yerkoop van
goed:
gemeenten eerst
„Psychiatrische inrichtingen
op grens van crisissituatie"
Progressieven werken samen met
de KVP aan een program-college
Regeringsnota:
Redelijke oliebevoorrading dankt
Nederland aan oliemaatschappijen
Toezeggingen van Hendriks aan
psychiatrisch-verpleegkundigen
Groep medewerkers St. Bavo luidt de noodklok
Onrust toegenomen bij
dagblad De Limburger
DAG 2 FEBRUARI 1974
BINNENLAND
PAGINA
Na statenverkiezingen in Zuid-Holland?
DEN HAAG Afgevaardigden
van provinciale besturen van de
PvdA, D'66, PPR, PSP en KVP
zijn in beginsel bereid na de Sta
tenverkiezingen een program-col
lege te vormen, dat gebaseerd is
op een werkbare meerderheid.
Oriënterende besprekingen over
dit punt hebben inmiddels plaats
gevonden.
Wel heeft de KVP nadrukkelijk
verzocht de ARP en de CHU bij
de besprekingen te betrekken,
iets, waartegen de PSP en de
PPR bezwaar hebben gemaakt.
De PvdA wil een gesprek niet
uitsluiten, al acht het de kansen
op succes gering.
Deze mededelingen werden van
daag op de provinciale vergade
ring van de Partij van de Arbeid
Zuid-Holland in Rotterdam ge
daan door drs. F. H. Gouds
zwaard. voorzitter van 't Gewest
Zuid-Holland. Hij deelde tevens
mee. dat de vijf partijen het in
principe eens zijn geworden over
de samenstelling van een beleids
programma voor de verkiezingen
en het maken van afspraken over
zetel- en portefeuilleverdeling.
Aangekondigd werd, dat de be-
r deze punten
dun partij-organisaties zullen
raadplegen.
Drs. Goudzwaard noemde het
gezamenlijk program "vrij hard"
en wees op passages als: openhou
den van nog aanwezige groene
ruimten, het afdwingen van ge
meentelijke structuurplannen, 't
voorrang geven van openbaar ver
voer boven particulier autover
voer en verzet tegen uitbreiding,
van milieuverontreinigeride in
dustrieën.
De PPR in Zuid-Holland heeft de
zer dagen haar program voor de
komende statenverkiezingen ge
publiceerd. Centrale punten,
daarin zijn onder meer:
oprichting van eigen provincia
le milieudienst:
behoud open ruimte in Hol
lands Middengebied:
vorming gecontroleerde provin
ciale elektriciteitsmaatschappij
beslist geen Leidse Baan
grote openbaarheid van bestuur
De Zuidhollandse lijst voor ae
3PR zal worden aangevoerd door
de Rotterdamse leraar E. J. van
Dongen (3D, oud-secretaris van
de partij.
recht geven op de koop van on-
>d goed. Minister Gruijters en
■(secretaris Schaefer volkshuis-
l|g en ruimtelijke ordening) de-
5t mee in een nota over stads-
juwing.
verkiezen een voorkeursrecht,
ind aan het regeerakkoord van
D'66 en PPR, boven een voor
echt, wat de christen-democra-
1 hun programmastuk hebben
Een voorkeursrecht voor de
eid betekent, dat deze het
heeft van eerste koop als
ld onroerend goed wil verko-
Een voorkooprecht houdt in,
overheid slechts kan besluiten
i niet in een reeds tussen der-
lesloten koopovereenkomst te
■t en zich in de plaats van de
■te stellen.
gemeenten moeten verder, aldus
vindslieden, in het algemeen en
Uleen in stadsvernieuwingsge-
l de bevoegdheden hebben eige-
van onroerend goed aan te
i verbeteringen aan te brengen
un panden.
ister Gruijters en staatssecre-
Schaefer willen ook dat de
Wd in het algemeen de huur-
mag vaststellen van woningen
et subsidie van de overheid zijn
ierd.
