Zapata: tegenstrijdigheid
an een
karakter
vandaag
...e/7 gisteren
larlon Brando in film van Elia Kazan
RADIOPROGRAMMA'S OVER
ALCOHOL IN HET VERKEER
Tv-portret
van Alfrink
TV morgén]
C
AG 20 AUGUSTUS 1974
i de reeks vertolkingen, welke Marlon Brando ten beste
;t op het scherm, behoort die in de titelrol van „Viva Za-
i" (vanavond om 20.20 uur op Nederland 2) tot de betere,
/oudig om het feit dat Elia Kazan als regisseur het film-
ïaat van Amerika heeft bepaald in de jaren vijftig als be-
{rijkste exponent van de Actor's Studio.
„Tramlijn Begeerte" de
ning daarvan had Kazan
elukkige keuze gedaan in Mar-
rando, die als toneelacteur nog
ïlijks filmervaring had,
lijk is genomen. In het boek „Ka
zan on Kazan" stelt hij daarover
dat door zijn verstoting uit de par
tij, maar ook door wat hij vaai het
totalitaire Russiche systeem gewaar
tegenover Vivien Leigh als werd, hij zich scherp tegen dit
he alle vulgariteit en wreed- communisme keerde, zijn houding
tonen, die de rol van Ko- meer symbolisch dan als een tegen
personen gerichte daad moet wor-
suc- den gezien. Niet dat Kazan zich
werd niet schaamde later de namen te
n de hebben genoemd, die overigens al
algemeen bekend waren,
e revolutionair Zapata gebo- Kazan is er heilig van overtuigd
lie zich ruim zestig jaar gele- zichzelf nooit te hebben verraden,
tegen het regiem van Diaz Ook in tijden dat hij door reactio- voor de voeten werd geworpen. Voor
de regisseur nairen zwaar onder druk kwam te hem heeft revolutie
nooit een geheim karakter,
hij stond. Juist
l behoefde.
na de voltooiing van i
He „Tramlijn Begeerte'
lan voor de verfilming van d<
e levensjaren van de Mexi-
Marlon Brando in Elia Kazans film 'Viva Zapata'.
Men
„Boomerang" en „Gentleman's staan heeft hij
ment" eigenlijk zo'n onderwerp van gemaakt v
«erwachten, maar Kazan voelde sinds „Viva Zapata" heeft hij naast
permanent
Geen
succes
;h op dat moment
oest. In het kortgeleden bij
r «Sc Warburg. Londen
„Kazan on Kazan'
„On the waterfront" en „The
rangement" een reeks andere socia
le en kritische films gemaakt, die
tot zijn beste behoren. „Ik word
macht n°8 steeds een communist genoemd,
ik sta nog steeds op die lijst. Die
reactie roept bij mijn films nog
steeds: hij is dezelfde gebleven."
?1 Clement vertelt hij daar Die tegenwind heeft Kazan helpen karakters van Panoho Villa
„Viva Zapata" was geen
ciëel succes toen. De ontvangst was
ook zeer verdeeld. De Amerikaanse
communisten roepen dat Kazan van
een revolutionaire held een wankel
moedige intellectueel had gemaakt
en ook twee bekende filmregisseurs Vijftig procent va
lieten zich horen, die vonden dat de slachtoffer worden
De verstoten lieveling
die worden gebracht onder de titel „Met
verkeere- één been in Bankenbos".
