Ben je echt zo goed
Je schiet toch ook
wel eens tekort?
Boerhaave-avondschool
hard blokken in stilte
^r1
Pater De Ponti is 25 jaar priester
Moeder wat ben ik begonnen
ffERDAG 23 MAART 1974
LEIDEN
[ensen over
Mensen die met Pater De
hebben te maken zün on-
ld hyper-enthousiast over
De kinderpolitie bijvoorbeeld,
en prachtkerel, en dat is
maar zwak gezegd. Die man
r helemaal voor de jeugd,
alles erop en eraan. Het is
•looflük hoe hij relaties weet
513901 bouwen. HU kent alles en
rree n. Daar doet-ie ook
21
Will I"
ïsdli
Wanneer het mis-
it gaat het hem aan het hart.
hij is helemaal geen me-
lierker van de politie. Eerder
[tegendeel: hü gooit vaak een
je uit om een snoekje te van-
Zegt niks, maar weet wel
te weten te komen. Eigen-
is het een tegenwerker.
Leid nrschuwt de „boefjes" ook,
>th< -ie iets in de smiezen heeft,
ispectrice mejuffrouw Schul-
legt het op haar eigen ma-
die zuiderlyk charmant is:
is de Heilige Geest in le
ft lyve. HU behoudt het
van het oude, maar is
behoudzuchtig. De man
ajsjr «ft ook nooit ruzie: slechts
rstn
De Pater"
opvatting. HU houdt
de jeugd. Als je in zo'n
werkt, nou dan ben je wel
koster (Steenbergen) over
Ponti: „Toen hU zei dat hij
-tondag niet wilde zijn, ver-
:entr^e jk dat ais dat gebeuren
dat hij dan meteen maar
andere koster kon gaan zoe-
man maak je nooit
uit de buurt
niet uit de buurt weten alleen
ir dingen te vertellen die
3—Sïd zijn.
8—10 Iet wordt eentonig. Ik houd
JT®! raar mee op.
tter De Ponti zal blU toe zijn.
PW
LEIDEN Pater De Ponti. Eigenlijk zouden die eerste drie woorden genoeg moeten zijn
voor een heleboel mensen uit De Kooi om te gaan jubelen. Reeds twaalf jaar is hij, wat
tegenwoordig moet heten, cultureel werker. In De Kooi. De term cultureel werker ge
bruikt hij eigenlijk niet van harte, maar het beestje moet een naam hebben en „het heet
nou eenmaal zo", zegt hij.
Pater De Ponti, 52 jaar, Fransiscaan, vrijgevochten man. Iedereen kent hem, hij kent ie
dereen. Kortom De Pater. Hij is niet belust op grote bekendheid via de krant, maar toont
wel begrip als ik vraag om te mogen komen. Het moet er toch ooit van komen en hij wil
dan ook meewerken.
Pater De Ponti: ,Je mag toch wel met iemand in de clinch liggen?"
Zegt van zichzelf dat-ie niet verle
gen is. want anders zou hy het werk
niet kunnen doen. In het begin laat
hij duidelijk merken dat het voor
hem eigenlijk helemaal niet hoeft.
Pater De Ponti woont ergens in de
Merenwijk en heeft daar veel vrede
mee. Het appartement dat hij be
woont is ingericht op de manier waar
op een vrijgezel het zou doen. Het is
ruim, de grote lamp van ruim 100
Watt, die boven de bank hangt is ont
stoken: er staan vetplantjes op de
vensterbank. Toch is het gezellig,
toch gaat er warmte uit van het in
terieur. Een interieur dat dagelijks
door een 71-Jarige man wordt schoon-
gehouden. De Ponti heeft er eenvou
digweg geen tijd voor.
Hij is vrijwel nooit thuis, maar vrij
wel iedereen weet te vertellen waar
hij uithangt. Loop maar rond in De
Kooi en vraag aan een willekeurig
iemand waar De Pater is en Je weet
het binnen een paar minuten.
Die bewuste, beroemde en overbe
kende pater wordt morgen min of
meer gedwongen zijn zilveren
priesterjubileum te vieren. Het
wordt een groot en groots feest. In 't
begin kondigde hij aan niet aanwe
zig te zullen zijn, maar dappere en
terechte buurtbewoners hebben hem
overgehaald ervoor te zwichten.
