PALET PALET PALET PALET Elly Lambooy wil aan kalmerende middelen verslaafden helpen 3ALET PALET WOENSDAG 1 MEI 1974 Het dure woord tranquillizer heeft zo'n nare bijs.naak, dat het eigenlijk vies wordt. Net als een keurige vlag op een stinkende modderschuit Want kalmerende- en peppillen mogen op zichzelf waardevolle hulpmiddelen zijn; een grote groep mensen gaat er tevens aan kapot. Tranquillizers zijn een soort ge- meen-snoepgoed geworden en de gevolgen zijn schrikbarend. Kalme rende pilletjes verdringen onrust, angst, spanning en slapeloosheid tijdelijk: onlustgevoelens sluimeren in. Ze verdoezelen de problemen die aangepakt hadden moeten worden. Het bittere besef dat t alleen maar noodverbandjes zijn die verder niets oplossen brengt veel mensen in paniek er toe om nog meer kalmerende middelen te slikken. Volgens sommige schattingen ge bruikt de helft van de Nederlandse bevolking kalmerende pillen. Een miljoen mensen is er aan verslaafd. De farmaceutische industrie, die honderden soorten kalmerende mid delen op de markt brengt, laat geen cijfers los over het gebruik van deze aiddelen. Bij de farmaceutische industrie groeit wel het besef dat tranquilli zers vaak verkeerd worden gebruikt. Dat teveel mensen vaak onnodig lang bijvoorbeeld Valium of Librium slikken. De laatste tijd wordt die Industrie tegengewerkt dooi; een grote groep mensen die zeli kalmerende spullen slikt maar er van af wil en een kleinere groep die er al van af is. Zij het zijn er inmiddels enkele duizenden hebben zich verenigd in een bond van gebruikers van kalmerende middelen. „We proberen elkaar er vanaf te helpen", zegt Elly Lambooy in Eindhoven, die zelf acht Jaar lang verslaafd is geweest aan kalmerende middelen. "We zeggen niet: het is stom dat Je slikt, je moet die dingen weggooien. Maar: slik voorlopig lekker door, maar kom op met je problemen. Voordat Je de pillen weggooit moet er iets aan je problemen zijn gedaan". Elly Lambooy, moeder van twee kinderen, die na veel ellende nu zonder tranquillizers kan leven, heeft ook de stoot gegeven tot het oprichten van een organisatie, die hard bezig is een landelijk netwerk met SOS-dienst, huisbezoekers en gespreksbijeenkomsten van de grond te krijgen. Daarbij wordt zij geholpen door het tijdschrift Mensen van Nu, dat half februari de Stichting Mensen van Nu, organisatie van gebruikers van kalmerende middelen en stimuleren de middelen in het leven riep. Voor Elly Lambooy begon het in de zomer van 1972, toen het tijdschrift een artikel publiceerde onder de kop: „Tranquillizers, moderne toverbal len?" Elly Lambooy voelde toen dat ze iets moest doen. Ze zou daar haar eigen ervaringen goed voor kunnen gebruiken. Vol vuur en met afgrijzen voor de ellende die andere mensen door het gebruik van kalmerende middelen meemaken werd zij een soort redder van drenkelingen in nood nadat zij zelf bijna was verzopen. Door Madeleine Roumen Per Jaar moeten vijftig- tot zes tigduizend mensen in het zieken huis worden opgenomen als ge volg van het gebruik van medi cijnen. Deze opnamen kosten jaarlijks zo'n 120 miljoen gul den. Hoewel het geneesmidde- lengebruik in Nederland gunstig afsteekt bij andere landen als Belgie slikken we twee keer zoveel pillen als in 1968. Het gros van de mensen denkt niet meer te kunnen leven zonder kalmeer-, pep-, slaap-, laxeer- of hoofdpijnpilletjes. Wie op het spreekuur van de dokter komt kan in veel geval len zonder al te veel moeite een recept krijgen voor de minste li chamelijke of geestelijke onge makken. Medicijnen vliegen als snoepgoed de apotheek uit. Veel mensen willen zelf dat de dokter iets voorschrijft. Er zijn dokters die dat wat graag doen omdat ze geen tijd hebben om met iedere patiënt over diens problemen te praten. Pilletjes dienen dan als doekje voor het bloeden. De dokter is voor zijn kennis in de eerste plaats afhankelijk van «vat de geneesmiddelen-vertegen woordiger hem voorschotelt. Heeft een geneesmiddel een na re bijwerking dan is er weer een tegen-medicijn. Zo wordt overmatig geneesmid- delengebruik in de hand ge werkt: Iets wat niet alleen steed maar ook de kosten in de ge zondheidszorg nog meer doet stijgen. We maken ons met z'n allen wel hevig