REDELING VAN DRIE
ANTEN ONDER DRUK
Collegeld
500 gulden
Industriebond
stelt besluit
federatie uit
moet en er zal bezuinigd
Buitengewoon congres moet
in najaar knoop doorhakken
Uit in cle Randstad
Ondanks waarschuwing
opnieuw VVDM-protest
Stortte KLM
in Amerikaanse
verkiezings
fondsen?
BINNENLAND
Henk Vredeling van Defensie dreigt verpletterd te
jnder een druk die van drie kanten komt:
jjjkman en
jemersma
[A zet de minister en ei-
tt hele kabinet de duim-
er moet en er zal
jworden;
k Duisenberg van Pinan-
Uredeling honderden mil-
lldens minder toebedelen
en volgende Jaren in
B plaats omdat hij anders
léle touwtjes niet aan el-
mopen
litaire adviseurs van de
schetsen daarentegen de
ïdste gevolgen van een
in tasting van de Neder-
ènsie-inspanning in NA-
fe gevecht om de defen-
duurt al enkele weken
tsisterraad. Dat geschiedt
an een ontwerpnota, die
heeft opgesteld. Het is
de bedoeling, dat deze
stuk van de ministerraad
Juli aan de Tweede Ka-
aangeboden. Vredeling
jhter op, dat de partners
ird-Atlantische Verdrags-
er eerst over worden
[oe langer het touwtrek-
in de ministerraad hoe
leling in tijdnood komt.
politiek voor hem al
lantrekkelijk. De aanbie-
le nota is al ettelijke ke-
teld: het geduld in de
kt uitgeput.
orzitter André van der
het kabinet en Vrede-
l in een gesprek voor
•radio met CDA-strateeg
Steenkamp nog eens
leperd. dat de PvdA rekent
ezuinigingen. Leidraad is
kkoord Keerpunt '72 van
en PPR Hierin staat dat
kabinetsperiode tenmin-
ard bezuinigd moet worden
taal van ruim vijf miljard,
eis is intussen aanzienlijk
loordat met allerlei slim-
trucjes geprofiteerd kan
in de fikse geldontwaar-
van groter politiek ge-
fan der Louws uitspraak,
rdA van dit kabinet niet
|fermatige bezuinigingen
maar ook een echte bij-
de ontspanning tussen
est. Dat wil in wezen zeg-
ingrijpende vermindering
lensie-mspanning.
en de kiezers niet meer
n te komen als op dit
concreets uit de bus
s de strekking van Van
tirade voor de VARA.
nerkelijk gezien de pro-
che basis waar het kabi-
lyl op berust. In het stuk
estien ministers uiteinde-
lat aan gaven staat over
eel weinig: „De defensie-
ook voor wat betreft de
1973 bezien in het licht
verplichtingen in de
erbij zich niet bij voor-
fggen op percentages van
aal inkomen",
wordt dan verwezen naar
isies van formateur Bur-
eze conclusies wordt om
gegeven. dat het ao'n
t hoeft te lopen tussen
en en christen-democra-
tt om defensiebezuinigin-
paleert, dat de chr. de-
zeggen „De defensie-in-
voorlopig handhaven op
niveau". Maar ook
ng van de defensie-uitga-
h redelijk peil uitgaande
Süng. dat kwaliteit boven
dient te gaan". Burger
formuleringen mogelijkhe-
een vergelijk met de pro-
concrete bezuini
gen o.a. het niet ver
in het gevechtsvliegtuig
Als belangrijk signa-
amateur, de dat progres-
geval ook
gelijk overleg" willen,
nu zit minister Vrede-
vreselijk moeilijk parket
'te van zijn NAVO-part-
itaat wel vast, dat de mi-
Wegen van geen bezuini-
d weten, en dat ook de
le militaire adviseurs wil-
Wden aan de totale Ne-
defensie-inspanning. Ei-
toten zij die allang onvol-
heeft nu in zijn ontwerp-
de ministerraad een poli
ce opzet geschetst die hij
'erband n aaibaar acht.
