MISLUKTE PREMIERE
VAN ULTIMOS RITOS
Darius Milhaud: een
Veelzijdig componist
@urt Qïie
teutvs
L
DINSDAG 25 JUNI 1974
PANDA EN DE MEESTER-HERRIEMAKER
22—125. ,flet is helemaal niet netjes om "binnen te komen
zonder k'toppen", zei Panda boos tegen de heer Luidop. „En
waarom was u trouwens hierbuiten aan het meten?" Maar de
andernemer luisterde niet naar hem.
,JIoe kwam je aan die prachtige ontploffing? wilde hij we
ten. JJoe heb je hem gemaakt? Dat is precies het soort geluid
waar ik nu at tijden naar zoek!"
Panda had helemaal geen zin om hem daar antwoord op
te geven maar toen bedacht hij zich.
„Wacht eens even zei hij. ,flet was de uitvinding van pro
fessor Kalker die ontplofte en misschien weet u daar meer
van. Hij was met dit apparaat aan het wandelen toe u hem
riep, wttt u nog wel?"
„Ja, ja, ja", sprak de heer Luidop. Jk weet het. Maar er is
niet reel meer van die vinding over. De prof moet een nieuwe
maken Net zo een. Want die knal was prachtig".
Met die woorden liep hij heen. met het kapotte apparaat
onder de arm.
.£en hoogst onprettige persoon" merkte Joïlipop op. ,flij
veegde niet eens zijn voeten bij het binnen treden".
De
avonturen
van
Jommeke
Met Fifi
op reis
61
d J.DEN HAAG De Franse compo-
(st Darius Milhaud, die op 4 sep-
-sonember 1892 in Aix-en-Provence uit
t elgestelde Joodse "ouders is gebo-
r ,n, is een van de meest produktie-
componisten van de 20ste eeuw ge-
vezeSest-
11 V£HiJ heeft ver over de 600 werken
icomponeerd die een breed scala
genres omvatten. Zo zette hij in
a^)n Jonge Jaren een catalogus van
Jarerndbouwwerktuigen op muziek,
waaiaar hij componeerde ook toneel-
laauziek, zoals muzikale illustraties
1 Griekse tragedies, opera- en
hlmmuziek, orkestwerken, plano-
ot 'tokken, muziek voor militaire korp-
n eein, liederen en orgelmuziek. Die
)aarHnte verscheidenheid is typerend
BLHor zijn vlotte trant van compone-
worcMilhaud gebruikte de Jazz als een
idisctin de ingrediënten voor zijn muziek
beha>k de invloed van de Zuidameri-
annevanse volksmuziek is duidelijk
NK Merkbaar in zijn werk, zoals
rechl voorbeeld tol het ballet "Le boeuf
IP er le toit".
1 leDe componist verbleef van 1917 tot
75I8 in Brazilië als secretaris van
dichter-diplomaat Paul Claudel die
>en Frans gezant in Rio de Janeiro
Tot op hoge leeftijd behield Mil-
aud belangstelling voor de moder-
e stromingen in de muziek. Hij
as zeer geboeid door de orkestratie
de werken van de "Beatles".
33Als componist kreeg hij vooral
98—s vernieuwer naam na de mani
festatie van de "Groupe des Six" in
3_2i19 Deze groep was een bundeling
ideriin toenmalige avant-garde-compo-
in^oLs °n waartoe behalve Milhaud ook
teiei*uric, Durey, Honneger, Poulenc en
xmeSermalne Tailleferre behoorden.
'ilhaud wordt beschouwd als een
e nauwgezet vakman. Er zijn ech-
-e -itici die menen dat hij veel te
CamW gecomponeerd heeft, met het ge-
Ereoii dat niet al zijn werk van dezelf-
bioSr hoge kwaliteit is-
iatriiziJn meest uitgevoerde opera is
ietëi
Wijlen Darius Milhaud
"Le pauvre matelot" op libretto van
Jean Cocteau en zijn meest ambi
tieuze werk is waarschijnlijk de ope
ra "Christophe Colomb" die tot
stand kwam in samenwerking met
Paul Claudel. Dit werk is vooral ge
prezen om zijn technische vernieu
wingen. Een andere opera van zijn
hand is "Maximilien", die gaat over
de ongelukkige keizer Maximiliaan
van Mexico. Zijn buitengewone veel
zijdigheid en ingewikkelde construc
ties komen duidelijk tot uiting in zijn
"Aspen serenade", die hij compo
neerde voor een muziekfestival in
Aspen (Colorado) in 1957.
