Apartheid: niet
aan voorbijgaan
KERKDIENSTEN
HANOMAG
HENSCHEL
zuinig
van huis uit
ajjujJiiiüU'iJ.'B
ZATERDAG 27 APRIL 191
CHRISTELIJK INSTITUUT ZUID-AFRIKA
„Die Lutheraanse Wereldfederasie het die Eerste Minister mnr Vorster gevra om die in
perking van die theoloog dr Manas Buthelezi, op te hef, het die federasie gister hier aange-
kondig". Dit was één van de eerste kerkelijke berichten die we tijdens ons verblijf in Zuid-
Afrika lazen in "Die Transvaler". In dit bericht, dat uit Genève afkomstig was, stond er verder
bij dat die inperking bestempeld werd "as inmenging in die verantwoordelike getuienis van
die evangelie van 'n getrouwe dienskneg van die kerk en skending van die internationaal-er-
kende mensereg van die individu". „Mense soos Buthelezi het hulp eerders as onderdrukking no
dig". Aldus werd weergegeven in het uit Genève afkomstige bericht.
Ook in onze dagbladen troffen we
dit bericht aan. Het was iets uitge
breider. Vanuit de Evangelische
Kerk in Duitsland heeft men zijn
instemming betuigd met het initia
tief van de Wereldfederatie van Lu
therse kerken en men heeft zich ook
gericht tot dr J. Vorèter (broer van
de eerste minister) die moderator is
van de Nederduits Geref. Kerk in
Zuid-Afrika. In dit schrijven werd
Manas Buthelezi is gebeurd (even
als met vele anderen) heeft meer
dere reacties opgeroepen en dit in we-
reldverband. Dat de Lutheranen zich
zijn lot in het bijzonder aantrekken,
hangt samen met het feit dat dr.
Buthelezi een Luthers theoloog is.
Verbindingen
Doch, wat heeft dit alles te maken
perking niet minder in dan dat hij
monddood is gemaakt en dat hij
moet worden doodgezwegen. In geen
geval is hij in staat zijn dagelijks
werk te verrichten. In die ene persoon
is tegelijk een heel stuk werk van
het Chr. Instituut getroffen.
Tegenstellingen
Na het bloedbad
op gewezen "dat Buthelezi steeds het Instituut, want in i960 en de daarop volgende
Sharpeville
gepleit heeft voor een geweldloos al
ternatief voor de apartheidspolitiek".
Voorts werd er op gewezen "dat de
daarover zouden we het hebben. De
vorige week hebben we geschreven
dat het Chr. Instituut zijn hoofdze-
vriiheddsbeporklng van Buthelezi *f'
diegenen in de kaart speelt, die
nen dat de rassenspanningen in Z.
Afrika alleen met geweld opgelost
kunnen worden", en dat wil men in
de Evangelische Kerk in Duitsland
ook niet. Maar) "als de Z.-Afrikaanse
regering zo voortgaat, zullen wij
moeilijker dit stanpunt kunnen vol
houden".
Ook vanuit Amerika hebben Lu
theranen verzet aangetekend tegen
dit vonnis. En in hetzelfde Neder
landse bericht stond ten slotte nog
vermeld dat de Zuiafrikaanse Lu
therse Federatie besloten heeft een
delegatie naar premier Vorster te
zenden "om te spreken over vrij
heidsbeperkingen en inhoudingen
van paspoorten". Wat er met dr.
Beroepingswerk
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Amsterdam: L.L.Blok,
predikant met bepaalde opdracht
(scriba centrale kerkraad) te Am
sterdam: eveneens te Amsterdam:
C. B. Roos te Gouda:
Te Asperen, A. F. Troost predikant
voor buitengewone werkzaamheden
(jeugdwerk classius Heusden) wo
nende te Doeveren.
Bedankt voor Amsterdam-Bijlmer
meer: S. G. Oosterhoff te Nieuw
Helvoet.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Tweetal te Den Haag-Zuid: A
Broersma te Goes en E. E. Slofstra
te Broek op Langedijk.