ongerust over de „pillen- cultus", maar we slikken vrolijk door. Prof. dr. F. merkus, hoog leraar in de receptuurkunde in Amsterdam, die onlangs een on derzoek deed bij zeshonderddui zend ziekenfondspatiënten, kwam tot de conclusie dat aan deze zeshonderdduizend mensen één miljoen zeshonderdduizend zware slaaptabletten en vierhon derdduizend peppillen warer verstrekt. Ook bleek dat iedere patiën die in een verpleegkliniek per dag gemiddeld vijf verschillend' geneesmiddelen krijgt toege diend. Over de gevolgen daar van wordt niet of nauwelijks ge praat. De geneesmiddelen-adver tenties zeggen weinig of niets over eventuele bijwerkingen var een medicijn. De dokter die het vooral van die informatie moet hebben laat vaak na de patiënt te waarschuwen voor de gevolgen van onder meer kalmeer- of peppillen. Een situatie die een grondig on derzoek naar het gebruik van geneesmiddelen noodzaakt. En volgens de Amsterdamse hoogle raar moet dan ook meteen strenger worden toegezien op het voorschrijven van te dure geneesmiddelen. Ik had mezelf altijd zo onder controle dat anderen er niet veel van zullen hebben gemerkt. Kun Je nagaan hoe ik op mijn tenen heb gelopen terwijl ik vreselijk in de knoei zat". Toen Elly Lambooy na acht Jaar slikken ernstige huiduitslag kreeg, moest de dokter wel naar haar kijken. Ze had medicijn vergiftiging. Ze werd naar huis gestuurd met de boodschap dat ze geen kalmerende en pepmiddelen meer mocht slikken. "Gedurende een week liet ik al les staan. Ik had vreselijke ont wenningsverschijnselen. Maar ik werd tevens wakker uit een lange boze droom. Ik zag dat het gras groen was, ik rook de rozen weer en ik voelde de warmte van de Het duurde echter niet lang en ik moest naar een zenuwarts. Je kunt nu eenmaal niet ineens op houden met slikken. Ik kreeg dus weer pilletjes. Dat gevoelloze, dat afstandelijke kwam daardoor terug. Ik kreeg steeds sterker het gevoel dat er iets mis moest zijn met die mid delen. Toen las ik dat artikel over tranquillizers. Ik schreef een brief naar het tijdschrift met daaronder de oproep aan mensen om te reageren als zij dezelfde ervaringen hadden. Er kwamen acht reacties binnen. We hebben daarna gespreksgroe pen opgericht en zo ging de bal aan het rollen. Er zijn nu zelfs dokters die patiënten naar ons doorsturen." In de organisatie zijn al mensen die eerst zeer veel, en nu minimaal kalmerende middelen gebruiken. Bij Elly Lambooy zelf heeft het anderhalf Jaar geduurd voordat ze zich een beetje zeker voelde zolder pilletjes. "Ik heb ze wel nog lang in mijn handtas meegedragen om mezelf gerust te stellen. Nu heb ik nog een potje met Valium in de medi cijnkast staan. Ik kom er alleen maar aan als hét hoogst nodig is. Het gaat ook niet om één pilletje. Als je door dat ene maar niet weer meer gaat slikken. Er zijn veel mensen die onvoorstelbare hoe veelheden tranquillizers en pep pillen gebruiken. Je kunt het vaak aan hen zien: ze praten met dub bele tong, kijken traag uit hur vertroebelde ogen en zien er slecb uit. Wie draagt de schuld van zo veel ellende? Ik heb lang teger huisartsen aan geschopt omdat ze met gulle hand pilletjes uitdelen Of ze sturen iemand door naar d' osvchiater met alle ellende var dien. Er zijn mensen die gillend er nog ongelukkiger dan ?e al warer uit de psychiatrsische inrichtinr komen. Toch kim Je de huisartsen- niet van alles de schuld geven. Zij hebben gewoon de tijd nie om met iedere patiënt te praten Artsen weten bovendien vrijwe iets van geneesmiddelen. Z' moeten geloven wat de vertegen woordiger van de farmaceutisch industrie hen voorschotelt." Elly Lambooy is een groot dee van haar leven door een hel ge gaan. Soms begrijpt ze zelf niet ?oed hoe het allemaal weer in orde is gekomen. Ze heeft bereikt om zichzelf weer te accepteren; zon der kalmerende en pepmiddelen Ze helpt nu anderen in him een zame strijd om dat ook te berei ken. "Soms krijg ik het benauwd Dan ben ik oververmoeid en denk ik: als ik maar niet instort. Er komt zoveel ellende op Je af. Maar als ik andere mensen niet zou hel pen zou ik zelfverwijt voelen. De vrouw met wie ik afgelopen nacht heb zitten bellen is gelukkig naar een specialist gegaan, ik hoop dar hij haar kan helpen". Mensen die hulp nodig hebber en willen meewerken aan de orga nisatie kunnen per briefkaart in lichtingen vragen bij mevrouw El ly Lambooy, Stoutheuvel 38, Eind hoven. 