'AKISTAN ERKENT
BANGLA
CRISIS BEDREIGT
ARBEIDERSPARTIJ
VAN GOLDA MEIR
Russische jeugd misdadig
Opin iepeilers
verwachten
zege Labour
jeik Moedjiboer nu toch naar Lahore
Rentespaarbrieven met 9% rente
ian en EG
len meer
ïenwerken
ie Gardisten
[ken naar
platteland
Overweegt groep Dajan breuk
Dode
leefde
nog
in vogelvlucht in vogelvlucht
TERDAG 23 FEBRUARI 1974
BUITENLAND
ADVERTENTIE
iSKOU Het hoofd van de
monistische Partij in de Sow-
publiek Azerbeidsjan heeft een
"wijdverbrei-
isdadigheid onder studenten en
republiek", en heeft
- doodveroordeling van twee stu-
bekendgemaakt.
inval werd gedaan in het dag-
akinski Rabotsji van 19 fe-
1, dat donderdag in Moskou
fcbf:ijgen was. De twee terdoodver-
elde Jongelui, K. Jamalow en
jibekow hebben volgens partij -
Geidar A. Aliew, deelgenomen
aan een reeks roofovervallen met ge
weldpleging die eindigden met
vuurgevecht met de politie.
Aliew noemde de zaak tegen
"Ziel en geweten van ons volk
"Deze corrvipte studenten studeer-
een den in het geheel niet en hoopten dat worden vergiftigd en de onjuiste in-
ze voor hun examens zouden slagen druk wordt gevestigd dat wij het
dankzij de invloed van him geld.
twee studenten "een voorbeeld van Azerbeidsjan geeft veel geld voor
misdadige trekken in onze
- hun opvoeding uit, maar men mag Hij wees erop dat onder wegens
Het roken van hasj is er vol- zich afvragen wat voor pijlers van de corruptie gearresteerde studenten,
gens hem ook bij.
In de instituten van hoger onder
wijs zijn volgens Aliew zaken als om
koperij, afpersing en onvrijwillige
"bescherming", schering en inslag.
Veel leraren nemen volgens hem beidsjan zelf. Aliew deed zijn twee-
samenleving zij later zullen zijn", al- leden van de Communistische Par
tij zijn.
Aliew zei dat hij de leden van het
centrale comité van de Komsomols
(de communistische Jongeren) "ern
stig terecht moet wijzen", "omdat zij
nog steeds niet het belang inzien
Hij zei dat de wijdverbreide corrupt-
tie het volk cynisch maakt over de
Communistische Partij van Azer-
steekpenningen aan in ruil voor goe- de grote aanval op schandalen in de van actieve deelneming aan de
cijfers.
republiek in een en dezelfde maand, strijd tegen de corruptie".
Die extra hoge rente is er ook voor
U kunt nu óók van die extra hoge rente profiteren. Zorgeloos, risikoloos. Laat uw geld
groeien met GWK-rentespaarbrieven. Dat zijn spaarbewijzen aan toonder (dus niet op naam
gesteld) met een looptijd van 5 jaar en een rente van 9%U kunt ze zonder administra
tieve rompslomp voor f 500,- of voor f 1000,- kopen bij elk GWK-kantoor.
De brief van f 500,- groeit in 5 jaar naar f 770,- en aan de aanbieder van een brief van
f 1.000,- betaalt GWK na 5 jaar f 1.540,- uit.
Tussentijdse uitbetaling is mogelijk. Over de fiskale voordelen informeert GWK u graag.
Bij GWK ligt een folder voor u klaar. U weet toch dat vrijwel alle GWK-kantoren - op
de stations en aan de grenzen - doorlopend geopend zijn, meestal ook 's avonds en in het
weekend?
