Kunstschatten in
een imitatie-villa
DINSDAG 30 JULI 1974
PAGINA 11
Mecenaat toen en nu (I)
Het stalen gezicht van de indus
trie on het marmeren van de
banken raker: uit de plooi. Nu
welzijn zich beter laat verkopen
dan welvaart, zijn de machten
van ieze tijd weloverwogen op de
cultur;le toer. In de Verenigde
Staten heeft het bedrijfsleven vo
rig Jair 160 miljoen dollar uitge
geven ter bevordering van het ar
tistieke leven- helemaal daargela
ten de bedragen, die in kunstwer
ken zijn belegd. Er zijn goede, za
kelijke motieven voor die scheu
tigheid. dus deze ontwikkeling zal
in West-Europa wel gevolgd wor
den. Vandaar in deze artikelen
enige aandacht voor het mecenaat
van gisteren en van morgen.
Niet iedereen profiteert er
van, maar we zijn allemaal erfge
namen van Cosimo de Medici.
Deze Florentijnse Renaissancevorst
gaf werk aan de beste kunste
naars van zijn tijd, onder wie Do-
nateUo en Fra Angelico. Op vor
stelijke schaal heeft ook de nu
82-jarige oliemagnaat Jean Paul
Getty zijn kunstliefde uitgeleefd.
Walt Disney zou groen van nijd
worden", schreef een Californische
krant. Net als Disneyland, is in
derdaad Getty's villa te Malibu
een uitstekende publiektrekker.
Inplaa"s van Mickey Mouse, ont
moet men daar een Herculesbeeld,
dat 10 eeuwen geleden in Hercula-
neum stond. Het sierde daar, in
Italië de tuin van een villa die
Getty in Zuid Ca'ifornië precies
heeft laten nabouwen.
In het pand, dat 50 miljoen gul
den heeft gekost, zijn kunstwerken
te bewonderen waar ieder museum
jaloeri op kan zijn. De Jacht op
de meesterwerken was levenslang
de h»bby van Getty. Voor niet
meer dan 350 kocht hij eens een
schilderij dat later een echte Ra
fael bleek te zijn. Even grif liet hij
ruim ar ie miljoen betalen voor
een schilderij van Georges la
Tour. Hij woont in Engeland en
heeft zijn Californische museum
zelf oog niet bezocht.
"De oarbaren, de Engelsen kopen
hier alles weg", schreef in 1759 de
Duitse oudheidkundige Winckel-
mann ir Italië. "En in hun land
krijgt niemand het meer te zien
dan zijzelf", vervolgde hij. En in
1920 schreef de vrijetijdsschilder
Evert Rinsema aan Theo van
Doesburg van "De Stijl": "De rij
ke koopt *n schilderij niet omdat
hij 't zo mooi vindt doch omdat
zo velen het mooi vinden. Hij wil
bezitten wat door anderen wordt
bewonderd en dus aan anderen
wordt onthouden."
B 8 B 2 M
Paul Getty's Herculaneum in Calfornië.
Zo'n verwijt kunnen we Getty
niet maken. Maar óók kunnen we
hem niet, zoals aan Cosimo de
Medici, de eretitel "mecenas" ge
ven. Hij is een verzamelaar aan
wie geen levende kunstenaar iets
verdient Ook de bouwkunst is
door zijn Romeinse imitatie niet
bevorderd. Onder "mecenaat* ver
staat het woordenboek van Koe
nen kortweg "kunstbeschermer
schap". Maar de term is ontleend
aan de naam van C. Cilvius Mae
cenas. Maecenas was een aristo
craat. Hij stamde uit een Etrus-
kisch geslacht, was vriend en ad
viseur van de Romeinse keizer
Augustus en financieel begunstiger
van de dichters Horatius en Ver-
gilius. Het was op zijn instignatie,
dat Vergilius de Georgica schreef.
Strikt genomen is dus alleen de
liefhebber, die met geld en verde
re bemoeienis .eigentijds creatief
werk bevordert, een mecenas.
"O Maecenas, sieraad van de
adeldom", dichtte Ovidius zijn be
schermheer toe. En "Gelukkig hij
die 'oldoende ontving uit de
spaarzame hand van een God".
Aldus maakte hij met zijn onster
felijke poëzie ook de geldgever
"onsterfelijk". Zijn collega Pietro
Aretino legde 15 eeuwen later rij
ke lieden een soort aanslag op.
