"De ver
nieuwers
willen
zichzelf
terugzien'
l ...en gisteren
Ad 's Gravenzande maakt necrologie van D'66
TV morgen]
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1974
„D'66 opheffen? Om de dooie dood niet". Zo sprak Jan Terlouw,
fractie-voorzitter van D'66 in de Tweede Kamer, vorig jaar op
het congres van zijn partij in Breda. Vandaag vergadert D'66
in Amsterdam. Belangrijkste punt van bespreking vormt de
opheffing van de partij, direct of op langere termijn.
Over de korte, maar bewogen ge- vrij klein tijdsbestek. Bijna iedereen
Bchiedenis van de Democraten uit de heeft het meegemaakt, herkent din-
Jaren zestig heeft Ad 's Gravenzande gen, omdat het maar acht of negen
donderdag 26 september onder de ti- met de technicus in lachen uit, want
tel "De vernieuwers. Opkomst en
ondergang van een politieke par
tij: D'66" op het scherm gebracht.
'(Nederland I, 21.00 uur).
i klein zolderkamertje in
ondanks het korte tijdsbestek,
over hij zelf heeft gesproken, blij
ken veel wapenfeiten van D'66 alweer
te zijn vergeten. Ook de amusante,
talrijk zijn en ook in de do-
Ad 's Gravenzande: laten zien hoe mooi het was
i de VPRO-villa's in Hilversum is cumentaire een plaats krijgen.
Ad 's Gravenzande (29) bezig met
het monteren van zijn programma.
Samen met een technicus kijkt hij
Het hele programma bestaat uit
chieffilm. Waarom?
„Interviews zijn niet interessant.
meters film door en luistert hij even Het is veel leuker dingen terug te
nalaten er iets van te maken. Ik wil
in elk geval overzichtfilmpjes maken,
met archieffilm. We gaan twee of
drie uitzendingen maken over de Ja-
zestig. Globaler, algemener. D'66,
zovele meters geluidsband af. Her- zien. De mensen zouden trouwens wat daar natuurlijk een onderdeel
haaldelijk wordt er geknipt en ge- niet
plakt. Grote, namen uit de vader- mera
landse politiek (Burger, Den Uyl.l
Geertsemia, Goudsmilt) verdwijnen
simpel in de asbak, omdat him (te
ruime) aanwezigheid in de documen
taire niet op prijs wordt gesteld.
is, heb ik eruit gelicht. Maar 'n
Uien. En Je kunt wel twintig half Jaar vooruit kijken vind ik wel
ondervragen, maar archief- genoeg".
Wat heeft 's Gravenzande bewogen
materiaal is veel leuker".
Tijdens het bekijken van het pro- AFGEDAAN
gramma zoals het voorlopig i
gesteld, valt op, dat een grote plaats
is ingeruimd voor Hans van Mierlo.
Waar wil 's Gravenzande de
7.00 Vincent van Engelen-Show.
in* de S^L^SSi^'pSSE «AAN°AG 23 SEPTEMBER
"Uitzending van de Katholieke Volks-
i programma te maken over D'66? diruk op leggen? Op die panbü of op
„Om ieder nog eens te laten zien hoe de mensen?
mooi het is geweest en wat het ge-
HUversum I
VARA:. 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend-
Spitsuur. (7.54
Nieuws.
Hilversum II
18.30 Nieuws. 18.4
Deze dag. 8.00 Nieuws. 8.1
van de dag): 9.15 (S) Llchi;
•rkest. 9.35 Waterstanden. 9.40
(S) klas-
Tenslotte even terug naar de De
mocraten van aoht jaar geleden.
Misschien besluit het congres Jan partij.
