Leger verknalt
de vakantierust
op de Yeluwe
51AARS
JAAR EN TBR GEËIST VOOR BRUTE MOORD
NEGEN
WORDT
NOG OP
DE GRUYTER
TIJD BETER?
Boos over brievenbussen
groeispaarbewijs
aan toonder
groot f 1.000,
Arbeiders
bij Wilton-
Fijenoord
in de knel
Twee doden bij
scheepsbrand
Geen akkoord over
experiment eigen
risico bij ziekte
Boer Wim van den Berg op de bres
voor schoonheid van het landschap
LEIDSE SPAARBANK
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1974
ZUTPHEN De officier van Jus
titie, ma-, H. van Buuren. heeft es
ter e.n voor de rechtbank in Zutophen
tegen de 24-jarige fabrieksarbeider
A. A. J. S. van S. uit Deventer, een
gevangenisstraf geëist van 9 jaar
met aftrek en onvoorwaardelijke tbr
met het advies verdachte in een
psydhopatenasiel te plaatsen.
De fabrieksarbeider stond terecht
omdat hij op 7 februari van ddt jaar
in tomeloze drift zijn ploatsgenote,
de 22-jarige Hendriika M E. een
meisje van onbesproken gedrag, op
Boer Wim van den Berg uit Meer
kerk, statenlid voor de boerenpartij
in de provincie Zuid-Holland, is op
de bres gesprongen voor de schoon
heid van het platte landschap.
Langs de idyllische polderwegen, op
de dijken en in de dorpen worden
wanstaltige, groene, plastic brieven
bussen door de PTT neergeplant.
„Die ontsierende dingen worden on
gevraagd üi ons mooie land gezet",
zegt de veehouder. „Bovendien zijn
ze milieuverpestend. Ik begrijp de
overheid soms niet zo goed. Een
paar jaar geleden werden de tentjes
en caravans van vakantiegangers.
BONN De 26-Jarige le luite
nant A. S. Bource uit Maarheeze is
gisteren om het leven gekomen met
zijn Northrop-gevechtsbommenwer-
per. Tijdens een laagvliegoefening 20
kilometer ten noorden van Koblenz
stortte hij neer Het vliegtuig kwam
op honderd meter van een volle
camping terecht. Een speciale on
derzoekcommissie is uit Nederland
per helicopter naar Koblenz afge
reisd om de oorzaak van het ongeluk
to pfhterhalpr),
beestachtige wijze met messteken en
door wurging om het leven had ge
bracht. De dadier was 14 dagen er
voor uit de gevangenis ontslagen,
waar hij een straf had uitgezeten
wegens een poging tot aanranding.
S. had een wrok tegen het meisje
omdat hij dacht dat zij debet was
aan het schrijven van dreigbrieven
aan zijn adres. Dit bleek niet het
geval te zijn.
Na een cafébezoek op 7 februari
besloot hij op weg naar huis, de wo
ning van Ria binnen te gaan. S. be
zat daarvan een sleutel, omdat zijn
zuster in hetzelfde huis enige tijd op
kamers had gewoond. Wat er pre
cies in Ria's woning is voorgevallen,
is noodt helemaal bekend geworden.
Vast staat dat S. en Ria ruzie heb
ben gehad.
Vast staat echter ook dat de ver
dachte geslachtelijk verkeer met het
meisje heeft gehad, hoewel hij dat
lange tijd heeft ontkend. Volgens S.
zou Ria hem daartoe uitgedaagd
hebben door zich te ontkleden. De
officier van justitie was de mening
toegedaan dat het ui etsje bedreigd
zou zijn en zidh uit angst uitgekleed
heeft.
Verdachte verklaarde dat Ria op
een bepaald moment na de gemeen
schap een opmerking had gemaakt,
waardoor hij in tomeloze drift was
ontstoken. Hij sloeg het meisje eerst
met enorme kracht tegen het hoofd
waarna hij haar met een aardappefl-
mesje negen diepe steekwonden toe
bracht, waarbij de halsslagader werd
doorgesneden. Daarna pakte hij een
lap stof, waarmee hij haar nek
dichtdrukt». Na zijn daad waste ver
dachte zijn handen ln een plas wa
ter en ging nog een biertje drinken.
