KO DE KRAKER,
EEN BOZE BOER
VISSEN EIST SOMS
EXTRA INSPANNING
Meer Vissport
I sport
"Desnoods roepen ze de regering
maar terug van vakantie
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1974
PAGINA 13
"Boeren zijn vanouds voornamelijk rechts, maar nu ga je een
mentaliteit zien van: krijgen we twee gulden van links en één
gulden van rechts, dan worden we links. Dan laten we onze
principes varen en zeggen gewoon: "wie ons geld geeft kan
ons krijgen."
Ko de Kraker (32) is eaa Jonge boer.
Dat is vandaag de dag synoniem aan
een boze boer. Zijn bedrijf ligt aan
een kronkelweg buiten het Zeeuws-
vlaamse Axel; het ruime huis
verscholen achter wat vroeger zo
Bierlijk een bosschage heette. Teke
naar Jetses heeft de pastorale sfeer
van zo'n gedoente menigmaal vlijtig
op zijn befaamde schoolplaten
geschetst. Idyllisch hoor, en schattig
als tweede huis.
Door
H. J. Oolbekkink
Maar als zo'n boerenhuis het
middelpunt is van twintig hektaren
bouwgrond waar Je een bestaan voor
Je gezin met zomerwerkweken van
zeventig uur (het boerenbedrijf is nu
eenmaal niet in een cao te vangen)
hebt opgebouwd en een inkomen hebt
dat beneden het minimumloon blijlt,
dan is dat de keiharde realiteit Het
ls de van streekromans bekende
s.erke gebondenheid aan eigen grond
oje veel boeren ertoe beweegt hun
bedrijf voort te zetten, maar het
gegrom wordt alom hoorbaar.
De boeren gaan de weg op. Het
prijsbeleid in de landbouw Jaagt de
landmail in Groningen, Overijssel en
Zeeland de traktor op om wegen te
blokkeren en grensovergangen ?e ver
sperren. Het Koninklijk Nederlands
Landbouw Comité wil het nog bij
praten zien te houden, maar vele
leden van de boerenorganisaties
hebben aan woorden niet langer
genoeg: zij willen actie en die zal er
komen ook.
Maandagavond had Ko de Kraker het
tijdens een vergadering in Klooster-
zande al uitgeroepen: „Moeten wij zo*
met ons laten sollen, moeten wij ons
dan zo laten discrimineren op het
gebjed van de prijzen, sooialè lasten
en belastingen?" De vraag stellen is
hem beantwoorden, de retoriek van
de vergaderzaal kent zijn eigen
patroon, en het moet niet moeilijk
zijn de getergde boerenstand in
onafzienbare stoeten op weg naar Den
Haag te krijgen.
jarenlang in een kwaad daglicht
hebben gesteld met rechtstreeks
geweld bedreigen".
Bedroefd
De Kraker klinkt thuis minder
heethoofdig dan voor het front van
de troepen. De klei van de
pootaardappelen die hij aan het
rooien is steekt onder zijn nagels en
het eveneens door streekromans
bekend geworden boerenzweet lijmt
de lange haren op zijn voorhoofd. Hij
lijkt nu eerder bedroefd dan boos
het KNLC heeft, ter eerste leniging
van de nood, een BTW-compensatie
van 4% voorgesteld en dat, zegt de
Jonge boer is een lachertje.
„Onder druk van de Zeeuwse
Landbouw Maatschappij is van de
week gezegd dat die compensatie
voldoende zou zijn. Ze hebben ons
toen gewoon doodgepraat, we hebben
ons laten overdonderen. Vier procent,
terwijl alle prijzen omhoog vliegen?
Kom nou. Wij willen een subsidie
van vijfendertig gulden per ton
suikerbieten, twintig gulden per
honderd kilo graan en ook nog eens
twintig gulden per honderd kilo melk.
Voor minder doen we het niet. Dat
moet echt met het mes op tafel
worden afgedwongen en desnoods
roepen ze de regering dan maar terug
van vakantie".