"Het schijnt dat het moet", vertelt-
ie. "Maar ik laat me niet alleen be
leesten. Al die mensen, al die vrij
willigers moeten worden "meebe-
feest". En dat gaat dan via mij".
Door
Paul Wolfswinkel
Foto
Jan Holvast
Ariënsschool wordt gevierd, zal hou
den. vertelt de pater het volgende
"Hoewel ik zeer goed weet popu
lair te zijn, is dat een hele zware
psychische druk op je schouders.
Om iemand te zijn waar men altijd
iets bijzonders van verwacht".
Een uitspraak die niet van hemzelf
is, maar die hem wel degelijk te
kent.
Wim Sonneveld heeft het gezegd.
En de uitspraak komt uit de "slecht
ste krant van Nederland", namelijk
De Telegraaf. "Kijk", zegt De Pon
ti. "in de kringen waarin ik werk, is
dat de slechtste krant. Ze zeggen dat
als Je De Telegraaf leest, dat Je
dan niet goed bent. Daarom lees ik
die krant".
Uit dezelfde krant en van dezelfde
Sonneveld nam hij ook het volgende
Tekortschieten
Populair
"Vrees het oordeel van
niet. Je kan ook zeggen: vrees het
oordeel van de mensen wèl. Niet uit
angst om te worden veroordeeld,
maar omdat een oordeel over jou,
soms te vriendelijk is, waardoor je
zou kunnen gaan denken dat je echt
zo goed bent als ze zeggen en waar
in je over het hoofd ziet waarin je
tekort schiet".
- Hij citeert nog wat meer uit de toe
spraak. Een beetje ontroerd. Nu al.
Maar ferm erachteraan„De mensen
moeten meefeesten. Het is niet al
leen De Ponti. Snap Je?" Begrijpe
lijk geeft hij de voorkeur aan de
laatste uitspraak van Sonneveld.
Er zit namelijk ook wat in van de
apostel Paulus.
Wanneer ik binnenkom, is de eet
tafel bezaaid met paperassen. Hij
moet daar wel werken, want het gro
te bureau is namelijk te vol met al
lerhande andere dingen.
Vindt hij zichzelf een unieke man?
Hij is orde-geestelijke, maar woont
toch alleen in een geriefelijke flat.
Daar komt dan het zilveren jubi
leum bij; een soort unicum, zeker
sinds de laatste Jaren.
De Ponti: "Ja, Ja, ik weet het
niet. Ik ben vrijgevochten, Ja. Maar
ik ben géén unieke man. Aan het
priester-zijn heb ik wel een andere
inhoud gegeven. Ik vind het moei
lijk om in een ritueel-liturgisch mo
del te wandelen. Zo heet dat. Dat is
erg mooi hè? Ik heb het een andere
inhoud gegeven. Want het spreekt
de mensen niet aan. Ik ben veel
meer een begeleider van de mensen
in het dagelijkse leven... Ik ben
practisch. Ik ben een verbindings
man tussen het clubhuis en de wijk".
Ligt u wel eens overhoop met de
"alternatieve" wijkwerkers, de men
sen die vertellen hoe het moet; de
mensen die het op de Sociale Aca
demie vanuit boeken hebben geleerd?
DP: "Och Ja. maar dat is niet
erg. Die mensen moeten eerst de
buurt en de bewoners leren kennen,
voordat ze aan de opbouw van een
wijk kunnen beginnen. Maar ze moe
ten wel oppassen. Want wat ze ons
verwijten, doen ze nu zelf. Ze zijn er
althans hard mee bezig. Dat indoctri
neren, weet je. Je moet de mensen
niets van Jezelf opleggen, want dan
accepteren ze Je niet. En dan lig je
wel eens met ze in de clinch, ja. Dat
mag toch?"
Twee Jaar geleden heeft u in een
interview gezegd dat u er wel mee
zou willen stoppen. U heeft het
maar weer vergeten. Denkt u het
nog wel eens?
DP: "Ja, maar wat moet Je? Ik heb
het al gezegd: het is moeilijk, zeker
voor mij, om in een ander model te
passen. Ik wil er mee doorgaan. De
mensen kennen Je, ik ken de men
sen.