werkgroep, onder leiding van
mr. J. Wessel, hoogleraar aan
l in Delft, heeft een vooront-
ran wet op de stadsvernieuwing
leid. Dit voorontwerp gaat met
ta naar een aantal instellingen
[anisaties voor commentaar. In
ajaar, zo is de bedoeling, zal
(efinitief ontwerp van wet op
adsvernieuwing worden inge-
regering wil vooral een grotere
ak bij het vaststellen van plan-
lor stadsvernieuwing. Het voor-
rp geeft rijk en gemeenten de
iche middelen voor stadsver-
De gemeenten kunnen be-
""iingsplannen vaststellen volgens
procedure. In beginsel
|U zij rekenen op financiële
voor de uitvoering van plan-
fldus het voorontwerp, dat ook
dat gemeenten voorkooprecht
m uitoefenen en uitvoerlngsbe-
i kunnen vaststellen die maat-
oi bevatten voor verbetering
iet woon-, werk- en leefmilieu.
uitvoering van werken en
regen van sociale aard, zoals
huisvestingsprogramma.
'ling
ngevraagd bij
overheid
GVGSE POST
^GELIJK IN
'ARTE B.V.
rERDAM Er lijken gunstige
pctieven aanwezig om het opi-
fekblad De Haagse Post onder te
jen in een onafhankelijke B.V,
ieefit de heer Bockma, directeur
le B.V. Weekbladpers (uitgeef-
kn ó.m. Vrij Nederland) gdste-
■tieegedeeld aan de redactiecom-
van De Haagse Post.
begin Januari is meegedeeld
hij in overleg met de B.V. Bo-
Ltura (uitgeefster van De
se Post) en de redactie van De
se Post een onderzoek ingesteld
mogelijkheden in deze richting.
Ventura en De Weekbladpers
ti principe bereid mogelijkheden
tieppen om aan een nog op te
ïn B.V. Haagse Post een finan-
basis te versohaffen. De heer
ina heeft inmiddels bU minis-
ran Doorn van CRM een aan-
ingediend en toegelicht voor
lenteloze lening uit het bedryfs-
I voor de pers ten behoeve van
jtaagse Post. Deze lening, zo
i hy meegedeeld, is niet bestemd
J vertiesf inanciiering maar voor
mg van de liquiditeitsbehoefte
(is bereidt de heer Bockma een
hwerkingsovereenkomst voor
n de B.V. Weekbladpers en de
>p te richten B.V. Haagse Post.
Weekbladpers is in principe be-
i>p kostprijsbasis technische, ad-
ptratieve en commerciële dien
laan de Haagse Post te verle-
President-directeur van Esso:
Twee tips van de Parijse couturier Paco Rabanne voor de komende voorjaars- en zomermode. In
beide creaties werd gebruikt gemaakt van plastic en metaal.
LEIDSCHENDAM De groep ver
pleegkundigen uit psychiatrische zie
kenhuizen, die sinds woensdag actie
heeft gevoerd in de hal van het
ministerie van Volksgezondheid en
Milieuhygiëne in Leidschendam,
heeft de actie gistermiddag beëin
digd na een gesprek met staatssecre
taris Hendriks. Volgens de woord
voerder van de actiegroep, Leo
Steenbakkers, heeft de heer Hen
driks in het gesprek drie toezeggin
gen gedaan, waar de actievoerders
voorlopig genoegen mee nemen. De
staatssecretaris heeft toegezegd dat
de personeelsstop voor verpleegkun
digen slechts in beperkte mate zal
gëldlen voor de psychiatrische zie
kenhuizen, dat prioriteit zal worden
toegekend aan vernieuwing van de
bestaande psychiatrische ziekenhui
zen, en dat er een commissie zal
worden ingesteld om de situatie van
de patiënten in deze ziekenhuizen
'door te lichten', aldus Leo Steen
bakkers.
De actiegroep, afkomstig uit de
psychiatrische ziekenhuizen „Coude-
water" in Rosmalen en ,Sint Joris'
in Delft, was tot het dagelijks de
wacht houden in het ministerie over
gegaan omdat volgens hen de psychi
atrische patiënten vaak geen mens
waardig bestaan hebben. Zij wezen er
daarbij op dat extra geld voor per
soneelsvoorzieningen, voor leefruimte
in de ziekenhuizen en voor goede
voor- en nazorg verbetering in de
situatie zou kunnen brengen.
