Rederij vereniging "Vuurbaak"
in Katwijk bestaat 75 jaar
Schoolkinderen in
stad vergaan van
herrie en stank
Intens vrolijke dag in Van den Berghstichting
PAGINA 4
DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1974
Door
Cees Combee
F OtO*8
Jaap van Duijn
Reder B. G. Lammens (82) heeft 60 van de 75 "Vuurbaak"'
jaren meegemaakt. Hij is altijd een actief lid geweest, die zich
geheel voor de vereniging inzette, hammers vervulde ver
schillende functies in het bestuur en in de commissies. Rechts:
het kantoor van de "Vuurbaak".
Onderzoek Amsterdamse ouders
AMSTERDAM De lagere
echoolkiuc'eren In de steden moeten
te mid-lea van herrie en stank hun
reken- en taallessen maken. Tij
dens het speelkwartier is er vaak
geen plaats voor hen. Alle speel
ruimte wcrdt beslag genomen door
Nederlands heilige koe: de auto.
Een /unsterdamse ouderraad be
sloot de verkeerssituatie rond de la
gere schuien eens grondig te bekij
ken om zr met harde feiten op de
gemeen tel1 Jke tafel te kunnen ko
men.
Tacht'sr Amsterdamse scholen
werden onder de loep genomen.
Minsten? dertig scholen bleken last
te hebban van het verkeer dat langs
de lokalen dendert. De stinkende uit
laatgassen komen naar binnen zo
dra er een venster opengaat om de
koelte en wat „frisse" lucht te van
gen.
Het verkeer en de geparkeerde
automobielen veroorzaken bij 65
procent i an de scholen moeilijkhe
den niH de speelruimte, zo blijkt,
uit het onderzoek. Het is dan ook
niet zo verwonderlijk dat de gehoefte
aan speelstraten steeds groter wordt,
aldus de ouders.
„Een klcir stukje straat waar het
doorga in verkeer geweerd wordt is
niet voldoende, dat levert veelover-
last op \uor de bewoners. Er moet
een ..netwerk" van speelstraten ko
men. fivr-ntueef met „oDzichters",
opperen de Amsterdamse school
hoofden Nu zijn de nauwe straten
volgepropt met auto's en veel te
druk.
Van de bezochte scholen ligt 88
procent in een gevaarlijke omge
ving. Er rjn te veel levensgevaarlij
ke oversteekplaatsen, te smalle
trottoirs -r> uitritten, waar onver
wacht blikken gevaartes uit komen
schieten
Op minstens tien plaatsen werden
de afgelopen Jaren de kinder-klaar-
over-brUades opgeheven, omdat het
te gevaarlijk was geworden. „Zon
der toeiicnt zijn de brigades niet
verantwoord", merken de school
hoofden op. Op sommige plaatsen
is nog een moeder-brigade actief,
maar de moeder-overs klagen dat
LEIDEN De collecte van het
Koningin Wilhelmina Fonds ten be
hoeve van de kankerbestrij
ding he-ilt in Leiden f30.017,95 op
gebracht.
De Veronica Londen City Drive
in show komt zondag naar Zoeter-
woude. Op 15 september is de drive-
ln-show in het Don Boscohuis. Aan-*
vang
er gerejeid auto's doorrijden als ze
het stonsein geven.
Volgens het verslag van de on
derzoek,. ide ouders lijkt het er dik
wijls op dat ouders, volksvertegen
woordigers en bestuursambtenaren,
zich meir aan de auto's gelegen la
ten liggen dap aan de kinderen en
dat pa- {eerplaatsen belangrijker zijn
dan speelplaatsen.
