Vier- ransplantaties: ^aak van leven ...en dood Linkse vier voor wijkraden met een eigen begroting RUIM f 500,- GOEDKOPER! RADIOPLEIN 16 'De LicHthal' HiFi Stereo Tuner versterker Groter schoolgebouw woonwagenkinderen Grootste keus laagste prijzen. het licht maar aan. Een lamp^ uit de,De Lichthal' mag gezien worden. HAARLEMMERSTRAAT 293, LEIDEN tegenover de Overdekte. jonortekort iog te groot Ook dit jaar zal het aantal nier transplantaties dat in Nederland kan worden uitgevoerd, ontoerei kend zijn. De begin vorige maand vrijgegeven cijfers van de in het Leidse Academisch Ziekenhuis ze telende Stichting Eurotransplant spreken duidelijke taal: er zullen len 140 transplantaties worden verricht, terwijl er 300 nodig zou den zijn. Het ligt voor de hand de oorzaak te zoeken in een permanent do nortekort. Maar van minstens even groot belang is het feit dat de transplantatiecapaciteit in de academische ziekenhuizen te klein is om het benodigde aantal nier transplantaties uit te voeren. Het knelpunt schifilt voorname lijk in de financiën. Want of schoon de kosten van Eurotrans plant voor de patiënt door de zie kenfondsen worden vergoed (f 3.000), wordt een belangrijk deel van de totale kosten (onge veer f 45.000) niet door de fond sen gedragen. Tegen die achter grond is een uitbreiding van de capaciteit dan ook moeilijk denk baar. Drs. H. M. A. Schippers, di recteur van Eurotransplant: "Ik denk dat 'n andere fimancierings- regeling tot een vergroting van de capaciteit zou kunnen bijdragen". Overigens heeft het bestaande financieringssysteem zich nog niet als een flessehals opgewor pen. Want het aantal niertrans plantaties dat vorig Jaar door tussenkomst van Eurotransplant tot stand kwam (525) is nog al tijd 47 procent groter dan het Door Wim Wiirtz Foto Jan Holvast ADVERTENTIE o houdf nog van de originele INDISCHE RIJSTTAFEL 10 INDISCH RESTAURANT Doea Koentji Baroe met pittige scherpe kruiden. BREESTRAAT 51 LEIDEN (tegenover Stadsgehoorzaal) md jio i JDEN Niertransplantaties zijn niet zo spectaculair meer. Sinds de eerste toepassing van in 1952 (in Nederland: 1966 iin het Leidse Academisch Ziekenhuis) is de kans .01 in slagen duidelijk toegenomen en is de kans op genezing van de patiënt inmiddels jur g groot. Toch is de niertransplantatie nog van de patiënt verwijderd, gebrek aan donors en een Lppi geringe transplantatiecapaciteit is patiënt wiens nierfunctie vrijwel is geschakeld, langer dan eigenlijk dig aangewezen op de zg. nierdia- oftewel de kunstnier. En de Leijnstnier waarmee de bloedbaan de patiënt „machinaal" wordt ge iverd is geen pretje. Want niet moet de patiënt zich geniid- ld twee keer per week en in totaal tot 24 uur onder behandeling stel- maar bovendien is hij gehouden een streng dieet, wat voor de tiënt zowel in lichamelijk als in estelijk opzicht een zware be lting betekent. w evensbedreigend Wanneer de mierfunctie bij de nog maar 5 procent of lender in tact is. spreekt men van levensbedreigende situatie. De ïadelijke stoffen die doorgaans worden uitgescheiden, pen zich op in het bloed en de iduktie van door de functioneren- rdigde stoffen wordt -listig verstoord. In zo'n situatie is l8J|rdialyse, of mogelijk nog beter: ([•transplantatie noodzakelijk, ioals ook bij bloedtransfusie het 'al is. moet bij een niertransplan- ie simpel gezegd de donor ijk zijn aan de ontvanger, of w.: moeten de weefselkernmer- van de donor de kern merken de ontvangende patiënt zo dicht igeiijk benaderen. Bij bloedtrans- met de 4 bloedgroepen