Turkse gastarbeiders zamelen geld in
Toeristen in
Griekenland
kunnen niet
vertrekken
VERKEER EIST WEER
VELE MENSENLEVENS
Branden in
café en
boerderij
Souteneur dreigt te
schieten op agenten
vandaag
...e/7 gisteren
TV morgen]
MAANDAG 22 JULI 1974
UTRECHT In het hele land
hebben dit weekeinde Turkse
Gastarbeiders geld bijeen ge
bracht als bijdrage voor de strijd
van hun land op Cyprus.
De voorzitter van de "Turkse
culturele maatschappij" in Neder
land, Thaiir Ejdier, zei gisteren: „Zo
lang wij nog niet worden opge
roepen om in het leger dienst te
nemen, willen wij ons land op al-
ke mogelijke manieren helpen"
Bij bliksemacties in de Turkse
pensions zijn grote bedragen in
gezameld. In Utrecht hebben 500
Turken f 100.000 bijeen gebracht
in Amersfoort is f 60.000 opge
haald en in Zaandam f30.000. In
andere plaatsen zijn de inzame
lingen nog niet afgesloten.
"De meeste mensen hebben
spontaan hun maandsalaris af
gestaan. Sommigen zijn zelfs be
reid alles weg te geven voor de oor
log", zo zei de heer EJder.
De Turkse culturele maat
schappij wil ook de organisatie
ter hand nemen van de inzame
ling van bloed voor oorlogsgewon
den. De heer Ejder hoopt dat het
Rode Kruis in Nederland daar
aan wil meewerken. In de ko
mende week wil hij daarover con
tact opnemen met het Rode Kruis.
In Ankara is een gironummer
opengesteld voor giften van Tur
ken in het buitenland.
In een telegram aan de Turk
se premier Ecevit heeft de "Turk
se culturele maatschappij", een
landelijke organisatie waarbij 'n
groot deel van de 21.000 Turkse
gastarbeiders zijn aangesloten, la
ten weten dat de gastarbeiders
klaar staan om met gezin en
geld naar Turkije terug te keren
en mee te strijden als de regering
daarom vraagt.
De voorzitter zed overigens te
geloven dat het Cyprische con
flict ook zonder oorlog op te los
sen moet zijn.
beiders werken kan ontstaan, zei
Ejder: "Ik ben wel bang dat er
paniek kan ontstaan, iedereen is
erg nerveus. Maar onze maat
schappij heeft de landgenoten
opgeroepen om zich rustig te ge
dragen. De Turkse ambassade
heeft ons dat zaterdag gevraagd.
Er mogen door ons geen reacties
uitgelokt worden. Overigens ho
pen wij van harte dat de Neder
landse regering wil bemiddelen in
het conflict rond Cyprus", aldus
de heer Ejder.
DEN HAAG De vakantie van vele duizenden Neder
landse toeristen is door de ongeregeldheden rond Cyprus in
de war gestuurd. In Griekenland verblijven momenteel on
geveer vierduizend Nederlanders die onmogelijk kunnen
terugkeren omdat alle verbindingen van en naar Grieken
land zijn weggevallen.
Op internationaal niveau is overleg gaande om bij een verslechtering
van de situatie in Zuid-Oost-Europa onmiddellijk te kunnen over
gaan tot evacuatie van de meer dan honderdduizend buitenlandse
toeristen.
Volgens het Nederlandse minlste-
ie van Buitenlandse Zaken behoeft
ïr geen tezorgdheid meer te bestaan
In de binnenstad van Helmond is
gistermorgen omstreeks half zes een
café met erboven gelegen woning ge
heel uitgebrand. Eigenaar, vrouw en
twee kinderen konden zich ternau
wernood via het dak van een aan
grenzend pand in veiligheid stellen.
Twee panden naast het café liepen
geringe water- en rookschade op.
De brand vermoedelijk ontstaan
door een na sluitingstijd achterge
bleven smeulende sigaret heeft 'n
schade veroorzaakt van ruim hon
derdduizend gulden. Hij werd ont
dekt door een buurman.
