The Sting: goed
opgezette val
Censuur als reclame
Edith Head's
achtste Oscar
Een film, die zijn Oscars best waard is
S alles
Vlieland
VRIJDAG 26 JULI 1974
Edith Head, ontwerpster voor zo'n duizend Hollywood-
films.
Voor ontwerp in The Sting"
Het lijkt nu al een uitgemaakte
zaak dat de film "The Sting". die
gisteren haar Nederlandse pre
mière beleefde, voor een onover
troffen kassucces zal gaan zorgen.
In Amerika, waar de met "The
great Gatsby" ingezette roaring
twentiesrage al enige tijd het nor
male cultuurpatroon overwoekert,
stal <Jt verhaal over de belevenis
sen van een paar handige Jongens
(Paul Newman en Robert Red-
ford) in het Chicago van de droog
legging en de gangsters de mas
sale sympathie van het publiek.
Het nostalgische deuntje van
'The Entertainer" werd een top
hit en bij de jaarlijkse Oscaruit
reiking haalde The Sting zo een
beetje alles wat er te halen viel:
beste hoofdrol, beste regie, en ga
so maar door.
Een niet onbelangrijk deel van
het succes kan op naam geschre
ven worden van de kostuumont
werpster Edith Head (67), die ook
een Oscar kreeg. Haar achtste
Oscir overigens, een indrukwek
kende serie die 25 Jaar geleden
startte met "The Heiress" en
waar voorlopig nog geen einde
aan zal komen, want hoewel ze
al over de duizend films heeft
Door
Alexander Munninghof
"aangekleed" (een paar recente
namen: "Airport" en "ButchCas-
sidy and the Sundance Kid')'
denkt Edith Head niet aan ophou
den.
Zij ontvangt ons in een riante
suite van het Hotel de l'Europe
vlakbij de Amsterdamse Munt.
Precies het karakterdametje dat
ln dit soort functies past: klein,
tenger, geprononceerde bril met
donker montuur, pony haar met
een vleugje grijs.
Gedistingeerd, met een velugje
Hollywood uit de gouden Jaren.
Koket ook, onze fotograaf
krijgt een vriendelijk doch verma
nend woord als hij haar van te
dichtbij wil fotograferen: „Luister
eens Jongeman, geen profielfoto's
alsjeblieft".
En tegen mij„Wilt U deze me
neer zeggen dat ik een oude vrouw
ben en niet zo fotogeniek meer?
Jonge actrices kunnen close op de
foto, maar tegenover een oude
vrouw is dat niet eerlijk".
Het type dat mannen naar
haar hand kan zetten.
Realisme
We komen natuurlijk over
The Sting te spreken. „Het grote
verschil met vroeger," vindt Edith
Head, „is dat we nu proberen de
werkelijkheid zo exact mogelijk te
benaderen. Een zwerver moet er
nu ook sjofel uitzien. Vroeger
werden films voornamelijk ge
maakt om het publiek uit de wer
kelijkheid weg te halen, alles was
even fantastisch en irreëel. Een
huisvrouw die boodschappen doet
zag er toen als een prinses uit.
Maar nu zijn we in een periode
van intens realisme, soms gaan
we in onze benadering van de wer
kelijkheid bijna zelfs verder dan
de werkelijkheid zelf. Bij de voor
bereidingen van The Sting kwam
dit aspect nadrukkelijk naar vo
ren .De regisseur, George Roy Hill,
is een perfectionist die bijvoor
beeld wilde dat ook de figuranten
op de achtergrond van top tot
teen gekleed waren zoals in 1929.
Veel regisseurs volstaan met een
perfecte voorgrond en een ach
tergrond die authentiek aandoet.
Maar het resultaat is een perfecte
film geworden, die tot in detail
klopt. Het kostte ons dan ook zes
maanden hard werken, terwijl we
normaal in een maand of twee
een film afhebben".
Hèeft zij wel eens verschil van
mening met acteurs over de kle
ding die ze moeten dragen?