De staatssecretaris heeft de ver
pleegkundigen gezegd geen voorstan
der te zijn van uitbreiding van het
aantal bedden voor psychiatrische pa
tiënten, maar 't vooral te willen zoe
ken in vernieuwing van de be
staande inrichtingen.
DEN HAAG Het is aan het multi
nationale karakter van de oliemaat
schappijen te danken, dat Nederland,
cndanks het volledig wegvallen van
de import van ruwe olie uit een n-
tal produktielanden, in redelijke ma
te is bevoorraad. Dit zegt de presi
dent van de ESSO b.v., de heer F. G.
van Duivenbooden, in een boekje, ge
titeld "Maken de internationale olie
maatschappijen te veel winst?"
"Men zou zelfs kunnen stellen, aldus
de president-directeur van de Esso,
dat de oliemaatschappijen hebben
getracht te bereiken wat op interna
tionaal politiek niveau niet tot stand
is gebracht: het zo goed mogelijk
verdelen van de beschikbare ruwe olie
over de consumptielanden.
Volgens een woordvoerder van de
Esso moet dit zo worden opgevat dat
de oliemaatschappijen wel degelijk
zich hebben gehouden aan de aan
wijzingen van de produktielanaen
voor wat de leveranties aan vriend of
vijand betreft. Was het de oliemaat
schappijen dus verboden aan Ne
derland te leveren door bijvoorbeeld
Saoedi-Arabië, dan is dat ook niet
meer gebeurd. De boycot werd wei
degelijk geëffectueerd: geen druppel
Saoedi-Arabische olie werd meer aan
Nederland geleverd. De oliemaat
schappijen waren echter door hun
apparaat, him tankervloten en hun
relaties met andere niet aan de boy
cot deelnemende landen, zoals Vene
zuela, Nigeria, Iran en Indonesië, in
staat 't gat, dat door de boycot ont
stond, althans voor een deel weer te
lullen. De oliemaatschappijen com
penseerden de weggevallen olie uit de
boycottende landen met olie uit an
dere landen.
Over de winsten van de oliemaat
schappijen schrijft de her van Dui
venbooden o.m, dat de "grote" winst
cijfers van de olie-industrie tot een
voudiger proporties worden terugge-
Milieuvereniging
wil spoorbaan
over Afsluitdijk
AMSTERDAM De vereniging tot
behoud van het IJsselmeer heeft een
ruimtelijk plan voor noord- en mid
den-Nederland ontwikkeld waarin
opnieuw een spoorlijn over de Af
sluitdijk is opgenomen. In haar „plan
Water-Lely" pleit de vereniging voor
stimulering van een stedenring langs
de spoorlijnen HarlingenGronin
genZwolleArnhem. Verstedelij
king daar, met behulp van de spoor
lij k Alkmaar-Harlingen, kan volgens
de vereniging inpoldering van de
Markerwaard en verdere droogleg
gingsplannen in IJsselmeer en Wad
denzee overbodig maken.
bracht, wanneer men de winst in
centen per liter uitdrukt. De winst
van Exxon (Esso is een dochter van
Exxon) op de verkoop van aardolie-
produkten heeft in 1973 1,4 cent per
liter bedragen.
De heer Van Duivenbooden wil in
zijn boekje duidelijk stellen zegt hij,
dat Exxon op geen enkele wijze de
zeer grote prijsverhogingen van de
olielanden heeft aangemoedigd om
daarvan te profiteren. Integendeel:
als resultaat van deze prijsstijgin
gen is de winst per vat ruwe olie lit
he* Midden-Oosten aanzienlijk ver
minderd. Slechts een deel van de
drastische prijsverhogingen is tot nog
toe in de eindprijzen ingecalculeerd.
Onderhandelingen Audet-Telegraaf
bevestigd
redactionele beleid) heeft eenstemmig
dit standpunt van de hoofdredac
teuren tot het zijne gemaakt.
Riemen (NKV):
Gezondheidszorg
per definitie
ondoorzichtig
TILBURG De hele Nederlandse
gezondheidszorg is per definitie on
doorzichtig. Het systeem biedt alle
mogelijkheden tot uitwassen. Nie
mand kan precies aangeven waar de
scheidslijn ligt tussen de kosten die
noodzakelijkerwijs moeten worden
gemaakt om de belangen van de
consument zo goed mogelijk te be
hartigen en de gevolgen van de be
langenbehartiging van de in deze
sector risicoloos opererende vrije on
dernemer.
