Moeder Bergman: 'Ton is verdronken
'Maximum beursbedrag
studenten optrekken"
"OP HEILLOZE WEG MET RUIMTELIJKE ORDENING"
Eerste Hollandse Nieuwe van Noordzee is op komst
KATWIJK' IJ MUIDEN/ SCHE-
VINGEN De eerste onvervalste
Hollandse Nieuwe van de Noordzee
Door
Cees Combee
Js od komst. Er zijn gisteren in de
loon van de avond verschillende trei-
lers aan de thuisstoom begon
nen. Wanneer alles volgens plan is
verlonen is de KW 171 "Jan Marie"
aan het eind van de middag de Ha
ringhaven van IJmuiden binnengelo
pen. Met aan boord 150 kantjes diep
vriesharing eigen vangst. Verpakt in
emmertjes en pakken. Dus direct ge
schikt voor de consumptie.
Voorts zouden op de thuisreis zijn
de spanners KW 33 en KW 180 met
aan boord negentig kantjes en de KW
167WR 32 met de eigen vangst en
die van het span IJM 209—IJM 221,
alsmede de VL 103 van de Interpes-
ca-jaagploeg, waarvan ook de KW
101 en de KW 153 deel uitmaken met
125 kantjes en de VL 110 van Kwak-
kelstein, die door overneming van de
vaten van de andere schepen de 150
kantjes eveneens nagenoeg vol zon
hebben
Van de KW 41 "Elisabeth Christi
na" werden nog geen berichten ont
vangen. Het is echter heel goed mo
gelijk. dat dit schip inmiddels ook on
weg naar huis is.
De vangsten op de Noordzee val
len bepaald niet tegen. Zeker niet ten
opzichte van die in de Ierse Zee,
waar het maar heel moeilijk blijkt tP
zijn haring te verschalken. Daaruit
zou men mogen concluderen, dat de
reders en schippers die op de Noord
zee hebben gegokt en dus een week
later ter haringvangst zijn uitgeva
ren het geluk aan hun zijde hebben.
Schipper Bertus Plug van de KW
171 "Jan Marie" meldde gister
avond van de Noordzee, dat hij. na
zaterdagmiddag 12 uur uit IJmuiden
vertrokken te zijn, zondag in de na
middag de netten had uitgeworpen
en dat de eerste trek al raak was,
met 45 kantjes. Daarna werd er
een gedaan van 10 kantjes. Gister
morgen slaagde hij er in de toege
stane 150 kantjes vol te maken. Een
meevaller van de eerste orde. Hij
vertelde ook. dat de andere schepen
van de Noordzee-vloot behoorlijke re
sultaten boeken.
Plug: "We zijn keihard bezig de
vangst van de laatste trek te verwer
ken en op te slaan in emmertjes en
pakken in de diepvriesruimen van
onze hektreiler. De kwaliteit is pri
ma. Mooie blanke haring. Vet, en
goed van smaak. Zo'n acht tot negen
in een kilo. Dus een prachtige afme
ting. Een soort, dat zeer gewild is.
Ik ben blij, dat mijn reders het met
me eens waren ditmaal naar de
Noordzee te gaan en niet naar de
Ierse Zee. Uit eigen waarnemingen,
is het me in de afgelopen weken ge
bleken, dat er daar zo vroeg in het
seizoen nog niet veel te vangen zou
zijn".
Met z'n tweeduizend paardekrach-
ten "ploegt" de KW 171 "Jan Marie"
van rederij Parlevliet en Van der
Plas zich over een rustige Noordzee
naar de thuishaven IJmuiden. Als
het maar even kan wil schipper
Plug de eerste zijn, die maatjes van
dc Noordzee aan wal brengt. Een
produkt, waar. vooral in het binnen
land, grote vraag naar is.
Reken erop, dat deze uit IJmuiden
afkomstige schipper van het vlagge-
schip van de P.P.-vloot een derde
hektreiler gaat over een week of
vier te water de motoren op volle
kracht zal laten draaien. De KW 170
"Annie Hillina" van dezelfde rede
rij blijft nog een dagje op zee. Op
een kantje of dertig na heeft dit schip
de toegestane 150 kantjes in de rui
nde:
iocht
P
men. Er wordt echter gevist
hele quantum is bereikt.
De diepgevroren vangst van
171 mag direct worden verkocht
geconsumeerd. Dit houdt dus v
in, dat er vanavond, als alles m
loopt, afslag in Katwijk zal zijn.