Za- ongeluk hebben meer dan 0.5 pro- Op 1 november aanstaande wordt de
- mille alcohol in het bloed. Dit is ge- niuewe verkeerswet van kracht. Hier-
1935 tijdens een trip naar publiek ging voortaan films dat er wat de werkelijkheidsgraad bleken uit een onderzoek, dat de in wordt onder meer de bloedproef
zichzelf maken. Hollywood was betreft weinig van klopte. (Hawks), neuroloog prof. Hofman, verbonden verplicht gesteld. Een promillage van
aan het Academisch Ziekenhuis in 0,5 is dan voldoende om een proces-
Gent, heeft ingesteld. Een dergelijk verbaal te krijgen en dat kan
pata dooreen gehusseld
i werd Kazans aandacht door
legendarische figuur getrokken, voorbij,
toen hijzelf voor een dilemma Wat „Viva Zapata" betreft, die Juist
in zijn carrière kreeg de in die tijd van hysterische onder- genlijk
2aan hem pas goed te pakken. vragingen werd gerealiseerd, Kazan
n stond toen op het toppunt had die graag in Mexico zelf willen
zijn roem, hij was de meest opnemen, maar strandde
agde regisseur op Broadway en Mexicaanse cameraman,
ook de ene na de andere film niet eens was met het script in de bandieten!" Eén
n in Hollywood. Het frequente wijze waarop Zapata werd be na- vraagstukken
pata's vriend Madeira!
Antwoord van Kazan
op de een autoriteit op het gebied
idealisme en Hawks op dat
verbeeld vindt in Za- ontstellend cijfer vormt één van de verblijf in Bankenbos (de strafin-
gegevens waarop een tweetal radio- richting) inhouden. Als de cijfers
„Fuller is programma's is gebaseerd. van het Belgische onderzoek ook
In AVRO's „Trefpunt" zullen deze voar Nederland gelden, dan betekent
programma's worden uitgezonden, dit dat iedere weggebruiker met
de lastige De eerste uitzending is donderdag as. borrel op, „rijp" is
Banken-
Kazan ge-
reizen tussen New derd. Hij bedong veranderingen met daan te krijgen dat Marlon Brando n, de tweede
en Hollywood verwarde hem, de opmerking: „Hoe zou U het vin- de titelrol deed. Toen producent <>P 19 september. De programma's
roeg zich af waar hij stond, den als een Mexicaanse filmmaat- Zanuck de test zag zei hij
Illinois zou komen „Verdomme, ik versta er geen don-
Kan hij niet ophouden
zelfanalyse, die eigenlijk pas schappij'
Jaar later geheel op gang zou
film te maken over Abra-
in zijn boeken „America ham Lincoln met een Mexicaans met dat gemompel?" De historie
ïca" en „The arrangement".
acteur in de hoofdrol?"
Zapata" werd dan ook zijn De volgende dag vertrok de film-
e min of meer autobiografische ploeg met de bedoeling de film in andere regisseur
waarvoor hij zich wendde tot Texas te maken bij de Mexicaanse bazen,
vriend John Steinbeck, die toen grens.
geen enkele filmervaring had. Men nestelde zich in een klein sla-
die, tot een crisis geraakt in perig plaatsje Roma
zich herhalen bij de bezetting
„The godfather", maar met een
andere studio-
19.00 tot 19.30 uur vla Hilversum bos.
laatste aflevering is Patricia Moolenbel, één van de sa
menstelsters van de serie, is nage
gaan, wat het betekent daar opge
sloten te ritten. Een week lang heeft
zij de dagelijkse praktijk van deze
strafinrichting ondergaan.
persoonlijke leven, had wel
naar een dergelijk project
ok dan ook spoedig naar Mexi
de bevolking meekreeg, onder
meer door een muziekband te for-
meren, die zonder veel oefening de
ai in enkele maanden de nood- oude revolutiesongs weer tot klinken
ijke research te verrichten bracht. Alex North, de componist,
het scenario. Het materiaal maakte gebruik van de opgenomen
mee terug bracht, band en Kazan had achteraf eigen-
wel honderd films, jy* wel spijt dat hij niet, al was
het maar gedeeltelijk, de oorspron-
t. kelijke opnamen gebruikte.
