ANDERHALF MILJARD VOOR DERDE WERELD Zuid-Afrika wordt gevaarlijk Leone weigert ontslag Rumor Principebesluit Europese Gemeenschap: OPVOLGING STARFIGHTER DIT JAAR GEREGELD Wat is er verkwikkender dan 100 km/p.u. in een Alfa Romeo? „Italië heeft regering nodig" Na onafhankelijkheid Angola en Mozambique Kus-record staat nu op 100 uur STAATSGREEP IN N.-JEMEN VRIJDAG 14 JUNI 1974 LUXEMBURG (ANP) De ministers van Ontwikkelings samenwerking van de Europese Gemeenschap hebben zich gis teren in Luxemburg ten doel gesteld 500 miljoen dollar (ander half miljard gulden) ter beschikking te stellen van het fonds van de Verenigde Naties, waaruit de landen in de wereld die het meest te lijden hebben van de verhoogde olie- en grond stof fenprij zen, geholpen kunnen worden. De totale omvang van dit fonds, waaraan ook andere landen in de wereld moeten bijdragen, moet drie miljard dollar gaan bedragen. ADVERTENTIE De Nederlandse minister van Ont wikkelingssamenwerking, drs. J. Pronk, zei dat er nog geen defini tief besluit over de EG-biJdrage i den ter beschikking kan komen via verschuivingen op het totaal van de Nederlandse staatsbegroting. Minister Pronk heeft in Luxem- dit fonds is gevallen. Dat definitieve burg een vurig pleidooi gehouden besluit moet op 25 Juni vallen, als de minister van de EG bijeen komen. Wel is ech ter besloten om de secretaris-gene- dia, Bangla-DesJ raai van de Verenigde Naties, Kurt Ion) aan de rand EG-bijdrage aan het noodfonds Buitenlandse Zaken van de Verenigde Naties. Hij wees onder meer op dat landen als In- Srl Lanka (Cey- bankroet Waldheim, informeel op de hoogte te staan als gevolg van het feit dat de stellen van de stand van zaken olie- en grondstoffenprijzen geweldig de jUscussie over dit onderwerp bin- zijn gestegen. Het liet de minister vrtf onverschilling of de EG-bijdrage aan het fonds gefinancierd zou moe ten worden uit besparingen op het budget van de gemeenschappen of uit een additionele begroting. De Duitse delegatie, de grote de Nederlandse minister dwarsligger tijdens 't EG-ministers- zijn Britse collega beraad over het noodfonds, stelde dat politieke de EG-bijdrage aan het fonds nen de EG. Drs. Pronk zei overi gens dat de kans dat men op 25 Juni tot overeenstemming komt, zeer groot is. In Luxemburg was men overi gens algemeen van mening dat het betoog Pronk mevrouw Hart doorbraak in de^ raad zorgden. De namelijk uit besparingen op de EG- begroting zouden moeten komen. Peron weigert ontslag van regering BUENOS AIRES (AFP) President Juan Peron uit Argentinië heeft gisteren geweigerd het ontslag van zijn kabinet te aanvaarden. Het ka binet was woensdag collectief afge treden om Peron de gelegenheid te geven de regering te reorganiseren. Peron wil echter dat alle ministers op hun post blijven. De 78-Jarige Argentijnse president dreigde woensdag met aftreden als het volk hem niet zou helpen bij de pacificatie van het land en de na tionale wederopbouw. Toen de vak bonden een enorme massabijeen komst voor steun aan Peron hadden belegd trok hij zijn dredgeanenit in. toespraak van drs. Pronk maakte grote indruk. De Nederlandse bewindsman zei onder meer dat als er geen EG-besluit tot deelname aan het bijzondere fonds van de Verenig de Naties zou komen, Nederland het besluit zou nemen daar zelfstandig aan bij te dragen. Op de Nederlandse begroting is al 50 miljoen gulden voor het VN-noodfonds gereserveerd, terwijl