De kantjes, die eventueel van
aan wal worden gebracht mogen"
worden afgeslagen, doch
daarna nog worden omgepakt
diepgevroren. Deze haring kan i
op z'n vroegst vrijdag worden
consumeerd. Hemelvaartsdag vak
namelijk tussen en dan blijven l
de meeste haringhandelaren thuis
zijn de winkels gesloten.
Onzekerheid
over vermiste
jongen uit
Bodegraven
BODEGRAVEN 's Maan
dags 13 mei zou Ton Bergman,
de negentienjarige Bodegraver
met z'n zwagers naar een nieu
we baas gaan. Maar Ton was
in de nacht van zaterdag op
zondag niet thuis gekomen.
Zijn ouders waren dat niet van
hem gewend maar besloten
met het nemen van stappen
even te wachten. Toen hij zon
dagavond kwart voor tien nog
niet was verschenen stapte
zijn moeder naar het politie
bureau en deed aangifte van
vermissing. Aanvankelijk stond
de politie daar wat sceptisch
tegenover want de jeugd van
vandaag doet reel meer
"vreemde dingen", zo zei zij.
Het is nu al tien dagen gele
den en Ton is nog steeds spoor
loos. Zaterdag 11 mei reed hij
met z'n brommer naar Oude
water. Vanuit deze plaats zou
hij met enkele vrienden in een
auto naar Brabant rijden
"Daar gingen ze wel eens meer
dansen", vertelde moeder
Bergman. "Deze jongens zou
den hem ook weer hebben af
gezet op de plaats waar zijn
bromfiets stond. Maar nie
mand heeft mijn zoon zien
wegrijden", aldus Ton's moe
der.
"Liegen zij", zegt nu vader
Bergman, "dan doen wij dat
ook. De politie houdt alles
nauwlettend in de gaten want
in Oudeivater loopt het spoor
dood."
BODEGRAVEN Moeder Bergman twijfelt niet meer:
,mijn zoon is verdronken', zegt ze met vaste stem. „Hij laat
ons niet zo maar in de steek. Zo is Ton niet. Als hij had wil
len weggaan, had hij dat wel laten weten".
Door
Jan Wester laken
Foto's
Wim Dijkman
Maar toch piekeren vader en moe
der Bergman of er wat anders met
hun jongen kan zijn gebeurd. "Ro-
Lcidse universiteitsraad over
nieuw stelsel studiefinanciering:
LEIDEN Het maximum beursbe
drag voor de student moet zodanig
worden opgetrokken dat de verslech
tering die in de afgelopen jaren is
ingetreden wordt ingehaald. Dit is
één van de voorwaarden die de Leid-
se universiteitsraad verwezenlijkt wil
zien voor een nieuw stelsel van stu
diefinanciering, zoals dat wordt aan-
geduit in de nota studiefinanciering
van staatssecretaris Klein die gister
avond door de raad werd behandeld.
De universiteitsraad kon zich in gro
te lijnen verenigen met het meerder
heidsstandpunt van de werkgroep ad
hoe Studiefinanciering van de Aca
demische Raad, maar kon niet mee
gaan met het door deze werkgroep
voorgestelde alternatief binnen het
systeem-Klein. Dit alternatief be
helst een extra-beurs gedurende de
eerste twee studiejaren, die het ver
schil tussen het benodigde budget en
de basisbeurs dekt, en na de eerste
twee studiejaren vervanging van de
extrabeurs door rentedragende le
ningen. Wel ging de raad mee met
het door de staatssecretaris voorge
stelde alternatief, waarbij wordt uit
gegaan van een basisbeurs van
f 3000,voor iedere (uitwonende)
student en een extra-beurs voor stu
denten met minder draagkrachtige
ouders, met de mogelijkheid van het
afsluiten van een rentedragende le
ning om het verschil tussen budget
en beurs te dekken.
Integraal
De raad vond dat ook een voorwaar
de voor aanvaarding van de nota
studiefinanciering moet zijn dat er
duidelijkheid komt in de vraag hoe
de huidige pot voor studiefinancie
ring (625 miljoen) wordt aangepast
om zeker te stellen dat het niveau
van de uitkering per student ten
minste waardevast zal blijven. De
raad vond het wenselijk dat de Aca
demische Raad zich erover uitspreekt
hoe het stelsel van studiefinanciering
zich in de toekomst moet ontwikke
len. Volgens de raad verdient het
daarbij de voorkeur dat in de toe
komst een integrale studiekostenver
goeding wordt ingevoerd in een si
tuatie van rechtvaardiger inkomens
verdeling en betere ontplooiingskan
sen.