Een glimlach: „Nee, daar geef
ik ze de kans niet voor. Bovendien
ik ben geen mode-ontwerpster. Ik
her-ontwerp hoogstens kleren voor
een type dat de acteur moet uit
beelden. In The Sting bijvoorbeeld
zeg ik tegen Paul Newmanluister
eens. Je moet op een gokker lijken,
die zagen er zo en zo uit. dus dat
en dat kun Je het beste dragen.
Met andere woorden: ik. Edith
Head, help Jou. Paul Newman, om
er uit te zien als iemand die Je
niet bent. Dus hoe kan hij dan
protesteren?".
Zelf draagt zij bij voorkeur bei
ge. Een neutrale kleur, waarvan
ze vindt dat hij goed bij haar func
tie past: "Felle, opzichtige kleu
ren zijn goed voor de filmsterren.
Ik ben een ontwerpster, meer
niet. Maar ik stel natuurlijk wel
prijs verzorgde kleding. Wat ik
van de moderne vrouw vind is, dat
zij zich te weinig bewust is van
wat kleding voor haar kan doen. I
weet dat door mijn ervaring maar
al te goed: kleren kunnen Je dik
of dun maken, lang of kort van
gestalte. Maar de huidige filoso
fie schijnt te zijn dat Je alles
overal en altijd kunt dragen.
Jammer".
Hollywood
We komen te spreken over Hol
lywood, dat zij van haar geboor
te af heeft meegemaakt. Sinds
zij voor de oorlog haar baan als
lerares Spaans opgaf werkt zij
bij Paramount. "De vroegere
toestanden komen natuurlijk
nooit meer terug, dat is zo. Het
oude Hollywood is er niet meer,
en de plek waar het allemaal ge
weest is biedt een treurige aan
blik. Maar Je moet eens in de
Universalstudio's komen kijken:
fantastisch, opwindend en erg
druk. Kijk: we maken tegenwoor
dig geen 50 films meer per Jaar.
Niet meer dan tien of zoiets.
Maar dan wel kwaliteitsfilms".
Zij staat op en komt even la
ter trots terug met een knots van
een broche, een onhandelbaar ding
waar tien gouden mannetjes aan
bungelen. Acht Oscars van haar
zelf, en twee van haar man, de
decorontwerper Wiard Ihnen. "All
in the family", grapt ze.
Met wie heeft ze in al die Ja
ren het liefst samengewerkt? "In
de eerste plaats Grace Kelly. Die
zie ik nog heel geregeld. Wij zijn
beiden van het sterrebeeld Schor
pioen, misschien dat dat er iets
mee te maken heeft. Onlangs
hadden we nog in oktober een
party in Monaco, waarop al
haar schorpioenvrienden waren
uitgenodigd. Verder ben ik altijd
goed bevriend geweest met Cary
Grant. Mae West vond ik ook
prima om mee te werken. Eens
kijken: Ave Gardner, Shirley Mc-
lain, Nathalie Wood. Ik vond ze
niet allemaal even aardig hoor!
Tja, wie nog meer: ...Liz Taylor
natuurlijk!
De laatste gebeurtenissen in
haar leven? Haar eigen zaak".
Titel: "The Sting'; Voornaamste
rollen: Paul Newman, Robert Red-
ford en Robert Shaw; Regie: Geor
ge Roy 1IU1; Theater: Lido. Paul
Newman en Robert Redford als op-
lichtersduo. De reclame was de fUm
al weer vooruit gegaan. Acht Oscars
in totaal. Het kon eigenlijk alleen
nog maar tegenvallen.
Dat is echter mdet gebeurd. The
Stilng is een schitterende film ge
worden, die van begin tot eind
boeit De regisseur is tot in de
kleinste detaüs perfectionistisch te
werk gegaan en dat maakt het ge
heel een waar genoegen om naar
te kijken. The Sting. letterlijk ver
taald 'angel', maar hier is het woord
'val' beter op zijn plaats, wordt
langzamerhand opgebouwd voor een
corrupte politieman en een moord
lustige bankier. Het verhaal speelt
zich af in Joliet in de Verenigde
Staten in de roerige jaren dertig.