Gereformeerde gemeenten
Beroepen te Kalamazoo in USA:
J. van Haaren te Amersfoort.
Bedankt voor Poortvliet: J. Ka
rens te Opheusden: bedankt voor
Rotterdam-West R. Boogaard te
Leiden die niet is beroepen te Bode
graven aoals abusievelijk is vermeld:
voor Meliskerke A, Hofman te Sche-
veningen.
dat het ook twee onderafdelingen
heeft, nl te Durban en Kaapstad.
Dr. Buthelezi nu is de leidende fi
guur in Durban en zodoende hebber-
maken met het werk van het Chr.
Instituut.
Dat de Lutherse wereldfede-
ferentie van Cottesloe, waarbij de
Wereldraad van Kerken was betrok
ken, zijn de tegenstellingen tussen
de rassen in Z. Afrika steeds scher
per geworden. Maar aan de andere
kant is er ook een bezinning geko
men rond de vraag: welke is de roe
ping van de kerk ta.v. het apart-
heidsbeleid? Is er geen andere en
betere weg dan die van het geweld?
Is het niet hoog nodig dat er een ge-
Vanochtend, is aan de Schutterstraat 28 (hoek Maredijk) in
Leiden de officiële opening verricht van het interkerkelijke bijbel
huis "De Schatkamer"Een bijbelhuis dat rijkelijk is gesorteerd. Er
worden bijbels verkocht, allerlei christelijke lectuur, zondagschool
materiaal, kaarten, grammofoonplaten etc. En vanuit "De Schat
kamer" worden ook boekentafels verzorgd in kerken en groepen.
Het bijbelhuis is elke dag geopend van H.00 tot 18.00 uur en don
derdagavond van 19.00 tot 21.00 uur. Op de foto van Jan Holvast)
echtpaar Anton en Hilda Hoort, dat De Schatkamer gaat 'drijven'.
ratie zich bijzonder getroffen voelt sprek tot stand komt tussen de
door het lot dat aan deze Bantoe is
opgelegd, hangt niet alleen samen o
instituut in Johannesburg zetelt, is hier gèen taak
kerk behoort en dat hij lid is van
het dagelijks bestuur van de Lu
therse wereldbond, maar er zijn van
af de begintijd van het Chr. Insti
tuut bijzondere verbindingen ge
weest met de Evangelische Kerk in
Duitsland. Het gebouw waarin dit
schillende bevolkingsgroepen
deze veelrassige samenleving? Ligt
de kerken, want
ook de kleurlingen en Bantoes (zwar
ten) behoren in meerderheid tot de
christenheid, zij het dan ook dat de
ze ook hier verdeeld is in zeer vele
confessies.
Het maandblad "Pro Veritate"
(voor de waarheid) ontstond
instituut in Johannesburg zeteld, is zijn lezerskring is in 1963 het Chr.
Instituut ontstaan. Het wilde zijn
een centrum voor overleg en studie
wat betreft de verhoudingen in Z.
zoeken naar een
andere weg voor de samenleving
dan die vervat was in de apart-
heidswetten van de regering. Ons is
verzekerd dat er heel weinig Afrika
nen zijn die al deze wetten kennen
en er werd bij gezegd dat het volko
men onmogelijk was zich aan al die
wetten te houden. Maar voor de
kerk is en blijft de voornaamste
vraag: wat wil Christus in dezen dat
de weg voor zijn kerk zal zijn?
Het Chr. Instituut wil zijn "een ge
meenschap van christenen die. indi
vidueel en samen, er op uit zijn door
een geschenk van de kerk in Duits
land. Er zijn verschillende instanties
in dit grote gebouw ondergebracht,
zoals de redactie van het blad "Pro Afrika. Het werd
Veritate", de Raad van Kerken in
Z. Afrika, de NUSAS, de Nat. Unie
van Z. Afr. studenten en nog ande
re, maar ze hangen alle min of meer
samen met het werk van het Chr.
Instituut.
Zo is het te begrijpen dat de Lu
therse Wereldfederatie en de Ev.
Kerk in Duitsland zich bijzonder
getroffen voelden door hetgeen aan
dr. Buthelezi (een broer van het
stamhoofd van de Kwa-Zoeloes) is
opgelegd. HIJ is "gebanned", in de
ban gedaan, en dat nog wel voor vijf
men terecht kwam in sociale vra
gen.
