)erde wereld landen
illen
aeer
ivloed
De Prijswi jzer stopt.
Top Brazilië steunt terreur
Kabinet Meïr
praat morgen
over crisis
Messmer toch
geen kandidaat
etere controle op multi-nationals
Maar u hebt alle reden
om door te gaan.
oord tussen
a, Pakistan
Jangladesj
ard Kennedy
Verdeeldheid blijft
Chaos in
Belfast
Getuige voor Latijns - Amerika tribunaal:
TANKER IN
PHILADELPHIA
ONTPLOFT
|AG 10 APRIL 1974
BUITENLAND
VV
ADVERTENTIE
VORK (AP) De landen van de derde wereld heb-
de Verenigde Naties een plan besproken dat beoog
de ontwikkelingslanden meer invloed in de interna-
economie te geven.
n, dat een actieprogramma werd genoemd, werd op-
naar het voorbeeld van de olie-exporterende landen,
n. krach ten bundelden in de OPEC (Organisatie van
jporterende Landen) om aldus een gemeenschappe-
ijs voor de ruwe olie vast te kunnen stellen.
bijzonder voorziet dat plan
ttwikkelingslanden in maat-
ie de export van de inflatie
geïndustrialiseerde landen
derde wereld moeten voor-
overeenkomsten ter rege-
tabilisering van de interna-
naatschappijen die zaken
jntwikkelingslanden.
minister van Buiten-
Abdelaziz Bouteflika,
•rgaderig leidde, verklaarde
Tien weken lang hebben we met u
boodschappen gedaan. Daarbij heb
ben we gezien dat er vaak geweldige
prijsverschillen bestaan - terwijl het
toch dezelfde of gelijksoortige pro-
dukten waren. Want we hebben wel
degelijk produkten vergeleken van
gelijke kwaliteit.
Ook dan bleven de enorme verschil
len in prijs. Dankzij de konkurrentie.
Smaken verschillen. Die hebben we
ook niet met elkaar vergeleken. Wie
'n "dure smaak" heeft moet daar
maar wat extra voor betalen. Maar
weet dan wel: het duurste is écht niet
altijd het beste. Leden van de konsu-
mentenorganisaties wisten dat al
lang.
Vandaag staat de laatste Prijswijzer in
uw krant. Helaas! Want velen zullen
de Prijswijzers missen, temeer omdat
de prijsstijgingen doorgaan.
Maar wel werd duidelijk aangetoond
dat we toch wat minder duur kunnen
leven door scherp op de prijzen te let
ten.
Laten we daarmee doorgaan. Door
niet op de schijn af te gaan maar ook
eens iets goedkopers te proberen.
Consumentenbond
Leeghwaterplein 26
Den Haag
Konsumenten Kontakt
Leeuwendaallaan 10
Rijswijk (ZH)
JELHI (AP) India, Pa-
BangladesJ zijn het gis-
b geworden over vrijlating
Pakistaanse krijgsgevange-
zijn beschuldigd van het
tvan bloedbaden. Met
wellicht de laatste barriè-
'ceg naar betere betrekkin-
de landen van het Indiase
it, opgeheven.
betekent een belang-
imonie aan het eind van
onderhandelingen tus-
sters van Buitenlandse
de drie landen.
Russisch
\rvatorium
lustralië
i (AP) De Austra-
ering heeft na rijp beraad
i de Sowjet-Uoie om
samen met dit land. 'n
a ter bestudering van de
mogen oprichten, van de
laag door de minister van
Zaken Willesee in het
meegedeeld. Verleden
premier Whitlam al in
nent gezegd dat het sta-
komen als het bleek
oe dan ook, voor militaire
bestemd was.
nerika was al tegen het
protesteerd omdat het sta
arden gebruikt voor het
ran Amerikaanse ruim-
andere basis gevestigd
voor
rdaanslag
(AP) Senator Edward
die heeft verklaard in 1975
slissen of hij zich kandi-
het Amerikaanse presi-
stelt, heeft tegenover een
van het blad Bild Zei-
dat hij bang is om
loord.
of zijn familie hem
wilde zien antwoord-
„Mijn God, nee. Zy zijn
na alles wat met mijn
gezegd ben ik zelf ook
i gek zijn als ik het ge-
zou negeren", aldus
[Kennedy die gisteren terug-
Washington na een
i bezoek aan West-Duits-
t hij nog geen definitief
t genomen over zijn kam-
J Het Cubaanse con-
I Madrid is gisteren getrof-
jyen bomexplosie. Er zijn
offers gevallen. De politie
naar de ma-
1 de bom in het gebouw
Assad Koning
i Jordanië heeft gisteren
s de gehele dag met pre-
s el Assad van Syrië be-
I gevoerd over een coördi-
[de politiek van beide lan-
i streven naar een vredes-
r het Midden-Oosten.
dat het plan een manier vormde om
de stryd tegen het kolonialisme en
het imperialisme als middel tot na
tion ad e bevrijding te intensiveren.
