Franse films hebben
hier weinig succes
Cofi[e4&
Turks Fruit maakt
kans op een Oscar
tone-
iller:
eetje
bont
NOG 1 DAG...
SEX IN
DE REX
Nederlanders zien liever Amerikanen
DAG 22 FEBRUARI 1974
muuNüü
PAGINA 15
Men kan niet zeggen dat het
de Franse film naar den vleze
jaat in Nederland. Louis de Fu-
vormt de enige bron van ze
erheid. De kleine mopperaar
draaft zich gemakkelijk naar één
ran de eerste tien plaatsen in 't
jaarklassement, alles daarbuiten
eigenlijk riskant geworden in
as land.
Een misdaadthrillertje redt 't
soms nog aardig, vooral als het
Engels is nagesynchroniseerd, 'n
Truffaut of een Chabrol hebben
redelijk atthouse-publiek en
in de vakantie scoren de Chariots
ook nog wel eens.
Door
Piet Ruivenkamp
Maar de jaren, dat de Nouvelle
Vague een doorbraak bewerkstel
ligde en zowel namen van nieu-
regisseurs als jonge sterren
bekend deed worden, is zeker
roorbij. In het afgelopen jaar
kwam Bertolucci's Frans-Ita
liaanse produktie bij de eerste
Ferreri's "La grande bouf-
Ie" bereikte een vijftiende plaats,
een Italiaan trouwens.
Hoewel Nederland niet ver ligt
an Frankrijk staat het als klant
lecht op de twintigste plaats
schter vergelegen landen als Ja-
Turkije.
[Beroerd
Waarom gaat het zo beroerd?
r zijn vele oorzaken voor te noe-
len, dat het Franse doekbezet-
ingspercentage tot ruim negen
procent is teruggezakt en de En-
telsen en Amerikanen meer dan
ie helft naar zich toe hebben ge
laaid. Men moet zich realiseren,
iat de Franse film het hier nooit
ieer groots heeft gedaan. Bij de
mtwikkeling van top of flop is
juist de middenmarkt in de ver
drukking gekomen. De echte suc-
>en worden langer uitgemol-
i, de aanvulling wordt vaak
gevonden in het sex- en geweld-
lenre, dat de Fransen doorgaans
liet zoeken. Het smaakbederf dat
fan deze laatste, inferieure films
raak het gevolg is doet de inte
resse voor kwaliteitsfilms ver
schrompelen.
De opkomst van de Nederlandse
!ilm, die nu al goed is voor een
rijfde van de totale recettes heeft
Franse film nog meer in ver-
ikking gebracht. Een misera-
;le toestand, waar men in Pa
rijs niet zo gelukkig mee is, want
een kentering valt er niet te ver
wachten, waar de ongunstige
ontwikkeling de jeugd de namen
van de nieuwe sterren, die de op
volgers moeten zijn van Moreau,
Belmondo en Delon, niet heeft le- Producenten
ren kennen.
se producenten een premie van 25
procent op hun buitenlandse re
cettes. Die lieten zich moeilijk
controleren met veel fraudes als
gevolg.
Jeugd
De jeugd vormt de hoofdmoot
van het bioscoopbezoek een onge
twijfeld gaat nu ook een rol spe
len dat door de mammoetwet de
kennis van de Franse taal (als
nog maar facultatief leervak-
steeds minder verbreid raakt.
Nu behoeft Nederland, als land
van de slechte bioscoopbezoekers,
niet alleen de schuld te dragen,
want met name in de States heeft
de Franse film ook geduchte klap
pen opgelopen sinds de Nouvelle
Vague daar een jaar of vijftien
geleden furore ging maken. Er
kwamen minder interessante
Franse films over de grenzen, 't
smorende karakter van het De
Gaulle-regiem en later het nog
funestere Pompidou-beleid liet
zich voelen. Vroeger kregen Fran-
Dat systeem werd afgeschaft en
de producenten zochten onderwer
pen, die meer op de thuismarkt
waren gericht, tafereeltjes van het
-Franse binnenleven. Dat was
ihet burgerlijk-nationalistische be
wind ook niet onwelgevallig, maar
het buitenland verloor zijn inte
resse en zeker dat publiek van
progressieve intellectuelen, dat
altijd de basis voor een Frans
succes moest leggen, viel weg.
