PALET
PALET
PALET
PALET
Elly Lambooy wil aan
kalmerende middelen
verslaafden helpen
3ALET
PALET
WOENSDAG 1 MEI 1974
Het dure woord tranquillizer heeft
zo'n nare bijs.naak, dat het eigenlijk
vies wordt. Net als een keurige vlag
op een stinkende modderschuit
Want kalmerende- en peppillen
mogen op zichzelf waardevolle
hulpmiddelen zijn; een grote groep
mensen gaat er tevens aan kapot.
Tranquillizers zijn een soort ge-
meen-snoepgoed geworden en de
gevolgen zijn schrikbarend. Kalme
rende pilletjes verdringen onrust,
angst, spanning en slapeloosheid
tijdelijk: onlustgevoelens sluimeren
in.
Ze verdoezelen de problemen die
aangepakt hadden moeten worden.
Het bittere besef dat t alleen maar
noodverbandjes zijn die verder niets
oplossen brengt veel mensen in
paniek er toe om nog meer
kalmerende middelen te slikken.
Volgens sommige schattingen ge
bruikt de helft van de Nederlandse
bevolking kalmerende pillen. Een
miljoen mensen is er aan verslaafd.
De farmaceutische industrie, die
honderden soorten kalmerende mid
delen op de markt brengt, laat geen
cijfers los over het gebruik van deze
aiddelen.
Bij de farmaceutische industrie
groeit wel het besef dat tranquilli
zers vaak verkeerd worden gebruikt.
Dat teveel mensen vaak onnodig
lang bijvoorbeeld Valium of Librium
slikken. De laatste tijd wordt die
Industrie tegengewerkt dooi; een
grote groep mensen die zeli
kalmerende spullen slikt maar er
van af wil en een kleinere groep die
er al van af is. Zij het zijn er
inmiddels enkele duizenden
hebben zich verenigd in een bond
van gebruikers van kalmerende
middelen.
„We proberen elkaar er vanaf te
helpen", zegt Elly Lambooy in
Eindhoven, die zelf acht Jaar lang
verslaafd is geweest aan kalmerende
middelen. "We zeggen niet: het is
stom dat Je slikt, je moet die dingen
weggooien. Maar: slik voorlopig
lekker door, maar kom op met je
problemen. Voordat Je de pillen
weggooit moet er iets aan je
problemen zijn gedaan".
Elly Lambooy, moeder van twee
kinderen, die na veel ellende nu
zonder tranquillizers kan leven,
heeft ook de stoot gegeven tot het
oprichten van een organisatie, die
hard bezig is een landelijk netwerk
met SOS-dienst, huisbezoekers en
gespreksbijeenkomsten van de grond
te krijgen. Daarbij wordt zij
geholpen door het tijdschrift
Mensen van Nu, dat half februari
de Stichting Mensen van Nu,
organisatie van gebruikers van
kalmerende middelen en stimuleren
de middelen in het leven riep. Voor
Elly Lambooy begon het in de zomer
van 1972, toen het tijdschrift een
artikel publiceerde onder de kop:
„Tranquillizers, moderne toverbal
len?" Elly Lambooy voelde toen dat
ze iets moest doen. Ze zou daar
haar eigen ervaringen goed voor
kunnen gebruiken.
Vol vuur en met afgrijzen voor de
ellende die andere mensen door het
gebruik van kalmerende middelen
meemaken werd zij een soort redder
van drenkelingen in nood nadat zij
zelf bijna was verzopen.
Door
Madeleine Roumen
Per Jaar moeten vijftig- tot zes
tigduizend mensen in het zieken
huis worden opgenomen als ge
volg van het gebruik van medi
cijnen. Deze opnamen kosten
jaarlijks zo'n 120 miljoen gul
den. Hoewel het geneesmidde-
lengebruik in Nederland gunstig
afsteekt bij andere landen als
Belgie slikken we twee keer
zoveel pillen als in 1968. Het
gros van de mensen denkt niet
meer te kunnen leven zonder
kalmeer-, pep-, slaap-, laxeer- of
hoofdpijnpilletjes.