Zijn trui, die nat was vain het bloed,
had hij weggegooid.
S. wist zich van zijn daad niets
meer te herinneren. Uit de uitge
brachte psychiatrische rapporten
kwam verdachte, die een moeilijke
jeugd heeft gehad en in gestichten
is opgevoed, te voorschijn als een ge
spleten figuur. Wanneer hy meent
onrechtvaardig behandeld te zijn,
wordt hij chaotisoh en explosief. Vol
gens de psychiatrische rapporten is
de verdachte gevaarlijk voor anderen
en sterk verminderd toerekenings
vatbaar.
Geadviseerd wordt tot onvoorwaar
delijk tbr, waarmee verdachte het
eens was. Hij zei behandeld te willen
worden om van zijn ziekelijke reac
ties te genezen. De officier van jus
titie trok de verklaringen va-n de
verdachte echter in twijfel. Hij con
cludeerde tot doodslag en eiste negen
jaar met aftrek en onvoorwaardelijke
tbr. De raadsman van verdachte, mr.
G. J. van Frankenhuijzen uit De
venter, viel de dagvaarding niet aan.
Wed de lange gevangenisstraf. Deze
was volgens hem niet in overeen
stemming met de mate van toereke
ningsvatbaarheid. Het enige waar da
maatschappij volgens hem belang bij
hesft, is dat S genezen uit de ge
vangenis komt. Daarom kon hij mee
gaan met de onvoorwaardelijke tbr,
doch in een gevangenisstraf langer
dan 2 jaar zag hij geen nut.
De rechtbank zal op 16 augustus
aanstaande uitspraak doen.
Teveel
buitenlanders
ROTTERDAM (ANP) De be
drijf sledengroep van de scheepswerf
Wilton-Fijenoord van de Industrie
bond NVV heeft de minister van So
ciale Zaken in een brief verzocht de
aanvraag van het bedrijf voor de
werving van tweehonderd buiten
landse werknemers af te wijzen.
Steeds meer Nederlandse werkne
mers, die in hot gedrang kamen door
de grote groepen buitenlanders, ver
laten het bedrijf. Het percentage
buitenlandse krachten is de laatste
jaren tot bijna 20 gestegen. De be
drijfsgroep vraagt zich af hoe lang
het nog zal duren, voordat er ern
stige arbeidsonrust ontstaat.
De heer B. Wilton, directeur, meent
dat de toeloop van buitenlandse ar
beidskrachten niet zon gevaar is
voor de stemming onder de Neder
landers. Het werk verloopt goed en
er zijn geen klachten, zegt hij. Het
bedrijf kan bovendien niet zonder
de werknemers uit het buitenland,
omdat Nederlanders eenvoudig niet
te krijgen zyn. „Wij willen zelfs
graag arbeidskrachten uit Neder
land. We zijn bereid ze op te leiden,
maar niemand meldt zich", aldus de
heer Wilton.
De voorzitter van de bedrijfsleden-
groep, de heer G. J. Brons, meent
dat er wel degelijk moeilijkheden
zijn. Van de 4200 werknemers op de
werf komen 660 uit het buitenland-
Rekening houdend met de reeds ver.
kregen toestemming van de minister
voor het aantrekken van 70 Joego-
slaven komt het percentage buiten
landse krachten bij Wiltoon-Fijen
oord neer op ongeveer 20%. Twee
jaar geleden was dit 15,5%.
Vooral in de sector handarbeiders
ligt het percentage buitenlanders
veel hoger. Vooral in de nachtdienst
en de diensten in het weekeinde
wordt de situatie volgens de heer
Brons voor de Nederlanders on
draaglijk. Ze raken geïrriteerd door
dat ze met taalproblemen worden ge
confronteerd. In bepaalde gevallen
voelen de Nederlanders zich een
minderheidsgroep. Als gevolg hier
van vertrekken weer mensen, waar
door de werksituatie verslechtert. In
de afgelopen anderhalf jaar daalde
het aantal Nederlandse werknemers
met honderd en kwamen er negen
tig buitenlanders bij.
Op grond hiervan acht de heer
Brons het niet wenselijk, dat het
bedrijf er opnieuw honderd Joego
slavische en honderd Turkse werk
nemers bijkrijgt.
