)rie van
Ireda
iet vrij
Arts benoemd voor hulp
en advies op Dennendal
Mr. Steketee:
moties VVD
zijn onwettig
ïnister Van Agt:
PPR: Dollard
testcase voor
milieubeleid
rkiezings-
pagne D'66
kamergebouw
Van Agt beziet
problematiek
transsexuelen
Twee jaar kleuter
onderwijs voor ieder
Studentenstop
in Groningen
Op advies commissie Langemeijer
een miljoen gulden aan prijzen
DICKSON
pAG 23 FEBRUARI 1974
N HAAG De vrijlating van de drie wegens oorlogs
aden in de gevangenis van Breda verblijvende Duitsers
et op handen. Dat kan worden afgeleid uit enkele sum-
mededelingen die minister Van Agt van Justitie gisteren
na afloop van het wekelijkse kabinetsberaad.
ntwoord op vragen over een
an de Evangelische kerk in
Island onthulde Van Agt, dat
ime tijd geleden een medisch
is uitgebracht aan de rege
er de lichamelijke en geeste-
steldheid van „de drie",
ing niet in op de kenschets
luitse brief, waarin op vrijla-
fdt aangedrongen wegens de
van het drietal.
nog vrees voor hen te koste-
ius de brief.
ds Van Agt heeft niet alleen
een brief ontvangen, maar
Jverige"
\ent
ijgesproken
iTRXCHT - De rechtbank
astricht heeft de 23-jarige
vam de Maastrichtse ge-
lepolitie P. B. in hoger be
niet strafbaar verklaard
iet overtreden van een ver-
er ordening en hem ont-
van rechtsvervolging. De
man kreeg op 27 januari
et aifgelopen Jaar 's nachts
n uur de melding dat een
er bezig was een etalage
Stationsstraat leeg te ro-
)e afstand van het hoofd-
van politie tot de Sta-
traat is slechts gering,
eer men de kortste weg
door de Groote Straat,
deze is voor alle verkeer
oten. Toch nam hij, zich
pend op zijn dlenstvoor-
ten deze weg, doch liet met
na de alarmsirene van zijn
auto in te schakelen, zoals
orgeschreven. „Als ik dat
sdaan had kon die inbreker
op een kilometer afstand
aankomen en was hij al
enen", verdedigde hij zich
de Maastrichtse kanton-
sr, die hem ondanks de be-
dienstiiver tot een geld-
van f. 40,- veroordeelde,
in hoger beroep achtte de
er van Justitie hem straf -
Hij had echter zoveel be-
roor de ijverige politieman
ij slechts een voorwaarde-
geldboete van f.25,- eiste.
ook minister-president Den Uyl. Hij
herinnerde aan de procedure die in
maart 1972 is afgesproken door het
toenmalige kabinet-Biesheuvel. Als
de medische gegevens zouden wijzen
in de richting van het beëindigen
van de gevangenschap zou een breed
samengestelde commissie uit de be
volking om advies worden gevraagd.
Daarna zou eventueel overleg met de
Tweede Kamer plaatsvinden.
Vragen of deze procedure in gang
gezet zou worden ontweek Van Agt.
„Ik betracht de uiterste terughou
dendheid", zei hij. „Ik heb teveel
leergeld betaald in deze zaak".
UTRECHT De beslissing over de
Dollard zal de PPR-fractie in de
Tweede Kamer beschouwen als een
testcase voor het milieubeleid van
het kabinet-Den Uyl. Fractievoorzit
ter De Gaay Fortman zei dit van
morgen op een kerngroep vergadering
Hij noemde drie milieukwesties die
de PPR ails een samenhangend ge
heel wil zien: de Dollard, de Ooster-
schelde en de Nederlandse bijdrage
aan het altoa-centrifuge-project
(kernenergie)
„Het kabinet mag niet gaan schip
peren door bijvoorbeeld te besluiten
in Groningen een milieubeleid te
voeren, maar in Zeeland niet of om
gekeerd. Dat zou een zigzag beleid
zijn", zei De Gaay Fortman. Volgens
hem staat onomstotelijk vast. dat er
geen buitendijks kanaal bij de Dol
lard mag komen.