Bouteflika maakte verder bekend,
dat Koeweit heeft besloten 600 mil
joen dollar ter beschikking te stellen
voor een ontwikkelingsfonds dat spe
ciaal bedoeld is voor do 77 landen
die tezamen de derde wereld vormen.
Door deze bijdrage van Koeweit heeft
het fonds nu de beschikking over een
bedrag van drie miljard dollar.
Met het „derde wereld-mes" voor
lopig nog even onder de tafel, is gis
termiddag in de V.N. te New York,
de grandstoffenconferentie geopend
een buitengewone zitting van de al
gemene vergadering, die op initiatief
van de Algerijnse president Boume-
dienne is bijeengeroepen.
Zes staatshoofden allen uit
Afrika en tientallen ministers van
buitenlandse zaken waren bij de ope
ning door secretaris-generaal Wald-
heim aanwezig. Hoelang de vergade
ring zal gaan duren staat nog niet
vast. Zieker is echter wel dat de eer
ste tien dagen gevuld zullen zijn
met toespraken. Er hebben zich maar
liefst 101 sprekers aangemeld om
hun zegje over de grondstoffen-
sitlatie in de wereld te zeggen. Ne
derland is daar wél bij, maar de Ver
enigde Staten nemen een „afwach
tende constructieve houding" aan.
China is vertegenwoordigd door de
plaatsvervangend premier Tenh
Hsiao-Ping in een naar de me
ning van velen poging om het lei
derschap van de derde wereld tot
zich te trekken. De afgevaardigden
van de ontwikkelingslanden, die 70
procent van de wereldbevolking ver
tegenwoordigen, hebben weken lang
gewerkt aan een verklaring voor het
„instellen van een nieuwe econo
mische orde". Hierin wordt onder
meer het recht van landen bevestigd
om grondstoffen te nationaliseren en
zo mogelijk compensatie te
eisen voor de ontginning ervan door
buitenlandse bedrijven.
Secretaris-generaal Kurt Waldheim van de Verenigde Naties
met de Algerijnse president Boumedienne tijdens het diner
dat in New York werd gegeven voorafgaand aan de bijzondere
algemene vergadering over grondstoffen en ontwikkeling.
PARIJS (Reuter) Premier Pier
re Messmer heeft zich voor een kort
stondige periode in de race om het
Franse presidentschap begeven. Hij
deed gisteren een poging om de een
heid binnen de door de Gaullisten
geleide regeringscoalitie te herstel
len, maar minder dan acht uur na
dat hij zijn kandidatuur had gesteld
trok hij zich terug omdat de voor
naamste Gaullistische kandidaat,
oud-premier Jacques Chaban-Del-
mas, weigerde zijn plaats in te rui
men ten gunste van Messmer.
Chaban-Delmas vertelde tijdens 'n
persconferentie in Parijs dat hij
dacht de beste man te zijn "om de
weg te blokkeren voor de kandidaat
van links", de socialistische leider
Francois Mitterand, die als gezamen
lijke kandidaat optreedt voor de so
cialisten en de communisten. Hij
sprak slechts een kwartier nadat
Messmer had moeten toegeven te
zijn gefaald in zijn poging de een
heidskandidaat van de regeringspar
tijen te worden.
De 58-jarige premier, een ortho
dox Gaullist met weinig persoonlijke
aanhang, stelde dinsdagmorgen zijn
kandidatuur met een oproep aan de
drie andere kandidaten van de rege
ring terug te treden. De 'liberale
Gaullist Edgar Faure, voorzitter van
de nationale vergadering, trok on
middellijk zijn kandidatuur in, hoe
wel hij een achterdeur open
hield: "Als een ieder aan zijn kandi
datuur vasthoudt, zal ik mijn hou
ding opnieuw bepalen", zei hij. Ook
minister van Financiën en Econo
mische Zaken, Valery Giscard d'Es-
taing, overwoog zijn kandidatuur in
te 'trekken.
Maar Chaban-Delmas bleef op zijn
standpunt staan. Hij had gistermid
dag een ontmoeting van nauwelijks
twee minuten met premier Messmer
en wees diens verzoek van de hand.