Aan de Meentweg in Eemnes bij
Hilversum is zaterdag een uit de
achttiende eeuw daterende, maar
drie Jaar geleden vrijwel geheel ge
restaureerde boerderij door brand
verwoest. Er deden zich geen
persoonlijke ongevallen voor, maar
de materiële schade wordt door
brandweer en politie geraamd op
ruim twee ton. De boerderij stond op
de monumentenlijst. Omtrent de
oorzaak van de brand tast men nog
in het duister.
De bejaarde bewoners van de boer
derij. de fam. Wiggerts, waren zo
overstuur, dat zij onder medische be
geleiding bij familieleden moes
ten worden ondergebracht.
over de situatie van Nederlanders op
Cyprus. "Griekenland verontrust ons
veel meer. De ambassade heeft op
dracht gekregen ieder die in geld-
moeilijkheden komt onmiddellijk te
helpen". De toerist Johan Verhagen
uit Vlaardingen verklaarde gister
middag tegenover de Nederlandse
journalist Ab Courant echter dat
de ambassade ook niet over geld kan
beschikken omdat alle banken geslo
ten zijn. "Veel toeristen moeten op
straat slapen, omdat hotels en
jeugdherbergen dicht zijn, treinen
worden alleen gebruikt voor het ver
voer van militairen.
Geprobeerd wordt om een deel
van de toeristen met bussen en auto's
uit Griekenland naar het vliegveld
van Skolpje in Joegoslavië te bren
gen. Vakantiegangers die dit week
eind naar het gevaarlijke zuidooste
lijke deel van Europa zouden ver
trekken hebben in de meeste geval
len nog op tijd een andere reisbe-
stemmtng aangeboden gekregen, on
der meer in Joegoslavië. Dat geldt
ook voor de groep mensen die Cy
prus al vroegtijdig verliet. De meeste
van hen wilden echter liever meteen
naar huis.
De bagage- en ongevallenverzeke
ring die de meeste vakantiegangers
voor hun vertrek afsluiten, geldt niet
voor schade of letsel veroorzaakt door
oorlogsgeweld. Dat heeft de heer C.
van Zwijndregt, de voorzitter van de
Algemene Nederlandse Vereniging
van Reisbureaus, vandaag verklaard.
Hij sprak uitsluitend over reizigers
die hun reis via een reisbureau heb
ben geboekt. Een groot aantal reis
organisatoren heeft wel aan het ein
de van de vorige week voor hun cliën
ten op Cyprus en in Griekenland 'n
zogenaamde molestverzekering afge
sloten, zonder dat zij dat wissen,
maar we1 in hun voordeel. Deze krij
gen straks thuis de rekening gepre
senteerd van de polis van die verze
kering, maar kunnen dan wel aller
lei dinjm claimen, zoals verlies van
bagage, omdat de koffers moesten
worden achtergelaten.
Toeristen die in de omgeving van het stadje Limassol op Cyprus nuttigen in de kantine op de
Britse militaire basis in Episkopi hun maaltijd alvorens ze naar Engeland geëvacueerd worden.
DEN HAAG Ook dit weekeinde
heeft het verkeer weer vele levens
geëist. Op de Mauritskade in Am
sterdam deed de 23-jarige Amster
dammer H. L. Schenkel met zijn
auto tegen een boom en was op slag
dood. De 19-Jarige heftruckchauf
feur H. J. van Soest uit Amsterdam
kwam bij een verkeersongeval in II-
pendam om het leven. De auto waar
in hü als passagier zat reed met gro
te snelheid tegen een brug op.
In de nacht van zaterdag op zon
dag raakte de 19-jarige M. Kuypers
uit Bakel bjj Heeze van de Rijks
weg met zijn auto en sloeg over de
kop. Hy overleed onmiddellijk aan
de opgelopen verwondingen. De 66-
Jarige J. Welles uit Dalfsen (Ov.)
was zaterdagavond op slag dood toen
hy in zijn woonplaats met grote
snelheid van de weg raakte en tegen
een boom botste.
De 72-jarige barones Hardinxma
toe Slooten uit Amsterdam is zater
dag na een verkeersongeluk op de
Afsluitdijk overleden. Zij raakte in
haar auto de macht over het stuur
kwijt, kwam in een slip en sloeg over
de kop. Zij werd uit de auto geslin
gerd en kwam in het IJsselmeer te
recht. Een Juist passerende arts
haalde haar uit het water maar de
levensgeesten bleken al te zijn ge
weken. In het Utrechtse Houten is
zaterdagmiddag de 68-jarige J. Vink
op de brommer door een auto ge
schept. Hy overleed op weg naar het
ziekenhuis.