er nog eens 25 miljoen gul- BRUSSEL (ANP) Waarschijnlijk nog dit Jaar zal een beginsel-besluit worden genomen over de opvolging van de Starfighter, een project waar mee een bedrag van circa twee j miljard gulden is gemoeid en dat van het grootste belang is voor de Tokker fabrieken, zo is gisteren in Brussel vernomen. De speciale werkgroep die wordt gevormd door deskundigen uit Nederland, Noorwegen, België en Denemarken heeft onlangs vliegtuig fabrieken in Frankrijk bezocht en zal binnen tien dagen naar de Ver enigde Staten vertrekken. Wanneer deze groep naar Zweden zal gaan is nog niet bekend. Enge land staat in het geheel niet op het programma. De ruim honderd bij de Nederlandse luchtmacht in ge bruik zijnde Starfighters moeten te gen 1976/77 worden vervangen. ADVERTENTIE De Britse kroonprins Charles in gesprek met de Ame rikaanse admiraalsdochter Laura Jo Watkins, het meisje dat gisteren in het Londense Hogerhuis werd gesignaleerd toen Charles zijn eerste redevoering hield. In de Londense kranten staan nu grote verhalen over een mogelijke romance van de prins met de Amerikaanse. Charles leerde haar kennen in San Diego, tijdens een bezoek als luitenant van de Britse marine, waar bovenstaande foto is gemaakt. Er ontstond een briefwisseling tussen de twee, waarna de prins haar uitnodigde voor zijn toespraak. Op de foto hieronder Laura Jo in de Britse hoofdstad. Je zit zalig. De motor zingt. Rustig op toeren in z'n vijfde versnelling. Even 'n bochtje ronden met negentig km. De radio zachtjes aan. Veilig binnen de kooikonstruktie van je Alfa Romeo Giulia Super 1.6. JJI""|X"B. Niet van de weg af te branden. 11 J 1 l 1 y Dat is Alfa rijden; J. W een feest waarvan je ook geniet nu de kilometers boven de honderd tijdelijk taboe zijn. Want waar andere auto's konfektie bieden, biedt Alfa Romeo dat wat de bewuste automobilist eist. Gun uzelf die perfektie. Maak nu een proefrit. Gun uzelf'n Alfa. 11 modellen om uit te kiezen, sedans, coupé's en cabriolets. B.V. Autom. Imp. H. A. MAASLAND Voorschoterweg 17 - VALKENBURG (Z.H.) - Tel. 01718—13900/16275 Giulia Super 1.6. ROME (AFP) President Giovanni Leone van Italië heeft geweigerd het ontslag van de regering van premier Mariano Rumor te aanvaarden. Hij deed dit „in het hoogste belang van de natie". De Christen-Democratische eerste-minister verzocht hij te streven naar een akkoord met de andere coalitiepartijen, de Socialisten en de Sociaal-Democraten. Het staatshoofd maakte zijn be sluit bekend nadat hij drie dagen be raadslagingen had gevoerd om te ko men tot een nieuwe regeringsformu le. Maandag had Rumor zijn ontslag aangeboden, omdat de Socialisten weigerden in te stemmen met een in grijpend program van de Christen- Democratische minister van Finan ciën, Emilio Colombo, om het land Vraag De vrouwen die in Nieuw-Zeeland in kraamziekenhui- zen worden opgenomen, vragen zich af hoever de medische wetenschap gevorderd is. Op nieuwe formulieren die ze moeten invullen, wordt haar gevraagd: 'Van welk geslacht bent u?. Nieuwe synagoge Op 13 Juni is men in New York begonnen met 'n grootscheepse geldinzameling voor het bouwen van een grote synagoge in Jeruzalem. Daar is 10 miljoen dol lar (30 miljoen gulden) voor nodig. Volgens de voorzitter van de Unie van Israëlische synagogen, rabbijn dr. Maurice Jaffee pit Jeruzalem zal het de eerste grote en typische sy nagoge worden sinds de