Toch wed wat feestvreugde! Het
bestuur van de Katwijkse redersver
eniging „Vuurbaak", waarvan reder
Niek Parieviiet jr. momenteel de be
kwame en energieke voorzitter is,
heeft gemeend dit 75-Jarig bestaan
nïet helemaal onopgemerkt voorbU te
kunnen en moeten laten gaan. Een
receptie met alles wat erbij hoort
wordt niet gehouden. Wel op dins
dag 17 september een bijzondere al
gemene ledenvergadering met aan
het slot een etentje met enige ge
nodigden en op donderdag 19 sep
tember een boottocht over de plassen
voor leden, handelaren en medewer
kers.
Trouwe ledetn
„Vuurbaak" kent vele trouwe le
den. Mensen, die zich nu al jaren
lang met al hun krachten voor de
vereniging inzetten. Onder hen is er
één, die 60 van de 75 „Vuurt>aak"-ja-
ren als actief lid heeft meegemaakt.
Het is A. (Bart voor zijn vrienden)
G. Lammens (82). Die 82 Jaar zijn
hem echter beslist niet aan te zien.
Hij draait nog volop mee in zijn be
drijf. Dagelijks kan men hem langs
het Prins Hendrikkanaal en in het
gebouw van „Vuurbaak" aantreffen.
Lammens is een zeer bezig man, rijdt
auto als hij grote afstanden moet af
leggen en neemt de fiets als hij zich
in Katwijk moet verplaatsen.
Reder Lammens heeft de Rederij-
vereniging „Katwijk" en de daaraan
verbonden haringafslag groot zien
worden. In zijn woning aan de Bou
levard met een prachtig uitzicht op
de Noordzee zegt hij: „We zijn een
geheel particuliere haringafslag.
Scheveningen is gemeentelijk en
IJmuiden van het rijk. In het ver
leden heeft het Katwijkse gemeente
bestuur wel eens geprobeerd een in
breng te krijgen, maar daar zijn we
gelukkig niet op ingegaan. We zijn
tevens de grootste haringafslag van
ons land. Zelfs Vlaardingse en Sche-
veningse reders laten hier hun haring
afslaan en die uit IJmuiden alle
maal. Overal uit het land komen de
kopers vooral in de tijd van de
groene naar Katwijk om daar hun
haring te kopen. Er gaan wekelijks
voor miljoenen guldens om. Voor de
oorlok was Vlaardingen dè haring-
stad. Toen liepen onze schepen in
de tijd van de Hollandse Nieuwe de
Waterweg binnen om in Vlaardingen
de vangst te verkopen. Er kwamen
in die tijd ook Scheveningers. Die
hebben zich al eerder losgemaakt. Wij
moesten in die begintijd wel naar
Vlaardingen toe. want anders raak
ten we ons zeer licht gezouten pro
duct nauwelijks kwijt. Onze schepen
werden ook daar weer bevoorraad.
De zwaar gezouten haring verkoch
ten we altijd in Katwijk. Er is in
de naoorlogse Jaren wel heel wat
veranderd".
Voor de oorlog
Dat brengt het gesprek weer even
op een ander punt. Uit de woorden
van de rustig en zeer beheerst spre
kende Lammens, die volmondig er
kent dat het hem liever was geweest
als we dit gesprek hadden gevoerd
met „Vuuxbaak"-voorzitter N. Parie
viiet jr. of met rederijverenigings-
secretaris W. Dubbelaar, maken we
op, dat Katwijk dus al voor de oor
log een haringafslag kende. Om de
kantjes zwaar gezouten te verkopen.
Dat bleek Juist te zijn. Het gebouw
stond niet ver van de Oude Kerk aan
de Boulevard in de richting van de
Voorstraat. Daar beschikte men be
grijpelijk niet over een klok. Er werd
van een afslager gebruik gemaakt.
Deze dreunde de bedragen op net zo
lang tot er iemand onder de kopers
„mijn" riep. Dat gebouwtje hield het
uit tot in de oorlogsjaren toen de ge
hele Boulevard werd afgebroken. De
afslag van „Vuurbaak" viel toen met
andere panden ten offer aan de
sloopwoede van de bezetters.