Grote talenten als Resnais, Var-
da en anderen krijgen niet oi
zeer zelden kansen. De ontwikke
ling van bioscoopmonopolies
ook in Nederland niet onbekend
censuur op de scenario's via
de voorfinanciering, ze hebben de
Franse film in een crisis gela
veerd, die Parijs recent tot pa
leisrevoluties bracht, waarbij
ontslagen zijn gevallen. De di
recteur van het Centre National
du Cinéma, Astoux, werd bijvoor
beeld van zijn post ontheven om-
Alleen de films van Louis de
Funès zijn kassuccessen in Neder
land. De meeste andere Franse
films halen de bioscopen niet,
omdat de eigenaars het niet aan
durven: er is te weinig belangstel
ling voor.
dat hun fulmineerde tegen de eng
hartige regeringspolitiek, die zich
tegen de film afzet.
Zolang dit weinig insprirerende
politieke klimaat blijft gehand
haafd zal de nieuwe generatie,
waar nu het wachten op is, wel
niet van zich laten horen.
Verscheidene Franse films als
„l'Attentat", „Elle court, elle
court la banlique", "Tout le mon
de il est beau", die dan nog wel
werden geïmporteerd, komen niet
eens aan bod. In ons land maakt
dat de particuliere verhuurders
huiverig, die voor een Franse
film dan vaak nog het drievoudi
ge moeten betalen van wat men
bijvoorbeeld voor een Italiaans
produkt vraagt.
Men kan alleen maar hopen op
de Amerikaanse distributiemaat
schappijen, die sommige Franse
films toevallig in hun pakket heb
ben zitten en dat zijn dan vaak
Engelstalige versies.
"The Stonekiller" in de
Charles Bronsom regie
I Winner producer Dino de
1 liis theaterLuxor.
The Stonekiller hebben De
i Winner een nogal zon-
ratjetoe geproduceerd. Ze
;n hippies, Zwarte Panters,
i !er-achtige Maffia-bazen en
I fde Vietnam-veteranen rond
j ïerikaanse politie-inspecteur
zijn uitvoerige tocht door
d-land. Om het allemaal nog
I arrijker te maken strooit De
iiis tijdens de vele schietpar-
•istig met kennelijk uit spa-
testerns overgehouden tooma-
j ch-up. Wie dit alles door de
i krijgen, mag het zeggen.
aant Trolley, een even ij dele
te politiechef, wordt gespeeld
j *les Bronsom. Een man met
lopen, maar nog net aardig
Hij wordt beschouwd als een
I Her". Dat is een "100% wre-
dienaar", aldus het pamfletje
film begeleidt. "Zo iemand
a gangster zijn, maar net zo
a poltieman", Is Trolley zo'n
smeris? Een brave borst is
ar het valt al met al
aee. Hij schiet alleen zonder
raak als men een pistool op
fot. Ook beschadigt hij een
tl aan belangrijke gege-
tomen. Afkeurenswaardig na-
maar het zal niet de eerste
I Matste keer zijn dat het ge-
7 krijgt via allerlei geboefte
ïen op handen zijnde
'h-ij tussen bejaarde Maffia-
die tot roemruchte families
is een heel oude reke-
f wordt vereffend, het spoor
dig naar 10 april 1931. Aan
vallen de doden inderdaad
urentiis heeft het geheel nog-
ielig verfilmd. Zijn hang
pilderachtigheid maakt van
Iten (te) kakelbont spektakel.
Luitenant Trolley (Charles
Bronsomin een karakteristieke
houding: als de keiharde Ameri
kaanse politieman, die meteen
raak schiet wanneer men een pi
stool op hem richt. Of dat van
hem nu een wrede moordenaar"
maakt, zoals de filmtitel The Sto
nekiller suggereert, is maar zeer
de vraag.