verwoesting van de historische tempel in het Jaar 70. te redden uit de ergste economische crisis sinds de oorlog. President Leo ne had hem toen laten weten, dat hij zijn antwoord opschortte. Het is het vijfde kabinet van pre mier Rumor en het 36-ste Italiaanse kabinet sinds de val van het fascis me 31 Jaar geleden. De regering werd op 14 maart gevormd, na een soortgelijk conflict over de aanpak van de economische moeilijkheden waarbij de kleine republikeinse par tij uit de coalitie van centrum-links was gestapt. Algemeen was men het er in Rome over eens dat het aftreden van het kabinet geen oplossing voor de crisis zou bieden, omdat er geen bruikbaar alternatief is voor de huidige rege ringsformule. In het begin van deze week had den de Socialisten te kennen gege ven, dat zij er niet voor voelden weer aan een regering deel te nemen. Sindsdien is er echter voor Italië een positieve ontwikkeling geweest, door dat de voornaamste tien geïndus trialiseerde landen woensdag beslo ten tot een feitelijke herwaardering van de goudprijs. Hierdoor is de waarde van de grote goudvoorraad van Italië in de praktijk verviervou digd. President Leone van Italië. CHICAGO (UPI) Vinoe To- ro en Luise Heath hebben het nieuwe lengterecord kussen ge vestigd. Met negen andere paren waren zij vorige week zaterdag op het middaguur aaD hun ma rathon begonnen en gisteren, zetten ze er na 114 uur en 1 mi nuut een punt achter. De negen andere paren hadden toen al op gegeven. Het vorige record stond op 100 uur. Toro zou zo weer willen beginnen, zei hij. "We kusten elkaar toch al veel omdat we zo verliefd zijn op elkaar" zei hij. De deelnemende paren hadden op elk uur vijf minuten badka mer gekregen. PRETORIA Het begint langzaam tot Zuid-Afrika's vier miljoen blanken door te dringen, dat de door blanken gere geerde bufferstaten, die hen tot dusver hebben beschermd tegen de realiteit dat zij in 'n zwart continent leven, plotseling zouden kunnen verdwijnen. Zij zullen dan omringd zijn door mogelijk onvriendelijke zwarte buren. Dit zou ineens kunnen gebeuren als de Portugese provincies Angola en Mozambique onafhankelijk zouden worden onder zwarte regeringen en als de positie van blank Rhodesië dan onhoudbaar zou worden en dat land ook onder zwart bewind zou komen. omdat hun geldzendingen en afbe talingen Mozambique jaarlijks 300 miljoen gulden in het laatje bren- De directe aandacht van Zuid-Afrl- ka richt zich op Mozambique, waar mee het de laatste halve eeuw nau we banden heeft onderhouden. Mozambique lijkt nog eerder dan Angola onafhankelijk te worden. Dit zou direct de positie verzwak ken van het regime van Smith. En hoe zou de toekomst van Zuld-Afri- ka dan zijn? Betrekkingen 6PK 997,60 INCLB.T.W. Ook op het v/ater bewijst Yamaha z'n klasse. Yamaha sne! startend, kompakt, licht in gewicht, zuinig met brandstof, 2 jaar garantie en de prijzen van BUITENBOORDMOTOREN VAN 2 TOT 55 PK irntcr.worf\ Hofweg 39 - Voorschoten Zuid-Afrika's minister van binnen landse zaken en voorlichting, dr. Connie Mulder gelooft dat het mo gelijk zal zijn voor Zuid Afrika goede betrekkingen te onderhouden met een zwarte regering in Mozam bique. Zo'n regering zou dan de ras senpolitiek van Zuid-Afrika niet hoeven te steunen, maar deze poli tiek op haar mérites moeten aan vaarden. Mulder ziet geen reden waarom Zuid-Afrika niet dezelfde werkhou ding zou kunnen hebben met een zwart Mozambique