Weet Je, dat is wel leuk, van de
week kwam er een stel kinderen naar
me toe en die dachten dat ik 25
jaar getrouwd was. Die begrijpen 't
niet. Ze weten dat je pater bent. Dus
ben je 25 Jaar pater, en geen 25 jaar
priester. Maar ze vergisten zich; ze
snapten het niet. Ik heb toen gezegd
dat ik niet was getrouwd en heb ze
gezegd dat ze maar eens moesten ko
men kijken. Nou ze vonden het bed
wel wat klein".
Voor het eerst lacht de pater. Ik
weet dat het gesprek nu wat beter,
wat soepeler zal gaan. Het liep iet
wat stroef. De kat is gelukkig uit ae
boom.
„Die ken ik"
De fotograaf komt binnen en doet,
nog voordat de voeten zijn geveegd,
de groeten van iemand. "Oh ja, die
ken ik", zegt De Ponti.
Twee minuten later gaat de tele
foon: het clubhuis "De Zeven
sprong". Men denkt te weten wie 'n
diefstalletje heeft gepleegd. Of de
Pater er iets aan heeft. Hij zal het
onderzoeken.
Is de Jeugd anders geworden,
agressiever?
DP: „Ja, daar ben ik van over
tuigd. Het gaat allemaal makkelijker
tegenwoordig. Ze zijn ook vroeger
oud, dat merk Je heel goed bij de
meisjes. Ze hebben zoveel, meer dan
ze vroeger hadden".
U bent priester, wilt geen eigen
visie opdringen, maar leest elke zon
dag de mis cn praat dan tegen de
mensen. Kan dat?
(gehoord in de wijk: "Op een
mooie zondag is-ie net klaar met de
preek en wenst iedereen een pretti
ge dag. Meteen erop kijkt-ie naar
buiten en zegt: "Het is mooi weer
vandaag. Ik ga naar Roodenburg cn
ik hoop dat ze winnen").
DP: „Dat mislezen is een service.
Het is geen probleem voor de men
sen. Nogmaals: je moet niets van
jezelf opleggen".
Is de jeugd eigenwijs?
DP: "Eigenwijs? Nee, ze staat
open. Haha, ik heb jeugd van drie
tot zeventig".
Iedereen wenst wel wat. Wat zou
u nu graag zien of hebben?
DP: "Een buurthuis". Legt uit dat
hij definitief voor De Kooi heeft ge
kozen en uit Noord gaat verdwijnen.
Er moet vaak gebruik worden ge
maakt van scholen en dat zint hem
niet zo, kennelijk.
Hij kent natuurlijk ook veel men
sen van de politie.
DP: "Dat zijn geweldig menselijke
kerels daar. Maar ik werk niet vóór
ze: ik werk ze eerdér tégen. Ik kom
er wel eens en zie ze natuurlijk vaak
in de buurt. Soms speel ik wel eens
eigen agentje. Dan zijn er ruiten in
gegooid en zeg ik: "Jij hebt het ge
daan". Daar weet ik natuurlijk geen
duvel van, maar je weet wel binnen
de kortste keren wie het wèl hebben
Lacht smakelijk en kijkt me aan
met een blik van: "Ja. zo moet Je
het soms toch wel eens doen?"
Weet je wat Je best mag schrijven?
Dat ik veel respect heb voor de
jongens en meisjes van de oudere
groep die eigenlijk zelfstandig hun
groep draaien. Die hebben er niet
veel mee op, dat ze misschien in 'n
buurthuis moeten gaan zitten. Wat zy
doen was in het begin een groot ex
periment. Het is gelukt. Ik heb daar
verrekte veel respect voor".
We praten weer wat over het
stoppen. Nog dertien Jaar en dan
komt het pensioen. Wat dan?
"DP: "Ik wil vrijheid hebben.
Als de ontwikkelingen in dit werk
dermate veranderen, stop ik ermee.
Dat weten ze. Ik wil niet gebonden
zijn. Misschien hou ik het wel vol tot
aan mijn pensioen".