Terlouw te volgen en blijft D'66 zich 'mentsprograninia; 19.05" (S) Lyrische
tneh nnp- rneren aan hpt nnlHipke liedjes. 19.30 De Soala 192'5-1960. 20.00
toch nog roeren aan het politieke (S) De vara feliciteert: verzoekpla-
front. Wat dan? !s Gravezande: telprogramma. 22.30 Nieuws. 22.40 (S)
"Belden- In hct eerste gedeelte "Voor mij heeft de partij afgedaan. Boekje 23.00 Actja ggfeK' 9To%s7mSSc'
hw hrt aivH tTkuSS? komen" treedt Van Mierlo op de voorgrond, ze kunnen wel besluiten tot een ge- StJS"" 23.65-24.00 terears 11.00 Nieuws 11.03
aldus 's Gravenzande, die vervolgt:
fc,Eigenlijk weet ik het niet zo pre
cies. Het congres is de aanleiding.
D'66 hebben wij bij de VPRO gere
geld in de uitzending gehad. Bijv. Be
richten uit de samenleving. De partij
is op de een of andere manier aan
trekkelijk voor een documentaire".
Aan die aantrekkelijkheid heeft de
partij veel bijgedragen. D'66-i
hoop aan Imkamp gedaan. Belang- de week een necrologie op het scherm llcSe^m-2S19.00 (S) Concert
(S) Close-upmaandag: tussen-de-mlddag-magazi-
rijk is, wat Je op het beeld ziet. In 't
begin was er veel enthousiasme, veel
power.
Gaandeweg zie je het inzakken.
De mensen worden moedeloos. Door
een slechte organisatie, interne
zoals moeilijkheden. Die indruk heb ik
D'66? "Een necrologie, ja,
Je het kunnen noemen. Dat is het",
meent hij, terwijl hij zich stort op 'n dagavondkansert"klassieke muziek
aantal geluidsbanden, die de NOS
voor hem heeft gemaakt, en waar-
SSSÏfeiM JgTSZ&Si
ioed bekeken. 20 sHsiZater- ?P. luisteren: muziekprogramma. 15.35
Goed bekeken. 20.55 (S) Zaïter-
muziek (gr
22.30 Avondoverdenking. 22.50
Hans van Mierlo, Anneke Goudsmit, altijd".
ten herhaaldelijk opschudding met willen ziohzetf terugzien", gelooft
hun uitspraken. Met
de Ad. Hij heeft van hen de laatste 1
Jaren zestig. Ook 's Gravenzande is ken, waarin hij intensief met de
Bü D'66 hebben veel meer u-itbarstin- D'66 opbel zeggen ze "ik weet al i
gen plaats gehad)". Ter illustratie ver
schijnen op de monitor van de tech
nicus haast tegelijkertijd beelden van
het congres van vorig jaar. Na
(K) Journaal. AVRO: 19.05 AVROs
Klankbord. 23.0
sieke muziek. 23.55-24.00
Hilversum III
19.02 (S) Discorama. 20.02
eight, met Engelse hits
laren. 22.02 Str!
Jazztime.
dedeltngen.
sport
radiostrip. 16.00
ÏSrE3ES&: 5
r kinderen. 16.30 (S) Mikadoo:
dermagazine. 17.55 Mededelingen.
Hilversum II
v 11 afee- NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 Het leven-
"s^Ty^CoSry Je^rd., 7.08 (S) _Préludlum:
Aftel*
(S) Sportshow
0.02 (S) Late Date.
(S) Bent u daar nog? 6.02 (S)
Morgenstemming. 6.45-7.00 (S) Zon-
1 hoef ik niks
zeggen".
Enkele maanden geleden
afscheid van het Gat van Nederland,
ZONDAG 22 SEPTEMBER
Hilversum 1
VARA: 8.00 Nieuws. 8.10 Voor stad iüeutera!'
gramma-overzicht, 8.00 (S) Te Deum
'1de muziek
'angelisch
10 Nieuws.
de huisvrouw. 8.45 (S)
laudamus: gewijde muzLek. 8.24 Op de
man af: een evangelisch commentaar
bij de tijd. 8.30 Nieuws. 8.36 Gym-
r dramatische stemming werd par- waarvan hij een seizoen de leiding
tij-voorzitter Ruby van der Scheer op zich had. Hij wilde documentai-
toen „weggewerkt" ten gunste van res
Jan ten Brink, die nu overigens de is^
rol van kapitein van een zinkend
schip moet vervullen.