Tijdens de persconferentie gaf Cha
ban-Delmas een uiteenzetting van
zijn program. Hij zei een "kandidaat
te zijn die aan niemand toebehoort,
behalve mijn persoonlijke ove-tud-
ging" en voegde eraan toe"Het is
aan het gehele Franse volk om te be
slissen en ik wil mezelf aan de men
sen binden met een contract inzake
vooruitgang".
BELFAST (AP) In het cen
trum van Belfast zijn weer
brandbommen en autobommen
tot ontploffing gekomen. De ex
plosies deden zich voor in de ka
tholieke wijk Fallsroad.
Eerder veranderen terroristen
het centrum van de katholieke
stad Armagh in een smeulende
ruïne. Zij hadden brandbom
men en andere explosieven in een
aantal winkels geplaatst.
Ook in Belfast was de chaos
compleet. Verscheidene gestolen
auto's waarvan men vreest dat
ze explosieven bevatten, zijn op
strategische punten in de stad
aangetroffen. Een en ander ver
oorzaakte enorme verkeersop
stoppingen. In verschillende stra
ten renden mensen voor hun le
ven nadat bommeldingen waren
ontvangen.
Wonder boven wonder zijn bij
de aanvallen in Armagh en
Belfast weinig gewonden geval
len. Een auto die uit een
showroom in Belfast was gesto
len, ontplofte kort nadat de po
litie de straat waarin de auto
stond geparkeerd had ontruimd.
By de ontploffing werd een
aantal winkels zwaar gescha-
digd.
Minuten later kwamen twee^
brandbommen in een winkel tot
ontploffing. Het pand waarin de
zaak was gevestigd brandde uit.
Een tweede auto ontplofte in.Bo
tanie Avenue aan de zuidkant
van de stad.
JERUZALEM (Reuter/DPA) In
Jeruzalem is nog geen beslissing ge
vallen over het lot van 't Israëlische
kabinet en de toekomst van minister
van Defensie Mosje Da jan in het
bijzonder. Premier Golda Meïr heeft
tot morgei» de ruimte gekregen om
de crisis over de ministeriële verant
woordelijkheid inzake de oktober-
oorlog op te lossen. Het kabinet komt
morgen opnieuw bijeen
Knesset (parlement)
spoeddebat aan de kwestie zal wijden.
Mevrouw Meïr is gisteravond nog
met de leiders van de arbeiderspartij
bijeengekomen ter bespreking van het
interne geschil over de vraag of mi
nister Dajan moet aftreden. Het is 't
gevolg van het interim-rapport dat
is opgesteld door de rijkscommissie
van onderzoek naar 't gebrek aan
paraatheid bij het uitbreken van de
oktober-oorlog. Het kabinet, dat gis
teren vier uur lang in speciale zitting
bijeenkwam, besloot de discussie over
het rapport over twee dagen voort te
zetten. De kwestie van de ministeriële
verantwoordelijkheid voor de fouten
die het leger In oktober maakte blijft
hiermee open. Het is juist deze kwes
tie die de vraag deed rijzen naar het
ontslag van minister Dajan of het
verdwijnen van het kabinet in zijn
ROME Het tamelijk chaotisch begonnen Latijns-Ameri-
ka-tribunaal in Rome, ook wel Bertrand Russell-tribunaal II
genoemd, na het eerste Vietnam-tribunaal, heeft voorlopig als
voornaamste getuige-aanklager de Italiaanse professor Biocca
opgeleverd. Deze antropoloog heeft na twee jaar intensieve
studie een 800 pagina's tellend rapport opgesteld over het
zogenaamde "Eskader des Doods" in Brazilië. Hij toont daarin
aan dat tussen deze moordenaarsbende en de regering in Bra
zilië duidelijk banden bestaan, die alle ontkenningen van de
regering iets met dit eskader te maken te hebben, tot een farce
maken.
Professor Biocca, Zuid-Amerika-spe-
cialist en schrijver van enkele boe
ken over de deplorabele toestand
van de ImcMamen in Brazilië werkte
twee jaar aan zijn rapport en liet
zich uitnodigen gastcolleges te ge
ven In Brazilië om zo dichter bij de
bronnen van informatie te kunnen
komen.
Moorden
Het Eskader des Doods verwierf zich
begin 1964 berusbheid doordat het
leek alsof een aantal politieagenten
in hun vrije tijd misdadigers om
het leven bracht, omdat ze anders
door de rechters toch te zacht be
handeld zouden worden. Het Eska
der begon zyn werkzaamheden echter
al in 1954 met het opruimen van
kleine misdadigers. Tot 1968 pleegde
de beweging ongeveer 500 moorden,
waarvan er slechts 19 enigszins door
de justitie werden onderzocht.