Zegt verder: "Ik ben een buiten
beentje, maar ik dank mijn mede
broeders dat ze me sans rancune
hebben genomen. Ik ben geen ge
meenschapsmens. maar toch werk
ik en leef ik in en met de gemeen
schap. Gek hè?"
Hobby's?
DP: "Lezen. Veel over de Kerk en
de Maatschappij. Daarna stuur ik het
naar een medebroeder die in Indo
nesië woont. Ik ruim ook graag rot
zooi op. Vanmiddag nog heb ik met
een stel kinderen het schoolplein
schoongemaakt. Komt er iemand
naar me toe en zegt: "Zo, ben je
ook al by de reinigingsdienst?"
En als u 70 bent?
DP: "Nou, dan geen schoolpleinen
meer. Misschien ben ik dan wel er
gens pastoor. Wie weet".
Vertelt over zijn ouders die in Di-
dam wonen en vanwege de hoge leef
tijd niet kunnen komen. Heeft wat
hij doet van zijn vader geleerd. Ver
telt ook over zijn "fouten". Met car
naval was er iets mis. Toen stuurde
hij iemand op minder normale ma
nier de deur uit. Dat bleek achter
af niet juist te zijn. Van de week zag
hij de jongen weer en heeft hem een
hand gegeven. Het was eigenlijk
niet eens nodig. De Pater had ge
lijk.
Zonder dat ik de situatie ken neem
ik aan dat het ook gewoon zo was.
Het kan toch niet anders?
Wanneer ik wegga, zegt Pater De
Ponti: "Je hebt niet eens gevraagd
waar ik op ga stemmen. Wil je dat
niet weten?"
Goed. waar gaat u op stemmen?
"Op de KVP natuurlijk. Kies Voor
Ponti. Haha".
Iia ERS SCHRIJVEN
indenpoep (4)
iet Leidsch Dagblad van 19
troffen wij in deze rubriek
idrage aan van de heer H. van
Tot waar hij het niet prettig
uit te glijden over hetgeen
achterliet, konden wij wel met
onifnee gaan.
•Hfly echter kwam de grote aap
progressieve mouw, het zat
.eer dwars dat iemand Uit zijn
een auto had. Een boete van
voor de eigenaren van de door
fenoemde „Foutpoepers" leek
vat veel, maar in een artikel
zijn hand in he
10-l-'74, „poep-
dezelfde fout" door voor iedere
-10 i parkeerde auto f 500.- te wil
len enz. enz., terwijl een
behoorlijke staat van onder
eet stinkt, waar hij ook
vrt]ert* staat- Men kan zich wel af
hoe verkrampt iemand zich
gevoelen om van hondenover-
auto's over te stappen. Hier
waarschijnlijk het doel de
LtldC
iangf> zij het misschien wat schrale
blijft er voor de heer van
over, wanneer deze regering-
lige tijd blijft zitten, zullen
mtobezitters over moeten
hun werk te
-indien er dat dan nog is
t de auto en het zg. „open-
vervoer zelfs voor iemand die
te duur zijn..
H. VAN ECK
Hoge Rijndijk 3
Leiden.
indenpoep (5)
ton me heel goed voorstellen
tor velen al het hondevuil op
111 en in tuinen een doorn in
is. Ook vind ik dat het be-
van hondenbelasting geen ex-
15 om je hond maar overal z'n
ten te laten deponeren, al zul-
meeste hondenbezitters hun
<&ar uitlaten waar men er zo
mogelijk last van heeft. Een
"kje is natuurlijk niet altijd
lijdelijk. Een hond is nu een
geen machine waarbij men
op een knopje hoeft te druk
LEIDEN Zoveel als er wordt geschreven over het dag
onderwijs, zo weinig hoor je van de levensloop van de avond
scholen. Wat grootte betreft, verhouden die twee zich welis
waar tot elkaar als vader tot zoon, maar dat is nog geen logische
verklaring voor dat verschil in benadering. Want als het om
prestaties én doorzettingsvermogen gaat, komt er voor het be
reiken van de eindpaal via het avondonderwijs meer kijken dan
door middel van de dagschool.