Twee gewiekste oplichters. Hooker
en Henry Gondarff, willen zich
wreken op de onscrupuleuze Doyle
Lonnegan. Lomnegan heeft Hooker's
vriend, Luther, laten vermoorden en
zij besluiten hem via zijn zwak
heden (pokeren en gokken bij paar
denrennen) te pakken. Dat zy
daarbij nog ook politieman Snyder,
'n hoogst onsympathiek heerschap,
te grazen nemen, is alleen nog mee
genomen. Want Snyder is eigenlijk
vrij dom, dus om hem te pakken
is niet zoveel nodig, maar Lonnegan
is gewiekst en wantrouwig, dus het
moet wèl helemaal echt lijken. De
hele penose wordt opgetrommeld om
Lonnegan een loer te draaien, een
bookmakerskantoor wordt ingericht,
een 'PTT-ambtenaar' ingeschakeld
en de netten om Lonnegan worden
steeds nauwer aangetrokken.
Daarvoor heeft het brein van dit
alles, Gondorff, nog een prachtige
pokerscène met Lonnegan gespeeld,
hem steeds beledigend en ergerend.
Als zelfs Lonnegan niet blijkt op
gewassen tegen het valsspeten van
Gondorff, wint deze laatste een
heel kapitaal om de hele val voor
Lonnegan op touw te zetten.
Dat het uiteindelijk toch allemaal
lukt, is te danken aan de vele
dubbele bodems die in het verhaal
zijn ingeweven en dat brengt de
kijker op de toppen van spanning.
Het spel van Newman en Redford
is prachtig geregisseerd en de toe
schouwer krijgt dan ook steeds meer
sympathie voor deze twee 'eerlijke'
oplichters, die opkomen voor hun
makkers en strijden tegen de cor
rupte rijkdom van Amerika in 1936.
Het is louter amusement, wat wordt
geboden, goed amusement, dat zeker
de acht Oscars die aan de film zijn
besteed, verdiend heeft.
ANNEMIEKE RUYGROK.
Een filmproducent bespringt vaak
de grote zorg, dat hij na het geldver
slindende maken van een film ook
nog veel moet uitleggen om zijn
geesteskind in de belangstelling te
brengen. Tenzij de censuur die taak
overneemt met een verbod of andere
tegenwerpingen. Dat roept een pu
bliciteit op, die niets kost en die in
haar effect ook met geen goud te be
talen zou zijn.
Door
Piet Ruivenkamp
Met "Emmanuelle" is dat opnieuw
bewezen. In het voorjaar liet de
Franse censuur met aplomb het
zwaard vallen na het zien van de
filmtransformatie van de openhar
tige erotische bestseller van Emma
nuelle Ar san. Een vertoningsverbod
compleet met exportverbod, want dat
hoort er in Frankrijk altijd bij. De
producent kon in de handen wrijven,
want korte tijd later verandert men
meestal van mening en dan staan de
rijen voor de Parijse bioscopen al
met ongeduld te trappelen.
Zo gebeurde het ook nu weer. Sinds
kort trekken elf Parijse cinema's 's
middags en 's avonds volle zaltn met
"Emmanuelle", de premièrevoorstel
ling werd zelfs door Marcel Achard
bijgewoond het allemaal wel eens
zien wou. Nu, de resultaten logen er
niet om, in de eerste week van ver
toning kwamen er al meer dan 125.000
Parijzenaars kijken, verreweg het
grootste publiek van de lopende zo
merperiode, die zeker het pocket
boekje al gelezen hadden, immers dat
ging vroeger al bij vele duizenden
over de toonbank.
REgisseur Just Jaeckin geeft als ali
bi, dat zijn film zich boven de gewo
ne pornografische film verheft door
de kunstzinnige verbeelding. En dat
moet men hem nageven, de eenzame
luxe-vrouwtjes, die zich in de omge
ving van de hoofdstad van Thailand
in een duur dekor vaak grenzeloos
vervelen, zijn met prachtig sfeervol
camerawerk gevolgd. Ze zouden in
schoonheid gestorven zijn, ware het
niet dat ze ongeveer alle sexuele
tijdpassering bedachten, die er maar
uit te vinden is.
Onze eigen Sylvia Kristel bekent
eerst wel dat ze haar echtgenoot
nog nooit bedrogen heeft maar ze
wordt snel wijzer gemaakt.