10.000 dollar per Jaar) verbonden aan de redactie van vier kindertijd schriften. "De nieuwste dwaasheid voor de jongeren", zo karakteriseert week blad Elle een stukje anti-mode van dit voorjaar, dat zich manifesteert in het dragen van (goedkope) kaMkleu- rige kledingstukken. Vooral grote vormloze regenjassen met jlobber- ntauwen, geïnspireerd op militaire kleding uit de eerste wereldoorlog; verder lichtgewicht regenjassen uit kakikleurig nylon, Jacks en parka's van waterdicht materiaal in militai re kleuren. "Ik kan een kopje thee voor u zetten", sprak de hertogin van Bed ford tot een medewerkster van het Engels' weekblad Woman, terwijl zij samen voortzoefden in haar brui ne Rolls Royce. De hertog gaf haar de auto voor haar 50ste verjaardag, en omdat hij liever niet ziet dat ze tijdens haar ritten bij „chaufeursca- fé's" stopt om een kopje sterke thee te drinken, liet hij a raison van 600 ^"gelse ponden een theezetma chine in het automobiel monteren. In een serie afleveringen zal Woman het „openhartige en fascine rende levensverhaal" vertellen van de voormalige Franse verzetsstrijd ster Nicole Milinaire, die veertien Jaar geledfen met de hertog van Bed ford trouwde. Ze heeft uit een vorig huwelijk vier volwassen kinderen, is grootmoeder, "wordt deze zomer 54. maar ziet er (volgens de interview ster) uit als 40. Dezer dagen verlaat het hertogelijk paar voorgoed het landgoed Wobum, dat voortaan door de zoon en toekomstig erfgenaam van de hertog zal worden bewoond en dat door de hertogin in de afgelo pen veertien Jaar is gerestaureerd tot een met ant'-'- en andere fraaie za ken overladen "kijkhuis' voor het toeristisch publiek. Het is onbegrijpelijk dat eei vrouw iemand nodig heeft om haar te vertellen roklengte ze moet gaan dragen. Ze hoeft niets anders te doen dan in een spiegel te kijken" (de Franse modeontwerpster Sonia Ry- kiel). „Het eten is te slecht". Met deze leuze hebben leerlingen van zes tot tien Jaar kortgeleden de kantine van hun school in Parijs geboycot, waar bij ze demonstratief gingen zitten picknicken op de stoep voor de school. Dat incident had overal in Frankrijk voor kunnen komen, want de Fran se kinderen die tussen de middag op school moeten eten hebben (volgens weekblad Elle) alle reden tot klagen over de kwaliteit van het voedsel dat ze in de schoolkantines krilgen voor gezet. Dmdat meestal de ruimte ont breekt om de maaltijden ter plaatse te bereiden wordt het eten uit cen trale keukens betrokken en een deel van de ochtend in de schoolkanti nes warm gehouden. Bovendien is, volgens het blad, het budget meestal te laag om er maaltijden van t» be kostigen die uitgebalanceerd, voed zaam en smakelijk zijn. Van elke tien Parijse schoolkinderen eten er zeven tussen de middag op school: hun moeders werken meestal bui tenshuis. De klachten zijn niet van vandaag of gisteren: In 1967 is in Frankrijk al een officieel rapport verschenen over „de middeleeuwse situatie van de schoolkantines". Je kunt nu bij haar terecht. Omdat Elly Lambooy (33) weet wat het is als Je Je van god en iedereen verlaten voelt en geen uitweg meer weet. Ze ontfermt zich over de om hulp schreeu wende psycholoog, die zwaar on der de invloed van kalmerende middelen bij haar op de stoep r staat. Ze belt 's nachts uren met een volkomen in de kreukels geraakte huisvrouw die de zin van het le ven niet meer ziet. Ze hoort het bittere verhaal aan van de verte- I genwoordiger. Een verhaal dat zo veel op het hare lijkt en op dat i van de huisvrouw en van de psy choloog. Elly Lambooy: "Er gebeuren i dingen in Je leven die Je kapot kunnen maken. Als Je nerveus van aard bent, komt het allemaal wat harder aan. Je gaat naar de j dokter omdat Je Je naar voelt. Zou zo'n dokter nu zeggen: vertel maar eens wat er achter zit of hij zou Je doorsturen naar een psycholoog dan werden de pro blemen misschien opgelost. Nee, hij geeft Je iets waar Je rustig van wordt en dat zijn kalmeren- de middelen of peppillen. Maar die dokter zegt daar niet bij dat de kans groot is dat