fandelen van Rome in
trijd met afspraken
oor ons meer problemen
an voor de Spanjaarden
Jeilman bij
eyenoord
reer onder
le lat
Zware straf voor Godefroot
Waarheid van Aristoteles binnen chr. theologie
■5 DIG 17
ver)i Münclien-trainer Udo Lattek minder optimistisch
s gisteren i
delingen en medische verzorging. Dr.
Toor de ploegen van Bayern Erich Spannbauer, clubarts vaa
en Atletico Madrid na de Bayern. zag dc situatie niet somber
in. "Volgens mij zijn onze spelers
weer in een relatief goede conditie",
was gisteravond zijn commentaar,
cupfmale
avond in Brussel. Geen tr
massage, veel rusten, wa
[HENE In Athene, in de vihendschappelijke wedstrijd
Dde Griekse koploper Olympiakos, maakte Bram Geilman
lavond zijn rentree bij Feyenoord. De Coerver-formatie
het boeiende duel overigens met 10.
Guus Brox in Athene over
"Voordat we uit Rotter-
trokken, wisten we dat de
>ia was dat Eddy Treytel
en. Hij heeft nog steeds last
ijn schouder. Hij orobeerde
tijdens de warming
aar het bleek nog niet te
Omdat we beseften dat Trey-
asschien langs de kant zou
blijven. en omdat we tóch
ree fitte keepers aan de wed -
ilden beginnen, hebben we
gecharterd. Roda JC werk-
iiddellijk mee",
lan Roda JC uitgeleende
weer terugkeert naar het
5 evenwel nog een vraagte-
b Brox: "Dat hebben we
besloten. Daar moeten we
k: gaan praten. Ik kan nu
zeggen dat hij het tegen
is voortreffelijk deed",
inoord speelde overigens
iecht. De 20.000 toeschouwers
veel bijval voor het spel
Nederlandse kampioen, die
i Rijsbergen zijn beste man
kreeg Feyenoord volop kan
een voorsprong. Olympiakos
renals vorig seizoen dit jaai
beeft op de "double" in Grie
kenland. sloeg vijf minuten voor tijd
definitief toe. Rijsbergen ver
oorzaakte een strafschop, waarna
Reitsma, die Geilman na rust ver
ving. vanaf elf meter werd gepas
seerd: 1-0 de eindstand.
Guus Brox:"Maar over ons spel was
ik, ondanks de nederlaag, erg tevre
den. er werd tenminste met inzet
gespeeld. Het was een heel wat be
tere vertoning dan destijds tegen
Aston Villa".
Brox over de blessure vam Trey
tel: "Ach, het duurt nog een paar
dagen voor we tegen de Spurs moe
ten. We menen eerlijk gezegd dat
hij tegen die tijd wel fit is".
Feyenoord startte gisteren in de
volgende samenstelling: Geilman,
Schneider, Rijsbergen, Israel en
Vos; Jansen ,De Jong en Van Ha-
negem; Wery, Ressel en Kristensen.
In de rust drie wissels. In de kleed
kamer bleven Geilman. Israel en
Wery achter, voor het tweede be
drijf draafden Reitsma, Van Daele
en Schoenmaker op. In de loop van
de tweede helft werd Van Hanegem
nog vervangen door Boskamp,
waardoor alle spelers die de Griekse
trip meemaakten in actie kwamen.
Op Eddy Treytel dus na.
"de Spanjaarden hebben het waar
schijnlijk op dat punt moeilijker. Ge
middeld zijn zij ouder dan onze spe
lers. Luiis bijvoorbeeld is al 37 jaar.'
Beckenbauer. Hansen en Dlirnber-
ger zijn licht geblesseerd.
Spannbauer is er echter vrij zeker
van dat hij vandaag in de tweede
wedstrijd tussen beide ploegen de be
schikking over dit drietal zal hebben.
Tramer Udo Lattek was minder op
timistisch. Hij betwijfelde t ensterk-
ste of Hansen, die een verwonding
aan de enkel heeft, zal kunnen spe
len. Hij was trouwens heieanaal min
der optimistisch dan de clubarts. "Ik
zie voor ons meer problemen dan
voor de Spanjaarden", betoogde hij.
