Rederij vereniging "Vuurbaak" in Katwijk bestaat 75 jaar Schoolkinderen in stad vergaan van herrie en stank Intens vrolijke dag in Van den Berghstichting PAGINA 4 DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1974 Door Cees Combee F OtO*8 Jaap van Duijn Reder B. G. Lammens (82) heeft 60 van de 75 "Vuurbaak"' jaren meegemaakt. Hij is altijd een actief lid geweest, die zich geheel voor de vereniging inzette, hammers vervulde ver schillende functies in het bestuur en in de commissies. Rechts: het kantoor van de "Vuurbaak". Onderzoek Amsterdamse ouders AMSTERDAM De lagere echoolkiuc'eren In de steden moeten te mid-lea van herrie en stank hun reken- en taallessen maken. Tij dens het speelkwartier is er vaak geen plaats voor hen. Alle speel ruimte wcrdt beslag genomen door Nederlands heilige koe: de auto. Een /unsterdamse ouderraad be sloot de verkeerssituatie rond de la gere schuien eens grondig te bekij ken om zr met harde feiten op de gemeen tel1 Jke tafel te kunnen ko men. Tacht'sr Amsterdamse scholen werden onder de loep genomen. Minsten? dertig scholen bleken last te hebban van het verkeer dat langs de lokalen dendert. De stinkende uit laatgassen komen naar binnen zo dra er een venster opengaat om de koelte en wat „frisse" lucht te van gen. Het verkeer en de geparkeerde automobielen veroorzaken bij 65 procent i an de scholen moeilijkhe den niH de speelruimte, zo blijkt, uit het onderzoek. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat de gehoefte aan speelstraten steeds groter wordt, aldus de ouders. „Een klcir stukje straat waar het doorga in verkeer geweerd wordt is niet voldoende, dat levert veelover- last op \uor de bewoners. Er moet een ..netwerk" van speelstraten ko men. fivr-ntueef met „oDzichters", opperen de Amsterdamse school hoofden Nu zijn de nauwe straten volgepropt met auto's en veel te druk. Van de bezochte scholen ligt 88 procent in een gevaarlijke omge ving. Er rjn te veel levensgevaarlij ke oversteekplaatsen, te smalle trottoirs -r> uitritten, waar onver wacht blikken gevaartes uit komen schieten Op minstens tien plaatsen werden de afgelopen Jaren de kinder-klaar- over-brUades opgeheven, omdat het te gevaarlijk was geworden. „Zon der toeiicnt zijn de brigades niet verantwoord", merken de school hoofden op. Op sommige plaatsen is nog een moeder-brigade actief, maar de moeder-overs klagen dat LEIDEN De collecte van het Koningin Wilhelmina Fonds ten be hoeve van de kankerbestrij ding he-ilt in Leiden f30.017,95 op gebracht. De Veronica Londen City Drive in show komt zondag naar Zoeter- woude. Op 15 september is de drive- ln-show in het Don Boscohuis. Aan-* vang er gerejeid auto's doorrijden als ze het stonsein geven. Volgens het verslag van de on derzoek,. ide ouders lijkt het er dik wijls op dat ouders, volksvertegen woordigers en bestuursambtenaren, zich meir aan de auto's gelegen la ten liggen dap aan de kinderen en dat pa- {eerplaatsen belangrijker zijn dan speelplaatsen. Toch wed wat feestvreugde! Het bestuur van de Katwijkse redersver eniging „Vuurbaak", waarvan reder Niek Parieviiet jr. momenteel de be kwame en energieke voorzitter is, heeft gemeend dit 75-Jarig bestaan nïet helemaal onopgemerkt voorbU te kunnen en moeten laten gaan. Een receptie met alles wat erbij hoort wordt niet gehouden. Wel op dins dag 17 september een bijzondere al gemene ledenvergadering met aan het slot een etentje met enige ge nodigden en op donderdag 19 sep tember een boottocht over de plassen voor leden, handelaren en medewer kers. Trouwe ledetn „Vuurbaak" kent vele trouwe le den. Mensen, die zich nu al jaren lang met al hun krachten voor de vereniging inzetten. Onder hen is er één, die 60 van de 75 „Vuurt>aak"-ja- ren als actief lid heeft meegemaakt. Het is A. (Bart voor zijn vrienden) G. Lammens (82). Die 82 Jaar zijn hem echter beslist niet aan te zien. Hij draait nog volop mee in zijn be drijf. Dagelijks kan men hem langs het Prins Hendrikkanaal en in het gebouw van „Vuurbaak" aantreffen. Lammens is een