Hoofdkantoor: Centraal Station Amsterdam,
Postbus 721, tel. 020-221324
De Grenswisselkantoren N.Y
(samenwerking van N.V. Nederlandse
Spoorwegen, N.V. AMEV en Pier son,
Heldring Pierson)
hemier Bhoettho van Paki-
\an.
j IO Japan en de Europe-
aeeaischap willen nauwer sa-
51 rken in het streven naar be-
ïgen met olieproduceren-
den en ontwikkelingslanden
ai oplossing van de wereld-
onende energiecrisis,
ens een communiqué dat gis-
5 uitgegeven na afloop van 'n
van een EG-afvaairdiging on
ding van de voorzitter van de
se Oommissie, Francois-Xa-
rtoli, aan Japan zijn beide
q het erover eens dat meer
ïorden samengewerkt bij de
teling van nieuwe energie-
a (in het bijzonder kemener-
!G-missie voerde in de afge-
ïeek besprekingen met pre-
anaka van Japan en met le-
1 diens regering. Hierbij werd
overeenstemming bereikt over
tiging in Tokio van een EG-
owoordiging op diplomatiek
?t communiqué staat verder
pan en de EG denkbeelden
i uitgewisseld over de ontwik-
0 op het gebied van de ener-
ds eind 1973, over de resulta-
1 de energieconferentie die be-
maand in Washington is
len en over toekomstige maat-
1 met betrekking tot energie-
kheden.
pvoedinig in China
ING (AFP)' Er schijnt een
ontwikkeling op komst te
de campagne die op het ogen-
5 China wordt gevoerd tegen
èn van Lin Piao en Confucius,
de uittocht op grote schaal
de Gardisten naar het Chine-
eland.
ontwikkeling Is aangekondigd
i publikatie in het Pekingse
igblad van drie brieven van
1 krdisten die naar het platte-
stuurd willen worden. In Pe-
»den de Rode Gardisten de
tijd steeds luidruchtiger op.
in ze vaak in optocht en met
voorop naar bijeenkomsten
ïcheren.
lijk willen de Chinese macht-
i dat deze Jonge mannen en
o die tijdens de Culturele Re-
van 1966—1968 vooral in de
optraden, nu hun revolutio-
Qthousiasme gaan uitdragen
boeren die hen echter op hun
«loeten "heropvoeden". Het
fgaan om een fase in de cam-
iegen het revisionisme die ten
«ft de verschillen tussen hand
en intellectueel werk, tussen
f en boer en tussen stad en
ileidelijk op te heffen.
«rder pagina 15: Volksrepu-
hlna verwacht tweede cultu-
putta.
LAHORE Pakistan heeft
Bangla Desj erkend als onafhanke
lijke staat. Dit heeft premier Zoelfi-
kar Ali Bhoetto van Pakistan be
kendgemaakt op de Islamitische con
ferentie in Lahore.
Bhoetto sprak op een bijeenkomst
van de nationale en provin
ciale parlementairiers. Hij zei dat de
delegatie van Bangla Desj vandaag
in Lahore zal aankomen ter bijwo
ning van de Islamitische topconfe
rentie.
Met de erkenning van het voor
malige Oost-Pakdstan door de rege
ring van Pakistan staat de weg open
voor het lidmaatschap van Bangla
Desj van de Verenigde Naties. Bangla
Desj werd in december 1971 onaf
hankelijk na een bloedige strijd te
gen de Pakistaanse strij'dkrachten.
Een delegatie van Islamitische mi
nisters van Buitenlandse Zaken is
naar Dacca gereisd nadat Bangla
Desj "had laten weten niet aan de
conferentie te zullen deelnemen als
het niet eerst door Pakistan was er
kend.
Voor sjeik Moedjiboer Rachman van
Bangla Desj betekent het een terug
keer naar het land waar hij In 1971
negen maanden gevangen zat, ter
wijl zijn land om vrijheid
vocht. Bhoetto liet hem 8 januari
1972 vrij.
Bhoetto zei niets over de 195
Pakistaanse krijgsgevangenen die
Bangla Desj wil berechten wegens
oorlogsmisdaden. Deze kwestie is het
voornaamste struikelblok tussen bed
de landen voor de erkenning ge
weest.
Bhoetto benadrukte dat hij Bang
la Desj heeft erkend nadat sterke
druk daartoe op hem was uitgeoefend
door de Islamitische leiders die voor
de topconferentie naar Lahore zijn
gekomen. „Onze moslem-broeders die
ons door dik en dun hebben ge
steund hebben ons aangeraden nu
deze beslissing te nemen," aldus
Bhoetto.
