Hervorming
in landbouw
organisaties
„Je lost moord op, maar de kater
Wilma (3) werd door eigen moeder vergiftigd
Goochelfeest in
Noordwijkerhout
Eis van actiecomité's:
KRUISINGA EENS MET LUNS
Teamwerk en specialisatie bij Amsterdamse recherche
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1974
Door
Sybe Stamm
Assen Drie keer was de kleine
Wilma bewusteloos en met zware
vergiftigingsverschijnselen in het
ziekenhuis te Hoogeveen opgeno
men, voordat de aanstonds gewaar
schuwde justitie eindelijk ingreep.
Wilma's moeder bekende al bij het
eerste verhoor onmiddellijk. „Ik heb
Wilma willen doden omdat mijn
man dreigde bij me weg te gaan en
liet kind mee te nemen. Ik was van
plan daarna mezelf ook van kant te
maken. Ik zag geen uitweg meer",
Verklaarde de vrouw aan de politie,
tiermien (29) was al eerder ge
trouwd geweest maar het eerste hu
welijk mislukte. Hoewel dit slechts
ijl zeer dringende gevallen gebeurt,
\fraren de beide kinderen aan de va
der toegewezen.
In haar tweede huwelijk had Her-
mien weer een dochtertje gekregen.
Toen ook deze echtverbintenis op
de rotsen dreigde te lopen, werd
Wilma (3) de dupe.
Het kind leed aan vallende ziekte.
Maar artsen in het ziekenhuis te
Hoogeveen hadden eerder de indruk
gekregen dat Wilma's kwetsuren
niet waren veroorzaakt door vallen,
maar door mishandeling.
Verdenkingen
Sindsdien was Wilma nog eens op
genomen omdat zij twintig capsules
van een of ander geneesmiddel zou
hebben opgegeten. De artsen twij
felden. Nadat zij weer naar huis
was gezonden volgde in februari op
nieuw een spoedopname, ditmaal
omdat zij plotseling het bewustzijn
had verloren. Oorzaak bleek een
overdosis van haar medicijn Tegre
tol.
Moeder Hermien wist van niks,
maar zij werd nadrukkelijk gewaar
schuwd. Ook de justitie werd in
kennis gesteld.
Toen Wilma in april ten tweede
male bewusteloos naar het zieken
huis was gebracht weer wegens
een overdosis Tegretol werd bui
tendien geconstateerd dat de peuter
ook in het ziekenhuis nog werd ver
giftigd met Megadon. Dit is een
slaapmiddel dat in het ziekenhuis
niet werd gebruikt, maar wél door
Wilma's moeder.
De verdenking tegen Hermien was
nu levensgroot. Haar ondervraging
door artsen leverde niets op en de
justitie zag nog steeds geen reden
in te grijpen. Wel werd besloten
een „val" uit te zetten door aan
Wilma poeders voor te schrijven
Kind dupe van
problemen in
tweede huwelijk
met een bestanddeel
hoeveelheid in haar bloed elk ogen
blik kon worden gemeten. De ou
ders kregen opdracht alle overgeble
ven Tegretol-tabletten te vernieti
gen.
Slapen
Bij haar arrestatie verklaarde Her
mien dat haar man de tabletten
door de wc had gespoeld, behalve
de inhoud van één flesje. Want dat
had Hermien achtergehouden, „voor
het geval dat Jan nog eens zou
dreigen met Wilma weg te gaan".
Op 29 mei gaf Hermien voor de
derde keer een enonme overdosis
Tegretol aan haar dochtertje. In
plaats van een half tabletje stamp
te de moeder zeven tot acht tablet
ten van het giftige medicijn door
Wilma's pap, plus nog twee tablet
ten van haar eigen kalmeringsmid
del Valium.
„Eet maar op, dan gaat Wilma een
poosje slapen", had zij er bij ge
zegd. Het heeft weinig gescheeld of
Wilma was voor eeuwig ingeslapen.
Aan de politie bekende de vrouw:
„ik dacht dat deze hoeveelheid wel
voldoende zou zijn om Wilma te
doden".
Een uur nadat het kind bewusteloos
was geraakt liet Hermien haar man
van zijn werk halen. Jan S. waar
schuwde onmiddellijk de dokter.