Als we over de opbouw in de na
oorlogse Jaren beginnen te praten put
good-old Lammens weer uit zijn ge
heugen. HU zegt nadrukkelijk: „Ja,
dat was wat. In 1946 toen we weer
met de teelt begonnen hadden we
geen af Slaglokaal. Toch moest de
door onze schepen gevangen haring
worden verkocht. Als noodoplossing
werd er daarom afslag gehouden in
een garage en in een schuur. Er be
gon toen ook de actie „Katwijk wil
een eigen haven" te spelen. Dat deed
enige reders vooretellen voorlopig het
pand te kopen aan de zuidelijke mon
ding van de Uitwatering, waarin nu
hotel „Savoy" is gevestigd. Ik was
toen penningmeester van de Rederij-
vereniging „Vuurbaak" en was het er
niet mee eens. Die haven was er nog
niet en het zou de vraag zUn of zU
er ooit zou komen. Achteraf gezien
is het misschien wél goed geweest,
dat KatwUk geen eigen haven heeft
gekregen met in de nabUheid de ha
vens van IJmuiden en Scheveningen.
Een ding dat zeker was: KatwUk
moest weer een afslaggebouw krijgen
en liefst zo snel mogelUk. Ate pen
ningmeester had ik de contributie
flink verhoogd en een fonds gevormd
om een afslag te laten bouwen. Deze
moest naar mUn mening dicht bij
onze bedrUven langs het Prins Hen
drikkanaal komen. Ik kon daar een
perceel grond kopen van Van Beelen.
In een bestuursvergadering heb ik
toen gezegd óf „Vuurbaak" koopt die
grond óf ik doe het. Het eerste was
het geval. Architect Sam van der
Mey maakte hét ontwerp voor de af
slag oompleet met kantoor, vergader
zaal, dokterekamer en afslaglokaal.
Het geheel kostte zo'n f 130.000.— en
ik had al een fonds van f 100.000,—.
Du we hadden maar een kleine hypo
theek nodig. Nu nog ben ik er trots
op, dat we dit als rederUvereniging,
dus als particulieren, hebben kunnen
realiseren en dat we geen overheids
inmenging nodig hadden".
Koelhuis
De activiteiten van de Katwijkse
RederUvereniging „Vuurbaak" heb
ben zich niet aleen gericht op het
totstandkomen van dit kantoor- en
afslagcomplex aan het Prins Hen
drikkanaal. .Er werd nog veel meer
gedaan. Men was betrokken bij de
stichting van de N.V. Koelhuis Kat
wUk en er werd centraal ingekocht:
olie, netten voor de VleetvisserU en
staaldraad. Nu beperkt men zich uit
sluitend nog tot het centraal inkopen
van olie voor de treiters. Er worden
contracten afgesloten van zo rond de
20 miljoen liter pier Jaar. Geen ge
ringe hoeveelheid. Door deze grote
inkoop kan men echter wei een vuist
maken bU de oliemaatschappUen. De
netten en het staaldraad worden te
genwoordig door de reders zelf inge
kocht, omdat gezamenlUke inkoop
moeilUk is en nauwelUks voordelen
biedt.
Reder Lammens heeft in die zestig
Jaar onder andere als voorzitters
meegemaakt: P. Meerburg, D. Taat,
N. Parieviiet, D. F. E. Meerburg en
nu N. Parieviiet jr. Daaruit blUkt. dat
twee zonen het voetspoor van hun
vader hebben gedrukt. Als afslagers
noemt hU zo uit het hoofd en zonder
de schyn te wekken volledig te zUn,
evenals dat bU de voorzitters het ge
val was: Piet en Jan Haasnoot, KrUn
van Duyveübode, Jo van der Schee
en als invaller Piet Schaap, de man
die jarenlang de kantine heeft be
heerd en voor de afslag zorgde.
