Yves Montand in
César et Rosalie
BOEK DER OVERBRUGGING HOUDT KLOOF IN STAND
Tekort van 1,5 ton
bij Herv. Zending
Mr Majestyk: meer
dan een knokfilm
GSHH1HHZB
Belangrijke kostenstijging
Studentenpastores zijn boos
Trage driehoeksverhouding
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1974
Prof. Schillebeeckx'Jezus, het verhaal van een levende
Op de bank in Middelkerke-Bad
(nabij Oostende) zeiden ze tegen
zijn zus: "U bent toch "zus van de
theoloog Schillebeeckx.Je hoort
zo niks meer van hem.Dat zal
nu wel anders worden met zijn
nieuwste boek "Jezus, het verhaal
van een levende" (uitg. Nelissen).
Met dit boek zal de veelomstreden
en befaamde theoloog prof. mag.
dr Edward Schillebeeckx OP. be
slist zowel nationaal als internatio
naal de nodige discussie oproepen.
De binnenkort 60-jarige auteur is
zich dat ten volle bewust. Hij stelt
zich in zijn boek nl. nogal vrij op t.
o.v. het dogma. "En dat zou kun
nen schokken", zo veronderstelt hij.
Dc hooggeleerde schrijver komt na
een uitvoerige studie tot de conclusie
dat alle visies, zowel joods als mo
hammedaans om er maar een paar
geoorloofd zijn m.b.t. de
Jezus-figuur. Maar hij stelt nadruk
kelijk dat de christelijke visie- de
Romeinse dus de in alle opzich
ten juiste visie op Jezus is. Daar
twijfelt hij geen seconde aan. In zijn
boek betoogt de auteur echter
en daar gaat het om dat het z.i.
onjuist is, dat „Rome" dit Romeins
Jezus-beeüd dwingend voorschrijft.
"Niet dat ik de goddelijkheid van
Jezus loochen, maar die ruwe, bru
tale identificatie Jezus is God,
daarmee heb ik grote moeite". Hij
voelt zich vrij ten opzichte van het
dogma, maar "in diepste intentie,
twijfel ik er echter niet aan".
Professor Schillebeeckx heeft zich
voor het schrijven van dit magi
strale boek naar zijn eigen zeg
gen hét boek van zijn leven bijna
4 Jaar aan alles onttrokken. Voor
niemand zelfs voor de kardinaal
wiens adviseur hij is was hij be
reikbaar. In die Jaren verslond hij
alle literatuur, die in de drie moder
ne talen over Jezus is verschenen.
Hij voelde, dat er iets van hem
werd verwacht. Dit boek moest en
niet alleen volgens prof. dr. A. Geen-
se geschreven worden. "De theo
logische situatie of als men wil: de
objectieve geest vroeg er om. De
kwestie was alleen: wie zou het
doen. en vooral: wie kón het doen?"
Er was er in Nederland maar één:
Schillebeeckx.
"Hét verhaal van één levende"
en niet, zoals de exegeet prof. dr. B.
van Iersel zo gTaag wilde: „Eén ver
haal van dé levende", want "Jezus
ls HET verhaal" aldus de auteur
van het boek zou een brug moe
ten slaan tussen de kerk en de theo
logen enerzijds en de gelovigen an
derzijds. In zijn "woord vooraf",
schrijft Schillebeeckx dan ook: "De
breuk tussen academische theologie
en de concrete nood der gelovigen,
heb ik getracht te overbruggen".
Hij is daar naar mijn mening niet
in geslaagd.
En waarom niet? Om de doodeen
voudige reden, dat het boek volsla
gen onleesbaar ls. De schrijver kan
nu wel beweren, dat "het boek zo
werd geschreven, dat het toeganke
lijk geacht mag worden voor elke
geïnteresseerde", ik waag dat op
zijn zachtst uitgedrukt te betwij
felen.
Het boek is nl. in een taal ge
schreven, waar een geïnteresseerde
zich nauwelijks doorheen kan worste
len. En als Je het dan lukt wordt het
ongedaan gemaakt door de theo
logische Jargon-woorden, "die zo
veel als mogelijk werden ver
meden!"
In het begin van het boek heeft
Schillebeeckx een poging gewaagd,
om duidelijke taal te spreken. Maar
Je bent nog niet op pag. 25 of het
duizelt Je. Het excuus van de hoog
geleerde schrijver is: "Ik heb een
zware stijl". En als pleister op de
wonde: „Het is leesbaarder dan mijn
andere boeken". Kan je nagaan!