Binnen een half uur was in het
ziekenhuis Wilma's maag leegge
pompt. Het kind bleef in leven en
verkeert nu weer in goede welstand.
Moord
Hermien staat terecht voor poging
tot moord. Haar bekentenis heeft
zij inmiddels echter herroepen. „Ik
wou Wilma niet doden", snikt de
verminderd toerekeningsvatbare
vrouw voor het hekje.
Waarom gaf zij haar kind dan tot
drie keer toe een levensgevaarlijke
overdosis medicijn? Hermien: „om
dat Jan dreigde bij me weg te gaan
en Wilma mee te nemen".
„Vond u dat hij haar ook niet
mocht hebben?"
„Daar heb ik niet bij stil gestaan",
snikt Hermien.
„U wilde uw man toch treffen?"
„Maar ik wilde Wilma niet doden.
Als zij bewusteloos was, belde ik
zélf toch altijd op"
Volgens de gerechtspsychiater moet
Hermien dringend worden verpleegd
in een psychiatrische kliniek. Offi
cier van Justitie mr. Van Oldenbeek
eist derhalve wegens poging tot
moord een Jaar gevangenisstraf en
TBR.
Vrijspraak, bepleit advocaat mr. R.
van der Molen, want Hermiens op
zet tot doden is niet bewezen. Bo
vendien is Wilma's redding te dan
ken aan het feit dat Hermein zelf
tijdig alarm heeft geslagen. ZU is
dus in elk geval vrijwillig terugge
treden. Vonnis 13 september.
BLOEMENCORSO AALSMEER
Bezoek de tentoonstelling
MENVEILING te Aalsmeer
op vrijdag 6 september vs
op zondag 8 september v«
In vele stands informatie over bloemen
de corsowagens in de BLOE-
14.00—22.00 uur
11.00—19.00 uur
„Noordwijkerhout", zo zei gister
middag burgemeester Bosma in een
toespraak, „is bijzonder blij dat er
na de vele ivoor leken) „saaie" con
gressen eindelijk weer iets leuks gaat
gebeuren". De Nederlandse Magische
.Unie (N.M.U.) heeft voor dit week
einde (van vrijdag tot zondag) een
congres voor de goochelkunst geor
ganiseerd. Op dit congres dat plaats
vindt in het Leeuwenhorst Congres
Center zal ook het N.M.U.-concours
gehouden worden. Het organisatieco
mité hoopt dat dit jaar de grote
Demonstranten
spijkeren deur
Lammers dicht
AMSTERDAM Verbol
gen demonstranten tegen de
Amsterdamse metro-bouw heb
ben gistermiddag de deur van
de riahte grachtenwoning van
wethouder Lammers dicht
gespijkerd. De betogers brach
ten voor de deur een plankier
aan waarop het Amsterdamse
stadswapen stond met de tekst
„verkrotting", „sloop" en „spe
culatie". Pogingen om de straat
voor het huis open te breken
mislukten doordat de politie in
greep. Omdat de familie Lam
mers niet thuis was werden er
smaadllederen gezongen aan het
adres van zijn buurman: VVD-
fractieleider Wiegel.
jKabinet wil
jsnel regeling'
jSurinamers
1 DEN HAAG Minister De Gaay
Fortman bespreekt de komende da
gen met de Surinaamse regering de
mogelijkheden voor een regeling
Ipzake de volksverhuizing van Suri-
Oauiers naar Nederland.
De ministerraad heeft giste
llen richtlijnen besproken voor het
gesprek. De raad heeft haast met zo*n
ijegeling, maar houdt overigens vast
*an het principe, dat een toelatings
regeling voor rijksgenoten er niet
«hoet komen. Wel möet minister De
Qaay Portman maatregelen zien te
ÖeTelken, die de zaak in goede banen
kunnen leiden.
DEN HAAG Het landelijk actiecomité van boeren en tuin
ders vindt dat de land- en tuinbouworganisaties hervormingen
moeten ondergaan om beter te kunnen functioneren op het ge
bied van de belangenbehartiging. Een korte schets van zulke
hervormingen heeft de voorzitter van het comité, de heer K.
Olieman gisteren overhandigd aan drs. R. J. Zijlstra, voorzitter
van het overlegorgaan van de drie centrale landbouworgani
saties.
ereprijs (grandprix) weer eens uit
gereikt kan worden.