"vergeet niet. wy hebben de laatste
weken een zwaar programma moeten
afwerken. De Spaanse competitie
daarentegen is al enkele weken afge
lopen. Ik geef daarom beide ploegen
in die tweede wedstrijd evenveel kan
sen. Atletico heeft me woensdagavond
werkelijk verrast
De spelers van Bayern behoeven er
niet op te rekenen dat zij by winst
in de replay" beter zullen worden
beloond dan aanvankelijk was over
eengekomen. Daarover liet voorzittei
Wilhelm Neudecker geen twijfel be
staan: "30.000 mark is toch werkelijk
genoeg." Het feit dat de finale moet
worden overgespeeld heeft inmiddels
een interessant juridisch aspect ge
kregen. De Spanjaard Irureta. die in
de wedstrijd tegen Celtic een waar
schuwing opliep, kreeg woensdag de
gele kaart van scheidsrechter Loraux
Dat houdt in dat hy in de volgende
wedstrijd voor het Europa cuptoer
nooi niet mag spelen. De vraag is nu;
is het treffen van vanavond regle
mentair gezien een volgende wedstrijd
of een ontmoeting die alleen maar
moet worden overgespeeld. Ii) het
eerste geval mag Irureta niet in actie
Tennis Het bestuur van de Ko
ninklijke Nederlandse Lawn Tennis
bond (KNLTB) heeft besloten alle
speelsters en spelers, die onder con
tract staan van World Team Tennis
(WTT) uit te sluiten van deelne
ming aan alle Nederlandse toer
nooien. de nationale kampioen
schappen, de internationale kam
pioenschappen van Nederland en
niet op te stellen in de Nederlandse
Davis Cupploeg.
komen. In het tweede uiteraard wel.
De juristen van de UEFA waren het
er gistermiddas nog niet geheel over
Doorgeefschaak-
kampioenschap
LEIDEN Zaterdag 25 mei is 't
weer zover: doorgeefschaakkop-
pels uit alle hoeken van ons land
zullen elkaar voor de tweede keer 't
leven zuur gaan maken in de strijd
om de Nederlandse titel.
Duidelijke vruchten heeft het in
grijpen van grootmeester Deneer
hierbj afgeworpen voor dit jaar
lijkse evenement. Het doorgeef-
schaak is het spel waarbij het de
bedoeling is dat een deelnemer sa
men met een paruner speelt. Beide
teamleden spelen een variant van
het schaakspel met tegengestelde
kleuren, waarbij men de buitge
maakte stukken aan elkaar door
geeft. Dit met de eigen kleur over
eenkomende materiaal kan als een
zet op het eigen bord geplaatst wor
den. Opvallend is de gecompliceerd
heid van de te ontstane stellingen
en de soms dolkomische standen.
De beschikbare tijd is voor allen
zeven minuten, wel een kwestie van
even wennen. Het toernooi staat on
der leiding van de Leidse Jeugd
Schaak Sociëteit en zal weer wor
den gehouden in het jeugdhonk "De
Zolder", Morsweg 134 Leiden. De
aanvang is bepaald op 23.00 uur.
Tot de velen die zich reeds heb
ben opgegeven behoren onder an
dere oud-Nederlands snelschaak
kampioen John van Baarle en de
titelhouders Kuypers-Dobbelaar.
Orkestleider Toni Eyck (rechts) neemt op 6 juni deel aan de "Gentleman koers". Hij heeft
Klaas Balk als gangmaker "gecontracteerd" en traint regelmatig in de mooie dreven van Over-
Jeugdselecties
Leiden In het kader van het
Jeugdplan Nederland spelen maan
dagavond a.s. twee jeugdselecties
van de Afdeling Leiden f 14-15 Jaar
en 15-16 jaar) tegen soortgelijke se
lecties uit de Veenstreek. De wed
strijden worden gespeeld op het ter
rein van ZLC. Boshuizerkade Lei
den, en vangen aan om 18.45 uur.