Kazan mede tot Zapata had Qp twee manieren laat Kazan de te-
cht was zijn grote bewonde- genstrijdigheid zien in het karakter
voor de Russische films van van zapata. Naar zijn aard zou de
de oorlog „Potemkin" en „Ae- opstandige zich het meest op zijn
Maar bij de uitwerking gemak voelen bij een eenvoudige
Steinbeck
goed vooi
noest een keuze worden ge-
Herhalingen
op KRO-tv
HILVERSUM (ANP» De KRO-
televisie gaat de resterende zomer
maanden een aantal eerder uitgezon
den programma's herhalen, die wel
een uitzonderlijk hoge waardering,
maar om allerlei redenen een bij de
verwachtingen achtergebleven kijk-
Nederland I
NCRV: 17.00 (K)
jesboek. 17.10 (K) Werkwijzer,
progr. 17.20 (K) Poppenkast. NOc
17.45 (K) EK. Zwemmen te Wenen
WK. Wielrennen te Montreal. 18.'
(K) Fabeltjeskrant.
19.05 (K) Van ge'
Toeristische tips.
gewest tot gewest. Aansl.
Een weg door Zambia, film
HILVERSUM (ANP) KKU/KiiK dichtheid kregen. Eén van die pro- Stichting Nederlandse Vrijwilligers,
zullen zondag 25 augustus twee uit- gramma's Is de documentaire „Je gg?;.,??.!!?, <*i
zendingen wilden aan het viiJttelariz „i„, r!L. aoJS -5e.1 «rende
de film tenslotte heeft die eer- boerenvrouw.
zendingen wijden
priesterjubileum
frink.
Zondagmiddag wordt van
12.50 uur vla Hilversum 2
mentaire uitgezonden, waarin
het vijftigjarig moet OT „jet
kardinaal Al- Boomkens
Aanleiding nauwelijks meer
gespeeld. Wat de regisseur
die niet bij hem past huwt hij
vrouw
in de figuur van de Mexicaan verraad tegenover zichzelf komt
naast de kleurrijke buitenkant, niet aueen terug in de ontdekking
ran de corruptheid van rijn broer
gespeeld door Anthony Quinn)
nog meer in de herkenning
slachtoffers.
12.00 tot van 22.15 tot 23.00 uur via Nederland
d°cu- 2 uitgezonden.
Jaarlijks komen er in het Nederland
se verkeer vijfhonderd kinderen om,
i de manier waarop kardinaal Al- terwijl er 9.000 gewond raken en vele
denken" van Cees stilte?
ir jeugdige verkeers- noramiek. 22.30-22.35 (k)
Het wordt vanavond Xederiand II—
7). 22.05 (K) Pa-
°P een ™.anier al aandacht zal worden geschonken
Fabeltjeskrant.
19.05 (K)
19.30 K
tiof uerwyi er j.uw gewunu raiteii eu
frink Priesterschap beleefde honderden gehandicapt blijven.
gg|2B|j komt hoe zijn omgeving hem waardeer-
anti-autoritaire linksgerichtheid
ie wijze waarophij zichzelf in
positie van toen één kon voelen
Zapata.
die tijd was Kazan volop in een gegeven moment net
liet met de heksenjagers
's Avonds wordt via de televisie (Ne
derland 1. van 22.15 tot 23.00 uur)
portret van de bisschop uitge-
«-«- ir Prof. mr. A. D. Belinfante (62)
van zichzelf alshij^ de boeren op zonden. Dit portret werd overigens is per 31 Juli Jongstleden benoemd
■HggÉj _1, bena- reeds eerder gemaakt, ter gelegen- tot voorriltter van het bestuur van
NOS: 18.45
18.55 (K) Journ. NCRV:
Black Beauty, tv-jeugdserie.
De Beverly Hillbillies, tv-serie. NOS:'
20.00 (Kj Journ. NCRV: 20.21 (K) Ne
derland en het water: liedjesprogram
ma. 21.05 (K) Spel zonder grenzen te
Northampton Gr.-Britt.IKOR/KRO/
RKK: 22.20 (K) Kenmerk: Informa-
samenlevuig.