WEZEP Duizenden vakantiegangers in het noordelijke deel van de Veluwe wanen
zich deze weken af en toe midden in een oorlog. De schietoefeningen op de leger
plaats Oldebroek tussen Wezep en 't Harde lijken namelijk zo realistisch, dat men ge
looft regelrecht in een bombardement te zitten.
Op veis kilometers afstand van de
legerplaats worden de mensen nog
opgeschrikt door het gebulder van
de kanonnen. Niet alleen overdag.
Maar regelmatig ook tot diep in de
nacht.
"Het is gewoon niet normaal meer",
zegt een kampeerder op één van
de 25 campings bij de legerplaats.
"Dat ze nu juist in deze vakantie-
tijd zo ontzettend moeten knallen.
Wij komen hier voor onze rust. En
wat vinden we. Het is precies een
oorlog".
"De tenten staan te schudden en in
de caravans valt alles van de
wand", zo klaagt een andere kam
peerder. "Zo erg als dit Jaar is het
nog nooit geweest. Je kan de kruid
damp hier of en toe snijden. Ver
schillende vakantiegangers kond?n
het niet meer uithouden en 2jn
vertrokken".
"Voor de kinderen is het helemaal
verschrikkelijk. Die worden ontzet
tend bang. Het is vreselijk. Het ge
schiet begint Juist vaak als het
bedtijd is. En je dan die kleintjes
bijna niet wijs maken, dat het ge
woon een oefening is van soldaten",
zegt een huisvrouw.
DELFZIJL (AP) Het Zweedse
vractschip Eos is gisteren op de
Noordzee, 20 mijl ten noorden van
Rottummerplaat inb rand geraakt.
Bij de brand werden tenminste twee
bemanningsleden gedood en drie ern
stig gewond, zo heeft de Westdultse
marine bericht.
Aangenomen werd dat twee beman
ningsleden in de machinekamer van
het brandende schip zyn omgekomen.
Toen de brand uitbrak bevonden zich
vijftien bemanningsleden aan boord
van het vaartuig. De meeste van hen
ontsnapten in reddingsboten.
Alleen de kapitein en de eerste
stuurman zyn aan boord gebleven.
Een bemanningslid werd vermist en
zou overboord zyn geslagen.
De lading timmerhout en papier
brandde gisteravond nog steeds.
De Eos is inmiddels op sleeptouw
genomen door de Pamalario en
wordt naar de haven van Delfzijl
gesleept.
Begin deze week werd de overlast
van de kanonnen zo groot dat een
groep kampeerders spontaan tot ac
tie overging. Donderdagmiddag hiel
den honderden vakantiegangers een
demonstratieve optocht naar de
poort van het Artillerie Schietkamp
bij Wezep. Na aloop van de de
monstratie boden zij aan de com
mandant van het kamp, de luite-
naant-kolonel Bouwman een petitie
aan, waarin zij hun verontwaardi
ging uitspraken over de geluidshin
der van de schietoefeningen.
"Ons vakantiegenot wordt ernstig
geweld aangedaan. De overlast is
voor de vakantiegangers zo groot,
dat restitutie van het reeds geïnves
teerde vakantiegeld kan worden
geëist. We zullen een schadeclaim
indienen by de minister van Defen
sie, als aan het verzoek tot stopzet
ting in de maanden Juni, juli en
augustus niet wordt voldaan", zo
stond »n de petitie die woordvoerder
Stigtthans uit Rotterdam van de
kampeerders aan de commandant
gaf.
De ovsrete reageerde nogal lakoniek
op de klachten. Hij bleek nauwe
lijks onder de indruk van de de
monstratie. "Ach, in Oldebroek valt
weieens een klapje te verwachten",
aldus Bouwman, die verder van me
ning bleek dat degenen, die er niet
tegen kunnen, dan ook beter niet
naar de Veluwe kunnen komen.
"Maar waarom moet ik voor mijn
eigen ïeger aan de haal", zo rea
geerde één der kampeerders woe
dend. "Waarom moet er Juist in de
vakantie-piek hier zo enorm ge
schoten worden".
Inmiddels is ook de Recrona, waar-
In 700 recreatieondernemers zijn
verenigd, ingeschakeld om de schiet
oefeningen tijdens het vakantiesei
zoen stopgezet te krijgen. Naar mi
nister Vredeling van Defensie is een
telegram gestuurd, terwijl kamerle
den zyn benaderd om vragen aan de
minister te stellen.
