Nederland is in de ban van
tragedie
op Cyprus
GASTARBEIDERS EISEN
VERBETERING PENSION
Vakantie doorbrengen in eigen land
EVACUATIE UIT
CYPRUS KOMT
TRAAG OP GANG
Veel extra werk voor touroperators
Bevolking daalt binnen tien jaar
DINSDAG 23 JULI 1974
DEN HAAG Nederland is in de ban van de tragedie op
Cyprus. Het Nederlandse Rode Kruis heeft maandagavond
per vliegtuig honderd sets bloedplasma en bedieningsappa-
ratuur bestemd voor Cyprus naar Génève gestuurd. Het
Internationale Rode Kruis zal voor verdere verzorging zor
gen.
Gistermorgen s er ook een me-
.disch Nederlands Rode Kruis team
op Cyprus aangekomen, bestaande
uit 14 mensen, waaronder drie art
sen. ZdJ hebben een medische uit
rusting en radio-apparatuur bij
zich.
Het Rode Kruis wil wel graag fi
nanciële bijdragen, waardoor men
de slachtoffers van het conflict op
Cyprus verder kan helpen. Het giro
nummer is 777.
Ook de Turkse gastarbeiders in Ne
derland zijn actief. Ze hebben in alle
Turkse gemeenschappen in het
land dit weekend geld opgehaald,
om hun land te steunen in de strijd
tegen Griekenland.
Voor de touroperators, luchtvaart
organisaties en reisbureaus bete
kent het Cyprische conflict handen
vol extra werk, overboekingen en
zorgen voor de reizigers die in de
conflictgebieden logeren. Airtour-
Eurotours, Fit, Hotelplan, De Mag
neet, Centouri en Silverjet hebben
gistermorgen voor alle in Grieken
land aanwezige reizigers een mol est-
verzekering afgesloten. (De norma
le reisverzekering geldt namelijk
niet voor mobilisatietijd). Deze reis
organisaties hebben toeristen zitten
op de Griekse eilanden, in Athene,
en in het Turkse Ismir.
Vliegtuigen van Martinair en KLM
staan op Schiphol klaar om de onge
veer 2300 vakantiegangers die daar
nog toeven zo snel mogelijk naar
Nederland terug te brengen na her-
str van de luchtbrug.
De touroperators en reisbureau's,
zi1i inmiddels naarstig op zoek ge
gaan naar andere bestemmingsoor
den voor toeristen die nog moeten
vertrekken. Iedereen spant zioh tot
het uiterste in om vakantiegangers
toch iets in de sfeer van "zon- lucht
en water" te bieden. Hoewel dit in
het toeristenhoogseizoen geen een
voudige opgave is.
De heer W. Bakker, hoofd afde
ling planning van de Nederlandse
Reisvereniging vertelde: "We heb
ben de reis van afgelopen zondag
naar Rhodos afgelast en ook voor
de komende zondag is dat het geval.
Zoals ik het nu zie zal het über
haupt voor de nabije toekomst heel
moeilijk worden om Griekenland als
reisdoel te handhaven. De situatie is
té onzeker.
Alle mensen krijgen van ons een
ander bestemmingsoord. Afgelopen
zondag is dat met de 47 Rhodosreizi-
gers uitstekend gelukt. De medewer
king was fantastisch. We konden ze
dit keer allemaal in Spanje onder
brengen. Maar dat zal in de toe
komst niet altijd lukken".
Ook Hotelplan heeft tot september
alle reizen naar Rhodos gecanceld.