Rector Van Kooten van "Boerhaave"„Een avondschool vergt
het uiterste".
ken als men de gewenste plaats be
reikt heeft. Dit wordt tegenwoordig
m.i. nogal eens verondersteld. Het
wordt de hondenbezitter dan ook
steeds moeilijker gemaakt en waar
vindt men in Leiden nog terreinen
waar een hond los mag lopen zodat
hy zyn behoefte kan doen tus
sen struiken of langs waterkant?
Over het algemeen doen alleen aan
gelijnde honden hun behoeften op de
paden. Nooit waren de straten zo vies
als in de weken (jaren geleden»
toen er een verplichte aanlijning gold
tijdens het heersen van hondsdolheid.
Ik zou dan ook willen pleiten om
het hondenbelastinggeld (jaarlijks 'n
niet onaanzienlijke som) te gebrui
ken voor het beschikbaar stellen van
een terrein, waar de honden vrij
kunnen rondlopen. Hierbee zou
iedereen gediend zijn: schonere
stoepen, minder gespannen honden
bezitters (die lopen nu vaak met de
zenuwen) en gelukkiger honden.
Naast deze oplossing zou ik willen
pleiten voor een beetje ver
draagzaamheid en om geen krasse
maatregelen te nemen als men ge
ïrriteerd is. Uiteindelijk is het trap
pen in honden vuil niet te verge
lijken met het leed wat mens of
kind ondergaat als hun lievelings
beest iets overkomt. Ik denk hierbij
aan de vergiftigingsgevallen in Lei
den Zuid-West wat natuurlijk alleen
valt onder het woord misdadig
A. C. DUBBELDEMAN-DE
BRUYNE,
A. E. COSSEE-GERRITSE
Cobetstraat 56
Leiden.
Hondenpoep (6)
Mijn hond „poept" als hij moet,
dus heb ik altijd papieren zakdoeken
bij me, raap de zaak op en breng
het naar goot of putje. U kunt nog
rekenen op waarderende woorden
van omwonenden.
A. GOUDRI AAN-JANSEN
Nachtegaallaan 26
Katwijk aan Zee.
Hoe zwaar dat avondschoolwerk
is, zet rector D. J. van Kooten van
de avondscholengemeenschap "Boer
haave" aan de Kagerstraat uiteen in
het "cursusprogramma 1974-'75",
waarvoor vandaag de inschrijving
begint: "Voor elk van de opleidingen
(mavo, havo, atheneum, meao) geldt
Door
Ruud Paauw
Foto
Jan Holvast
dat van de leerlingen vaak het uiter
ste wordt gevergd om de studie tot
een goed eind te brengen. Met aan
zienlijk minder lessen dan op de dag
scholen móet eenzelfde eindexamen
worden afgelegd. Vrijwel allen heb
ben een volledige dagtaak, velen zijn
getrouwd en hebben een gezin. In die
omstandigheden is het voltooien van
een avondstudie een prestatie die res
pect afdwingt. Vrywel in alle geval
len is een besliste voorwaarde tot
slagen dat een strenge regelmaat in
acht wordt genomen: geen lessen ver
zuimen, een schema maken voor
huiswerk, repetities en werkstukken.
Men is sneller achter dan men zou
denken."
Het avondonderwijs zou, gezien de
hierboven geschetste zwaarte (en met
het oog op al die bespiegelingen over
de education permanente» eigenlijk
het troetelkind van overheid, onder-
wys-insrtantëes en publicisten beho
ren te zijn. In de praktijk is daar
weinig van te merken. Het avond
onderwijs fungeert vaak als sluitpost
op het departement (ofschoon een
avondscholier maar eenderde kost
van wat er voor een dagscholier
wordt uitgetrokken) en het wordt
nog wel eens over het hoofd gezien
bij publikaties op onderwijsgebied.
Troetelkind? Vergeet het maar.
Het avondonderwijs hoor Je daar
wel over morren, maar echt naar bui
ten wordt het zelden gebracht. Dat
komt, zo krijg Je de indruk, omdat
het voortdurend moet woekeren met
de ter beschikking staande tijd. Een
avondschool geeft maar 60% van de
lesuren van de dagschool en leidt
toch voor dezelfde diploma's op. Dat
vereist uiterste doelmatigheid, bik
kelhard werken en zo min mogelijk
praten over zaken die niet direct te
maken hebben met het einddoel: het
diploma.