Bij goochelen is het niet zo dat
ieder Jaar een kampioen gekozen
wordt. Om dit te bereiken moet de
beste van het concours tevens een
vastgesteld aantal punten proberen te
behalen.
Naast die concours, dat over de volle
drie dagen verdeeld is, bestaat het
programma nog uit vele andere on
derdelen, handelarenexoositie, goo
chelaars demonstreren hier hun zelf
bedachte trucs en proberen deze aan
hun collega-goochelaars te verkopen.
Zij gebruiken deze trucs dan als ba
sisgegeven, het is niet zo dat hon
derden goochelaars dezelfde truc uit
gaan voeren. Vele „uitvinders" heb
ben hier jaren werk aan gehad.
Fred Kaps, de Hongaar Petrick en
Roy Baker zullen op deze dagen le
zingen houden. Dit is het educatieve
onderdeel van dit congres. Naast de
ontspanning willen de goochelaars
ook iets leren van him beroemde
collega's.
Het concours is. verdeeld in ver
schillende categorieën. Voor deze ca-
tegoriën zijn aparte prijzen beschik
baar. Vrijdagavond was de beurt aan
de algemene goochelkunst (de win
naar van de grand prlx komt meest
al uit deze categorie) en de mani
pulatiekunst (Hierbij gaat het voor
al om de vingervlugheid waar bij
voorbeeld Fred Kap6 een meester in
is>. Vandaag volgt het kinderpro
gramma (voor kinderen) en de Ju
niorenparade (door kinderen). Mor
gen eindigt het concours met carto-
magie (kaartenfcrucs) en mtero-ma-
gie (niet voor grote zalen maar close-
up-trucs).
Tegen vier uur morgen vindt
de prijsuitreiking plaats. Erussendoor
is er een non-stop-goochel-cineac,
waarbij allerlei trucs vertoond en
uitgelegd gaan worden.
Voor de beste buitenlander is er van
de gemeente Noordwijkerhout 'n spe
ciale medaille beschikbaar gesteld.
Het landelijk actiecomité, overkoe
peling van de ongeveer 33 actiegroe
pen van boeren en tuinders in heel
Nederland, vindt dat mensen met
dezelfde belangen die ook gezamen
lijk moeten kunnen verdedigen. Daar
om wil het de organisaties zo ge
structureerd zien dat men op ieder
niveau, van plaatselijke afdelingen
af. kan overleggen als bedrijfstak-
genoten, dus als veehouders of akker
bouwers of' tuinders, onder elkaar.
Landelijk en nan de top moeten die
bedrijfstakken weer bij elkaar ge
bracht worden, zodat men daar de
belangen van de gehele boeren- en
tuindersstand kan verdedigen.
Bestuursleden van land- en tuin
bouworganisaties, vindt het landelijk
actiecomité, mogen niet daarnaast
nog funoties bekleden in onderne
mingen of instellingen die een te
gengestelde belangenbehartiging met
zich mee kunnen brengen. Bestuurs
leden van land- en tuinbouworga
nisaties mogen geen zodanig poli
tieke verantwoord. W* heid dragen,
dat het kan voorkomen dat ze „on
derhandelingen met zichzelf' moeten
Als een blauwdruk wilde de heer
Olieman de korte schets niet be
schouwen, maar wel hoopte hij dat
ze in de komende maanden in alle
afdelingen van <ie drie centrale land
bouworganisaties in bespreking zal
komen. Drs. Zijlstra beloofde de heer
Olieman het werkstuk met zijn col
lega's te zullen bespreken.
De honderjarige roeiver
eniging "De Amstel" is gister
avond haar jubileumfestivi
teiten begonnen met een roei
tocht op verlichte boten door
de Amsterdamse grachten.
De honderdjarige brandweer
van Amsterdam werd ook bij
het feest betrokken. Gijs-
breght van Aemstel oftewel
Peter Knegjens bood plaats
vervangend brandweercom
mandant G. Scherf bloemen
aan tijdens een stop bij de
eveneens verlichte brand
weerkazerne. Goede bal van
Van Aemstel. Getuigt van
grote klasse.