DUITSE TV
dert als zijn verwerpelijke voorgan-
arthy op grond van zijn lid- ger jieeft gedaan.
tschap van de communistische Kazan heeft met die karakterteke-
y voor de oorlog. De regisseur ning allerminst de revolutie ver- terugblik van de jubilaris op de ont- in verband met zijn vergevorderde on170?*IK Wi
tide namen, wat hem vaak kwa- dacht willen maken, zoals hem wel wikkeling in de laatste vier jaar. 'Klnderpr^ramma-
wordt evenwel aangevuld met
die edmd 1973 deze functie neerlegde
Duitsland I
16.15 (K) Journaal. 16.20(K) Film
programma. 18.30 (Kj Aktua-
llteiiten. 18.45 (K) Zandmannetje. 18.55
*K) Nordschau-magazine. 19.26 (K)
gehelmer Mission,
1 yerzt'
Noord
nie, tv-
18.40 (K) Actualiteiten. 1950
(K) Gene Bradley in geheimer Mis
sion, vervolg tv-serie. 19.45 (K)
der Geschichte, tv-serie. 20.00
Journ. en weeroverzicht. 20.15 H
Robert Stolz. 21.
(K) Journaal,
bericht. 22.50
kampioenschappen
Duitsland II—
Kein Grumd zur Ünruhe, film. '2250
bericht. 22.50 (K) Eurovisie: Europese
NEDERLAND I
17.45 E.K.
i W.K. wielrennen in Mon-
19.05 Waar de tijd heeft stilgestaan, documentaire film
(VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 Zomaar een zomeravond, gevarieerd programma
(VARA)
21.25 Colditz, tv-serie (VARA)
Kapitein-oarlogsvlieger Simon Carter is niet van de
vliegerij af te brengen. Smeekbeden van zijn vrouw ba
ten niet en hij stapt weer rustig in zijn vliegtuig. Als
z'n vliegtuig boven Duitslandwordt neergeschoten, zoekt
hij hulp bij een priester, die echter al door de Gestapo
in het oog wordt gehouden.
22.15 Achter het nieuws (VARA)
22.45 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Speedy Gonzales, tekenfilm (KRO)
19.10 Peppi en Kokki, jeugdserie (KRO)
19.30 De Melchiors, tv-serie (KRO)
20.00 Journaal (NOS)
,20.20 Viva Zapata, speelfilm uit 1952 met Marlon Brando
(KRO)
In de serie: Marlon Brando, acteur vanavond, de film
over de Mexicaanse opstandelingenleider Emilio Zapa
ta, die rond 1910 een einde maakte aan de tirannie
van president Porfirio Diaz.
Het scenario is van Nobelprijswinnaar John Steinbeck.
Je moet er niet aan denkendocumentaire (KRO)
Programma over de vier- tot vijfhonderd kinderen die
ieder jaar in het Nederlandse verkeer de dood vinden.
De makers spraken met ouders, broer, schoolvrienden
en buren van een veertienjarig kind, dat bij een on
geluk om het leven kwam. Deze uitzending is een her
haling.
Journaal (NOS)
22.15
23.00
„Verrek, dat is Mies" werd er
gisoeren in een miljoen (maar
dat is natuurlijk maar een
schatting) huiskamers geroepen
toe a om zeven uur Mies Bouw
man haar oudste beroep weer
opvatte. Het was maar voor
een avondje, om ons tussen de
bedrijven door iets te kunnen
vertellen over haar nieuwe
programma dat op 12 oktober
van start gaat onder de titel:
„Een mens wil op de zaterdag
avond wel 'es even zitten en 'n
beecje lachen, want er is al ge
noeg ellende op de wereld"
(het zal wel afgekort worden
in de tv-recensies tot „Een
Tussen neus en lippen door liet
ze blijken dat er al maanden
aan dit programma gewerkt is,
door te zeggen dat het in Ja
nuari nog „Een van de tien"
hea;te, in februari „Leuke din
gen
de
in
maart „Aap-noot-Mies", want
de Avro is zich natuurlijk even
wezenloos geschrokken toen de
Tros vorige week opeens met
het programma „Mensen wen
sen" kwam, dat er verdacht
veel op leek (tot de andere
voo.-gestelde titels behoren
trouewns ook nog „Mies' wens-
programma" en „Mies vraag
teken").
