Tegen deportatie en oorlog Actiecomité's boeren en tuinders bieden eisen aan Geen herbouw van Dom HUBO rijnlanch Resoluties van Zuidafrikaanse kerken "WIJ WORDEN GESLAGEN" Hervormd Utrecht: luba vraagt: een jonge energieke machinale houtbewerker leerling of aankomend verkopers leiden leraren de koning loodgieter ADVERTEER? IN DIT BLAD taxi? eltax - leiden overduin VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1974 ajjmjiiiiituj'K In zijn vergadering in HammamskiraaJ heeft de Zuidafrilkaa/nse Raad van Kerken (SACC) besprekingen gevoerd onder het motto „Durf te leven voor Christus". In deze vergade ring is met algemene stemmen een resolutie aangenomen, waarin o.m. wordt gezegd, dat degenen die Christus volgen niet de plicht hebben automatisch mee te doen aan geweld en oorlog, of om zich voor te bereiden op deelname, telkens wanneer de staat daarom vraagt. Bouwt men tegenwoordig veelal een toren naast een kerk de Bevrijdingskerk in Leiden is daar een voorbeeld van ook in het verleden gaste men deze bouwtrant reeds toe. In het Drentse Zuidwolde is de toren van de N.H. Kerk naast het kerkge bouw gevlaatst. Onze collega, Hans Melkert, die er met va kantie was, ontdekte dit en zond ons de fpto. Verstoord over de mogelijke nieuwe confrontatie tussen kerken en Zuid afrikaanse overheid in aansluiting op deze resolutie ten gunste van prin cipiële militaire dienstweigering heef t premier dr. J. B. Vorster gezegd: "Degenen die op deze wijze met vuur spelen zou ik ernstig willen waarschu wen, dat zij serieus moeten nadenken voordat zij onherroepelijk hun vin gers branden". Deportatie Voorafgaande aan het overleg over de resolutie had het uitvoerend comi té vam de raad tezamen met leiders van de leden-kerken besloten tot het sturen van een afvaardiging naar premier Vorster om te spreken over het tegen hun wil verplaatsen van grote groepen van de bevolking. Het betreft hier het overheidsprogram- "hervestiging" van zwarte in "thuislanden" om de "eigensoortige ontwikkeling" te be vorderen. De vergadering zegt dn een resolutie met afschuw te hebben kennis geno men van de aangekondigde verplaat sing van meer dan 130.000 inwoners van Lebowa, van wie sommigen al voor de derde keer zullen worden "verplaatst". De vergadering roept de staat op af te zien van een prak tijk, wellllce die kerkelijke voormannen beschouwen als "geheel strijdig met christelijke barmhartigheid en recht vaardigheid", en waarbij mensen voortdurend worden behandeld als "eenheden" in bureaustoel-schema's en niet als mensen. De delegatie heeft tot opdracht mi- I nister Vorster deelgenoot te maken van wat gaande is in Zuid-Afrika, en dat dan in het bijzonder tegen de I achtergrond van de deze zomer in Lusaka gehouden derde assemblee van de conferentie van kerken voor geheel Afrika. De vergadering in Hammanskraal werd gehouden tegen de achtergrond van de recente bestuurswisseling in Portugal en de aansluitende gebeur tenissen in met name Mozambique, 'welke beloven de gehele situatie in zuidelijk Afrika te gaan beïnvloe den'. Secretaris-generaal John Rees van de raad deed zijn Jaarverslag onder de titel 'De kerk op de twee sprong', en ging uitvoerig in op de as semblee in Lusaka en zijn contacten daar met leiders van Afrikaanse be vrijdingsbewegingen. In de aansluitende discussie zei ds. Douglas Bax, dat "de kerken noch de SACC leiding hebben gegeven om iets praktisch te doen om verandering te brengen in de bestaande situatie in Zuid-Afrlka. Is het geen tijd", vroeg hij, "voor ons, om ernstig te overwe gen of de SACC Jonge mensen zou moeten