Hoewel de universiteitsraad zich in
grote lynen met de voorstellen van
de staatssecretaris kon verenigen,
zag hij toch een aantal bezwaren in
het voorgestelde studiefinancierings
stelsel. Zo zouden de studieschulden
onverantwoord hoog kunnen oplo
pen en zouden kinderen van „weiger
achtige" ouders in het nieuwe stel
sel gedwongen worden hoge leningen
en daarmee hoge schulden aan te
gaan. Ook vond de raad dat de maxi
maal uit te keren rijksstudietoelage
van f 5.000,— (basisbeurs f 3000.—
plus extra-beurs f 2000,—) een reële
achteruitgang beteknt ten opzichte
van de bestaande maximum-studie
toelage.
Overeenkomstig het standpunt van
de raad moeten van studiefinancie
ring alleen die studenten worden uit
gesloten die een duidelijke wanpres
tatie leveren. Dit moet worden ge-
toest door de desbetreffende facul
teiten en, indien dit voor de student
ongunstig uitvalt, door de studenten
decanen, waarbij de mogelijkheid
voor de betrokkene moet worden ge
creëerd om in beroep te gaan.
Een poging om het standpunt van
de raad uit te breiden met de clau
sule dat de z.g. academici-belasting
wordt betrokken bij de nota studie
financiering, faalde. Zoals bekend
heeft staatssecretaris Klein uit prak
tische overwegingen van de acade
mici-belasting afgezien.
Het standpunt van de Leidse uni
versiteitsraad zal door het college
van bestuur worden overgebracht
aan de Tweede Kamer, de staatsse
cretaris en de Academische Raad.
ken deed Ton niet", vertelt
Bergman. "Misschien hebben ze
wel wat in z'n pilsje gegooid waar
van hij een vreemd hoofd heeft ge
kregen". Dan wordt het even stil in
het kleine woonkamertje langs de
Noordzijde. Alleen het geblaf van
een hond in de verte is hoorbaar.
"Dat is zijn hond", zegt ze. "Die liet
hij altijd nog uit voor hij naar bed
ging". Moeder Bergman schudt haar
hoofd: "ik heb al van alles geprak-
kezeerd. Je wordt er knettergek
Ze staat op en haalt ergens uit een
kast een mapje. "Dit is de laatste
foto, die ik van hem heb gemaakt.
Op z'n brommer, die had hij nog
niet zo lang. Daar was hij wat trots
op. In juni", zegt ze, "zou hij rij
examen moeten doen. Ton wilde een
Rhoclesische
guerrillero s
„vernietigd"
SALISBURY (UPI) Rhodesische
grondstrijdkrachten, gesteund door
luchtmacht, hebben in het weekein
de twintig guerillastrijders gedood.
Dat gebeurde in een actie die de
grootste wordt genoemd sinds 17
maanden geleden de gevechten be
gonnen. zo wordt in een gisteren in
Salisbury uitgegeven communiqué
gezegd.
De eigen verliezen worden daarin
opgegeven als twee lichtgewonden.
Bij de gevechten, die werden gele
verd in het noordoosten van Rhode-
sië, zijn volgens de bekendmaking
verscheidene prominente leden van
het Zimbabwe Afrikaanse nationale
Verbond (Zanu) gedood. Twee ben
den rebellen zouden totaal zijn "ver
nietigd".
Het ouderlijk huis van de
vermiste jongen aan de Noord
zijde in Bodegraven.
(Foto's Wim Dijkman)
auto kopen. Dan wilde hij ook een
nieuw pak. Maar ik geloof, dat daar
nu niks meer van terecht komt".
Vader Bergman draait, diep in ge
dachten verzonken, een zware siga
ret. Hij speelt wat met een lucifers
doosje als hij stelt: "Je leeft hele
maal in het onzekere en dat knaagt
het ergste. Wist Je nou maar eens
wat meer. Als je een politieman ziet
denk je: nu komen ze het vertellen.
Dat maakt de spanning verschrikke
lijk".
Fouten
"Op je werk maak Je de vreemd
ste fouten", zegt de vader van de
vermiste zoon. "Je bent er niet met
je hoofd bij". En moeder Bergman:
"Donderdagmorgen stond ik nog
brood voor hem klaar te maken.
Toen ik het beleg er op deed had ik
pas in de gaten, dat het niet hoef
de.
Om hun zoon zo snel mogelijk te
kunnen vinden, riepen de ouders de
hulp in van twee helderzienden.