DEN HAAG De brief van se
cretaris-generaal Luns aan minister
Vredeling over diens vraaggesprek
met het weekblad Vrij Nederland
is door CHU-fractieleitier dr. R. J.
H. Kruisinga in de Tweede Kamer
aangegrepen om weer een reeks vra
gen te stellen aa.n minister-president
Den Uyl.
Kruisinga vindt, dat Den Uyl eer
der op de hoogte had moeten zijn van
de mening van Luns over de ge
volgen van het interview. Dan zou
hij wellicht tot het oordeel zijn ge
komen, dat de Nederlandse belan
gen in het buitenland wél zijn ge
schaad.
In het eerder deze week gehouden
parlementaire debat heeft de minis
terpresident Den Uyl gezegd elk
spoor te missen voor een aanwij
zing, dat de belangen zijn geschaad.
In politieke kringen heeft het be
vreemding gewekt, dat waarnemend
voorzitter Weijters van de Kamer de
vragen van Kruisinga heeft doorgege
ven aan de regering. Men meent dat
hij de redenering had kunnen vol
gen, dat met het debat van déze week
de zaak voldoende was uitgepraat.
De WD-fractie, die het debat had
aangespannen, ziet in de brief van
Luns vooralsnog geen aanleiding op
de kwestie terug te komen.
Per kerende post antwoordde mi
nister-president Den Uyl, dot de
opmerkingen van Luns niets bewij
zen over schade, aangericht aan het
Nederlandse prestige. Hij ziet dan
ook geen aanleiding voor diploma
tieke stappen.
Aangezien het een „open brief
betreft zal minister Vredeling er niet
op antwoorden, zo deelSde Den Uyl
nog mee.
t>oor
Paan Overhoff
ven. W. van der Voort is geen su
per Sherlock Holmes. „Het is het
werk van een team", zegt hij met
grote nadruk, .gemeenschappelijk
denkwerk, een strak schema, het
L!cht", de man, die ter plekke het eigen taak", zegt de commissaris,
systematisch werken met getrainde, „Dat hangt af
eerste onderzoek verricht. Daarnaast
zijn, los van het technisch perso
neel. twintig tot dertig man direct
inzetbaar.
Amsterdam - De Amsterdamse gespecialiseerde mensen op de »C1-
«noordbrigade heeft, nu de wurger schillende deeltaken. Kritisch pra-
»an Helene Isaac en Basje Bloeme- ten, frank en vrij. dwars door de
P" ~fer tn4!*s wt' ,de v,a« rangen heen. Iedereen komt volledig
troon", zegt Van der Voort, „bij
moord in een weiland hoef je nau-
moordenaar langer verborgen blijft,
Gerrit lichten de doop- steeds zwaarder gaat wegen. „Het
het slachtoffer, familie, gaat niet met de snelheid van de
tectiveromans of politieseries op de
televisie", zegt Van der Voort, „je
hebt er goeie bij, maar het gisse
„Klaas
ceel
verwanten, kennissen, de hele ratte-
plan".
zegt Van der Voort, „en de reoher-
niet uitgestoken. Geen ontspannen
«feer in de lange gangen van het het lukken
hoofdbureau, waar rechercheurs Een kwestie
fcich met onthutsende regelmaat ger had Je
£>ver onduidelijke figuren blijven
bntfermen. Het werk gaat door.
»,Nee,
tiiet bij", zegt commissaris W.
Öer Voort (53), chef
je recherche en de groep ernstige
flelicten, „misschien zijn er mensen
ran buitenaf die het mooier vinden
hls wij een kindermoordenaar pak
ken dan, pak weg, de man, die eenÜH>Vj
£oer van het leven heeft beroofd. m;t "haar""nieuwe 'organisatie "dè
Paar hebben wij vanzelfsprekend spitó af ln Nederland. „Het oplossen
Al die tijd is de omgeving rond de "elsle'itde buurt Xt de mS,rd
welijks buurtonderzoek te doen. bij ESS?