Als ze betaalden, werden ze gehul
digd, anders echter óók onsterfe
lijk: door een hoongedicht. De
humanisten likten hun broodheren
in het Latijn en een schilder, die
den beurs van Lodewijk I van
Beiereu had gekregen, onderteken-
Kortsjnoj in
Moskou
tegen Karpov
MOSKOU De finaletweekamp
van net kandidatenschaaktoernooi
tussen ir Russen Anatoli Karpov en
Viktor Kortsjnoj begint op 15 sep
tember n Moskou. De meeste par-
worden gespeeld in de Witte-
ZuilenhaJ van het vakbondsgebouw.
Vier kee. wijke" de schakers ech
ter uit raar de Tsjaikovski-concert
I zaal. Hoofdscheidsrechter is de Belg
O'Keliy
Degene, die vijf partijen op zijn
naam brengt is winnaar van de
t wee kam n en heeft formeel het
recht wereldkampioen Bobby Fischer
uit ce dagen. De Amerikaan is
evenwel bij voorbaat al niet accoord
gegaan met de rege'ing voor de
tweekamp om de wereldtitel en deed
enkele weken geleden hiervan af
stand. Zoals de stand van zaken nu
is zal de winnaar van de match
Karpov-K ortsnoj vermoedelijk tot
wereldkampioen worden uitgeroepen.
Bayern door
WK-strijd
gedupeerd
HER/.OGENAURACH Ba
yern München, de Westduitse en
Europese voetbalkampioen, heeft in
zijn ee.-ste oefenduel ter voorberei
ding op het nieuwe, en zware, sei
zoen reeds het nadeel ondervonden,
dat zeven spelers van de club heb
ben deelgenomen aan het toernooi
om het wereldkampioenschap. In
Herzog 'naurach kwam de voor
naamste leverancier van het na
tionale team niet verder dan een
gelijkspel van 2—2 tegen de ama
teurkampioen van Beieren, ASV
Herzogensurach. Bayern speelde
in zijn sterkste opstelling en met de
nieuwe Aankoop Klaus Wunder, die
is overgenomen van MSV Duisburg.
Ruim 10.000 toeschouwers keerden
na afloop ontgoocheld naar huis
terug, want wat de Duitse kampioen
het publiek had getoond was niet
verheffend. De doelpunten werden
gemaakt door Uli Hoeness en Con-
ny Torstensson. Volgende week gaat
Bayern naar Spanje om deel te ne
men aa i een toernooi van Atletico
de Bilbao. De Nederlandse kampioen
Feyenoord zal een van de tegen
standers zijn.
De Lakenhal dag 10—6 t
O ink RooseveJtstraat 8
Endegeest: dinsdag en vrijdag
14.30 uur; 'e zondags 1112 uur
1416 uur: eerste klasse: de e
T entoonstellingen
*t Witte Schooltje, Voorstraat 33,
Katwijk aan Zee. Expositie Petra van
Dijk - Boetseerwerk, Corry van Eg-
mond -plastleaen, Bart Bavelaar
I wandplastieken. Jan Noordhuis
scnitderljen en aquarellen, Bas Haas
noot materie-schilderijen en etsen)
D.ck Hoogewonlng foto's t/m 3
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
I Steenstraat^ 1.^ Ten toonstelling "Zuld-
vjaiene-oioiiotneek, Luilelbaan X,
Wassenaar ere-tentoonstelling Plet
Leidse bioscopen
Luxor: „My name
Jr. dag. 14.30, 19.00 e
zo. extra voorst. 16.46 i
Studio: „Samen uit.
Is nobody," 14
i thuis." Avondbezoek
3. ook 16.15 Dag behalve zondags woensdagavond van"^8.80*totTo.SO i
0.30 uur Dik Trom knapt het op".
Lldo: „The Sting," 18 Jr.. Tijden ACADEMISCH ZIEKENHUIS
i.l. dag. 14.30, 19.00 en 21.15 i
Dag. 14.30
on het RrhateU vuw u® Pronacurenaiaeim
Rijksmuseum van
tenburg 281 Werkd
openingsinden
18 lr.
Camera: „De tien geboden" a.l.