Per Jaar worden omtrent 7000
Nederlandse boeren gedwongen hun
bedrijf op te geven. Ruilverkaveling
of slechte resultaten betekenen vaak
het einde van een zich over eeuwen
uitstrekkende boerendynastie. Een
randstedeling, een Belg of een
Duitser, die al een kleurentelevisie,
een caravan en een zeilboot heeft,
doet opnieuw een beroep op zijn
bankrekening en schaft zich de
ontruimde hoeve aan, want dat is
best leuk voor de weekeinden.
Gedurende het grootste deel van het
jaar staat het huis met toegeklapte
luiken aan de weg: symbool voor het
gestage overlijden van de boeren
stand.
Geweld
Het KNLC wil onderhandelen, de
(voornamelijk jonge) boeren willen
het mes op tafel. Ko de Kraker heeft
een handzaam rijtje mogelijkheden
voorradig
„Blokkering van de wegen die toegang
geven tot de veren in Zeeuws-Vlaan
deren, eventueel in combinatie met
Be.gische acties";
„Acties op provinciaal of landelijk
„Opschorting van betaling van de
inkomstenbelasting"
„Bezetting van meel-, suiker- em
melkfabrieken en veilingen";
„En desnoods degenen in politiek Den
Haag en Brussel die de landbouw
Ophouden
Bijna de helft van de boeren die er
mee ophouden is ouder dan vijftig
Jaar en in 48 procent van de gevallen
is er geen opvolger. De zoon heeft
inmiddels geleerd dat je met 40 uur
werken in een fabriek of in de bouw
meer kunt verdienen dan met 70 uur
ploegen, zaaien en oogsten. Ko de
Kraker is zo'n zoon die het niet wil
opgeven. Hij pacht de twintig
hectaren grond van zijn vader en
verbouwt er aardappelen, suikerbie
ten, bonen, vlas en gladiolen op.
Het levert hem een inkomen op dat,
in een slecht jaar, kan dalen tot
beneden nul en in een topjaar wel
eens wil uitschieten naar veertigdui
zend gulden. Dan komt de belasting
man zijn hand ophouden en
vervolgens moet De Kraker van het
restant jaarlijks omtrent vijftiendui
zend gulden investeren in zijn bedrijf
dat nooit „afgerond" zal zijn.
„Ik zit met mijn boerderij in totaal
toch al gauw aan een ton invester.'ng
voor machines en gewassen. Nou ls
ons voorgerekend dat de gulden van
1970 nu nog maar zestig cent waard
is. Dat betekent dat de ton' die ik
vier jaar geleden in mijn bedrijf had
zitten n ueigenlijk tot f 166.066 zou
moeten zijn aangegroeid. Nou, vergeet
het maar. Alles wat ik moet kopen
wordt duurder, maar de prijzen die
wU kunnen maken warden alleen
maar lager".
Afvalrace
Ons land telt nu nog rond 150.000
boeren die twee miljoen hektaren
grond tot hun beschikking hebben.
Per jaar neemt de landbouwgrond af
met 8000 tot 10.000 hektaren. Volgens
het door vele boeren vervloekte plan
van Sicco Mansholt mogen er rond
1980 nog maar zo'n 80.000 boeren zijn
overgebleven. Het wordt dringen in de
afvalrace, maar ook met deze cijfers
voor ogen wil -Ko de Kraker niet van
capitulatie horen.
,.Ik zie de advertenties in de krant
van de fabrieken hier, wat die aan
loon bieden, en dan zeg ik, nou,
probeer het te redden zolang je kunt,
maar zeg dat ik veertig ben en de
situatie is nog net zo beroerd als nu,
ja dan zie ik het niet meer, dan
moet ik wel naar de fabriek. Dat lijkt
me nog de hardste klap de
beslissing te moeten nemen om er
mee te kappen. Ik hoop dat het niet
nodig is, maar wat moet Je als de
regering niks doet? Neem alleen nou
mijn rekeningen voor kunstmest en
brandstof voor de machines. Vroeger
wist Je waar Je op dat punt aan toe
was. maar dat is nou elke keer weer
een onaangename verrassing".
