Makarios geeft
Athene schuld
van terrorisme
Bestedingsbeperking in Israel
Verwarring
na „aanslag
op G. Ford
„Nixon tegen Amerika"
Jeruzalem praktisch afhankelijk van V.S.
NEW YORK In Washing-
ton begint vandaag een his
torische confrontatie: die van
zoals de officiële titel luidt
United States of America
versus Richard M. Nixon" en
van Richard M. Nixon versus
the United States of America".
Het komt op het volgende
neer. Amerika dat wil zeg
gen de Amerikaanse regering
wil de president dwingen 64
geluidsbanden over te dragen
aan de speciale aanklager in
de Watergate-affaire: Jawors-
ki. Richard Nixon, dat wil zeg
gen zijn juridisch adviseur St.
Clair, houdt vol dat dit niet
zomaar mogelijk is. Men kan
zo is de redenering van St.
Clair de president niet be
handelen als een medeplich
tige in een misdadig complot,
zonder hem eerst zelf van die
misdaad beschuldigd te heb
ben.
Dit lijkt handige advocaten-
praat, maar dat is het toch
niet. Want het gaat hier om de
scheiding van drie machten:
de wetgevende (het Congres),
de rechterlijk (Justitie) en de
uitvoerende macht: de presi
dent. Waar ligt de grens van
de presidentiële macht? Dat is
de kern.
Het is de hoogste gerechte
lijke instantie in Amerika die
dit zal gaan uitzoeken: het
Amerikaanse hooggerechtshof.
Dit hof bestaat uit negen rech
ters. Vier daarvan zijn door
Nixon benoemd. De uitspraak
van deze negen is zo belang
rijk, dat daardoor ongetwijfeld
de hele Watergate-zaak zal
worden beïnvloed, vooral de
mogelijke impeachement van
Nixon, die na zijn recente
buitenlandse successen er op
dit moment beter voor staat
dan voorheen
NICOSIA (Reuter/AP) President Makarios van Cyprus heeft de tekst van een brief
gepubliceerd waarin hij Griekenland ervan beschuldigt te pogen de staat Cyprus te doen
verdwijnen. Hij spreekt van „een hand die zich zichtbaar vanuit Athene uitstrekt om
mijn menselijk bestaan de liquideren". De brief, die Makarios afgelopen, woensdag naar
- de Griekse president Gizikis stuurde, is de laatste in een reeks aanvallen van de aarts-
bisschop op de Griekse steun aan de guerrillastrijders van de Eoka-beweging (die aan-
- sluiting bij Griekenland nastreeft). Twee dagen geleden beschuldigde Makarios de Cypri
sche nationale garde (die Griekse officieren herbergt) ervan „een broeinest en leveren-
cier" van de Eoka-beweging te zijn.
MAANDAG 8 JULI 1974
Autoruit verbrijzelen
De publicatie van de brief ver-
breedde dire kt de kloof in de moeder-
dochter verhouding tussen Grieken
land en Cyprus. Die verstandhouding
stond al onder zware druk na soort-
I gelijke beschuldigingen van Maka-
1 j rios, vrijdag op een persconferentie.
De brief, gedateerd op 2 jul^ hield
- de eerste officiële bevestiging in van
het feit dat Makarios de terugroe-
0 ping heeft geëist van alle officieren
d van het Griekse leger die de com-
mandostruktuur vormen van het uit
e dienstplichtigen bestaande Cyprische
•r leger, de nationale garde genoemd.
J3 „Als zij in de nationale garde zou-
den blijven en die strijdmacht zou-
den blijven commanderen, zou dat
•'schadelijk zijn voor de betrekkingen
tussen Athene en Nicosia." aldus
Makarios in zijn brief. Hij zed voorts
j dat de nationale garde van het begin
af de belangrijkste leverancier van
i\manschappen en materieel is geweest
- voor Eoka-B. Eoka-B. is de uiterst
rechtse Grieks-Cyprische onder
grondse terroristische beweging ide
r; is gesticht door wijlen generaal Ge-
rs orge Grivas.
aat De afgelopen drie Jaar heeft Eoka-
6> B. verscheidene mislukte pogingen
ui gedaan om Makarios te vermoorden.
2® Het heeft een campagne gevoerd om
de regering omver te werpen en de
Enosis. de aansluiting van Cyprus by
Griekenland, uit te roepen,
„Om geheel duidelijk te zijn, ik
verklaar dat het kader van het mili
taire regime van Griekenland de ak-
tiviteit van de terroristische Eoka-
organisatie steunt en leidt", aldus de
brief. „Dit verklaart ook dat Griek
se officieren van de nationale garde
zich hebben beziggehouden met on
wettige aktiviteiten, samenzwerin
gen en andere ontoelaatbare daden."