Gelukkig was het gisteren geen
zaterdagavond maar maandag
avond, zodat we eerst van het
prachtig-mooie drama rond
Jane Eyre mochten genieten
(inclusief alle vereiste rillingen
ovïr de rug op de momenten
die de regisseur daarvoor uit
gekozen had), om ons daarna
in de pedofilie te kunnen stor
ten.
Ee.-st enkele gegevens. Pedofilie
betekent: „houden van kinde
ren', men schat dat er in Ne
derland tussen de 100.000 en
200.000 pedofielen zijn (maar
dat is natuurlijk maar een
schatting), er wordt gemiddeld
een kind per jaar bij pedofiele
contacten vermoord, en pedofi
lie is strafbaar als iemand die
ouder is dan 16 Jaar seksueel
contact heeft met iemand die
jonger is dan 16 jaar. Dat
geldt dan voor Nederland. In
1965 waren er 719 veroordelin
gen tegen 233 in 1973, In Ja
pan is de leeftijdsgrens overi
gens 12 of 13 jaar. Ik kan
daaraan toevoegen dat die
mooie blonde, keiharde Brazi
liaanse linksback Marinho met
een 12-Jarige Braziliaanse ge
trouwd schijnt te zijn, en daar
hoogstwaarschijnlijk ook sek
suele relaties mee onder
houdt.
De deskundigen vertelden ons:
1. tegenover de tienduizenden
kin derslachtoffers in het ver
keer staat één vermoord kind
per Jaar, maar dat is natuur
lijk wel één te veel. 2. kinde
ren lijden geen psychosmati-
scne schade na een pedofiel
contact, 3. de meeste pedofiele
contacten zijn van strelende
aavl, 4. pedofiele contacten
zijn onwenselijk omdat het
kind in een afhankelijke situa
tie tot de volwassenen verkeert,
en omdat het „geheim" dat het
met zich meedraagt zijn rela
ties tot ouders en andere ge
zinsleden schaadt, 5. ik vind
het erg belangrijk dat u deze
vraag stelt, 6. ouders moeten
hun kind meer strelen en
knuffelen.
Uiteraard is dit een samenvat
ting In enkele typerende zin
nen, waarbij aangetekend dient
te worden dat dokter Cohen-
Ma-.thijssen (die met haar op
merking dat „elk kind het pro-
dukt is van een heterofiele
verhouding" opeens een nieuw
licht op de zaak leek te wer
pen) negatiever, afwijzender
tegenover pedofilie stond dan
de andere deskundigen.
De gevoelens van de „publieke
tribune" werden door de eerste
vragenstelster vlijmscherp on
der woorden gebracht toen zij
zei: „we hebben nu alles ge
hoord over de zegeningen van
de pedofilie, maar wanneer be
gaat een pedofiel een moord?".
De hamvraag, op dit ogenblik.
In een noodsituatie, was het
antwoord.
Er kwamen emotionele vragen
en aanmerkingen op „de heren
psychiaters", maar ook een
paar zinnige vragen en opmer
kingen. Een kleuterleidster zei
uit ervaring te spreken dat
kinieren onbewust verlangen
na xr seksueel contact met ou
deren (lees „Lolita" van Nabo
kov). Gevraagd werd hoe een
kind uit een pedofiele verhou
ding te voorschijn komt als hij
ouder wordt en daardoor zijn
aantrekkingskracht voor zijn
partner verliest (het seksuele
element raakt dan op de ach
tergrond, hij gaat een nieuwe
fase in).
We kregen ook nog een heuse
pedofiel te zien, een dappere
confrontatie van die Jongen,
maar of het verstandig was
vraig lk me af. Wel nuttig na
tuurlijk om de kijkers er nog
even bewust van te maken van
wat dokter Bernard gezegd
had, namelijk dat pedofielen
zich niet door uiterlijke of per
soonskenmerken van aiidere
mensen onderscheiden.