HAAG D '66 zal haar
[ne voor de Statenverkiezin-
ouit het Tweede Kamerge-
oeren. De partij zal een actie-
a inrichten in de kamers van
i-fractie in het gebouw van
toeede-Kamerfractie in Den
pagne gaat de komende week
art. Mevrouw Wassen-Van
en zal de organisatie leiden,
g zal dit Eerste Kamerlid ac-
feacties op de politieke situ-
preken en voorbereiden.
DEN HAAG Minister Van Agt
(Justitie) wil nagaan of zonder
wetswijziging op korte termijn kan
worden tegemoet gekomen aan de
moeilijkheden voor de transsexuelen.
Deze toezegging doet hij in ant
woord op vragen van de kamerleden
Roethoef (PvdA) en Koning (WD),
die zyn aandacht hadden gevraagd
voor deze problematiek. Zij wezen
daarbij op de moeilijkheden voor
transsexuelen bij al die gelegenheden
waarbij het tonen van identiteitspa
pieren een rol speelt, zoals huwelijk,
het zoeken van werk, buitenlandse
reizen en contact met de politie.
In zijn antwoord maakt minister
Van Agt gewag van het voornemen
om opnieuw een adviesaanvraag te
richten tot de gezondheidsraad, dit
maal in het bijzonder met het oog
op de vraag of medische ingrepen
als hier bedoeld gevolgen moeten
hebben voor het recht. Pas nadat
van de huidige medische ..inzichten
een duidelijk beeld is verkregen kan
worden bezien of voor de trans
sexuelen nadere wettelijke voorzie
ningen kunnen en moeten worden
getroffen, aldus de bewindsman.
Beraad over nieuwe
programmacommissaris
HILVERSUM De ondernemingsraad van de NOS vindt,
dat een nieuwe programmacommissaris televisie als opvolger
van mr. C. A. Steketee, die vrijdag zijn functie heeft neerge
legd, moet voortkomen uit de vertegenwoordigers van de cul
turele organisaties en/of kroonleden in het bestuur. Bovendien
wil de ondernemingsraad inspraak bij de benoeming van een
nieuwe programmacommissaris.
Uit het Bonnefantenmuseum in Maastricht zijn twee kunstwerken gestolen. Links een wollen
wandtapijt van een onbekende kunstenaar, getiteld "Bathséba in het bad". Het doek meet
305 x 205 cm. Rechts een olieverfpaneel van Rh. Wouwermans, dat als titel heeft "Winter
landschap" en dat 42 x 34,5 cm meet. Beide werken zijn vervaardigd in de zeventiende eeuw.
Bond onderivijzend personeel:
DEN HAAG Kleuters, die voor 1 oktober vier jaar wor
den, dienen op 1 augustus van dat jaar toegelaten te worden
tot de kleuterscholen. Daarmee wordt bereikt, dat iedere kleu
ter de mogelijkheid wordt geboden om twee jaren kleuteron
derwijs te volgen. Aan een beperking van de tijdstippen van
toelating tot bijvoorbeeld eens per drie maanden is geen be
hoefte.
Het bestuur van de sectie kleuter
onderwijs van de algemene bond van
onderwijzend personeel (ABOP) is in
een nota (tot deze conclusies geko
men. De nota zal op 15 maart op het
sectiecongres in Amersfoort worden
behandeld.
In de nota wordt ook vastgesteld,
dat het oprichten van goed geleide
en praktisch voor iedere peuter toe
gankelijke peuterspeelzalen moet
worden bevorderd. Het inventarise
ren van wat er op dit 'terrein al is,
lijkt het sectiebestuur een taak voor
regionale afdelingen.