Makarios beweerde dat „de schuld
van de figuren uit het militaire re
gime wordt bewezen door buitge
maakte Eolka-B documenten." De
Cyprische president zei het altijd
zijn plicht te hebben geacht samen
te werken met elke regering in Athe-
„Ik kan niet zeggen dat ik een
voorliefde heb voor militaire regimes,
vooral niet in Griekenland, de ba
kermat en wieg van de democratie,
maar zelfs in dit geval heb ik mijn
principe niet overboord gegooid", zo
schreef hij Gizikis.
„Ik wil mijn samenwerking met de
Griekse regering niet afbreken, maar
men moet er ter dege rekening mee-
houden dat ik niet door de Griekse
regering op Cyprus ben aangesteld
maar dat ik de gekozen leider ben
van het Hellenisme. Ik eis dan ook
dat het Nationale Centrum (de
Griekse regering) zich daarnaar Je
gens mij eedraaet"
De Junta heeft nog niet ofXieel op
de brief van Makarios gereageerd.
Volgens pro-Junta en anti-Makarios
kranten op fcyprus echter, zal de
Griekse regering echter mogelijk een
coup organiseren om Makarios te
wippen, liever dan op zijn eisen in te
gaan.
BANGKOK Een glimlachende Boeddhistische monnik loopt langs
een gewapende soldaat op een kruispunt in de Chinese wijk van de
Thaise hoofdstad Bangkok, waar de afgelopen dagen overal troepen
waren gelegerd om gewelddadigheden te voorkomen. De bloedige on
geregeldheden begonnen woensdag nadat de politie een taxichauffeur
arresteerde die fout geparkeerd had. 28 mensen kwamen om het
leven en er zijn bijna honderd mensen gearresteerd. De rust schijnt
inmiddels weer te zijn teruggekeerd. De winkels in de Chinese wijk
waren gisteren zo als gewoonlijk weer open. De jongen op de foto
onder zal daar niets meer van merken: hij kwam om bij een schiet
partij met de politie.
DALLAS (Reuter, UPI) Een
gesprongen ruit van een politieauto
uit het escorte van de Amerikaan
se vice-president Gerald Ford heeft
zaterdagmiddag voor paniek gezorgd.
De politie deelde aanvankelijk mee
dat het een aanslag op Ford betrof,
waarbij het doel door een sluipschut
ter was gemist en de kogel was te
rechtgekomen in de voorruit van de
laatste politie-auto uit het escorte
dat de president begeleidde van het
vliegveld naar de stad Dallas, waar
Ford het nieuwe wereldhandeüscen-
truim zou openen.
Later herriep de politie de ver
klaring en zei dat de ruit vermoede
lijk door een opspattende steen of
door expansie als gevolg van de hitte
was gesneuveld. De vice-president gaf
in Dallas een persconferentie, maar
repte niet over het incident.
In november 1903 werd de toen
malige president John F. Kennedy
in Dallas vermoord.
Volgens een nadere mededeling
van de politie is niet de voorruit
van de auto geraakt maar een zijruit
aan de zijde waar de chauffeur zit.
Na een onderzoek van een half
uur was geen kogel gevonden. Het
gat in de ruit was ook groter dan
van een kogel kan worden verwacht.
Het onderzoek wordt echter voort
gezet totdat men er helemaal zeker
van is dat er geen aanslag is ge
pleegd. Tientallen van de federale
politie, de staatspolitie en de ge
meentepolitie van Dallas onderzoe
ken het terrein langs de verkeers
weg 114 waar bouwwerkzaamheden
plaatsvinden.
De temperatuur in Dallas, op het
moment waarop het incident plaats
vond, was tussen de 30 en 35 gra-
Ontvoerder bekent Een van de
belangrijkste initiatiefnemers van
de ontvoering van Aboe Jaoed,
hoofdredacteur van het Libanese
blad „An Nahar", heeft zijn mis
daad bekend. Dit is gisteren in een
communiqué van de Libanese vei
ligheidsdienst meegedeeld. Hij werd
met twee medeplichtigen gearres
teerd.