De heer A. P. A. Riemen, verbonds-
bestuurder van het NKV, maakte de
ze opmerkingen vanmorgen op de
Brabantdag van het NKV in Tilburg.
Hij meende dat op korte termijn al
maatregelen nodig zijn die ruimere
mogelijkheden scheppen voor de pre
ventieve gezondheidszorg en vooral
voor de wijkgezondheidscentra.
Specialisten zullen zich volgens hem
moeten gaan instellen op een dienst
verband met de ziekenhuizen.
De heer Riemen zette ook vraagte
kens bij het huidige functioneren
van de ziekenfondsen. „Zij zijn de
belangenbehartigers van de verzeker
den maar het is de vraag of de ver
zekerden dat ook als zodanig erva
ren. Het is niet verwonderlijk dat
het zekenfonds veel meer wordt ge
zien als een economisch-administra
tief apparaat. De consument weet
weinig of niets over het verloop van
de onderhandelingen met de dienst
verleners in de gezondheidszorg en
van de inhoud van de gesloten over
eenkomsten. Hij wordt ook niet ge-
MAASTRICHT Maandag zal de
centrale ondernemingsraad van Au-
det in Nijmegen bijeenkomen om van
de directie antwoord te krijgen op
enkele brandende vragen over de sa
menwerkingsplannen tussen Audet
en de Telegraaf in Limburg. Zoals
de directie en hoofdredactie van het
Audet-blad de Limburger het per
soneel gisteren hebben meegedeeld,
worden geruime tijd besprekingen
gevoerd tussen Audet en de Telegraaf
over een vorm van samenwerking
waardoor de concurrentie tussen de
Limburger en de Telegraafkrant het
Limburgs Dagblad blijvend en struc
tureel zou kunnen worden geordend.
Deze mededelingen een beves
tiging van allerlei geruchten
hebben de onrust bij de Limburger
nog doen toenemen. De onderne
mingsraad die gisteren urenlang met
de directie en hoofdredactie heeft ge
sproken zegt onvoldaan te zijn over
de verkregen informatie. Woordvoer
der B. Krouzen: „Er zijn tal van vra
gen open gebleven. Vragen zoals over
welke vorm van samenwerking tus
sen Audet en Telegraaf het gaat.
waarom niet onderhandeld is met
andere concern, en moest er wel on
derhandeld worden?"
De hoofdredacteuren van de Au-
det-bladen hebben gisteren een ge
zamenlijk overleg gevoerd over de
ernstige bezwaren die zij allen heb
ben tegen een mogelijke vorm van
samenwerking tussen Audet en de
Telegraaf in Zuid-Limburg. Zij
hebben deze bezwaren ter kennis ge
bracht van de leiding van Audet. De
hoofdredacteuren zullen hun visie,
die in grote lijnen overeenstemt met
die van de gezamenlijke redactie
commissie, op korte termijn nader
toelichten in een bijeenkomst met
de Audet-directie. De redactieraad
van de Gelderlander/ de Nieuwe
Krant (het overlegorgaan inzake 't
N OORD WIJKERHOUT/BLOE-
MENDAAL Een groep psychia
ters, psychologen en andere me
dewerkers van de Psychiatrische
ziekenhuizen St. Bavo in Noord
wij kerhout en het provinciaal zie
kenhuis Santpoort, heeft gisteren
de noodklok geluid omdat de psy
chiatrische inrichtingen volgens
hen op de grens van een ernstige
crisissituatie verkeren.
De psycholoog K. D. Okma van de
"actiegroep werkers psychiatrische
inrichtingen" zei op een persconfe
rentie in Bloemendaal, dat de groep
een "keurige club" is die talloze brie
ven heeft geschreven en gesprekken
heeft aangevraagd maar die daar na
bijna niet meer in gelooft. "We lopen
vast in het ambtelijke apparaat en
we worden van het kastje naar de
muur gestuurd".