Je aan dié dingen verslaafd raakt. In het be gin vind Je het zalig om de pille tjes te slikken, want Je klachten verminderen erdoor. Na enkele weken raak Je er aan gewend dat Je iets moet slikken. Maar de problemen zijn dan nog niet opgelost. Je gaat terug naar 1 de dokter voor een nieuw recept: weer meer pillen. Je raakt steeds verder van hbis. Je merkt dat die dingen niet hel pen, maar Je bent er wel van af hankelijk. Je krijgt schuldgevoe- lens, een minderwaardigheids complex en Je voelt Je afgrijse- I lijk eenzaam. Je krijgt angstge voelens. Een paniekaanval de afschuwelijke vrees voor angst aanvallen. Je raakt helemaal ge ïsoleerd. Dit gebeurt met drie van de tien mensen die verslaafd zijn aan kalmerende en stimulerende middelen". Als kind moest Elly Lambooy zich al onder behandeling van een zenuwarts stellen omdat ze zeer nerveus was. Ze raakte overspan nen door een examen, stortte in door een ongelukkige liefde. Voor haar huwelijk had ze een druk leven. Toen ze getrouwd was en in een flat ging wonen hoop ten de moeilijkheden zich op. Ze voelde zich ellendig eenzaam. Enkele weken na de geboorte van haar eerste kind klapte ze in elkaar. De weg naar nog grotere ellende opende zich: ze raak te verslaafd aan kalmerende- en pepmiddelen. Acht Jaar lang, schonk ze weinig aandacht aan man en kind. Toen haar zoontje zes was, moest ze met hem naar een Me disch Opvoedkundig Bureau om dat hij anders was dan andere kinderen: hij vroeg nooit aan dacht, en at slecht. Haar man ver snipperde Jaren lang zijn vakan ties, om met vrouw en kind naar de dokter te gaan, naar de tand arts, boodschappen te doen en ver der alle karweitjes op te knappen die Elly Lambooy niet alleen meer aandurfde. „Ik slikte zo'n twaalf soorten pil len door elkaar. Ik had voor el ke gelegenheid wel een pilletje. Vijf jaar achtereen was ik mis selijk van de zenuwen. Dan slikte ik maar weer. Als ik naar de dokter ging, on derzocht hij me niet. Ook niet toen ik zei dat ik dacht aan maagkanker te lijden. Ik gooide nooit pillen weg als ik weer nieu we kreeg. Was ik down dan nam ik pille tje één, ging ik even een bood schap doen dan nam ik nummer twee. Dan voelde ik me redelijk lekker. pe Amerikaanse mevrouw Jony It is in Parijs geweest. Zij is di- trice van Play-Girl, tegenhanger l het beroemde, met vrouwelijk kt doorschoten mannenblad y-Boy. en haar tijdschrift eta- ft dan ook alleen maar foto's maakte mannen. Weekblad Paris I "h fotografeerde de overdadig bont en sieraden omhangen jv samen met de (geheel «rekle- ranger Johnny Halliday, die ver- Ude dat hij Tony "een echte j ',v)dt. maar er niet aa« denkt voor haar te poseren. Ook de be kte filmacteurs Jean-Paul Bel- pdo en Alain Delon hebben ge- kerd om (naakt) model te staan r het tijdschrift. Tony is teleur- (eld. maar niet ontmoedigd: "Ze heel Europa afspeuren naar hnen die het wel willen. Zp heeft parijs ook nog gezegd dat Ri- aan verslaggevers meer interviews, dan alle andere leden van de Nixon- familie bij elkaar, en sprak openhar tiger over de problemen van de Dre- sident dan officiële vertegenwoordi gers van het Witte Huis. Julie, die een onderwijsacte heeft gehaald en daarmee part-time als le rares heeft gewerkt, heeft naar aan leiding daarvan vorig Jaar nogal wat kritiek gekregen over de gemak kelijke manier waarop zij (volgen:- boze tongen) een baan bij het on derwijs kreeg, terwijl andere afge studeerden de grootste moeite heb ben werk te vinden. "Ik kreeg ba nen aangeboden van 20.000 dollar per Jaar, maar ik nam ze niet aan omd~* ik voelde dat het vanwege mijn naam was", beweert Julie. Ze is nu (tegen een honorarium van chard Burton "de meest sexy man" is die ze kent. Hij is altijd een goede vader ge weest. Nu is het mijn beurt om hem dat kleine beetje extra steun en aan dacht te geven in zijn moeilijke uren" aldus Julie Eisenhower, Ni- xons Jongste dochter, in een interview met maandblad McCall's, dat haar beschrijft als "de actiefste, vurigste en meest doeltreffende verdedigster van de Nixon-regering". In 1973 is ze, volgens het blad, meer dan 150 keer in het publiek verschenen, gaf DAMESMODE in exclusief jonge stijl™

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 13