Wie op het spreekuur van de
dokter komt kan in veel geval
len zonder al te veel moeite een
recept krijgen voor de minste li
chamelijke of geestelijke onge
makken. Medicijnen vliegen als
snoepgoed de apotheek uit.
Veel mensen willen zelf dat de
dokter iets voorschrijft. Er zijn
dokters die dat wat graag doen
omdat ze geen tijd hebben om
met iedere patiënt over diens
problemen te praten. Pilletjes
dienen dan als doekje voor het
bloeden.
De dokter is voor zijn kennis in
de eerste plaats afhankelijk van
«vat de geneesmiddelen-vertegen
woordiger hem voorschotelt.
Heeft een geneesmiddel een na
re bijwerking dan is er weer
een tegen-medicijn.
Zo wordt overmatig geneesmid-
delengebruik in de hand ge
werkt: Iets wat niet alleen steed
maar ook de kosten in de ge
zondheidszorg nog meer doet
stijgen.
We maken ons met z'n allen wel
hevig ongerust over de „pillen-
cultus", maar we slikken vrolijk
door. Prof. dr. F. merkus, hoog
leraar in de receptuurkunde in
Amsterdam, die onlangs een on
derzoek deed bij zeshonderddui
zend ziekenfondspatiënten,
kwam tot de conclusie dat aan
deze zeshonderdduizend mensen
één miljoen zeshonderdduizend
zware slaaptabletten en vierhon
derdduizend peppillen warer
verstrekt.
Ook bleek dat iedere patiën
die in een verpleegkliniek per
dag gemiddeld vijf verschillend'
geneesmiddelen krijgt toege
diend. Over de gevolgen daar
van wordt niet of nauwelijks ge
praat. De geneesmiddelen-adver
tenties zeggen weinig of niets
over eventuele bijwerkingen var
een medicijn.
De dokter die het vooral van
die informatie moet hebben
laat vaak na de patiënt te
waarschuwen voor de gevolgen
van onder meer kalmeer- of
peppillen.
Een situatie die een grondig on
derzoek naar het gebruik van
geneesmiddelen noodzaakt. En
volgens de Amsterdamse hoogle
raar moet dan ook meteen
strenger worden toegezien op
het voorschrijven van te dure
geneesmiddelen.
Ik had mezelf altijd zo onder
controle dat anderen er niet veel
van zullen hebben gemerkt. Kun
Je nagaan hoe ik op mijn tenen
heb gelopen terwijl ik vreselijk
in de knoei zat".
Toen Elly Lambooy na acht
Jaar slikken ernstige huiduitslag
kreeg, moest de dokter wel naar
haar kijken. Ze had medicijn
vergiftiging. Ze werd naar huis
gestuurd met de boodschap dat ze
geen kalmerende en pepmiddelen
meer mocht slikken.
"Gedurende een week liet ik al
les staan. Ik had vreselijke ont
wenningsverschijnselen. Maar ik
werd tevens wakker uit een lange
boze droom. Ik zag dat het gras
groen was, ik rook de rozen weer
en ik voelde de warmte van de
Het duurde echter niet lang en
ik moest naar een zenuwarts. Je
kunt nu eenmaal niet ineens op
houden met slikken. Ik kreeg dus
weer pilletjes.
Dat gevoelloze, dat afstandelijke
kwam daardoor terug. Ik kreeg
steeds sterker het gevoel dat er
iets mis moest zijn met die mid
delen. Toen las ik dat artikel over
tranquillizers. Ik schreef een
brief naar het tijdschrift met
daaronder de oproep aan mensen
om te reageren als zij dezelfde
ervaringen hadden. Er kwamen
acht reacties binnen.
We hebben daarna gespreksgroe
pen opgericht en zo ging de bal
aan het rollen. Er zijn nu zelfs
dokters die patiënten naar ons
doorsturen."
In de organisatie zijn al mensen
die eerst zeer veel, en nu minimaal
kalmerende middelen gebruiken.
Bij Elly Lambooy zelf heeft het
anderhalf Jaar geduurd voordat
ze zich een beetje zeker voelde
zolder pilletjes.