De driejarige eist veel meer ver
zorgende begeleiding dan de vierja
rige, al is er wat de aard van de be
geleiding betreft natuurlijk geen ab
solute leeftijdsaanduiding en al is de
GRONINGEN Bij zeven sub
faculteiten en afdelingen aan de
rijksuniversiteit te Groningen zal
voor het cursusjaar 1974/1975 een
numerus fixus worden ingesteld. Dat
ls het geval bij kunstgeschiedenis
(22), Nederlands (60). pharmacie
(50), biologie (140), geologie (6), ge
neeskunde (275) en tandheelkunde
(90). Dat besloot vrijdagavond de
universiteitsraad van de rijksuniver
siteit te Groningen. Bij de faculteit
der sociale wetenschappen en rechts
geleerdheid, de subfaculteit der soci
ale geografie en de afdeling Duits,
Engels en geschiedenis werd voorge
steld aanvragen te doen voor een
regulering van de toetsing van nieu
we eerstejaarsstudenten door middel
van een landelijke plaatsingscommis
sie. Door de besluiten van de univer
siteitsraad heeft de afdeling geschie
denis, die het historisch instituut
bezet hield omdat de historici tegen
de studentenstop waren, die bezet
ting opgeheven.
verschuiving een geleidelijke, aldus
de nota. Het aspect van de aard van
de begeleiding is wel belangrijk als
over de opleiding van de leidsters
wordt gesproken. Ernstig twijfelt het
sectiebestuur aan de effectiviteit van
de uitbreiding van het kleuteronder
wijs tot de driejarigen.
Het vraagt wel aandacht voor de
opleiding van de leidsters van groe
pen, die in crèches, peuterklassen
en kleuterdagverblijven meer moeten
doen en kunnen dan op kinderen
passen. De betreffende ministers
zouden met spoed een degelijke studie
met conclusies en voorstellen moeten
laten maken om op dit terrein niet
overspoeld te worden door alles wat
zich zo spontaan en gedifferentieerd
ontwikkelt, aldus de nota van het
sectiebestuur kleuteronderwijs van de
ABOP.
Vondel en
de hippies
DEN HAAG B. en W. van
Amsterdam hebben toestemming
verleend om de komende zomer
in het Vondelpark in 's lands
hoofdstad temidden van de hip
pies het treurspel „Adam in bal
lingschap" van Vondel tien keer
op te voeren. Dit heeft Carel
Briels meegedeeld. Hij is de al
gemene en artistieke leider van
de onderneming, die door de
stichting „Al het nog goede" op
touw wordt gezet.
De acht rollen in het drama
over de ondergang van de
mensheid zullen door beroeps
acteurs worden vertolkt. Wie dit
zijn is nog niet bekend. Er wordt
onderhandeld met een Ameri
kaanse ballet groep om de dan
sen uit te voeren, die Job San
ders gaat maken, aldus de orga
nisator en regisseur.
De tien voorstellingen worden
's avonds gegeven in de periode
van 26 juni tot 15 juli. Er wor
den telkens zitplaatsen in het
Vondelpark gebouwd voor 1500
toeschouwers. Voor de voorstel
ling wordt in het park een Hof
van Eeden gebouwd, die is ont
worpen door Sonneborn en
waarschijnlijk wordt aangelegd
door tuinarchitect Louis Leroy,
aldus de heer Briels.
De ondernemingsraad van de NOS
zegt dit in een vrijdagmiddag tijdens
een buitengewone vergadering aan
vaarde motie. De ondernemingsraad
betreurt het aftreden van de heer
Stekekee in hoge mate en heeft be
wondering voor de wijze, waarop hij
de belangen van de omroep in Neder
land heeft verdedigd. De onderne
mingsraad is het bovendien eens met
de mening van de heer Stekekee, dat
een programmacommissaris van de
NOS, die tegelijkertijd een omroep
organisatie in het NOS-bestuur ver
tegenwoordigt, voortdurend in een
conflictsituatie verkeert. Om die re
den wil de oj-, dan ook een program
macommissaris, die uit de kringen
van de culturele organisaties of de
kroonleden wordt benoemd. Een ge
hele of gedeeltelijke herverdeling van
de portefeuilles in de raad van be
heer zal volgens de ondernemings
raad daarbij tevens in overweging
moeten worden genomen.