Men heeft studiekringen opge
richt, conferenties belegd. Men
kwam, al weer vanzelfsprekend, op
de vraag wat de gevolgen moeten zijn
wanneer men wil vasthouden aan de
eenheid van Christus' kerk. Wat be
tekent de rassenscheiding in het licht
van het evangelie en welke veran
deringen zijn er nodig in kerk en
maatschappij? En dat waren er ve
le en zeer ingrijpende, naar hun
oordeel.
Natuurlijk was men er zich van het
begin af aan van bewust dat er
spanningen met de regervng zou
den komen. Maar men wilde in het
Chr. Instituut in de eerste plaats
een beweging zijn die zich richtte op
een andere geest in de kerken.
Ergerlijke toon
jaar. Dat betekent dat hem huisar- God gebruikt te worden om prakti
rest is opgelegd voor het grootste ge- sche uitdrukking te geven aan een
deelte van de dag. Hem is niet toege
staan meer dan één persoon bij zich
te hebben, ook niet wanneer hij over
straat loopt. Hij mag op een verga
dering niet spreken en in de kerk
niet preken. Er mogen zelfs geen
aanhalingen worden gedaan van het
geen hij vóór de straf die hem is
opgelegd heeft gezegd of geschreven.
Kort gezegd houdt die vrijheidsbe-
groeiend verlangen naar broeder
schap en begrip tussen christenen in
ons land". Kerken zijn van dit in
stituut geen lid. Uit heel deze voor
geschiedenis (waarover meer te zeg
gen is dan wij nu hebben gedaan)
blijkt dat we te doen hebben met
een principieel christelijk verzet te-
heel de Z. Afrikaanse samenleving
rust en het is vanzelfsprekend dat
Toen we op het Chr. Instituut wa
ren, was de uitspraak van het hoog
gerechtshof in Pretoria nog niet
gevallen. Men was zich natuurlijk
bewust dat er steeds een conflict
met de apartheidswetgeving zou zijn
en blijven. Er waren toen al weer
een paar nieuwe wetten in de maak
die het mogelijk moeten maken or
ganisaties te verbieden "die aan po
litiek doen" (wat door de regering
wordt bepaald) en organisaties die
geld uit het buitenland krijgen. Met
dit alles samenhangend zou er ook
blijven het conflict tussen het Chr.
Instituut en de drie blanke kerken,
die zich achter het overheidsbeleid
opstellen en die zich voortdurend
ergeren aan de toon waarop het
Chr. Instituut of leden daarvan zich
uiten, "alsof zij het getuigenis van
het evangelie geven".
Verontwaardigd werd gevraagd
hebben de kerken de boodschap van
het evangelie dan niet gebracht? En
dan werd gewezen op het vele zen
dingswerk dat van de drie blanke
kerken was uitgegaan. De kern van
de zaak is: moet men gehoorzaam
zijn aan de regering, of is een chris
ten allereerst verantwoording schul
dig aan de Here God? Het bestuur
van het Chr. Instituut stelt dat in
een democratische staat het belang
rijkste voor een burger niet is de
blinde gehoorzaamheid en slaafse
onderworpenheid aan de regering,
voor de belangen van de staat, voor
Gods aangezicht". Hiermee is aan
gegeven dat het een gewetenscon
flict is geworden, omdat men niet
kan zien dat het bij heel de wetge
ving in Z. Afrika, voor zover het de
apartheid betreft, gaat om recht en
gerechtigheid naar de Schrift.
Na het horen van zoveel meningen
uit tegenover elkaar staande kam
pen gingen onze gedachten telkens
weer terug naar de tijd van de Af
scheiding in ons eigen land, die in
1834 begon. Onze eigen regering
heeft zich toen niet onbetuigd gela
ten met haar maatregelen en in de
hervormde kerk was het oordeel ge
woonlijk niet mis. hoewel er waren
die aarzelden of het voor de afge
scheidenen opnamen. Achteraf moe
ten we zeggen dat zij die principieel
met de Afscheiding meegingen, voor
een belangrijk deel gelijk hebben
gehad in hun protest tegen de kerk
staat. Harde maatregelen van een
regering helpen tenslotte nooit. En
ook al wordt aan het Chr. Instituut
het werk onmogelijk gemaakt en
ook al wordt het de nek omgedraaid,
dit wil nog niet zeggen dat de meest
WOORD VAN BEZINNING
In liet Johaames-evangelie
wordt ons verteld over een ont
moeting van Jezus en zijn disci
pelen, na de opstanding, bij het
meer van Tiberias. De discipelen
zijn inmiddels overtuigd geworden
dat Jezus, hun Heiland, lééft.