Ach Je blijft nog wat bladeren in
het kostbare boek, maar je handen
blijven toch in het haar zitten. En
tegen het einde. Ach laat ik het
maar opbiechten, zover ben ik niet
gekomen. Ik heb het opgegeven.
Zinnen als "het criterium van de
linquistische en cultuur-geografi
sche context.(blz. 79) en
dat de Q-hypothese een consequentie
is van het synoptisch probleem"
(blz. 81) worden mij teveel. En het
merkwaardige is dat dat er in zo'n
boek opeens een duidelijke en helde
re zin wordt neergeschreven: "His
torisch staat het vast, dat Jezus
(rond het Jaar 30) werd terechtge
steld door de Romeinse bezetter"
(blz. 355). In het zelfs door de auteur
toegegeven moeilijke derde deel,
zijn zelfs de titels van de hoofdstuk
ken niet meer te bevatten. Wat
dacht u van: "profetisch-sapientieel
davidisch mensianisme" (blz. 372)?
Om toch een idee te geven van de
inhoud van dit boek thans in het kort
de inhoud. In deel I zoekt de auteur
naar de historisch te controleren
aardse verschijning van Jezus. Deel
II vertelt wat de Heer precies
heeft verkondigd en hoe zijn levens
wandel was. In deel m, dat handelt
over de verrijzenis, analyseert pref.
Schillebeeckx, en nu laten we hem
zelf aan het woord "de vier vóór-ka-
nonieke credo-modellen; de marana-
tha-chrlstologieën. de thelos aner-
christologieën van de salomonische
Davidszoon, de hoog- en laag sa-
pentiële W ijsheidschristologieëëën
en ten slotte uiteenlopende vroeg
christelijke pascha-christologieën!''
Deel IV tenslotte ontrafelt de rela
tie van Jezus tot God.
De boodschap die de auteur wil
overbrengen, schijnt volgens vak
kringen bijzonder belangrijk te zijn.
Ik hoop dan ook, dat een vaktheo
loog, die duidelijk kan schrijven, in
eenvoudige bewoordingen ons eens
vertelt wat Schillebeeckx nu precies
bedoelde te zeggen.
THEO KROON
OEGSTGEEST Ondanks een toename van de giften
AJKOpen KerKen met ruim vijf procent eindigde de Hervormde Zending in
1973 met een tekort van meer dim anderhalve ton. De to
tale kosten beliepen 6.335.952 gulden tegen 6.083.613 gul
den in 1972. Van de inkomsten, die vorig jaar 6.180.483
gulden bedroegen, werd 5.955.849 gulden opgebracht door
de Hervormde Gemeenten.
DEN HAAG Binnenkort
zal de regering zich beraden
over de financiële verhoudin
gen tussen de staat en de kerk
genootschappen. Aldus de me
morie van toelichting bij de be
groting 1975. Daarna zal de re
gering haar standpunt over de
te treffen wettelijke regeling op
grond van het traditioneel ar
tikel X van de grondwet mee
delen aan de Staten-Generaai.
Vervolgens zal contact worden
opgenomen met de adviescom
missie afkoopregeling aanspra
ken (de commit - Verdam)
over voortzetting van haar stu
die, die is blijven rusten nadat
de staatssecretaris van finan
ciën in 1971 het interimrapport
aan de Tweede Kamer had
aangeboden.
In afwachting van de nieuwe
wettelijke regeling is de bepa
ling gehandhaafd, dat de trac-
tementen. pensioenen etc., die
de verschillende godsdienstige
gezindheden en hun bedienaren
genieten, aan deze gezindheden
verzekerd blijven.
De raad voor de Zending van de
Nederlandse Hervormde Kerk schrijft
in het jaarverslag te vertrouwen dat
dc hervormde gemeenten dit Jaar het
tekort over 1973 zullen wegwerken.
Mr. H. Penning concludeert in het
verslag dat de financiën ongunstig
zijn beïnvloed door een sterke kos
tenstijging. Tegelijkertijd vermindert
het werk echter niet en worden aan
de financiering ervan steeds hogere
eisen gesteld.
In mei had de raad 65 zendingsar
beiders, van wie 30 in Indonesië en 30
in Afrika. Voor de overtocht en het
werk van de zendingsarbeiders - 30
predlikanten, 20 artsen, 5 verpleeg
kundigen en 10 landbouwkundigen en
sociale werkers - werd 2,1 miljoen
uitgegeven. Voor kerkelijk werk over
zee werd ruim 683.000 gulden beschik
baar gesteld. Beurzen cn onderwijs
kregen 381.000 gulden. In totaal wer
den 35 kerken en onderwijsinstellin
gen gesteund. Bijna 388.000 gulden
werd besteed aan het zendingsinsti
tuut te Oegstgeest voor opleiding en
uitzending van zendingswerkers.