Ook is de ondernemingsraad van de
NOS van mening, dat de omroepwet
in zijn huidige programmatische en
bestuurlijke uitgangspunten in het
belang van de omroep als geheel
dringend aan wijziging toe is. Het
bestuur wordt verzocht, initiatieven
in die richting te nemen. Zolang de
huidige omroepwet evenwel van
kracht is, vindt de or., dat er duide
lijke afspraken over de taakverdeling
tussen de NOS en de omroeporga
nisaties moeten komen. De onderne
mingsraad wil dat hierover voor 1
Juni een nota verschijnt. De nota zou,
gezien de sociale gevolgen van een
en ander voor he,t personeel, ook door
de personeelsraad voor de gehele om
roep en de ondernemingsraden van
de verschillende omroep organisaties
besproken moeten worden. De onder
nemingsraad van de NOS is vam me
ning, dat niet tot de benoeming van
een nieuwe programmacommissaris
mag worden overgegaan, zolang de
betreffende nota niet door de diverse
personeelsvertegenwoordigingen is
besproken.
Nota
Mr. Steketee noemde vier redenen
die mede aanleiding waren geweest
voor deze beslissing. In de eerste
plaats de moeilijkheid om op rede
lijke wijze te communiceren met de
omroeporganisaties, al gaf hij toe
zelf ook wel eens onredelijk te zijn
geweest. In de tweede plaats de be
kende nota Steketee. (In deze nota
behandelt hij de achtergrondinfor
matie en de nieuwsanalyse die de
NOS zou moeten geven. Ook gaat hij
in op plaats en functie van NOS-
programma's in hun totaliteit.
Het heeft hem zeer verdroten dat hij
deze nota onder druk van de om
roepen heeft moeten in trekken. Te
meer, zoals hij zei, omdat hij zich
met de nota en de daarin gedane
suggestie volledig binnen het kader
van de omroepwet heeft bewogen.
In de derde plaats de uiterst moei
lijke besprekingen over de zendtijd
indeling. Tot tweemaal toe hebben
twee omroeporganisaties een poging
gedaan de NOS afstand te laten doen
van de woensdagavond (voetbal). De
heer Steketee zei zich best te kunnen
voorstellen dat de omroeporganisaties
een graantje willen meepikken van
de hoge kijkdichtheid van de voetbal
wedstrijden, maar het een vreemde
zaak te vinden dat de omroeporga
nisaties twee weken nadat het voor
stel was afgewezen, de zaak opnieuw
ter tafel brachten.
In de vierde plaats noemde de heer
Steketee een artikel in de AVRO
bode-Televizier, het omroepblad van
de vereniging die hij in NOS bestuur
en de raad van beheer vertegenwoor
digt. Hierin werd het bestuursstand-
punt van de AVRO vertolkt. Hoewel
mr. Steketee formeel de rechtmatig
heid van een dergelijk artikel wel
erkende, vond hij het toch moeilijk
om op grond van zo'n artikel zijn
positie in de NOS-staf te kunnen
verdedigen.
Als laatste grief noemde hij de mo
ties van het WD-tweedekamerlid
Van Dijk. Hij noemde deze moties
volkomen onwettig. Ze zouden de
NOS geen enkele b elemmering in de
weg kunnen leggen bij de uitoefening
van haar taak. Ook vond hij het een
droevige zaak dat de omroeporgani
saties kennelijk zoveel mogelijkheden
tot lobbyen in de kamer hebben dat
ze in staat waren deze moties er door
te drukken.
Mr. Steketee zag de toekomst voor de
volgende programmacommissaris-te
levisie somber in. Naar zijn mening
is het nu helemaal onmogelijk twee
heren te dienen. Dat wordt volgens
hem van de programmacommissaris
verwacht.
DEN HAAG Staatssecretaris Hendriks van Volksgezond
heid heeft op advies van de commissie-Langemeijer de arts
R. W. Gay Balmaz, adjunct-directeur van de districtsgezond
heidsdienst in in Veghel, tot 22 maart 1974 belast met enkele
taken op de zwakzinnigeninrichting Dennendal in Den Dolder
van de Willem Arntszstichting.
De heer Gay Balmaz moet:
de voorwaarden in stand houden
voor een verantwoorde verzorging,
leden (de pro-Muller ofwel nieuw-
Demiendalgroep) die door het W.A.-
bestuur op staande voet waren ont-
verpleging en behandeling van de- slagen ingevolge een uitspraak van
genen die in Dennendal zijn opge- de rechter in kort geding het ter-
AD VERTE NTIE
CARAVANS
Een Dickson 808 LS sta-caravan is één van de hoofdprijzen In de Nationale Puzzelaktie voor de
Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie in deze krant.