De heer J. Kloosterziel, adjunctdi
recteur, vertelde gisteravond: "We
hebben de reizigers die het afgelo
pen weekend zouden vertrekken ge
lijk «en alternatief geboden. Ons uit
gangspunt daarbij is: "Gaat het om
een zonnevakantie of ook om het
landseigene?" In dat laatste geval,
proberen we bijvoorbeeld voor Joe
goslavië te boeken. Over de reizen
naar Turkije zal woensdag een be
slissing vallen via de Zwitserse moe-
ONTMOETING
NA 64 JAAR
DEN HAAG Voor het eerst in
64 jaar heeft de 79-Jarige Adriaan
Westdorp uit Tiel in Amerika zijn
zus weergezien. Voor het laatst za
gen zij elkaar in 1910 toen zijn
thans 35 Jarige zuster in het Bra
bantse plaatsje Zeeland in het hu
welijk trad. Zij vertrok met haar
man naar Amerika. Nu zit mevrouw
Van der Weele-Westdorp in een ver
zorgingstehuis in Sturgis (Michi
gan). Haar broer kwam haar daar
met zijn vrouw bezoeken.
Sigaretten
nu pas de
15de duurder
DEN HAAG Sigaretten zullen
pas met ingang van 15 augustus
duurder worden. De streefdatum
van 1 s ugustus was onhaalbaar in
verband met de vervaardiging van
nieuwe banderollen op de pakjes.
Met ingang van de 15de worden de
pakjes van 1,75, 2.,- sigaretten
van 1,60 gaan 1,85 kosten en een
fakje van 1,40 wordt 1,60.
derorganisatie van Hotelplan. Het
meest vervelende is dat we op het
ogenblik nog geen contact hebben,
met onze twintig reizigers op Rho
dos. We doen ons uiterste best om ze
zo snel mogelijk terug te halen".
Verder geldt voor alle reizigers die
waar dan ook reizen in het conflict
gebied hadden geboekt om konitakt
op te nemen met hun reisorganisa
tie
Gisteren is door de Algemene Ne
derlandse Vereniging van Reisbu
reaus (ANVR) vergaderd over de te
rugkeer van toeristen uit de oorlogs
gebieden en de bestemming van toe
risten die hadden geboekt voor Grie
kenland en Turkije.
De heer C. van Zwljndregt, voorzit
ter van de ANVR waarbij 430 reis
bureau's zijn aangesloten, deelde
mee dat iedereen het uiterste doet,
om de vertrekkenden toch nog een
bevredigend reisdoel te geven. "Men
zal wel ïekening moeten houden met
de mogelijkheid dat er extra kosten
bij komen", zei hij. "Al zal die kos
tenberekening met de uiterste re
serve woiden toegepast. Als men on
der moet worden gebracht in een
viersterrenrestaurant kan dat wel
wat extra gaan kosten".
Het is de heer Van Zwijndregt en
hem niet alleen opgevallen, dat
als eerste alternatief voor Grieken
land door de toeristen Spanje wordt
genoemd. Italië wordt praktisch niet
verlangd.
Om de chaos compleet te maken,
vertrekken ook nog veel Duitsers via
de verregende Nederlandse kust
naar Spanje.
Alleen politiek Den Haag is kalm.
Amper een reactie op het gebeuren
in Cyprus. Alleen de Communisti
sche Partij Nederland heeft een tele
gram gestuurd aan de partijbesturen
van de PvdA, PPR, D'66 en DS'70.
De CPN wil met deze partijen er bij
de redering gezamenlijk op aan
dringen dat deze zich snel uitspreekt
voor een onmiddellijk en onvoor
waardelijk herstel van het parlemen
taire stolsel op Cyprus.
Zij wenst de terugkeer van de wet
tige president Makarios. De Neder
landse regering moet volgens het te
legram energiek optreden, opdat
geen «-egelingen tot stand komen
buiten de veiligheidsraad van de
Verenigde Naties om.
Gisteren zijn op Schiphol zes Nederlandse evacuees van Cyprus via Londen in Nederland aange
komen. Na het onverwachte, overhaaste vertrek van Cyprus zien we hier in de aankomsthal op
Schiphol de familie Smeek (links) uit Maastricht en daarnaast de familie Bijlsma uit het Friese
Marssum met hun zoontjes Hans en Marcel.
bank hebben gisteren drie bewoners
AMSTERDAM Tijdens een kort Tijdgeest" geëist dat de exploitant dan wonen? Er is woonruimte genoeg
geding voor de Amsterdamse recht- het pension bewoonbaar zal maken, in Amsterdam".