Zijn aanwezigheid bij hen moge
anders zijn dan tevoren, toch ma
ken zij elkaar telkens deelgenoot
van hun vreugde: Het is de Heer!
In afwachting van de dingen die
komen gaan hebben de discipelen
hun oude beroep weer opgenomen.
Ze zijn uitgevaren ter visvangst.
In de vroege morgen ontmoeten
zij Jezus aan het strand. Zij eten
met elkaar het eenvoudige maal-
brood en vis.
Persoonlijke
aandacht
Het is weer goed na de donkere
dagen van lijden, verloochening
en vlucht. Of toch niet helemaal
goed? Eén van de discipelen, Pe
trus. heeft Jezus op een zeer
krachtige wijze verloochend. Hii
had, naar zijn zeggen, met Jezus
niets te maken gehad.
Heeft Jezus hem nu werkelijk
weer geaccepteerd? Behoeft er
verder niets meer gesproken te
worden? Zand erover? Al zouden
er diep in het hart nog onzeker
heden overblijven.
Met zoveel woorden komt Jezuf
niet meer op het verleden terug
Het zwijgen doet Jezus er even
min toe. Jezus stelt Petrus een
indringende vraag. Heeft Petrus
Jezus werkelijk lief?
Tweemaal wordt die vraag her
haald en door Petrus met zijn Ja
woord beantwoord. De vertrou
wensrelatie is hersteld, mede door
de opdracht die de Heer daarna
aan Petrits geeft. Dan is het goedi
Er is niets meer tussen Jezus en
Petrus. Door de crisis van de vra
gen heen komt voor Petrus tot
opluchting, tot bevrijding. Deze
persoonlijke aamdacht van Jezu*
treft ons steeds in het evangeMe
Bij Jezus gaat een mens niet op
in de massa. S&men vormen de
discipelen een kring, een gemeen-
aon hoe belangrijk de enkele
mens. met zijn eigen leven en ka
rakter. Aangesproken in zijn eigen
persoonlijke omstandigheden.
Uit deze bijzondere aandacht
van Jezus blijken op zijn minst
twee dingen.
Lu de eerste plaats: waar Jezus
spreekt en handelt in de naaim
van zijn Vader, duidt hij er mee
aan hoe belankrijk de enkele i
mens is, ieder in zijn persoonlijke
aard. Onze persoonlijkheid wordt
niet opgeheven: we verdwijnen
niet in het al-ene, of hoe met het
Andere zou willen omschrijven.
We zijn, ieder, die éne mens, die
als zodanig belangrijk is voor God.
In de tweede plaats: Jezus laat
ons een voorbeeld na: die telkens
éne mens, die wij ontmoeten, zul
len wij serieus nemen. Dat zouden j
wij in onze tijd van nivellering
en massaficering kunnen verge
ten. Allerlei vormen dwingen de
mens om zich te voegen
waardevolle evangelische gedachten
waardoor dit werk gedragen wordt,
verloren zullen gaan.
Wilde groei
Men zit in kerkelijk Zuid-Afrika ver
legen met vele onafhankelijke ker
ken en secten, die er onder de
kleurlingen en Bantoes zijn ontstaan
als een reactie op de bevoogding van
de blanke kerken en buitenlandse
zendingen. Het is een wilde groei
Er zijn er reeds meer dan 2000 en
daartoe behoren meer dan 2 miljoen
kleurlingen en Bantoes. Natuurlijk
zit hier ook achter een ontwakend
nationalisme. Al spoedig na de op
richting van het Chr. Instituut kwa
men vertegenwoordigers van enkele
onafhankelijke kerken vragen om
leiding, vooral bij de opleiding van
predikers. Steeds kwamen er meer
Lelden Hervormde gemeente 9.3
10.16 u. ds. E. M.