een m00rd in een dichte woonwijk If. moet weg", zegt commissaris Van ver ran de praktijk^
zijn trekken. Alleen samen kan des te meer. Bij alarm laten alle der Voort, „een streng regime. Er
rechercheurs het gewone werk, de
organisatie. „Vroe- overvallen, een zedenzaak, liggen,
moord in de stad", Heefit de moord speciale aspecten,
kinderzaak, een zedenzaak, dan
mag bijvoorbeeld niet worden ge- De ervaring leert wel anders. .Vaak
rookt. Zoals sporen niet bedorven lo«p je bij een onderzoek tegen an-
oheur met zijn collega, die op dat gaan rechercheurs, die daarin ge-
reestje houwen is er hier moment toevallig in de zogeheten specialiseerd zijn. mee".
w' 7an opvangdienst zat, werd ermee opge- Zodra een moord is ontdekt, oriën-
0CP!^a" scheept. Maar twee dagen later teren Van der Voort en de „leider
moesten ze weer achter een stel in- plaats deliot" zich ter plekke. De
brekers aan. Dat was een loodzware technische bus volgt snel. Daarin
mogen worden, mogen er ook geen dere misdrijven
sporen bij worden gemaakt. Vroeger missaris, „een i
kwamen we vingerafdrukken
zegt de
geeft een alibi
dan blijkt inderdaad, dat hij de
onszelf tegen. Dat mag natuurlijk moord niet heeft gepleegd, omdat
n*et"- hij die avond aan het inbreken
hiets mee te maken. Aan de moord
bp een prospituee werken wij
tuurlijk even hard als aan elke
dere zaak. Ook de voldoening bij
het oplossen van
niet groter dan bij
belasting, zonder dat daarbij de bevindt zich alle mogelijke appara
tuur voor het bekijken van vinger-
beet afdrukken, voor fotografen en te
kenaars.
„In die bus zit alles van een paper
clip tot zoeklichten", zegt de
moord wordt
van
geleid, er is een duidelijke coördi- missaris, „alles wat we nodig heb-
natie, waarbij veel mensen direct ben bij het onderzoek. Van sohrijf-
Drie uur na de moord volgt de eer
ste bespreking op het hoofdbureau.
„Elke keer is het weer verbluffend
over welk een schat aan gegevens
je dan al beschikt", zegt Van der
Voort, „de leefgewoonte
6laöhtoffer, wat hij rookte, wat hij
dronk, Je weet al alles. Uit ieders
gegevens ook uit elk ogenschijnlijk
nietszeggend proefje van een bul-
Of de zelfmelders. Interessant-
doenerij, dwazen met een kronkel,
die beweren dat zij de moordenaar
zijn. Dan heb je vaak dagen nodig
om te bewijzen, dat hij het niet
heeft gedaan".
Selectie
kunnen IP
ie moord is Vftring gaat daarbij een rol spelen,
w ri. v ri andere. Het Mensen hebben nu hun zesde, ze-
vafc De buitenwacht maakt vende tiende moord achter de rug.
wat moois van Vroeger had Je carrières, waarin
bat neemt niet weg. dat de Am- gemaal geen moordzaak voorkwam
fcterdamse moordbrigade een
of een rechercheur werd pardoes
efficiënte organisatie is. Sinds de of tweede moord ge~
topriohting in 1967 werd zij met 55 =ontr°n'«erd
tnoorden ln de hoofdstad geeon- f0™w' 18 moordbrigade niet de
jromeerd. De dader loopt ln maar Juiste benamtag voor de ptoegvan
ges gevallen nog vrij rond. Een op- commissaris Van der Voort. Offi-
Jossingspercentage
feentig procent. „En van die
fer dan nog twee, waarbij „w.
duidelijk vermoeden hebben wie het
cieel gaat het om ernstige delicten"
zegt hij, „waarbij veel personeel op
ppn korte termijn kan worden ingezet.