zeer bezig man, rijdt auto als hij grote afstanden moet af leggen en neemt de fiets als hij zich in Katwijk moet verplaatsen. Reder Lammens heeft de Rederij- vereniging „Katwijk" en de daaraan verbonden haringafslag groot zien worden. In zijn woning aan de Bou levard met een prachtig uitzicht op de Noordzee zegt hij: „We zijn een geheel particuliere haringafslag. Scheveningen is gemeentelijk en IJmuiden van het rijk. In het ver leden heeft het Katwijkse gemeente bestuur wel eens geprobeerd een in breng te krijgen, maar daar zijn we gelukkig niet op ingegaan. We zijn tevens de grootste haringafslag van ons land. Zelfs Vlaardingse en Sche- veningse reders laten hier hun haring afslaan en die uit IJmuiden alle maal. Overal uit het land komen de kopers vooral in de tijd van de groene naar Katwijk om daar hun haring te kopen. Er gaan wekelijks voor miljoenen guldens om. Voor de oorlok was Vlaardingen dè haring- stad. Toen liepen onze schepen in de tijd van de Hollandse Nieuwe de Waterweg binnen om in Vlaardingen de vangst te verkopen. Er kwamen in die tijd ook Scheveningers. Die hebben zich al eerder losgemaakt. Wij moesten in die begintijd wel naar Vlaardingen toe. want anders raak ten we ons zeer licht gezouten pro duct nauwelijks kwijt. Onze schepen werden ook daar weer bevoorraad. De zwaar gezouten haring verkoch ten we altijd in Katwijk. Er is in de naoorlogse Jaren wel heel wat veranderd". Voor de oorlog Dat brengt het gesprek weer even op een ander punt. Uit de woorden van de rustig en zeer beheerst spre kende Lammens, die volmondig er kent dat het hem liever was geweest als we dit gesprek hadden gevoerd met „Vuuxbaak"-voorzitter N. Parie viiet jr. of met rederijverenigings- secretaris W. Dubbelaar, maken we op, dat Katwijk dus al voor de oor log een haringafslag kende. Om de kantjes zwaar gezouten te verkopen. Dat bleek Juist te zijn. Het gebouw stond niet ver van de Oude Kerk aan de Boulevard in de richting van de Voorstraat. Daar beschikte men be grijpelijk niet over een klok. Er werd van een afslager gebruik gemaakt. Deze dreunde de bedragen op net zo lang tot er iemand onder de kopers „mijn" riep. Dat gebouwtje hield het uit tot in de oorlogsjaren toen de ge hele Boulevard werd afgebroken. De afslag van „Vuurbaak" viel toen met andere panden ten offer aan de sloopwoede van de bezetters. Als we over de opbouw in de na oorlogse Jaren beginnen te praten put good-old Lammens weer uit zijn ge heugen. HU zegt nadrukkelijk: „Ja, dat was wat. In 1946 toen we weer met de teelt begonnen hadden we geen af Slaglokaal. Toch moest de door onze schepen gevangen haring worden verkocht. Als noodoplossing werd er daarom afslag gehouden in een garage en in een schuur. Er be gon toen ook de actie „Katwijk wil een eigen haven" te spelen. Dat deed enige reders vooretellen voorlopig het pand te kopen aan de zuidelijke mon ding van de Uitwatering, waarin nu hotel „Savoy" is gevestigd. Ik was toen penningmeester van de Rederij- vereniging „Vuurbaak" en was het er niet mee eens. Die haven was er nog niet en het zou de vraag zUn of zU er ooit zou komen. Achteraf gezien is het misschien wél goed geweest, dat KatwUk geen eigen haven heeft gekregen met in de nabUheid de ha vens van IJmuiden en Scheveningen. Een ding dat zeker was: KatwUk moest weer een afslaggebouw krijgen en liefst zo snel mogelUk. Ate pen ningmeester had ik de contributie flink verhoogd en een fonds gevormd om een afslag te laten bouwen. Deze moest naar mUn mening dicht bij onze bedrUven langs het Prins Hen drikkanaal komen. Ik kon daar een perceel grond kopen van Van Beelen. In een bestuursvergadering heb ik toen gezegd óf „Vuurbaak" koopt die grond óf ik doe het. Het eerste was het geval. Architect Sam van der Mey maakte hét ontwerp voor de af slag oompleet met kantoor, vergader zaal, dokterekamer en afslaglokaal. Het geheel kostte zo'n f 130.000.