Slavante: de eerste
Nederlandse wijn
1
"Een gezonde ziel kan niet
in een droog lichaam wonen
WtiBBb
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1974
PAOINA 21
Blik in de wijngaard
MAASTRICHT „Een gezonde
Ziel kan niet in een droog lichaam
wonen", verkondigde de Franse
Benedictijner arts en dichter Ra
belais, halverwege 1500. Hij had
het over wijn. Een vaak ten on
rechte aan Frankrijk toegeschre
ven vocht. Italië. Spanje, Grie
kenland, Duitsland, Luxemburg:
ze worden allemaal op het tweede
plan gezet. Nee, Frankrijk is wel
het land voor en van de wijn, hoor
je zo vaak. Ach. Laten we alsje
blieft maar niet twisten over
smaak en zo; iedereen moet het
voor zichzelf weten. En erin hob-
byen. Wanneer je tot voor kort
sprak van Nederlandse wijn, ko?i
je verschillende reacties horen.
Het varieerde van "zeker melK'
tot "nou dat zal me wel wat moois
wezen".
Mis, beste mensen, mis. Er be
staat sinds een Jaar of vier heuse
Nederlandse wijn. Witte Wijn. Do
wijngaard (3 are groot, 400 wijn
stokken, ongeveer 300 liter per Jaar)
ligt uiteraard in het diepe zuiden
van ons land, tegen de Bel
gische grens aan. Op de Pietersberg,
met vier kolossen van schoorstenen
van de ENCI als grens. Eigenaar,
wijnkoper van professie en wijn
gaardenier uit passie is Flits Bosch.
Een kenner, die kan Janken van ge
luk als hij een Clos de Vougeot Blanc
1966 onder de ferme neusvleugels
krijgt. De man proeft met zijn hele
lichaam. Je bent stil van verbazing
en verwondering (en bewondering).
En als simpele hobbyist vind Je van
Jezelf dat Je maar beter de mond
kan houden. „De wijn is lekker" mag
Je natuurlijk niet zeggen. Zeker niet
denken. Je moet met kennis van za
ken Iets mompelen van „fris, goed
rüp"
De slavante kant en klaar.
(Foto Jan Holvast)
"Wijnboer" Frits Bosch
4 soort (de löss) is van groot belang.
Maastricht heeft dat. En Bosch be
gon. En maakte wijn, die we onlangs
op een zalige zondagmiddag proef
den. En nog eens proefden, want
Je wil er een Nederlands smaakje in
terugvinden. Vergeet dat maar snel.
Het is een honderd procent wijn.
Droog, Jong, fris, leuk. eerlijk. Na
tuurlijk, het is een kleine wijn. maar
wat wil Je? Een volle Vougeit?
Dat kan niet. „De wijnstok brengt
meer druiven voort wanneer hij Jong
is, doch betere wanneer hij oud is",
zei Bacon al. We mogen blij zijn dat
deze mooie wijn er is. Blij met Bosch
dus. 300 liter per Jaar in flesjes van
39 cl. Voor een alleszins redelijke
prijs te verkrijgen. Cave ..Au fin
Bec" in de Doezastraat verkoopt
„Slavante". Aan kenners, maar dat
staat natuurlijk buiten kijf.
PAUL WOLFSWINKEL
Trots
Bosch is onnoemelijk trots op
sijn gaarde. En volkomen terecht. Slavante
Het stukje Pietersberg brengt mooie
druiven op: Duitse, Franse en zelfs
Russische. Ongeveer 25 verschillen
de soorten. Van de 400 wijnstokken
zijn er 300 bestemd voor de daad
werkelijke en bescheiden produktie:
de rest is voor het experiment. Want
ooit, hebben er wijnstokken gestaan,
die het zeer wel deden. Bosch is aan
het uitproberen welke druiven het
beste resultaat geven. Aan de
voet van de Maas. Het klimaat is
van groot belang. Forse kou, zelfs
vorst en andere klimatologisch ge
vaar voor de ranken is daar niet
aanwezig. De grond is in de zeven
Jaar dat hij nu bezig is. nog nooit
bevroren geweest. Dank zij het zach
te weer langs de historische rivier
handtekening van Fritsch Bosch.
Geen ijdelheid, maar trots.
Even wat geschiedenis.