Oecumenische stu-
dentendlenst.
Marekerk 10.30 u. ds. A. J. de Jong,
H. Talsma, Den Haag.
nathakerk Raadhulsstr. 10 u. ds. M. v.
Harmeien, 6.30 u. ds. Fr. de Jong. Sal-
vatorlkerk W. de Zwijgerlaan 10 u.
ds. Fr. de Jong, 6.30 u. ds. M. v. HaS--
melen. De Goede Herderkerk Ten
Petruskerk (zat. av. 7 u.) 9. 10.3
Lodewljkskerk (zat. av. 7 u.) 9.30
10 u. ds. Boonstra, 7 u. Rlngdlenst.
Geref. Kerk 10 en 5 u. ds. Pouwels.
Chr. Geref. Kerk 10 en 6 u. ds. G. C.
v. d. Kamp. R. K. Kerk St. Martlnus-
kerk (zat. 7 u.) 8.30 u. 10 u., 11.30.
12.45 u. 5.3 en 7.30 u. St. Jozefkerk
(zat. 7 u.) 8.30 u. 10 u. en 11.30 u.
Kapel Bloemswaard: (zat. 7 u.) 8 u.
Konlngskerk 10 u. ds. A. J.
Bethlehemkerk 10 u. ds. L.
Suipscheer. Epe.
Bevrijdingskerk 9 u. ds. E.
Academisch Ziekenhuis 10 u. ds. J.E.
Brederveld.
Diaconesaenhuls 10.30 u. prof. dr. H.
10.30 -
Leger des Hells 10 u. helllglngsd. en
l u. verlossingssamenkomst o.l.v. ka
ïn
iud 1
49) 10 x
Evang. Centrum (Zijlsingel 2) 10 u.
Cor van Delft (dinsdag 8 u. evang.
Zijlstra).
Soefl-Beweglng (Gerecht 10) 11.15 u.
vereniging zaterdagmiddag 5
hoornse Sterrenlaan 7 i
sener. Interkerkelijke dienst. Geref.
Kerk (Vrljgem.) 9.30 u. leesdlenst, 6.30
Leesdlensten. Baptis
ten Gem. Triomfatorkerk Molenwerfstr.
10 u. en 6.30 u. ds. H. O. Koekkoek.
Leger des Hells gebouw Corn, de Vla-
i Ned. koorzang: 11.45 en 17.30
H. Geestkerk De Bron (zat. 6.30 u.
Seljsener) 9 u. J. Seijsener, 11
Kaag Herv. Gem. 10 u. dhr. Hof-
fenaar te Voorhout. R. K. Kerk 8, 10
en 7 u. (zat. av. 7 u.)
Jeugddienst. Ontmoetlngskerk 10
polder (za.
kerk (za. 7) 8.30. 10.30. 12.00 en 5.30
u. H. H Engelbewaarders (zat. 7 u.)
7.30, 9.30. 11 en 5.45 u.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 ds.
Molenaar. 6.30 u. ds. Van Doorn. Ge
ref. Kerk 9 30 en 6.30 u. ds. G. P
Nooteboom.Chr. Geref. 9.30 u. en 6.30
u. Dienst des Woords. Rem. Geref. Ge
R. K. kerk (zat. 7 u.) 7.30. 9. 10.45 en
7 u.
Nieuw veen Herv. Gem. 9.30 u. ds.
Kaal, 6.30 u. ds. Steenstra te Lelden
(4 geref. kerk). Geref. Kerk 9.30
nep. Geref. Kerk. Petrakerk:
Hoornstra. Nieuw-
Vennep. 5 u. ds. Hulsman. Maranatha-
kerk: 9.30 u. ds. Hulsman, 5 u. ds.
Baayen. Geref. Kerk (vrljgem.) 10
Apeldoorn Evang. Chr. GemeenU
Nieuw Vennep. 10 30 u" (zat.
R K. Kerk 7, 9
de Geref. kerk. R. K. Kerk
kerssschool 6 i
i 11.15 u. Mgr. Bek- ds. Goverts, 7 u. ds. Ruitenberg. Geref.
Aalbere, Oeg6tgeest.