Na zijn verklaring werd Bhoetto
toegejuicht door aanwezige par
lementsleden en verslaggevers. De
nieuwe ontwikkeling opent het voor
uitzicht op een blijvende stabiele de
tente op het subcontinent. India is
tijdens de Pakistaanse burgeroorlog
in 1971 Oost-Pakistan binnengetrok
ken ter ondersteuning van de on
afhankelijkheidsbeweging van Bang
la Desj. Na 13 dagen van strijd ga-
v enzich 90.000 Pakistanen in Bang
la Desj over.
JERUZALEM Premier Golda Meir van Israël, die twee
dagen geleden liet weten dat zij een minderheidsregering zou
vormen, staat nu voor de mogelijkheid van een scheuring in
haar eigen Verenigde Arbeiderspartij en de vorming van een
regering door de rechtse oppositie.
Radio-Jeruzalem meldde gister- Partij en andere orthodoxe religieu-
avond dat het rechtse Likoed-blok ze groeperingen zou over 60 zetels ln
is, de Nationale Re-
het parlement beschikken. Mocht de
rechtse oppositie er inderdaad in
slagen een regering van nationale
eenheid te vormen, dan betekent
dit het einde van de overheersende
positie in de Israëlische politiek van
de Arbeiderspartij. In feite heeft de
Arbeiderspartij het 25 jaar lang
voor het zeggen gehad in Israël.
Kunstschatten De
parlementscommissie voor interduit-
se betrekking wil niet ingaan op het
Oostduitse verzoek om teruggave
van alle kunstschatten die zich voor
de oorlog op het grondgebied van de
huidige DDR bevonden. De DDR
had teruggave als voorwaarde ge
steld voor het begin van onderhan
delingen tussen Oost- en West-
Duitsland over een cultureel ak
koord.
Mosje Dajan, de Israëlische
minister van Defensie, houdt vol
dat hij geen zitting wil nemen in
het nieuwe Israëlische kabinet.
Hij is inmiddels begonnen met
het weghalen van zijn bezittingen
uit zijn kantoor. Er dreigt nu een
scheuring in de Arbeiders-partij
waar Dajan lid van is.
ligieuze Partij, het religieuze Agoe-
dah-bloek en bepaalde groeperingen
binnen de Verenigde Arbeiderspar
tij overleg hebben gepleegd over de
vorming van een regering van na
tionale eenheid.
Eerder was al bekend geworden
dat de aanhangers binnen de Arbei
derspartij van minister van Defen
sie Dajan, bekend als de groep-Ra-
fi, bijeengekomen zijn.
Dajan en de eveneens tot deze
groep behorende minister van Ver
keer, Peres, hadden laten weten dat
zij geen deel willen uitmaken van 'n
minderheidsregering onder mevrouw
Meir.
Volgens radio-Jeruzalem hebben
de zeven parlementsleden die tot de
groep-Rafi behoren, op him bijeen
komst van gisteren nog geen besluit
genomen, hoewel zij eerder te ken
nen hebben gegeven dat zij achter
Dajan zullen blijven staan. Van de
zijde van het Israëlische ministerie
van Defensie is meegedeeld dat me
vrouw Meir ook gisteren gepoogd
heeft Dajan over te halen tot haar
regering toe te treden, maar dat zij
nog geen succes heeft gehad.
Mevrouw Meïrs minderheidsrege
ring zou op 58 van de 120 afgevaar
digden in het parlement kunnen re
kenen, vooropgesteld dan dat haar
Arbeiderspartij de eenheid bewaart.
Een blok, bestaande uit de Rafi,
de Likoed, de Nationale Religieuze
Groot-Brittannië heeft, door de er
varing wijs geworden, geleerd niet
al te veel aandacht te schenken
aam verkiezingsvoorspellingen. In
1970 schreeuwden de opiniemakers
van de daken dat het Labour zou
zijn dat met vlag en wimpel zou
winnen en het waren de Conserva
tieven die weidelijk zegevierden.
Toch is de opmerkelijke eensgezind
heid in de opiniepeilingen ten aan
zien van de forse winst die de Brit
se Liberalen zullen behalen, niet
iets waar men omheen kan. De Li
beralen zelf verkeren in duidelijke
hoera-stemming, hoewel hun leider,
de onvermoeibare Jeremy Thorpe,
de zaken wat genuanceerder bekijkt.