De voetbalwedstrijd Nederland
Argentinië, die op 26 mei in het ka
der van de voorbereidingen op het
wereldkampioenschap in het Olym
pisch Stadion in Amsterdam wordt
gespeeld, staat onder Oostduitse lei
ding. De ontmoeting wordt geleid
door Adolf Prokop. Hij wordt geas
sisteerd door zijn landgenoten Wolf
gang Riedel en Heinz Einbeck.
Go Ahead Eagles heeft een
nieuwe manager. Het is de heer J.
Pas uit Apeldoorn, van beroep be
drijfsleider bij de Nederlandse lees
kring in Apeldoorn. De heer Pas ver
richtte reeds in het verleden scou-
tingwerk voor de Deventer club en
was in zijn actieve jaren lid van het
Apeldoornse Robur et Velocitas. Zo
als bekend moest Go Ahead Eagles
naar een nieuwe manager uitkijken
omdat Hans Kraay een dezer dagen
een contract tekende bij het Amster
damse Ajax.
Wielrennen De Pool Stanislav
Szozda heeft gisteren de negende
etappe van de amateurwielerronde
WarschauBerlijnPraag gewon
nen. In de eindsprint toonde hij zich
juist iets sneller dan de Nederlan
der Theo Smit, aanvoerder van het
klassement van de premiesprints en
de Oostduitser Michael Milde.
BASKETBAL-
TOERNOOIEN
VOORSCHOTEN De Voorscho-
tense baskelbalvereniging .Blitz" or
ganiseert op Hemelvaartsdag (23
mei) een groot toernpoi. waaraan
ook door BS Leiden zal worden deel
genomen. Andere ploegen die in actie
zullen komen: het Alphense BVO,
Oegstgeest. de nieuwe Leidse com
binatie „Luba" (TRK/Essor), Argus,
Gymnova. Zoebas, DAS, Rijnvalken'
Guards, Jumpers en Leiderdorp.
BS Leiden en Luba komen ook in
actie op een toernooi van MSV dat
voor 1 en 3 juni is gepland. Andere
deelnemers zyn WIK, ROS, SDO,
Zoebas en het Duitse Pfungstadt. In
Lisse organiseert de vereniging van
die naam op 26 mei een toernooi in
de sporthal.
BRUSSEL De Belg Walter Go
defroot is voor vier maanden ge
schorst aangezien bij een controle
tijdens de Ronde van Vlaanderen op
31 maart J.l. de renner ten tweede
male is betrapt op het gebruik van
stimulerende middelen. Voorts is hij
in deze wedstrijd gediskwalificeerd.
Ook kreeg hij nog 1000 Zwitserse
franken boete (rond 900 gulden) en
een voorwaardelijke schorsing voor
CQsmmmm
een maand omdat hij zich na afloop
van de Waalse Pijl niet had gemeld
voor het dopingsonderzoek. De schor
sing van Godefroot gaat op 16 mei
in, zodat hij pas op 16 sep
tember weer aan wielerwedstrij
den kan deelnemen.
Wegens het gebruik van doping en
het zich niet melden bij de doping
controle strafte de Belgische Wie
lerbond voorts nog de volgende ren-
Jean-Pterre Danguiliaume (Fr.):
1000 Zwitserse frank boete, een
maand schorsing voorwaardelijk, dis
kwalificatie in de Waalse Pijl;
Auguste Herigers (Belg)1000
frank, een maand voorwaardelijk en
diskwalificatie in de Waalse Pijl:
Charles Genthon (Fr), Eric Leman
<Belg>, Roger Loysch: allen 1000
frank, een maand voorwaardelijk en
laatste plaats in de etappe plus tien
strafpunten in het algemeen klasse
ment van de Ronde van België.
Wilfried David (Belg), Raymond
Delisle (Fr) en Ronald de Witte
(Belg)1000 frank, een maand voor
waardelijk en diskwalificatie in Luik-
Bastenaken-Luik.
Bewondering van prof. Berkhof voor werk Thomas:
De dertiende eeuw waarin St.