"Het wordt met het Jaar erger",
zegt de heer Van der Kwast, be
heerder van een buitencentrum voor
schoolkinderen vlak bij het schiet-
terrein. Hij wijst barsten in de mu
ren aan en gesprongen ruiten, die
volgens hem een gevolg zijn van
het kanonnengeweld. "Dat dit ge
woon maar allemaal mag", vraagt
hij zich af. "De kinderen raken he
lemaal in paniek en kruipen 's
nachts van angst by elkaar in bed.
gebarsten ruiten door de luchtdruk van het jeschut
En dat terwijl ze Juist hier komen
om het lawaai van de grote stad te
ontvluchten".
Niet ver van het schletterreln staat
een Jeugdherberg" waar een groep
gehandicapte kinderen de vakantie
doorbrengt Ook daar overheerst
echter oaniek en onrust.
De meeste vakantiegangers hebben
helemaal niets tegen het leger.
"Maar we vinden onbegrijpelijk, dat
er precies in deze maanden dag en
nacht geschoten moet worden", zo
vertelt een campingbewoner, die al
twintig jaar elke zomer naar de
Veluwe komt. "De overlast wordt
elk Jaar erger. Maar zo erg als de
laatste weken is het nog nooit ge
weest".
Zondag zal er in ieder geval op de
legerplaats Oldebroek niet worden
geschoten. Toch zal er ook die dag
geen sprake van rust zijn in dit ge-
bied. Dan worden namelijk de In- den nam het slagvaardige SHV-
ternationale Wegraces van Olde
broek verreden. En het snerpende
gegier van de reacemotoren is even
min een pretje voor het oor.
Den Bosch Zo'n vier jaar gele- te hikken, dat de tien miljoen gul- Bosch moeten verdwijnen.
n het slagvaardige SHV- den ver te boven ging. Al eerder was de totale personeels-
de bijkans failliete inboedel Algemeen werd verwacht dat de omvang van De Gruyter terugge-
het. gruttersbedrijf P. de SHV, na het dorret hout by he bracht van een kleine achtduizend
gekapt, man tot tweeduizend werknemers.
De Gruyter spoedig weer tot bloei Het aantal winkels werd in de loop
zou brengen. De SHV-Holding (die der Jaren gehalveerd tot 200. Of het
vroeger Steenkolen-Handelsvereeni- daarbij zal blijven, is nog helemaal
ging heette, maar tegenwoordig al- niet zeker. Misschien zullen er hier
les doet, behalve steenkolen ver- en daar
kopen) had in haar tameiyk recent moeten",
publieke verleden immers bewezen Bosch,
geen verliesgevende takken te dul- Is De Gruyter
den.
Maar het is allemaal een beetje an
ders verlopen. De miljoenenverlle-
zen, die bijna tien Jaar geleden bij voorzichtig. „Dat hangt era
De Gruyter ontstonden, zijn nog hoe snel het herstel zal gaan",
steeds niet weggewerkt. De toekomst Wel noemden de SHV-topbestuur-
miskoop geweest
voor de SHV? „Dat is in dit sta
dium nog moeilijk te zeggen", stelt
woordvoerder van de directie
af,
UTRECHT In de subcommissie
.Eigen Risico" van de Sociale Ver
zekeringsraad is tussen de vertegen
woordigers van de werkgevers en de
werknemers geen overeenstemming
bereikt over de wenselijkheid van ex
perimenten met een eigen risico in
de ziekengeldverzekering. De com
missie had tot taak, na te gaan of
invoering van een eigen risico mo
gelijk en wenselijk is en hoe daar
door het ziekteverzuim zou kunnen
worden beïnvloed.
Het rapport van de commissie, dat
gisteren is gepubliceerd, is voorge
legd aan de minister van Sociale Za
ken.
De discussies strandden op de
vraag, wie het eigen risico moet be-
De Gruyter is onzekerder dan ders in Utrecht een paar maanden
geleden De Gruyter ,,'n negatief ele
ment" binnen de holding. Op lange
re termyn zou De Gruyter zelfs
o„een gevaar voor een onderneming
beide partyen een 'stuk van het éigen me Unilever-conoern zijn handen als de SHV kunnen betekenen".
de kruidender aftrok. Unilever Want ook in 1973 had De Gruyter
ooit.