Doden in Cambodja Cambod
jaanse regeringstroepen hebben za
terdag bij een gevecht in de buurt
van Oedong ruim 400 „rode Kmers"
gedood, zo meldt het hoofdkwartier
in Phnom Penh. De troepen staan
op een kilometer van de stad, die op
18 maart in handen van de guerrilla
strijders was gevallen. De provincie-
hoofdplaats Oedong ligt 30 km ten
noorden van Phnom Penh.
Brunello voorzitter Duih"
Brunello, een 49-jarige journalist die
in de verschillende peronistiscne re
geringen sedert 1946 hoge functies
heeft vervuld, is benoemd tot voor
zitter van de „Nationale Justieialis-
tische beweging". Het voorzitter
schap werd uitgeoefend door generaal
Peron, geassisteerd door zijn vrouw
Maria Estela Martinez als vlce-
voorzitter.
Kiezerslijsten De militaire re
gering in Chili heeft opdracht gege
ven tot vernietiging van de kiezers
lijsten waarop ongeveer 3 5 miljoen
Chilenen voorkomen. Dit is zondag
van officiële zijde in de hoofdstad
vernomen .Volgens de autoriteiten wa
ren deze lijsten door linkse elementen
van het vorige regime vervalst.
Gerald Ford
den Celsius. Normaliter zou dit niet
heet genoeg zijn om schade te doen
aan een auto, maar functionarissen
zeiden dat natuurlijk de mogelijk
heid bestond dat er een fout in de
nieuwe wagen zat.
In Washington zei een woordvoer
der van de geheime dienst dat wij
ons „op dit moment niet gaan uit
laten over de vraag of het steen
was, of een raket, hitte of kogels of
wat dan ook".
NIXON GAAT
NAAR JAPAN
KEY BISCAYNE (Reuter) Pre
sident Nixon is voornemens weldra *n
staatsbezoek aan Japan te brengen,
zo heeft het westelijke Witte Huis
meegedeeld.
De Amerikaanse president hoopt
ook nog dit jaar West-Europa te be
zoeken en een afzonderlijk bezoek
aan Frankrijk te brengen. De reis
naar West-Europa zou kunnen sa
menvallen met een Europese topcon
ferentie als de veiligheidsconferentie
in Genève de impasse weet te door
breken.
Overstroming
in India
41 doden
NIEUW DELHI (AFP) Bij
overstromingen na overvloedige re-
genval zijn in de afgelopen week in
het gebied van Bombay 41 mensen
j omgekomen. Dit is in Nieuw Delhi
De hevigste moessonregens in een
eeuw tijd ontwrichtten voorts de
j spoorwegen en de wegverbindingen.
Er werd grote schade aangericht
aan de graanreserves.
Haven Port Said De haven van
Port Said aan de noordelijke punt
van het Suezkanaal zal binnen tien
dagen voor de scheepvaart worden ge
opend. Dat is voor het eerst sedert
de juni-oorlog van 1967, zo schrijft
het semi-officiële dagblad ,A1
6chip „Aboe Simbel" zal op 10 iuli
de haven aandoen om een lading
vaa 2.500 ton te lossen.
JERUZALEM— Sinds de stichting
van de staat heeft de Israëlische
economie er niet zo slecht voorge
staan", zei een sombere minister
van Financiën eerder deze week. En
hij liet deze verklaring gepaard
gaan met een programma van be
stedingsbeperking, dat al tot grote
woede van de Histadroet het
machtige verbond van vakverenigin
gen heeft geleid. Hoe slecht de
Israëlische economie ervoor staat
bleek uit de reactie van de rechtse
oppositiepartijen, die zich niet tegen
de noodmaatregelen van de regering
hebben verzet. Wel tekenden zü be
zwaar aan dat het nieuwe economi
sche beleid te laat komt en nog
steeds te weinig rigoureus is. Daarin
volgt de oppositie het oordeel van
de bekende econoom professor Don
Patenkin, die de inflatie voor dit
jaar op veertig procent schat.
Door de overheidsuitgaven te be
snoeien, de belastingen te verhogen
en de loonstijgingen (waarover pas
twee weken geleden overeenstemming
werd bereikt) te beperken, wil de
regering de inflatie te lijf gaan; de
betailngsbalans verbeteren en de
noodzakeiyke fondsen voor de de
fensie in handen krijgen.
Inflatie
De nu aangekondigde maatregelen
komen, nadat de voormalige minis
ter van Financiën, Pinhas Sapir
slechts enkele maanden geleden had
bezworen dat er geen nieuwe belas
tingen zouden worden opgelegd,
waarmee het vertrouwen in de be
loften van de regering nu niet be
paald is toegenomen.
