERONGELUKT
BODEGRAVEN WADDINXVEEN
Twee zesjarige meisjes zijn gis
termiddag bij verkeersongeval
len om het leven gekomen. In Bo
degraven verongelukte Ellis Mulder
op de Goudseweg toen zij bij het
oversteken door een auto werd ge
schept. Angeline Kalis kwam om het
leven toen zij door een vrachtwagen
werd aangereden. Het meisje stak
plotseling de weg over tussen twee
geparkeerde auto's.
Middenstand in
één organisatie
UTRECHT De drie centrale mid
denstandsorganisaties gaan onder
zoeken of zij in elkaar kunnen op
gaan. Dit heeft voorzitter Wouter
Perquin van de katholieke midden
standsbond (NKOV) gisteren op de
bondsvergadering gezegd. Lukt de
vorming van één orgaan niet dan
moet er in elk geval een zo groot
mogelijke samenwerking komen.
De heer Perquin stelde zich scherp
op tegenover de regering-Den Uyl,
die zijns inziens veel meer voor het
midden- en kleinbedrijf zou kunnen
doen.