Doel van de moorden was terreur
te veroorzaken onder kleine misda
digers, drughandelaars enz. Het
symbool dat de moordenaars op
papier of iin het lijk gekerfd achter
lieten was een doodshoofd met de
letters E. M. Na de staatsgreep van
1964 die de militairen in Brazilië aan
de macht bacht, was het door de
moorden op kleine misdadigers ge
trainde Eskader des Doods gemak
kelijk in staat ook de politieke te
genstanders van het bewind onder
Door
Albert Stol
handen te nemen en wel zodanig
dat niemand ooit meer last van ze
zou hebben.
Bewijzen
Professor Biocca: „Wij weten veel,
maar onze grote moeilijkheid is het
absolute bewijs te vinden. We heb
ben te maken met een slimme rege
ring en misschien zullen pas later
in de geschiedenis de bewijzen naar
boven komen". Maar het is nu al
gerechtvaardigd te zeggen dat de
autoriteiten de activiteiten van het
Eskader des Doods beschermen en
dat gouverneurs, generaals en minis
ters zich met hen identificeren. Het
feit dat ze ook gewone misdadigers
vermoorden hindert de regering
niet, omdat ze ook politieke tegen
standers opruimen". „Die misdaders
zijn dan ook maar mensen die door
de omstandigheden tot hun daden
komen. De -mensenmassa's die uit
het binnenland Sao Paolo en Rio
de Paneiro binnenstromen, geen
werk kunnen vinden, geen geld
hebben, onderdrukt worden en an
dere, niet legale middelen zoeken
voor een bestaan".
Een van de getuigen van professor
Bertrand Russell.
Biocca, de /Italiaanse emigrant en
Braziliaanse verzetsstrijder Tullio
Vigevani zelf slachtoffer van
martelingen verklaarde dat het
Erkader des Doods zyn politieke
moordactiviteiten begon met het
optreden tegen leden van de zoge
naamde rode vleugel, onder leiding
van Sabbato Relottos. Volgens hem
staan politiemensen te dringen om
bij het Eskader te behoren, dat nu
ongeveer 300 leden telt. Het moord
de het eerst de revolutionaire groep
uit, die 10 miljoen crusedeo's had
gestolen uit een bank. Met dit geld
bekostigde het Eskader in het begin
de eigen onkosten. Het kader van
het Eskader des Doods bestaat uit
hoofdinspecteurs van politie en
wordt geleid door commissaris Fleu-
ry
Poli'tiebeul
Deze man, wiens naam steeds weer
opduikt in de geschiedenis van het
Eskader des Doods, wend enige tyd
geleden nog officieel in Frankrijk
ontvangen, hetgeen een der leden
van het tribunaal de vraag ontlokte
of de Fransen hem wel zouden heb
ben ontvangen als hij werkelijkde
leider van het Eskader des Doods
was, waarop Biocca antwoordde dat
hij werd ontvangen als chef van
de politieke politie in Sao Pao
lo. Biocca heeft documenten in het
bezit, die aantonen dat de autoritei
ten de slachtoffers voor het Eska
der des Doods soms zelf aanwijzen.
Ook krijgen de leden van het Eska
der economische voordelen, zoals
het oogluikend toelaten van het
overnemen van de handel in drugs
van degenen die ze hebben ver
moord. Maar net zo min als dat
martelingen in Brazilië zouden
voorkomen, erkent de regering het
officiële bestaan van het Eskader
des Doods.
Het aantal bewijzen tegen Fleury is
zo toegenomen dat er een onafhan
kelijke rechter tegen hem de opgetre
den. De regering bereidt nu echter
een wet voor, die speciaal is gericht
op (legale) bevrijding van deze
moordenaar, een wet die nu al de
Fleury-wetgeving wordt genoemd.
Leger en justitie hebben al openlij
ke bedreigingen geuit tegen de
rechters die hme wegens moord wil
len veroordelen.
In andere evidente gevallen, waar
de spaarzame onafhankelijke rech
ters tot veroordeling van leden van
het Eskader des Doods overgingen,
zorgde interventie van de autoritei
ten voor een lichte straf en werden
de leden na het uitzitten van hun
„straf" (waar ze hun vriendinnen
mochten ontvangen en alle deuren
openstonden), uitbundig ingehaald
door hun collega's en vaak later be
vorderd.
De strategie van regering en Eska
der des Doods is niet alleen de eli
minatie van tegenstanders, maar
net zoals bij de martelingen op gro
te schaal het creëren van een
sfeer van angst en afschrikking.