In het Jaarverslag wordt veel aan
dacht besteed aan de wereldzen-
diingsbijeenkomst in Bangkok en aan
de Indonesische christelijke kerk van
Oost-Java, deze Jonge inheemse kerk
met 10.000 leden is één van de 19 In
donesische kerken waarmee 't Oegst-
geestse zendingsbureau nauwe con
tacten onderhoudt.
Ontslag viel te verwachten
Prof. dr. H. van Luyk, priester-docent aan de Katholieke Theologi
sche Hogeschool in Amsterdam, die de wens te kennen heeft ge
geven te willen trouwen, zal niet in zijn functie worden gehand
haafd. Dat was te verwachten. Sinds enige jaren bestaat er een
Vaticaans voorschrift, waarin duidelijk staat, dat het aan gehuwde
priesters verboden is aan instituten, waar ook priesterstudenten
worden opgeleid, te doceren.
Het was te verwachten dat de preciese "Romeinse" Rotterdamse
biv-chop de consequenties uit die richtlijn zou trekken. Kennelijk
heeft hij zijn collega's misschien niet van harte kunnen over
tuigen van de juistheid van zijn opvatting. Als prof. Van Luyk nl.
door het curatorium (de schoolleiding) niet zou zijn ontslagen dan
zou mgr. Simonis zijn priesterstudenten van de KTHA hebben
teruggetrokken. En daarvoor schrok het curatorium terug. Daar
mee zou nl. een belangrijk fundament van de opleiding komen te
vervallen.
Overigens kon het curatorium eigenlijk niet veel anders dan het
verzoek van de bisschoppen inwilligen. Het episcopaat heeft nl. een
beslissende stem in het kapittel. In de statuten van de hogeschool
staat immers: „Het curatorium volgt bij zijn besluitvorming Inzake
schorsing en ontslag van leden van het wetenschappelijk korps de
beslissing van het episcopaat, als drager van de verantwoordelijk
heid voor kerkelijke leer en discipline"
Natuurlijk is dit een belangrijke zaak. Dit schept een precedent. Men
mag echter niet van de bisschoppen verwachten waar de opvolging
van de kardinaal voor de deur staat, dat zij de paus onwelge
vallig kunnen zijn. Het is zo langzamerhand een publiek geheim
dat de kardinaal zal woren opgevolgd door een behoudend priester.
Door "Rome" niet tegen de haren in te strijken hopen kardinaal
en de meeste bisschoppen dit "onheil" voor velen te keren.
Laten we de zaak maar niet op de spits drijven. Rond de benoeming
van mgr. Simonis bleef er van de kandidaat weinig of niets over.
Ik dacht dat de praktijk had geleerd, dat het allemaal nogal mee
valt. THEO KROON
Paus Paulus VI wordt hier
zorgvuldig uit de helicopter ge
holpen die hem onlangs naar het
plaatsje Aquino tracht. In dit
plaatsje bracht St. Thomas van
Aquino zijn kinderjaren door. Tij
dens zijn pelgrimage onthulde de
paus een standbeeld van de hei
lige, die 700 jaar geleden overleed.
ROTTERDAM De 21 Rooms-Ka
tholieke en Reformatorische studen
tenpastores in Delft, Leiden en Rot
terdam hebben in een verklaring hun
veronitwaandiiging geuit over de be
weegreden en de methode, die geleid
hebben tot het aangekondigde ont
slag van prof. dr. H. van Luijk van
de Katholieke Theologische Hoge
school Amsterdam (KTHA)
In hun verklaring schrijven de
pastores: "Dit aan de KTHA opge
drongen ontslag alsmede het dreigen
van bisschop Simonis met desavoue
ring van de KTHA schijnen ons de
nieuwste wapenfeiten van een een
zijdige hiërarchische bemoeienis,
waarin dialoog het veld ruimt voor
ultimata".
"Als studentenpastores wijzen wij er
op dat deze gang van zaken in fla
grante strijd is met de democratische
spelregels die de laatste jaren in het
universitaire klimaat moeizaam ver
worven zijn".
"Onze pogingen om in deze tijd aan
de studenten nog iets te laten zien
van een geloofwaardige kertk worden
door deze en dergelijke bisschoppe
lijke manoeuvres ondermijnd", aldus
da 21 studentenpastores.