Milhaud koesterde 'tijdens zijn stu
dietijd aan het Parijse conservato
rium grote bewondering voor De
bussy en Moessorgski, maar moest
niets hebben van Wagner.
Van de jaren twintig af werd zijn
produktle steeds groter. Een recen
sent schreef dat hij al in de Jaren
twintig "veruit de actiefste en veel-
zijdigste componist van zijn tijdgeno
ten in Frankrijk was".
Na de ineenstorting van Frankrijk
aan het begin van de Tweede We
reldoorlog vertrok Milhaud naar de
Verenigde Staten waar hij in Cali-
fornië muziek ging doceren. In 1947
keerde hij met zijn vrouw Madelei
ne naar Frankrijk terug. Hij werd
hoofdleraar compositie aan het Pa
rijse conservatorium. Hij reisde
echter nog geregeld naar de Ver
enigde Staten.
Sin
:kln|
chic Een duidelijk aangeslagen Engel-
;jto*se componist stond zaterdagavond
1_08; omstreeks tien uur met zijn vrouw
Can en enkele kennissen in een hoek
>rdi*van de Haarlemse Sint Bavo
Sen.Kerk: John Tavener, een van de
lonij componisten die in het Holland
3^1 Festival centraal staan.
20— Zijn gecompliceerde werk „Ultimos
rhiRitos" 2011 toi de oude kathedraal
x-^r.in première gaan. Het werk ging
rim.ook in première, maar vraag niet
'treahoe.
8_ De bedoeling van Tavener is als
Be-volgt. Het slotdeel bevat plaatsen
waarop zijn muziek overgaat in
fragmenten uit het Crucifixus uit
>ioe- Bachs Hohe Messe, via een ge-
ÏJPj luidsband ten gehore gebracht.
>e*.ifl Die geluidsband dient steeds meer
bera te gaan overheersen zodat Tavenê.r
tenslotte als het ware door Bach
e-iiei wordt verslohden.
85— Waar was Bach zaterdagavond in
Bo
de Bavo? Nergens. De luidsprekers
zwegen aanvankelijk helemaal. Er
mankeerde iets in de overbrenging
van de bandapparatuur. Nadat de
uitvoering op die manier in eerste
instantie als een nachtkaars was
uitgegaan poogde men de fout te
herstellen en John Poole hief
nogmaals zijn dirigeerstokje om
het laatste deel te herhalen.
Enkele gebrekkige flarden kwamen
uit de luidsprekers. Men stopte
weer. Bij monde van een functio
naris van de Nederlandse Om-
roepstichting dde dit concert ver
zorgde werd meegedeeld dat men
even geduld moest hebben.
Na tien minuten stonden het koor
van de BBC en enkele solisten
weer klaar om nogmaals een po
ging te wagen. Weer bleef het na
enkele maten van het slotdeel
bijgereutel. Toen kwam Tavener
zelf uit het publiek naar voren
om met handgeklap een einde aan
de uitvoering te maken.
Deels geamuseerde, deels geïrri
teerde luisteraars voorzover op
dat moment nog aanwezig en
een groot aantal verbaasde Engel
se muzikcritici die speciaal voor
deze uitvoering waren overgeko
men. Kortom een pijnlijke zaak
voor de NOS en het Holland Fes
tival.
Zonder hoog op te geven van de
kwaliteiten van „Ultimos Ritos",
mag wel gesteld worden dat deze
..Laatste Riten" een beter lot ver
dienen. Het werk zal overigens wel
tot z'n recht kunnen komen in de
radio-opname die vanavond
wordt uitgezonden en in een tele
visieregistratie die op zondagavond
7 Juli op het scherm komt doordat
daarbij de tape zonder tussen
komst van de luidsprekers in de
uitvoering is opgenomen.
'5$T entoonstellingen
°00~ Galerie-bibliotheek. Luifel baan 1.
iO V. mmdmt, era-tentoonstelling Piet
emfwart. Van 15 Juni t/m 14 augustus.