eptie zou wel worden ge-
minister Van der Stoel
dandse zaken en de chris-
tttische ministers, maar
enkele PvdA-mlnisters. De
toden, dat Vredeling moet
aan de opzet van het
^standpunt van de com-
Rijckevorsel. Deze corn
et destijds het kabinet-
geadviseerd. Dit kabinet
ken met een regerings-
VD) die sterk aandrong
van de defensieuitga-
Het minderheidsstandpunt- V an
Rijckevorsel hield in, dat in NA-
VO-verband moet worden aange
drongen op een ver doorgevoerde
taakverdeling. Daarbij zou het Ne
derlandse aandeel in de luchtmacht
geminimaliseerd moeten worden.
Marine en landmacht zouden wel
optimaal kunnen blijven functione
ren, met dien verstande dat ook hier
zo mogelijk b/zuinigd zou moeten
worden.
Op min of meer ondergeschikte
punten die de eigen organisatie be
treffen bestaan er weinig moeilijk
heden in de ministerraad. Vredeling
heeft de diensttijdverkorting tot
twaalf maanden en het terugbrengen
van het aantal luchtmachtsqua
drons van negen naar zeven er al
door. Een PvdA-wens om bij de
landmacht de tien brigades terug
te brengen tot zes, waarvan twee
mobilisabel („in ruste") heeft hij
naast zich neergelegd.
De reeks bezuinigingen die Vrede
ling tot nu toe heeft aangeboden
zijn in het gebruikelijke jaarlijkse
overleg over de miljoennota met fi
nanciën bestempeld als ..niet ge
noeg". Er zou tenminste vijfhonderd
miljoen geschrapt moeten warden
In de loop van de kabinetsperiode
kan dit bezuinigingsbedrag dan uit
groeien tot zestienhonderd miljoen.
Met wat hij al wel ter bezuiniging
heeft voorgedragen heeft Vredeling
al zware kritiek geoogst binnen de
drie krijgsmachtdelen. Daar begint
men te vrezen, dat de minister uit
eindelijk in de ministerraad door de
knieën gaat.
Tegen de voorgenomen diensttijd-
verkorting is bijvoorbeeld binnen
marine en luchtmacht verzet gere
zen. Daar ziet men geen kans
dienstplichtigen te scholen en te oe
fenen binnen één Jaar. Dat zou
tenminste veertien maanden duren.
Er dreigt dus discriminatie tussen
enerzijds landmacht en anderzijds
marine en luchtmacht.
In PvdA-kringen probeert men de
onmogelijke positie waarin minister
Vredeling verkeert te camoufleren.
De eisen van minister Duisenberg
worden afgedaan met de opmerking,
dat het hoort bij het „normale" be
grotingsoverleg. Een spoedig conflict
met een mogelijk aftreden van Vre
deling wordt in die kringen niet ver
wacht.
BREDA (ANP) De inwo
ners van Wernhout (gem.
Zundert) zijn gisteren door
een gezamenlijke actie van
de brandweerkorpsen van
ZundertEtten-Leur en Ruc-
phen aan een ramp ontsnapt.
Bij een aanrijding tussen
twee vrachtwagens raakte
een benzine station in brand.
De brandweerkorpsen slaag
den er in de ontstane vlam
menzee te blussen. Er ont
stond geen explosie.
Het ongeluk gebeurde toen
de 42-jarige Duitse vracht-
wagenchauffeur K.K. zijn
combinatie, komend uit de
richting Breda, linksaf stuur
de naar een benzinestation
aan de andere kant van de
weg. De combinatie werd juist
gepasseerd door een truck
bestuurd door de 23-jarige
A. van B. uit Vierpolders.
DEN HAAG Staatssecretaris Heem wekten de woede van PvdA-
Klein (Onderwijs en Wetenschap- onderwijsspecialist Jan Masman.
pen) zal het niet moeilijk krijgen Deze wees erop dat ook De Gaay
met de verlaging van de collegegel- Fortman jr. zijn steun aan het kabi-
Ongeveer duizend stu
denten hebben gisteren op
het Binnenhof gedemon
streerd voor gratis onderioijs
voor iedereen. Hier de stoet
bij aankomst op het Binnen
hof. Dat onderwijs gratis zal
worden ziet er niet naar uit.