De verschijning van haar persontje
werkt op talloze Fransen als de wel
bekende lap op de stier. Hoewel ze
in haar eerste grote filmrol weinig
aan het nieuwsgierige oog overlaat
tot raden weet ze blijkbaar iets mys
terieus te suggereren achter haar
koele blik. En dat doet het 'm. Sinds
haar verschijning in "Naakt over de
schutting", waarin Sylvia de wereld
voorzong over een brief, die bij haar
in de bus gleed - waarschijnlijk een
kontrakit van Jaeckin voor drie films,
want het vervolg van "Emmanuelle"
is ook al in de pen - heeft zij nog
niet van haar speeltalenten kunnen
overtuigen. In een broeierig sfeer-
werkje heeft de camera niet veel an
ders gedaan dan haar observeren bij
de hijgerige kreetjes, die ze bij telkens
weer andere partners, vrouwelijke en
mannelijke, mocht uitslaan ten tijde
van opperst zingenot.
De show wordt dan tenslotte nog
gestolen door een andere dame, die
een sigaret kan roken met haar bil
len en van daaruit zelfs kunstige
kringetjes weet te blazen.
Alain Cuny, die sinds "La doce vi
ta" eigenlijk alleen nog maar als een
macabere doodsengel in films ver
schijnt, is voor dit geval een professor
met aparte theorieën. De film "Em
manuelle" behoort eigenlijk thuis tot
de wat landerijge genoegens, want de
gefrustreerde wezentjes in de film
komen niet echt tot leven.
Maar Sylvia Kristel zal het in
Frankrijk wel gaan maken, ze heeft
intussen ook al een rol gespeeld in
films van Robbe-Grillet en Jean-
Pierre Mocky. Misschien komt ze
daaruit tevoorschijn als een actrice
van formaat, "Emmanuelle" liet die
gewaarwording nog niet toe.
Robert Redford: een amusant op-
Blijvers
Luxor "My name is nobo
dy", het betere spaghetti-*
tern-werk van Sergio Leone.
Terug in
Leiden
Studio "Samen uit samen
thuis", de doldwaze geschiedenis
van een stel Britse piloten in de
Tweede Wereldoorlog, die in Pa
rijs neerkomen en van daaruit
met de hulp van H dirigent en 'n
argeloze burger (Louis de Funès
en Bourvil) de Duitsers een loer
proberen te draaien.
Trianon "Rats, kuch en
blauwe bonen" met Rita Pavone,
dat meisje met die Jongensstem
die nu voor filmster speelt. Een
dolle bende in het leger.
Camera "De tien geboden",
de monsterproduktie van Cecil B.
deMille met in de rol van Mo-
zes: Charlton Heston.
Kindermatinee
Trianon "The Aristocats", te
kenfilm.
Rex "Avonturen op t schat-
eiland", vrolijke piraten op zoek
naar een schat.
Camera "Aladdin en de won
derlamp".
Nachtfilms
Rex "Blue movie", Neder-
se sexfilm die nog steeds aan
dacht heeft.
Camera "Five easy pieces",
beklemmende film met schitte
rende rol van Jack Nicholson als
rebellerende zoon van een muzi
kale familie in het oosten van de
Verenigde Staten.
Rex
"Reddingsactie Neptunns"
Fantastische film over avonturen
in een onderwaterlaboratorium.
Goede films m
andere steden
"Lucky Luciano" (Gian-Maria
Volonte en Rod Steiger), Flora,
Amsterdam.
"City Lights" (Charles Chaplin)
De Uitkijk, Amsterdam.
"Don't look now" (Julie Christie
en Donald Sutherland), Kriterion,
Rotterdam.
"A clockwork orange" (Mal
colm McDowell), 't Venster, Rot
terdam.
"Met jouw tanden in mijn nek"
(Roman Polanski) Du Midi, Den
Haag.
Haagse bioscopen
Apollo: „Godfather of Harlem",
dag. 12.15, 2.30. 7.00 en 9.15 uur,
za. en zo. ook 4.45 uur 18 Jaar.
Apollo 2: „Malizia", dag. 2.00,
7.30 en 9.45 uur. zo. ook 4.15 uur
18 Jaar.
Asta: „My Fair Lady", dag. 2.00
en 8.00 uur a.L
Bi jon: „The way we were", dag.