— en ik had al een fonds van f 100.000,—. Du we hadden maar een kleine hypo theek nodig. Nu nog ben ik er trots op, dat we dit als rederUvereniging, dus als particulieren, hebben kunnen realiseren en dat we geen overheids inmenging nodig hadden". Koelhuis De activiteiten van de Katwijkse RederUvereniging „Vuurbaak" heb ben zich niet aleen gericht op het totstandkomen van dit kantoor- en afslagcomplex aan het Prins Hen drikkanaal. .Er werd nog veel meer gedaan. Men was betrokken bij de stichting van de N.V. Koelhuis Kat wUk en er werd centraal ingekocht: olie, netten voor de VleetvisserU en staaldraad. Nu beperkt men zich uit sluitend nog tot het centraal inkopen van olie voor de treiters. Er worden contracten afgesloten van zo rond de 20 miljoen liter pier Jaar. Geen ge ringe hoeveelheid. Door deze grote inkoop kan men echter wei een vuist maken bU de oliemaatschappUen. De netten en het staaldraad worden te genwoordig door de reders zelf inge kocht, omdat gezamenlUke inkoop moeilUk is en nauwelUks voordelen biedt. Reder Lammens heeft in die zestig Jaar onder andere als voorzitters meegemaakt: P. Meerburg, D. Taat, N. Parieviiet, D. F. E. Meerburg en nu N. Parieviiet jr. Daaruit blUkt. dat twee zonen het voetspoor van hun vader hebben gedrukt. Als afslagers noemt hU zo uit het hoofd en zonder de schyn te wekken volledig te zUn, evenals dat bU de voorzitters het ge val was: Piet en Jan Haasnoot, KrUn van Duyveübode, Jo van der Schee en als invaller Piet Schaap, de man die jarenlang de kantine heeft be heerd en voor de afslag zorgde. Schaap is al enige jaren aan het ziek bed gekluisterd. ZUn werk wordt nu waargenomen door zUn actieve vrouw Corrie. ZU doet het fantastisch, maar begrUpehjk denken de trouwe bezoekers nog wel eens terug aan de tUd, dat Piet de „koning" van de af slag was en reders en handelaren met raad en daad terzijde stond. Om nog even op de ook als orga nisatieman zeer bekwame Lammens terug te komen kan worden gesteld, dat hU zich in die zestig Jaar als lid van „Vuurbaak" bepaald niet op de achtergrond heeft gehouden. HU had een actief aandeel in de organisatie en was lid van talrUke commissies. Zo was hU Jarenlang waarnemend voorzitter en penningmeester van de rederUvereniging en nu nog is hU voorzitter van de afslagcommissie en van de commissie centrale inkopen, in welke hoedanigheid hU de con tracten met de olieleveranciers af sluit. Voorts heeft hU veel gedaan voor de totstandkoming van de N V. Koel- en Vrieshuis KatwUk. Vele Ja ren was hU voorzitter van de raad van toezidhit. In 1971 trad hU als zo danig af en werd hU lid van de raad. Aan die aktiviteit is nu een einde ge komen. Lammens moest verplicht af treden en heeft van die gelegenheid gebruik gemaakt om voorgoed al- Situatie Lammens nog even over de situatie in de visserij„Het beeld is niet roos kleurig. Olie is een belangrUke, zeer belangrUke post op onze exploitatie rekening. Naar mUn mening gaan de meeste bedrUven echter ten onder aan de over-investering. Dat geldt speciaal voor de kotter-sector. De rentelast en de afschrijvingen in 10 jaar zyn nauwelUks meer op te brengen. Dat de olietoeslag is ver hoogd van 3 tot 5 cent per liter is een belangrijk iets. Een groot probleem is verder de quotering. Het gevaar is bUvoorbeeld zeer groot, dat tongen en scholvissers zich daardoor met hun boomkorkotters gaan werpen op de haringvisserij in span. Dat zou natuurlijk een onverteerbare zaak zijn. Men moet naar mUn mening uitgaan van een bepaald jaar en al lee die schepen in het quotum laten meedelen, die in dat Jaar op haring hebben gevist. Het is trouwens de vraag óf de Scheepvaartinspectie, nu er zoveel is gedaan om de stabiliteit van boomkorschepen te verbeteren, toestemming zal geven, dat deze kot ters met het net van achteren op haring kunnen gaan vissen. Wel voorzie ik dat de verdeling van de quota een moeilUke zaak wordt. Dat geldt zowel voor haring als voor tong en schol. De regering heeft het be drijfsleven de kans gegeven zelf een verdeelsleutel te vinden. Lukt dat niet, dan is het wel zeker dat van overheidswege wordt ingegrepen. Of we als vlaserU daarmee beter af zUn