Jeugdkapel „De Goede Herder" 10.30 Chr. Geref. Kerk 9.30"
Herv. Gem. Nw.
10 u. J. Kranendonk.
wijk) 10 u. oeceumenlsche dienst ds.
J. Eekhof.
Rijswijk, 5 u. ds. Bovenberg. (Dienst
met belangstellenden).
Petrakerk (Surlnamestraat.)10 u.
de heer Van Loos, 6 u. dr. B. Wentsel,
Den Haag.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133): 10
u. drs. J. Bosman, Noordw., 5 u. ds.
Post.
Beloftekerk (Robijnstraat): 10
Ter Aar Dorpshuls Aar- 6
den Rijn Herv. Gem.
dag 7 t
Boskoop
Herv. Gem. 9.3
Herv. Gem. 9.30
ds. T. H. Oos-
lndewey, 6 u. ds. D. W. Koelman. Ich-
tuskerk 10 u. ds. C. Treure, 5 u. ds. L.
Boer. Pnlëlkerk 9.30 u. v.m. ds. D. W.
Koelman. 6 u. ds. J. Vroegindewey.
Groen v. Prlnstererschool 10 u. Cand.
J. Blom utt Utrecht. Geref. Kerk Vre-
deskerk 10 u. ds. F. Pijlman, 5
orgel. Kruiskerk Gouwsluis 10 u. ds. Heljmans. Chr. Geref. Kerk 9.30
Kerk 9.30 u. ds. Wijngaarden, 4.30
Valkenburg. 7
ds. Lapré. 5 u. ds. C.
(Ichtus) 10 u. dhr. K. Visser te Gouda
(Sole Mlo) 9.30 u. dr. J. G. B. Jan-
Geref. Kerk (Vlnkenlaan) 9 u.
d. Linde. 5
Het orgel in de Hervorm
Gemeente te Benthuizen.
Valkenburg
G. Zonneveld, 6.30 u. ds. J. de Vos
Katwijk aan Zee. (Jeugddienst). Ge- Aan de slachting i
ref. Kerk 9.30
ds G* Jeugdkapel.
<18. KJ. q ri 1 lfPQtr
A. Bak. Vrijz. Prot. 10
kerk) de hr. J.
gem. 9.30 u. (In Concordia) de heer
Laars?: Pinkster- f«h S^,Sr Zee 9 30. 11 en 7 u.'( i
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.):
10.30 u. ds. Bovenberg. 5 u. ds. A. Bol
wijn.
Huize „Groenhoven": 10 u. ds. Post.
Mierennest" de
doven (Petrakerk): 10.30 woerden
Samplemon. Martha-stlchtlng Rijn
stroom 10-30 u. ds. De Beaufort. Jon-
gerendlenst 10.30 u. de heer Taselaar.
Goede Herderkerk Ten Harmsenstr. 9 u.
ds. N. J. M. Hoogendijk. 6.30 u. Com
munity Singing m.m.v. Herv. kerkkoor
ds. A. Westra te Sassenhelm. Ouds-
hoornseweg 10 u. ds. Bongaerts te
heer Th. Verwoerd. Verg.
gelovigen. 9.30
M. de heer Landman.
Chr. Oer. Kerk 10 en 5 u. ds. Carller.
Geref. Gem. 10 en 4.30 u. ds. Boo
gaard.
Geref. Kerk (vrljgem.) 10 en 6 u.
ds. J. v. d. Haar.
Baptlstengem. (Oude Rijn) 10 u. ds.
m-mil BUderbeek.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30 u
Holl. dienst.
Evang. Chr. gem. (Middelstegracht)
10 u. dhr. Faber.
Nw Apot. Kerk (H. Rijndijk 24) 10
en 4 u. (do. 8 u.)
Geref. Gem. In Ned. (Konlngskerk)
11.30 en 5.30 u. leesd.
Z endings Mlddernachtsgroep Zoe-
terwoudsestngel 21, 6 u. dhr. Brouwer.
Jehova Getuigen (Hogewoerd 175)
2.30 u. Vestestr. 10 en 3 u.
Pinkstergem. (Oude Rijn 3) 2.30 u.
dhr. J. Eikerbout (doopdienst).