Deze week verklaarde hij voor de
televisie: „De opiniepeilingen tonen
in ieder geval aan dat zij een baro-
ATHENE Vergeefs wacht
ten verwanten en vrienden op
een kerkhof in Salonika op de
aankomst van de kist met het
stoffelijk overschot van een 72-
Jarige vrouw, wier dood in het
plaatselijk ziekenhuis was vast-
Tot hun verbazing vernamen
zij dat de beambtfe van de be-
grafmisondernemang die het lijk
uit de koelruimte wilde halen,
de vermeende dode zittend op
de baar had aangetroffen. De
vrouw werd naar die ziekenafde
ling teruggebracht, waar artsen
zich nu bezighouden met haar
genezing.
Harttransplantatie In het
Brugmann-hospitaal in Brussel is
de tweede harttransplantatie van
België uitgevoerd. Het medisch team
stond onder leiding van dokter Pri
mo, onder wiens leiding ook de eer
ste harttransplantatie was verricht.
Solzjenitsin De verbannen Rus
sische schrijver Alexander Solzjenit
sin is per schip uit Kopenhagen ver
trokken naar Oslo. de Noorse hoofd
stad, waar hij vandaag is aangeko
men.
Botsing Twee helicopters van
de Spaanse marine zijn in de lucht
in botsing gekomen. Hierbij kwa
men vier militairen om het leven, zo
heeft de Spaanse marine bekend ge
maakt. De beide helicopters raakten
na de botsing in brand.
Sinds Engeland zich in 1971 terug
trok uit de Perzische Golf heeft Iran
(Perzië) de rol van toeziend voogd
overgenomen. Namen als Koeweit,
Bahrein, Qatar, Aboe Dhabi, Oman
en natuurlijk Saoedi-Arabië zeggen
genoeg om de betekenis van dit ge
bied aan te duiden. De regering in
Teheran beoogt de beveiliging van de
internationale scheepvaart en van
de handel voor alle landen, die van
deze waterweg gebruik willen maken.
En dat zijn er nogal wat, want meer
dan de helft van de olie voor de vrije
wereld wordt in deze contreien ge
produceerd en per dag varen 120 tan
kers door de Straat van Ormoes, toe
gangsportaal tot de Perzische Golf.
Een belangrijke industriestaat als Ja
pan is zelfs nog sterker van de vrije
doorvaart afhankelijk: 90% van zijn
olie betrekt het uit de Golf-landen.
Van de aangetoonde oliereserves in
de gehele wereld wordt de helft hier
gevonden, al is het mogelijk dat de
nieuwe vondsten in Spitsbergen, de
Noordzee, Alaska en Nieuw-Guinea
enige verandering in dit percentage
zullen aanbrengen. Eén naam is in
tussen nog niet genoemd: die van
Irak, dat tussen Perzië in het
noordoosten en Koeweit in het zui
den met een kleine gebiedsstrook
eveneens aan de Perzische Golf is
gelegen. Welnu, tussen Perzië en Irak
botert het weer eens niet. Dat is ze
ker niet voor het eerst. Groot is het
aantal grensincidenten in het verle
den geweest en in 1971 en 1972 zette
Irak zo'n veertigduizend Perzen, die
al geslachten lang op Iraaks gebied
woonden, over de grens, wat de span
ning tussen deze landen niet weinig
vergrootte. Er zijn trouwens nog meer
haarden van onrust. Irak beschuldigt
de Perzen ervan te streven naar he
gemonie in het Golfgebied en verder
is er verschil van mening over het
gebruik van de grensrivier de Sjatt-
al-Arab, samenvloeiiing van Eufraat
en Tigris (in Irak). Perzië zou ook
steun verlenen aan de Koerden in het
noorden van Irak, met wie de rege
ring ln Bagdad tot overeenstemming
over zelfbestuur probeert te komen
(waarvoor 11 maart a.s. als beslissen
de datum is aangewezen). Mag men
Irak geloven, dan zouden de Perzen
erop aansturen die regeling te dwars
bomen en de Koerden tegen Bagdad
op te zetten. Tenslotte is Irak ook
nog zeer gepikeerd over de steun van
Perzië aan de kleine rijkjes aan de
Golf en ergert het zich nog altijd
aan de bezetting door Perzië vah de
kleine eilanden in de Straat van Or
moes aan de ingang van de Golf. Om
gekeerd zijn er eveneens verwijten:
niet Perzië, zegt de regering in Tehe
ran, maar het door de Sowjet-Unie
gesteunde Irak streeft naar over
heersing in de Perzische Golf. En
verder: door een "pathologische haat
campagne" via de radio wakkert
Bagdad het separatisme aan onder
de Koerden, die in Perzië wonen, en
onder de Arabieren en Baloetsji's,
eveneens minderheden op Perzisch
gebied. Bovendien onderhoudt de
Iraakse "socialistische" eenheidspar
tij, de Baath, betrekkingen met de
Perzië. Dat zijn zo een paar van de
aantijgingen over en weer. Intussen
heeft Perzië voor enige miljarden
aan wapens in Amerika besteld
en Irak krijgt een wapenprder van
drie miljard uit de Sowjet-Unie. Dat
nu zijn gevaarlijke ontwikklingen,
die de spanning tussen beide landen
en de locale strijd dreigen te ver
scherpen tot een conflict tussen we
reldmachten.