De 35-jarige G. van de Weerd uit
Ede ramde zaterdagochtend in Ben-
nekom met zijn auto een lantaarn
paal in de bocht van den weg en
kwam daarbij o™ het leven. Na za
terdagavond in Schoorl een verkeers
ongeluk te hebben gehad is gisteren
de 18-jarige B. C. Regeling uit
Brammen gestorven. Hij botste met
zijn bromfiets op de kruising van een
weg tegen een paal.
Na een ruzie over geld reed de
22-jarige C. J. W. van der L. uit
Schiedam in de nacht van zaterdag
op zondag met zijn auto op het Ma-
thenesserplein in Rotterdam op een
groepje voetgangers. Een van hen, de
36-jarige B. van der Spoel uit Schie
dam. werd met ernstige verwondin
gen opgenomen in het ziekenhuis. De
in de parochiekerk van
Lignières in Frankrijk is za
terdagmiddag het jongste
kind van prinses Irene en
haar man, prins Carel Hugo
van Bourbon Parma, gedoopt.
In tegenwoordigheid van de
ouders van bruid en bruide
gom werd het sacrament van
het doopsel toegediend door
pater Gincosa de Carbonell
van de universiteit van Tar
ragona in Spanje en de pas
toor van Lignières, Abbe Se-
vau, die ook de mis concele
breerden.
Meter was prinses Marie
des Neiges van Bourbon Par
ma, peter prins Claus.
In Lignières werden vele
rode baretten gezien, ken
merkend voor de Carlisten.
De vader van prins Carel Hu-
go, prins Xavier van Bourbon
Parma, is hun verbannen
pretendent naar de
Spaanse troon.
AMSTERDAM De afgelopen
nacht heeft een ploeg Amsterdamse
politiemensen een aantal waarschu
wingsschoten moeten lossen tijdens
de arrestatie van de 33-jarige soute
neur O. van A. De man dreigde van
uit een zolderraam in de 2e Ooster
parkstraat in Amsterdam de agen
ten neer te schieten.
Na een omsingeling door de politie
wist de buurt de man over te halen
zich over te geven. Persoonlijke
gelukken deden zich niet voor.
De politie was uitgerukt nadat 'n
man aangifte was komen doen dat
hij na een bezoek aan een prostituee
onder dreiging van een vuurwapen
was beroofd. Toen de politie met een
man of vijftien het pand betrad
dreigde van A. door een gesloten deur
te schieten. Hierop trokken de agen
ten zich buiten terug.
Bende jeugdige
bromfietsdieven
gearresteerd
AMSTERDAM Door een toeval
heeft de Amsterdamse politie dit
weekeinde een bende jonge brom
fietsdieven kunnen oprollen. Agen
ten van het bureau Leidseplein zagen
zaterdagmiddag twee jongens met
een gesignaleerd staande zware
brommer rondrijden. De knapen wer
den aangehouden en bleken bij ver
hoor deel uit te maken van een
groep van tien Jongens uit Amster
dam-noord. variërend van zestien tot
achttien jaar, die zich de afgelopen
weken bezig hadden gehouden met
het stelen van voornamelijk zware
brommers. Die werden verkocht, door
de knapen zelf bereden of gesloopt
om onderdelen te gebruiken. Vol
gens de politie zijn op die manier de
laatste weken in Amsterdam zeker
tien van dergelijke bromfietsen, die
in prijzen variëren van f 1600 tot
f 2000, verdwenen. De tien jongens
zijn aan de kinderpolitie overgege
ven.
NEDERLAND I
18.45 Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 AVRO's Super King Size Toppop (AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Alle Hens. tv-serie (AVRO)
21.25 Televizier Magazine (AVRO)
22.05 Helen, een vrouw van deze tüd. tv-serie (AVRO)
22.55 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Black Beauty, jeugdserie (NCRV)
19.30 Het geheimzinnige leven onder water (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Zo vader, zo zoon (NCRV)
20.45 Doc Elliot, tv-serie (NCRV)
21.35 Yehudi Menuhin speelt Haydn (NCRV)
Begeleid door het Menuhin Festival Orchestra speelt
de violist Yehudi Menuhin (in De Doelen in Rotter
dam) „La Passione" (Symphonic nummer 49), van
Joseph Haydn.