bijvoorbeeld een vliegtuig op
Bandrecorder
Drie koppels van
de situatie in. „Alles wat zij zien
gaat op bandrecorders", zegt Van
der Voort, „zo van: het is vandaag
de zoveelste augustus, het is
zo laat, het is v
vinden ons daar
staat half open, in de gang ligt
Voor de echte moordenaar roept
aanknopings! 'ZZZJTT' iSS
punten tevoorschijn. In een tweede tfïvwfi. wl
buurtonderzoek worden die gegevens
S T^teTulf^Te «n
onderaoek niet thute warend meege-
mee", zegt oommisaris Van der
Voort, „vraag Je om iemand met
waarin rood haar en je hebt er geen recl-
alle betrokken recher- divisten met rood haar ingestopt,
dan krijg Je niks. Het gaat boven
dien om een toegespitste vraagstel-
Fotodossiers,
weer, we be- elke stap vaj
daar' ?£*deUr cbeurs wordt geverbaliseerd,
cocosmat, waarop we later nog te- meenschappelijk denkwerk, moeten iing> want anders krijg Je nog 2500
de dader leiden. Het mogelijke moordenaars en ook daar
daarbij is niet te JSLSLSS","""
rugkomen, en die en die krant
die en die datum, enzovoort. Alles
wat zij zien spreken zij in. Dat
)ieeft gedaan. Die zaken zijn echter de Bijenkorf zou vallen, zouden wij slag waarin niets ontbreekt, wordt
later geverbaliseerd".
hl leen bewijstechnisch niet te ha- worden ingezet
len". h0°P identificatie, die dan te doen weer andere groepjes houden zich
zeker als staat. Maar in de praktijk komt met het slachtoffer bezig, van het
werk neer op het oplossen van aantreffen van het lijk tot
tenslotte
aantal
tellen.
zaken "nieVwórden opgegeven. 'zelfs moord en doodslag, waarbij de da-
óver een moordzaak uit '39 kregen der niet meteen bekend is. Als Jan
bijvoorbeeld naar een roodharige
manke van tussen de 30 en 40 jaar,
dan rollen er misschien zeventien
uit en daarmee kan Je werken",
gie achter het oplossen van een Leidt de computer naar de verdach-
met moord", zegt de oommisssaris, „de te, dan volgen de verhoren. „Steeds tot verhoren koimt. De moordenaar
„Het .moeten", dat is de psycholo
ge anderhalf Jaar geleden nog
bericht. Een onopgeloste zaak wordt
hooit echt afgesloten. De laatste werk
punt wordt niet gezet".
Direct
de ter aarde bestelling. „Specialisten moordbrigade is in trek bij de col- door twee
alweer, die geen moment van het lega's. Het is spectaculair werk, Voort, „in het contact, "dat dan met
jui» op de trap slachtoffer wijken", zegt Van der boeiend, emotioneel, droevig vaak. de man ontstaat, is het vaak het
natuurlijk geen voort, „de sohouwarts, sectie, het Maar het is ook hard, vermoeiend beste hetzelfde koppel na lang mo-
contact met de nabestaanden, alles werk. Je moet geloven in de zaak, gelijk te handhaven.
Commissaris Van der Voort: ..."Als Jan met de bijl naast
oma op de trap zitis er voor ons natuurlijk geen werk
zonder helemaal immuun te
zegt Van der blijft spoorloos. Frustraties? „Tot worden. Natuurlijk staan we niet
wordt door hen geregeld".
bepaalde hoogte", zegt commis
saris Van der Voort, „als je Je
geobsedeerd in
als Je Je niet
langdurig onder spanning kunnen Merk Je om half elf 's avonds, dat kunt maken, dan wordt het moei-
bij een lijk te lachen, maar een
ernstig verminkt slachtoffer mag ie
zaak vastbijt, ook niet tezeer aangrijpen.
zaak los Eén ding is maar echt moeilijk voor
je lost een moord op, mooi i
Kritisch
Terwijl een aantal rechercheurs, het werken. Fantasie, vastberadenheid. Je tegei een bekentenis aanzit, dan lijk, dan ga Je jezelf in de weg lo- cherchewerk en de dader zit in het
Commissaris Van der Voort leidt de eerste buurtonderzoek verricht, vaak het eruit willen, moeten komen, zo ga Je natuurlijk door, maar uitput- pen.
moord worden opge- tende verhoren, met lampen werken Emotionele betrokkenheid mag met
niet bij". te ver gaan. Een rechercheur moet
moordbrigade. Hij heeft een ver
vanger en hij beschikt over een
hoofdinspecteur Jeider plaats de-
ter. «Een vaste lijn, ieder heeft zijn Een Instelling, die naarmate de Zoals het i
zelfs helemaal niet
hok. Maar de toegebrachte schade,
niet materieel, maar moreel, daar
doe je helemaal niets aan. Daar
zioh heen bou- krijg ik steeds weer een kater van".