Dat de SHV indertijd een gok nam
met de overname van De Gruyter
talen. De werkgevers meenden, dat bewijst het feit, dat zelfs het
risico moeten dragen; de werknemers
stelden zich op het standpunt dat de deed zijn aandelen in De Gruyter
ondernemingen de lasten voor hun
rekening moeten nemen. Dit onder
meer, omdat het weer invoeren
een eigen risico
aantasting
al te graag aan de SHV
Ook de familie De Gruyter werd De beslissing om De Gruyter al dan
uitgekocht door de SHV. niet voort te zetten zal waarschijn-
de werknemer Deze week moest de SHV opnieuw lijk pas aan het einde van dit jaar
verkregen rech- een maatregel bekend maken, om te worden genomen.
ge- „Inmiddels zijn we druk bezig met
ten zou zyn: de twee „wachtodagen" trachten De Gruyter toch i
zond te maken. Ongeveer 164 men
sen uit de stafdiensten en de ver
ongeschiktheid) en de beperking koopleiding van De Gruyter in Den in Den Bosch.
van de uitkering tot 80% van het
loon, zyn in de sfeer van het ar-
beidsvoorwaardenbeü eid in de
CAO's voor vrijwel alle werk
nemers geheel of gedeelteiyk onge
daan gemaakt.
ADVERTENTIE
die eindelijk een prachtig rustig
plekje bij de boer hadden gevonden,
door de politie weggesleept omdat
zij het landschap zouden bederven.
Tuinders die een bord op hun erf
zetten om reclame te maken voor
hun planten, fruit of groenten moe
ten dat verwijderen, maar de rege
ring laat zomaar toe dat er walge
lijke flats uit de grond worden ge
stampt aan de randen van de rus
tieke polders, dat immense hoog
spanningstorens de horizon verpes
ten en ze laat de PTT gewoon
doorgaan met de brievenbusactie tot
ergernis van veel plattelanders.
De postotarieven gaan nota bene
binnenkort al weer omhoog en de
service wordt steeds slechter, zo
blijkt maar weer. Wij geven vaak
post mee met de bode of kopen
postzegels van hem, omdat het kan
toor in het dorp dikwijls vrij ver
weg is. Dit kan nu niet meer, want
hij komt het erf niet meer op. De
stukken worden ln het groene ap
paraat gegooid, waar kinderen ze
heel gemakkelijk uit kunnen halen.
Daarom heb lk vijf vragen gesteld
aan de Gedeputeerde Staten", ver
telt boer Van den Berg verontwaar
digd.
„Als de overheid er niets aan doet
zullen we zelf tot actie overgaan en
de bussen netjes inleveren op het
postkantoor. Als men ze daar niet
wil hebben zal het plastic ook best
een mooi kampvuurtje geven, denk
ik".
Wim van den Berg is een doorge
winterde dwarsligger. Hdj vecht voor
zijn idealen en gaat daarbij het
dwarsbomende gezag nooit uit de
weg.
Hij heeft gestreden voor het vrij-
kamperen op de boerderijen en ont
vangt Jaarlijks heel wat bleekneu
zen uit de randstad gastvrij op zijn
bedrijf, voor een gulden per nacht,
of per vierkante meter vette klei
voor een seizoen.
Gisteren keken verbaasde natuur-
ontheemden, die bij hem te gast
zyn, toen hoe een koe kalfde.
Voor twee kwartjes per liter ver
koopt hij het produkt van deze
edele viervoeter - melk - aan de
'deur. Veel klanten komen 15 20
kilometer rijden om hun busje
kerngezonde vette melk te halen.
„Het ontkrachte, lamgeslagen af
treksel dat naar de kleur melk
wordt genoemd en ln de steden als
zodanig wordt verkocht, zit vol bac
teriën. „Niet te drinken", vindt boer
Van den Bergh.
uw geld groeit in 5 jaren met
een rente van 101% per jaar,
op basis van samengestelde
interest, naar een totaalbedrag
van f1.647,45
met ingang van 5 augustus a.s.
verkrijgbaar bij uw
Boer Wim van den Berg
i