Evenmin zal het terugge
bracht worden op de 200 gul
den, die vroeger betaald wer
den, zoals de PSP-ers Van
der Lek en Van der Spek wil
den. Maar in ieder geval zal
de 1000-gulden wet worden
gewijzigd en wordt het colle
gegeld teruggebracht op 500
gulden.
den naar 500 gulden. Niet alleen kan
hij op de steun van zijn eigen pro
gressieve achterbar rekenen ook de
AR en de KVP (op drie of vijf leden
na) zullen de wetswijziging steunen
waardoor de 1000 gulden collegegeld
tot het verleden zullen gaan beho-
netsprogramma had toegezegd.
PPR toont namelijk voor geen van
beide voorstellen veel animo.
De VVDer Dees die voor handha
ving van de huidige collegegeldwet is,
had nagetrokken aan welke univer
siteiten de wettelijk verplichte twee-
ren, nadat ook de Eerste Kamer zich de-termijnbetaling per 1 maart was
geïnd. Zijn bevindingen waren be-
studiefinancieringsmaatregel ko
men. Volgens de ARP-er Vermaat
zal dan weer een reële bydragaen in
de onderwijskosten ten laste van de
studerende moeten worden inge
voerd. Vermaat vaardeert dat de
bewindslieden alsnog willen probe
ren de boycotters tot betaling te
droevend. Dees vindt dat hiermee de brengen.
ging blijven DS'70, de WD en de oneigenlijke betekenis van betaling Beekmans (D'66) heeft de hele 1000-
guldenregeling onzalig gevonden. Hij
initiatiefvoorstel van
in twee termijnen is aangetoond.
Zowel De Braus(DS'70) als Van vraagt zich af of er ooit een wet is
PSP'ers Van der Spek en Van der Leijenhorst (CH) geloven niet dat geweest die zoveel geld en manuren
Lek om terug te keren tot het oor- de onrust in de studentenwereld zal heeft^gekMt als de 1000 gulden wet.
worden verminderd door halvering TT"
van het collegegeld.
spronkelijke collegegeld van 200 gul
den maakt geen schijn van kans. De
PSP'ers wensten dit om vanuit het
oude uitgangspunt alle beleidsbe
slissingen met een schone lei te kun- ren maar tekent erbij
De KVP kan zich voor het overgro- die eens minister Trip "de duurst
te deel achter de 500 gulden scha-
nen nemen.
De negatieve uitlatingen
PPR-woordvoerster Dilia van
beschouwd moet worden als een eens zal blijken dat De Brauw de
van overgangsmaatregel die kort moet minister was waar het Nederlandse
der duren. Er moet nu snel een goede volk het meest voor heeft betaald.
DEN HAAG (ANP) Een bui
tengewoon congres, dat de industrie
bond N.V.V. waarschijnlijk in het
najaar zal houden, zal moeten uit
maken of de bond zich kan vereni
gen met een federatie van N.V.V.
en N.KV.
Voorzitter Ar ie Groeneveld heeft
altijd reeds tijdens de voorberei
dende besprekingen Jaren geleden
gezegd, dat het besluit tot een der
gelijke federatie zo belangrijk is, dat
de leden daaarover dienden mee
te kunnen praten. De bondsraad van
de industriebond heeft dan ook una
niem besloten nu geen beslissing te
nemen. Bovendien meent de bonds
raad, dat er in de nota van de
twee vakcentrales over de voorge
nomen federatie nog te veel ondui
delijkheden zitten en dat deze ook
niet inhoudt, wat de industriebond
meent van een fderatie meent te
moeten verwachten.