als met de onaf hankelijke zwarte staten Losotho, Swaziland, Botswana en Malawi. Deze vier staten zijn allemaal eco nomisch min of meer afhankelijk van Zuid-Afrika en in sommige op zichten politiek ook. Mozambique, zo betoogt men, ver keert in dezelfde positie. Ook dit land is economisch gedeeltelijk af hankelijk van Zuid-Afrika. De goud en kolenmijnondernemingen in Zuid-Afrika menen dat, welke rege ring er ook over een dergelijk arm land als Mozambique zou komen te regeren, zij wel zou moeten blijven toestaan, dat Afrikanen uit Mozam bique werk in de mijnen zoeken, gen. Van de 422.000 Afrikanen die wer ken in de Zuidafrikaanse goud- en kolenmijnen komen er 100.000 uit Mozambique en 127.000 uit Malawi. Voor elke registratie van een ar beidskracht uit Mozambique betalen de mijnen vier Zuidafrikaanse rand (ongeveer ƒ20) aan de regering van Mozambique, in totaal ongeveer 1.905.000. De eerste zes maanden dat arbei ders uit Mozambique in dienst zijn krijgen zij hun gehele loon uitbe taald en mogen zoveel daarvan naar huis zenden als zij wensen. De meesten hunner doen dit Inder daad. Maar na zes maanden wordt hun loon krachtens een conventie tussen de Zuidafrikaanse en Portu gese regeringen, voor 60 procent naar Mozambique gezonden om aan hen te worden uitbetaald als zij te rugkeren. Deze betaling geschiedt in goud te gen de officiële marktprijs van 42.22 dollar per ounce (maar op de vrije markt verkocht tegen viermaal deze prijs). Zodoende wordt de waarde van de betalingen in Mozambique verviervoudigd. De Afrikanen wor den betaald in Mozambiquaanse es- cudos, gelijk aan de waarde van de lonen die zij in de mijnen hebben gekregen. Het goud gaat naar Lis sabon. Misnoegen Dit laatste misnoegt de Mozambi- quanen. Wanneer Mozambique on afhankelijk zou worden zou al het geld in dat gebied blijven. De mees te Afrikanen uit Mozambique wer ken voor een periode van 14 maan den in de mijnen. Hun uitgestelde betaling zou dit Jaar ongeveer 590.000 ounces goud kunnen uitma ken (ruim 18.290 kilogram) ter waarde van ruim 292 miljoen gul den op de vrije markt, maar slechts ongeveer 80 miljoen volgens de offi ciële prijs. Een Portugese autoriteit heeft erop gewezen, dat bij een normale oogst in Mozambique ongeveer 100.000 zwarte Mozambiquanen werk zoeken in de mijnen van Zuid-Afrika. Maar als de oogst slecht is, staan de mannen in rijen om werk in de mijnen te krijgen. Dit netwerk van de mijnmaatschap- pijen verbindt de aangrenzende zwarte staten met de Zuidafrikaan se economie. Op 31 december Jl. kwamen er van de 422 000 Afri kaanse mijnwerkers slechts 87.177 uit Zuid-Afrika zelf, vooral uit de reservaten Transkei. Cisei en Pon- doland. De rest kwam uit Mozambi que, Malawi, Lesotho, Botswano en Swaziland. Wederzijds Mozambique trekt ook Inkomsten uit het Zuidafrikaanse toerisme en uit de doorvoerrechten verkregeu doordat een bepaald deel van het spoorwegverkeer uit Transvaal naar Lourengo Marques gaat. Wanneer verder het geweldige Cabora Bassa- hydro- elektrische project in Mo zambique gereed zal zijn zal Zuid- Afrika hiervan een van de voor naamste stroomafnemers zijn. Deze factor van wederwijdse econo mische onafhankelijkheid Zuid- Afrika heeft ook investeringen in Mozambique is bemoedigend voor de blanke Zuidafrikanen. Zij hopen dat er hierdoor een politiek even- wich zal blijven bestaan tussen Zuid-Afrika en Mozambique. Een moeilijke factor