's Gravenzande geeft ook nog een
praktische reden voor zijn keuze van
de Democraten. „Het gaat om een
zine. NOS: 22.35-1
Nederland II
TELEAC: 18.15 (K) 11 I
raad les 6. NOS: 18.45 (K) Brlga-
gaanmaken. Als eerste aanstoot 'S ^feS^KatthS;
r nu een politiek overzicht. Is dit Jeugdserie. 19.30 (K) Topshow Con
cours 1974: reportage. NOS: 20.00 (K)
Journaal. NCRV: (K)Zo vader.
7 untDijten
y.oO oportmededeiingea
iiirTouroS. I£sr<2>i£!5 veSOÏD
gevechlt met Grote Broer. IKOR: 10.
onderweg
10.50 Schoolradio.
1.15 In 't zilver,
udere luisteraars.
BU- 12.30 Nieuws'. 12.
12J&5 Mlkro: aandacht
teiljk orgamisatteleven 13.
(S) Voor de
...Inbouw.
(S) Hier en nu.
de nieuwe richting?
"Ja, ik ben weer snel van start ge
gaan. Of het de nieuwe richting is
weet ik ndlet. Al's zich pohbiek iets
aandient zal ik in ieder geval niet nos:
10.30
Brede voort. 11.25 Wilde Ganzen.
.30 De Open Deur.
ramuziek (gr.) 14.00 Schoolradio. 14.25
haai, muzikale show. 13.0
,S) Tenor en
>S: 14.30
nul.
s liederen. NOS:
16.50 Pleister -
recreatie. 17.20
Overheidsvoorl ichtingOntmoetingen
met rijksgenoten. 17:30 Nieuws. 17.32
(S) Hier en nu.
2.45-22.15-22.50 (K) Journaal.
terwijl anderen slapen. 15.10
totale taal: rubriek c
rsSA
muziek). 17.55 Mededelingen, 18.00
Nieuws. 18.15 Dat het u wei moge be
komen. 18.45 (S) Licht orkest met
zangsolisten. 19.15 Gesproken Portret.
VPRO: 19.30 Nieuws. 19.35 Vandaag
dit, morgen dat. 19.45 Anton Cons tand-
se, 20,00 VPRO-zondag: een program
ma voor werkende Jonge mensen.
AVRO: 20.30 (S) In de kaart ge
speeld: verzoekplatenprogramma. 22.30
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. 22.50 (S)
Vanavond laat sport: sport en muziek.
23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum II
Ieder heel uur nieuws.
KRO: 7.02 (S) Drie op je boterham
9.03 Pep op drie. 11.03 (S) Drie draalt
op verzoek. 12A3 (SDrie tussen de
middag, pauzeprogramma met van
twaalf tot twee en om 13.08 Ra
den maar.... TROS: 14.03 Pop-Kon-
takt met van Twee tot Drie op III.
15.03 Pop-Kontakt met de Hugo van
Gelderen Show. 16.03 De Ritmeesters
Hilversum
NEDERLAND I
16.00 Journaal (NOS)
16.02 De avonturen van Slingertje (AVRO)
16.20 Vliegende schotels, bestaan die nou echt? documentaire
(AVRO)
16.50 De schone heks, tv-serie (AVRO)
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Rallycross (AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Hartenvrouw, blijspel (AVRO)
By het kaartspel draait het 01
passen en dan is het om het e
of een vrouwenkaart getrokken heeft; de joker komt
in het spel toch altijd weer om de hoek kijken. Zo is
het ook in dit blijspel van. William Douglas, dat in de
Nederlandse vertaling van Alfred Pleiter wordt uit
gezonden. Ton Lensink neemt in dit spel de rol van
Hugh Walford voor zijn rekening; Mar ja Habraken Is
Liz Walford; Maxim Hamel. oJhn Brownlow. Joeki
Broedelet Mrs Gray en Ine Veen ten slotte speelt Molly
Forsyth.