"Ik heb ze wel nog lang in mijn
handtas meegedragen om mezelf
gerust te stellen. Nu heb ik nog
een potje met Valium in de medi
cijnkast staan. Ik kom er alleen
maar aan als hét hoogst nodig is.
Het gaat ook niet om één pilletje.
Als je door dat ene maar niet weer
meer gaat slikken. Er zijn veel
mensen die onvoorstelbare hoe
veelheden tranquillizers en pep
pillen gebruiken. Je kunt het vaak
aan hen zien: ze praten met dub
bele tong, kijken traag uit hur
vertroebelde ogen en zien er slecb
uit. Wie draagt de schuld van zo
veel ellende? Ik heb lang teger
huisartsen aan geschopt omdat ze
met gulle hand pilletjes uitdelen
Of ze sturen iemand door naar d'
osvchiater met alle ellende var
dien.
Er zijn mensen die gillend er
nog ongelukkiger dan ?e al warer
uit de psychiatrsische inrichtinr
komen. Toch kim Je de huisartsen-
niet van alles de schuld geven.
Zij hebben gewoon de tijd nie
om met iedere patiënt te praten
Artsen weten bovendien vrijwe
iets van geneesmiddelen. Z'
moeten geloven wat de vertegen
woordiger van de farmaceutisch
industrie hen voorschotelt."
Elly Lambooy is een groot dee
van haar leven door een hel ge
gaan. Soms begrijpt ze zelf niet
?oed hoe het allemaal weer in orde
is gekomen. Ze heeft bereikt om
zichzelf weer te accepteren; zon
der kalmerende en pepmiddelen
Ze helpt nu anderen in him een
zame strijd om dat ook te berei
ken.
"Soms krijg ik het benauwd
Dan ben ik oververmoeid en denk
ik: als ik maar niet instort. Er
komt zoveel ellende op Je af. Maar
als ik andere mensen niet zou hel
pen zou ik zelfverwijt voelen. De
vrouw met wie ik afgelopen nacht
heb zitten bellen is gelukkig naar
een specialist gegaan, ik hoop dar
hij haar kan helpen".
Mensen die hulp nodig hebber
en willen meewerken aan de orga
nisatie kunnen per briefkaart in
lichtingen vragen bij mevrouw El
ly Lambooy, Stoutheuvel 38, Eind
hoven.
10.000 dollar per Jaar) verbonden
aan de redactie van vier kindertijd
schriften.
"De nieuwste dwaasheid voor de
jongeren", zo karakteriseert week
blad Elle een stukje anti-mode van
dit voorjaar, dat zich manifesteert in
het dragen van (goedkope) kaMkleu-
rige kledingstukken. Vooral grote
vormloze regenjassen met jlobber-
ntauwen, geïnspireerd op militaire
kleding uit de eerste wereldoorlog;
verder lichtgewicht regenjassen uit
kakikleurig nylon, Jacks en parka's
van waterdicht materiaal in militai
re kleuren.
"Ik kan een kopje thee voor u
zetten", sprak de hertogin van Bed
ford tot een medewerkster van het
Engels' weekblad Woman, terwijl
zij samen voortzoefden in haar brui
ne Rolls Royce. De hertog gaf haar
de auto voor haar 50ste verjaardag,
en omdat hij liever niet ziet dat ze
tijdens haar ritten bij „chaufeursca-
fé's" stopt om een kopje sterke thee
te drinken, liet hij a raison van
600 ^"gelse ponden een theezetma
chine in het automobiel monteren.
In een serie afleveringen zal
Woman het „openhartige en fascine
rende levensverhaal" vertellen van
de voormalige Franse verzetsstrijd
ster Nicole Milinaire, die veertien
Jaar geledfen met de hertog van Bed
ford trouwde. Ze heeft uit een vorig
huwelijk vier volwassen kinderen, is
grootmoeder, "wordt deze zomer 54.
maar ziet er (volgens de interview
ster) uit als 40. Dezer dagen verlaat
het hertogelijk paar voorgoed het
landgoed Wobum, dat voortaan door
de zoon en toekomstig erfgenaam
van de hertog zal worden bewoond
en dat door de hertogin in de afgelo
pen veertien Jaar is gerestaureerd tot
een met ant'-'- en andere fraaie za
ken overladen "kijkhuis' voor het
toeristisch publiek.