De industriebond NVV heeft op
vier hoofdpunten bezwaren aange
tekend. De bondsraad vraagt zich af
waarom doel en beginselen van de
federatie in de nota ontbreken., wat
er terecht komt van de in de nota
voorspelde kortere beleidslijnen en
waar de grotere inspraak van de
bonden tot uiting komt. De bonds
raad wil tenslotte weten waaruit de
grotere doelmatigheid blijkt van de
federatie boven die van de vakcen
trales afzonderlijk.
De bondsraad van de Industrie
bond NVV blijft vasthouden aan de
eenheid van de vakbeweging. Hij
ziet een federatie als een stap op
weg naar die eenheid, maar vraagt
zich af, als het NKV nu al heeft
verklaard dat een federatie nooit
fusie kan zijn. wat de betekenis
moet zijn. Naar de mening van de
bondsraad van de Industriebond
NVV kan een federatie pas echt
slagen als er ook een federatie tot
stand komt tussen de bij de twee
vakcentrales aangesloten bonden.
Een aantal van die bonden heeft
echter al laten weten dat dat er niet
inzit.
De bondsraad heeft op organisa
torisch en financieel gebied verder
nog enige tientallen detailvragen die
zijns inziens niet van gewicht ont
bloot zijn. Daarbij zijn er die gaan
over de weerstandskas, over de
propaganda, over de scholing, over
de publiciteit en over de NV
Perscombinatie.
Als gevolg van het besluit van
de bondsraad van de Industriebond
NW kan worden verwacht dat het
tijdschema dat de besturen van de
twee vakcentrales, NW en NKV.
voor het vormen van de federatie
hadden opgesteld, niet kan worden
dat op 10 Juni bekend zou zijn of de
federatie doorgang zal vinden of
niet.
AMSTERDAM
Concertgebouw: 10 mei 20.15 uur Gewestelijk Orkest voor Zuid-
Holland o.l.v. Willem Wiesenhahn; 20.15 uur Maison Descartes,
Quaitor Vianova; 11 mei 19.30 uur Amst. Phil. Ork. o.l.v. Anton
Kersjes: 20.15 uur Festival Kamermuziekweek; 12 mei 20.15 uur
Festival m.m.v. de Camerata Lysy o.l.v Alberto Lysy; 13 mei
20.15 uur Vladimir Ashkenazy, piano: 14 mei 20 15 uur Amst
Phil. Ork. o.l.v. Anton Krelage: 16 mei 19.30 uur Rot. Phil. Ork.
o.l.v. Edo de Waart; 20.15 uur Aafje Heynis, alt, Irwin Gage,
piano.
Shaffytheater: 10, 14, 15 en 16 mei 20.30 uur Funhouse classics:
10, 11, 14, 15 en 16 mei 20.30 uur Waste of time; 10 en 11 mei
24.00 uur ..Eisolation" en „Bij heldere hemel". Amst. Mimeliga;
11 mei 14 30 uur Tombola, liedjesgrabbelton, Ton de Graaf; 14
15 en 16 mei 20.30 uur Tocht over het Bodenmeer, toneelgroep
Baal; 22.00 uur Residentie-orkest; 15 mei 1430 uur Bombazijn
en maneschijn, popstudio Hinderik; 22.00 uur Boy Edgar Sound;
16 mei 22.00 uur Dixie.
Stadsschouburg: 10 t.e.m. 12 mei 20.15 uur Fons Jansen; 12 mei
13.00 uur heit Zwamenmeer, ballet; 13 mei 2015 uur Wilden, to
neelgroep Globe; 15 mei 20.00 uur La fille de madame Angot.
Nsd. Operastichting: 16 mei 20.15 uur Concerto Barocco. Pas de
deux. Notenkraker, Ramifications Orpheus. Nat. Ballet.
Klein Bellevue: mnd. mei <beh. ma. en di.) Jan Blazer's kabaret:
10 en 11 mei 23.30 uur Late night jazz.
Theater Carré: 10 t.e.m. 12 mei 20.15 uur Neerlands Hoop Express.
Bram Vermeulen en Freek de Jonge.