22.25 AVRO-jaarvergadering
22.35 AVRO's Sportpanorama
23.25 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.15 Natuurkunde, les 2-herh. (TELEAC)
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Een veelbewogen regendag, met Swiebertje (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Kojak. politieserie (NCRV)
22.40 Hier en Nu (NCRV)
23.20 Dagsluiting (NCRV)
23.25 Journaal (NOS)
Zondag 22 september
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering vanuit Naaldwijk (KRO/RKK)
14.30 Natuurkunde, les 3 (TELEAC)
15.30 Journaal (NOS)
15.32 Ti-ta-tovenaar (NOS)
15.57 De ongerepte natuur, tv-serie (NOS)
16.22 3-uur van Amsterdam, reportage (NOS)
16.55 Voetbal- en toto-uitslagen (NOS)
17.00 Vesper (IKOR)
17.30 Wilde Ganzen (IKOR)
18.55 Brigadier Dog (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Dirigentenportret (KRO)
Het Chicago Symphonie Orkest maakt onder leiding
van de vaste dirigent Georg Solti een korte toernee
door Europa, waarbij op 26 september a.s. ook een con
cert zal worden gegeven in het Concertgebouw in Am
sterdam. Vooruitlopend op deze gebeurtenis, herhaalt
de KRO-televisie vanavond het gefilmde portret dat
Ian Engelman van Solti maakte en dat een jaar gele
den werd uitgezonden als eerste in de reeks dirigenten-
portretten. In dit programma vertelt Solti over zichzelf
en zijn orkest. Naast fragmenten uit werken van
Strauss, Rossini en Wagner speelt Solti met zijn orkest'
gedeelten uit "Das Lied von der Erde" van Mahler, het
scherzo uit Beethoven's 9e Symphonie en Mozart's
Symphonie no. 5.
20.00 Gunsmoke, tv-serie (KRO)
20.50 Samenvatting van liedjes uit Citroentje met suiker
(KRO)
21.40 Bloed, dokumentair programma (KRO)
22.45 14-daagse visie op aktueel humanisme (Hum. Verbond)
23.05 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.15 De Gemeenteraad, herhaling les 5 (TELEAC)
18.47 Vooraf, informatie over schooltelevisie (NOS)
18.50 Woord voor woord (IKOR-KRO/RKK)
18.55 Brigadier Dog (NOS)
19.00 The Partidge Family (NOS)
19.25 Studio Sport (NOS)
20.40 Journaal (NOS)
20.45 De jonge Garibaldi, tv-serie (5) (NOS)
21.40 De mens in wording, documentaire serie (11) (NOS)
„Kennis of zekerheid?" („Knowlegde or certainty?"),
elfde aflevering uit de dertiendelige serie „The Ascent
of man", waarin de onlangs overleden dr. Jacob Bro-
nowski zijn persoonlijke visïe geeft op de culturele evo
lutie van de mens. Deze aflevering begint met de vin
gers van een blind meisje, die de vormen van haar
gezicht aftast. Zij vertelt wat zij voelt en hoe zij zich
het gezicht voorstelt, maar de onzekerheid blijft.
Daarna worden allerlei hulpmiddelen vertoond, waar
door wij zaken kunnen aanschouwen die wij met het
blote oog niet kunnen aanschouwen die wij met het
blote oog niet kunnen zien. Aan de universiteit van het
Duitse Göttingen wordt veel onderzoek op dit gebied
gepleegd. Maar: „Fouten zijn onverbrekelijk verbonden
met het wezen van de menselijke kennis", en: „Studen
ten komen niet naar de universiteit om dingen bij te
vallen, maar om ze aan een kritisch onderzoek te on
derwerpen", Het zijn twee voor deze uitzending type
rende uitspraken van Bronowski. Hij pleit In dit pro
gramma om het principe van de onzekerheid in de
fysica als grondslag te nemen voor alle menselijke ken
nis.