lombinaties mogelijk zijn zullen ai doorgaans weinig problemen rij- Vo i. Maar bij een niertransplantatie 43 verschillende weefsel- oepen en 40.000 mogelijke combi nes kent is het probleem om donor te vinden des te Joter. ^Hoewel het aantal combinatiemo- ijkheden bij de nieren sterk wordt invloed door allerlei erfelijk- ldsfactoren en min of meer af- sc! nkelijk is van het werelddeel waar in vertoeft, blijven er voor het °np isten nog genoeg combinaties 10 15.000 over om het vinden van juiste combinatie te bemoeilijken. 7ifet moet over een groot „assorti- ontvangers kunnen be- hikken. want voor 1 donor zijn on- veer 1000 ontvangers nodig, wil er ei( a goede kans bestaan om een ac- d| ptabele combinatie te vinden. nternationaal min 1967, tijdens een congres van Turijn, gaf prof. dr. Rood, die als internist in het AZL werkzaam is, feitelijk de stoot tot de oprichting van de Stich ting Eurotransplant toen hij het voorstel deed om de niertransplanta ties internationaal te regelen, zodat men bij de speurtocht naar "pas sende" ontvangers voor beschikba re donornieren uit een groter assorti ment zou kunneri putten. Het voorstel van Van Rood bracht positieve reacties teweeg. Er ont stond een hechte vorm van samen werking tussen Nederland, België, Wesl-Duitsland, Oostenrijk en Zwit serland. En in al deze landen werden centra gecreëerd om het vinden van donors te organiseren en te coördine- In Nederland kreeg zo'n centrum gestalte in de Stichting Eurotrans plant, wier doelstelling kan worden samengevat in: het voor niertransplantaties pro beren te vinden van een zo goed mo gelijke combinatie van donor (s) en ontvanger (s> voor wat betreft de weef selgroepen proberen he't aanbod van donors optimaal te benutten; hek distribueren van Informatie over bepaalde patiënten. In het Europees samenwerkings verband, waarbij wat lossere con tacten bestaan met Engeland Frank rijk en Skandinavië, staat Euro transplant in verbinding met in to taal 36 transplantatiecentra en 30 la boratoria (typeringscentra) waar de wéefselkenmerken van donors en ontvangers worden geanalyseerd. 0^> dit moment wachten er in het hele gebied ruim 1400 patiënten op een niertransplantatie, voor Neder land: dik 300. De Stichting Eurotransplant stuurt zes keer per Jaar het serum van één patiënJt naar alle typeringscentra in het Europese gebied. In de type ringscentra worden als er een do nor beschikbaar is de gegevens van deze patient vergeleken met de beschikbare gegevens van deze do nor en in combinatie uitgetest. Blijkt er een combinatie mogelijk, dan krijgt Eurotransplant een sein tje en kan de niertransplantatie wor den voorbereid. Wachttijd Nierpatiënten die voor een trans plantatie in aanmerking komen, moeten gemiddeld rekenen op een wachttijd van 10 tot 16 maanden Voor nierpatiënten van wie te ver wachten valt dat ze binnen drie we ken zullen sterven indien er geen transplantatie wordt toegepast, is echter een aparte regeling gecreëerd. Eurotransplant laat om de veertien dagen een lijst met gegevens van deze patiënten door alle (aangeslo ten) landen circuleren om te probe ren de juiste donors zo snel mogelijk op te sporen. De donornier, die gelijk een fles champagne in het ijs wordt be waard, kan zonder machine maxi maal 20 uur "in leven" worden ge houden. Volgens drs. Schippers is dit tot dusver ruimschoots voldoende gebleken om de donornier tijdig bij de patiënt te brengen. De nier wordt via allerlei midde len van vervoer (afhankelijk van de plaats waar de nier vandaan moet komen) naar de patiënt overge bracht. Schippers: "En het leuke is hier, dat niet alleen de arts belang rijk is. Maar ook de taxi-chauffeur, die niet roekeloos maar wel stevig wil doorrijden, en de douane-beam bte op het vliegveld die begrip heeft voor de situatie". Tot nog toe heeft Eurotransplant, indien dat nodig was gebruik ge maakt van de Marineluchtvaart dienst. Schippers: "Maar opeens is het ministerie van Defensie voor deae diensten imet terugwerkende kracht flMinik walt gaan reke- kenen. En nu hebben we goede con tacten met Transavia, waar we te gen sterk gereduceerde prijzen ge bruik van kunnen maken". Drempels Bij de niertransplantaties wordt voor het overgrote deel gebruik ge maakt van zg. post-mortale donor nieren, d.w.z. nieren die afkomstig zijn van overleden mensen. Meestal zijn de donors slachtoffers van ver keersongelukken, wat natuurlijk niet wil zeggen dat bij ieder dié aan het verkeer ten prooi is gevallen als vanzelfsprekend de nieren worden verwijderd, want daar is toestem ming voor nodig; zowel van de fa milie als van de officier van justi tie Drs. Schippers ziet daar overigens een duidelijke taak voor Eurotrans plant, die o.a. door tussenkomst van de huisarts kan proberen de familie van de overledene te overtuigen van de waarde van de nieren. "Het bete kent dat j e een flinke dremepel bij de artsen moet wegnemen. Want hij moet de familie van de patiënt die is overleden om toestemming vragen voor het gebruik van de nieren. En daarbij komt hij in een emotioneel moeilijke situatie". "Een ander punt is dat de arts in Ne derland nog steeds een druk bezet man is en er dus tegenop zal zien nog eens allerlei extra dingen te gaan doen. Dat is dus de tweede drempel die Je moet proberen op te heffen. En dat doen we ook. Want we nemen zoveel mogelijk van he* organisatiewerk bij hem weg Autosloperij moet binnen 14 dagen weg LEIDEN Binnen veertien da gen zal de clandestiene autosloperij annex autokerkhof aan de Roose- veltstraat verdwenen moeten zijn. Deze uitspraak deed gisteren de president van de Haagse rechtbank in een kort geding dat door de ge meente tegen de exploitant van de sloperij was aangespannen. De raadsman van de gemeente mr. P. J. de Ruyter de Wildt heeft ver der geeist dat de exploitant voor el ke dag die de ontruimingstermijn te boven gaat een dwangsom betaalt en dat er een machtiging wordt gegeven om eventueel na de veertien dagen het terrein aan de Roosevelt- straat via de deurwaarder te ont ruimen. Deze eisen zijn ingewilligd. Hoewel het bedrijf al twee Jaar geleden op het terrein aan de Roo- seveltstraat was gevestigd en er aan de gemeente, die eigenares is van het terrein, nooit toestemming is gevraagd en een vergoeding is be taald, heeft mr. De Ruyter de Wildt geen schadevergoeding geeist. Ongeveer twee weken geleden be sloot het, gemeenteraadslid Cees Waal over de vestiging van de auto sloperij een interpellatie te houden nadat hij al eerder deze kwestie in schriftelijke vragen aan de orde had geabey- LEIDEN Wethouder Kret, oud-voorzitter en oprichter van de Stichting Huisvesting Werkende Jongeren, heeft gistermiddag de eerste paal geslagen voor een nieuwbouwflat op de hoek Hoge RijndijkUtrechtse Veer, het terrein, waar vroeger de fabriek van Backer en Co was gevestigd. Het flatgebouw bevat in totaal 81 één- en tweekamenvoningen. De bouw zal naar verivachting volgend jaar zomer voltooid zijn. De huren van de flatwoningen zullen boven de tweehonderd gul den komen te liggen. Niet betaalbaar dus voor werkende jongeren met een laag inkomen. De actiegroep Kamernood ivees daar in een pamflet dan ook op. Mr. Zweerts, de huidige voorzitter van de stichtingwas het daar mee eens: ,Maar we zullen de lage inkomens niet bereiken, zo lang er geen mogelijkheid door het rijk wordt geschapen tot individuele huursubsidies. Alleen dan zullen we bevredigend kunnen functioneren". Op de foto links (van Jan Holvast) verricht wethouder Kret zijn noeste arbeid. De rechter foto geeftioeer hoe de flat er uit zal komen te zien. Geen internationalisering De RK Kerk streeft niet langer inter nationalisering van Jeruzalem na, daar dat niet realistisch is. Dit heeft de woordvoerder van het Vaticaan, prof. Alessandrind, in een vraagge sprek met het Israëlische dagblad Haaretz verklaard. "Internationali sering van Jeruzalem is geen realis tische oplossing vandaag, de kerk, streeft naar een status waar de drie grote monotheistische religies zich thuis zullen voelen". Drs. Schippersdirecteur van Eurotransplant: flinke drempel wegnemen bij de artsen. en staan hem op allerlei manieren zo veel mogelijk bij. Toch zal het hem altijd wel wat extra tijd blijven kos ten!". Het aantal drempels waar de arts zich voor geplaatst ziet zal steeds kleiner worden naarmate steeds meer mensen zich bereid verklaren bij hun dood hun nieren te willen af staan. Ook dat probeert Eurotrans- plaint te bereiken. In de kranten ver schijnen met de regelmaat van een goedlopend uurwerk advertenties van de Stichting Ideële Reclame waarin erop wordt aangedrongen een dergelijke verklaring te ondertekenen en bij zich te dragen. En in de toe komst wil de stichting zich gaan richten op voorlichting in de kerken en in kazernes. Momenteel probeert Eurotransplant gedaan te krijgen dat bij de verzen ding van rijbewijzen een zg. Codicil model wordt bijgesloten waarin de houder van het rijbewijs verklaart zijn nieren te willen afstaan. Schip pers: "Dat is overigens nog in stu die. Het blijkt namelijk dat als je dat Codicil-model bijsluit, het totale pak ketje de gebruikelijke twintig gram te boven gaat. En dat betekent na tuurlijk dat er meer port op moet; voor de provincie zou dat een flinke lastenverzwaring kunnen zijn". Drs. Schippers heeft het magische getal van de 300 niertransplantaties die dit jaar dn Nederland moeten worden verricht gebaseerd op een stukje optimisme en op wetenschap pelijke prognoses. Aan het laatste zal hij niet tornen; het eerste verklaart hij zo: "Ik geloof dat als Je er goed over nadenkt, er niemand bezwaar tegen heeft dat er na zijn dood iemand anders beter kan gaan le LEIDEN In het gezamenlijk ontwerp-kernprogramma, waar mee PvdA, D'66 en PSP de verkiezingen in willen gaan, wordt gepleit "ndien vanuit de bevolking zelf de wens naar voren komt om bestuurlijke bevoegdheden uit te oefenen" voor de instelling van wijkraden, die met een eigen begroting zouden moeten gaan werken. De vier partijen, waarbij het Leids Huurderscomité zich inmiddels heeft aangesloten, zijn het erover eens dat voor de periode '74'78 een programcollege gevormd moet wor den: "Het is duidelijk dat de opvat tingen over wat voor Leiden belang rijk is, nogal uiteenlopen. Daarom zal een college dat een afspiegeling vormt van de samenstelling van de raad (zoals wordt gewenst door de overige partijen), tengevolge van de verschillen in opvattingen, niet in staat zijn een krachtig op het in halen van achterstanden gericht be leid te voeren". De linkse vier hebben verder o.a. de volgende programmapunten ge formuleerd Voor een betere taakvervulling en SONY STR 6045 VERMOGEN 2x 22 watt met zeer professioneel uiterlijk. Adviesprijs f 1265, Korting tijdelijk f 517, Uw prijs f 748, VOORRAAD 6 STUKS een eerlijker verdeling van de lasten en inkomsten is een krachtig gewest nodig. Indien zo'n gewest niet door overleg van de betrokken gemeenten tot stand komt, zal Leiden er bij de rijksoverheid op aandringen dat er een wettelijke regeling komt, waar bij de noodzakelijke schaalvergro ting wel plaatsvindt. Er moet een lange-termijn-schets komen voor het totaal van taken, van de gemeente Leiden. De schets wordt uitvoerig besproken met alle belangstellenden, alvorens de grond trekken van het beleid voor lange termijn worden vastgesteld. De Sociale Dienst, opbouwwerk, clubhuiswerk, gezondheidszorg en het algemeen maatschappelijk werk moeten in de wijken gaan samen werken, zodat de bevolking gemakke lijk toegang heeft tot deze vormen van dienstverlening. Sportvoorzieningen in de recrea tieve sfeer dienen zoveel mogelijk over de stad gespreid te zijn. Dit gaat desnoods ten koste van de wed strijdsport. Er dient een welzijnsbeleid te ko men t.a.v. buitenlandse werknemers waarbij het accent ligt op huisves ting, onderwijs en inspraak. Zolang de kinderopvang nog niet als landelijke welzijnsvoorziening door de landelijke overheid geregeld is, zorgt de gemeente voor voldoen de, voor iedereen betaalbare kinder centra. De gemeente dient te zorgen voor spreiding van dienstencentra en be jaardenwoningen over de stad, zo dat de bejaarde zo lang mogelijk in de eigen buurt kan blijven wonen. Onderwijs dient een bijdrage te leveren aan maatschappelijke ver anderingen. Het budget wordt per school op mogelijke achterstanden afgestemd. 5 Meiplein 1-16 - Leiden Telefoon 25100 en 43631 Teylingerlaan 9, Sassenheim Telefoon 02522—10398 Ledenvergadering PPR: Zesde plaats voor LHC op kandidatenlijst LEIDEN De PPR is bereid om het Leids Huurderscomité de zesde plaats te geven op de gezamenlijke kandidatenlijst van D'66, PSP en PPR voor de komende gemeente raadsverkiezingen. De ledenverga dering besloot dit gisteravond met acht tegen zeven en week daarmee af van het voorstel van hei bestuur, dat de LHC de vijfde plaats van de lijst wilde gunnen. Indien deze linkse combinatie bij de komende verkiezingen zes zetels verovert, betekent dit dat de PPR met drie leden vertegenwoordigd zal zijn en D'66. PSP en LHC ieder met één. De PPR gaat er van uit, dat zij als grootste partij in ieder geval de lijsttrekker zal leve ren. Over de kandidaatstelling, wordt nog overleg gevoerd, maar het zou niemand verbazen als voor zitter Cees du Gardijn PPR's num mer één wordt. Als vertegenwoordi ger van de LHC in de raad wordt de naam van Jan Pen, actievoerder in de Haagwegkwartier, genoemd. Namens D'66 is de kandidatuur van het huidige raadslid Oosterman voor de hand liggend, terwijl de PSP waarschijnlijk secretaresse Anne van der Zande naar voren zal schui ven. Amptmeijer heeft te kennen ge geven niet in de raad te zullen te rugkeren. Vernieuwbouw Nieuwbouw en vernieuwbouw die nen in de allereerste plaats te ge schieden ten behoeve van Leide- naars in de lagere inkomensgroe pen. Vernieuwbouw krijgt voorrang boven nieuwbouw. Bouw van nieu we wijken vindt pas plaats wanneer uit onderzoek is gebleken dat ver nieuwbouw en nieuwbouw in de kaal geslagen gebieden van de binnenstad geen soelaas bieden aan de Leidse woningzoekenden met een laag inko- Voor onderhoud en herstel van de bestaande woningvoorraad wordt 'n plan opgesteld waarin de voorrang per wijk en buurt is aangegeven. Uit woningverbetering voortvloeien de kosten mogen in beginsel niet tot huren leiden die boven de draag kracht van de bewoners liggen. De gemeente zal aandringen op invoering van huurbelasting voor mensen die in verhouding tot hun in komen te goedkoop wonen. De leefomgeving moet zich niet aan het verkeer, maar het verkeer moet zich aan de leefomgeving aan passen. Met name in de binnenstad wordt het wandelgebied uitgebreid. De wijkverbindende wegen, ook wel gordelwegen genoemd, mogen niet 't karakter krijgen van doorgaande we gen. Er wordt een bestemmingsplan voor de binnenstad opgesteld. Er worden geen geldverslindende door braken, dempingen, overkluizingen, e.d. meer verricht t.b.v. het autover keer. De gemeente zorgt voor passende opleidings- en herscholingsmogelijk heden. Er moet een plaatselijke of regio nale Raad voor Economische Aan gelegenheden worden opgericht. Hierin hebben ondermeer zitting: vertegenwoordigers van de gemeen te, de plaatselijke vakbeweging, de kamer van koophandel, het plaatse lijk bedrijfsleven en consumenten organisaties. Tekorten Zolang er geen verbetering komt in de financiële verhouding met het rijk, zal er vanzelfsprekend met te korten moeten worden gewerkt. Uit gangspunt hierbij is dat de structure le achterstanden t.o.v. andere ge meenten tussen 1985 en 1990 zijn weg gewerkt. Dit uitgangspunt is mede bepalend voor de meerjarenplan ning die in de komende periode zijn vorm zal vinden. Als de regering niet bereid is, aan redelijke oplossingen voor het inhalen van achterstanden mee te werken, zal Leiden alle mogleij- ke middelen te baat nemen om rege ring en parlement onder druk te zetten. Het ontwerp-programma is opge steld door een overlegorgaan van PdvA, D'66. PPR en PSP. De leden moeten er hun oordeel nog over ge- dienst sociale werkvoorziening wor den overgenomen tegen een boek waarde per 1 juli '73 van f637,450, verhoogd met een op f 41.450 ge raamde rentevergoeding wegens leegstand. De kosten van verbouwing van de voormalige werkplaats tot school, inclusief het maken van een veilige verbindingsweg voor de leer lingen worden geraamd op f 804.100. Het totaalbedrag - f 1.483.000 - kan volgens B. en W. in twintig jaar worden afgeschreven. Wanneer de werkzaamheden zijn uitgevoerd en het schoolbestuur de vereiste waarborgsom, geraamd op f 148.300, aan de gemeente heeft betaald, kunnen het gebouw en het bijbehorende terrein aan de stich ting in eigendom worden overgedra gen. Binnenkort zullen de commissies voor het onderwijs en voor financien zich over deze plannen buigen. LEIDEN Er bestaan plannen om het gebouw van de gemeentelijke so ciale werkvoorziening aan de Gabriël Metzustraat (achter de Groenoord- hal) te verbouwen tot een school voor woonwagenkinderen. In dit ge bouw zouden in totaal zeven klaslo kalen moeten worden gecreëerd, t.w. vier lokalen voor de zg. kernafdeling, twee lokalen voor de zeer jeugdigen en een lokaal voor bewegingstherapie. De bestaande (bijzondere) school voor woonwagenkinderen, die op het terrein van het woonwagencentrum is gevestigd, herbergt op het ogen blik zes klassen in 2 klaslokalen, een handenarbeidlokaal en een lokaal voor zeer jeugdigen. Volgens B. en W. en de Stichting Woonwagenwerk Leiden is deze school derhalve „zeer onvoldoende" gehuisvest. Het gebouw aan de Gabriël Metzu straat kan van de gemeentelijke

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 3