ROTTERDAM
Rotterdamse Schouwburg: 10 mei 20.15 uur Amst. Publiekstheater
„Droom van een Midzomernacht"; 11 mei 20.15 uur Amst. Pu
bliekstheater. De Revisor. Nikodaj Gogolj; 12 en 16 mei 20.15 uur
Amst. Publiekstheater. De Hollandse Ronselaar. George Far-
quhar: 14 mei 20.15 uur Het Zwanemeer. Nat. Ballet.
Hofpleintheater: 10 t.e.m. 12 mei 20.15 uur Toneelgroep Theater
„Nrna", André Roussin: 16 mei 20.15 uur Cabaret Ivo de Wijs.
„Beschaafd amusement".
Luxor Theater: 10, 11. 14. 15 en 16 mei 20.00 uur One Man Show.
Toon Hermans; 13 mei 20.00 uur Operette „Een nacht in Vene
tië".
De Lantaren: 10 mei 20.30 uur Literaire avond met Andreas Bur-
nier; 24.00 uur Nice Pussy Productions met „David en Goliath";
12 mei 14.30 uur Hinderik de Groot, „Bombazijn en Maneschijn";
13 mei 20.30 uur Plan K uit Brussel met „Le nu traversé".
De Doelen: 10 mei 20.15 uur Piano-recital door de Amerikaanse
Carol Colburn; 11 mei 15.00 uur Orgelconcert door Arie J. Keij-
zer; 20.15 uur knaakconcert door het Rot. Phil. Ork. oJ.v. Edo
de Waart: 12 mei 20.15 uur David Cassidy; 20.15 uur Interna
tionale ontmoeting voor buitenlandse werknemers; 13 mei 13.30
uur Zangfeest voor bejaardenkaren met de Rot. Dansacademie
14 mei 20.15 uur Vladimir Ashkenazy, piano; 15 mei 12.45 uur
Piano-recital door Veronica Jochum.
Piccolo Theater: 12 mei 13.00 en 15.15 uur Kindertheater Wiedus
met de jeugdmusical „Wiedus, niet alle vogels vliegen".
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 10 en 16 mei 20.15 uur Haagse Comedie,
Van hand tot hand, Georges Feydeau; 11 mei 20.15 uur De zottin
van Chaillot, Jean Giraudoux; 12 mei 20.15 uur De Barbaren,
Maksim Gorki; 13 mei 20.15 uur Toneelgroep Theater, Nina, An
dré Roussin; 14 mei 20.15 uur Publiekstheater, De Hollandse
Ronselaar. George Farquhar; 15 mei 20.15 uur Blijspel „Slippers"
Alan Ayckbourn.
HOT Theater: 10, 11 en 12 mei, 20.30 uur Ned. Dans Theater.
„Theatre Piece" en „Eclipse";; 12 mei 14.00 uur Kindertheater
Pssstt, Piccolo en de Onderstebovenbaas14 mei 20.30 uur Haag
se Comedie, „August, August, August", Pavel Kohout; 15 en 16
mei 20.30 uur Solotoneel, Josephine van Gasteren „De eigen we
reld en die andere", Bep Vuyk.
Theater Aan de Haven: 10 mei 20.15 uur Toneelgroep De Appel,
Peer Gynt. Ibsen; 11 mei 20.15 uur Macbett, Ionesco; 16 mei
20.15 uur Kisten.
Circustheater: 10, 12 en 13 mei 20.00 uur Ned. Operastichting „La
fille de madame Angot", Charles Lecocq; 11 mei 20.15 uur Zuid-
Hollands Operakoor oi.v. Harry Holtman.
Congresgebouw: 10 mei 20.15 uur Internationaal Ensemble met een
uitvoering van de musical „Hair"; 11 mei 13.45, 15.00 en 16.45
uur Kinderconcert door het Residentie-Orkest oi.v. Paul Hup-
perts m.m.v. het Scapino Ballet; 16 mei 20.15 uur Georges Mous-
taki.