1Ch> mingstijden van de bibliotheek.
ee. cCunstzaal Heuff. Hoflaan 7. Wasse-
alf jaar.Charlotte Jolles - bronsplastieken.
'5Albert Dolmans - schilderijen. Chris-
325 laan Heeneman - roldrukken. Van 29
genuni t/m 20 Juli. Openingstijden: ma.
aquarellen. Ope-
jstgeest. tel. 50220, i
t exposeert eigen werk
Rijksmuseum
[zondag en dinsdag gesloten).
Rijksmeuseum van Natuurlijke His
torie. Raamsteeg 2. Lelden. Tentoon-
Itelling Dieren op Postzegels. Van
I lull t/m 1 oktober.
i 11.16 tot 12 i
15 tot 18.30 uur: 3e klasse: dag v
der natuurwetenschappendag. 1018.46 tot 19.45
4 uur. zondag 14 uur.
De Lakenhal, dag. IQS uur. Zondag
Drukkerij
1.30—3.80 t
Leidse bioscopen
LUXOR: "Doot look now", dag. 2.30
Endegeest: dinsdag
7.00 en 9.15 üur. zo. ook 4.45 uur. 18
Jaar.
TRIANON: "Gejaagd door de wind",
dag. 2.00 en 8.00 uur 14 Jaar Kinder
matinee: "The Aristocats", woe. en
i 2.30 uur. AL.
»TUDIO: "Le Magnlfique", dag.
T0. 7 00 en 9.15 uur. zo ook 4.45 uur
LIDO: "The Don is dead", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur. 18
Jaar.
CAMERA: Wegens verbouwing tij
delijk gesloten.
REX: "Shaft in Afrika", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur. 18 Jaar. Nachtvoor-
stelling: "Blue Movie", vr. en za. 11.30
uur. 18 Jaar.
14.30 uur; 's rondags 1112 uur en
14—18 uur: eerste klasse: de gehele
dag.
Annakllniek:
Klasse afdeling van 11.00 tot 122)0 a
van 13.30 tot 15.30 u
van 19.00 tot 20 00 u
Derde klasse van 13.30 tot 14.30 u
J 18.30 tot 19.30 t_.
ACADEMISCH ZIERENHI'IS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekoren als volgt:
volgende bezoekuren (alleen
Maandag t/m vrijdag:
Bezoek aan ernstige patiënten:
Re7oelrnren 7ïelre»nbniw#»r> Wanneer voor ernstige patiënten door-
öezoeKUren ^.leKennuiZen lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
DiaconessenhuisMiddagbezoekuur: clale kaarten verstrekken.
13.
18.30—19.30
lüks van 14.00—19.00 uur. alleen
ouders, zondag 14.0015.00 uur voor
overige familieleden. Kinderen beneden
14 jaar hebebn geen toegang op de
kinderafdeling.
St. Elisabeth-ziekenhuis klasseafde-
^duu¥dai1iefnt,voo; Alphen aan den Rijn
Rllnoord: le en 2e klas 11-11.30
13.30-14.16 en 18.30-19.30 U. 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 u. Kraam-
afdeling 13.30-14 16 uur alleen
Rijksmuseum
geschiedenis 12.00 i
ilneren Volwassenen
11.18 tot
25 juni 1974
Honderd jaar geleden
Ir het Groot Stedelijk bad
huis te Scheveningen is Za
terdag een Russischt- familie
aangekomen die de reis heeft
afgelegd met haar particulie
re stoomboot een elegant
vaartuig met verschillen
de compartimenten, dat thans
in het kanaal waar de gon
dels aanleggen, te bezichtigen
is.
Ten aanhoor e van een bui
tengewoon talrijk publiek deed
de rechtbank te Rotterdam
gisteren uitspraak in de zaak
tegen notaris P. De beklaag
de is schuldig verklaard aan
het plegen van misbruik van
vertrouwen, en veroordeeld
tot eene cellulaire gevange
nisstraf van 10 maanden, 3
geldboeten van f 12.50 of sub
sidiair 3 dagen celstraf. en
bovendien van zijne burger
rechten ontzei gedurende 5
jaren na het eindigen van
zijn straf. Diep ontroerd
hoorde de beklaagde de voor
lezing van het vonnis aan, die
ruim een uur duurde en in 'n
ieerniswaardigen toestand
werd hij de rechtzaal uitge
leid.