22.30 Journaal (NOS)
5? TV DUITSLAND
(gr.) 9.00 Nieuws. 9.1
9.15, (S) Laud ate: gewi:
IS) Eucharistieviering
lil.OS (S) Brunchconcert: klassieke
muziek. 11.55
Kruispunt; mag
Informatie over
taal (Regie
18.30 (K) Mein Sohn, tv-serie. 19.00 (K
Aktualiteiten. 19.15 (K) Amusements
programma. 19.58 (Z/W) Programma
overzicht. WDR: 8.05-8.25 (K) en 8.20-
L mentair programma. 19.00, (K) Aktua-
w «x. 12.00 ïiAelten. 19.35 (K) Moment mal tv-
Krulspunt: magazine en achtergrond- serie. 20.00 (K) Journaal en weêrbe-
informatte over kerk en samenleving, richt. 20.15 (K) Goddfüsche, misdaad-
12.40 Echo. 12.60 Buiten- Spei. 21:55 (K) Trekking va
getallen. Aansl.: Journaal
u" richt. Daarna: Ket 1
14.43-15.15 .Adempauze: kultureel ma
gazine. 16.00 (S) Let the peoples sing
internationale korenwedstrijd. C\
17.00 Vrije Evangelische kerkdienst, tentlps.
18.00 Bomen in de wind: een stem- (k) Jo
men spel over kerkscheuringen. IKOR:
18.30 Verantwoording van de hop, een
documentaire. 18.58 Wilde Ganzen
NOS: 19.00 Nieuws 1
uit de Middeleeuwen
19.45 (S) Muziek uit de Barok.
17.00 (K) Journaal. 17.10 (K) Infor-
(K^Boney? tv-fïSmjïoO
w... - Tuig: letterkundig w
NCRV: 21.00 (S) klassieke kercanta-
tes. 21.30 Macht en onmacht in de
20e eeuw, lezing. 21.45 (S) NCRV
eugdkoor met het Blokflultkoor en or-
De KRO-tv laat vanavond een aantal populaire liedjes uit de serie "Citroentje met suiker" uit.
Het liedje "Geld" wordt vertolkt door Ronnie BiermanElsje de Wijn en Adèle Bloemendaal. die u
op deze foto (in het midden) ziet.
mod, muz. 22.45 (S) K Berlijns Fil
harmonisch Orkest: moderne muziek.
23.55-24X10 Nieuws.
Hilversum III
Ieder heel uur nieuws.
AVRO: 7.02 (D) Drie op Je boter-
ey,
(K) Journaal. 19.30 (K) Die Buch-
holzens, familiekroniek. 20.16 (K) Mu
zikaal, Informatief spelprogram. 21.45
(K) Journaal. 21.50 (K) Sport-pro-
gramma met reportages - interviews en
lottogetallen. 23.05 (K) Man nannte
ihn Kelly, Amerikaanse speelfilm uit
1959. 0.35 (K) Journaal.
ZONDAG 22 SEPTEMBER
Duitsland I
17.25 (K) Sam. het verhaal van een imfri
Engels mijnwerkersgezin, tv-serie. 18.15 ^8"
(K) Journaal, 18.18 (K) Sportjour- Zo b
naai. 20.00 (K) Journaal en weerbe- niet.
film.
riCht. 20.15 (K)
21.00 (K) Der R
son, Amerikaanse speelfilm. 23.20 (K)
Lukraak. "9.02 Juist
10.02 (S) Muziek Mozaiek. VAÏ]
(S) Klink Klaar zonder
12.02 (S) Met vriendelijke groeten.
verzoekplaten. 13.02 (S) NAR Ne-
(K) Der Mordfall Marcus-Nel-
Ame
Journaal.
Duitsland II
17.00 (K) Sportreportage. 18.00 (K)
Journaal. 18.05 (K) Liefdadigheidspro
gramma. 18.10 (K) Bonanza, Western
serie. 19.00 (K) Journ. 19.15 (K) R.K
dagboek. 19.30 (K) Natuurserie. 20.00
(K) Der kleine Dokter, misdaadserie.