Toen de Jongste oorlog tussen de
Arabische staten en Israël uitbrak,
deed zich een tijdelijke verbetering
in de verstandhouding tussen I/rak en
Perzië voor. De betrekkingen, die in
december 1971 door Bagdad waren
verbroken, werden althans formeel
hersteld. Perzië is géén Arabisch
land, maar zijn inwoners zijn wel
mohammedanen en om die reden
bleek Teheran bereid Irak te helpen,
dat daarop een divisie naar de Sy-
riërs op de hoogten van Golan kon
sturen zonder gevaar te lopen door
de Perzen ln de 'rug te worden aan
gevallen. Maar die verbroedering was
slechts van voorbijgaande aard: op
24 december, op 3 en 4 februari en
tenslotte weer op 10 februari deden
zioh bloedige incidenten voor. Bij
de Jongste botsingen zouden de Per
zen 41 doden en 81 gewonenden heb
ben verloren en Irak 14 doden. Vol
gens Peïrzië vielen Iraakse tanks en
gevechtswagens Perzische stellingen
aan de grens aan en schoot de Iraak
se artillerie op een belangrijke stuw
dam, de Kanjam Chan. Dat alles
speelde zich af op ongeveer 160 km
van Bagdad, bij Mehran en Reza
A-bad op Perzisch gebied. Opmerke
lijk is, zo schreef de Perzische am
bassadeur in Londen in een ingezon
den stuk in de „Times," dat de tele
visie van Bagdad op de dag na de
botsingen een uitvoerige reportage
van de gevechten uitzond: een dui
delijk bewijs, dat 't niet om een to-
va-Uig incident ging, maar om een
grondig voorbereide aanval van de
Iraakse troepen, waarbij grote televi
sieploegen aanwezig waren om de
heldendaad vast te leggen. Tot zover
de Perzische opvatting. Nu kan het
zijn, dat deze incidenten alsnog wer
den geregeld, maar de toenemende
bewapening aan beide zijden doet
toch wel het ergste vrezen. Zou er
tussen Irak en Perzië een oorlog uit
breken, dan kunnen het Westen en
Japan, beide ste'rk afhankelijk van
de olielevering uit de Perzische Golf,
in grote moeilijkheden geraken. Bo
vendien zou een land als India ge
vaarlijk in de knel komen, omdat het
voor zijn kunstmest in sterke mate
op Perzië is aangewezen. Intussen
rijst de vraag welke rol de Sowjet-
Unie in deze affaire speelt. Nu de
olielevering aan West-Europa min of
meer hersteld is en de vrije wereld
zich ontworstelt aan de verwikke
lingen, die het gevolg waren van de
sterk verminderde leverantie, zou
een conflict in de Perzische Golf wel
eens tot gevaarlijke consequenties
kunnen leiden. Moskou roert zich
krachtig in deze omgeving en niet
alleen door zijn invloed ln Irak. Per
zen en Russen zijn eikaars indirecte
tegenstanders in het westelijk deel
van Oman, eveneens een Golfstaat,
waar rebellen via Aden van Sowjet-
russische wapens worden voorzien.