De caravan is ontworpen naar de meest moderne recreatie-eisen. De wanden, evenals het dak
en zelfs de vloer zijn geïsoleerd. Wanden en meubels in teakkleur uitgevoerd. Waarde ca. 10.000.-.
Aangeboden door Dick Wissink, die u uitnodigt de caravan bij een van de vele dealers te komen
bezichtigen. U kunt 'm winnen wanneer u voor ƒ1.- meedoet aan de puzzelaktie.
nomen;
hulp, begeleiding en medisch ad
vies verlenen in die gevallen waar
in ouders of naaste betrekkingen
overplaatsing van een pupil wen
sen;
Een woordvoerder van het mi-
rein van de W.A.-hoeve hebben
verlaten, is de situatie er volgens de
heer Ligtelijn niet rustiger géwor
den. „Integendeel, ze hebben zich in
een Jeugdcentrum in de buurt geïn
stalleerd en ze gaan gewoon door".
De groepsleiders en andere mede-
nisterie kon niet meedelen, of uit werkers die voor een „nieuw-Den-
deze taakopdracht kan worden af- nendal" zijn (157 van de 210) blij-
geleid, dat evacuatie van pupillen ven contacten met de ontslagen
onder meer is ingesteld) alleen maar
zal geschieden als ouders of familie
leden dat willen.
Zoals gemeld hebben het ouderco
mité en de oudercommissie van Den
nendal zich voor een ontruiming
van drie paviljoens uitgesproken, ter
wijl een andere groep ouders die
na het plaatsen van een advertentie
duizenden adhesiebetuigingen heeft
ontvangen, ook van familieleden en
voogden van Dennendalpupillen
Jan Mulder, een van de zeven ont
slagen stafleden, zei dat hij blij is
dat de commissie-Langemeijer op
deze manier evacuatie wil voorko
men. Hij vindt het wel jammer, dat
de heer Gay Balmaz is aangewezen
zonder dat de zeven stafleden weer
in dienst zijn gesteld, omdat de arts
nu alleen te maken krijgt met de
zes stafleden die nog op Dennendal
zitten. Volgens hem zou de heer Gay
Balmaz een betere indruk kunnen
zeer nadrukkelijk tegen evacuatie is. krijgen als ook de zeven gewoon
Het gaat om een tussentijds ad
vies van de commissie Langemeijer,
die ook tot taak heeft gekregen,
structuren te scheppen om de ver
nieuwingsgedachte in de zwakzinni
genzorg te kunnen behouden.
Voorzichtig
De na het ontslag van drs Carel
Muller als waarnemend directeur be
noemde heer E. Ligtelijn, vindt het
advies van de commissie-Langemeijer
„heel voorzichtig". Hij neemt aan
dat het de bedoeling is, dat de heer
weer aan het werk gaan. Maar de
commissie-Langemeijer heeft laten
weten dat de arts vrij is om te pra
ten met wie hij wil.
Jan Mulder hoopt, dat de heer Gay
Balmaz zich „neutraal" zal opstel
len en dat hij zich niet zal verschui
len achter het medisch beroepsge
heim zoals de inspecteur voor de
geestelijke volksgezondheid. Staats
secretaris Hendriks heeft twee we
ken geleden tot ontruiming van de
drie paviljoens besloten op grond van
rapporten van de inspecteur die niet
groep Dennendalbestuur, die op
treedt als voorlopig bestuur van
Nieuw-Dennendal, zei in een eerste
reactie dat hij de benoeming van de
heer Gay Balmaz ziet als een voort
zetting van de de-escalatie van het
conflict rond Dennendal.
De heer J. A. Middelhuis, lid van
het bestuur van de Willem Arntsz
stichting, wilde nog geen commen
taar geven op de benoeming van de
heer Gay Balmaz. „Ik heb nog te
weinig inlichtingen, we moeten de
zaak eerst even aankijken", zei hij.