Thomas leefde werd geken
merkt door een enorme geestsrift
voor de persoonlijke navolging
van Christus. De bedelordes wa
ren pas gesticht en hun aantrek
kingskracht op de christenen
was zo groot dat bijv. professo
ren en studenten van de even
eens pas gestichte universiteiten
op de door Dominicus gestichte
orde afkwamen (Pieper). Het
wetenschappelijk élan van die
eeuw is te vergelijken met dat
van de huidige beoefenaars der
natuur- en menswetenschappen.
Is echter de kennis die men
tegenwoordig wil verkrijgen ge
heel gericht op ae natuur en de
beheersing van deze natuur, het
streven van de wetenschappen
in de dertiende eeuw was aller
eerst gericht op de geopenbaarde
waarheid en op het dienen van
Christus. De theologie was de
koningin der wetenschappen. Ze
was echter niet de enige weten
schap, ze v
bedreigde wetenschap. De theo
logen moesten zich verdedigen
tegen de invloed der Islam en te
gen de opkomst van de geschrif
ten van Aristoteles, wiens be
langrijkste werken dan pas bin
nen Europa bekend worden.
De confrontatie van theologie
en filosofie was echter niet
nieuw. Ook de H. Augustinus
moest het christendom verdedi
gen tegen de filosofie van zijn
tijd.
Hij deed dit door de waarheid
van de filosofie op te nemen bin
nen de theologie en het met het
christendom onverenigbare af te
wijzen. De synthese van Augus
tinus is echter niet volledig om
dat maar een déél van de filoso
fie opgenomen was. De grootste
wijsgeer, Aristoteles, staat nog
buiten het christendom. De taak
van St. Thomas is nu het afma
ken wat Augustinus en de ande
re Kerkvaders begonnen zijn, nl.
het opnemen en aanpassen van
de aristotelische filosofie binnen
de theologie.
De lof en kritiek van prof.
Berkhof in de laatste lezing van
de cyclus ter herdenking van
de 700-jarige sterfdag van St.
Thomas in het academiegebouw
van de Leidse universiteit waren
voornamelijk gericht op deze
thomische synthese van geloof en
wijsbegeerte. Hij wees er op dat
St. Thomas te werk was gegaan
volgens de stelregel dat, door
aan de dwaling haar waarheid te
ontnemen, men haar tevens de
kracht afneemt. Zo werd de
waarheid die bij Aristoteles aan
wezig was opgenomen binnen de
christelijke theologie, binnen een
wetenschappelijk systeem waar
voor prof. Berkhof de grootste
bewondering heeft. Structuur
(een gotische kathedraal) als in
houd (geheel Godgericht) werd
geprezen. Dante's Paradijs bleek
berijmd thomisme. Denken en
geloven staan in een harmonie
model. In die tijd zou prof. Berk
hof een volgeling van St. Thomas
geweest zijn.
Niet alleen kritiek, maar ook
een duidelijke afwijzing werd ons
gegeven, een afwijzing die zich
vooral richtte tegen de opname
van de aristotelische filosofie bin
nen de theologie. De filosofie zou
zijn gaan overheersen, het kli
maat zou door haar zijn bepaald
de Openbaring zou verdrongen
zijn. Zo zou de augustiniaanse
dualiteit van zonde en genade ver
vangen zijn door een niet-augus-
tiniaanse dualiteit van natuur en
genade.
Een tweede bezwaar van prof.
Berkhof richtte zich tegen de
plaats en de uitvoerigheid van de
natuurlijke godsbewijzen binnen
het werk van St. Thomas. De
Summa begintbijv. met een uit
voerige uiteenzetting van de na
tuurlijke godsbewijzen en het lijkt
of de theologie steunt op deze
puur filosofische gegevens. Niet
de Openbaring maar de rede zou
dan het uitgangspunt zijn van de
r.k. theologie. Met Luther meen
de prof. Berkhof dat Aritstoteles
uitgedreven moest worden. Het
derde bezwaar richtte zich tegen
de grootste harmonie van 't tho
mistische systeem. Dit moge in
die tijd gepast hebben, het is niet
van deze tijd. Het is te gedateerd.
Na de tijd van Thomas is deze
synthese uit elkaar gevallen.