RK Kerk H. Antonlus (zat. av. 7 u.)
9.30 11 en 12.15 u.
Hartebrug (zat. av. 7 u.) 9. 10.30, 12
en 6 u.
Leonarduskerk (zat. av. 7 u.) 830,
9.30. 11 en 6.30 u.
Haagse Schouw (zat. av. 7 u. 7 u.)
Chr. Gemengd koor
Halleluja te Oudewetering dirigent E.
dervëld „De Bron" Troubadourweg
10.30 u. ds. N. J. M. Hoogendijk. 5 u.
ds. S. W. Verploeg. Geref. Kerk Mara-
(lokaal Nleuwstr. 27)
komst Bethel 9.30 en 5 30 u. de heer
J. Modderkolk. R. K. Kerk (zaterdag
avond 7 en 8.45, 10 en 11.30 u. Ont
moetingscentrum, (zat. middag 5.30),
10.30 u.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 en
6.30 u. ds. M. H. Geertsema. Geref.
Kerk 10 u. de hr. Brouwer. 5 u. ds.
Rooze. R. K. Bernarduskerk Rijndijk
(zat. 7 u.) 10.30 u., R. K. St. Michael-
kerk Rljndllk (zat 7 u.) 9 u. Koude
kerk a. d. Rijn Ridderhof zondag 10.30
Kerk der Engelbewaarders
Leesdlenst 5 u. Leesdlenst. Volle Evang.
Rijnland: Voorstr. 100, Katwijk
Noordwijkerhout Herv. Gem.
Zee. Soefi - beweging, persei meisjesschol, dhr. J. Goedhart
Jeugddienst: pastoor Klnneglng
allen). Sportlaan. Katrtjk. R K Kerk St. Jozef Izat. Lelden (oud kath. kerk). Aula Noord
r belangstellenden,
Geursen. Hoofd-
ADVKRTENTIE
efficiënt transport
WM
Lelden) 8 u. ds. Van Mameren (doop-
JR 9.30 ds. J. D te Winkel
Sassenhelm. 7 u. ds. H. Koffrie te
Zaandam Jeugddienst met koor. R. K.
kerk (zat. 7 u.) 7.30, 9.30 en 11.15 u.
j.) 8. 10. 11.30 en 7 u. St. Viktor
(zat. av. 7 u.) 8. 9 30, 11 en 16 u.
H. Hart v Jezus in De Zilk (zat. av.
7 u.) 8.30. 10 en 11.30 u. Kapel St.
Bavo 9.30 u. Kapel Sancta Maria (zat.
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 u. ds. Sasse (Pauluskerk) 10.3
10 u. drs. J. Trapman (Gemeentecen
trum) 10.30 u. ds. M. J. Wagenvoorde
(HD). 7 u. ds. J. Th. Heemskerk (In
gang LIJtweg) 10 u. s. Bijl. Geref. kerk
10 u. ds. Heemskerk, 7 u. zie Gemeen -
Schoot. Kapel
drs. Jac. Kattenburg.
5 koning ontkomen.
i. ds. Wlers
Van Buiu
Schoonhoi
ds. Catsbi
7 u. ds. Be
Ned. Prot. Bond (Lange Kerkdam
0.30 i
H. Wlllibrordus (zat.
7 u.) 9.30, 11.15 e
Hoggendljk, Oudshoorn. Geref. Kei
ds. Huizebosch.
Bezemer, Ter
Herv. Gem. Brug-
Pauluskerk
Geref. Kerk Heereweg 10 i
It. Chr. Geref. Kerk 10
Bonaventura
(zat. 6.30 u.) 8. 10 en 11 u.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30 u.
ds. Lalleman. Geref. Kerk 9.30 u. ds.
W v. d Bos te Rotterdam, 6.30
ds. Van Es te Zwanenburg. R.
Kerk Meerkreuk (zat. 7 u.) 8.15, 9.45
Verboom, Bethelkerk 9.30 u.
Geref. Kerk. Kruiskerk
9.30 u. ds. D -J. Modderaar, 5 u. ds.