Protesten worden wel gehoord,
maar vanwege economische belan
gen ter zijde gelegd. Onafhankelijke
rechters ondervinden tevens grote
moeilijkheden doordat hoge rege-
rings. en militaire autoriteiten
vaak getuigen voor de beklaagden,
die lachend in de verdachtenbank
het proces volgen.
Tot de mensen die deze gang van
zaken heftig veroordelen, behoort
ook de aartsbisschop van Rio de
Janeiro. Don Eugenio Sales, die de
moordenaars in een adres aan het
Brzaziliaanse volk heftig veroordeel
de. Maar ook hij blijft een roepen
de in de woestijn, zolang slechts de
belangen van de multi-nationals,
die de regering van de militairen in
stand houden, als enig zaligma
kend gelden.
Biocca acht de namen van degenen
die martelen dan ook lang niet zo
belangrijk als diepgaand onderzoek
naar de sociale economische en po
litieke factoren die een klimaat
konden scheppen waarin martelin
gen een normaal politiek instru
ment zijn geworden. Het gedetail
leerde rapport van Biocca betekent
echter een zware tegenslag voor de
Braziliaanse Junta, die tot nu toe
had kunnen volhouden dat het Es
kader des Doods een ongrijpbare
macht was, die alleen maar misda
digers zou vermoorden. Nu duidelijk
aan het licht gekomen is dat de
Braziliaanse regering zelf nauw be
trokken is bij vooral de politieke
moorden op hun tegenstanders,
wordt het moeilijker er schouderop
halend aan voorbij te gaan. In dit
opzicht heeft het. Latijns-Amerika-
tribunaal al aan haar taak voldaan.
geheel. Volgens een welingelichte
:ring werd nog niet eens een uur aan
leze zaak besteed. De resterende tijd
/erd uitgetrokken voor een" verslag
'an Dajan over de veiligheidssitua-
ie in de heuvels van Golan.
Tnerwijl de ministers emons eerjid
Terwijl de ministers bijeenwaren
demonstreerden ongeveer 100 mensen
buiten het kantoor van mevrouw Meïr
voor het ontslag van Dajan. Ze droe
gen leuzen bij zich als „Dajan weg, 't
kabinet niet" en „houdt op met het
spelen van een stoelendans". Ze ver
wezen daarbij naar opmerkingen van
aanhangers van Dajan binnen de ar-
jeiderspartij dat de verantwoorde
lijkheid voor de gemaakte fouten een
collectieve moet zijn en dat, als
iemand ontslag zou moeten nemen,
lat alle kabinetsleden zouden moeten
zijn.
PHILADELPHIA (AP) Gister
avond heeft zich een hevige ont
ploffing voorgedaan aan boord van
de Griekse tanker Elias die ge
meerd lag in de rivier de Delaware,
in de dokken van de raffinaderij van
de Atlantic Richfield Company in
Philadelphia.
Een man werd gedood, 11 werdea
gewomd en het aantal vermisten be
draagt ten minste negen.
Veel van de 35 bemanningsleden
sprongen overboord toen de ontplof
fing weerklonk.
Die ontploffing was zeer krach t«g
geweest en de tanker is in tweeën
gebroken. Er is reeds tamelijk veel
brandende olie de rivier ingestroomd.
De brand die onmiddellijk was ont
staan was zeer fel en de vlammen
bereikten een hoogte van wel 100
meter. De dreun was zo hard ge
weest dat hy 40 kilometer ver kon
worden gehoord, Er waren mensen
geweest die meende dat er zich een
aardbeving had voor gedaan.
Scotland Yard
ontdekt grote
wapensmokkel
LONDEN (Reuter) De Britse
politie is naar gisteren bekend is
geworden een grote wapensmokkel op
het spoor gekomen. De wapens
pistolen, geweren, explosieven en ont
stekingsapparaten zouden bestemd
zyn geweest voor het (verboden)
Ierse Republikeinse leger.
De partij is op 14 maart aan boord
van het Britse containerschip de
„Dart America" in Southampton
aangekomen. Volgens Scotland Yard
is de zending waarschijnlijk afkom
stig uit Canada en via New York
naar Engeland verscheept. De wa
pens waren verstopt onder andere
goederen in een grote metalen pak
kist, die was geadresseerd aan een
adres „ergens in de Midlands" Mid-
den-Engeland).
Overheidsgeld Het Italiaanse
Huis van Afgevaardigden heeft ;.s-
teren met grote meerderheid n
goedkeuring gehecht aan de finan
ciering van politieke partijen met
overheidsgeld. De stemming was 344
voor, 42 tegen en één onthouding.
Het wetsontwerp moet nog door de
senaat worden aangenomen.