„César et Rosalie" In de hoofdrollen: Yves Montand, Romy
Schneider en Sami Frey Regie: Claude Sautet Theater:
Camera.
En ze kijken helemaal niet blij ver
rast op als Rosalie opeens terugkeert.
Waarschijnlijk met de bedoeling om
mFh?h th0Sfie" iS See"kassucces- Dat b,eek gistermiddag wetrn de Tüm ^nrtTf-
wel bij het theater aan de Hogewoerd, waar slechts één bezoe- liep.
ker (ik) kwam opdagen. De voorstelling werd afgelast.
s Avonds om zeven uur kwamen er zeven of acht mensen en
r!LnTen Th V**' °°k weeruscha?rs bezet- Misschien tornt
raKen^ze uit de tijd, deze romantische melodrama's. Jammer, rassend goed uit de verf, maar de
want "Cesar et Rosalie" is ondanks het uiterst matige spel andere twee. nee-
Zonder Yves Montand zou nie
mand (wat mij betreft) deze film
hoeven te zien, maar nu... ach, het
Zoals de meeste Franse films is ook twee droevige minnaars elkaar troos- een 60goec* acteur
deze wat aan de lange (lees: lang- ten (op een planonisóhe manier) als
dradlge) kant: weinig actie en veel de vrouw omdat ze toch niet kan
pogingen tot "karakteruitbeelding", kiezen ze allebei in de steek laat.
Het is héél Jammer dat Romy
van Romy Schneider en dank zij de briljante geest van Yves
Montand best het aanzien waard.
het werk te zden om twee min
der begaafde collega's (en de film)
te redden.
ELISABETH TOLENAAR.
Yves Montand en Romy Schneider in "Caesar en Rosali".
Schneider zich hier zo weinig
nifesteert. In plaats van de besluit
loze maar groothartige vrouw (die
van twee mannen tegelijk houdt en
niet kan kiezen), doet ze Rosalie
meer lijken op een berekenend en
pinnig wijfje. Haar belangrijkste te
genspeler, Yves Montand (César),
compenseert dit met een een schit
terende typering van de eenvoudige
Jongen, die zich van niets heeft op
gewerkt tot een levenslustige rijk
aard, die bereid is zijn vuisten te ge
bruiken als hij bang is zijn liefje te
verliezen.
De tweede man (David) wordt op
het doek gezet door Sami Frey. Niet
helemaal overtuigend, wat schimmig
en bovendien als minnaar weinig
actief. Hoewel dat laatste natuurlijk
in het scenario stond.
Het verhaal is eeuwen oud. Een
vrouw bemint twee mannen, denkt
ze De één is de al wat oudere César,
die zijn Rosalie op een hartstochte
lijke manier bemint.
Die ander is Jong en knap en meer
het hooghartige en apathische type
dat het goed doet bij oudere vrouwen
(komt zo over. tenminste). En Romy
ls tenslotte niet piep meer, ze heeft
kraaiepootjes om haar ogen en lijkt
dan weer erg Jong. dan weer Jong ge
staakt. Het loopt erop uft dot d£
ADVERTENTIE
Film: „Mr. Majestyk" in
hoofdrol en: Charles Bronson,
Lettieri, Linda Cristel en Lee Pur-
vol redenen om niet
jestyk" ie gaan.
Maar cat zou een tragische vergis-
door
een muziek: Charles Bernstein sing zijn. Want Mr. Majestyk
regie: Richard Fleischer theater:
Lido.
de directie van Lido wat haastig op
de kop getikt, omdat „The Sting" een
week eercler uit Leiden is verdwenen,
dan was verwacht is 'eel meer
De be-lreigde held redt het zonder dan eea ordinaire knokfilm. Niet zo'n
hulp vaa politie, die weer net te laat boeiend verhaal beroepsmoorde-
komt, 3n lijkt nog lang en gelukkig
te 'zuil an leven met een recent ver
worven schoonheid. Een traditioneel
einde van een film, die ondertiteld
wordt met: „Voor hij het slachtoffer
zou worden, werd hij killer...!" Wel
het bloed stroomt weer in aanzien
lijke m Ate en de held blijkt als enige
i/dt om uiteenlopende rede
nen boos op meloenenboer en stelt
alles in het werk om hem te doden,
maar wel een film die op den duur
pakkend wordt, doordat de spanning
tot bijna de laatste seconde wordt
opgevoerd.