Schaap is al enige jaren aan het ziek
bed gekluisterd. ZUn werk wordt nu
waargenomen door zUn actieve vrouw
Corrie. ZU doet het fantastisch,
maar begrUpehjk denken de trouwe
bezoekers nog wel eens terug aan de
tUd, dat Piet de „koning" van de af
slag was en reders en handelaren
met raad en daad terzijde stond.
Om nog even op de ook als orga
nisatieman zeer bekwame Lammens
terug te komen kan worden gesteld,
dat hU zich in die zestig Jaar als lid
van „Vuurbaak" bepaald niet op de
achtergrond heeft gehouden. HU had
een actief aandeel in de organisatie
en was lid van talrUke commissies.
Zo was hU Jarenlang waarnemend
voorzitter en penningmeester van de
rederUvereniging en nu nog is hU
voorzitter van de afslagcommissie en
van de commissie centrale inkopen,
in welke hoedanigheid hU de con
tracten met de olieleveranciers af
sluit. Voorts heeft hU veel gedaan
voor de totstandkoming van de N V.
Koel- en Vrieshuis KatwUk. Vele Ja
ren was hU voorzitter van de raad
van toezidhit. In 1971 trad hU als zo
danig af en werd hU lid van de raad.
Aan die aktiviteit is nu een einde ge
komen. Lammens moest verplicht af
treden en heeft van die gelegenheid
gebruik gemaakt om voorgoed al-
Situatie
Lammens nog even over de situatie
in de visserij„Het beeld is niet roos
kleurig. Olie is een belangrUke, zeer
belangrUke post op onze exploitatie
rekening. Naar mUn mening gaan de
meeste bedrUven echter ten onder
aan de over-investering. Dat geldt
speciaal voor de kotter-sector. De
rentelast en de afschrijvingen in
10 jaar zyn nauwelUks meer op te
brengen. Dat de olietoeslag is ver
hoogd van 3 tot 5 cent per liter is een
belangrijk iets. Een groot probleem
is verder de quotering. Het gevaar is
bUvoorbeeld zeer groot, dat tongen
en scholvissers zich daardoor met
hun boomkorkotters gaan werpen op
de haringvisserij in span. Dat zou
natuurlijk een onverteerbare zaak
zijn. Men moet naar mUn mening
uitgaan van een bepaald jaar en al
lee die schepen in het quotum laten
meedelen, die in dat Jaar op haring
hebben gevist. Het is trouwens de
vraag óf de Scheepvaartinspectie, nu
er zoveel is gedaan om de stabiliteit
van boomkorschepen te verbeteren,
toestemming zal geven, dat deze kot
ters met het net van achteren op
haring kunnen gaan vissen. Wel
voorzie ik dat de verdeling van de
quota een moeilUke zaak wordt. Dat
geldt zowel voor haring als voor tong
en schol. De regering heeft het be
drijfsleven de kans gegeven zelf een
verdeelsleutel te vinden. Lukt dat
niet, dan is het wel zeker dat van
overheidswege wordt ingegrepen. Of
we als vlaserU daarmee beter af zUn
meen ik te moeten betwUfelen. We
kunnen beter onze boontjes zelf
doppen".
NOORDWIJK De gisteren gehouden "open dag" en de
komst van zo'n zeshonderd reünisten vormden een absoluut
hoogtepunten in de viering van het gouden jubileumfeest van
de Willem van den Bergh-stichting in Noordwijk.
Buiten op de markt was het op een gezellige
De draaiorgels trokken veel belangstelling.
Uit alle delen van het land waren
de oud-verpleegsters of verplegers
naar Noordwijk gekomen, soms ver
gezeld van man en kroost of andere
familieleden. Bijzonder hartelijk wa
ren de ontmoetingen met vriendin
nen en cud-collega's en ontroerend
de momenten, als de "kinderen" hun
verzorgsters van weleer nog herken
den.