Vakantie
De boerenzoons die geen heil in het
vaderlijk erfdeel zagen en zich in het
vaderlandse industriële patroon heb
ben ingepast hebben hun breekbare
zelfstandigheid verruild voor aUe
maatschappelijke zekertieden die ons
bestel als vanzelfsprekend heeft te
bieden. Een van die zekerheden heet
doorbetaalde vakantie: het vliegtuig
naar Spanje is vertrouwd transport
middel geworden voor de Jongen die
twintig jaar geleden misschien nog
dagelijks zijn vele kilometers naar en
van school op klompen aflegde.
Wanneer Is Ko de Kraker voor het
laatst met vakantie geweest?
Hij blaast de wangen bol terwijl l)ij
een mentale rekensom aanheft. Na
overleg met zijn geheugen komt
eruit: „Dat is in 1972 geweest, toen
ben ik met mijn vrouw twee dagen
naar Amsterdam gegaan om de
Floriade te bezoeken. Dat was mijn
vakantie. Kijk, ik kan de kinderen
wel onderdak brengen bij familie en
dan met mijn vrouw met vakantie
gaan maar dat kost toch al gouw zo'n
tweeduizend gulden en als ik dan
voor de keuze sta, stop ik dat geld
toch liever in het bedrijf. Je kan
eigenlijk zeggen: het bedrijf pikt dat
geld weer in".
Zaaigoed
De boer ls allang niet meer een man
Tijd
die met behulp van een natte vinger
de windrichting bepaalt om vervol
gens zijn zaaigoed in de voorgeschre
ven richting uit te strooien. De
Kraker: „Een boer moet een
manusje-van-alles-wezen. Ik kan
lassen, 'k heb kennis van motogen, ik
moet biologie en scheikunde kennen
om te weten waar ik mijn gewassen
mee moet bespuiten en welke
kunstmest ik moet gebruiken, ik
moet zelf timmeren en metselen,
want een vakman op die gebieden is
ook niet meer te betalen".
Ko de Kraker schuift nu wat
ongedurtg op zijn stoel. Buiten zijn
twee buren aan het aardappelrooien,
hij wil aan de ene kant graag zijn
grieven kwijt, maar zich aan de
andere kant niet aan het werk
onttrekken. Hij heeft een op papier
vastgelegd samenwerkingsverband
met £*n buren en als z*n aardappelen
binnen zijn gaat hij straks een van
zijn buurmannen helpen met rooien.
„Het kost Je een stukje van Je
vrijheid, maar je moet wel omdat het
personeel en de machines zo duur
zijn. We hebben bijvoorbeeld met ons
drieën die r ooimachine buiten
gekocht, dat kun Je in Je eentje niet
meer opbrengen".
De Kraker praat goed en intelligent.
Je krijgt de indruk dat hij, als hij in
een andere wieg was gevallen, naar
een leidende functie in het
bedrijfleven had kunnen groeien.
Maar zijn vader was boer en hij wil
zelf ook boer zijn en blijven. Hij is
van zins er hard voor te vechten,
maar er zijn dingen die hem al
verdenk ik hem niet van Jaloezie
„Vroeger had ik nog een kerkelijke
functie, daar heb ik nou geen tijd
meer voor. Maar dan kwam ik wel bij
de mensen op het dorp en die hadden
bijna allemaal een kleurentelevisie
staan. Wij hebben nou twee Jaar
geleden een tweedehands zwart-wit
toestel gekocht; ik bedoel maar. Ik
heb dat gedaan omdat ik hier niet
als een inboorling wil wegzakken, ik
wil biijn aigemene ontwikkeling
bijhoudm. Daarom kijk ik voorname
lijk naar het nieuws en de
actualiteitenrubrieken. Als ik tijd heb
ook wel eens naar een amusements
programma, maar ik heb zo weinig
tijd".