Het drietal treedt op namens hun De president van de Amsterdamse
De dertig huisgenoten. Zij eisen dat de rechtbank zal op 2 augustus uit-
exploitant op straffe van een dwang- spraak doen.
som van 25.000 gulden per dag het
nodige zal doen aan het sanitair,
keuken, beddegoed, telefoon, bel,
ramen, verwarming, verlichting en
brandveiligheid.
De Amsterdamse brandweer heeft
het pension al in '66 onveilig ver
klaard. De gemeente dreigde daarna
in 1971 in te grijpen door het pen
sion te ontruimen vanwege de verre
gaande onhygiënische toestanden
waarin 145 gastarbeiders waren ge- volkingstoeneming is vrijwel op
SCHIPHOL De evacua
tie van de op Cyprus verblijven
de Nederlanders verloopt nogal
traag. Tot nu toe is er slechts
een twintigtal Nederlanders in
geslaagd vanuit Cyrpus ons land
te bereiken. Opgelucht stapten
gistermiddag twee echtparen en
twee kinderen uit de Caravelle
van Trans Avia, die hen uit En
geland had opgehaald. Vrijdag
waren er al veertien toeristen
met een lyntoestel van de KLM
uit Nicosia op Schiphol aangeko-
veel gekomen. Vanaf vorige week
maandag zijn we nauwelijks bul
ten geweest. Er werd op alles wat
bewoog geschoten. En iedereen
liep met een geweer in Limasso.
waar we logeerden".
Het echtpaar Smeets had de
reis naar Cyprus geboekt via het
Rotterdamse reisbureau Bel Air.
Directeur J. Boer van Bel Air. die
met Transavia naar Engeland
mee was gevlogen: "Er zaten 23
vakantiegangers van Bel Air op
Cyprus. Daarvan zijn er nu twee
terug in Nederland. Waar de an
deren precies zitten weet ik niet.
Maar ik verwacht dat een deel al
onderweg is naar ons land en dat
de rest in de Britse kampen op
vervoer wacht. Ze zijn allemaal
in ieder geval in goede gezond
heid".
Trans Avia had verwacht een
aanzienlijk groter aantal Neder
landers die vanuit Cyprus in En
geland waren gekomen te vinden.
Maar het vliegtuig moest bijna
geheel leeg terugkeren. Aan boord
bevonden zich slechts het echt
paar Bijlsma-De Vries uit Fries
land, met hun twee kinderen
Hans (3) en Martin (4 maan
den) en het echtpaar Smeet-Pie-
ters uit Maastricht. Met een
overvol troepentransportvliegtuig
van de Britse RAF werden zij
gistermorgen vanuit Cyrpus op
een luchtmachtbasis in Zuid-
Engeland afgezet. „We waren
dolblij dat we uit Cyprus weg
konden", vertelt mevrouw Bijls-
ma-De Vries (27). „De binnen
stad van Farmagusta waar wij
woonden, werd zwaar gebombar
deerd. We zijn toen vrijdagoch
tend naar de Britse basis Dheke-
lia gereden. De verzorging op
de basis was geweldig".
Het gezin Bijlsma woonde al
drie maanden op Cyprus. De heer
Bijlsma (34) werkte daar als echter pas ruim°een etmaaMater
Een door het Eindhovense reis
bureau Sdndbad gecharterde DC
9 van Martin Air heeft vanmor
gen vroeg rond 5 uur 91 Neder
landse toeristen teruggevlogen, die
een drieweekse vakantie in Grie
kenland hadden doorgebracht. Er
was hier sprake van een soort
bliksemactie van Sindbad Tours
en Martin Air omdat het er op
begon te lijken dat de. groep aan 't
eind van hun vakantie in Grie
kenland voorlopig niet meer naar
huis zou kunnen terugkeren.
De 91 toeristen zouden op basis
van het oorspronkelijke reissche
ma zondag door Martin Air van
uit Athene naar huis zijn gevlo
gen. In verband met de gespan
situatie begond de thuisreis
technicus bij de aanleg
waterzuiveringsinstallatie. Hij
zegt. ,We hebben nog geluk ge
had. Want in de tuin
huis achter ons kwam een gra
naat neer, die door een wonder
niet ontplofte. Verder hebben we
bij ons vertrek gelukkig vrijwel
niets achter hoeven te laten".