"Beiden zagen wel water, maar voor
een oplossing hebben ze niet kunnen
zorgen. Zondag zijn we er zelf met
een bootje op uitgegaan. Maar het
dreggen in de Oude Rijn leverde
niks op. Je ziet geen moer", roept
moeder Bergman harterondig uit.
"Er kwam wel iemand langs, die
op eenzelfde brommer reed als
Ton. Dat deed me echt niks".
De mensen in de kerk dachten
verschuilend over het inroepen van
hulp van twee helderzienden. "Er
waren kerkgangers, die zeiden, dat
dit duivelswerk was. Maar de domi
nee stelde, dat je mag doen wat je
zelf wilt. In Woerden waren drie ge
vallen, die leken op die van ons.
Twee ervan werden opgelost. Waar
om zouden wij dan geen beroep mo
gen doen op een helderziende? De
helderziende Croiset. die ziek is,
heeft een paar andere namen op
gegeven. Daar moeten we nog naar
toe"
Het wordt weer stil in het la
se kamertje. De jongste dod H
van het gezin (ze is pas getrou m
brengt een paar koppen koffie I
nen. Vader Bergman slokt zijn i r*
snel leeg. En wenkt, dat hij nog
trek in een tweede bak heeft, j
vrouw staart maar wat 1
uit
Na enkele minuten: "De vriji
voor zijn vermissing had Ton
geld op z'n spaarbankboekje
stort. Het was een strohalm, die
had. Maar die heb ik wel gep
Als Ton geld had opgenomen,
den ze me dat daar vertellen. E
wUden ze niets zeggen. Toen
had uitgelegd waarom ik het i
weten was het gauw geregeld,
laas. Hij had geen cent. opga
men. En daar had ik wel
op gevestigd.
Toen de vermissing van Ton i Dl
spreid was, liet de politie in 0a
water het haventje leegpompen.!
kwamen", zo zegt moeder Berp 5
"wel een blauwe bromfiets en
rode helm tevoorschijn. Maar
waren niet van mijn zoon. Eigi 17
lijk zou het verdwijnen va
die plaats het gesprek van de
moeten zijn. lijkt mij. Er
daar met geen woord over het
val gesproken. Hoe kan het noi
alles ineens is dichtgeklapt in
plaats. Steekt er dan misset
meer achter dan wij tot ni
de weet zijn gekomen"?
Nakomertje
Schouderschokkend stopt ze hi i
En dan: "Voor mij telt alleen mn
dat ik mijn zoon wil hebben. Als I
dood is weet ik, dat ik hem i
meer mag zien". Zuchtend: "Als
hem dan maar naar het kerkl a
mag brengen dan is aan alle o
kerheid een einde. En ik had M
gedacht Ton een paar Jaar bi) n
kunnen houden nu de meisjes ij
getrouwd. Gelukkig is
mertje van acht jaar".
Het middageten dampt op de tl
Over het smalle landelijke weg?*
raast een auto met hoge snelhi
U»
"::i
ALPHEN AAN DEN RIJN —"Ik
vind dat we met de ruimtelijke orde
ning op een vrij heilloze weg bezig
zijn. Dat komt omdat er in wezen
geen regeringsbeleid was of is op dit
punt Dan krijg je dat sommigen
groeikoorts krijgen aangewreven of
dat andere behept lijken met een an
ti-groei-syndroom. Noch het één,
noch het ander leidt tot een oplossing
van de problemen zolang het rege
ringsbeleid niet werkelijk wordt ge
schraagd. Er is geen gefundeerd
groeikernen-beleid. Dat durft men
kennelijk niet, maar de problema
tiek is onontkoombaar." Aldus de Al
pheuse wethouder J. C. Duin, in een
commentaar op de oriënteringsnota
ruimtelijke ontwikkeling. Hij sprak
gisteravond in De Bron.
Daar hield de Provinciale Raao
voor de Ruimtelijke Ontwikkeling
een hearing voor de regio's Alphen
en Gouda over dit regeringsstuk. Er
waren ongeveer 40 aanwezigen; be-
stuurderen en burgers uit vooral het
Alphense gebied.
Wethouder Duin was ongezouten in
zijn kritiek op de nota, die eind van
dit Jaar een vervolg zal krijgen en
daarna nog één, alvorens de rege
ring komt met een uitgewerkte af
ronding. Duin: "De nota komt op mij
af als een op zich interessant stuk,
maar als je er doorheen bent weet
je nog niet waar Je aan toe bent"
Hij zei een richting-gevend raam
werk te missen: "Op het ogenblik lijkt
het mij voor ieder nog een grote ver
rassing wat er uit de twee vervolg
delen voortkomt, en dat zou *och
niet nodig moeten zijn."