bepalen bij de vragen inzake principiële dienstweigering?' De kerk, aldus ds. Bax, zou consequent moe ten zijn in haar verzet tegen geweld, en zou moeten voortiouden dat "men sen die naar de grenzen gaan,vech ten voor de verdediging van de status quo". Een door ds. Bax toegezegde motie kwam voortijdig in de blanke pers. In de vergadering zelf werden de onderdelen ervan puntsgewijs bespro ken en desgewenst gewijzigd en aan gevuld. Bisschop Phillip Russell van Port Elizabeth drong aan op laten vallen van de resolutie. De inhoud kon zijn inziens beter behandeld worden als onderwerp van een speciaal beraad van kerken. Dr. Beyers Naudé zei echter, dat gedurende het afgelopen Jaar "wij allen gekweld zijn gewor den door de problemen die in de reso lutie naar voren worden gebracht, en dat aldus niemand van ons onvoor bereid op dit onderwerp gekomen is". Ds. André Sprunger, vertegenwoor diger van en de enige blanke in de on afhankelijke zwarte Presbyteriaanse kerk van Afrika, hield een hartstoch telijk betoog ter verdediging, van "afzonderlijke ontwikkeling". Hij zei: De politiek van de thuislanden is het meest radicale proces van verande ring dat ooit in Zuid-Afrika heeft plaatsgevonden. Ook zei hij te gelo ven, dait de Zuidafrikaanse militai ren aan de grenzen bezig waren te trachten deze "veelbetekenende ver andering" te beschermen. Dit stimu leerde de vergadering met grote meerderheid de motie van bisschop Russell te verwerpen. De aandachttrekkende resolutie-Bax (eventueel weigeren van dienst), die medle was ingediend door dr. C. F. Beyers Naudé, directeur van het Christelijk instituut van zuidelijk Afrika, werd met algemene stemmen aangenomen. De vergadering riep tenslotte de le den-kerken onder meer op al haar lid maten op te wekken in het licht van de inhoud van de SACC-resolutie te overwegen of Christus' oproep het kruis op te nemen en Hém te volgen, wanneer men zioh gelijkstelt met de onderdrukten, in onze situatie niet inhoudt principiële dienstweigeraars te worden. Ook vraagt de resolutie het instituut van legerpredikanten kritisch te bezien en wordt de moed en het, getuigenis geprezen van hen, die gevangenisstraf over hebben ge had voor het protest tegen onrecht vaardige wetten en maatregelen van het eigen land en wordt opgewekt hun voorbeeld te volgen. De SACC-resolutie heeft in uiteen lopende kringen een storm van pro test doen opgaan en nieuw voedsel gegeven aan een zeker verlangen een nieuwe, concurrerende organisatie van kerken op te richten. De organisatie "Christelijke zending in de communistische wereld" (CMCW), waarvan het hoofdkwar tier in Engeland is gevestigd, heeft mededeling gedaan van lijfstraffen, toegediend aan christenen in Roe meense gevangenissen. CMCW verklaart dat, in tegenstelling tot recente geruchten, dat er in Roe menië nu wat meer religieuze vrij heid zou zijn, berichten zijn binnen gekomen over de zeer harde behan deling van ten minste 32 christen in Roemeense gevangenissen. Zij worden zeer hardvochtig behan deld, geeft "Christelijke zending in de communistische wereld" door. Als zij op godsdienstige gronden - de zeven- dedags adventisten op zaterdag en de anderen op zondag-dwangarbeid wei geren, krijgen zij 30 slagen met een zweep. Zij hebben zware kettingen met scherpe punten die wonden ver oorzaken aan de voeten. Beroepingswerk Ned Herv Kerk Beroepen te Eist (bij Ameroneen): J. van de Ketterij, kandidaat te Zeist te Dalfsen: S. van de Oever te Wil lemstad; te Hoevelaken en Rijssen: C. Evers te Leerbroek; te Nunspeet: E. Bouman te Doorn; te Menaldum: S. Kooistra te Rotterdam. Aangenomen naar 's-Hertogen- bosch: dr. H. Jagersma te Assen. Geref Kerken Onlangs hebben wij melding ge maakt van de oprichting van een stichting voor onderzoek naar de mogelijkheden van herstel van de Domkerk in Utrecht. Zodoende komt opnieuw de vraag aan de orde of het 300 Jaar geleden, in 1674 verwoeste schip van de Dom herbouwd kan worden. Initiatiefnemer en deskun dige inzake restauratie-architectuur prof. dr. ir. C. L. Temminck Grollis daarbij al gevorderd tot de schatting dat het voorgestane "herstel' in tien jaar voltooid kan worden. Hij raamt de kosten van het karwei, naar hui dig prijspeil gerekend, op tachtig mil joen gulden. Al eerder heeft de eigenaresse van de Dom, de hervormde gemeente te Utrecht, bij herhaling laten weten zeer grote bezwaren te hebben tegen de herbouwplannen. Het standpunt van de hervormde kerkeraad en kerkvoogdij luidt sa mengevat: "Voordat men gaat her bouwen wat er al drie eeuwen niet Hervormd Utrecht heeft - net zomin als de andere kerkgenootschappen - behoefte aan de herbouw, wil zich bijv. straks niet voor de noodzaak zien geplaatst "het hele (herbouwde) Domplein te moeten gaan verwar men". Rondom de huidige Dom zijn overigens nog zeven middeleeuwse kerken beschikbaar voor de christe lijke eredienst. De hervormde gemeente zelf, met toh al grote financiële zorgen, is betrokken bij het grote restauratie plan van vijf middeleeuwse kerken in Utrecht, vertraagd door de finan ciële situatie van stad, provincie en rijksoverheid en ongunstig beïnvloed door de geldontwaarding. Voorts is o. a. het Domorgel zeer dringend a^n restauratie toe wil dit instrument ni?t verloren gaan. Ook dat verdient -oo-- rang boven herbouw van het niet meer bestaande schip van de Dom. DEN HAAG (ANP) Een drie man sterke delegatie van de actiecomiilté's vam boeren en tuinders heeft gistermiddag het definitieve eisenpakket van deze cocmilté's aangeboden aan drs. R. Zijlstra, voorzitter van het overlegorgaan der drie centrale landbouworganisaties. De delegatie bestond I uit de heren K. Olieman, tuinder te Zevenhuizen (ZH), K. van Nieuwenhuijzen, akkerbouwer en fruitteler te Rilland- Bath (Zld.) en M. van den Berg, tuinder te Nieuwerkerk a.d. IJssel (Z.H.). Over de samenstelling het heer Oliemam mede nodig de eisenpakket hebben de actiegroepen misverstanden, ontstaan bij woensdag in Den Haag de hele dag vergaderd. De ongeveer 33 groepen hebben daarbij, naar de heer Olie mam meedeelde, volledige overeen stemming bereikt. De definitieve len vaststelling der eisen was volgens de ker aanleiding van de eersite presentatie van die verlangens der actiegroepen, uit de weg te ruimen. Ook heeft men de verlangens op schrift willen stel de achterban duidelijk te ma ar de actiegroepen voorstaan. Het pakket omvat een dertiental eisen. De eerste daarvan is dot de kostenstijgingen, die zich sinds 1 Juli 1973 hebben voorgedaan by agrari sche produktdemiddelen, op korte ter mijn moeten worden doorberekend in de prijzen der verohülende prodiukten. In de prijsaanpassingen moet ook het kostenverhogende effect worden be trokken. dat prijsverhoging in de ene landbouwsector voor de andere sector kan hebben, zoals verhoging van voergraampryzen voor de veehouderij. In de prijzen van veehouderyproduk- ten wil men de verhoging van voer kosten sinds 1 september 1972 mee genomen zien. De eerder geuite eis: vyftüg pro cent prijsverhoging, komt in dit op schrift gestelde eisenpakket niet meer voor. Men heeft nu, naar de heer Olieman in een toelichting verklaar de, in hoofdzaak willen uitgaan van