Mr. Majestyk is trou-
goed met vuurwapens te kunnen wens vr 'wel een garantie voor
mikken. Ziedaar, kortom, een hand- goed pr jauki. Me dunkt, dat Charles
„Mr. Ma- Bronson, Al Lettieri en regisseur Ri
chard Fleischer hun sporen hebben
verdiend. Charles Bronson sterke
mimiek is Mr. Majestyk, meloe
nenboer die door toedoen van een
vervelend patsertje in de bak beland
en daar in aanraking komt met
Frank Renda (Al Lettieri), een zwa
re Jong m. Mr. Majestyk dwars
boomt aanvankelijk de ontsnapping
van Ren da uit de gevangenis, maar
maakt h^m pas echt diep jaloers door
hem op tal van fronten tamelijk
achteloos te overtreffen. Renda's haat
is zo puur, dat alleen moord hem 'n
uitweg kan bieden. Dat is zijn doel,
waarbij de vlek voor zijn ogen naar
mate de film vordert steeds witter
wordt.
JOHN KROON.
Haagse bioscopen
Apollo: "Tlie bloodbrothers" dag
12.00, 2.JU. 7.UO ea 9.3U uur. za.
2.30, 7.15"fcenS^0
Asia: "For Pete s sake", dagel.
lights", aag. 2.00,
1.4o. 4.15, 7.15
"Lekker op avontuur
"Lonesome cowboys", een pro-
duktie van Andy Warhol, met Joe
Dallesandro, Viva en Taylor
MeadKriterion in Rotterdam.
"Macbeth" van Roman Polan-
ski, met Jon Finch en Francisca
Annis.
"Paper Moon" met Ryan O'Neill
Metro in Rotterdam.
"Tramlijn Begeerte", regie Elia
Kazan, met Marlon Brando en
Vivien Leigh: Alhambra 2 in
Amsterdam.
"Thunderbold and Light foot"
met Clint Eastwood en Jeff
Bridges: City in Amsterdam.
met Donald
dag. 9.30, 11.30, 1.30
zo. vanaf 11.30 uur.
dag. 7.15 en 9.30
3.30 uur
L. 'Gold-
IB Jaar.
Corso: "The Sting", dag. 2.00 7.00
Blijvers
Du Midi: "De kanonnen van
varone", dag. 8.15 uur. 1
Euro: "De langste dag", dagel.
Metropole: "The Exorcist", dag.
2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo.
4.30 uur. 18 Jaar.
Odeon: "The way of the dragon"
STUDIO "Story Scellerate"
ontuchtige vertellingen met een
vleug Pasolini.
LUXOR "The Exorcist",
griezelfilm over een duivelsuit-
drijver die een bezeten meisje
van de duivel redt. Dat wordt
trouwens zijn ondergang.
TRIANON "Ben Hur" de
oudjes doen het nog best.
fia.
18 Kindermatinee
pla: "PaplUon", dag. 2.00
8.00 uur. 14 Jaar
"The Exorcist", dag.
Rex: "The way of the dragon",
dag. 9.30 11.30, 1.30, 3.30, 5.30,
7.30 en 9.30 uur, zo. vanaf 1.30
uur. 18 Jaar.
Royal '70: "De duivel hale Je",
dag. 2.15 en 8.00 uur, do., vr.
en zo. 2.15, 7.00 en 9.30 uur, za.
2 15 en 7.00 uur. AL.
Royal: "Vernietigingscommando
Kamikaze", dag. 2.15
uur, do., vr. za. en s
1 9.30 uur. 18 Jaar.
REX „Cleopatra", deze
mooie Egyptische vrouw zette
alle mannen naar haar hand en
wist ze op die manier van belang
rijke zaken af te leiden. Dit kwam
haar op den duur echter zwaar
te staan.
Nachtfilms
Studio 2000: "Zardoz", dag. 7.15
en 9.45 uur. zo. 1.00. 7.15 en 9.45
De Ultklfk: "The Conversation",
REX "Blue Movie". Sex in
(Nederlandse) lat.
CAMERA "Blind Terror", mis
daad om de misdaad.
Rex
Goede films iin
andere steden
"City Lights" van Charles
Chaiplin: Bijou in Den Haag.
„Zardoz" met Sean Connery en
Charlotte Ramplin: Royal (op
zolder) in Den Haag.
"Het Pornobed". Het ls weer
rollebollen geblazen deze week
in de Rex. En zo hoort het ook,
anders was het op het gebied van
de sex maar een armetierige zaak
in Leiden. Blote juffrouwen en
heren op de sextoer en dat alle
maal in het Pornobed.