Ko de Kraker heeft weinig tijd.
Ornaat by In dieze zomerweken 70
uur per week op het land is. Maar
als de boeren de opleggers gaan
bemannen om de barricades tegen
Den Haag op te richten, zal hij daar
tijd voor maken. Hij zegt: „Ik ben
wel tegen het blokkeren van veren en
dergelijke omdat Je daar onschuldige
mensen mee treft, maar ik zie zo
gauw geen andere mogelijkheden".
De boer is van nature behoudzuchtig,
maar dient in het spel der seizoenen
ook een gokker te zijn. Dat is,
opgeklopt door emoties, een vervaar
lijke combinatie van karaktereigen
schappen. Als de rethoriek het v.in de
rede zou winnen kan de stoet
traktoren wel eens veranderen in een
vuurspuwende draak die tussen
Nieuwe schans in Groningen en
Nieuwvliet m Zeéuws-Vlaanderen aan
het brandschatten slaat.
KO DE KRAKER ...twee dagen
vakantie
Pak niet altijd het steigertje,
Het overgrote deel van de Neder
landse sportvissers is een volkje
dat op zijn gemak gesteld is. On
derzoekingen hebben uitgewezen
dat de meeste hengelaars ergens
langs de waterkant hun vouwstoel
neerplaniten en daar de rest van
de visdag niet meer vandaan gaan.
Ook al wordt er weinig gevangen.
De mobiliteit van die Nederlandse
sportvisser is dus gering en we
zUn bovendien niet bereid ons ex
tra inspanningen te getroosten.
Toch zou met een beetje meer
energie de kans om wat te vangen
aanmerkelijk worden vergroot. Ik
zal aan de hand van enkele voor
beelden proberen aan te tonen, dat
'bet spreekwoord "Waarom zou Je
het moeilijk doen als het ook mak
kelijk kan" in de hengelsport niet
opgaat.
Dezelfde plekjes
Wie zijn ogen eens de ko6t geeft
langs een flink stuk viswater zal
ontdekken dat de hengelaars vaak
dezelfde plekjes opzoeken. En dat
zijn die plekjes waar het vissen de
minste moeite kost. Een steigertje,
■n walletje, een piekje waar geen
riet staat, een stukje waar geen
planten groeien, kortom steeds op
die plaatsen die voor de hand lig
gen.
Wat is het gevaar van zulke vis-
plekjes? Wei, omdat ze voor de
hand loggen wordt er veel gevist
en derhalve ook veel gevoerd. Nu
is voeren op zich niet zo erg, maar
helaas gebeurt het niet altijd even
deskundig. Er worden nogal eens
wat spullen in het water gesme
ten die verzuren. Aardappelen zijn
daarom berucht. Een voerplek
waar flink wat aardappelen liggen
wordt binnen een week een grote
schimmelende en zure troep.
In plaats van een aantrekkelijke
voerplek waar veel vis huist is 1
er nu een plek ontstaan die de
vis juist mijdt. De ongelukkige die
er zijn visdag doorbrengt komt
's avonds thuis en verzucht dat ze
het die dag niet deden. Maar was
hij twintig, dertig meter verderop
gaan zitten dan had hij misschien
volop vis gevangen.
Inlet direct ergens neer te vallen
en de hengel uitgooien. Het kar.
zeer nuttig zijn om eens vanuit
een boot met behulp van een
AC steekstok te onderzoeken hoe de
bodemgesteldheid is.
cPI It/li Pla-ssen waar die sterk
rv(\R Bp variëre*1- Zo zijn er plaatsen waar
en andere plaatsen waar de bodem
juist hard is door de aanwezig
heid van klei, kiezelstenen of
voor minder geld
sortering
kwaliteit
verlaagde prijzen
DEN HOLDER
HENGELSPORT
Janvossensteeg 75/77
Leiden
Ko, de kraker
twee ft f akant ie
Wees daarom voorzichtig met het
bezetten van "uitgelezen plekjes".