2.00. 7.15 en 9.30 uur, zo. ook
4.15 uur 14 Jaar.
Camera: „Le Magnifique", dag.
7.15 en 9.30 uur 14 Jaar. „Kuif
je en het haaienmeer", dag. 2.15
uur, zo. 2.15 en 4.30 uur a.L
Cineac: „De vrolijke piraten van
schateiland", dag. 9.30, 11.30 1.30
en 3.30 uur, zo. vanaf 11.30 uur
al. „De Uitbrekers", dag. 5.30,
7.30 en 9.30 uur 18 Jaar.
Corso: "My name is nobody",
dag. 2.00 en 8.15 uur, za. 2.00
7.00 en 9.15 uur zo 2.00, 4.15,
7.00 en 9.15 uur 14 Jaar.
Du Midi: „Met Jouw tanden ln
mijn nek", dag. 8.15 uur, za. en
zo 7.00 en 9.30 uur 18 Jaar. „101
Dalmatiërs" dag 2.00 uur aJ.
Euro: „The great race", dag. 1.45
en 7.45 uur, za. zo. en woe. 3.45
en 7.45 uur a.L
Flora: „Meisjes, die 't in de vin
gers hebben", dag. 2.00, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.30 uur 18 Jr.
Kriterion: „Don't look now", dag.
3.00, 7.00 en 9.30 uur 18 Jaar.
Metropole: „Jesus Christ Super
star", dag. 2.00 en 8.00 uur a.l.
Odeon: „Lekker op avontuur met
Donald, Pluto en Mickey dag.
1.45 en 4.15 uur a.l. „Ontemba
re vrouwen in het Wilde Westen-
dag 6.45 en 9.15 uur 14 Jaar.
Olympia: "De Eend en de Cadil
lac", dag 2.00 en 8.00 uur a.l.
Passage: „My name is nobody",
dag 2.30, 7.00 en 9.30 uur za en
zo 1.30, 4.00, 7.00 en 9.30 uur 14
Jaar.
Rex: „De nonnen van Sant Ar-
gangelo", dag. 9.30, 11.30, 1.30,
3.30, 5.30 7.30 en 9.30 uur zo.
vanaf 1.30 uur 18 Jaar.
Royal *70: "Gehaaide boeren
uit het Westen", dag. 2.15 en
8.00 uur vr. en zo. 2.15, 7.00 en
9.30 uur za. 2.15 en 7.00 uur
14 Jaar.
Royal: „De blinde zwaardvechter*
dag 2.15 en 8.00 uur, vr. za. en
zo. 2.15, 7.00 en 9.30 uur 18 Jaar.
Studio: „De rechter- en de lin
kerhand van de duivel", dag.
2.15, 7.00 en 9.30 uur zo. 1.30,
4.00 7.00 en 9.30 uur 14 Jaar.
Studio 2000: „It's in the air", dag
2.00, 7.15 en 9.30 uur. zo. 1.00
7..15 en 9.30 uur al.
De Uitkijk: .American Graffiti",
dag. 2.30, 7.15 en 9.45 uur zo. 1.30
4.00 7.15 en 9.45 uur 14 jaar.
ADVERTENTIE
VERKOPER of VERKOOPSTER gevraagd
Onze verkoop-staf moet versterkt.
Als U van dieren houdt, kunt U by ons Uw hart ophalen. Onze
zeer grote klanterkring weet, dat zij voor vogels, vissen, honden,
poezen, alle huisdieren, zelfs voor de tuin (gereedschap, zaden,
bollen), altijd terecht kan. Niet alleen voor aankoop, maar ook voor
een goed advies.
Voor een geboren verkoopkracht een zeer uitgebreid, afwisselend,
aantrekkelijk gebied.
Vanzelfsprekend helpen wy U zo snel mogelijk aan kennis van
zaken, (alles is te leren).
Sollicitaties dagelijks van 9—12 en van 2—6 uur of 's avonds
na een telefonische afspraak met onze heer Van Zegveld.
weet
Nieuwe Rjjn SO Tin 20824 (01710)