Reeds twee maanden geleden wees
de president van de Israëlische Na
tionale Bank, Sanbar, op de schrik
barende inflatie, waardoor 't prys-
peil in zeer snel tempo werd opge
schroefd. Bij de huidige regerings
begroting werd al rekening gehou
den met een gemiddelde prijsstij
ging van 35 procent. Daarmee ver
geleken was de enorme prijsstijging
van 26 procent in het afgelopen
Jaar slechts een kleinigheid.
De verhoogde invoer heeft volgens
Sanbar ten gevolge dat de geringe
buitenlandse valuta-reserve op on
aanvaardbare wijze slinkt en inmid
dels onder het minimum van 850
mijloen dollar is gezakt. Het tekort
op de Israëlische handelsbalans zal
dit jaar de record-hoogte van 3,5
miljard dollar bereiken, hétgeen
slechts ten dele door buitenlands
kapitaal gedekt zal worden. De bui-
tenlanse schulden zullen in 1974
dan ook met minstens 1,5 miljard
dollar stijgen. De laatste twee jaar
is de netto buitenlandse schuld van
Israel met vijftig procent toegeno
men. Als deze trend aanhoudt zal
deze schuld over niet al te lange
tyd zelfs het Israëlische bruto-na-
tionaal produkt overtreffen.
Defensie
De regering heeft tot de bestedings
beperking belsoten, niet alleen van
wege de inflatiespiraal en de
groeiende kloof tussen in- en uit
voer, maar ook wegens de toegeno
men defensie-uitgaven. De inflatie
was al een euvel, waarmee de Is
raëlische economie ook voor de ok-
toberoorlog worstelde. Maar de in
flatoire druk, de verhoogde invoer
en de stijging van de olieprijzen
hebben het pryspeil intussen nog
verder opgedreven en de tekorten
op de betalingbalans nog meer
vergroot.
Naast de defensie-uitgaven hebben
ook de kosten voor de jaarlijkse op
vang van 50.000 immigranten en de
sociale integratie van Oriëntaalse
'joden inflatie-versnellend gewerkt.
Door de Oktoberoorlog is Israël bo
vendien met een financiële last op
gezadeld, waar tegenover alle voor
gaande defensie-uitgaven nietig
schijnen. Ondanks een Amerikaanse
schenking van 1,5 miljoen dollar
voor wapenaankopen tijdens de oor
log, drukt nog een bedrag van
twaalf miljard gulden voor buiten
gewone defensie-uitgaven op de
economie.
Vazalstaat
Het g rootscheepse bewapeningspro
gramma blijft handenvol geld op
slorpen. De uiterst zwakke economi
sche toestand waarin Israël zich
mede door de gigantische oorlogs
kosten bevindt, betekent dat men
nu ook economisch bijna volledig
afhankelijk van de Verenigde Sta
ten is geworden en praktisch tot
'n vazalstaat is gedegradeerd. Wash-
ingtong kan desgewenst economi
sche druk op Jeruzalem gebruiken,
ten einde de politieke doeleinden
van de Amerikaanse regering in het
Midden-Oosten te verwezenlijken.
Sinds de huidige Israëlische begro
ting van 23 miljard gulden in de
cember 1973 voor het eerst werd ge
presenteerd. zijn de overheidsuitga
ven met drie miljard gulden geste
gen tot een totaal van 26 miljard
gulden. De inkomsten van de over
heid zijn echter niet overeenkomstig
toegenomen.
De anti-inflatiemaatregelen van de
regering omvatten onder meer de
beknotting van de begroting met
bijna 1,5 miljard gulden, een verho
ging van de invoerrechten met 10
procent, een verhoging van de ver
plichte oorlogslening, een eenmalige
belasting van 5 procent op onroe
rend goed en personenauto's en een
belasting van 50 procent op de
duurte-toeslag.