Probeer het een hall uurtje, drie
kwartier en ziet u geen teken van
leven verkas dan eens naar een
plekje waar u zich wat meer moet
inspannen. Vis eens over een riet
kraag heen of schuif een extra
deel aan de hengel zodat u net
over die kruikebladen heen komt.
Een ander voorbeeld, waarbij ex
tra inspanning beloont wordt
stamt uit Ierland maar is zeker
ook toepasselijk voor viswater in
De enige speciaalzaak voor al uw
HENGEL
SPORTARTIKELEN
DE SPORT
HAARLEMMERSTR. 11, tel. 24020
ons land. Doon Lake, is een uit
gestrekt meer, met prachtige riet
kragen. Vrijwel het hele meer is
vrij schoon, met uitzondering van
een grote hoek waar een zeer
dichte plantenbegroeding bestaat.
De meeste hengelaare blijven daar
ver van verwijderd. Ze vissen met
lepels treilend over het meer op
zoek naar kanjers van snoeken.
Die warden al en toe ook wel ge
vangen, maar de werkelijke re
cordexemplaren huizen Juist in dat
dichtbegroeide deel van het meer
dat moeilijk te bevissen is. Daar
tussen de waterplanten liggen de
twintig- en dertig-ponders te
loeren, totdat er een ongelukkig
aasvisje langs komt zwemmen.
Vissen op die plek moet Je zomers
doen met levend aas. Dat is niet
zo eenvoudig als een lepel een
zwieper geven en maar met de
boot rondvaren totdat er 'n snoek
zo actief is om het stuk metaal
in de bek te nemen. Een flinke
baars of een brasem wordt uitge
zet tussen de waterplanten. Na
tuurlijk zwemt zo'n vis zich
omdat hij een lijn met zich mee
trekt nogal eens vast. Je moet
de lijn dan weer uit de planten
proberen te halen en vervolgens
opnieuw beginnen.
Beloning
Het vereist dus extra inspanning
maar die wordt dan ook ruim
schoots beloond. Zoals het ook de
moeite loont om een nieuw'vis
water eerst eens te verkennen en
Boelee's
hengelsportartikelen
schelpen en stenen. Draag Je die
kennis niet dan kan het gebeuren,
dat Je op een plek waar een laag
zeer zachte modder ligt vist met
een zinker. Het aas aan de haak
zakt onmiddellijk weé in de drab
en de kans dat u iets vangt is
zeer klein.
Belangrijk kan ook de diepte zijn.
Vaargeulen, baggerplaatsen kun
nen bij uitstek goede visplaatsen
zijn en wat kennis over de plan
tengroei in een bepaald viswater
kan ook geen kwaad. Vaak kan
het ook nuttig zijn om eens een
gesprekje aan te knopen met men
sen dae al vaker op een bepaald
water gevist hebben. Ze kunnen
u vertellen waar en hoe u het
best kunt vissen.
En bent u van plan een bepaald
viswater goed te leren kennen
breng dan de plekjes waar u ge
vist hebt eens in kaart en maak
wat aantekeningen over vangsten,
weersomstandigheden en gebruikt
aas. In de loop der tijd ontstaat
dan een duidelijk beeld van de
mogelijkheden en onmogelijkheden
die een bepaald viswater biedt.
Om kort te gaan: wat extra in
spanning op een visdag mag dan
misschien niet direct vruchten af
werpen, op de langere termijn
kunt u er toch uw voordeel mee
doen. Daarom deze variant op een
békende zegswijze: „Doe het nu
eens niet gemakkelijk al6 het ook
moeilijk kan".
ELAN echte visboten.
YAMAHA.
OUTBOARDS.
2 tot 55 pk. 2 Jaar garantie.
Echte service door fabrieks-
monteur.
Boot-Centrum b.v.