Vijftig jaar geleden:
In Zuid-Afrika heeft gene
raal Smuts een nederlaag ge
leden bij de verkiezingen. Hij
heeft het ontslag van zijn ka
binet ingediend. Generaal
Hertzog is belast met de vor
ming van een nieuwe regee
ring.
In den Duitschen Rijksdag
hebben zich woeste tooneelen
voorgedaan naar aanleiding
van een rede van den Beier-
schen oud-minister van Jus
titie dr. Roth, een nationaal-
socialist die o.m. bekend is
geworden door den Hitier-
putsch. Sprekende over de
vroegere communistische re
volutie in München zei dr.
Roth: "De communist Levien
heeft indertijd terecht den
kogel gekregen". Van de zijde
van communisten en socialis
ten ontstond een ontzagelijk
kabaal, eerstgenoemden wier
pen met inktpotten, er ont
stond een icoest handgemeen
en de Rijksdag daverde
van scheldwoorden, geraas en
getier.
(KLEINE VAART)
Flducla-2 24 te Rotterdam
Ceres 21 vn Cristobal mLeHSvre^
Ganymedes 23 te Rotterdam.
Kennemerland 23 te Hamburg,
Nedlloyd Niger 22
Pericles 24 v
Phllidora 22
Bay,
Straat Nassau 23 te Rio Grande.
Teesport nr Shellh Phillppia 22 vn Halul Island nr Mom- Tanamo 21 t.a. Panamakanaal.
Mare Altum 23
ley,
Mare Iratum 23 te Rotterdam,
(GROTE VAART)
Khaslella 22 te Stanlow,
Nedlloyd Carwell 23 te Karachi.
Nedlloyd Dejima 23 te Singapore.
Nedlloyd Delft 24 te Gothenburg.
Nedlloyd Kembla 22 vn Panama!
Toloa 22 t.a. Armuelles,
Rijnborg 24 te Amsterdam.
Safocean Albany 23 te Durban,
Schle Llovd 22 vn Genua nr Livorno,
Simonskerk 22 vn Antwerpen nr
Mossamede6,
Straat Fresco 22 te Tema.
Vasum 23 vn Freeport nr Arzew,
Vltrea 22 te Colombo.
Westerkerk 22 vn Antwerpen
Bordeaux.
Wied recht 24 et Inchon,
Wonorato 24 te Valparaiso verw.
Zaankerk 23 te Kopenhagen,
Zulderkerk 20 te Bangkok.
Wij samen
wegen niet
zo zwaar als
de gravin.
Dus!...
Vooruit Fifike, vol gas!
Fifike gaat haast zo snel
Kijk me daar eens aan! Die
rijdt te hard, die slinger
VRIEKMPX \è\N PB CCN-
BfiAND.
WIL
BLINDE VINKEN UIT
FLORENCE
Vraag uw slager
kalfsschnitzeltjes,
van hoogstens 75 gr, pa
pierdun uit te slaan.
Fruit 4 dunne schijfjes
van een grote ui even in
wat boter licht goudgeel.
Bestrooi de lapjes vlees
met zout versgemalen pe
per naar smaak en een
snufje salie en leg op elk 1
plakje gekookte ham een
schijfje ui en enkele goed
uitgewassen en uitgelek
te spinazieblaadjes. Rol
de lapjes op en steek de
rolletjes vast met een
houten cocktailprikker.
Bak de rolletjes in boter
aan alle zijden goudbruin,
in niet meer dan 10 mi
nuten. Stamp 1 kg ge
kookte aardappelen tot
puree met een. dl hete
melk, een ei, zout en pe
per naar smaak en 100 gr
geraspte kaas. Leg de
vleesrolletjes in een licht
beboterde vuurvastfe
schaal en bedek ze met de
puree. Giet de braadbo
ter over de puree en zet
de schaal 10 minuten bo
ven in een voorverwarm
de hete oven.
KURT U NIET BETEfZ
EEN KEDPIKJ6SBOOT
STUKEN