De heer P. Huizinga, voorzitter van
het overkoepelend oudercomité van
Dennendal, sprak als zijn mening uit
dat de heer Gay Balmaz een „ruime
opdracht heeft gekregen in het ka
der waarvan heel wat kan worden
gedaan". Het blijft echter de vraag,
hoe de Veghelse arts zijn taak gaat
verwezenlijken en of hij kans ziet,
de situatie weer in betrekkelijk nor
male banen te leiden.
De heer Huizinga verstaat daar
onder „een goede communicatie tus
sen de paviljoensleiding enerzijds en
het wettige bestuur en de directie
anderzijds", met andere woorden: de
groepsleiding zal zoals hij zei
niet meer moeten luisteren naar de
directieven van de zeven ontslagen
stafleden. De ouders zullen volgens
de heer Huizinga individueel een be
sluit moeten nemen over de even
tuele overplaatsing van hun kind.
Het comité kan niet voor hen be
slissen.
De hèer L. Speijer, die het initia
tief heeft genomen tot de actie van
de ouders en familieleden van pu
pillen die tegen ontruiming zijn,
verwacht dat maar weinig ouders
om overplaatsing van hun kind zul
len vragen. Hij vindt het advies van
de commissie-Langemeijer niet on
verstandig. Hij heeft de indruk, dat
ze zichzelf door dit interim-advies
de nodige rust wil geven om naar
een oplossing te zoeken en een defi
nitief standpunt te bepalen.
Gay Balmaz zich vooral bezig houdt zijn gepubliceerd en waarvan ook de Onzekerheid
met de drie paviljoens waar de situ
atie volgens hem „niet meer beheers
baar is".
Nadat zeven van de dertien staf-
vaste commissie voor volksgezond
heid van de Tweede Kamer niet op
de hoogte is gesteld.
Prof. L. Hulsman van de werk-
Wel is het zo, dat er veel onze
kerheid blijft 'bestaan. De heer
Speijer vrees bijvoorbeeld, dat te
weinig rekening is gehouden met de
positie van de zeven ontslagen staf
leden gedurende de „overgangspe
riode".
Het bestuur van de W.A.-stichtmg
heeft laten weten, wellicht bereid te
zijn sociale uitkeringen aan de ont
slagenen aan te vullen tot 80 pro
cent van hun salaris. Dit bij wijze
van „gift". Maar volgens de heer
Speijer is dat een „schijnhandeling"
omdat de zeven geen recht hebben
op een werkloosheidsuitkering (ze
zijn niet onvrijwillig werkloos) en
omdat de bijstandswet maar tot een
bepaalde norm uitkeringen verleent,
waarvan andere inkomsten weer
worden afgetrokken. Het is nog de
vraag of de zeven een bijstandsuit
kering zullen krijgen, want het gaat
om jonge mensen die ook elders wel
weer werk kunnen vinden. „Maar ze
voelen zich moreel verplicht om voor
Dennendal te blijven werken, aange
zien driekwart van de groepsleiding
hun steun blijkbaar nodig heeft",
aldus de heer Speijer. „Bovendien is
het moeilijk om een gift te aan
vaarden van een bestuur dat ze niet
erkennen".
De advertentie van de ouders die
tegen ontruiming zijn, heeft tot vrij
dagavond ruim 5000 adhesiebetui
gingen opgeleverd. Daarbij zijn er
179 van de ouders, curator, voogden
en familieleden van in totaal 113 van
de 325 Dennendalpupillen. De heer
Speijer noemde het opvallend, dat
meer dan de helft daarvan betrek
king heeft op de drie met ontrui
ming bedreigde paviljoens waarin
165 pupillen wonen. Dit temeer om
dat van die 165 pupillen er 61 geen
ouders meer hebben, terwijl er 74
zijn die nooit of zelden bezoek krij
gen.
DEN HAAG Tussen minister
Lubbers van Economische Zaken en
de oliemaatschappijen is nog geen
akkoord bereikt over de nieuwe ben
zineprijs per 1 maart. „De minister
voert pittige onderhandelingen. Die
gaan nog even door", zei vice-pre-
mier Van Agt gisteren na afloop van
het wekelijkse kabinetsberaad.