Als niet-theoloog kan ik moei
lijk ingaan op de verhouding na-
tuur-genade en zonde-genade. De
beide andere bezwaren echter,
mogen we beantwoorden. Het is
evangelisch noodzakelijk, dat
christelijke theologie met de na
tuurlijke godsbewijzen begint.
Noodzakelijk: we mogen als
christenen niet zonder godsbewij
zen zijn, de huidige ontkerstening
geschiedt immers vanuit weten
schappen en filosofiën die menen
dat ze het bestaan van God niet
men het Evangelie literair te
moeten aanpassen.
EvangelischSt. Paulus leert dat
men vanuit het geschapene Gods
onzichtbaar Wezen, Zijn eeuwi
ge macht en Zijn Godheid na enig
nadenken duidelijk kan kennen.
Dat St. Thomas nu de godsbewij
zen voor een deel ontleent aan
Aristo.eles is een groot compli
ment voor Aristoteles. Wanneer
hij hierdoor een bepaald klimaat
aan de theologie zou geven is dit
op zichzelf niet erg, hij doet dit
met Plato, de Stoa enz.Ook St
Augustinus theologie is op een
bepaalde manier wijsgerig ge
kleurd.
Het derde bezwaar kan prof.
Berkhof niet menen. St. Thomas
volgt Christus door de orde, de
harmonie te verkiezen boven de
wanorde. Als christenen kunnen
we de wanorde van de eigen tijd
toch niet verkiezen boven de
soms moeilijk te bereiken orde
van Christus. Wanneer prof. Berk
hof een zo grote bewondering
heeft voor de harmonie en de
waarheid bij St. Thomas' theolo
gie, zou hij zich dan niet, ook in
deze tijd, met St. Thomas naar
Christus kunnen richten?
Bijbelgenoot
schap 20.000
nieuwe leden
AMSTERDAM Twintigduizend
nieuwe leden was deze week de eer
ste score van de actie voor het Ne
derlands Bijbel Genootschap, die op
het ogenblik gaande is onder protes
tantse kerkmensen, d.w.z. onder hen
die bij één van de kerkgenootschap
pen staan ingeschreven.
De jubileum-actie "N.B.G. bestaat
deze maand 160 jaar" is ondermeer
nodig omdat de inspanningen in het
buitenland zoals vertalen, produce
ren en verspreiden van de bijbel en
van bijbelgedeelten in de jaren ze
ventig verviervoudigd moeten wor
den
De actie wordt op verschillende ma
nieren gevoerd: alleen via een schrij
ven over de post, maar ook met dui
zenden vrijwilligers, die eerst de
brief met een enkel woord aan nog
niet-leden overhandigen, om enkele
dagen later antwoord te komen ha
len.
j^AAG Het presidium van
Schting Nederlandse Priester
(SNPR) heeft zich op
Nadering in Den Haag be
houden met de uitspraak
le congregatie voor het on-
'5 in Rome dat 'aan de HTP
professoren doceren op een
die volstrekt onverenigbaar
de concrete vorming van
érnstige priesters' en 'dat
i met steun aan de
^atie zijn eigen weg kan
^ke de priesteropleiding'.
(Citaten ontleend aan brief van
congregatie aan rector dr. J.
Bosch van de Hogeschool Toe
komstige Priesters, red.).
Het presidium, gehoord hebbende
de drie provinciaals-curatoren van
de hogeschool in Heerlen, is van
oordeel, dat Rome handelt in strijd
met afspraken, gemaakt met de con
gregatie tijdens bezoeken aan Rome
van de deelnemende provinciaals in
de HTP (20 febr. j. 1.) en met het be
stuur van de HTP (2 maart J.l.). Het
presidium meent voorts, dat de Ro
meinse autoriteiten zowel als de bis
schop van Roermond mgr. Gijsen
een procedure hebben gevolgd,
waarbij onrecht wordt gedaan aan
de goede naam van personen en het
belang van een katholieke theologi
sche instelling.
Rechtsprocedure
Het presidium van de SNPR is
voornemens deze zaak met de bis
schop van Roermond op te nemen,
opdat alsnog de Juiste rechtsproce
dure wordt gevolgd. Ook zal deze
zaak aan de orde worden gesteld in
de bissschoppenconferentie, die vol
gende maand wederom bijeen komt.