Wit ik in de discussie overi
gens miste, was de pedofiele
rela ie tussen vrouwen boven
de zestien jaar en Jongens
da-ironder. De hele wereldlite
ratuur is vergeven van Jeugd
herinneringen waarin de zoon
des huizes rijn eerste seksuele
ervaringen met de dienstbode
had. Ik denk dan ook dat ne
gen van de tien dienstbodes
pedofiel zijn (maar dat is na-
tu'irlijk maar een schatting).
NICO SCHEEPMAKER
tl)V™ 17 hn~ 7TO "Trwïrn ~Ï7 n "Tirspeelfilm. 21.00 (K) Journ. 21.15 (K) snow, i vrnu: ueze aag. ö.uu
Kormv imd se ine drri dreunde! tv -6e- Ijif0™atlef programma_ 22.00 (K) Nieuws. 9.00 Van alle markten thuis).
tSXS (K) Journaal.
fïum. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio.
10.00 (S) Radio weekblad. 11.00 Nieuws.
11.03 Voor de kleuters. 11.15 (S) M
lodleënboeket. 11.45 (S) Dansorkest i
de jaren 50. 13.00
kleuters. 11.15 (S) Me-
Dansorkest
het beste
s. 13.11 Dln-
dag. 13.25 (S) Een middag -
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1974
HILVERSUM I
18.00 Nieuws. 18.11 Radiojournaal, en pl
p8-21enajd ^^O^est rttme" 184^JJ|S)
ziek. 19.05 (S) Y'All come: Country saxofoon
and W<
Wolf in
20.00 Kw
naval ln Bemelen
symfonie-orkest Frankfurtklassie
ke muziek. 21.40 Eugéne, het siaanvan
kind, hoorspel. 22.15 (S) Bariton
Hilversum II
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Ont-
7.30 Nieuws. 7.41—
8.36—8.45
piano: moderne muziek.
deel 1.) 23.40 (S) Alt-
(S) 23.55-24700 Niêuws°
HILVERSUM III
NOS: 18.02 Joost mag niet
20.00 Kwlspel
naval ln Bemelen: amusementspro-
gramma. 21.00 (S) Neem nou 21.10
(S) Met muziek op stap. 21.45 (S) He- tie. 20.02 (S) Nashville 21.02 (S) Jazz ziek uit de Bondsrepubliek.
8.00 Aktua. 8.30 Nieuws c
Gymnastiek voor de hulsvrouw.
(S) Kaboutertijd. 10.30 Nieuws. 10.33
IS) Voor de vrouw. 11.30 Aktua. KRO:
11.45 Bejaardenprogramma. 11.55 Me
dedelingen. 12.00 (S) Van twaalf tot
twee, met om 1280 Nieuws en om 12.41
Echo. NOS: 14.10 Vonken onder de
as: Nederlandse volksverhalen en ge
bruiken. 1480 (8) specten van de ka
mermuziek. 15.30 Nieuws. 15.32 Spie-
Duits!and: Informatie en mu-
rengracht 338:
23.05 (S) Late platen. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II
18.00 (S) KRO-muziek uit eigen pro-
dukties. 18.30 Nieuws. 18.41 Echo. 18.50
Toon Hermans heeft waarvan de opbrengst ten goede van NAC, Peter v. d. Merwe. Voor maakten Toon Hermans en Peter (S) Licht koor en -orkest (gr.) 1980
in de schouwburg van komt aan de ex-doelverdediger de aanvang van de voorstelling v. d. Merwe een praatje met {fsÖDenH^gvandaa^KROMOÖnws
da een voorstelling gegevent elkaar20.05 overweging. 20I5 (S) Radio-
op middernacht. 0.02
(Tussen 2.00-5.00 W.K.
mtreal.) 2.02 (S) Kees
3 02 Willem
Hilversum III
AVRO: 7.02 Drie op Je boterham,
^8-?2-r8.?5 J*a4.1?J?urnaal) (Tussen
1 Bloemendaal.
Woensdag 21 augustus 1974
Hilversum I
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend-
Montreal).
s-
populaire verzoekpla-
-aalt op verzoek: Post-
H&dlojourn. 12.06 (S)
middag (Tussen 12.55