meen ik te moeten betwUfelen. We kunnen beter onze boontjes zelf doppen". NOORDWIJK De gisteren gehouden "open dag" en de komst van zo'n zeshonderd reünisten vormden een absoluut hoogtepunten in de viering van het gouden jubileumfeest van de Willem van den Bergh-stichting in Noordwijk. Buiten op de markt was het op een gezellige De draaiorgels trokken veel belangstelling. Uit alle delen van het land waren de oud-verpleegsters of verplegers naar Noordwijk gekomen, soms ver gezeld van man en kroost of andere familieleden. Bijzonder hartelijk wa ren de ontmoetingen met vriendin nen en cud-collega's en ontroerend de momenten, als de "kinderen" hun verzorgsters van weleer nog herken den. Na de koffie werd de massale vi site ont/angen door geneesheer-di recteur mevrouw Pouwels. Behalve de reünisten waren ook vele mensen uit de hele omgeving gekomen, om eens een kijkje te nemen in de vele gebouw i Het "entrum van de gezelligheid, was de feestmarkt, opgeluisterd door een paar draaiorgels. Niet alleen de bezoekers, maar ook de patiënten, en het verplegend personeel bleken zich op deze feestmarkt kostelijk te amuseren. "Hardstikke druk en hardstikke leuk", was het commentaar van de heer Stikkelorum uit Leiden beter bekend als "Japie" die dit ini tiatief van de feestcommissie tot in de kleinste puntjes had uitgewerkt. Op de markt was van alles en nog wtt te roop: antiek, speelgoed, koek, snoep, drank, ijs, bloemen en teveel om op -e noemen. Achter de micro foon was de heer Stikkelorum de grote animator van de marktpret. HU interviewde reünisten en bezoekers kondigde de optredende snelteke naars en goochelaars aan en gaf aan zangers de gelegenheid zich via de geluidsinstallatie te laten horen. Een andere trekpleister was de ex. positie, hoofdzakelijk opgebouwd uit fotomateriaal (van de heer Hambur ger) over leven en werken in de stich ting. Oo< waren er zeldzaam oude documenten, beelden uit het prille begin van de Jubilerende stichting, en uit de Jaren vlak vóór en na de oorlog. Daags tevoren was het vijftigjarig bestaan officieel gevierd met het In fraai Tiroler kostuum beleefde deze man zijn feestdag. bestuur en genodigden. Dit gebeur de ua een feestelijk versierde kerkzaal. Burgemeester Bonnike, die een geestige toespraak hield, reik te vier "veteranen" een gouden on-* Puntmutsen en lange gewa den en kleurige linten: feestelijk beeld van een paar jorige patiën- derscheiamg uit van de Orde van Oranje Nassau. De gedecoreerden, waren zuster Braat, de heer C. Hor dijk, de beer W. Bos en zuster Schee- Allerlei snuisterijen lagen te koop aangeboden in de kraampjes op de feestmarkt. "Het 1* hier alles goud wat pr blinkt", y,e4 mr. Bonnik° tot slot "en dat kan alleen als de harten v. goud zijn. (Foto's Ja® Holvast)* KATWIJK AAN ZEE De Katwijkse Rederij vereniging "Vuurbaak" bestaat 75 jaar. Zeker een feit om even bij stil te staan en om terug te blikken. Men moet echter niet denken, dat er veel feestgedruis rond dit jubileum in de vissers- en badplaats zal zijn waar te nemen. Dat ligt niet zo in de aard van de visserman. Hij viert zijn "vierdagen" liever gezellig onderons. Bovendien is de situatie in de visserij momenteel zo, dat er weinig behoefte bestaat aan uitbundig feestbetoon. In rederskringen heeft men momenteel wel andere dingen aan het hoofd om zich intensief mee bezig te houden. Het is bepaald allemaal geen rozegeur en maneschijn in deze bedrijfstak. De zorgen stapelen zich met de dag op en voor de nabije toekomst ziet het er helemaal niet zo florissant uit. Het wordt dus voor "Vuurbaak" even achterom kijken en dan weer vooruitzien. Zich bezinnen over de vraag hoe het in de komende jaren moet gaan met die fors stijgende prijzen van olie, netten, staaldraad enz. en met de quotering van de vangsten. Voor wie het nog niet weet: het is momenteel beslist geen eenvoudige zaak een visserijbedrijf of men nu in de plat- of rondvissector of in de haringvisserij zit exploitabel te houden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 4