In 1967 begon Bosch uit Meers-
sen op de oude Maasterrassen van het
klooster Slavante een proefterras en
sloot zich aan bij de Belgische
Cordelliers (sinds 1956 bestaat er in
België een overkoepelende organi
satie van amateurwijnbouwers). In
West-Europa liggen de laatste noor
delijke en zeer oude wijngaarden (nu
wijneilanden genoemd) bij Leipzig
en Dresden. In Nederlands Zuid-
Limburg alleen al zijn er een zes
tigtal dorps-, heuvel-straat- en hoeve
namen, die aan de vroegere wijn
bouw gunstige streek verloor de wijn
soort en microklimatologische ter
reinen voor noordelijke wijn
bouw gunstige straak verloor de wijn
bouw gedeeltelijk, in de middeleeu
wen. De uitbreiding van de bevolking
vergde namelijk een uitbreiding van
de korenteelt. Daarbij kwamen de
Frans-Habsburgse afspraken in 1659
tegen de noordelijke (en dus niet
Franse) wijnbouw. In 1810, na de
inlijving van de Nederlanden in het
Napoleontische tijdperk, werden
na de staatsregeling van wijnbouw
en wijngrens speciale legertroepen
ingezet om de toen minder levens
vatbare noordelijke wijngaarden te
vernietigen. De monniken van Sla
vante beëindigden de wijnbouw btf
hun verjaging in 1793.
Veelbelovend,
Fritsch Bosch heeft met veel Duit
se, maar vooral met Franse wijnboe
ren contact gehad. Ze overtuigden
hem van de mogelijkheid om met
beter geselecteerde wijndruiven en de
coup".
besmet tings en ziektebestrijdings
middelen van de huidige tijd rede
lijke resultaten te verkrijgen. In
tegenstelling met de meeste ama
teurbouwers plantte Bosch in plaats
van de makkelijker teelbare Euro
pees-Amerikaanse kruisingen alleen
zogeheten edele wijnstokken (vitis
oogst); uit de Bourgogne twee soor-
Riesling en de Rivaner (voor de
oogst)uit de Bourgogne twee soor
ten Pinot noir, Pinot Chardonnay en
Sauvignon; uit de Elzas Riesling
d'Alsace, Gewtirztraminer, Tokay
en Muscat Ottonel en uit Rusland
de oersoorten Adissi, Torbasch en
Rkatselli. In 1970 begon hij met de
oogst. Natuurlijk werd dat gevierd
met een wijnoogstfeest en kenners
hebben hun oordeel laten horen:
„Un vin vièrge pur, qui promet beau-
Bosch was de eerste die het aan
durfde een wijngaarde te planten.
Hij heeft vier collegae gekregen in de
loop van de zeven Jaar. Maar hij
zelf heeft de meest „volwas
sen" gaarde natuurlijk. En natuur
lijk de beste.
In Maastricht. Op het noordelijk
ste randje van de wijngrens. De
wijngaarden van Slavante en op de
Louwberg zijn daarmee de noorde
lijkste, ook van West-Europa en lig- c
gen op de raaklijn van hoog- en Samenstelling
laagvlakten, waar zee- en landkli- Henriëtte v. d. Hoeven
maat elkaar treffen. Ook de grond-
Voor een betaalbare
wijn, moet u bij
Klerks zijn!
Literfles Franse landwjjn
PREFONTAINES
in rood, rosé, wit demi-sec
en wit sec
overal 3,95 BIJ ONS 2,95!!
Cötes du Rhone 1973
per fles 3,75, 3 FLESSEN 10,—
Rosé de France
per fles 2,85 4 flessen 10,—
Moselblümchen
per fles 2,75 4 flessen 10,—
Al deze wijnen zijn gebotteld
in het land van herkomst.
KLERKS
Kennedylaan 7, tel. 63123
Bevrijdingsplein 19,
teL 66203. Leiden Z.W.
Ontmaagding kan trouweloze minnaar geld kosten
„Goede wijn behoeft
geen krans"
Blanc de Blanc extra sec
per fles f 3.75
Een voortreffelijke uitgelezen
„droge" witte wijn, die toch
weer niet te hard is.
Neemt U zes flessen ineens,
dan krijgt U de zevende
geheel gratis.
STEENSTR 8 TEL 21361
HERENSTR 6 - TEL 3 00 6»
HAARL STR 204 TEL 21611
en gratis thuisbezorgd in
Leiden en omgeving.
Donderdagavond koopavond
tot 9 uur geopend.
BONN Een minnaar die zijn
verloofde ontmaagdt en zijn huwe
lijksbelofte niet nakomt, kan ge
dwongen worden tot het uitbetalen
van smartegeld. Dit heeft het hoog
gerechtshof in Karlsruhe kortgeleden
opnieuw vastgelegd. Ondanks de li
beralisering van de sexualiteit geldt
volgens het hof nog steeds het ar
tikel van het Burgerlijk Wetboek dat
in de uitkering van een dergelijk
smartegeld voorziet.