22.00 Falasha, de zwarte Joden van Afrika, documentaire
film (NCRV)
Reportage over de zo genaamde zwarte Joden die, voor
de buitenwereld vrijwel verborgen, in het keizerrijk
Ethiopië wonen.
22.25 Journaal (NOS)
boze bestuurder werd door de politie
aangehouden.
De 21-jarige W. G. M. van der P.
uit Rotterdam trof het niet, dat hij
zaterdagavond laat bij een gewone
verkeerscontrole in de Maasstad werd
aangehouden. De politie vroeg hem
naar zijn rijbewijs. Hy kon dit niet
tonen. Het ken^ekenbewys klopte
niet en de auto was niet verzzkerd.
De remmen van de wagen deugden
niet en tot overmaat van ramp ont
dekte de politie een deuk aan de
voorzyde van het voertuig. Deze
bleek de Jongeman, die onder invloed
van alcohol verkeerde, even tevoren
te hebben opgelopen by een ver
keersongeluk. Hy was daarna onmid-
deliyk doorgereden. De politie had
daardoor veel te schrijven.
Omdat de 21e Juli, de dag dat Von
Stauffenberg in 1944 zijn aanslag
op Hitier pleegde, elk jaar blijkbaar
plechtig herdacht dient te worden,
zond de VARA op 20 juli het Duit
se tv-spel „De 21e juli" uit. Dit
spel, dat in Duitsland twee jaar ge
leden al werd uitgezonden, ging uit
van de veronderstelling dat de aan
slag gelukt was, dus dat Hitier dood
was, en dat er toen al volop televi
sie was, zelfs kleurentelevisie, zij
liet met zoveel storingen dat het
bijna overeenkomstig moet zijn ge
weest met de televisie die er met
terdaad in 1944 in Amerika al was.
Toegegeven moet worden dat de
makers van het spel hun best had-'
den gedaan het soort tv-programma
na te bootsen dat het naziregime
toen uitgezonden zou kunnen heb
ben (met enige wijzigingen zendt de
Russische televisie het nog steeds
uiit, maar door al die kwasi-storin-
ge,n keeg het toch iets kinderiyk-
onbeholpens, niet als televisie anno
1944 maar als tv-drama anno 1974.
Daar komt bij dat ik, door alle
voorgaande programma's op de 21e
Juli, in de loop der Jaren heb be-'
grepen dat Hitier niet gedood werd
bij die aanslag, en die voorkennis
maakte het toch moeilyk erin te
geloven, omdat het ons nu eenmaal
niet als een surrealistische fantasie
maar als een waar gebeurd verhaal
werd voorgeschoteld.
Bovendien kreeg het stuk zaterdag
avond een handicap te verwerken
die het by de heropvoering in
Duitsland niet had: Cyprus. Brand
punt maakte, in nauwe samenwer
king met Achter het Nieuw, precies
het soort programma vol onheilstij
dingen, telefoontjes van buitenland
se correspondenten, eerste reacties
enzovoorts dat op de andere zender
werd nagebootst. Grote verschil: de
invasie van de Turken op Cyprus
was waar gebeurd, de aanslag op
Hitier weliswaar ook, maar de af
loop daarvan (en daar ging het
om) was anders.
Het was dan niet alleen uit plichts
besef dat ik onmiddellijk overstapte
van „De 21e juli" op de realiteit
van de 20e juli, maar ook uit per
soonlijke interesse.
We werden telefonisch verbonden
met Tel Aviv, Athene, Londen,
Brussel en zelfs Den Haag waar
minister Van der Stoel geduldig op
wacht zat, twee officieren gaven
hun militaire visie, drs. C. J. Visser
gaf een helder eexposé van al het
zeer dat tussen de Grieken en Tur
ken in de loop der eeuwen is opge
hoopt, en ook kregen we een ge
sprek met woordvoerders van zowel
de Turken als de Grieken in Neder
land, die broederlijk aan een tafel
tje zaten.