Diligentia: 10,11, 14,15 en 16 mei 20.15 uur „Wat je zegt dat
ben Je zelf", Gerard Cox en Frans Halsema; 12 mei 14.30 uur
Vladimir Ashkenazy, piano, werken van Beethoven en Chopin.
Theater In de Steeg: 11 mei 20.30 uur Toneelgeschap Consequent,
„Salto Mortale", Dimitri Frenkel Frank; 12 mei 20.30 uur Blues-
groep Nout Grupstra en Frank van Mee ter en; 13 mei 20.30 uur
Het Residentie Strijkkwartet.
Kasteel Duivenvoorde: 16 mei 20.30 Het Residentie Strijkkwartet.
LEIDEN
Rijnlands Lyceum: 10 en 11 mei 20
„Cactusbloem".
LAK-theater: 15 mei 20.15 uur „Americaliente".
KV Litteris Sacrum,
UTRECHT Ondanks een duidelijke waarschuwing van
minister Vredeling Defensiezijn gisteren in verschillende
kazernes in het land door de Vereniging van Dienstplichtige
Militairen demonstraties georganiseerd in diensttijd. In de le
gerplaats t Harde werd VVDM-bestuurder Flip Koudenburg
gearresteerd. Minister Vredeling heeft in telegrammen aan de
commandanten en aan de VVDM laten weten dat stakers zich
zullen moeten verantwoorden voor de krijgsraad.
DEN HAAG De PvdA-tweede-
kamerleden Epema-Brugman en Ter
Beek willen van minister Westerterp
(Verkeer en Waterstaat) weten of
het juist is dat de KLM in 1968 bena
derd is om een grote som geld on
geveer 80.000 dollar in zowel het
verkiezingsfonds van de Republikein
se als de Democratische Partij in de
Verenigde Staten te storten.
Beide kamerleden wijzen op het
onderzoek dat de speciale aanklager
in de Watergate-affaire, Leon Ja-
worski, thans houdt naar onwettige
bijdragen van industriële onderne
mingen en luchtvaartmaatschappijen
aan het fonds voor herverkiezing van
president Nixon.
Beide socialisten willen weten wat
het antwoord van de KLM op deze
verzoeken is geweest.
Een woordvoerder van de KLM
heeft gistermiddag pertinent ont
kend dat de KLM bijdragen in de
verkiezingsfondsen-1968 heeft ge
stort.
"Een feitelijke vrijbrief om hard op
te treden tegen acties." Zo noemde
men vanmorgen in het hoofdkwartier
van de WDM in de Utrechtse Ho-
jelkazerne het schrijven van Vrede
ling aan de commandanten.
De minister, die op de hoogte was
van de demonstraties die voor vol
ledige compensatie van overwerk zou
den worden gehouden zegt in zijn
telegram op de WDM letterlyk:
"Vooruitlopend op ons gesprek in de
loop van deze maand wys ik er op
dit moment op dat acties die door of
in naam van uw vereniging, om wel
ke reden dan ook, worden gehouden,
er nooit toe mogen leiden dat de
dienstuitoefening wordt verzaakt".
Verderop zegt hy 'dat de schuldigen
zich zullen moeten verantwoorden.
In de Saksen Weimar kazerne in
Arnhem kwam er van de acties niets
terecht nadat het kazernecomman
do volgens de WDM had meegedeeld
dat er onmiddellijk groot alarm zou
worden gegeven als men ging demon
streren. In de Spoorkazerne in Er-
melo werden, aldus de WDM, de te
lefoonverbindingen een tijdje verbro
ken om het contact tussen de afde
lingsbestuurders en het VVDM-
hoofdbestuur in Utrecht onmogelijk
te maken. Overigens kwamen ook in
Ermelo ongeveer 200 demonstranten
op de been. Een aantal soldaten dat
met spandoeken liep werd uit de
stoet gehaald en hun namen werden
door het kader genoteerd.
In de Margrietkazerne in Wezep
namen volgens de WDM 170 man
aan de actie deel. Twee VVDM-afde-
lingsbestuurders zijn daar door de
maurechaussee gearresteerd, span
doeken werden in beslag genomen.