21.00 (K) Journaal en sport, 21.15
(K) Documentaire reportage. 22.00
(K) Ballet. 22.30 (K) Jc
Daar was Landré persoonlijk. Na
het nieuws en de STER zat hü weer
beschaafd als immer de Tros op te
stuwen naar de monopoüe-positie
in ons omroepbestel. Als een
volleerd omroeper leidde h« de extra
Aktua-uitzending in.
Dit verbaasde me, want gewoonlijk
doen de eigen nieuwsgaarders dat.
Vooral de AVRO weet ons op die
manier tot urenlang popelen te
bewegen. Waarom deze live-show
van Landré? Suggestie: de Tros-kij-
kers zien er nog wat groen uit en je
moet ze erop voorbereiden dat ze nu
met nieuws kunnen worden lastigge
vallen. Sorry, geachte kijkers, het is
niet langer alleen maar ontspanning
wat de klok *laat. We moeten een
totaalpakket brengen van minister
Van Doorn, dus ook nieuws.
Gelukkig hebben we het heel
plezierig en fijn eten te houden-
Dat geluid proefde ik duidelijk uit
de woorden van vadertje Tros, ofte
wel Landré. Verontschuldigingen en
tegelijk een blijde aankondiging.
Onze nationale trots, de Transavia-
bemanning komt naar de studio.
Ook de bestuurder van de bus die
de Japanners en gegijzelden naar
het vliegveld reed. Landré maakte
ook bekend dat men getracht had
gegijzelden baar de studio te
krijgen. Het was niet gelukt „om
begrijpelijke redenen wilden ze niet".
Zo begrijpelijk vond ik die redenen
om wilden die gegijzelden
wel in sommige ochtendbladen
paraderen en niet voor de Tros-ca-
mera's? Had de Tros geen enkele
poging gedaan omdat men het
nieuws „te hard" of te „oudbakken"
vond? Dat kan ik me niet
voorstellen. Dan hadden Sierks en
zijn club ook niet hoeven te
verschijnen. Nee, de ware reden
pleit zowel de Tros als Sierks vrij
van enigerlei smet.
Die ware reden werd namelijk in de
extra Aktua-iiitzending al aangege
ven. Had Sierks zich vorstelijk laten
belonen door dag- en weekbladen?
Neen, was zijn antwoord. En ik
geloof die man, niet omdat hij „een
held van onze tijd" is, zoals sommige
mensen bij herhaling laten weten,
maar wel omdat ik zijn verhaal in
alle kranten en voor alle radio- en
televisie-omroepen hoorde. Daaren
tegen lieten enkele van de
gegijzelden zich vorstelijk belonen
door hun interviewers voor een
zogeheten „exclusief verhaal". Dit wil
zoveel zeggen dat er van hen
verwacht wordt datze verder tegen
iedere interviewer zwijgen.
U denkt nu dat ik dit allemaal uit
mijn duim zuig, maar zo gaat het
tegenwoordig in journalistiek Neder
land. Sommige ochtendbladen en
enkele populaire weekbladen kunnen
met grof geld dingen bewerkstelligen
die uw krant nooit zullen lukken.
En die kennelijk evenmin zijn
gelukt aan Tros-Aktua.
Tegelijk met deze televisierubriek
liep op het andere net een zeer
informatieve en goed gedocumen
teerde reportage over een jaar
schrikbewind in Chili. Titel: Chili,
moord met voorbedachten rade. D«
VARA kwam met dit onthullend
document wel als laatste van alle
omroepen die het jaar onderdruk
king hebben weergegeven, maar hun
produkt stak met kop het schouders
uit boven alles wat ik er tot nog toe
over heb gezien. Beelden van de
armoe, documenten, filmfragmenten,
stukken van interviews en begelei
dend commentaar. Een documentaire,
zo goed. dat je er pessimistisch van
goed, dat je er pessimistisch van
wordt.
INVALLER