de kostenverhogingen. De tweede ets is een straffe prijs- behecraing by alle agrarische pro ductiemiddelen, olie en aardgas inbe grepen. By aardgas wil men een prijsaanpassingen in zes jaar, mits de inkomenssituatie op de bedrijven dit toelaat. De voorschotregeling voor zware stookolie dient zo te worden verbeterd dat de prijs die de tuin bouwbedrijven voor deze brandstof betalen op f 100,- per tan komt. Eisen 3 en 4: boeren en tuinders moeten kunnen afschrijven op basis van vervangingswaarde. De investe ringsaftrek moet zodanig verruimd worden dat per sector de gemiddelde zélf gefinancierde udtbrefidimgsin- vesteringen erdoor gedekt worden. De actiecomité's hebben hier het oog op investeringen die nodig zyn om de gemiddelde besteedbare inkomens in land- en tuinbouw in overeen stemming te houden met die van loontrekkenden. Eis 5: jaarlijkse prijsaanpassingen eventueel aangevuld met btw-com pensaties. moeten ervoor zorgen dat binnen de verschillende landbouwsec toren op het gemiddelde bedrijf de besteedbare uurlonen gehjke tred houden met de loon- en salarisont wikkeling in Nederland. Om de drie maanden moet die prijsaanpassing of btw-compensatie gecorrigeerd worden voor tussentijdse kostenstygingen. Tot die kostenstygingen moeten ook de kosten van eigen arbeid worden gerekend. Eisen 6 en 7: bij generatiewisseling voor Jonge boeren die niet voldoende eigen vermogen hebben voor bedrijfs- ovememing een zodanige rentesubsi die, diait ze zelf niet meer dan twee procent rente hoeven te betalen. Harmonisatie van belastingwetgeving voor land- en tuinbouw in de EG. Eis 8: Invoering van een algemene volksverzekering, waarin opgenomen de verplichte ziekenfondsverzekering, de ziektewet en de arbeidsongeschikt heidswet. Op het gebied van de kin- derbysllag gelyktrekking van de posi tie van boeren en tuinders met die van loontrekkenden. De premies voor aen en ander dienen voor de agrari sche zelfstandigen gelü'k te zyn aan die van de werknemers. Eis 9: Voor de oudere boer of tuin der die wil saneren (afvloeien) een hogere saneringsuitkering dan thans, ofwel een inkomenstoeslag gehjk aan die uitkering. Ruimere nonnen voor hen die voor saneringsuitkering in aanmerking komen, eventueel ook te hanteren by het toekennen van een inkomenstoeslag. In samenhang met het minimumloonmkomen kan de in komenstoeslag hoger of lager zijn dan de saneringsuitkering. Eisen 10 en 11: beschermende wet geving voor de contracttelers. Ge bruikmaking van voor de agrarische sector getroffen regelingen alleen door hen, die in land- en tuinbouw hun hoofdberoep hebben. Eis 12: in een onafhankeiyk onder zoek moet de waardetoevoeging aan de produkten op de weg van boerde rij tot consument worden geanaly seerd. Eis 13: binnen de drie centrale landbouworganisaties moet onmid- dediyk een nationale actiecommissie worden gevormd, die het vertrouwen van de boer geniet. De eisen van de actiegroepen zyn heel wat zwaarder dan die van de centrale landbouworganisaties, meen de de heer Olieman. Wat overlappin gen zitten er ook in. Volgens de heer Olieman komt dat doordat de organi saties, toen ze woensdag him oordeel over de regeringsmaatregelen gaven, met nog wat aanvullende eisen kwa- Wat inwilliging van de eisen der actiegroepen zou gaan koeten kon de heer Olieman nog niet zeggen. Die rekensom, vond hij, kunnen de cen trale landbouworganisaties en het laai dbou w -economisch instituut zelf wél maken. Veel applaus In Pine Mountain (Georgia, VJS.) zyn gisteren de 32- ste nationale waterski-kampioen schappen begonnen. Er was éen deelneemster by