Het is onbegrijpelijk dat eei
vrouw iemand nodig heeft om haar te
vertellen roklengte ze moet
gaan dragen. Ze hoeft niets anders te
doen dan in een spiegel te kijken" (de
Franse modeontwerpster Sonia Ry-
kiel).
„Het eten is te slecht". Met deze
leuze hebben leerlingen van zes tot
tien Jaar kortgeleden de kantine van
hun school in Parijs geboycot, waar
bij ze demonstratief gingen zitten
picknicken op de stoep voor de school.
Dat incident had overal in Frankrijk
voor kunnen komen, want de Fran
se kinderen die tussen de middag op
school moeten eten hebben (volgens
weekblad Elle) alle reden tot klagen
over de kwaliteit van het voedsel dat
ze in de schoolkantines krilgen voor
gezet. Dmdat meestal de ruimte ont
breekt om de maaltijden ter plaatse
te bereiden wordt het eten uit cen
trale keukens betrokken en een deel
van de ochtend in de schoolkanti
nes warm gehouden. Bovendien is,
volgens het blad, het budget meestal
te laag om er maaltijden van t» be
kostigen die uitgebalanceerd, voed
zaam en smakelijk zijn. Van elke
tien Parijse schoolkinderen eten er
zeven tussen de middag op school:
hun moeders werken meestal bui
tenshuis. De klachten zijn niet van
vandaag of gisteren: In 1967 is in
Frankrijk al een officieel rapport
verschenen over „de middeleeuwse
situatie van de schoolkantines".
Je kunt nu bij haar terecht.
Omdat Elly Lambooy (33) weet
wat het is als Je Je van god en
iedereen verlaten voelt en geen
uitweg meer weet. Ze ontfermt
zich over de om hulp schreeu
wende psycholoog, die zwaar on
der de invloed van kalmerende
middelen bij haar op de stoep
r staat.
Ze belt 's nachts uren met een
volkomen in de kreukels geraakte
huisvrouw die de zin van het le
ven niet meer ziet. Ze hoort het
bittere verhaal aan van de verte-
I genwoordiger. Een verhaal dat zo
veel op het hare lijkt en op dat
i van de huisvrouw en van de psy
choloog.
Elly Lambooy: "Er gebeuren
i dingen in Je leven die Je kapot
kunnen maken. Als Je nerveus
van aard bent, komt het allemaal
wat harder aan. Je gaat naar de
j dokter omdat Je Je naar voelt. Zou
zo'n dokter nu zeggen: vertel
maar eens wat er achter zit of
hij zou Je doorsturen naar een
psycholoog dan werden de pro
blemen misschien opgelost. Nee,
hij geeft Je iets waar Je rustig
van wordt en dat zijn kalmeren-
de middelen of peppillen. Maar
die dokter zegt daar niet bij dat
de kans groot is dat Je aan dié
dingen verslaafd raakt. In het be
gin vind Je het zalig om de pille
tjes te slikken, want Je klachten
verminderen erdoor.
Na enkele weken raak Je er aan
gewend dat Je iets moet slikken.
Maar de problemen zijn dan nog
niet opgelost. Je gaat terug naar
1 de dokter voor een nieuw recept:
weer meer pillen. Je raakt steeds
verder van hbis.
Je merkt dat die dingen niet hel
pen, maar Je bent er wel van af
hankelijk. Je krijgt schuldgevoe-
lens, een minderwaardigheids
complex en Je voelt Je afgrijse-
I lijk eenzaam. Je krijgt angstge
voelens. Een paniekaanval de
afschuwelijke vrees voor angst
aanvallen. Je raakt helemaal ge
ïsoleerd. Dit gebeurt met drie van
de tien mensen die verslaafd zijn
aan kalmerende en stimulerende
middelen".