Immigranten
In de overheidssector wordt het
mes vooral in de bouwnijverheid
gezet, aangezien de activiteiten van
deze industrie door de hele econo
mie worden gevoeld. Behalve de be
stedingsbeperking van de overheid,
die geplande bouwwerken en ont-
wikkelingsprojekten beoogt uit te
stellen, zal de komende zes maan
den niet met de bouw van openbare
gebouwen en grote woningen mogen
worden begonnen. Op deze manier
wil de regering de uitvoering van
de plannen bespoedigen voor de
huisvesting van nieuwe immigran
ten en van Jonge en kinderrijke ge
zinnen. Door al deze maatregelen
zal ruim 2.5 miljard gulden extra in
de schatkist vloeien en de koop
kracht van particulieren verminde-
Het hete hangyzer by deze anti-in
flatie-politiek vormt de duurtetoe-
slag van 20 procent, die met ingang
van deze maand aan de 800.000 Is
raëlische werknemers zou worden
uitbetaald. De voormalige secreta
ris-generaal van de Histadroet, Ben
Aharon, verklaarde onomwonden in
de Knesseth: „De duurtetoeslag
moet worden uitbetaald, want het is
een integraal deel van het loon van
de arbeider. Aantasting van een
deel ervan ls openlijke discrimina
tie".
Indien de Histadroet bij haar prin
cipiële weigering biyft om afstand
te doen van de helft van deze
duurtetoeslag, kan het hele rege
ringsprogramma in duigen vallen.
De minister van Financiën zal in
dat geval op een andere manier
aan het geld moeten zien te komen
en waarschijnlijk een nieuwe ver
plichte lening willen uitschrijven,
hetgeen als een verkapte belasting
praktisch op hetzelfde zou neerko
men. De vakbond zal zich bij zo'n
maatregel ook niet zonder meer
neerleggen.
Als de duurtetoeslag niet volledig
wordt uitbetaald, dreigt een con
frontatie tussen regering en vak
bond. Sommige economen hebben
gewaarschuwd dat zonder de duur
tetoeslag een economische recessie
of een devaluatie van het Israëli
sche pond onvermydeUjk zal zyn.
Als de inflatie en de kloof tussen
de in- en uitvoer niet aan banden
gelegd wordt, hangt de Israëliërs
het schrikbeeld van de werkloosheid
boven het hoofd, zoals men die in
de jaren 1965 tot '67 reeds heeft ge
kend.
Laatste Nieuw-
Dennendallers
zijn vertrokken
UTRECHT De laatste Nleuw-
DeamendiaHers hebetm gisteravond
om elf uur de paviljoens 'De Witte
Hull" "Van 't Hoff" en "Leeuwen
hoek" van de zwakzinnigeninrich
ting Dennendal verlaten. De groepen
die daarna voor de nachtdienst op
kwam, bestonden uit vervangend
personeel uit andere inrichtingen en
van andere hoofdafdelingen van de
Willem Arntsz-stichting.
Zoals gemeld hebben de Nieuw-
Dennenciallers besloten zich terug te
trekken om te voorkomen dat d*
drie paviljoens evenals vorige
week het paviljoen Lorentz zou
den worden ontruimd. Het WA-be-
stuur is er met de tiulp van de Ver
eniging van directeuren van zwakzin
nigeninrichtingen in geslaagd onge
veer zeventig vervangers aan te trek
ken die het work in ieder geval de
eerstkomende tien dagen kunnen
overnemen. De personeelswisseling
is gisteravond. zeer rustig verlopen.
Wapenroof Een wapendepot van
de Nationale Garde in Los Angeles
is beroofd van wapens en munitie,
waaronder machinegeweren en gra
naten. De diefstal is gepleegd 'n
Compton, een voorstad van Los An
geles op een tijdstip dat het gebouw
niet werd bewaakt tussen woensdag
ochtend en donderdagavond. De po
litie meent dat een terroristiscne or
ganisatie voor de diefstal verantwoor-
deüyk kan zyn. Oo kde FBI is inge
schakeld.
Doorwerken Keizer Ha lie Se
lassie van Ethiopië heeft het pare
ment zaterdag verboden op reces te
gaan in verband met de moeilijke
problemen die moeten worden opge
lost. Het zou vandaag beginnen aan
een bijzondere zitting teneinde een
grondwet op te stellen die een aantal
hervormingen zal moeten brengen
in het 3.000-jarige keizerrijk. Hier
toe behoren de instelling van een
constitutionele monarchie en ophef
fing van het huidige feodale grond
bezit
Bahr weer minister Egon Barh,
de voormalige Westduitse onderhan
delaar met Oost-Europa, is zaterdag
benoemd tot minister voor ontwik
kelingshulp, in opvolging van de af
getreden Erhard Eppler. Bahr. die
minister zonder portefeuille wa- in
de regering van de voormalige kan
selier Brandt, zou vandaag ztjn nieu
we functie aanvaarden. Bahr maakte
geen deel uit van de nieuwe rege
ringsploeg van kanselier Schmidt, die
op 17 mei in dienst trad.