Er wordt steeds meer ruimte op
geëist, een gevolg van de welvaarts
ontwikkeling, die weer samenhangt
met de ongebreidelde economische
groei van de laatste decennia, met
name in het westen. Die samenhang
is niet uitgewerkt in de oriënterings
nota, constateerde de Alphense wet
houder van ruimtelijke ordening:
"De nota signaleert alleen de proble
men die daar een gevolg van zijn."
Er wordt gedacht aan afremming,
selectieve investering en een sprei
ding van de groei, maar met aan de
andere kant wel een handhaving van
de werkgelegenheid. In de nota wordt
niet duidelijk gemaakt hoe het één
zich verhoudt tot het ander. Daling
van de welvaart zou de problemen
een stuk makkelijker maken, maar
dié doelstelling vind je nergens in de
politieke programma's geëtaleerd.
De oriënteringsnota. aldus Duin, is
ook weinig realistisch ten aanzien
van wat de economie in het westen
voor de totale welvaart betekent.
Dan wordt er in de nota gepleit
voor een krachtig "inrichtingsbe-
leid". maar daar blijft het bij. Nieuw
leven voor de grote steden is belang
rijk. maar verder worden we in het
ongewisse gelaten.
Eén bladzij
Er staat maar één bladzij in met
concrete gegevens, en dat betreft de
bevolkingsprognoses voor het Jaar
2000 aan de hand van CBS-cijfers
uit '72: die gaan uit van dan 15.4-16.1
miljoen Nederlanders met een wo
ningbehoefte van 5.7-5.8 miljoen
hulzen. In '72 waren er 3.9 miljoen
woningen, hetgeen betekent dat erin
de komende 26 Jaar nog 1,8 milioen
huizen moeten worden bijgebouwd
Duin: "Een gigantisch aantal, waar
door enige bezinning wel voor de
hand zou liggen. Deze veronderstel
lingen worden in de oriënteringsno
ta ook wel aangenomen, maar er
wordt geen enkele conclusie aan ver
bonden."
Het Alphense gebied staat onder,
duidelijke druk van de Haagse, Leid
se en Rotterdamse woningbehoefte.
En ook die van Amsterdam: "Dat
mag misschien niet, maar het is wel
zo." Duin zei in een later stadium
gewestvorming (waarbij Alphen in
een groot-gewest Leiden is onderge
bracht) niet als een panacee te zien
als er niet op provinciaal of liever
rijksniveau beleidslijnen zijn voorde
ruimtelijke ordening.
Inspraak
Er maakten vervolgens zeven man
gebruik van de mogelijkheid tot in
spraak. Hun opmerkingen worden
gebundeld tot een informatieooek
voor de Tweede Kamer en nog ens
gecomprimeerd vervat in een advies
dat de Provinciale Raad voor de
Ruimtelijke Ordening zal uitbrengen
aan de regering.
Strijker van Progressief Alphen
oonstateerde met voldoening dat de
regering nog steeds voor open hou
den van het Groene Hart is. maar
dat daar in het verleden weinig van
terecht is gekomen. Hij drong aan
op een wetswijziging teneinde het
ongewenste gebruik van artikel 19
van de wet op de RO te smoren en
hij pleitte voor afstel van de aanleg
van secundaire weg 7.
Van Geen van het actiecomité
Prins Bernhardlaan sprong op de bres
voor de aanleg van een stukje rijks
weg 11 (tussen Leiden en Alphen),
zodat de oost-west route dwars door
Alphen, van De Hoorn tot aan
Gouwsluis, wordt ontlast.
Ook Peeters (PvdA) meende dat het
Groene Hart er niet meer is. De
enige uitkomst voor dit gebied is naar
zijn opvatting gelegen in
schuiving in het werkgelegenheii
patroon, naar het noorden en tü
burg toe.
Kleine dorpen
Ook Van Keulen (Kamer
Koophandel in Leiden en AlpW
vond dat het spreidingsbeleid ei=È
lijk een werkgelegenheidsbeleid
Hij toonde zich niet erg geluü
met het "groei-rantsoen" waarop"
kleine dorpen zijn gesteld. Een rtj
soen van maximaal 1 procent 4
breiding per jaar. Is het nietn
standig om al die kleine uitbreffl
mogelijkheden te bundelen cD
herverdelen naar behoefte, om 31
pen up het bestaansminimum1
dat stootje te kunnen geven d»1
nodig hebben om in leven te blip
vroeg hij zich af.