B. Koekkoek. Ontmoetlngskerk 10 u.
ref. kerk). Geref. Kerk
Zoeterwoude Herv. Gem. 10
ds. Schoch. R. K. St. Janskerk Zu
büurtseweg (zat. 7.30 u.) 7.30, 10
Chr. Afgesch. Gem. 9-3
K. A. P. Verloop. Oud Ger. Gem.
Automobielbedrijf ADRI MULDER B.V.
Rijnsburgefweg 86b, RIJNSBURG. Tel. 01718-13468
4.30 u. ds. D. H. Blesma. Geref. Gem.
10 en 4 u. ds. D. Hakkenberg (woens
dag 7.30 u. ds. Honkoop). Geref. Kerk
Vrljg. (Prlnc. str.) 10 u. ds. K. J. de
Chr. Geref. Kerk 9.30 u. D
Woords. 2.15 u. ds. G. Bout
ventngen. R. K. Kerk (zat.
Zuidkade 158: 10 u. en 6.30
dienst. Rem. Ger. Gem. 10 u. ds. J
Laforet te Rotterdam. RK Ontmoe
tlngskerk 8.30 u. 11.45 u. en 6.30 u.
(zat. av. 7 u.) St. Viktorkerk 10 -
Kerk Meerburg (zat. 7 u.) 10, 12
Zwammerdam Herv. Gem. 10
ds. J. Mostert, 6.30 u. Gez. dienst
Sj. Tlemersma. Geref. Kerk 10
bultn verband) 9.30
3.25 u. Openbare toespraak: De vloed
van Noachs dagen heeft betekenis voor
ons. 4.25 u. Wachttorenbespreking
Dat begint al bij de Jongere.
Doet hij niet mee in kleding, ma
nieren (of on-gemanrerdheid),
dan staat hij nóóst de groep. Dik
wijls is de zelfstandigheid en de
vrijheid bij de Jeugd kleiner dan
lijkJt of dain men beweert te heb
ben. Met alle innerlijke conflicten
vain dien.
Het gaat verdeT in de middel
bare leeftijd. Je doet al gauw wat
een ander doet. Je probeert te
bereiken wat een ander heeft be
reikt. Je kijkt allen naar het
zelfde tv-programma en Je wordt
geacht erover te kunnen mee
praten. Zelf behoef je niet zovee
meer te doen. Onze vaikaiïtiie- i.
reis wordt volledig verzorgd door L
ie "tour-operator". Toch zou je T
aog wel eens even jezelf willen f
••ijn. Gewoon zijn. j1
Het eindigt bij de bejaarde. Ka- p
ner zoveel van het tehuis. Eén c
/an de velen die graag wat per-
•.oonlijke aandacht zou willen, r
naar dikwijls niet ontvangt. Wie r
weet er wat van zijn of haar le- 1
ven? Wie heeft er interesse voor? f
Grauw en eentonig worden de j
aatste dagen.
Zelfs vanwege de kerk kan i
n onze tijd horen bezweren dat
iet vooral niet gaan mag om de
mkele mens! Je kunt Je beter in-
•.stten voor de verbetering van de
laatschappij»
Wij kunnen nog veel leren van
!e wijze, waarop Jezus met men-
en omgaat! Niet zich opdringend. L
vaar wel zo dat die ander zich
neens bevrijd gaat gevoelen. Hij L
an nu weer zichzelf zijn. Voor
God en de mensen. Hij kan weer r
Mij zijn!
E. M. PANNEKOEK. L
Hen*, predikant k
te Lelden.
wat geleid heeft tot een
apart stuk werk van het Chr. Ini
tuut. Zij hebben een vereniging
onafhankelijke kerken opgericht,
zelf bepaalt wat er gebeuren moet.
Men zou zeker ln de kerk<
dankbaar moeten zijn dat er ei
stantie is waarvan zij leiding
vaarden. Met het rassenproble<
wordt Zuid-Afrika op een
vijze geconfronteerd. Het
in ras is een gegeven waar
liet buitenom kan gaan. Op het
Instituut gaat men hieraan ook
geringschattend voorbij. Wel ziet
bijzondere mogelijkheden in
'and. Maar met de regering zal
een conflict blijven, omdat he*
om een ander uitzicht op de
eving dan die er nu is en die
in steeds meer wetten poogt vast
leggen.
S. J. M.