Als kind moest Elly Lambooy
zich al onder behandeling van een
zenuwarts stellen omdat ze zeer
nerveus was. Ze raakte overspan
nen door een examen, stortte in
door een ongelukkige liefde.
Voor haar huwelijk had ze een
druk leven. Toen ze getrouwd was
en in een flat ging wonen hoop
ten de moeilijkheden zich op. Ze
voelde zich ellendig eenzaam.
Enkele weken na de geboorte
van haar eerste kind klapte ze in
elkaar. De weg naar nog grotere
ellende opende zich: ze raak
te verslaafd aan kalmerende- en
pepmiddelen. Acht Jaar lang,
schonk ze weinig aandacht aan
man en kind.
Toen haar zoontje zes was,
moest ze met hem naar een Me
disch Opvoedkundig Bureau om
dat hij anders was dan andere
kinderen: hij vroeg nooit aan
dacht, en at slecht. Haar man ver
snipperde Jaren lang zijn vakan
ties, om met vrouw en kind naar
de dokter te gaan, naar de tand
arts, boodschappen te doen en ver
der alle karweitjes op te knappen
die Elly Lambooy niet alleen
meer aandurfde.
„Ik slikte zo'n twaalf soorten pil
len door elkaar. Ik had voor el
ke gelegenheid wel een pilletje.
Vijf jaar achtereen was ik mis
selijk van de zenuwen. Dan slikte
ik maar weer.
Als ik naar de dokter ging, on
derzocht hij me niet. Ook niet
toen ik zei dat ik dacht aan
maagkanker te lijden. Ik gooide
nooit pillen weg als ik weer nieu
we kreeg.
Was ik down dan nam ik pille
tje één, ging ik even een bood
schap doen dan nam ik nummer
twee. Dan voelde ik me redelijk
lekker.
pe Amerikaanse mevrouw Jony
It is in Parijs geweest. Zij is di-
trice van Play-Girl, tegenhanger
l het beroemde, met vrouwelijk
kt doorschoten mannenblad
y-Boy. en haar tijdschrift eta-
ft dan ook alleen maar foto's
maakte mannen. Weekblad Paris
I "h fotografeerde de overdadig
bont en sieraden omhangen
jv samen met de (geheel «rekle-
ranger Johnny Halliday, die ver-
Ude dat hij Tony "een echte
j ',v)dt. maar er niet aa« denkt
voor haar te poseren. Ook de be
kte filmacteurs Jean-Paul Bel-
pdo en Alain Delon hebben ge-
kerd om (naakt) model te staan
r het tijdschrift. Tony is teleur-
(eld. maar niet ontmoedigd: "Ze
heel Europa afspeuren naar
hnen die het wel willen. Zp heeft
parijs ook nog gezegd dat Ri-
aan verslaggevers meer interviews,
dan alle andere leden van de Nixon-
familie bij elkaar, en sprak openhar
tiger over de problemen van de Dre-
sident dan officiële vertegenwoordi
gers van het Witte Huis.
Julie, die een onderwijsacte heeft
gehaald en daarmee part-time als le
rares heeft gewerkt, heeft naar aan
leiding daarvan vorig Jaar nogal
wat kritiek gekregen over de gemak
kelijke manier waarop zij (volgen:-
boze tongen) een baan bij het on
derwijs kreeg, terwijl andere afge
studeerden de grootste moeite heb
ben werk te vinden. "Ik kreeg ba
nen aangeboden van 20.000 dollar
per Jaar, maar ik nam ze niet aan
omd~* ik voelde dat het vanwege
mijn naam was", beweert Julie. Ze
is nu (tegen een honorarium van
chard Burton "de meest sexy man"
is die ze kent.
Hij is altijd een goede vader ge
weest. Nu is het mijn beurt om hem
dat kleine beetje extra steun en aan
dacht te geven in zijn moeilijke
uren" aldus Julie Eisenhower, Ni-
xons Jongste dochter, in een interview
met maandblad McCall's, dat haar
beschrijft als "de actiefste, vurigste
en meest doeltreffende verdedigster
van de Nixon-regering". In 1973 is
ze, volgens het blad, meer dan 150
keer in het publiek verschenen, gaf
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl™