Ikylab-trio na kwartaal
eilig terug op de aarde
OLIEMAATSCHAPPIJEN ONDER VERDENKING
Dubbele
eindigde
gijzeling
Aden
in
Stand in ruimte
AMBTENAREN IN
BONDSREPUBLIEK
WILLEN STAKEN
Revolte in Opper Volta
in vogelvlucht ÏJUJIJP in vogelvlucht
Rechter wijst eis
senaatscommissie
wer bandjes af
DAG 9 FEBRUARI 1974
BUITENLAND
[JS De afgelopen tijd zijn
delen van de wereld bit-
rwijten gericht aan het adres
multinationale oliemaatschap-
ipan en Frankrijk heeft men
Cchuldigd van weigering olie
en, in de V.S. van samen-
ng met de olieproducerende
en in Italië van corruptie,
verwijten houden verband
in andere kwestie. Men ver-
ie grote oliemaatschappijen er
namelijk van, dat zij een akkoord
hebben gesloten met de olieprodu
cerende landen om de brutoprijs van
de olie te verhogen, waardoor de
winsten vergroot en het onderzoek
naar nieuwe bronnen van energie
vergemakkelijkt kan worden. Ook
vermoedt men dat de maatschap
pijen een kunstmatige schaarste
hebben geschapen, met de bedoeling
zo veel mogelijk te profiteren van de
gestegen prijzen van de eindproduk-
ten.
De oliemaatschappijen hebben
heftig ontkend dat zij zich aan deze
manipulaties schuldig zouden heb
ben gemaakt.
Het verwijt van samenspanning met
bepaalde olieproducerende landen
is in de Washington Post gedaan
door Jack Anderson. Hij verweet de
Aramco, die vier grote Amerikaan
se maatschappijen omvat, het met
Saoedi-Arabië op een akkoordje ge
gooid te hebben om de prijs van de
ruwe olie op te drijven. De Aramco
heeft dit onmiddellijk ontkend, en
verklaard, dat zij Juist haar best
heeft gedaan om tot redelijke prij
zen te komen.
Erger nog is de beschuldiging van
de Amerikaanse senator Jackson. Hij
verweet de bij de Aramco aange
sloten maatschappijen dat zij de mi
litaire veiligheid van de V.S. in ge
vaar hebben gebracht door te weige
ren de Amerikaanse strijdkrachten
met olie te bevoorraden toen het
olie-embargo van de Arabische lan
den van kracht werd.
In Italië worden de oliemaatschap
pijen ervan beschuldigd dat zij over
heidspersoneel hebben omgekocht
om de werkelijke oliereserves van
Italië te verzwijgen. In Frankrijk
verwijt het vakverbond C.G.T. de
Franse dochtermaatschappij van
Exxon dat zij de aankomst van haar
tankers in de Franse havens opzet
telijk vertraagd heeft.
In Japan heeft de president-direc
teur van een van de grootste olie
maatschappijen ontslag genomen na
bekend te hebben dat hij de Japan
se regering en het publiek had mis
leid met betrekking tot de stijging
van de prijzen van de olieprodukten
om zo van de brandstofschaarste te
kunnen profiteren. Zijn maatschap
pij had haar klanten ook gedreigd
geen olieprodukten meer te leveren
als zij de hoge prijs niet wilden be
talen.
In diverse landen, met name in
Frankrijk, West-Duitsland en de VS,
wordt de oliemaatschappijen boven
dien verweten dat zij van de oliecri
sis en het Arabische embargo ge
bruik hebben gemaakt om zich te
ontdoen van concurrenten, in het
bijzonder de kleine "onafhankelij
ke" ondernemingen, die geraffineer
de produkten van hen kopen.
Al deze verwijten zijn op een ogen
blik gekomen dat de hele wereld
van de olie de schok van de in het
laatste kwartaal van 1973 genomen
besluiten nog moet verwerken.
Om 16.17 gistermiddag onze tijd is een einde
nen aan de langdurigste ruimtevlucht tot dusver: ruim
jgen ofwel bijna een kwartaal. De Apollo-capsule, waar-
Carr, Gibson en Pogue op 16 november naar het ruimte-
Skylab vertrokken, landde in een vrij ruwe zee in de
ic, 280 kilometer ten zuidwesten van San Diego in Cali-
op ongeveer 4,5 kilometer van het bergingsschip New
tns. De astronauten werden in de Apollo aan boord van
lergingsschip gehesen, waar zij enigszins waggelend over
ek liepen naar hun scheepsverblijf, waar zij een urenlange
sche controle ondergingen. De artsen verklaarden na dat
■zoek, dat de ruimtevaarders in zeer goede conditie ver-
ien, maar dat wel verwacht moet worden dat zij zeker
dagen nodig zullen hebben om weer te wennen aan de
zwaartekracht.
u' Jkylab-bemanning heeft een
hoeveelheid wetenschappe-
lateriaal mee naar de aar
van Skylab-3 was nog, dat tijdens
deze vlucht voor het eerst Russen en
Amerikanen gelijktijdig in de ruimte
ggenomen, ondermeer meer zijn geweest. Van 18 december
(.000 foto's van de aarde, de 26 december waren namelijk ook
komeet Kohoutek en vele he- twee Russische kosmonauten in de
eten. Het zal waarschijnlijk ruimte met de SoJoez-13. Deze vlucht
uren, voordat die wetenschap- was een test van de verbeterde So-
joez met het oog op de gezamenlijke
Amerikaans-Russische vlucht van
er nog een kleine moeilijk- juli volgend jaar.
nstreeks het middaguur kop-
Apollo los van het ruimte-
b, dat nog enkele Jaren
Elders in dit blad wijden wij meer
aandacht aan de betekenis van de
Skyliab-experimenten, die vooral tot
nd om de aarde blijft cirke- doel hadden de mens in de ruimte
Drens in de atmosfeer te ver- te testen.
l Kort na die ontkoppeling
eerde men in het vluchtlei-
E ïtrum in Houston, dat een
brandstoftanks in het dienst-
fciment van de Apollo lekte.
en daarmee ook een van
irraketten werden uitgescha-
asbromiauiten gingen zuur-
kera dragen om eventuele
m in de atmosfeer in hun
te kunnen ondervangen. Die
gen bleken later overbodig en
rliep volgens schema.
srkelijk waren de verklaringen
voorzitter van de Amerikaan-
atscommissie voor de ruimte-
tank E. Moss aan boord van
gingsschip nadat de ruimte-
veilig aan boord waren ge-
Hij verklaarde, dat een ge-
ippelijk Russisch-Ameri-
De ruimtevlucht van de Skylab-3-bemanning heeft in totaal 2017
uur en 13 minuten geduurd, waarmee de recordvlucht van Skylab-2
(1427 uur 9 minuten) royaal werd overtroffen. De drie ruimte
debutanten Carr, Gibson en Pogue hebben hiermee alle duur-
records op hun naam gekregen en daarmee onderandere het per
soonlijk record van Bean (in twee vluchten 1671 uur 45 minuten)
overgenomen. Het gisteren gelande Skylab-trio heeft 1396 omlopen
om de aarde gemaakt en daarbij meer dan 55 miljoen kilometer
afgelegd. Zonder twijfel zijn zij daarmee de meestbereisde mensen
uit de geschiedenis geworden. Het komt neer op ongeveer zeventig
retourtjes aarde-maan!
Amerika heeft thans 21853 uur 42 minuten man-uren ruimte-erva
ring opgedaan in 30 bemande vluchten. Rusland kan op slechts
4880 uur 35 minuten bogen in 20 bemande vluchten. Het Ameri
kaanse cijfer komt neer op één man gedurende tweeëneenhalf jaar
in de ruimte. Het Russische cijfer op ongeveer negen maanden.
Amerika heeft in totaal 68 maal een man in de ruimte gebracht
van wie 41 verschillende, Rusland 36 maal van wie 29 verschillende.
BONN Al uren voor de sluiting
van de stemlokalen om twaalf uur
afgelopen nacht is duidelijk gewor
den dat een grote meerderheid van
leden van vakbonden van personeel afkondigen.
Vijfenzeventig procent van de
georganiseerde overheidsdienaren
moest „ja" stemmen om de vakcen-
een staking te kunnen laten
in overheidsdienst in de Bondsrepu
bliek, vóór een staking is om
Bondskanselier Brandt heeft zich
met leiders van zijn partij over de
vijftien procent loonsverhoging af te situatie beraden. Hij had eerder ge-
iSL
Een lachende astronaut
Edward Gibson wordt aan
boord van het bergingsschip
New Orleans door het luik
van de Apollo-capsule be
groet door de leider van de
bergingsoperatie Mel Rich
mond. Gibson ivas de enige
van het Skylab-trio, die glad
geschoren op aarde terug
keerde. Zijn collega's Carr en
Pogue hadden hun baard la
ten staan en keerden met een
geheel ander uiterlijk op aar
de terug dan zij een kwartaal
geleden waren vertrokken.
dwingen die minister van binnenland
se zaken Genscher heeft afgewezen
Gensoher heeft 9,5 procent aange
boden.
Ongeveer 1 miljoen van de 2,2 mil-
zegd dat een loonsverhoging van
tien procent al teveel was.
Intussen heeft één Westduitse vak
bond, die van kantoorbedienden in
rijksdienst, zijn 120.000 leden al op-
dienst zijn, zijn bij een vakbond aan-
joen Westduitsers die in openbare groepen maandag niet meer op
J - - het werk te verschijnen.
Voorzitter Heinz Groteguth zei dat
83,4 procent van zijn bond vóór sta-
Steekproeven hebben uitgewezen king had gestemd
Andere bij het loonconflict be
trokken bonden hebb enmeegedeeld
dat ongeveer negentig procent der
vakbondsleden zijn stem heeft uitge-
TOKIO/KOEWEIT Met de aan-
idë ruimtevlucht naar komst gisteravond in Aden van een
Intussen duurde de gijzeling door
vijf Arabieren en Japanners van
Japans passagiersvliegtuig met negen Japanse ambassadeur en negen an-
commando's aan boord zijn de dra
ma's van de bezetting van de Ja
panse ambassade in Koeweit en de
rplaneet Mars een logische
w zijn nadat door het Sky-
gramma is aangetoond, dat
is zonder groot risico langdu-
gewichtsloze toestand in de kaping van een veerboot in Singapo
re afgelopen.
De piraten krijgen in Aden asiel
en hun gijzelaars hebben hun vrij
heid teruggekregen.
De affaire in Singapore was op 31
dere leden van de Japanse diploma
tieke vertegenwoordiging en
Arabieren in Koeweit, voort,
wachtten op de inwilliging van hun
eisvrijheid en de aankomst in Koe-
Gistermiddag kort nadat de re
gering van de democratische repu
bliek Jemen had laten weten dat zij
de commando's wilde opnemen, zette
twee het Japanse passagiersvliegtuig
Zij koers naar Aden.
Direct na de landing daar werd 't
et programma staat een kort-
e gemeenschappelijke Rus-
merikaanse vlucht in gekop-
polio- en Sojoez-capsules voor januari begonnen met een aanslag
OEAGADOEGOE In de Afri- bekend dat alle politieke activiteit is
toestel door politie omsingeld en kaanse staat Opper Volta heeft het verboden en dat een regering van
weit van de commando s uit Singa- deelde een woordvoerder mee dat de gisteren de macht gegrepen, nationale vernieuwing zou worden
■vol- De grondwet is opgeschort en het gevormd, bestaande uit militairen
regering van Jemen de
15. Dit zou dan slechts een
zijn voor veel langdu-
op de Shell-raffinaderij die overi
gens maar weinig schade aanrichtte,
zamenlijke vluchten, bijvoor- gevoigd door de
C™MarS' Ee° der8el«ke boot Ladjoe, waarbtj drie beman-
pore.
Donderdagnacht landde de Ja
panse DC-8 in Koeweit. Het zou
daar nog vijf uur duren voordat de
commando's de Japanse ambassade verklaard" dat
onder escorte van de politie verlie-
parlement is ontbonden.
Het staatshoofd, generaal San-
comm s hadden goule Lamizana had eerder op de
dag een uitgaansverbod ingesteld
zij het linksradicaleo
ten en ook hun eiizelaars de vrilheid S*?6* lef[er" valn „Japa" en hefc van 20 uur 6.30 uur. Samenscho-
Volksfront voor de Bevrijding van lingen zijn verboden.
Palestina vertegenwoordigden.
ff de terugreis vergen. Volgens
Jongste vlucht van
'lab-trio aangetoond, dat ook
De Japanse regering stuurde een
vliegtuig van Japan Airlines naar
Singapore om de vier commando's
inlange ruimtereis binnen de op te haIen die er eindelijk in had-
kheden is gekomen. Een
vlucht naar Mars zou finan-
sien boven de macht liggen
enkele natie, zowel wat de
eiding betreft als de financie-
i de vlucht zelf. Dit is volgens
uidelijk een project dat door
sheid en niet door een natie
wden gelanceerd,
bijzonderheid van de vlucht
i toegestemd hun wapens af te ge
ven. Het zette koers naar Koeweit
en landde daar gistermorgen.
De regering van Koeweit had aan
vankelijk geweigerd het Japanse
vliegtuig toe te laten, maar ze kwam
tenslotte van dit besluit terug en
stelde alleen als voorwaarde dat de
commando's het land meteen weer
zouden verlaten.
De federale
Gerhard A. Gesell heeft
een verzoek van de Wa-
van de Amen
de Senaat president Nixon
erplichten tot het aan haar
lan van vijf magnetofoon-
in het Witte Huis, afge-
verklaarde een tegeneis
president Nixons advocaten
het verzoek zou worden af-
Sen, voor ontvankelijk,
ill zinspeelde erop dat hij een
ire uitspraak zou kunnen
als de Justitiecommissie van
Huis van Afgevaardigden, die
of er reden tot „im-
van de president be-
t. om de vijf banden zou vra-
«chter verklaarde in zijn von-
dat overdracht van de vijf
banden aan de senaatscommissie
het onderzoek door de speciale
officier van Justitie in de Water-
gatezaak, Leon Jaworski, zou
kunnen doorkruisen.
„Aantijgingen rond de president
vallen onder de bevoegdheid van
de speciale officier van Justitie,
die ze moet onderzoeken en even
tueel besluiten tot strafrechtelijke
vervolging", aldus Gesell.
De rechter deed zijn uitspraak
korte tijd nadat was bekend ge
worden dat Jaworski een lang
durig onderhoud met de advo
caten van het Witte Huis had ge
had.
Het onderhoud is waarschijnlijk
gegaan over de Jongste touwtrek
kerij rond het Nixon afhandig
maken van nog meer (vermeen
de) bewijsstukken.
teruggaven. Ook over hen ontferm
de zicht het Koeweitse ministerie
van Buitenlandse Zaken.
De Japanse ambassadeur in Koe
weit, Isjikawa, vertelde naderhand
dat iedereen in goede welstand was
en goed was behandeld.
Nieuwe grote
olievondst
in Brits deel
van Noordzee
LONDEN (AP) De Burmah Oil
Company heeft in de Noordzee een
olieveld ontdekt dat ongeveer de
helft van het huidige Britse ollever-
bruik zal kunnen leveren, zo meldt
de Engelse pers.
De Burmah Oil Company heeft
alleen gemeld, dat de vondst er be
moedigend uitziet en dat verdere bo
ringen nodig zijn.
Het olieveld bevindt zich 110 mijl
ten noord-oosten van de Shetland
Eilanden en slechts 4 mijl van het
Ninian Field van British Petroleum.
Het Ninian Field werd in Januari
gevonden en wordt eveneens als be
langrijk beschouwd.
Volgens de Daily Mail wordt de
uiteindelijke olieproduktie van Bur-
mah's blok reeds thans geraamd op
38 miljoen ton per jaar. Burmah
heeft een aandeel van 30 pet. in het
nieuwe veld. De andere deelnemers
zijn ICI (26 pet.), Chevron (24 pet.),
Murphy Oil (10 pet.), en Ocean Ex
ploration j(10 pct.)A
bracht en dat ruim ^tachtig procent dat zij het resultaat van de stemming
on^er leden op donderdag en
vrijdag in het weekeinde bekend zul-
Een laatste stemming van deze *en ma^en.
aard had in 1968 plaats. Er volgde
een staking van één dag op, waarna
de regering bakzeil haalde.
Onder het personeel in overheids- t i -«
dienst zijn ambtenaren, spoorwegbe- I Iz nn lilt'
ambten, PTT-personeel en politie v UI l
beambten.
BAGDAD Duizenden mensen
hebben gisteren feest gevierd in de
straten van Bagdad nadat de Iraakse
regering een salarisverhoging en een
belastingverlaging had afgekondigd.
Met da)t royale gebaar wil de rege
ring de 11de verjaardag vieren van
de revolutie, die de Baath-partij aan
het bewind bracht.
De lonen stijgen zes tot 19 dinar
per maand (ongeveer 50 tot 175 gul
den) en gehuwden krijgen kinder
bijslag voor de eerste vijf kinderen.
Belastingen op onroerend goed zijn
verlaagd ep de defensieheffing op
olieprodukten en poststukken is in
getrokken. Onderwijs wordt gratis
en alle werkloze afgestudeerden
van de universiteit kunnen in over
heidsdienst treden.
en burgers.
Persvrjheid en vrijheid van vak
vereniging en godsdiensten zou
den blijven
Er zijn geen meldingen over ge
welddadigheden voor of onmiddellijk
Het staatshoofd maakte voorts na de staatsgreep.
Volgende maand gaat de Amerikaan- dat is,
se minister van Buitenlandse Zaken,
gezien de miserabele resulta- nen op alle mogelijke manieren dwars zenden Cubanen waren opgetrom-
ten, wel wat te veel. Brezjnew zou te zitten. Anderhalf miljard gulden
Kissinger, naar Moskou om president het waarschijnlijk toejuichen als er, steun per jaar is, zelfs voor een rijk
Nixons bezoek aan de Sow jet-Unie door een veranderde houding van - --
voor te bereiden. Natuurlijk weet de Castro, een einde kon komen aan de
Amerikaanse president maar al te
goed, dat zijn reizen naar Peking en
land als de Ver. Staten, geen aanlok
kelijke uitgave en opent geen aange-
Moskou zijn populariteit niet weinig
ten goede kunnen komen en dat is ook, voorstander van
iets wat hij wel kan gebruiken,
gebruiken.
meld verstandig noemde samen te
leven met kapitalisten. En Castro zag
ervan af tekeer te gan tegen het
„yangki (Yankee) imperialisme"
zoals hij gewoonlijk doet, en s1 -ak
over het navolgen van Moskou's ont-
spanningspolitiek met het Westen.
De Cubaanse „grote leider," el lider
X1JJ maximo, weet maar al te goed, dat
wordt naar zijn mening tijd, dat de's bestuur) voor zijn rekening te die „ontspanning" bovenaan staat op
Castro dit voorbeeld gaat volgen. Dat nemen, reden waarom deskundige het prioriteitenlilstle van het. KrPm-
ruim tien jaar durende Amerikaanse name perspectieven. Het blijft niette,
blokkade van het eiland. De partij- min een feit, dat Moskou deze dure
leider is, met welke bedoelingen dan kostganger liever kwijt dan rijk is,
J .ontspanning" zoals het er evenmin veel voor voel-
tussen de twee supermachten en hefc de een armlastig Chili (tijdens Allen-
wordt naar zijn mening tijd, dat
Anderzijds mag niet vergeten worden,
dat het her in de eerste plaats gaat
cm een tegenbezoek voor dat van
Brezjnew in juni van 't vorig jaar.
en in de tweede plaats om het beper
ken van de bewapeningswedloop on
der ogen te zien. Ter inleiding van Ni
xons reisplan bracht de Sowjetrussi- p
sche minister van Buitenlandse Za- Soekarno en voor tal van andere po- enorme sommen te willen uitgeven indien de Amerikaanse minister Kis-
zou dan o.m. moeten blijken uit ver
mindering of liever volkomen stop
zetting van de „uitvoer van de re
volutie" van Cuba naar de Latijns-
amerikaanse staten op het vasteland.
Voor de agressieve Castro is dat wèJ
deskundige
waarnemers er zich dan ook nauwe
lijks over verbaasd hebben, dat Mos
kou's protest naar aanleiding van Al-
lende's val opmerkelijk zwak klonk.
Zeker in een gebied als Latijns-Ame-
rika, met de Verenigde Staten op de
het prioriteitenlijstje van het Krem
lin. En zolang hij geen kans ziet zijn
snoevende woorden van vijftien jaar
geleden waar te maken, dat hij Cu
ba „volledig onafhankelijk" zou ma
ken, acht hij het verstandig de huik
naar de wind te hangen. Het zou
een offer. Want evenals voor wijlen stoep, lijkt de Sowjet-Unie liever geen dan ook eigenlijk niemand verbazen,
ken, Gromiko, een tweedaags bezoek
aan Nixon en Kissinger, waarbij al
lerlei onderwerpen onder de loep wer
den genomen, met name het Midden-
Oosten, Berlijn en de ontwapenings
gesprekken, en vermoedelijk ook Cu
ba. Toen Gromiko in Washington
riveerde had hij namelijk juist
bezoek aan het suikereiland achter de
rug. Daar had hij deelgenomen aan
de ontmoeting tussen partijleider
Brezjnew en hun beider geestverwant
Castro. Wat daar tussen deze com
munistische chefs vanmaxi- en mini-
tentafcen, al of niet meer in leven, voor een soort satellieten, dat aan- singer, na zijn activiteiten in Viet-
se ambassadeur in Mexico, Lopez
Muino, begin januari
was en is het voor hem veel gemak- zienlijk meer kost dan opbrengt. Op- nam en in het Midden-Oosten, dit-
kelijker elders de boel op stelten te vallend trouwens is, dat de Cubaan- maal dichter bij huis naar verbe
terde relaties zou gaan streven. Voor
Cuba zal dit wel betekenen, dat
Voor dat laatste is inzicht en schep- de hervatting van de Cubaans-Ameri- Castro moet afzien van een kunst-
pingskracht nodig, voor de „revolu- kaanse betrekkingen. Washington matig in stand gehouden „experi
ment", waarvan zelf in Moskou dui-
matig in stand gehouden „experi--
ment," waarvan zelfs in Moskou dui
delijk was geworden, dat het tot de
Latijnsameri- lating van Muino viel Juist vóór het volslagen mislukkingen moest worden
bezoek van Brezjnew en leek kenne
lijk bedoeld om de Sowjetrussische
partijchef te laten horen, dat Castro
precies naar zijn pijpen wilde dan-
altijd in sterke mate financieel-eco- vendien benadeelt zijn agressieve ac- sen. Intussen heeft Amerika, bij mon-
zetten dan ervoor te zorgen, dat het
Cubaanse binnenhuisje aan kant is.
tie" alleen maar een grote mond en zou dan wel de blokkade moeten op-
van wapens, die van el- heffen, maar van het verdwijnen van
formaat is besproken,laat zich niet al de man is duur, zijn „resultaten"
temoeilijkraden.Cubais immers nog missen alle wervingskracht en bo-
ders zijn ingevoerd. Dat Brezjnew de Amerikaanse marinebasis Guanta-
zijn mislukte satelliet bepaald namo werd niet meer gerept. Die uit-
géén reclame
kaanse landen! graag kwijt wil,
ligt om drie redenen voor de hand:
nomisch afhankelijk van de Sowjefc-
Unie, en wel zó, dat het Kremlin
tie in Latijns-Amerika Moskou's be
trekkingen met de Verenigde Staten.
langzamerhand genoeg van krijgt de Nu rijst de vraag of het voor Wa-
bodemloze put van Castro's domein
te blijven vullen.
Cuba kost het Kremlin bijna an-
shington wel zo aantrekkelijk is Cuba
van de Russen "over te nemen". Tot
voor kort heeft Castro geen gelegen-
derhalf miljard gulden per jaar en heid laten voorbijgaan de Amerika^
de van Kissinger, laten weten, dat er
alleen van betere betrekkingen spra
ke kan zijn als Cuba afziet van het
"exporteren van de revolutie".
Verrassend was, dat Brezjnew het
op een openlucht-bijeenkomst in Ha
vanna waarvoor vele honderddui-*
gerekend, waardoor het bewind, door
de kwalijke invloed van gedwongen
arbeid, niet eens bij machte was
voldoende suiker te produceren. Ove
rigens zal ook Washington zich wel
eens afvragen of de zittende macht
hebbers, die er een ruïne van ge
maakt hebben, wel de meest geschik-
ten zijn om een nieuwe koers te va
ren.
Rl.