14.00 en 20.00 uur za. en wo. 14.30
uur en zo. 54.00 en 16 15 uur ..Alad-
de wonderlamp" a.l. Nacht-
ders):
Maandag t/m vrijdag:
18.30—18 45 uti
Zaterdag en eondag.
voorstelling i
24.00 t
..Fi-
oam do boven-
easy pieces" 18 lr
Bezoekuren Ziekenhuizen
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur: Alr»k*»« aan /-!*»« Riin
145-14.30 uur Avondbezoekuur: «ipnen aan den Kijn
Annle Bijl-van de Ruit en keramiek
tone Raamsteeg 2 Lelden Tentoon
stelling Dieren op Postzegels Van
Legermuseum Oeopend
Avondbezoekuur:
Kinderafdeling dage-
111 ss van 14.UO—19.00 uur alleen voor
ouders zondag 14 00—15.00 uur voor
overige familieleden Kinderen beneden
hebben geen toegang op de
Eiisaoetn -eiekennuis kiasseafde* 15-15.30 u alleen voor ouders 18
i Volwassenen dag v 11 16 tot a
-liFCi's Geluidshinder Schiphol
Rllksmuseum
de geechledenls
kinderafdeling: dag i
iur: 3e klasse: dag van
i 18.46 tot 19.46 1
de een brief aan zijn vorst als
,Uwer Koninklijke Hoogheid aller-
onderdanigste, gehoorzaamste
Voor ce subsidies die onze Konin
gin Jaarlijks aan Jonge schilders
verleent, hoeft dat niet meer.
Gadocha toch
naar Bayern
MUNCHEN Robert Gadocha,
een van de sterspelers van het Poolse
voetbalelftal, dat tijdens het eind-
toernooi om de wereldtitel de derde
plaats bereikte, zal mogelijk het ko
mende seizoen toch voor de Duitse
kampioen Bayern München kunnen
spelen. Gadocha. die 28 jaar oud is
en dus de leeftijd heeft bereikt waar
op spelers in Polen naar het buiten
land mogen vertrekken, wil in de
Bondsrepubliek het trainersdiploma
halen en zou zodoende voor de Euro
pese kampioen kunnen uitkomen.
Eind deze week zal Bayern-voorzit
ter Wilhelm Neudecker naar War
schau reizen om te trachten de over
gaing van Gadocha definitief te be
werkstelligen.
Zege Imhoff in
NK soloklasse
ENKHUIZEN Op het IJssel-
meer bij Enkhuizen zijn gisteren on
der goede weersomstandigheden de
wedstrijden om het open Nederlands
kampioenschap zeilen in de soloklas
se gehouden. De uitslag is:
1. Fred Imhoff; 2. Frans de Vos; 3.
Henk Trouw; 4. Peter Baars; 5. Ge
rald Rocket (Eng.).
Eveneens bij Enkhuizen zijn de
wedstrijden in de soloweek begon
nen. De uitslag is: 1. Peter Hoogen-
doorn; 2. Gonneke de Vos; 3. Rob
van der Rijden; 4. Peter Blom; 5.
Peter Fromberg.
Di Stefano als
trainer naar
Sp. Lissabon
LISSABON Alfredo di Ste
fano zal, volgens het Portugese
sportdagblad „A Bola", met ingang
van het nieuwe seizoen trainer wor
den van de Portugese voetbalkam
pioen Sporting Lissabon.
Di Stjfano, 48 Jaar oud nu, Ar
gentijn van geboorte, Spanjaard na
naturalisatie, heeft met Real Ma
drid vijf keer de Europese voetbal
beker gewonnen. Daarna werd hij
trainer bij Elche en keerde hij naar
zijn geboorteland terug als tech
nisch diiecteur van Boca Juniors.
De laatste vier seizoenen heeft Di
Stefano gewerkt bi] Valencia.
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
15 0b—16.00 uur
18.3b20.00 uur
Voor de premat uren af deling gelden de
Rij noord: ie en 2e klas 11-11.30
13 30 14 16 on 18 30-19.30 u 3e klas
13 30-14 16 en 18.30-19.30 U. Kraam -
afdeling 1350 14 16 uur alleen voor
der natuurwetenschappen: dag 10—
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunner dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020-175000).
PANDA EN DE MEESTER-HERRIEMAKER
52 125 De heer Luidop keek Panda peinzend na maar
toen kreeg hij plotseling een slim idee.
"Wicht eens even"! riep hij het droevige figuurtje na. "Mis
schien kunnen we elkaar.eh. kan ik je helpen! Hoeveel moet
je betalen om je huis terug te krijgen
"O. .eh... heel veel.antwoordde Panda verrast.
"Het is een boete voor de schade die ik met het stilte.. eh.la
waai-apparaat heb gemaakt. Tweeduizend florijnen"!
De ondernemer klakte even deelnemend met de tong, en trok
toen een stapeltje bankbiljetten te voorschijn.
"Dat is veel geld", beaamde hij. "Maar eerlijk is eerlijk: die ma
chine was voor mij ontworpen, en daarom leen ik je 't geld voor
die boete".
"Tj-tjonge.stamelde Panda onder de indruk. "Dat is aardig
van u! Ik zal het zo gauw mogelijk terug betalen".
"Ach die betaling zien we nog wel", zei luidop breed maar
er was een onprettig lichtje in zijn ogen
De
avonturen
van
Jommeke
Met Fifi
op reis
KLEINE VAART
Anna Broere 29 te Stavanger
Dutch Mate o 29 Petten nr Terneuzen
Dutch Sailor p 28 Brunsb üttedkanal
Meres 29 50 nnw Casablanca
Nassauborg p 28 Brunsbüttelkanal nr
Holland
Subra 28 400 ono Fort Aleza nr Las
Palmas.
GROTE VAART
Aal sum 28 v Chicago nr Montreal
Achille 27 v New York nr Curacao
Acila 29 te Guayaquil
Acmaea 28 te Shellhave_
Alkes 28 v Santos nr Ilheua
Sydney nr Ho-
bart
Asian Explorer 29 te Brisbane
BiXderdlJk 29 v Bremerhaven nr Rot
terdam
Britsum 26 te Amsterdam
Chevron Rotterdam 28 te Bremerha-
Chluteca 27 200 no Cristobal nr Bal
timore
Coppename 26 Golfito nr Los An-
Coral Obelia 28 te Hamburg
Daphne 27 v Martinez nr Serlapor
Diogenes 28 te Guayaquil
Graveland 26 v Santos nr Pto Alegre
Grotedijk 28 v Lakes Charles nr Port
8t. Joe
Gulfitalian v Vllsslngen nr Bantry Pericles 27 v Hamhui» nr Rotter-
Gulf Swede 28 v New Orleans nx dam «weer
Phiiidora 20 55 no Kp Oata nr Ku
wait
Phil Ine 28 v Curacao nr Mena
Putten 27 v Port Kembla nr Oalrna
Scheldeborg 2S te Amsterdam
Straait Madura 29 50 ono Shanghai
nr Hongkong
Leuvelloyd 38 120 ono Tahiti nr Man- Straat Tauranga 28 te Antwerpen
zamlllo Tanamo 27 i60 no Miami nr ArmuM-
Damman
Machaon 27 v Freetown nr Tema
Matnlloyd 27 v Auckland nr Panama
kanaal
Mercurius 27 1045 no Guadeloupe nr
Pointeapltre
Neder Eems 27 ten anker Belawan
Neder Elbe 27 300 o Cayenne nr New
Wlssekerk 28 te Marseille
Wonogirl 27 700 w Mazatlan nr Man-
Zaria 29 700 n Darwim nr Singapore
Zonnekeric 28 te Cristobal.
We zullen deze ouwe rakker
eens testen. Zet de P
poort maar openJ
Kooktip
FRAMBOZENPUDDING
De frambozen zullen
wel niet echt goedkoop
worden en daarom ge
bruiken wij ze hier in
combinatie met vruchte-
sap, waardoor we toeko
men met een doosje.
Breng 1/4 1 ongezoet bes-
sesap uit een flesje aan
de kook met een gelijke
hoeveelheid water, stuk-
Je citroenschil, stukje
pijpkaneel of een snufje
gemalen kaneel en ruim
100 g suiker. Week vijf
blaadjes gelatine in koud
water tot ze helemaal
FRED BASSET
Goed nieuws!
Eindelijk: is onze
zacht zijn. Neem de pan
van het vuur na 2 min
koken en los de voorge-
weekte gelatineblaadjes
erin op. Laat het sap af
koelen. Reinig de inhoud
van een doosje frambo
zen. Roer een bekertje
bulgaarse yoghurt door
het sap alvorens dit ge
heel is afgekoeld en on
middellijk na de yoghurt
en frambozen. Doe dit zo
voorzichtdng mogelijk, zo- j
dat de frambozen heel I
blijven. Laat de pudding i
geheel koud en stijf
den in de koekast.
WINA
i