"Het is wel e
se kampen",
Smeets (26), die met haar man
op Cyprus haar zuster bezocht,
die getrouwd is met 'n Britse mi
litair. "Maar de organisatie van
de Engelsen is geweldig We
zijn nooit bang geweest. En we
hebben nergens gebrek aan ge
had. Van vakantie is echter niet
Toen de DC 9 van Martin Air
even na middernacht op het vlieg-
Skopie landde stonden
veld
het de 91 juichend in de vertrekhal
van de luchthaven. „We wilden
graag weg uit Griekenland omdat
we niet wisten wat ons boven het
hoofd hing", aldus een van de
reizigers. Hoewel geen van de 91
chaos in de Brit- getuige is geweest van gevechts-
aldus mevrouw handelingen, vond iedereen de si
tuatie in Griekenland erg gespan
nen. De activiteiten rond de mo
bilisatie van het Griekse leger
hebben de meesten als angstaan
jagend ervaren. Geruchtend over
een op handen zijnde staatsgreep
in Griekenland hebben de toeris
ten niet bereikt, vertelden rij.
Twee jongens
verminkt door
ontploffing
Nederland nu op het keerpunt
UTRECHT De Nederlandse be- hij futurologisch geanaliseerd,
cRnFmiirEir *aowuucmaa waieu volkingstoeneming is vrijwel op een als hij al eerder de veel te hoog ge-
JrirrGf Tydens het ex- huisvest. De exploitant zette toen het keerpunt. Binnen 10 Jaar begint de bleken bevolkingsprognoses voor het
perimenteren met chemische stoffen pension voort als „kamerverhuurbe- daling
zyn gisteren twee jongens verminkt drijf" en bracht het aantal bewoners ten
zware ^ontploffing, tot ongeveer 50 terug. tie
- Mr. W. J. van Bennekom die na-
de huurders optrad, noemde
32,5. Rond de
wisseling zal, zo is de trend van de
ze cijfers, de „huwelijksvruchtbaar-
de eeuwwisseling zit- magische jaar 2000 op de korrel heid" van Nederland dus nog niet
geraakt door
De 17-jarige R. C. uit Groesbeek
werden beide handen afgerukt
(afgezien van de immigra
tie van rijksgenoten en gastarbei
ders) onder de 13 miljoen inwo-
derde zijn van die in 1972.
De heer Verkade heeft becijferd,
zijn 16-Jarige vriend J. K. verloor de situatie „werkelijk onhoudbaar",
hand en kreeg zware verwondin- De eigenaar-exploitant zei dat hij
gen aan zijn gezicht.
De Jongens waren proeven aan het
nemen op de zolder van K's ouderlijk
huis.
wacht op
over het pension
eraan toe: Als het pension
blijven die
Tot deze slotsom komt marketing- aantal babies
gemeentebeslissing deskundige Jan H. E. Verkade In het len vergeleken met het verslagj
voegde reclameweekblad .Adformatie' op' 1972. Wel zullen
i slecht basis van de Jongste DOS-bevolkings-
Volgens de prognoses van Jan
in het begin van de volgen- Verkade zal de Nederlandse bevol-
niet meer de helft van het king (thans ruim 13.5 miljoen) nog
peuters zullen tel- toenemen tot 1987, maar in dat
jaar begint de ommekeer via
kwart 13.295.202 en 13.068.635 in 1992 naar
cijfers. Deze momentopname heeft vruchtbaarheid zal gedaald zijn
hun 12.887.441
2002.
1997
12.547.785
't Is druk in ons kikkerland.
„Er zijn dit Jaar iets
in eigen land gebleven om vakantie
te vieren, dan in de voorafgaande
jaren", vertelt de heer C. Roorda
van het Nationaal Bureau voor
Toerisme in Den Haag.