is echter, dat wan neer Mozambique en Angola onder zwart bewind zouden komen, de po sitie van Rhodesië onhoudbaar zou worden. Abrupt zou dan de buffer staat- situatie gewijzigd worden en zwart-Afrika zou oprukken tot de grenzen van Zuid-Afrika. Dit rou Zuid-Afrika veel kwetsbaarder ma ken voor guerrilla-aanvallen. Het zou een enorm lange grens hebben te verdedigen. Vorsters regering behandelt de si tuatie heel kalm en ongeëmotio neerd. In het openbaar toont zij geen tekenen van alarm of onrust. Men moet zich echter afvragen of zwarte regeringen in Mozambique en Angola ondanks hun economi sche banden met Zuid-Afrika, de druk van Zuidafrikaanse guerrilla bewegingen zouden kunnen weer staan om bases op hun gebied te vestigen. In politieke kringen in Zuid-Afrika is het standpunt naar voren ge bracht dat de regering Vorster wel haar rassenpolitiek zal moeten libe raliseren als zij de guerrillastrijd verre wil houden van Zuid-Afrika's directe grenzen. Pas dan zouden Angola en Mozambique een moreel argument te berde kunnen brengen als zij aan de guerrillastrijders zou den weigeren op hun gebied actlel te zijn. Eén ding is duidelijk: de wijziging van regime in Portugal heeft een plotselinge dramatische verandering teweeggebracht in het door blanken geregeerde zuidelijk Afrika. Zowel Rhodesië als Zuid-Afrika worden door deze verandering beroerd. Men moet echter afwachten of de rege ringen van deze landen zullen rea geren met een domocratisering van hun politiek, of zich Juist in een versterkt isolement zullen terugtrek ken. Observer-Dienst CAIRO (DPA, Reuter, AFP) De regering van de Jemenitisch-Arabi- sche republiek (Noord-Jemen) is gisteren door het leger ten val ge bracht. Radóo-Sana'a liet weten dat Noord-Jemen voortaan door een mi litaire raad onder leiding van kolonel Ibraohum Alhamedy geregeerd zal worden. Deze raad telt zeven leden. In maart van dit Jaar was er nog een nieuwe regering gevormd. In de voornaamste steden van het land is een nachtelijk uitgaansverbod uit. gevaar digd. Het besluit om de macht over te nemen is gevallen op een buitenge wone vergadering van het opperbe vel van de Jemenditische strijdkrach ten, nadat de voorzitter van de Re publikeinse Raad en zijn adviseurs ontslag hadden genomen. Voor het hele land is de uitzonde ringstoestand afgekondigd en de vliegvelden zijn gesloten. De Junta riep de bevolking op de rost te be waren. Het kabinet onder premier Hassan Makki zal de lopende zaken behartigen. Noord-Jemen, dat naar schatting 5 miljoen inwoners heeft, is Jaren lang verscheurd geweest door een burgeroorlog tussen royalisten en republikeinen. De burgeroorlog brak uit toen de Imam (koning) in no vember 1962 was afgezet. De roya listen werden gesteund door Saoedi- Arabië en de Republikeinen door Egypte, dat tijdens de eerste vijf Jaar van de burgeroorlog rond 70.000 militairen naar he* land stuurde. Na het vertrek van de Egyptische troepen in 1967, voerden de Republikeinse leiders een gema tigde politiek die tenslotte leidde tot een akkoord met de royalisten en de stichting van de Republiek Je- Brown In ziekenhuis De vroe gere socialistische minister van Bui- telandse Zaken van Engeland. Lord George-Brown, it in een ziekenhuis opgenomen voor eer onderzoek naar pijn in het onderlichaam. De toe stand van de oud-minister werd vanochtend bevredigend genoemd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9