die er geen fluit van terecht bracht maar die toch een applaus kreeg van jewelste. Dat was de 71-jarige mevrouw Irene Nor ton. Het was haar eerste echte wed strijd. Er deden ook twee van haar kinderen en drie kleinkinderen mee Gevraagd VERKOOPSTER LEERLING VERKOOPSTER en een HULPVERKOOPSTER Shoepost Haarlemmerstraat 48, Lel den, «el. 30630. fir typiste Engels fir vorkheftruck chauffeurs reachtruck- chauffeurs ■jir klein offset drukker (Planeta) C.V. monteurs cassieres groenten- verkoper veilinghulpen •fir nachtportiers koffiejuffrouw inpaksters •fir productie krachten I Er zijn altijd volop banen bi] Donizettihof 10, Alphen a/d RUn. Tel. 01720-94698. Kantoor Leiden óók 's zater dags geopend van 11.00 tot 16.00 uur. Landellijk toonaangevend bedrijf op het gebied van maak-het-zelf-pro- ductan zoekt voor haar vestiging te Leiden contact met INLICHTINGEN: Levendaal 150—152, Leiden, tel. 20226 vragen naar de heer De Sterke. Doordat het orderpakket sterk is uitgegroeid, is er in ons jong en dynamisch bedrijf plaats voor a. een COMPOSER-TYPISTE of iemand die binnen ons bedrijf daarvoor wil worden opgeleid b. een TELEFONISTE/RECEPTIONISTE met type-ervaring Sollicitatie: Hooigracht 77, Leiden, tel. 01710-34419 (eventueel ook 's avonds tussen 7 en 8 uur). Offset- en stencildrukkerij Postverzorging Beugelsdijk Leiden BV Ie dameskappers-sters Gelet wordt op een goede kniptechniek en gevoel voor teamgeest. Tevens is er plaats voor leerlingen -"-i-|-zvvv3 STATIONSWEG 38 - LEIDEN - TELEFOON 22706 b.g.g. 01717-5287. Höekeengesimswöning met CJV.-Bas, voor-, z(j- en achtertuin, stenen schuur. Imd.: be®, grond: woonkamer, fraaie uitgebouwde keuken met Siematic installatie, afzuigkap. Ie ver dieping: drie slaapkamers, douche. 2e verdieping: zolderkamer met dakvenster. Inclusief gedeeltelijke stoffering. Direct leeg te aanvaarden. Vraagprijs f 88.000,. lek. makelaarskantoor GOEDEREN Mr. Th. Heemskerkschool, Christelijke M:A:V:0:, Kon. Sophlestraat19-Den Haag, telefoon 070-855048. Directeur C. G. Beekhof, tel. 070- 543109. Het bestuur der school vraagt AARDRIJKSKUNDE DUITS 8 a 12 uur 10 uur Sollicitaties met inlichtingen betreffende levens overtuiging, ervaring enz. aan da directeur. UITZENDBUREAU Telef. 01710-31710 Korevaarstraat 33 Leiden i«jabu GEVRAAGD moderne herenkapper zelfstandig kunnen werken voor nieuw te openten zaak in Leiden, 1 minuut van het station. Wy bieden een hoog loan en een prettige werkkring. TEL. NA 17.00 UUR 01710—40023. die zelfstandig kan werken aan gas-, water en afvoerleidingen, alsmede dakbedekkin gen en sanitair vcor uitbreidingen en onder houd. Installatiebureau Fa. C. J. de Jong en Zn. Kerkstraat 46-54, Katwijk aan den Rijn, tel. 01718-12133. IN ALLE GEVALLEN IN IEDER GEVAL TELEFOON 22444 en 22513 NAADLOZE KOUSEN met R-E-K boord 3,50 1,75 Crepe mouse in tWge en Toupe 20 dender 2,95 30 denier 3,50 2£0 2 x 30 dender 4,95 KOUSEN MET NAAD crepe 30 dender 4,95 crepe 30 dender 4,95 2 x 40 dender 4,95 70 dender 5,25 "JOVANDA" PANTY'S vanaf 1,95 30 denier 2,96 Extra grote maten met tussen stukje. 20 dender 4,50-3.25 30 dender 4,95-3,50 t Betere ondergoed Hooigracht 62. tel. 25650 Bereikbaar met bus 13-14-15-60 tevens parkeer- mogelijkheid. Privé voetbalclubje met vele dikbuiken eoefct nog een paar VOETBAL LIEFHEBBERS Speeltyd iedere maandag ochtend van 10.30 tot 12 uur. Inl. Snackbar OASE Geversstraat, Oegstgeest. TeL 52466. Pianolerares heeft nog enkele uren be schikbaar zowed gevorder den als beginnende leer lingen. TeL 01710-54363

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 11