„Er zijn natuurlijk verschillende re
denen aan te wijzen voor dit ver-'
schijnsel. De algemene malaise van
de energiecrisis en de prachtige zo
mer van vorig Jaar zijn er onge
twijfeld debet aan'.
Jammer dat de ontdekkers van het
lage land de eerste weken van hun
vakantie met slagregens werden
overspoeld en bibberend wegwaai
den.
„Voor volgend Jaar zal de verregen
de vakantie van nu ongetwijfeld ge
volgen hebben. Veel mensen zullen
het risico niet meer nemen en de
zon tegemoet rijden of vliegen", al
dus de heer Roorda.
Vooral de provincies Drente en
Brabant liggen dit Jaar goed in de
vakantiemarkt. In Drente zitten
alle bungalows propvol. Voor pas
santen is het erg moeilijk 's avonds
nog onderdak te vinden.
„We hebben veel vraag gehad naar
auto-routes. Duizenden mensen
wandelen onder het dichte blader
dak van de mooie Drentse bossen
naar de verschillende expositieboer
derijen.
Op de campings was het de laatste
weken ten beetje soppig, maar de
meeste zijn toch constant vol', al
dus de VVV in Assen.
Met extra treinen tot Hoogeveen
komen ce mensen naar het pony
park Slagharen, dat iedere dag
20.000 bezoekers trekt. In Brabant
trok de Efteling in Kaatsheuvel dit
seizoen al een half miljoen dagjes
mensen. In de vier grauwe weken
van juni en Juli werd er dankbaar
gebruik gemaakt van de schuilgele-
genheden op het terrein en het
sprookj-sbos was ook zo nat nog
niet. Het elektronisch walhalla Evo-
luon in Eindhoven heeft iedere dag
zo'n 4000 mensen op bezoek die
geïnteresseerd zijn in allerlei tech
nische snufjes.
De Nederlandse Spoorwegen hebben
het er maar druk mee. Vorige week
moesten zij vaak extra treinen in
zetten om de stroom dagjesmensen,
op weg naar een plaats „waar iets
te doen valt", te vervoeren. Deze
week zal het niet anders zijn.
De belangstelling voor de Zeeuwse
wateren neemt nog steeds toe. In
Veere zijn alle boten steeds ver
huurd. De campings op de vette
drassige klei zijn boordevol.
In Domburg wist men in de natte
tijd niet zo goed raad met de dui
zenden toeristen, die gehoopt had
den lekker aan het Noordzeestrand
te bakken. Canadese dansgroepen
zorgden daar voor wat afwisseling.
Een Domburgse patates boer vertelde
in zijn radde Zeeuws dat hij niet te
klagen had: „Gouden tieden hoor".
In het hoge noorden van ons land Ja
is het aanmerkelijk drukker dan
vorig Jaar. Veel toeristen die op
doorreis zijn naar Scandinavië blij
ven even hangen in Groningen voor
een overnachting en een klimpartij
naar he topje van de Marinitoren.
Vanuit Pieterburen en Uithuizen
vertrekken groepen stoere wadlopers
op hun hoge gymschonen om onder
leiding van een gids de oversteek
naar Rottum of Ameland te maken.
Een tocht van zo'n drie uur. Voor
de beginners zijn er ook kortere
trajecten waarbij de angst voor het
kerend getdj niet zo groot is. „In de
topweken van de vakantie is het
niet zo druk bij ons", vertelt de
heer H. Dijkstra van de Waddenfe
deratie. „Vooral scholieren wagen
zich op de slibvlakten en die gaan
veelal naar het buitenland op va
kantie".
Op de Friese meren dobberen aller
lei „meerwaardige" gevaarten rond.
„Alle boten en Jachten zijn ver-
verhuurd. Het Skütsjesilen is in volle
gang. Dat trekt altijd mensen uit
het hele land en van 3 tot 8 augus
tus wordt de Sneekweek gehouden.
Dan kun je hier over de hoofden
lopen", vertelt een VW-lnformator.