Het grote probleem is, dat de po
gingen om "chronische gemaakte"
patiënten weer zover te brengen dat
ze terug kunnen naar de maatschap
pij, "leegstand" in de inrichtingen
tot gevolg hebben. De overblijvende
patiënten hebben een nog Intensie
vere behandeling nodig, maar als het
aantal bedden vermindert, moet ook
het personeelsbestand worden inge
krompen.
Het-centraal orgaan ziekenhuista
rieven voert volgens de actiegroep
een kruidenierspolitiek die leidt tot
een uiterst minimale verpleging en
behandeling van de patiënten door
veel te weinig personeel, in overvol
le zalen en onder vaak schandalige
omstandigheden. Het geld voor een
arbeidsintensieve, moderne behande
ling van nieuwkomers moet in feite
worden "verdiend" door "de rustige,
geen aandacht vragende zogenaamde
chronische patiënten", die op het
ogenblik nog rond 80 procent van de
bevolking van de inrichting uitma
ken.
Van de verpleegprijs die maar on
geveer de helft bedraagt van die in
algemene ziekenhuizen, wordt een
veel groter deel besteed aan nieuw
opgenomen patiënten'voor korte duur
en aan klinische psycho-sociale the
rapie, dan aan de resocialisatie en
revalidatie van "chronische" patiën
ten en aan de verzorging van de pa
tiënten die waarschijnlijk altijd in
het ziekenhuis moeten blijven.
De groep schat dat er van de
27.000 "chronische" patiënten die nu
in de inrichting zijn, wel 10.000 op de
duur ontslagen zouden kunnen wor-
oen als ze optimaal kunnen worden
behandeld. Maar daar is geld w»or
nodig en voor de overblijvenden zal
in ieder geval meer moeten worden
betaald. Op het ogenblik staat er
praktisch geen premie op het vast
houden van patiënten, want een ver
mindering van het aantal bedden
wordt door de overheid via het c o z
"afgestraft" met een gedwongen ver
dere vermindering van het personee
bestand.
De medewerkers willen wel beter,
maar ze krijgen de kans niet: in St.
Bavo zajn er overdag voor 70 patiën
ten maar drie vier personeelsleden
beschikbaar. "De medewerkers ver
liezen de moed", aldus psychiater J.
van de Lande.
Staatssecretaris Hendriks ver
trouwt volgens de groep veel te veel
op het ambtelijk apparaat. In een
orgaan als het c o z zijn de werkers
uit het veld niet vertegenwoordigd.
Brieven en verzoeken om een ge
sprek hebben tot dusver niets uitge
haald. De inspectie verwijst naar het
c o z, het c o z verwijst naar het col
lege voor ziekenhuisvoorzieningen en
het college verwijst op zijn beurt
weer naar de inspectie, "en zo zijn
we al Jaren bezig.
De voornaamste verlangens van de
actiegroep zijn op korte termijn een
verantwoorde vermindering van het
aantal bedden zonder dat het perso
neelsbestand automatisch wordt in
gekrompen (meer geld voor minder
mensen) en op langere termijn .-en
gedifferentieerde verpleegprijs voor
iedere soort behandeling, zodat de
behandeling van de ene patent rnet
ten koste Hoeft te gaan van de be
handeling van de andere,
Tros nu meer
dan een half
miljoen leden
HILVERSUM: Nauwelijks twee
maanden nadat het bestuur van de
TROS de minister van CRM ver
zocht de TROS de a-status te willen
toekennen op grond van een leden
aantal van 487.200 maakte algemeen
directeur Mr. J. M. Landré gister
avond in een korte ingelaste televi
sie-uitzending bekend dat de TROS
deze week de half miljoen leden ruim
Dit betekent dat het aantal leden
van de TROS sinds 27 november van
't vorig jaar met ruim 15.000 is geste
gen en de groei zich ook in het
nieuwe jaar onverminderd heeft
voortgezet.
Maandag 4 februari a.s. zullen
amtbenaren van het ministerie van
CRM by de administratie van Tros-
kompas in Amsterdam een steekproef
nemen om vast te stellen welk per
centage van de Tros-leden even
tueel niet meetelt voor uitbreiding
van zendtijd.
Het bestuur van de Tros gaat er
van uit dat de realisering van de
a-status per 1 oktober van dit Jaar
zyn beslag zal krijgen.