Van zijn kant heeft Perzië, om
Oman te steunen, 1500 man elite
troepen naar dat land gestuurd om
het regeringsleger van elfduizend
man te steunen in zijn strijd met de
opstandelingen. Dit bewijst hoe be
langrijk Perzië's positie in deze stre
ken is. Het fungeert er als politie
agent en zorgt tegelijkertijd
sinds het vertrek van de Engelsen-
voor een nieuwe verbinding tussen
het Midden-Oosten en het Indische
subcontinent, met dien verstande,
dat onder de Engelsen het zwaarte
punt in Nieuw-Delhi lag, terwijl dat
nu in Teheran is gelegen. Hoe dit
alles zij, de ontwikkeling van de toe
stand aan de Perzische Golf is van
grote betekenis voor de gehele vrije
wereld en terecht schreef de „Times"
dezer dagen in een hoofdartikel, dat
„geen inspanning groot genoeg kan
zijn om de betrekkingen tussen de
Golfstaten te bevorderen".
R.L
meter zijn van het werkelijke den
ken van het Britse volk, dat genoeg
gaat krijgen van de voortdurende
confrontatie tussen d-e twee grote
partijen, de Conservatieve en de
Labour-partij."
De Liberalen gaan met grof geschut
de verkiezingsdag tegemoet. In 517
districten (in totaal zijn het er 635)
hebben zij kandidaten. Bij de vori
ge verkiezingen behaalde de partij
(slechts) zes zetels, maar bij de
acht tussentijdse verkiezingen won
nen zij er vier bij.
Zoals bij veel kleinere partijen het
geval is, kunnen de Britse Liberalen
gemakkelijker bepaalde standpunten
verkondigden dan hun twee grots
broers, die alles wat ze zeggen waar
moeten maken als ze eenmaal aan
het regeren zijn. Een van de voor
naamste punten van de Liberalen is
dat ze een partij van het midden
willen zijn. Hier en daar hoort
men in Engeland dat de winst van
de Liberalen zal moeten komen van
die mensen die diep teleurgesteld
zijn in de grote partijen. Jeremy
Thorpe gelooft dat die groep gróót
is. Hij schat het aantal zetels dat
de Liberalen in het Lagerhuis zul
len veroveren op zeker zestig, maar
vermoedelijk meer. Hij gelooft dat
de Liberalen, samen met de gema
tigde leden van de andere partijen,
het machtigste blok in het Lager
huis zullen gaan vormen. Het oude
standpunt, dat er onder geen be
ding een formele coalitie met een
van de beide andere partijen zal
worden aangegaan, blijft overigens
gehandhaafd. De grote broers
gaan voorlopig nog niet uit van de
mogelijkheid dat de Liberalen dit
keer wel een groot aantal zetels
zullen behalen en nog minder van
de gedachte dat de liberale glorie
dagen van de negentiende eeuw
zullen terugkeren, waarover Jeremy
Thorpe en de zijnen diep in hun
hart dromen. De vaak arrogante
Conservatieven praten ©r zelfs niet
over. In geen enkele conservatieve
verkiezingsrede valt het woord „Li
beralen".
Een van de liberale Lagerhuiskandi
daten, de ongelooflijk zwaarlijvige
Cyrill Smith, schaduw-minister van
economische zaken, zinspeelde dezer
dagen op de mogelijkheid dat de
Conservatieve partij of Labour een
minderheidskabinet zou moeten vor
men. Het was tijdens een drie par
tijen-gesprek.
Terwijl William Whitelaw, de huidi
ge Conservatieve minister van ar
beid, zwijgend voor zioh heenkeek,
was het James Callaghan, een voor
aanstaand Labour-politicus die rea
geerde. De schaduw-minister van
buitenlandse zaken en voorzitter
van de Labour-partij stoof op als
door een adder gebeten en zei:
„Wij zullen ten eerste nooit een
minderheidsregering krijgen en een
tweede zullen we nooit met de Li
beralen in zee gaan..." Het was
daarop Cyril Smith, die uiterst
minzaam glimlachte.