Reeds op de vergadering van de
Stichting Priester Religieuzen op 2
en 3 april J.l. werd het volgende be
sluit door alle aanwezige hogere over
sten van orden en congregaties in
Nederland unaniem genomen: de
hogere oversten van orden van con
gregaties verenigd in de SNPR, voe
len zich medeverantwoordelijk voor
de priesteropleiding via de katholieke
instellingen voor wetenschappelijk
en theologisch onderwijs (kiwto's),
niet alleen voor wath un eigen men
sen betreft, maar ook voor alle ande
ren. Voor zover er vragen en pro
blemen zijn in verband met die
kiwto's zijn de provinciaals bereid
die onder ogen te zien. Zij willen de
oplossing van die problemen in eer
ste instantie bezien via de kiwto's en
niet via andere opleidingen. Han
gende de besprekingen met de kiw
to's zullen de provinciaals geen re
ligieuzen beschikbaar stellen vooi
andere opleidingen 'dan de kiwtos'.
In 1966 is de HTP haar bestaan
begonnen als het resultaat van de
samenwerking van de beide oplei
dingsinstituten van het bisdom Roer
mond (grootseminarie van Roer
mond en de filosofische opleiding te
Heerlen) en de reeds samenwer
kende filosofie- en theologie-oplei-
dingen van de paters assumptionis-
ten (Aalbeek), redemptoristen (Wit-
tem) en de paters van de Heilige
Harten (Valkenburg). Voorzitter,
van de SNPR is de provinciaal van
de assumptionisten, dr. E van Mont-
foort. De provinciaals dr. G. Spro-
kel van de congregatie van de Hei
lige Harten en W. Snels van de re
demptoristen maken deel uit van het
curatorium van de HTP.
Het aantal studenten aan de hoge
school bedraagt thans 170, onder wie
23 vrouwelijke studenten. In het lo
pende studiejaar ontvingen drie stu
denten de priesterwijding. Bij de wij
ding van M. van de Laar van het
bisdom Den Bosch prees bisschop
Bluyssen de opleiding en de vor
ming aan de HTP. Tien van de 13
priesterkandiaten van het convict
te Rolduc studeren aan de HTP.
Voor het eerste jaar hebben zich tot
dusver 20 kandidaten opgegeven. Met
een ander twintigtal is het studiesec
retariaat nog in gesprek.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beropen te Hierden (toezegging)
H. Jongerden te Veenendaal, te
Schelluinen: A. C. Kortleve kandi
daat te Oud Alblas te Amsterdam,
Vlaardingen en Zetten-Andelst: W.
G. J van der Sluys te Moerkapelle.
Bedankt voor Huizen: K. Schipper te
Dordrecht, voor BodegravenL.
Kievit te Gouda.
GEREFORM. KERKEN
Beroepen te Alteveer: H. J. J. Wit
te. kandidaat te Nigtevecht.
Bedankt voor Leek (nadere beslis
sing) L. Raven te Bierum, die geen
verdere beroepen in overwe
ging neemt.
Record-aantal
gereformeerde
theologische
studenten
KEMPEN Het aantal gere
formeerde theologische studen
ten is nog nooit zo groot geweest
als nu. Tegelijkertijd daalt ech
ter het aantal predikantenplaat
sen in ons land. Dit zei prof. dr.
J. T. Bakker, waarnemend rec
tor van de Theologische Hoge
school in Kampen tijdens de ho
geschooldag van de Gere
formeerde Kerken in Nederland,
in de Burgwalkerk in deze stad.
Het curatorium van de hoge
school heeft de generale synode
van de Gereformeerde Kerken
gevraagd zo mogelijk een oplos
sing te geven voor de problemen
die uit deze tegenstelling voort
vloeien.
Tijdens zijn betoog wees prof.
Bakker op de pogingen die zijn
ondernomen om in Kampen ook
een sociale academie op te zet
ten. InmHdels heeft men voor
gesteld deze academie op te ne
men in het rijksscholen-
plan 1976—1978.