Met zijn uitspraak maakt de hoog
ste Westduitse rechtsinstantie een
oordeel tan het gerechtshof in Ham
burg ongedaan, dat het bedoelde ar
tikel in strijd met de grondwet acht.
„De hoop van het verloofde meisje
dat de geslachtsdaad haar geen scha
de zal berokkenen wordt door de on
wil van de man zijn trouwbelofte na
te komen teniet gedaan, evenals haar
verwachting van materiële verzor
ging".
Het geval betrof een meisje dat in
de loop van drie Jaren met haar ver
loofde regelmatig geslachtsverkeer
had gehad. Later trouwde de min
naar met een ander. De verlaten
verloofde verlangde een smartegeld
van 1500 mark, dat haar in eerste
instantie door de rechtbank in Ham
burg werd toegekend, waarna in ho
ger ber«»ep het gerechtshof het oude
artikel in strijd met de grondwet ver
klaarde.
Het hof in Karlsruhe vindt ook dat
de „smartegeldparagraaf" niet meer
met moderne levensopvattingen in
overeenstemming is. De voorstelling
van zaken dat een ontmaagde en
vervolgens ln de steek gelaten ver
loofde ohzondere behoefte aan on
dersteuning zou hebben, is niet meer
van deze tijd. Maar desondanks is het
smartegeld nog niet in strijd met
de grondwet. De vrouw die zich tot
geslachtsverkeer bereid verklaart zet
daarbij meer op het spel dan de
man, omdat zij zwanger kon war
den. Bovendien speelt de teleurstel
ling in de gevoelswereld van de
vrouw e?u grotere rol dan ln die
DAMESMODE
in exclusief jonge stip.»
BREESTPA AT1080-1(2 IE1DBJ
ADVERTENTIE
DE ORIGINELE NEDERLANDSE WIJN
van Frits Bosch is alleen bij ons te koop!
(helaas, voorlopig alleen nog
op halve flessen)
Uit beslist eigen import kunnen wjj U ook nog voordelig aanbieden:
1973 WINCHERINGER MtHLBERG - MOSEL - QUALITATSWEIN
normaal altijd f 4,25
tijdelijk 3 flessen 12 gulden
'n eerlijke Moezel, beter dan U voor deze prijs gewend bent.
1973 OPPENHEIMER KRÖTENBRUNNEN KABINETT - RHEINHESSEN
QUALITATSWEIN MIT PRADIKAT
normaal f 6,50
tijdelijk 3 flessen 15 gulden.
1969 CHATEAU LA TOUR-DÜ-PIN-FIGEAC
1.25 Cru St. Emilion
een bijna op dronk zijnde Bordeaux van beslist goede komaf (kijkt
U er even de Wijnatlas op na op pagina 92931)
normaal f 15,75, tijdelijk t 12,50.
Deze maand speciaal Uw aandacht voor:
1973 COTES DU ROUSSILLON VILLAGES
LA TOUR DE FRANCE VDQS
3 flessen voor f 12,85.
1973 ROQUE BRUN COTEAU DU LANGUEDOC VDQS
3 flessen voor f 12,
Geniet er van! A la vötre I
SANDERS WIJNHUIS
Leuke
kleren
zijn
haast
onbetaalbaar
De 16-Jarige Annemleke Bak
ker uit Gorkum ziet de nieuwe
Parljse wintermode niet zo zit
ten. En ze is dan ook niet van
plan om er aan mee te doen,
want voor 's-zomers vindt ze een
lange kleurige bloemetjesrok
wel aardig, maar een wollen mi-
di-Jurk lijkt haar 's-winters, als
ze op de fiets naar school gaat,
wat onpraktisch.
Trouwens, ze scharrelt zelf haar
kleren bij elkaar zonder zich van
Iets of iemand aan te trekken.
De bloemetjesrok kocht ze voor
ongeveer vijf tientjes bij een
boetiekje en het bijpassende t-
shirt vond ze in een warenhuis
voor f 19,50. Als ceintuur gebruik
te ze een India zijden sjaal. En
tenslotte kocht ze nog een bos
kettingen met kleurige mi-
nikraaltjes en een gehaakt muts-
Je ter afronding van de door
haar zelf bedachte „Total
Look". Als het aan haar lag zou
ze nog wel leukere kleren willen
kopen, maar die vindt ze nu nog
onbetaalbaar. Vandaar dat zij
bij voorkeur op de markt naar
tweedehands creaties zoekt.
Foto: Kurt Bokenkamp