Overigens liet Brandpunt wel een
paar dingen liggen. Zo was het bij
voorbeeld opmerkelijk dat Van der
Stoel probeerde Makarios in het
vergeethoekje te duwen, zeggende
dat de Cypriotische bevolking in
vrije verkiezingen maar moest uit
maken of ze hem weer als president
wilde. Maar die verkiezingen zijn
vorig Jaar al gweest en waren on
dubbelzinnig genoeg.
Zondag was er weer een Duitse tv-
film, „De eenzame jager", een
sterke film die door de AVRO werd
uitgezonden. De NOS liet ons on
dertussen recente meningen uit het
buitenland over Cyprus horen, en
Televizier Magazine kwam na het
laatste journaal nog met een Cy
prus-extra. Daarbij een uitstekend
gebracht overzicht van het laatste
nieuws uit Londen door Ria Bre
mer. en beelden vanuit het Ledra-
hotel.
Maar die werden toch nog overtrof
fen door de beelden van ITN-cor-
respondent Michael Nicholson in
het Journaal. We zagen de eerste
Turkse parachutisten op Cyprische
bodem landen, Nicholson begaf zich
naar de zojuist gelande parachutis
ten, drukte de commandant harte
lijk de hand en zei: „my name is
Nicholson, how do you do?". Dat
noem ik pas styi, Je zag de onze
kerheid van die Turk, die
vreesde dat hy, als hy achterom
zou kijken, de krijtrotsen van Dover
zou zien oprijzen.
NICO SCHEEPMAKER.
Buiten aangekomen zagen zij van
A. uit het zolderraam hangen met 'n
vuurwapen in de hand en bedreigin
gen roepend. De agenten losten en
kele waarschuwingsschoten en om
singelden het pand. Na een kwartier
wisten buurtbewoners de man zover te
bepraten dat hij zich overgaf. Van A,
is voor ondervraging ingesloten.
Inbrekers hadden
het gemunt op de
zilveren munten
AMSTERDAM Enkele inbrekers
hebben dit weekeinde uit het Am
sterdamse filiaal van de Amerikaan
se muntenhandel Franklin Mint Ne
derland b.v. voor een waarde van
40.000 gulden aan zilveren munten
gestolen. De muntenhandel is geves
tigd in een gedeelte van het kan
toorgebouw „Rivierstaete" aan de
Amsteldijk, waarin nog bouwwerk
zaamheden worden verricht.
Lasapparatuur van de bouw werd
door de inbrekers benut om de drie
brandkasten van de muntenhandel op
een stille plek in het gebouw vak
kundig open te branden. Zij hadden
de pech dat toevallig vlak voor het
weekeinde een bedrag van ongeveer
f 100.000 uit de brandkasten was ge
haald.
Bij een inbraak in een fotozaak
en een sigarénhandel in de binnen
stad van Rotterdam is zaterdagavond
voor een bedrag van f 62.000 aan goe
deren weggehaald. De buit omvatte
foto- en filmapparatuur ter waarde
van f 47.000 en rokerij en aanstekers
met een waarde van f 15.000. Van
de daders ontbreekt elk spoor.
Zaterdagmiddag na sluitingstijd
heeft een nog onbekende jongeman
een schoenenzaak aan de Amster
damsestraatweg in Utrecht overval
len. Hij zag kans er met een bedrag
van bijna f 2.900 vandoor te gaan.
De overval gebeurde na sluitings
tijd toen de filiaalhoudster, mevrouw
A. Smets, aan de toonbank bezig was
met het tellen van de dagopbrengst.
Maandag 22 Juli
Hilversum I 402 m en FM-kanalen.
18.00 Nieuws. AVRO: 18.11 Radiojour
naal. 18.21 (S) Jazz-Spectrum. NOS
19.00 (S) Wereldmuzlekconcours Kerk-
rade. 20.00 (S) Vrijspraak: journalis
ten interviewen door hen zelf gekozen
personen. 21.50 Reportage. 22.15 Voor
blinden en slechtzienden. 22.25 Ultzen-
22.30 Nieuws. AVRO. 22.40 Radiojour
naal. NOS: 22.50 (S) Hobbyscoop: po
pulair programma over electronica.
2320 (S) N.O.S.-Jazz Jazz in Aktle.