Er zit bijv. een stuk bij waarin Trol
ley een jongen op een motor achter
volgt. Dat is zo wild en absurd ge
daan dat het bijna de vorm van slap
stick aanneemt. Een portie sober-
en nuchterheid had de film veel
goed kunnen doen.
RUUD PAAUW
Canada krijgt
„gouden nimf"
MONACO Op het 14de interna
tionale televisie-festival in Monaco
is de Canadese inzending "Private
Live" onderscheiden met de "gou
den nymf". De zilveren ging naar
"Sarah" (Engeland) voor het beste
scenario, naar "Het Duel" (Duits
land) voor de beste serie en "Black
Beauty" (Engeland) voor het beste
kinderprograaauiMk
Trolley komt na een serie merk- een slachtpartij tussen een aantal
waardige en bonte avonturen de bejaarde Maffia-familiehoofden,
voorbereiding op het spoor van
Showparen zomerschoenen van beroemde ontwerpers.
Speciale verkoop tegen zeer sterk gereduceerde prijzen.
Alleen enkele paren in maat 3738.
Morgen de allerlaatste dag. Uw allerlaatste kans...
exclusieve schoenen en lederwaren
Donkersteeg - Leiden
Haagse
bioscopen
Apollo: "The man who loved
cat dancing", dag. 12.00, 2.30,
7.00 en 9.30 uur, za. en zo. ook
4.45 uur. 14 jaar.
Asta: "Doctor Zjivago", dag.
1.45 en 7.45 uur. 14 jaar.
Bijou: "Heavy traffic", dag.
2.00, 7.15 en 9.30 uur, zo. ook
4.15 uur. 18 jaar.
Camera: "Live and let die",
dag. 2.15 en 8.15 uur. 14 jaar.
Cineac: "101 Dalmatiërs", dag.
9.30, 11.30, 1.30 en 3.30 uur, zo.
vanaf 11.30 uur. AL. "Agent
373", dag. 5.30, 7.30 en 9.30
uur. 18 jaar.
Corso: "The Offence", dag. 2.00
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.15
uur. 18 jaar.
Du Midi: "The Poseidon adven
ture", dag. 8.15 uur, za. en zo.
7.00 en 9.30 uur. 14 jaar.
Euro: "De tien geboden", dag.
ir, za., zo en woe.
3.45 e
AL.
Flora: "Pornomania", dag. 2.00
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 u
18 jaar.
Kriteric-n: "La nuit Americai-
ne", dag. 3.00, 7.00 en 9.30 u.
14 jaar.
Metropole: "Jesus Christ Su
perstar", dag. 2.00, 7.00 en
9.30 uur, zo. ook 4.15 uur. AL.
Odeon: "De avonturen van
rabbi Jacob", dag. 2.00,
6.45 en 9.15 uur, zo. 1.45, 4.15,
6.45 en 9.15 uur. AL.
Olympia: "De brug bij Rema-
gen", dag. 2.00 en 8.00 uur. 14
jaar.
Passage: "Live and let die",
dag. 2.30, 7.00 en 9.30 uur, za.
en zo. 1.30, 4.00, 7.00 en 9.30
uur. 14 jaar.
REX: "Magnum Foree", dag.
9.15, 11.30, 1.45, 4.00, 7.15 en
9.30 uur, zo. vanaf 1.30 uur. 18
jaar.
Royal '70: "Sergeant Zack" dag
2.15 en 8.00 uur, vr. en zo. 2.15
7.15 en 9.45 uur, za. 2.00 en
9.45 uur. 14 jaar.
Royal"De killer met het
scheermes", dag. 2.30 en 8.15
uur, vr. za. en zo. 2.30, 7.00
en 9.30 uur. 18 jaar.
Studio: "Vrolijke ontucht in Ti-
rol", dag. 2.15, 7.15 en 9.30 uur
zo. 1.30, 4.00, 7.15 en 9.30 uur.
18 jaar.
Studio 2000: 'n Moordspel",
dag. 8.00 uur (di. besl. voorst.)
18 jaar.
De Uitkijk: "L'amour l'apres-
midi", dag. 2.30, 7.30 en 9.45 u.,
zo. 1.45, 4.00, 7.30 en 9.45 uur.
18 jaar.
Goede films
in andere steden
Heavy Traffic Bijou ,Dsn
Haag.
La nuit Americaine Kriterion,
Den Haag.
Moordspel (Sleuth) De Uit
kijk, Den Haag; Rivoli, Amster
dam.
Macbeth (Polanski Krite
rion, Den Haag.
Repulsion en Cul de Sac The
Movies, Amsterdam.
Cabaret De Uitkijk, Amster
dam.
Blijvers
LIDO Jesus Christ is inder
daad een superstar. Hij is in Lei
den zijn derde week ingegaan en
zelfs van het kleine Studio-thea
ter naar het grote Lido-theater
verhuisd. In verschillende lan
den, zoals Italië en Argentinië, is
hevig geprotesteerd tegen deze
toch bepaald niet oneerbiedige
verfilming van het leven van
Christus. Het is een wat glad
de film, maar de sterke mu
ziek en de uitstekende fotografie
op bijzondere locaties in Israël
niaken Superstar de moeite
waard.
STUDIO James Bond geeft
het nooit op. Roger Moore, ex-
Ivanhoe, ex-Saint en ex-Versier
der is als Bond ook niet gek.
In Live en let die spioneert hij
nu voor de elfde week in het Ca-
raïbische gebied. Hij wordt ter
zijde gestaan door Jane Sey
mour. die bekend werd door haar
optreden in de Onedin Line.
CAMERA Cries and Whis
pers (Schreeuw zonder ant
woord) van de Zweedse regisseur
Ingmar Bergman maakt kans
op een Oscar voor de beste bui
tenlandse film. Dat hoeft geen
reden te zijn om deze film te
gaan zien, maar de schitterende
fotografie is dat zeker wel, even
als de acteerprestaties van Berg
mans vaste medewerkers Liv
Ullman, Ingrid Tulhin en Har
riet Andersson.
TRIANON Louis de Funès
komt als monsieur Pivert via al
lerlei ellende terecht in de
Joodse wijk van Parijs, waar hij
verkleed een sterk staaltje rabbi
isme weg geeft. Zijn tocht
voert hem ook langs een kauw-
gomfabriek, het Parijse vliegveld
Orly en eindigt onder de Are de
Triomphe. Veel bekketrekkerij
voor de liefhebbers.
Kindermatinee
CAMERA Winnetoe en Old
Surehand, een van de klassieke
indianenfilms, die wetenschap
pelijk niet, maar commercieel
wel verantwoord waren.
Nachtfilms
CAMERA Malcolm MacDo-
well, die geroutineerde bioscoop
bezoekers zich zullen herinne
ren uit A Clockwork Oran
ge. maakte jaren geleden al veel
indruk in de film „If" over het
leven op een Engelse kostschool.
De gele film (van Lindsay An
derson) maakte trouwens veel in_
druk. Het is niet duidelijk welk
deel werkelijkheid of droom is
maar ten minste een deel van
deze nachtmerrie is voor Engelse
schoolkinderen gruwelijke wer
kelijkheid.
REX Liefde betekent niet al
tijd hartstocht en helaas bestaat
er ook hartstocht zonder liefde.
Over dit probleem gaat de
nachtvoorstelling in Rex deze
week: „Liefde der hartstocht".
HOLLYWOOD "Turks Fruit" is in Hollywood voorgedra
gen voor de Oscar voor de beste film in een andere taal dan
het Engels. De film van Rob Houwer moet het opnemen tegen
"Dag en nacht" uit Frankrijk, "Het huis aan de Chelouche-
straat" uit Israël, "De uitnodiging" uit Zwitserland en "De
voetganger" uit West-Duitsland. In de afdeling beste film van
1973 liggen The Exorcist en The Sting aan kop 10 nominaties
ieder. Verder in deze categorie American Graffiti, Cries and
Whispers en A touch of class.
Last tango in Paris komt niet voor
op de lijst. Cries and Whispers is de
ze week nog te zien in Camera.
Wel is Marlon Brando genoemd voor
de Oscar „beste acteur" met
zijn spel in Last Tango in Paris. An-
Film: Sleutelgat-report; Theater:
Rex.
Gesteld dat een slaapkamer nog
met een ouderwetse sleutel wordt af
gesloten en gesteld dat die sleutel
niet in het slot zit; gesteld dat de
deur op een gunstige plaats in de
muur zit (liefst tegenover het bed)
en gesteld dat zich in die slaapkamer
hitsige mensen bevinden en gesteld
dat zü het licht aanlaten, dan, ja dan
valt er heel wat te zien door dat
sleutelgat.
Er zijn heel wat deuren en sleu
telgaten die niet aan deze eisen be
antwoorden, maar over de gevallen
dat er wel wat te zien valt is een
film gemaakt. Eindelijk: we dachten
al waar blijft hij toch, maar nu is
iemand in Mtinchen toch eindelijk zo
verstandig geweest om deze storende
leemte op te vullen.
Het rapport onthult bijzonder veel
nieuws, onder meer dat Duitse sleu
telgaten verbazend eenvormig zyn, en
ook dat zè lekker groot zijn, zodat
je veel kan zien. En wat zie je dan?
Ja, blote Duitsers die blote Duitse-
rinnen bestijgen en in veel gevallen
kijken ze er bij alsof ze het nog niet
eens leuk vinden ook. Waarom zou
den ze zich dan tóch zo druk maken?
Laten we hopen dat daar binnen
kort ook eens een rapport over wordt
uitgebracht.
JaW.
dere candidaten in de categorie
Jack Lemmon in „Save the Tiger".
Jack Nicholson in The last detail, Al
Pacino in Sepico en Robert Redford
in The Sting.
Candidaten voor de beste actrice
zijn: Ellen Burstyn in The Exorcist,
Glenda Jackson in A touch of
class, Marsha Masan in Cinderalla
Liberty, Barbara Streisand in The
way we were, Joanne Woodward in
Summer wishes, winter dreams.
Uit het feit dat The exorcist en
The Sting ieder 10 stemmen hebben
gekregen wordt afgeleid dat de Jury
leden geneigd waren veel te letten
op commerciële successen. Enige van
de betere artistieke films werden la
ger geklasseerd of kwamen helemaal
niet voor op de lijst.
Zes stemmen werden uitgebracht
op The way we were, een nogal nos
talgische terugkijk op het radicale
leven op een universiteit en op het
Hollywood van een generatie geleden.
American Graffiti, Cries and Whis
pers en A touch of class kregen 5
stemmen elk, en Last tango in Paris
2 stemmen. Marlon Brando is thans
voor de derde maal' voor een Oscar
aangewezen haalt hij het dan wordt
hij de eerste acteur die een dergelijk
feit heeft gepresteerd. De onderschei
dingen zullen op 2 april worden
overhandigd in het muziekcentrum
van de stad Los Angeles. Kandidaten
voor Oscars voor de bijrollen zijn:
Vincent Gardenia in Bang the drums
slowly, Jack Gilford in Save the ti
ger, John Houseman in The paper
chase, Jason Miller in The Exorcist
en Randy Quadd in The last details.
Kandidaten voor de beste actrices
in bijrollen zijjn: Linda Blair in The
Exorcist, Candy Clark in American
Graffiti, Madeline Kahn en Tatum
O'Neal in Paper Moon, Sylvia Sid
ney in summer wishes, winter dreams
Regie: George Lucas voor Ameri
can Grafitti, Ingmar Bergman voor
Cries and Whisper, William Friedkin
voor The Exorcist, Bernardo Berto-
lucci voor de Last Tango in Paris,
«George Roy voor The Sting;
ADVERTENTIE
Leiden, Haarlemmers
Den Haao. Winkelcentrum
Leidsenhage,Jasmijnhof 15.