De zeilscholen in Friesland lopen
uitstekend. „Voor de jonge cursisten
zijn aiet alleen de lessen interes
sant", Jacht de VW-meneer. „Ze
komen alleen, maar dat duurt
nogal wat dagen waarop de huurders
mistroostig naar buiten staren.
vakantiehuisjes niet
meestal niet zo lang; een zeilende
partner is gauw gevonden".
Op de eiianden is het gezellig druk.
Texel heeft al ruim 38000 bezoekers
gehad. Ze vissen op het wad, fiet
sen het eiland rond, wandelen door
bos, hei en duin of gaan met een
kotter mee.
„Wij hebben het hoogste aantal zon-
uren van Nederland", zegt een
deskundige van het eiland. „In het
noordwesten beginnen vaak de op
klaringen en daar zitten wij".
De maximale opname hebben de el-
landen nog niet bereikt, maar deze
week komt de stroom bouwvakkers
uit Duitsland los en dan worden
Terschelling, Ameland en Texel be
stormd. Nu zitten er al veel Duitse
kinderen tussen de acht en zestien
jaar op de kampeerboerderijen van
Texel.
In het lJsselmeergebied worden de
Flevohof en het dolfinarium in
Harderwijk druk bezocht.
De heer J. Vet van de WV Arn
hem had vorige week erg te doen
met de bouwvakkers die in eigen
land waren gebleven.
„Ze zijn er niet zo voor beloond tot
nu toe. Het is wel sneu als de re
gen dag in dag uit op Je tentje
neerplenst. Vaak komen ze op het
WV-kantoor om te vragen wat ze
nu in godsnaam moeten doen. Ge
lukkig hebben we op de Veluwe nog
al wat mogelijkheden. Aan de kust
ben Je met slecht weer al gauw uit
gepraat. Hier zijn nog bomen waar
je onder kimt schuilen op safari
tochten, musea waar je ook even
droog kunt genieten". De heer Vet
vond de moed van de kampeerders
tussen de plassen bewonderenswaar
dig. De verleiding om terug te ke
ren n-jar het warme thuis werd
koelblo ,'dig weerstaan.
De jeugdherbergen zijn weer „in".
„We halen dit jaar de 80.000 leden
wel", vertelt een administrateur van
de Jeugdherbergcentrale. In Bergen
op Zoom worden de 95 bedden van
de herberg iedere nacht beslapen.
Toen de regen onbarmhartig neer-
gutste trokken de mensen uit de
openluchtgebieden naar de bevol
kingscentra.
In het Van Gogh-museum in Am
sterdam verdrongen de kunstmin-
nenden elkaar voor de doeken van
de Nederlandse meester. Bioscopen
waren uitverkocht, en dat in het
zomerseizoen, de rondvaartboten
voeren af en aan.
Het NBBS-hote, waar studenten
uit alle landen voor acht en een
halve gulden onderdak vinden, is
iedere nacht bijna vol. In de twee
sleep-ins aan de Rozengracht is het
ook druk.
Toch s de trek naar ons ludiek
Mokum niet meer zo groot. In het
idyllische Vondelpark en op de Dam
is het aanmerkelijk rustiger dan
vorig laar. „Er komen dit Jaar veel
minder Amerikanen, in verband met
de olie perikelen en de dollarkwes
tie", zegt een woordvoerder van de
Amsterdamse vreemdelingendienst.
Dwalend door Amsterdam kwamen
we nog wel veel Amerikaanse toe
risten tegen van het type „Europe
in ten days", die de hoofdstedelijke
souvenirswinkels met een bliksembe
zoek verrijken.
„Denkend aan Holland zie ik brede
rivieren - traag - door oneindig
laagland gaan", schreef Marsman.
De klompenkopers uit de USA zien
waarschijnlijk alleen maar stromen
ingeblikte mensen over de wegen
snellen en daarna door de steden
kruipen.
Bij de Dam spreekt de gids met
schaapherder-allures, de toeristen in
de bus toe: „Rechts ziet u het na
tionale monument".
Alle Amerikaanse hoofden draaiden.
Klik-klak. Toch leuk voor de klein
kinderen zo'n prentje van het hippe
plein der lage landen.