23.65—24.00 Nieuws. U|J
Hilversum II 298 m en FM-kanalen. 12.03 (S) Drie
8.00 (S) Bandstand. 18.30 Nieuws. 18.41
ToeLlchting olj het nieuws. 18.48 (S)
NCRV-Vocaal Ensemble: klassieke.
rubriek. 10.20 (S) klassieke muziek
met om 10.30 Nieuws. 11.00 Gebak
jes en een Beter leven - verhalen
van wel en wee. 11.30 Bejaarden-
programma. 11.55 MEDEDELINGEN.
12.00 (S) Van twaalf tot twee met
om 12.22 WIJ VAN HET LAND: 12.26
Mededelingen; 12.30 Nieuws; 12.41
Echo en 13.00 Raden maar... 14.00
Voor de kinderen. 14.30 (S) Holida
interlokaal: vakantieprogramma
met om 15.30 Nieuws.
HILV. Hl
VARA: 7.02 Drie op
9.03 (S) Pep
12.03 (S) Diie buseen ae micid
Een opvallend violijke gevarieerde
ibiibtaiiuieftjAdoicn-c. uag (vervoig). i4.ua rop-tt.ontak
liederen. 19.00 Vincent van 15.03 Pop-Kontakt II: Drie-draai
igh, serlehoorrpel. 19.30 (S) Lltera-
kroniek over boeken, schrijvers
toneel. 20.00 Nieuws 20.05 Avond
overdenking. 20.15 (S) Klassieke
ziek (gr.). 21.50 (S) Dit is wat
land geword het, debat. 22.25 (S)
kamermuziek (gr.) 23.55
Ieder heel uur 2 minuten nieuws.
NOS: 18.02 Joost mag niet eten. AVRO
21.25 (K) Landleve
19.02 Drie loopt achter. 20.02 Radio- 22.15 (K) Achter het Nieuws. NOS
journaal. 20.05 (S) Take the 8-tratn.
21.08 De negen-uur-show. 22.02 (S) Su
perclean Dreammachine. 23.02 (S)
Vanavond laat. 0.02 Radiojournaal NOA: 18.45 (K) Fabeltjeskrant
0.05 (S) Dat had Je gedroomd. 1.02 13.55 (K) Journ. KRO: 19.05 (K) De
Cees van Zijtveld. 2.02 Continu de Voetbalkwis. 19.30 (K)
naoht door. 5.027.00 Voor dag
dauw: muzikale voltreffers. (2.02. 4.02
en 6.02 Radiojournaal).
DINSDAG 2 3UJLI
HILV. I
7.11 Ochtendgymnas-
Charles Laughton. 22.15 (K) Goyi
23.05—23.10 (K) Journ.
tlek. 7.20 (S) Dag
(800 Nieuws.
gaatje.
Radiojournaal
DUITSE TV
programma's: NDR: 18.00 (K) TV-se-
beldsvltamlnen: (11.00 Nieuw
10.26 (K) Vervolk TV-serle 19.59
bouw. 12.40 (S) Improvisaties over
kinderliedjes. 13.00 Nieuws. 13.11
Radiojournaal. 13.21 (S) Heden
daagse kamermuziek. 14.00 Woord
tuallteiten 19.20 (K) Betty und Alex
ander. 19.48 (K) Intermezzo. 20.00 (K)
Journ. en weerbericht. 20.15 (K) Re
portages, data, beelden en achtergron-
ien. 21.00 (K) Muzikaal programma.
17.55 Mededelingen.
HILV. n
KRO: 7.00 Nieuws. 7.02 Het levende
woord. 7.07 (S) klassieke muziek
(gr). (7.30 Nieuws: 7.41-7.50 Echo)
8.24 Overweging. 8.30
(K) Journ
Duitsland 2
17.00 (K) Journ. 17.10 (K) Jerome
en Isabelle, kinderserie. 17.35 (K) Ac-
tuoliteiten en muziek. 18.25 (K) Te-
8.36 kenfilmserie. 19.00 (K) Journ. 19.30
de hulsvrouw 8.45 (K) Ridderspelen 20.15 (Ki Opvoed-
2100 (K) Journ.
Is wet In vakantiesfeer. 10.00 De
wereld om ons heen: informatieve