Na de koffie werd de massale vi
site ont/angen door geneesheer-di
recteur mevrouw Pouwels. Behalve
de reünisten waren ook vele mensen
uit de hele omgeving gekomen, om
eens een kijkje te nemen in de vele
gebouw i
Het "entrum van de gezelligheid,
was de feestmarkt, opgeluisterd door
een paar draaiorgels. Niet alleen de
bezoekers, maar ook de patiënten,
en het verplegend personeel bleken
zich op deze feestmarkt kostelijk te
amuseren.
"Hardstikke druk en hardstikke
leuk", was het commentaar van de
heer Stikkelorum uit Leiden beter
bekend als "Japie" die dit ini
tiatief van de feestcommissie tot in
de kleinste puntjes had uitgewerkt.
Op de markt was van alles en nog
wtt te roop: antiek, speelgoed, koek,
snoep, drank, ijs, bloemen en teveel
om op -e noemen. Achter de micro
foon was de heer Stikkelorum de
grote animator van de marktpret. HU
interviewde reünisten en bezoekers
kondigde de optredende snelteke
naars en goochelaars aan en gaf
aan zangers de gelegenheid zich via
de geluidsinstallatie te laten horen.
Een andere trekpleister was de ex.
positie, hoofdzakelijk opgebouwd uit
fotomateriaal (van de heer Hambur
ger) over leven en werken in de stich
ting. Oo< waren er zeldzaam oude
documenten, beelden uit het prille
begin van de Jubilerende stichting,
en uit de Jaren vlak vóór en na de
oorlog.
Daags tevoren was het vijftigjarig
bestaan officieel gevierd met het
In fraai Tiroler kostuum
beleefde deze man zijn feestdag.
bestuur en genodigden. Dit gebeur
de ua een feestelijk versierde
kerkzaal. Burgemeester Bonnike,
die een geestige toespraak hield, reik
te vier "veteranen" een gouden on-*
Puntmutsen en lange gewa
den en kleurige linten: feestelijk
beeld van een paar jorige patiën-
derscheiamg uit van de Orde van
Oranje Nassau. De gedecoreerden,
waren zuster Braat, de heer C. Hor
dijk, de beer W. Bos en zuster Schee-
Allerlei snuisterijen lagen te
koop aangeboden in de kraampjes
op de feestmarkt.
"Het 1* hier alles goud wat pr
blinkt", y,e4 mr. Bonnik° tot slot "en
dat kan alleen als de harten v. goud
zijn.
(Foto's Ja® Holvast)*
KATWIJK AAN ZEE De Katwijkse Rederij vereniging
"Vuurbaak" bestaat 75 jaar. Zeker een feit om even bij stil te
staan en om terug te blikken. Men moet echter niet denken,
dat er veel feestgedruis rond dit jubileum in de vissers- en
badplaats zal zijn waar te nemen. Dat ligt niet zo in de aard
van de visserman. Hij viert zijn "vierdagen" liever gezellig
onderons. Bovendien is de situatie in de visserij momenteel zo,
dat er weinig behoefte bestaat aan uitbundig feestbetoon. In
rederskringen heeft men momenteel wel andere dingen aan
het hoofd om zich intensief mee bezig te houden. Het is bepaald
allemaal geen rozegeur en maneschijn in deze bedrijfstak. De
zorgen stapelen zich met de dag op en voor de nabije toekomst
ziet het er helemaal niet zo florissant uit. Het wordt dus voor
"Vuurbaak" even achterom kijken en dan weer vooruitzien.
Zich bezinnen over de vraag hoe het in de komende jaren moet
gaan met die fors stijgende prijzen van olie, netten, staaldraad
enz. en met de quotering van de vangsten. Voor wie het nog
niet weet: het is momenteel beslist geen eenvoudige zaak een
visserijbedrijf of men nu in de plat- of rondvissector of in
de haringvisserij zit exploitabel te houden.