Vandaar dat reotor Van Kooten
niet meteen daórover begint als Je
hem over de problemen van het
avondonderwijs aanspreekt, maar
over een zeer praktische zaak: de
kwestie van heit op tijd inschrijven
van de leerlingen. "Men beseft niet
genoeg hoe belangrijk dat is. De in
schrijvingstermijn sluit op 5 juli,
maar het gebeurt maar al te vaak
dat men zich nog in augustus of sep
tember komt aanmelden. Het is een
avondschool, schijnt men te denken,
en dan kan dat wel. Maar dat kan
juist niet. In augustus moeten roos
ters, schema's, indelingen klaar zijn.
Het gaat om een scholengemeen
schap van zo'n 800 leerlingen, dat
wordt nogal eens vergeten. Het ge
beurt soms wel dat men er in okto
ber nog bij probeert te komen. We
hebben dat wel eens gedaan. Ja. Ge
bleken is dat dat vaak gaat ten koste
van het onderwys en van de studie-
rust. Dan kun Je nu net bil een
avondschool, waar elke minuut telt,
niet hebben. We zullen er dit jaar
dan ook strakker de hand aan hou
den."
Achthonderd leerlingen dus. Het
is wel aardig om rector Van Kooten
en bestuurslid A. Versnel nog wat
cijfertjes aan te laten voeren over
hetgeen daar in de avonduren aan
de Kagerstraat gebeurt. De avond
scholengemeenschap Boerhaave (die
in 1972 ontstond uit een fusie van de
Lei'dse Avond-HBS. Gem. avond-
mavo, Chr. avond-mavo Katwijk,
Kennis is Macht en St. Pieter) heeft
de beschikking over 106 leraren, van
wie de overgrote meerderheid ook
op dagscholen les geeft. Van de Loui
se de Coligny Scholengemeenschap
zyn 23 lokalen in gebruik <281 we
kelijkse lesuren), van St. Agnes 19
lokalen (221 wekelijkse lesuren).
De rector en de administrateur zijn
de enige full-timers van dit "bedrijf".
De studieresultaten zijn goed, maar
dat is niet zo- verwonderlijk, want
het betreft hier meestal zeer gemo-
de 20 en 25 jaar), die de fouten van
vroeger willen rechtzetten óf die
vroeger de kans niet hebben gekre
gen en nu pogen de achterstand in
te halen. Tijdens een gesprek met
een aantal leraren blijkt dat zy het
lesgeven op de avondschool als zeer
plezierig ervaren, juist vanwege die
motivatie van de leerlingen. "Wat
dat betreft lijkt het wel of de kloof
met de dagschool steeds groter
wordt."
Avondonderwijs vergt een goede
mentaliteit, een harde instelling. Hoe
hard, blijkt uit het relaas van een
havo-leerling (25 jaar) op de Boer
haave, opgetekend in de kantine: "Je
moet er je leven op afstemmen: over
dag werken, 's avonds naar school
of huiswerk maken. Het eerste Jaar
was het moeilijkst. Je kunt niet meer
uit wanneer je wilt. je ziet Je vrien
denkring kliner worden, je krijgt
ontzettend de pest in. Dat eerste jaar
heb ik wel drie keer op het punt
gestaan er mee te kappen. Maar dan
had ik twee avondjes tv zitten kijken
en dan dacht ik: 2it is het toch ook
niet. Ik kreeg steeds een soort wroe
ging. Nu ben ik zo ver gevorderd dat
ik het per sé afmaak. Dat je goede
resultaten behaalt, geeft oen gewel
dige voldoening. Dat is moeilijk on
der woorden te brengen. Maar zo
eens in het kwartaal denk ik toch
wel eens: moeder, waar ben ik aan
begonnen."
Rector Van Kooten: "De grootste
problemen doen zich voor in het eer
ste jaar. Daarin vallen er nogal wat
af, ongeveer 37% van zowel mavo
als havo-leerlingen. Ben je eenmaal
door dat eerste Jaar, dan maak je
ook een goede kans de studie af te
maken, want de statistieken tonen
aan dat het aantal afvallers dan
oarwiorUyir minder WOTClL"
